Amiral Nelson’in son s6zii:
KISMET BE HARDY!
Britanya tarihinin sembol ismi Amiral Horatio Nelson, ézellikle ayn.
dénemde yasadigi Napoléon Bonaparte’1 maglup etmesiyle bilinir. 1798’de
Fransiz donanmasini yokeden Nelson, Bonaparte’in Dogu’yu fethetme
planina set gekmis; 0 dénem Osmanh topragi Misir’n savunulmasina biiyiik
katka saglamusti. Sultan 3. Selim, Nelson’a benzersiz iki hediye gonderecek,
o da bunlan élene kadar tizerinde tasiyacakti!
rin albiimlerindeki en
{gizel fotolardan be
Jan, gehrin en meshur mey-
daminda, 4 biiyiik bronz asla-
rnin bekgilik ettigi 52 metrelik
‘g6sterigli bir situnun tzerin-
deki bir heykelin yanindadr.
Tim Londra’ya tepeden ba-
kan, yiikselligi sebebiyle uzak
mahallelerden bile rahathkla
GAN SCAN L== yolu digenle-
Nicholas Pca un
(4-182) 108 tai
Savas tabs National
Martime Museum, Londra, g6rlilebilen ve ilkenin sem-
bollerinden biri olan Trafalgar
‘Meydani'ndaki anit, Britan-
ya tarihinin ulusal kahrama-
ni Amiral Horatio Nelson’a
(2758-1805) aittir.
Her gin binlerce fotografi
¢ekilen Nelson Aniti'nin tepe-
sindeki beyaz mermerden ya-
pilmig 5.5 metrelik etkileyici
heykel, onurlu bir asker ve or-
nek bir vatansever olan Ami-
ral Nelson‘un anism yagatir
Cenaze téreninde yapilan ko-
nusmalardan birinde dendi-
Hi Bhi, o sadece “Britanya'nm
en hayirh evlatlarindan birisi”
ei, dinya harp tarihinin de
en bagani komutanlarindan-
dir, $4 yilhk Donanma kariyeri
Doyunca pek gok zafer kazan-
mise
‘Amiral Nelson‘u biz Tiirk-
ler igin de onemli yapan, bu
zaferlerinden birisi sonucun-
da elde ettigi gok nem bir
nigan, cok degerli hediye ve
‘lmeden ance séyledigi son
sézitdtr. Trafalgar Meydanina
ok yukandan baktif igin de-
taylarim kolay farkedemedi-
#imiz heykelin sol gogstinde
ay-yildizl bir nigan, gapka-
sunda da degeri taglarla sisi
ssterigli bir sorgue (chelen-
#k) bulunur, Bu iki “aksesuar’
‘inki ingiliz amirale 1798%de
‘Misur’da Napoléon’a karst ka-
zandigh Nil Savagiindaki baga-
riaindan dolay1 Osmanh Sul-
tami3. Selim tarafindan gén-
derilmnigtr. ngiliz tarihinin
en meghur miicevherlerinclen
birisiolan “chelengk’ ve Os-
rmanlh tarihinin “ik gSvalyelik
nigant”sayilabilecek olan Os-
sank Hilal Nigans'nan (Impe-
rial Order of the Crescent) ve
Amiral'in son séatintin hikaye-
sine baglamadan dnce kendli-
sini biraz tamiyalim.
Nelson 1758'de Norfolk’ta
dogdu, Amcast kaptan Mauri-
ce Suckiing’e kargz hep bite
bir hayranlik besleyen kiigike
Horatio, annesinin éliimiin-
den sonra okal hayatina de-
vam etmedi ve gocuk yagta
(13) HMS Raisonnable'da -ge-
minin kaptan olan ameasinin
gézetimi altanda-en alt basa-
maktan denizcilik kariyerine
bagladh, Kiigike Horatio’nun
stivertesinisilip halatlanm,topladhia IMS Raisonnable,
tam 30 yil sonraki 1801 Ko-
penhag Deniz Savagiinda, ar-
‘ukamiral olmug olan Horatio
Nelson'un komutast altinda
girev yapacaku!
Nelson kisasiirede, am-
casinm destegi diginda kendi
yetenekleri sayesinde hiz~
la yiikseldi. 7 yilda Karayip-
lerden Kuzey Kutbu'na, Dani-
marka‘dan Hindistan‘a kadar
pek gok denizde gorev yapts:
vagina gre cok fazla deneyim
earth Nan 2021
sahibi oldu, Hentiz.20 yagin-
aiken kaptan olarak atandh
Britanya tarihinin en geng do-
nanma kaptanlarindan birisiy-
diartk,
Goziipek ve cok cesur bir
komutandh. Savagin en hara-
retli anlarinda emi altinda
savaganlara olabilecedi kadar
yakin olmay: tercih eder, dliim
hattnda garpigan askerleri-
nin ihtiyacs olan giiveni ve
manevi destegi bizzat yanla-
ninda bulunarak saglard., Bu
Londra merkezindel
Wagar Meyda
bukian Nelson Anton
tepesndellbeyaz
rmermerden yang 55
ert ety hey,
Arial Nelson ann
vasatmaya devam edo.
sebeple her zaman askerleri
tarafindan cok sevilen bir ko-
rmutan oldu; ancak bu ézelli-
iipek cok savasta onu dliimiin
Jyisina getirdi. Ates hattinda
bulunmaktan hig gekinmedigi
‘gin, katalchgi neredeyse tim.
savaslarda yaraland: 1794'te
Korsika Savaginda sag goziinit
kaybetti 1797 deki Tenerife
Savasi’nda da sag kolunu! Ay-
nica St. Vincent ve Nil savagla-
rinda da yaralandh, Zaten adini
efsanelestirecek Trafalgar Sa-
vvagy'nda dlecektil
Horatio Nelson donanma
kariyerinde basamaklant hiz-
Ia turmanirken, 18. yiizyil s0-
nunda tim diinya, devrim son-
rasi Fransa‘sinm en énemali
politik ve askerifigiri haline
gelecek olan bagka bir aske-
rin, Napoléon Bonaparte’mn
yiikseligine tanikhik ediyordu
Dinyanin en biiyiik giict ola-
caksa, bunu ancak Britanya’yt
yenerek yapmasi gerektigi-
ni yi bilen Napoléon; Hindis-
tan’a ve zengin Dogu'ya giden
yolu kontrol altima alabilmek
ve Britanya'nm zengin somiir-
releriile olan en kasa baglan-
‘ism kesmek igin Mast Se-
feriine karar verdi. Misirm
ele gegirilmesi, aym zamanda
Akdeniz‘deki askeri ve ticari
Uistiliigi de Fransalya getire-
cek, Dirk Bogazlarnin kont-
rolii konusunda onu sz sahibi
vyapacakt
Fransiz donanmas 1798
Mayis'mda Napoléon korau-
tasinda Akdeniz“e agilarake
Mosw‘a dogra yola gikt. Bu-
nu haber alan Ingilizler, zaten
bélgede bulunan Amiral Nel-
son komutasindaki donanma
ile Malta kayisinda Fransizla-
1 durdurmaya galigtilar. An-
cak Nelson ile Napoléon'un ilk
kargilagmasindan galip gikan
Fransiz general oldu. Mal-
ta sonrasi yoluna devam eden
Fransiz ordusu, Temmuz ayin-
da iskenderiye'de karaya cika-Wartime Museu do
paren
mere
Pei
Sr
rey
i
ak Kahire'ye dogru yiriylige
bagladh
1517den beri Osmanh top-
raja olan Mus, istanbutdan
atanan vailertarafindan sul-
tan adma yénetiliyordu. Zen-
gin Misir Vilayeti’nde, yerel
Memlik gigleri hala etkiliva,
Osman yénetimi, vergisini
sorunsuz alga ve diizen bo-
zzulmadiia miiddetge Mastin
Kendine has zor ve karmagik
yapisina gok karigmamsts
‘Mas Osmank toprai olma-
sina ragmen, yerel yinetim-
lori ve asayisi gonelde Mom-
Jak beyleri tarafindan saglani-
yordu
iki ordu Kahire'nin hemen