Kot domowy (Felis catus[1][3], również Felis silvestris catus) – udomowiony gatunek

ssaka z rzędu drapieżnych z rodziny kotowatych. Koty zostały udomowione około 9500
lat temu[4] i są obecnie najpopularniejszymi zwierzętami domowymi na świecie[5].
Gatunek ten prawdopodobnie pochodzi od kota nubijskiego, przy czym w Europie
krzyżował się ze żbikiem. Przez IUCN/SSC jest uznawany za gatunek inwazyjny[6].

Spis treści
1 Historia
2 Wiek kota
3 Anatomia
4 Znaczenie terenu i problemy z nim związane
5 Fizjologia
5.1 Rozmnażanie
6 Zachowanie i pielęgnacja kota
6.1 Wędrówki
6.2 Emocje
6.3 Zachowania społeczne
6.4 Higiena
6.5 Kot domowy a przyroda, bioróżnorodność
7 Rasy kota domowego
8 Kot w kulturze
8.1 Kot w literaturze
9 Kot w sztuce kulinarnej
10 Zobacz też
11 Przypisy
12 Bibliografia
13 Linki zewnętrzne
Historia
Przodkiem kota domowego jest kot nubijski – według poglądów większości
współczesnych naukowców różnice pomiędzy kotem domowym i nubijskim są tak
niewielkie, że należą one do tego samego podgatunku. Istnieją rozbieżności w
kwestii daty udomowienia kota. Większość źródeł sugeruje lata 4000 – 3700 p.n.e., a
miejscem, w którym miało do tego dojść, była Nubia. Istnieją jednak dowody (grób
mężczyzny z kotem[7] z Cypru sprzed ok. 7500 r. p.n.e.), że domestykacja kota
zaczęła się znacznie wcześniej i trwała kilka tysięcy lat, a jej miejscem był
obszar Żyznego Półksiężyca. Już ok. 2000 r. p.n.e. kot był pospolicie hodowany w
starożytnym Egipcie, gdzie był zwierzęciem świętym, utożsamianym z boginią Bastet,
a zwłoki kotów mumifikowano. Również Germanie kojarzyli go ze swoją boginią
płodności Freją, która jeździła powozem zaprzężonym w te zwierzęta. Później zaczęto
wykorzystywać go do tępienia gryzoni. Od momentu swego udomowienia kot stał się
bohaterem licznych baśni i mitów.

Wyhodowano wiele ras kota domowego, różniących się ubarwieniem, wielkością i

długością włosów; współczesne wzorce niektórych starszych ras znacznie odbiegają od
ich wcześniejszych cech (jak w przypadku kotów perskich czy syjamskich). Znaczna
liczba kotów domowych żyje samodzielnie w miastach (w Polsce są to tzw. koty
piwniczne lub dachowce).

Wiek kota

3-tygodniowa samica kota domowego

Dziesięciomiesięczna samica kota domowego

Kot siedzący na książce

Koty żyjące w środowisku dożywają średnio do 8 lat, natomiast koty trzymane w domu
osiągają wiek do 20 lat. Na długość życia wpływa szereg czynników, takich jak:
płeć, styl życia czy zwyczaje, jak i również kwestia sterylizacji lub kastracji.
Najdłużej żyjącym kotem według Księgi rekordów Guinnessa była kotka imieniem Creme
Puff (1967–2005), która przeżyła 38 lat i 3 dni[8].

Małe kocięta rozwijają się szybko. Stają się w pełni samodzielne w wieku od 9 do 12
tygodni[potrzebny przypis] i wtedy mogą trafić do nowych właścicieli. Gdy mają
około 3 miesięcy, kotka przestaje się nimi interesować i zmusza je do
samodzielności. W wieku około 5 miesięcy kocięta wymieniają zęby na stałe.
Dzieciństwo kończy się z uzyskaniem dojrzałości płciowej. W tym okresie może
pojawić się pierwsza ruja, a kot zaczyna oznaczać swoje terytorium.

Wyraźne objawy starości pojawiają się zwykle po 7. roku[potrzebny przypis] życia:

coraz częściej pojawia się kamień nazębny, słabnie wzrok, słuch i węch, stają się
powolne oraz słabe. Stare koty są bardzo wrażliwe na zmiany środowiskowe i stres.

Anatomia
Kot domowy ma okrągłą głowę, duże oczy przystosowane do widzenia w warunkach
niewielkiego natężenia światła, spiczaste uszy. Posiada bardzo dobry słuch i wzrok;
węch około czterokrotnie silniejszy od ludzkiego oraz dobrze wykształcony zmysł
dotyku. Posiada włosy czuciowe, wydatne zwłaszcza nad górną wargą (popularnie
„wąsy”), także nad oczami i na policzkach oraz po wewnętrznej stronie przednich
łap. Pozbawiony opieki człowieka niekiedy ulega zdziczeniu, może też krzyżować się
ze żbikiem.

Pazury kota są ostre, zakrzywione, zaopatrzone w specjalny mechanizm umożliwiający

ich chowanie. Pazury rosną przez cały czas i koty muszą je ścierać drapiąc.
Drapanie jest także formą oznaczania terenu, ścierając pazury kot pozostawia swój
zapach.

Niezwykle ważnym narządem jest język. Służy nie tylko do wylizywania sierści, ale
przede wszystkim pozwala pobierać pokarm oraz wodę – koci język musi być na tyle
zwinny, by zdążyć, pomimo oddziałującej na wodę grawitacji, wciągnąć słup cieczy do
pyska. W przypadku utraty języka zwierzę jest w stanie przeżyć zaledwie dwa, trzy
dni[9].

Koty wykazują heterodontyzm i difiodontyzm (co jest typowe dla ssaków). Młody kot
ma 26 zębów[10]:

Wzór zębowy I C P M
26 = 3 1 3 -
3 1 2 -
Dorosły kot ma 30 zębów[10]:

Wzór zębowy I C P M
30 = 3 1 3 1
3 1 2 1

Masa ciała kota waha się od 2,5 do 7 kg. Niektóre jednak uzyskują większy ciężar,
dochodzący do ok. 15 kg (np. Maine Coon oraz norweski leśny).

Szkielet kota:

A – kręgi szyjne (7 kręgów), B – kręgi piersiowe (13 kręgów), C – kręgi lędźwiowe

(7 kręgów),D – kręgi krzyżowe (3 kręgi), E – kręgi ogonowe (19 -21 kręgów),

1 – czaszka,
2 – żuchwa,
3 – łopatka,
4 – mostek,
5 – kość ramieniowa,
6 – kość promieniowa,
7 – człony palcowe,
8 – kości śródręcza,
9 – kości nadgarstka,
10 – kość łokciowa,
11 – żebra,
12 – rzepka,
13 – kość piszczelowa,
14 – kości śródstopia,
15 – kości stawu skokowego,
16 – kość strzałkowa,
17 – kość udowa,
18 – miednica.

Anatomia kota

Zęby kota

Kły stałe wypychają kły mleczne

Wibrysy u kota domowego

Znaczenie terenu i problemy z nim związane
Koty znaczą swój teren również w domu. Znaczenie terenu polega na ocieraniu się
kota o ściany, meble czy nogi właściciela, co może być odebrane jako przejaw
sympatii. Kocury oprócz ocierania, po osiągnięciu dojrzałości płciowej zaznaczają
teren moczem z feromonami, który ma inny, dużo bardziej intensywny zapach niż ich
normalny mocz. Zapach moczu zmienia się (na „normalny”) kilka tygodni po zabiegu
kastracji, zazwyczaj wykastrowane kocury w ogóle nie oznaczają terenu moczem
(zdarza się to tylko gdy przed zabiegiem odruch znaczenia był bardzo utrwalony).
Nie jest prawdą, że tylko kocury znaczą moczem swój teren, zachowanie to obserwuje
się również u bardzo dominujących, płodnych kotek (tzw. matki stada). Znaczenie
kotek dominujących odbywa się tak samo jak u kocurów, polega na mocnym strzyknięciu
moczem w pozycji stojącej. Oprócz tego kotki w czasie rui często moczą się w
różnych miejscach: zachowanie to ma na celu zwabienie partnera, i również ustępuje
po kastracji.

Fizjologia

Ułożenie kota podczas snu w celu zmniejszenia utraty ciepłoty ciała

Koty są zoofagami, jednak badania wykazały, że koty potrafią efektywnie (>90%)
trawić i wykorzystywać węglowodany prawie tak samo dobrze jak psy, są więc
odpowiednim źródłem kalorii[11][12][13][14][15][16][17].

Dzienna długość snu kota jest zmienna, zwykle śpią one od 12 do 16, średnio 13-14
godzin. Niektóre koty mogą spać nawet 20 godzin w ciągu doby.

Normalna temperatura ciała kota waha się od 38 do 39 °C. Gorączka u kota występuje,
gdy temperatura jego ciała przekracza 39,5 °C. Temperatura 37,5 °C oznacza
hipotermię.

Serce kota w normalnych warunkach bije od 140 do 220, a podczas odpoczynku od 150
do 180 uderzeń na minutę.

Rozmnażanie

Kotka karmiąca młode

Koty rozmnażają się płciowo, zapłodnienie jest wewnętrzne. Okres rui trwa od 5 do 6
dni[18]. W ciągu roku kotka wchodzi w niego od 2 do 4 razy[19]. Okres aktywności
płciowej (estrus) objawia się wzmożonym pozostawianiem śladów zapachowych (np.
znaczenie terenu moczem) i częstym miauczeniem. Okres braku aktywności płciowej
(anestrus) trwa około 8 tygodni. Czasem zdarza się, że kotka wchodzi w fazę
przedrujową (proestrus) wkrótce po porodzie.

Cykl rozrodczy trwa u kotki 2-3 tygodnie. Uwolnienie komórki jajowej (owulacja)
wywoływane jest przez stymulację receptorów bólu u samicy podczas kopulacji dzięki
zrogowaciałym wyrostkom na prąciu samca (charakterystyczne krzyki to m.in. efekt
bólu odczuwanego przez samicę). Jeżeli dojdzie do owulacji wytwarzany jest hormon
uwalniający kilka komórek jajowych. Przy braku kopulacji komórka jajowa nie jest
uwalniana i obumiera[18].

Po owulacji komórki osłonki pęcherzyka jajnikowego przekształcają się w przejściowy

narząd dokrewny, położony na powierzchni jajnika, który zaczyna produkować
progesteron. Po kilku dniach od owulacji zapłodnione komórki jajowe przemieszczają
się do macicy. Ciąża trwa zwykle 65-66 dni. W przypadku owulacji zakończonej
brakiem zapłodnienia w organizmie powstają hormony identyczne jak podczas ciąży, co
skutkuje tzw. ciążą rzekomą, która trwa 30-40 dni i prawdopodobnie ma ochronić
kotkę przed skutkiem wyczerpujących i powtarzających się cykli rujowych[18].

Ciąża kończy się narodzinami od 1 do 8 (przeważnie 3-5) kociąt. Ponieważ kotka może
odbyć stosunki z wieloma samcami w ciągu rui, kocięta z jednego miotu mogą mieć
kilku ojców. Gdy kotka urodzi kocięta choćby o 10 dni wcześniej, jest duże
prawdopodobieństwo, że małe kociaki nie przeżyją. Jeśli kotka ma problemy przy
porodzie, trzeba jej niezwłocznie pomóc, np. jeśli kotek utknął w kroczu matki,
należy pociągnąć delikatnie go za obręcz barkową lub miedniczną; jeśli kotek się
urodził, ale matka nie wyczyściła mu otworów oddechowych, trzeba zareagować
natychmiast, bo kociak może się udusić. Po urodzeniu kocięta przez 7 do 14 dni są
zupełnie ślepe, dopiero potem otwierają oczy (nie jednocześnie, np. jedno w 9 dniu,
a drugie w 11). Kocięta są karmione mlekiem matki przez 13 tygodni, chociaż
zdarzają się przypadki kiedy są one karmione znacznie dłużej.

Kocięta powinny pozostać z matką i rodzeństwem przez minimum 12 tygodni. Z punktu

widzenia behawioru i rozwoju społecznego rekomendowane jest by kocię z matką
pozostało przez 14-16 tygodni. Zbyt wczesne odłączenie kociąt od matki może
skutkować: problemami z układem odpornościowym (podatność na występowania chorób),
problemy z spożywaniem posiłków oraz wydalaniem (pozostawianie moczu i kału poza
kuwetą), problemy ze zachowaniami socjalizacyjnymi (dogadywanie się kota z innymi
zwierzętami, także z człowiekiem), problemy z zachowaniami (zaburzenia obsesyjno-
kompulsywne).

Zachowanie i pielęgnacja kota

Wędrówki

Kot domowy w terenie

Z upolowaną myszą

Półdzikie koty na wyspie Rodos

Bezdomne koty domowe, żyjące w mieście

Badania prowadzone przez naukowców z University of Illinois at Urbana-Champaign z
użyciem nadajników radiowych pozwoliły stwierdzić, jak koty mieszkające z ludźmi i
zdziczałe zachowują się w terenie. Stwierdzono, że[20]:

cecha kot mieszkający z ludźmi kot zdziczały

część czasu poświęcona na wypoczynek 80% 62%
część czasu poświęcona na małą aktywność (higiena) 17% 24%
część czasu poświęcona na większą aktywność (polowanie) 3% 14%
obszar wędrówek 0,3 km² 5,5 km²
liczba badanych osobników 18 24

Ta sekcja od 2010-04 wymaga zweryfikowania podanych informacji.

Należy podać wiarygodne źródła, najlepiej w formie przypisów bibliograficznych.
Część lub nawet wszystkie informacje w sekcji mogą być nieprawdziwe. Jako
pozbawione źródeł mogą zostać zakwestionowane i usunięte.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w
dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej
sekcji.
Emocje
Stan emocjonalny kota można odczytać, obserwując jego zachowanie.

Ogon kota oprócz pomagania mu w utrzymaniu równowagi w chodzeniu na wąskich

powierzchniach sygnalizuje również nastrój zwierzęcia. Ogon ustawiony na wprost
oznacza, że kot jest spokojny. Ogon uniesiony pionowo do góry oznacza chęć kota do
zabawy. Gdy zwierzę macha ogonem, oznacza to, że jest zdenerwowane, czyli inaczej
niż jest to w przypadku psa. Machanie końcem ogona oznacza zainteresowanie, a
jeżeli kot stoi przy tym na ugiętych łapkach – podniecenie, kiedy kot ma lekko
najeżone włosy na karku i napuszony ogon jest poważnie zaniepokojony lub
zdenerwowany sytuacją. Będąc rozdrażnionym może zaatakować innego osobnika. Kot
uwielbia pogoń za szybko poruszającymi się przedmiotami i wchodzenie na drzewa, z
których jednak z trudem schodzi. Świetnie też potrafi bawić się sam. Z braku
gryzoni (np. w mieszkaniu, w mieście), aby zaspokoić swój instynkt łowiecki, poluje
na owady, zwłaszcza latające[21][22].

Zachowania społeczne

Zabawa z młodym kotem może zakończyć się podrapaniem

Ta sekcja może zawierać twórczość własną lub niezweryfikowane informacje.

Pomóż Wikipedii poprawić artykuł na podstawie weryfikowalnych źródeł.
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w
dyskusji tej sekcji.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tej
sekcji.
Koty są często opisywane jako zwierzęta samotne. W rzeczywistości jednak są z
natury towarzyskie - socjalne. Mają słabo rozwinięty instynkt stadny; oznacza to,
że w stanie bezdomnym same dbają o swoje podstawowe potrzeby (bezpieczeństwo,
pożywienie) jednak wymagają pomocy człowieka. Bezdomne koty domowe żyją najczęściej
w koloniach, lecz nie tworzą stada, gdyż każdy osobnik dba sam o siebie. Starsze
zwierzęta niekiedy wykazują agresję wobec młodych.

Relacja pomiędzy ludźmi a kotami domowymi przez tysiące lat nabrała cech symbiozy.
Koty dostrzegają różnice gatunków i wiedzą, że ich opiekunowie nie są kotami.
Potwierdza to różnica między językiem ciała używanym przez kota w kontaktach z
ludźmi a tym używanym wobec przedstawicieli swojego gatunku. Niektórzy zoologowie
uważają, że kot traktuje opiekuna jak zastępczą matkę, pozostając w stanie
„przedłużonego dzieciństwa”.

Kot nie znosi złego traktowania i jest pod tym względem bardzo pamiętliwy. Dobrze
traktowany, przywiązuje się do swego właściciela i na swój powściągliwy sposób
okazuje mu przyjazne uczucia (wybiega na spotkanie, wychodzi na spacery, towarzyszy
przy pracy, domaga się głaskania itp.). Niektóre koty można nauczyć prostych
sztuczek, np. „proszenia” o jedzenie[23], aportowania[24].

Higiena
Kot zwilżający śliną łapę

Kot liżący plecy

Koty nie używają, tak jak inne zwierzęta, jakichkolwiek zbiorników wodnych do mycia
się. Czyszczą swoje futro kilkakrotnie w ciągu dnia, liżąc sierść, a tam gdzie nie
sięgają językiem – zwilżoną językiem łapą, wycierają dokładnie całe ciało. Język
kota jest szorstki (ma wiele małych „haczyków”, tzw. zębów rogowych języka), przez
co skutecznie wygładza sierść, usuwa brud z futra i siwe, obumarłe włosy. Połykanie
włosów w trakcie higieny może prowadzić do zakłaczenia, czyli powstawania
pilobezoarów (zwanych także wypluwkami lub potocznie kłaczkami). W usunięciu
zakłaczenia pomaga kotu jedzenie trawy oraz niektórych rodzajów surowego mięsa,
dzięki czemu jego układ trawienny działa lepiej i nie jest zanieczyszczony.

Kot domowy a przyroda, bioróżnorodność

Kot domowy jest zwierzęciem udomowionym, tym samym naturalnym terenem na którym
przebywa i żyć powinien jest dom człowieka. Mimo tego w Polsce jest to zwierzę
masowo wypuszczane bez nadzoru poza siedzibę ludzką na wsiach jak i w miastach.
Człowiek puszczając kota bez nadzoru odpowiada rocznie za śmierć 583.4 milionów
ssaków, i nawet do 135.7 milionów ptaków na terenach wiejskich. Nie wliczono do tej
liczby upolowanych płazów oraz gadów. Nie wliczono także danych z terenów
miejskich[25]. Ze względu na wysoką liczbę kocich ofiar oraz bezpieczeństwa kota,
nie rekomenduje się wypuszczania kotów bez nadzoru.

Skuteczność kota domowego[26] w walce z plagą myszy i szczurów - jest niewielka.

Podstawową metodą redukcji niepożądanych gryzoni przez człowieka jest ograniczenie
dostępu do pożywienia i wspierania gatunków naturalnie polujących na gryzonie.
Obecność kota jedynie powoduje u gryzoni zmiany schematów poruszania się, jednak
nie likwiduje problemu dla człowieka.

Rasy kota domowego

Osobny artykuł: Rasy kota.

Kot syjamski – jedna z ras kotów

Występuje około stu ras kota domowego; występują zarówno nagie sfinksy, jak i
długowłose persy. Różne organizacje felinologiczne uznają różne rasy (standardy ras
różnych organizacji również mogą być inne). W Polsce najczęściej spotyka się z
rasami uznanymi przez FIFe, oraz Polski Związek Felinologiczny[27]. Ogólnie na
świecie za koty rasowe uznaje się te, które posiadają rodowód wystawiony przez
jedną z dziewięciu organizacji należących do World Cat Congress. Większość z nich
wyróżnia cztery kategorie[28][29].

Kot w kulturze
Z tym tematem związane są kategorie: Koty fikcyjne, Słynne koty.

Czarny kot
W Japonii uważano je za wcielenie demonów (zob. bakeneko). W chrześcijańskiej,
średniowiecznej Europie czarne koty kojarzono niekiedy z czarownicami (zob.
chowaniec), ślad tych przesądów pozostał do dzisiaj w powiedzeniu o pechu
przynoszonym przez czarnego kota. Charakterystyczną duńską tradycją związaną z
irlandzkim świętem Fastelavn jest „zabawa w kota w beczce” – ostatni przypadek
wykorzystania żywego zwierzęcia zanotowano około 1880 roku w Reersø[30].

We współczesnej kulturze zachodniej kot to uosobienie niezależności i

tajemniczości. Jednym z najbardziej znanych współczesnych dzieł nawiązujących do
kotów jest musical Andrew Lloyda Webbera Koty.

W Japonii popularną maskotką jest maneki-neko, czyli figurka kota z podniesioną

łapką w geście zaproszenia, widniejąca przy wejściu do domów, biur, sklepów i
restauracji, co ma zapewnić m.in. powodzenie w interesach.
17 lutego obchodzony jest jako Światowy Dzień Kota[31]. W Polsce święto to jest
obchodzone od 2006 roku[31].

Kot w literaturze

Freja i jej koty

W baśni Kot w butach (1697) Charles Perrault przedstawił sprytnego kocura, który
zdobył dla swojego opiekuna nie tylko majątek, ale również rękę księżniczki.
Na początku XIX stulecia pisarze tacy jak Ernst Theodor Amadeus Hoffmann, Victor
Hugo, Honoré de Balzac czy Charles Baudelaire publikowali opowiadania o swoich
kotach.
W Alicji w Krainie Czarów (1865) Lewisa Carrolla jedną z postaci jest Kot z
Cheshire, który ciągle znika i pojawia się.
Rudyard Kipling w zbiorze Takie sobie bajeczki (ang. Just So Stories, 1902),
zamieścił m.in. opowiadanie O kocie, który chadzał własnymi drogami.
Andrew Lloyd Webber napisał musical Koty (1978-79) w oparciu o zbiór wierszy
Wiersze o kotach (ang. Old Possum's Book of Practical Cats) autorstwa T.S. Eliota.
Lilian Jackson Braun stworzyła serię kryminałów zatytułowanych Kot, który... (ang.
The cat who...), opowiadających o detektywie i jego przyjaciołach-
współpracownikach: dwóch inteligentnych kotach syjamskich.
Michaił Bułhakow w powieści Mistrz i Małgorzata (1966-67) stworzył postać demona
Behemota – pazia, który pod postacią wielkiego czarnego kocura, chodzącego na dwóch
łapach i mówiącego ludzkim głosem, służył w świcie szatana.
Andrzej Sapkowski, jako ogromny wielbiciel kotów, wielokrotnie wprowadzał je do
swoich utworów (np. w opowiadaniu Muzykanci ze zbioru Coś się kończy, coś się
zaczyna).
W powieści Neila Gaimana pt. Koralina występuje w roli drugoplanowego bohatera kot,
który pomaga Koralinie zwyciężyć złą Wiedźmę i przedostać się z powrotem do
normalnego świata.
Stephen Baker („Jak żyć z neurotycznym kotem” 1985) w żartobliwy sposób wyjaśnił w
jaki sposób należy postępować z kotem
Terry Pratchett napisał książkę o tym jak rozpoznać prawdziwego kota („Kot w stanie
czystym”).
Gwen Cooper opisała przyjaźń ze ślepym kotem w powieści „Odyseja kota imieniem
Homer” wydana przez Prószyński i S-ka w 2010 r.
Vicki Myron w książce „Dewey: wielki kot w małym mieście” opisuje losy kota
podrzuconego do biblioteki w Spencer, w USA.
Noblistka z 2007 roku Doris Lessing w minipowieści „O kotach” (On Cats) przedstawia
autentyczne relacje między kotami i ludźmi na podstawie własnych przeżyć i
obserwacji, ze szczególnym zwróceniem uwagi na psychikę i zachowanie kotów.
Wisława Szymborska napisała po śmierci partnera Kornela Filipowicza wiersz „Kot w
pustym mieszkaniu”.
Howard Phillips Lovecraft napisał kilka opowiadań, w których ważną rolę odgrywają
koty, jak na przykład Koty Ultharu[32]
Simon Tofield stworzył kreskówki, w których głównym bohaterem jest sprytny Kot
Simona. Na ich podstawie powstało kilka książek.
Ernst Theodor Wilhelm Hoffmann - "Kota Mruczysława poglądy na życie" (niem. Lebens-
Ansichten des Katers Murr)
Anglik James Bowen, uliczny muzyk z Londynu, walczący z uzależnieniem od heroiny,
zaopiekował się bezdomnym kotem i dzięki niemu, czując się odpowiedzialny za
kociego przyjaciela, definitywnie wyszedł z nałogu. Jego książka Kot Bob i ja
opisująca ich historię stała się bestsellerem oraz podstawą filmu o tym samym
tytule[33], a Bowen napisał kilka dalszych jej części.
Ursula K. LeGuin - "Kotolotki" cykl krótkich opowiadań dla dzieci, którego
bohaterami są hybrydy kota i gołębia.
Kot w sztuce kulinarnej
W czterech kantonach szwajcarskich do dnia dzisiejszego z kociego mięsa
przygotowuje się potrawy bożonarodzeniowe[34].
Potrawy z kotów są tradycyjnie spożywane w Chinach[35]. W latach 90. XX wieku
potrawy z kota stały się popularne w kuchni wietnamskiej[36].