Organizacja systemów zarządzania baz danych

Sylabus modułu zajęć

Informacje podstawowe

Kierunek studiów Cykl dydaktyczny

Informatyka - Data Science 2021/2022

Specjalność Kod przedmiotu

Wszystkie IEiTIDSS.IIi1K.ead767ab022a227e2c5918f0df186da5.21

Jednostka organizacyjna Języki wykładowe

Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Polski

Poziom kształcenia Obligatoryjność

studia magisterskie inżynierskie II stopnia Obowiązkowy

Forma studiów Blok zajęciowy

Stacjonarne przedmioty kierunkowe

Profil studiów Przedmiot powiązany z badaniami naukowymi

Ogólnoakademicki Tak

Koordynator Robert Marcjan

przedmiotu

Prowadzący zajęcia Robert Marcjan, Leszek Siwik, Rafał Wcisło, Rafał Grzeszczuk, Marcin Pietroń

Okres Forma weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się Liczba

Semestr 1 Egzamin punktów ECTS
5.0
Forma prowadzenia i godziny zajęć
Wykład: 30, Ćwiczenia laboratoryjne: 30

Cele kształcenia dla przedmiotu

C1 Zapoznanie studenta z budową wewnętrzną i zasadą działania Systemów Zarządzania baz Danych

C2 Przekazanie wiedzy dotyczącej efektywnego przetwarzania danych

Efekty uczenia się dla przedmiotu

1/6
 Kierunkowe efekty
Kod Efekty w zakresie Metody weryfikacji
uczenia się

Wiedzy – Student zna i rozumie:

budowę wewnętrzną i zasadę działania współczesnych

W1 INF2DS_W02 Egzamin
SZBD

zasady przetwarzania danych w serwerach

W2 INF2DS_W03 Egzamin
bazodanowych

W3 kierunki i trendy rozwojowych SZBD INF2DS_W04 Egzamin

Umiejętności – Student potrafi:

Aktywność na zajęciach,
Wykonanie ćwiczeń
monitorować pracę, administrować, konfigurować INF2DS_U01,
U1 laboratoryjnych,
i optymalizować współczesne SZBD INF2DS_U04
Sprawozdanie,
Odpowiedź ustna

Aktywność na zajęciach,
Wykonanie ćwiczeń
INF2DS_U01,
U2 efektywnie przetwarzać dane o różnym charakterze laboratoryjnych,
INF2DS_U02
Sprawozdanie,
Odpowiedź ustna

Aktywność na zajęciach,
Wykonanie ćwiczeń
zapewnić bezpieczne przechowywanie i przetwarzanie
U3 INF2DS_U02 laboratoryjnych,
danych
Sprawozdanie,
Odpowiedź ustna

Kompetencji społecznych – Student jest gotów do:

określić priorytety i systematycznie realizować

K1 INF2DS_K01 Aktywność na zajęciach
zadania

Treści programowe zapewniające uzyskanie efektów uczenia się dla modułu zajęć
W ramach przedmiotu omówiona zostanie budowa wewnętrzna i zasada działania Systemów Zarządzania Baz Danych.

Bilans punktów ECTS

Średnia liczba godzin* przeznaczonych

Rodzaje zajęć studenta
na zrealizowane aktywności

Wykład 30

Ćwiczenia laboratoryjne 30

Przygotowanie do zajęć 15

Samodzielne studiowanie tematyki zajęć 20

Egzamin lub kolokwium zaliczeniowe 2

Dodatkowe godziny kontaktowe 5

Przygotowanie projektu, prezentacji, pracy pisemnej,

45
sprawozdania

2/6
 Liczba godzin
Łączny nakład pracy studenta
147

Liczba godzin
Liczba godzin kontaktowych
60

* godzina (lekcyjna) oznacza 45 minut

Treści programowe

Efekty uczenia się dla Formy prowadzenia

Lp. Treści programowe
przedmiotu zajęć

• Architektura Systemów Zarządzania Bazami Danych

Podstawowe komponenty serwera bazodanowego:
struktury dyskowe, pamięciowe, procesy. Prostawowe
inf. o architekturze serwerów bazodanowych, zarówno
relacyjnych jak i noSQL

• Struktury dyskowe
Struktury przechowują, zace dane na dyskach.
rządzanie przestrzenią dyskową, partycjonowanie
danych.

• Indeksy
Metody efektywnego dostępu do danych. Rodzaje,
struktura i metody wykorzystywania indeksów.
Systemy indeksowania danych.

• Przetwarzanie i optymalizacja zapytań

Przetwarzanie i optymalizacja zapytań SQL, budowa i
zasada działania optymalizatora kosztowego.

• Optymalizacja wydajność SZBD

1. Konfiguracja SZBD w zależności od potrzeb W1, W2, W3 Wykład
przetwarzania danych. Śledzenie pracy serwera,
metody narzędzia.

• Przetwarzanie transakcyjne
Przetwarzanie transakcyjne – ACID, oraz jego
implementacja w SZBD, metody zapewnienia
niepodzielności i trwałości transakcji, system logów,
logowanie redo/undo, wal (write ahead logging). Model
przetwarzania transakcyjnego w baza noSQL.
Bezpieczeństwo transakcji, archiwizacja i odtwarzanie
baz danych

• Zarządzanie równoczesnym dostępem

Metody zarądzania równoczesnym dostępem oraz
zapewnienie niezależności transakcji, pojęcie szereg
owalności transakcji, poziomy izolacji, blokady,
wersjonowanie.

• Replikacja danych.
Systemy z replikacją danych, replikacja transakcyjna,
migawkowa, synchronizacja danych

3/6
 • Komponenty SZBD, instalacja i konfiguracja serwera
bazodanowego, monitorowanie pracy, narzędzia.

• Zarządzanie strukturą dyskową, monitorowanie

struktur dyskowych

• Wykorzystanie indeksów, metody indeksowania W1, W2, W3, U1, U2, U3,
2. Ćwiczenia laboratoryjne
danych, optymalizacja przetwarzania danych przy K1
pomocy indeksów

• Praca z optymalizatorem kosztowym, optymalizacja

zapytań

• Bezpieczeństwo danych, mirroring, replikacja

danych

Informacje rozszerzone

Metody i techniki kształcenia:

Wykład tablicowy, Wykonanie ćwiczeń laboratoryjnych, Prezentacja multimedialna, Dyskusja

Warunki
zaliczen
Rodzaj zajęć Sposób weryfikacji i oceny efektów uczenia się ia
przedmi
otu

Wykład Egzamin

Aktywność na zajęciach, Wykonanie ćwiczeń laboratoryjnych, Egzamin,

Ćwiczenia laboratoryjne
Sprawozdanie, Odpowiedź ustna

Warunki i sposób zaliczenia poszczególnych form zajęć, w tym zasady zaliczeń poprawkowych, a także warunki
dopuszczenia do egzaminu

Warunkiem dopuszczenia do egzaminu jest pozytywna ocena ze wszystkich form zajęć

Sposób obliczania oceny końcowej

Zajęcia laboratoryjne: ocena na podstawie realizacji poszczególnych ćwiczeń oraz sprawozdań z samodzielnie
wykonanych zadań domowych (sprawozdanie, analiza wykonanego zadania, odpowiedź ustna)
W przypadku nieobecności, student ma możliwość “odrobienia zajęć” z inną grupą i/lub samodzielnej realizacji
ćwiczenia i przesłania zadania domowego.
Aby uzyskać pozytywną ocenę końcową niezbędne jest uzyskanie pozytywnej oceny z laboratorium oraz egzaminu.
Obliczamy średnią arytmetyczną z ocen zaliczenia i egzaminów uzyskanych we wszystkich terminach.

sr - średnia ocen (egzamin, zaliczenie laboratorium)

Ocenę końcową wyznaczamy na podstawie zależności:
if sr>4.75 then OK:=5.0 else
if sr>4.25 then OK:=4.5 else
if sr>3.75 then OK:=4.0 else
if sr>3.25 then OK:=3.5 else OK:=3

Sposób i tryb wyrównywania zaległości powstałych wskutek nieobecności studenta na zajęciach

Nieobecność na zajęciach student może odrobić przychodząc z inną grupą.

4/6
 Wymagania wstępne i dodatkowe
Znajomość podstawowych pojęć z zakresu relacyjnych baz danych.
Umiejętność projektowania i programowania baz danych.
Znajomość SQL.

Zasady udziału w poszczególnych zajęciach, ze wskazaniem, czy obecność studenta na zajęciach jest
obowiązkowa

Wykład: Studenci uczestniczą w zajęciach poznając kolejne treści nauczania zgodnie z syllabusem przedmiotu.
Studenci winni na bieżąco zadawać pytania i wyjaśniać wątpliwości. Rejestracja audiowizualna wykładu wymaga
zgody prowadzącego.
Ćwiczenia laboratoryjne: Studenci wykonują ćwiczenia laboratoryjne zgodnie z materiałami udostępnionymi przez
prowadzącego. Student jest zobowiązany do przygotowania się w przedmiocie wykonywanego ćwiczenia, co może
zostać zweryfikowane kolokwium w formie ustnej lub pisemnej. Zaliczenie zajęć odbywa się na podstawie
zaprezentowania rozwiązania postawionego problemu. Zaliczenie modułu jest możliwe po zaliczeniu wszystkich zajęć
laboratoryjnych.

Literatura
Obowiązkowa

1. A.Silberschatz, H.F. Korth, S. Sudarshan,"Database System Concepts", Sixth Edition McGrow Hill, 2019.
2. H.Garcia-Molina, J.Ullman, J.Widom "Database Systems The Complete Book", Prentice Hall, 2008.
3. H.Garcia-Molina, J.Ullman, J.Widom "Systemybbaz danych, kompletny podręcznik", Helion 2011.

Dodatkowa

1. R.Ramakrishan, J .Gecherke "Database management systems" McGraw Hill. 2004

Badania i publikacje
Publikacje

1. New approach to storing dynamic data in relational databases using JSON / Mateusz PIECH, Robert MARCJAN // Computer
Science ; ISSN 1508-2806. — 2018 vol. 19 no. 1, s. 5–22. — Bibliogr. s. 20–22
2. Realization of a system of efficient querying of hierarchical data transformed into a quasi-relational model / Adam
Furmanek, Jakub Tokaj, Robert MARCJAN, Leszek SIWIK // Computer Science ; ISSN 1508-2806. — 2016 vol. 17 no. 3, s.
353–369. — Bibliogr. s. 368
3. The concept of transformation of XML documents into quasi-relational model / Robert MARCJAN, Leszek SIWIK // W:
Beyond databases, architectures and structures : 10th international conference, BDAS 2014 : Ustroń, Poland, May 27–30,
2014 : proceedings / eds. Stanisław Kozielski, [et al.]. — Switzerland : Springer International Publishing, cop. 2014. —
(Communications in Computer and Information Science ; ISSN 1865-0929 ; 424). — ISBN: 978-3-319-06931-9 ; e-ISBN:
978-3-319-06932-6. — S. 569–580. — Bibliogr. s. 580, Abstr.

5/6
 Kierunkowe efekty uczenia się

Kod Treść

Ma świadomość odpowiedzialności za własną pracę oraz za wspólnie realizowane zadania; potrafi myśleć i
INF2DS_K01
działać w sposób kreatywny i przedsiębiorczy

Potrafi projektować i realizować systemy informatyczne oparte na danych, a także konstruować systemy
INF2DS_U01
uczące się

Potrafi wykorzystać znane algorytmy, metody obliczeniowe i struktury danych w budowie systemu
INF2DS_U02
informatycznego

Potrafi ocenić przydatność i korzystać z dostępnych bibliotek, komponentów oprogramowania i narzędzi z

uwzględnieniem wymagań systemów opartych na danych oraz systemów wykorzystujących metody uczenia
INF2DS_U04 maszynowego i sztucznej inteligencji; potrafi porównać istniejące rozwiązania ze względu na zadane
kryteria użytkowe i ekonomiczne oraz wskazać możliwości ich ulepszenia; potrafi ocenić przydatność i
możliwość wykorzystania nowych osiągnięć w zakresie informatyki

Ma pogłębioną wiedzę w zakresie rozwiązań algorytmicznych, struktur danych i metod obliczeniowych

INF2DS_W02
związanych z analizą danych, uczeniem maszynowym i metodami sztucznej inteligencji

Ma szczegółową wiedzę w zakresie wybranych języków, paradygmatów i technik programowania oraz

INF2DS_W03 rozwiązań systemowych w zagadnieniach analizy danych, uczenia maszynowego i metod sztucznej
inteligencji

Orientuje się w obecnym stanie oraz najnowszych osiągnięciach i trendach rozwojowych informatyki i
INF2DS_W04 dziedzin pokrewnych oraz ma wiedzę niezbędną do rozumienia pozatechnicznych uwarunkowań działalności
inżynierskiej

6/6