2 9.

Sınıf
Coğrafya
Dünyanın Şekli ve Sonuçları

1. Dünya’nın kutuplardan basık Ekvator’dan şişkin olan 4. Paraleller arasındaki mesafe her yerde 111 km iken, meridyen-
kendine özgü şekline geoit adı verilmektedir. ler arasındaki mesafe ekvatordan kutuplara gidildikçe daralır.
Dünya’nın bu şekle sahip olmasının sonuçları arasında; Kutup noktalarında meridyenler arasındaki mesafe sıfırlanır.
60° 70° 40° 50°
I. Ekvator yarıçapının kutuplar yarıçapından daha
uzun olması, 60° 10°
II. Ekvator’da yerçekimi kuvvetinin kutuplara doğru gi- I II
dildikçe artması, 50° 20°

III. Güneş ışınlarının yalnızca dönenceler arasında ka-

lan noktalara dik açıyla düşmesi
25° 15° 30° 40°
verilenlerin hangileri gösterilir?
15° 20°
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II. III IV
25° 10°
D) I ve III. E) II ve III.
MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

Buna göre yukarıda numaralandırılmış bölgelerin iz-

2. Yerküre geoit şekilde değil de küre şeklinde oluşmuş düşüm alanlarının büyüklük sıralaması hangi seçe-
olsaydı aşağıdaki durumlardan hangisinin gerçekleş- nekte doğru verilmiştir?
mesi beklenirdi?
A) II = IV > III > I B) II > IV > I > III
A) Sıcaklık ortalamasının Dünya’nın her yerinde aynı olması
C) I > III > II > IV D) IV > III > II > I
B) Kuzey Yarım Küre’de kış mevsiminin daha uzun ya-
şanması E) I > III > IV = II
C) Yer çekimi kuvvetinin Dünya’nın her yerinde aynı de-
ğerde olması
D) Güneş görmeyen yerlerin de aydınlık olması 5. Meridyenler arasındaki uzaklık Ekvatordan kutuplara
gidildikçe kısalır.
E) Dünya’nın Güneş çevresindeki hareketini daha uzun
sürede tamamlaması
I

IV V
3. Aşağıda, 23 Eylül tarihinde öğlen vakti iki farklı nokta-
da yatık düzleme yerleştirilmiş eşit boyuttaki cisimlere ait II
gölge boyu uzunlukları verilmiştir.
II. NOKTA III
I. NOKTA

Buna göre harita üzerinde numaralandırılmış yerler-

den hangisinin bulunduğu paralel üzerinde iki merid-
yen arası uzaklık daha kısadır?

A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.

Gölge boyu Gölge boyu

Buna göre, bu noktalar ile ilgili olarak aşağıdakiler-

den hangisine ulaşılamaz? 6. Paralellerin boyu Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe kı-
salmaktadır.
A) I numaralı nokta, Ekvator’a daha yakındır.
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerin hangisidir?
B) II numaralı noktada, çizgisel hız daha fazladır.
C) I numaralı noktada, gurup ve tan süresi daha kısadır. A) Dünya’nın günlük hareketi
D) I numaralı noktanın, üzerinde bulunduğu paralelin B) Eksen eğikliği
boyu daha uzundur. C) Yer şekilleri
E) II numaralı noktada, iki meridyen arası uzaklık daha azdır. D) Dünya’nın şekli
E) Dünya’nın yıllık hareketi

http://odsgm.meb.gov.tr/kurslar/
 2 9. Sınıf
Coğrafya
Dünyanın Şekli ve Sonuçları

7. Bir dağ yamacında karların erimeden yerde kalmaya 9. Bir gözlemci güneşin doğuş ve batış anını gözlemlemek
başladığı sınıra kalıcı kar alt sınırı denilmektedir. Bu sınır istemektedir.
enlem derecesine göre farklılık göstermektedir.
I
5000 m

2000 m II

500 m
III
A B C
IV
V
Buna göre yukarıda kalıcı kar sınırı gösterilen dağlar
ile ilgili olarak,
Bu gözlemci haritada verilen yerlerin hangisine gi-
I. B dağının bulunduğu yerin sıcaklık ortalaması diğer- derse daha uzun bir gözlem yapma imkanı bulur?

MEB 2018 - 2019 ● Ölçme, Değerlendirme ve Sınav Hizmetleri Genel Müdürlüğü

lerine göre daha düşüktür.
II. A, B ve C dağlarının üçü de aynı Yarım Kürede yer A) I. B) II. C) III. D) IV. E) V.
almaktadır.
III. A dağı Kuzey Yarım Kürede ise C dağı Güney Yarım
Kürededir.
10.
ifadelerden hangileri söylenemez?
I
A) Yalnız I. B) Yalnız II. C) I ve II.
D) I ve III. E) II ve III. II
III

Dünya haritasında numaralandırılmış denizlerin, tuz-

luluk oranlarının az olandan çok olana doğru sırala-
nışı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) I, II ve III. B) I, III ve II. C) II, III ve I.

D) III, II ve I. E) III, I ve II.

8. Dünya kutup noktalarından basık Ekvator’dan şişkin ken-

dine özgü bir şekle sahiptir.
11. Deniz ve okyanusların tuzluluk oranı Ekvator’dan kutup-
Bu durum aşağıda verilenlerden hangisinin nedeni
lara doğru gidildikçe azalmaktadır.
olarak gösterilebilir?
Bu durumun temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Gece-Gündüz süresinin yıl içerisinde farklılık göstermesi
B) Gece ve gündüzün düzenli bir şekilde birbirini izlemesi A) Beslendikleri akarsuların farklı olması
C) Yer kürenin Güneş etrafındaki hareketini 365 gün 6 B) Çevresindeki kayaç yapılarının farklı olması
saatte tamamlaması C) Kutuplara yaklaştıkça yağış miktarının artış göster-
D) Yer çekimi kuvvetinin yer kürenin değişik yerlerinde mesi
farklılık göstermesi D) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe sıcaklık orta-
E) Güneş ışınlarının yere düşme açısının gün içinde de- lamasının azalması
ğişiklik göstermesi E) Toprak türlerinin Ekvator ve kutuplar arasında deği-
şiklik göstermesi

Cevap anahtarına ulaşmak için karekodu okutunuz.