01 - ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน2534-ผสาน

..
..
..
“
.. ”
( ) ..
( ) ..
( )
.. ..
( )
.. ( ) ..
( )
.. ( ) ..
( )
.. ( ) ..
( ) ..
/ / /
- -
( )
.. ( ) ..
( )
. .
..
( )
( )
( )
/ ( ) ..
- -
( )
( )
( )
( )
( )( )( ) ( )
( )
. .
( ) ..
( ) ..
- -
[ “ ”
( ) .. ]
( ) . .
( ) . .
( ) ..
- -
( ) . .
( ) . .
( ) ..
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ..
(
) ..
( ) . .
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( ) . .
- -
( )
( )
( )
( ) . .
- -
( )
( )
( )
( ) ( )
( ) . .
( ) . .
( )
..
- -
[ “ ”
( ) .. ]
( )
..
( ) . .
( )
..
/ ( ) . .
( )
..
- -
( )
( )
( )
( )
..
( )
..
- -
[ “ ”
( ) .. ]
( )
( )
( )
( )
..
- -
( ) ( )
[ “ ”
( ) .. ]
( )
( )
( )
- -
[ “ ”
( ) .. ]
( )
( )
( )
( )
(
) ..
- -
( )
( )
..
(
) ..
- -
( ) ..
- -
( )
..
( )
..
/ ( ) . .
- -
- -
- -
/
“ ”
“ ”
“ ”
/ /
( ) ..
/ ( ) . .
/ ( ) . .
- -
/
( )
( )
( )
( )
( )
/ ( ) . .
/ ( ) . .
/ ( ) . .
- -
( )
( )
/
( )
( )
( )
( )
/ ( ) . .
( )
..
/ ( ) . .
- -
( )
( )
( ) ..
( ) ..
/ ( ) . .
- -
/ /
/
“ . . .”
/
...
/ ( ) . .
/ ( ) . .
- -
...
...
...
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ( )
..
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( ) (
) ..
( ) (
) ..
/ ( ) . .
- -
( ) / ( )( )( )( )( ) ( )
/
( )
( )
( )
/ /
/ ( ) . .
- -
/ ( ) . .
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
- -
( )
( )
( )
/
“ . . .”
. ..
( )
( )
( )
/ /
( ) ..
/ ( ) . .
/
( ) ..
/ ( ) . .
- -
( )
( )
( )
( )
( ) /
( )
/ ( ) . .
/ ( ) . .
/ ( ) . .
/ ( ) . .
- -
/ . ..
. ..
/
. ..
. . . . . .
/ . ..
( )
( )
( )
/
/ ( ) . .
/ ( ) . .
/ ( )
..
/ ( ) . .
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
“ ”
[ “ ”
( ) .. ]
- -
[ “ ”
( ) .. ]
. .
. .
- -
:-
. .
( ) ..
:-
( ) . .
..
( ) ..
:-
. .
.. ( )
..
( ) ..
/ / /
/ / /
- -
. .
. .
:-
( ) ..
. ..
“ ”
.. “ ”
. ..
( ) . .
. ..
/ / /
/ / /
- -
. ..
. ..
. .
:-
( ) ..
:-
/ / /
- -
( ) ..
. .
..
( ) ..
:-
( ) ..
:-
/ / /
/ / /
- -
/
- -
- -
- -
Àπâ“ 1
‡≈à¡ ÒÚ µÕπ∑’Ë Ò ° √“™°‘®®“πÿ‡∫°…“ ˘ µÿ≈“§¡ ÚıÙˆ
æ√–√“™°ƒ…Æ’°“
«à“¥â«¬À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’
æ.». ÚıÙˆ
¿Ÿ¡‘æ≈Õ¥ÿ≈¬‡¥™ ª.√.
„Àâ‰«â ≥ «—π∑’Ë ˘ µÿ≈“§¡ æ.». ÚıÙˆ
‡ªìπªï∑’Ë ı¯ „π√—™°“≈ªí®®ÿ∫—π
æ√–∫“∑ ¡‡¥Á®æ√–ª√¡‘π∑√¡À“¿Ÿ¡‘æ≈Õ¥ÿ≈¬‡¥™ ¡’æ√–∫√¡√“™‚Õß°“√‚ª√¥‡°≈â“ œ „Àâ
ª√–°“»«à“
‚¥¬∑’Ë‡ªìπ°“√ ¡§«√°”Àπ¥À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’
Õ“»—¬Õ”π“®µ“¡§«“¡„π¡“µ√“ ÚÚÒ ¢Õß√—∞∏√√¡πŸ≠·Ààß√“™Õ“≥“®—°√‰∑¬ ª√–°Õ∫°—∫
¡“µ√“ Û/Ò ·≈–¡“µ√“ ˜Ò/Ò (ı) ·Ààßæ√–√“™∫—≠≠—µ√‘ –‡∫’¬∫∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π æ.». ÚıÛÙ
´÷Ëß·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡‚¥¬æ√–√“™∫—≠≠—µ‘√–‡∫’¬∫∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π (©∫—∫∑’Ë ı) æ.». ÚıÙı ®÷ß∑√ß
æ√–°√ÿ≥“‚ª√¥‡°≈â“ œ „Àâµ√“æ√–√“™°ƒ…Æ’°“¢÷Èπ‰«â ¥—ßµàÕ‰ªπ’È
¡“µ√“ Ò æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È‡√’¬°«à“ çæ√–√“™°ƒ…Æ’°“«à“¥â«¬À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∫√‘À“√
°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’ æ.». ÚıÙˆé
¡“µ√“ Ú æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È„Àâ„™â∫—ß§—∫µ—Èß·µà«—π∂—¥®“°«—πª√–°“»„π√“™°‘®®“πÿ‡∫°…“
‡ªìπµâπ‰ª
¡“µ√“ Û °“√ªØ‘∫µ— µ‘ “¡æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’„È π‡√◊ÕË ß„¥ ¡§«√∑’ Ë «à π√“™°“√„¥®–ªØ‘∫µ— ‡‘ ¡◊ÕË „¥
·≈–®–µâÕß¡’‡ß◊ËÕπ‰¢Õ¬à“ß„¥ „Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡∑’Ë§≥–√—∞¡πµ√’°”Àπ¥µ“¡¢âÕ‡ πÕ·π–¢Õß °.æ.√.
¡“µ√“ Ù „πæ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È
Àπâ“ 2
ç à«π√“™°“√é À¡“¬§«“¡«à“ à«π√“™°“√µ“¡°ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬°“√ª√—∫ª√ÿß°√–∑√«ß ∑∫«ß

°√¡ ·≈–Àπà«¬ß“πÕ◊Ëπ¢Õß√—∞∑’ËÕ¬Ÿà„π°”°—∫¢Õß√“™°“√ΩÉ“¬∫√‘À“√ ·µà‰¡à√«¡∂÷ßÕß§å°√ª°§√Õß à«π
∑âÕß∂‘πË
ç√—∞«‘ “À°‘®é À¡“¬§«“¡«à“ √—∞«‘ “À°‘®∑’Ë®—¥µ—Èß¢÷Èπ‚¥¬æ√–√“™∫—≠≠—µ‘À√◊Õæ√–√“™°ƒ…Æ’°“
ç¢â“√“™°“√é À¡“¬§«“¡√«¡∂÷ßæπ—°ß“π ≈Ÿ°®â“ß À√◊ÕºŸâªØ‘∫—µ‘ß“π„π à«π√“™°“√
¡“µ√“ ı „Àâπ“¬°√—∞¡πµ√’√—°…“°“√µ“¡æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È
À¡«¥ Ò
°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’
¡“µ√“ ˆ °“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’¥Ë ’ ‰¥â·°à °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ÕË ∫√√≈ÿ‡ªÑ“À¡“¬ ¥—ßµàÕ‰ªπ’È

(Ò) ‡°‘¥ª√–‚¬™πå ÿ¢¢Õßª√–™“™π
(Ú) ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞
(Û) ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–‡°‘¥§«“¡§ÿâ¡§à“„π‡™‘ß¿“√°‘®¢Õß√—∞
(Ù) ‰¡à¡’¢—ÈπµÕπ°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π‡°‘π§«“¡®”‡ªìπ
(ı) ¡’°“√ª√—∫ª√ÿß¿“√°‘®¢Õß à«π√“™°“√„Àâ∑—πµàÕ ∂“π°“√≥å
(ˆ) ª√–™“™π‰¥â√—∫°“√Õ”π«¬§«“¡ –¥«°·≈–‰¥â√—∫°“√µÕ∫ πÕß§«“¡µâÕß°“√
(˜) ¡’°“√ª√–‡¡‘πº≈°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√Õ¬à“ß ¡Ë”‡ ¡Õ
À¡«¥ Ú
°“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥ª√–‚¬™πå ÿ¢¢Õßª√–™“™π
¡“µ√“ ˜ °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå ÿ¢¢Õßª√–™“™π À¡“¬∂÷ß °“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√

∑’Ë¡’‡ªÑ“À¡“¬‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥§«“¡º“ ÿ°·≈–§«“¡‡ªìπÕ¬Ÿà∑’Ë¥’¢Õßª√–™“™π §«“¡ ß∫·≈–ª≈Õ¥¿—¬¢Õß
—ß§¡ à«π√«¡ µ≈Õ¥®πª√–‚¬™πå Ÿß ÿ¥¢Õßª√–‡∑»
¡“µ√“ ¯ „π°“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ÕË ª√–‚¬™πå ¢ÿ ¢Õßª√–™“™π à«π√“™°“√®–µâÕß¥”‡π‘π°“√
‚¥¬∂◊Õ«à“ª√–™“™π‡ªìπ»Ÿπ¬å°≈“ß∑’Ë®–‰¥â√—∫°“√∫√‘°“√®“°√—∞ ·≈–®–µâÕß¡’·π«∑“ß°“√∫√‘À“√√“™°“√
¥—ßµàÕ‰ªπ’È
Àπâ“ 3
(Ò) °“√°”Àπ¥¿“√°‘®¢Õß√—∞·≈– à«π√“™°“√µâÕß‡ªìπ‰ª‡æ◊ËÕ«—µ∂ÿª√– ß§åµ“¡¡“µ√“ ˜
·≈– Õ¥§≈âÕß°—∫·π«π‚¬∫“¬·Ààß√—∞·≈–π‚¬∫“¬¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’∑’Ë·∂≈ßµàÕ√—∞ ¿“
(Ú) °“√ªØ‘∫—µ‘¿“√°‘®¢Õß à«π√“™°“√µâÕß‡ªìπ‰ª‚¥¬´◊ËÕ —µ¬å ÿ®√‘µ “¡“√∂µ√«® Õ∫‰¥â
·≈–¡ÿàß„Àâ‡°‘¥ª√–‚¬™πå ÿ¢·°àª√–™“™π∑—Èß„π√–¥—∫ª√–‡∑»·≈–∑âÕß∂‘Ëπ
(Û) °àÕπ‡√‘¡Ë ¥”‡π‘π°“√ à«π√“™°“√µâÕß®—¥„Àâ¡°’ “√»÷°…“«‘‡§√“–Àåº≈¥’·≈–º≈‡ ’¬„Àâ§√∫∂â«π
∑ÿ°¥â“π °”Àπ¥¢—ÈπµÕπ°“√¥”‡π‘π°“√∑’Ë‚ª√àß„ ¡’°≈‰°µ√«® Õ∫°“√¥”‡π‘π°“√„π·µà≈–¢—ÈπµÕπ
„π°√≥’∑’Ë¿“√°‘®„¥®–¡’º≈°√–∑∫µàÕª√–™“™π à«π√“™°“√µâÕß¥”‡π‘π°“√√—∫øíß§«“¡§‘¥‡ÀÁπ¢Õß
ª√–™“™πÀ√◊Õ™’È·®ß∑”§«“¡‡¢â“„®‡æ◊ËÕ„Àâª√–™“™π‰¥âµ√–Àπ—°∂÷ßª√–‚¬™πå∑’Ë à«π√«¡®–‰¥â√—∫®“°
¿“√°‘®π—Èπ
(Ù) „Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß¢â“√“™°“√∑’®Ë –µâÕß§Õ¬√—∫øíß§«“¡§‘¥‡ÀÁπ·≈–§«“¡æ÷ßæÕ„®¢Õß —ß§¡
‚¥¬√«¡·≈–ª√–™“™πºŸâ√—∫∫√‘°“√ ‡æ◊ËÕª√—∫ª√ÿßÀ√◊Õ‡ πÕ·π–µàÕºŸâ∫—ß§—∫∫—≠™“ ‡æ◊ËÕ„Àâ¡’°“√ª√—∫ª√ÿß
«‘∏’ªØ‘∫—µ‘√“™°“√„Àâ‡À¡“– ¡
(ı) „π°√≥’∑’Ë‡°‘¥ªí≠À“·≈–Õÿª √√§®“°°“√¥”‡π‘π°“√ „Àâ à«π√“™°“√¥”‡π‘π°“√·°â‰¢
ªí≠À“·≈–Õÿª √√§π—Èπ‚¥¬‡√Á« „π°√≥’∑’Ëªí≠À“À√◊ÕÕÿª √√§π—Èπ‡°‘¥¢÷Èπ®“° à«π√“™°“√Õ◊ËπÀ√◊Õ√–‡∫’¬∫
¢âÕ∫—ß§—∫∑’ÕË Õ°‚¥¬ à«π√“™°“√Õ◊πË „Àâ «à π√“™°“√·®âß„Àâ «à π√“™°“√∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß∑√“∫‡æ◊ÕË ¥”‡π‘π°“√·°â‰¢
ª√—∫ª√ÿß‚¥¬‡√Á«µàÕ‰ª ·≈–„Àâ·®âß °.æ.√. ∑√“∫¥â«¬
°“√¥”‡π‘π°“√µ“¡«√√§Àπ÷Ëß „Àâ «à π√“™°“√°”Àπ¥«‘∏ª’ Ø‘∫µ— „‘ Àâ‡À¡“– ¡°—∫¿“√°‘®·µà≈–‡√◊ÕË ß
∑—Èßπ’È °.æ.√. ®–°”Àπ¥·π«∑“ß°“√¥”‡π‘π°“√∑—Ë«‰ª„Àâ à«π√“™°“√ªØ‘∫—µ‘„Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡¡“µ√“π’È¥â«¬
°Á‰¥â
À¡«¥ Û
°“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞
¡“µ√“ ˘ °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞ „Àâ à«π√“™°“√ªØ‘∫—µ‘

¥—ßµàÕ‰ªπ’È
(Ò) °àÕπ®–¥”‡π‘π°“√µ“¡¿“√°‘®„¥ à«π√“™°“√µâÕß®—¥∑”·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√‰«â‡ªìπ°“√≈à«ßÀπâ“
(Ú) °“√°”Àπ¥·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√¢Õß à«π√“™°“√µ“¡ (Ò) µâÕß¡’√“¬≈–‡Õ’¬¥¢Õß¢—πÈ µÕπ
√–¬–‡«≈“·≈–ß∫ª√–¡“≥∑’®Ë –µâÕß„™â„π°“√¥”‡π‘π°“√¢Õß·µà≈–¢—πÈ µÕπ ‡ªÑ“À¡“¬¢Õß¿“√°‘® º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï
¢Õß¿“√°‘® ·≈–µ—«™’È«—¥§«“¡ ”‡√Á®¢Õß¿“√°‘®
Àπâ“ 4
(Û) à«π√“™°“√µâÕß®—¥„Àâ¡’°“√µ‘¥µ“¡·≈–ª√–‡¡‘πº≈°“√ªØ‘∫—µ‘µ“¡·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√
µ“¡À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∑’Ë à«π√“™°“√°”Àπ¥¢÷Èπ ´÷ËßµâÕß Õ¥§≈âÕß°—∫¡“µ√∞“π∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥
(Ù) „π°√≥’∑’Ë°“√ªØ‘∫—µ‘¿“√°‘® À√◊Õ°“√ªØ‘∫—µ‘µ“¡·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√‡°‘¥º≈°√–∑∫µàÕ
ª√–™“™π „Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√∑’®Ë –µâÕß¥”‡π‘π°“√·°â‰¢À√◊Õ∫√√‡∑“º≈°√–∑∫π—πÈ À√◊Õ‡ª≈’¬Ë π
·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√„Àâ‡À¡“– ¡
¡“µ√“ Ò „π°√≥’∑¿’Ë “√°‘®„¥¡’§«“¡‡°’¬Ë «¢âÕß°—∫À≈“¬ à«π√“™°“√À√◊Õ‡ªìπ¿“√°‘®∑’Ë„°≈â‡§’¬ß
À√◊ÕµàÕ‡π◊ËÕß°—π „Àâ à«π√“™°“√∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕßπ—Èπ°”Àπ¥·π«∑“ß°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥°“√∫√‘À“√
√“™°“√·∫∫∫Ÿ√≥“°“√√à«¡°—π ‚¥¬¡ÿàß„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞
„Àâ «à π√“™°“√¡’Àπâ“∑’ Ë π—∫ πÿπ°“√ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√¢ÕßºŸ«â “à √“™°“√®—ßÀ«—¥À√◊ÕÀ—«Àπâ“§≥–ºŸ·â ∑π
„πµà“ßª√–‡∑» ‡æ◊ÕË „Àâ°“√∫√‘À“√√“™°“√·∫∫∫Ÿ√≥“°“√„π®—ßÀ«—¥À√◊Õ„πµà“ßª√–‡∑» ·≈â«·µà°√≥’ “¡“√∂
„™âÕ”π“®µ“¡°ÆÀ¡“¬‰¥â§√∫∂â«πµ“¡§«“¡®”‡ªìπ·≈–∫√‘À“√√“™°“√‰¥âÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ
¡“µ√“ ÒÒ à«π√“™°“√¡’Àπâ“∑’Ëæ—≤π“§«“¡√Ÿâ„π à«π√“™°“√ ‡æ◊ËÕ„Àâ¡’≈—°…≥–‡ªìπÕß§å°“√
·Ààß°“√‡√’¬π√ŸâÕ¬à“ß ¡Ë”‡ ¡Õ ‚¥¬µâÕß√—∫√Ÿâ¢âÕ¡Ÿ≈¢à“« “√·≈– “¡“√∂ª√–¡«≈º≈§«“¡√Ÿâ„π¥â“πµà“ßÊ
‡æ◊ËÕπ”¡“ª√–¬ÿ°µå„™â„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√‰¥âÕ¬à“ß∂Ÿ°µâÕß √«¥‡√Á«·≈–‡À¡“– ¡°—∫ ∂“π°“√≥å √«¡∑—Èß
µâÕß àß‡ √‘¡·≈–æ—≤π“§«“¡√Ÿ§â «“¡ “¡“√∂ √â“ß«‘ ¬— ∑—»πå·≈–ª√—∫‡ª≈’¬Ë π∑—»π§µ‘¢Õß¢â“√“™°“√„π —ß°—¥
„Àâ‡ªìπ∫ÿ§≈“°√∑’Ë¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–¡’°“√‡√’¬π√Ÿâ√à«¡°—π ∑—Èßπ’È ‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¢Õß
à«π√“™°“√„Àâ Õ¥§≈âÕß°—∫°“√∫√‘À“√√“™°“√„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘Ïµ“¡æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È
¡“µ√“ ÒÚ ‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï °.æ.√. Õ“®‡ πÕµàÕ§≥–
√—∞¡πµ√’‡æ◊ÕË °”Àπ¥¡“µ√°“√°”°—∫°“√ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√ ‚¥¬«‘∏°’ “√®—¥∑”§«“¡µ°≈ß‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ°— …√
À√◊Õ‚¥¬«‘∏’°“√Õ◊Ëπ„¥ ‡æ◊ËÕ· ¥ß§«“¡√—∫º‘¥™Õ∫„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√
¡“µ√“ ÒÛ „Àâ§≥–√—∞¡πµ√’®¥— „Àâ¡·’ ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµ≈Õ¥√–¬–‡«≈“°“√∫√‘À“√
√“™°“√¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’
‡¡◊ÕË §≥–√—∞¡πµ√’‰¥â·∂≈ßπ‚¬∫“¬µàÕ√—∞ ¿“·≈â« „Àâ ”π—°‡≈¢“∏‘°“√§≥–√—∞¡πµ√’ ”π—°‡≈¢“∏‘°“√
π“¬°√—∞¡πµ√’ ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√æ—≤π“°“√‡»√…∞°‘®·≈– —ß§¡·Ààß™“µ‘ ·≈– ”π—°ß∫ª√–¡“≥
√à«¡°—π®—¥∑”·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π ‡ πÕ§≥–√—∞¡πµ√’æ‘®“√≥“¿“¬„π‡°â“ ‘∫«—ππ—∫·µà«—π∑’Ë
§≥–√—∞¡πµ√’·∂≈ßπ‚¬∫“¬µàÕ√—∞ ¿“
‡¡◊ËÕ§≥–√—∞¡πµ√’„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫„π·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµ“¡«√√§Àπ÷Ëß·≈â« „Àâ¡’
º≈ºŸ°æ—π§≥–√—∞¡πµ√’ √—∞¡πµ√’ ·≈– à«π√“™°“√ ∑’Ë®–µâÕß¥”‡π‘π°“√®—¥∑”¿“√°‘®„Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡·ºπ
°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘ππ—Èπ
Àπâ“ 5
¡“µ√“ ÒÙ „π°“√®—¥∑”·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµ“¡¡“µ√“ ÒÛ „Àâ®¥— ∑”‡ªìπ·ºπ ’ªË ï

‚¥¬π”π‚¬∫“¬¢Õß√—∞∫“≈∑’Ë·∂≈ßµàÕ√—∞ ¿“¡“æ‘®“√≥“¥”‡π‘π°“√„Àâ Õ¥§≈âÕß°—∫·π«π‚¬∫“¬æ◊Èπ∞“π
·Ààß√—∞µ“¡∫∑∫—≠≠—µ¢‘ Õß√—∞∏√√¡πŸ≠·Ààß√“™Õ“≥“®—°√‰∑¬ ·≈–·ºπæ—≤π“ª√–‡∑»¥â“πµà“ßÊ ∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß
∑—Èßπ’È Õ¬à“ßπâÕ¬®–µâÕß¡’ “√– ”§—≠‡°’Ë¬«°—∫°“√°”Àπ¥‡ªÑ“À¡“¬·≈–º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï¢Õßß“π à«π√“™°“√
À√◊Õ∫ÿ§§≈∑’®Ë –√—∫º‘¥™Õ∫„π·µà≈–¿“√°‘® ª√–¡“≥°“√√“¬‰¥â·≈–√“¬®à“¬·≈–∑√—æ¬“°√µà“ßÊ ∑’®Ë –µâÕß„™â
√–¬–‡«≈“°“√¥”‡π‘π°“√ ·≈–°“√µ‘¥µ“¡ª√–‡¡‘πº≈
¡“µ√“ Òı ‡¡◊ËÕ¡’°“√ª√–°“»„™â∫—ß§—∫·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π·≈â« „Àâ ”π—°ß“π
§≥–°√√¡°“√°ƒ…Æ’°“·≈– ”π—°‡≈¢“∏‘°“√π“¬°√—∞¡πµ√’√à«¡°—πæ‘®“√≥“®—¥∑”·ºππ‘µ‘∫—≠≠—µ‘ ‚¥¬¡’
√“¬≈–‡Õ’¬¥‡°’Ë¬«°—∫°ÆÀ¡“¬∑’Ë®–µâÕß®—¥„Àâ¡’¢÷Èπ„À¡àÀ√◊Õ°ÆÀ¡“¬∑’ËµâÕß¡’°“√·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡À√◊Õ¬°‡≈‘°
„Àâ Õ¥§≈âÕß°—∫·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π à«π√“™°“√ºŸ√â ∫— º‘¥™Õ∫ ·≈–√–¬–‡«≈“∑’µË Õâ ß¥”‡π‘π°“√
·ºππ‘µ∫‘ ≠ — ≠—µπ‘ π—È ‡¡◊ÕË §≥–√—∞¡πµ√’‡ÀÁπ™Õ∫µ“¡∑’ Ë ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°ƒ…Æ’°“·≈– ”π—°
‡≈¢“∏‘°“√π“¬°√—∞¡πµ√’‡ πÕ·≈â« „Àâ¡’º≈ºŸ°æ—π à«π√“™°“√∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß∑’Ë®–µâÕßªØ‘∫—µ‘„Àâ‡ªìπ‰ª
µ“¡π—πÈ
„π°√≥’∑’Ë‡ÀÁπ ¡§«√ ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°ƒ…Æ’°“Õ“®‡ πÕµàÕ§≥–√—∞¡πµ√’‡æ◊ËÕ°”Àπ¥
À≈—°‡°≥±å°“√®—¥∑”·ºππ‘µ‘∫—≠≠—µ‘‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥§«“¡√à«¡¡◊Õ„π°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π°Á‰¥â
¡“µ√“ Òˆ „Àâ à«π√“™°“√®—¥∑”·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√¢Õß à«π√“™°“√π—Èπ ‚¥¬®—¥∑”‡ªìπ·ºπ
’Ëªï ´÷Ëß®–µâÕß Õ¥§≈âÕß°—∫·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµ“¡¡“µ√“ ÒÛ
„π·µà≈–ªïß∫ª√–¡“≥ „Àâ «à π√“™°“√®—¥∑”·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√ª√–®”ªï ‚¥¬„Àâ√–∫ÿ “√– ”§—≠
‡°’Ë¬«°—∫π‚¬∫“¬°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¢Õß à«π√“™°“√ ‡ªÑ“À¡“¬·≈–º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï¢Õßß“π √«¡∑—Èßª√–¡“≥
°“√√“¬‰¥â·≈–√“¬®à“¬·≈–∑√—æ¬“°√Õ◊Ëπ∑’Ë®–µâÕß„™â ‡ πÕµàÕ√—∞¡πµ√’‡æ◊ËÕ„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫
‡¡◊ËÕ√—∞¡πµ√’„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√¢Õß à«π√“™°“√„¥µ“¡«√√§ Õß·≈â« „Àâ
”π—°ß∫ª√–¡“≥¥”‡π‘π°“√®—¥ √√ß∫ª√–¡“≥‡æ◊ËÕªØ‘∫—µ‘ß“π„Àâ∫√√≈ÿº≈ ”‡√Á®„π·µà≈–¿“√°‘®µ“¡·ºπ
ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¥—ß°≈à“«
„π°√≥’∑ ’Ë «à π√“™°“√¡‘‰¥â‡ πÕ·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√„π¿“√°‘®„¥À√◊Õ¿“√°‘®„¥‰¡à‰¥â√∫— §«“¡‡ÀÁπ™Õ∫
®“°√—∞¡πµ√’ ¡‘„Àâ ”π—°ß∫ª√–¡“≥®—¥ √√ß∫ª√–¡“≥ ”À√—∫¿“√°‘®π—Èπ
‡¡◊ËÕ ‘Èπªïß∫ª√–¡“≥„Àâ à«π√“™°“√®—¥∑”√“¬ß“π· ¥ßº≈ —¡ƒ∑∏‘Ï¢Õß·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√
ª√–®”ªï‡ πÕµàÕ§≥–√—∞¡πµ√’
Àπâ“ 6
¡“µ√“ Ò˜ „π°√≥’∑°’Ë ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬«‘∏°’ “√ß∫ª√–¡“≥°”Àπ¥„Àâ «à π√“™°“√µâÕß®—¥∑”·ºπ

ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√‡æ◊ÕË ¢Õ√—∫ß∫ª√–¡“≥ „Àâ ”π—°ß∫ª√–¡“≥·≈– °.æ.√. √à«¡°—π°”Àπ¥·π«∑“ß°“√®—¥∑”
·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√µ“¡¡“µ√“ Òˆ „Àâ “¡“√∂„™â‰¥â°—∫·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√∑’ËµâÕß®—¥∑”µ“¡°ÆÀ¡“¬
«à“¥â«¬«‘∏’°“√ß∫ª√–¡“≥ ∑—Èßπ’È ‡æ◊ËÕ¡‘„Àâ‡æ‘Ë¡¿“√–ß“π„π°“√®—¥∑”·ºπ®π‡°‘π ¡§«√
¡“µ√“ Ò¯ ‡¡◊Ë Õ ¡’ ° “√°”Àπ¥ß∫ª√–¡“≥√“¬®à “ ¬ª√–®”ªï µ “¡·ºπªØ‘ ∫— µ‘ √ “™°“√¢Õß
à«π√“™°“√„¥·≈â« °“√‚Õπß∫ª√–¡“≥®“°¿“√°‘®Àπ÷ßË µ“¡∑’°Ë ”Àπ¥„π·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√‰ª¥”‡π‘π°“√
Õ¬à“ßÕ◊Ëπ ´÷Ëß¡’º≈∑”„Àâ¿“√°‘®‡¥‘¡‰¡à∫√√≈ÿ‡ªÑ“À¡“¬À√◊Õπ”‰ª„™â„π¿“√°‘®„À¡à∑’Ë¡‘‰¥â°”Àπ¥„π·ºπ
ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√ ®–°√–∑”‰¥âµÕà ‡¡◊ÕË ‰¥â√∫— Õπÿ¡µ— ®‘ “°§≥–√—∞¡πµ√’„Àâª√—∫·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√„Àâ Õ¥§≈âÕß
°—π·≈â«
°“√ª√—∫·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√µ“¡«√√§Àπ÷Ëß®–°√–∑”‰¥â‡©æ“–„π°√≥’∑’Ëß“πÀ√◊Õ¿“√°‘®„¥‰¡àÕ“®
¥”‡π‘π°“√µ“¡«—µ∂ÿª√– ß§åµàÕ‰ª‰¥â À√◊ÕÀ¡¥§«“¡®”‡ªìπÀ√◊Õ‰¡à‡ªìπª√–‚¬™πå À√◊ÕÀ“°¥”‡π‘π°“√
µàÕ‰ª®–µâÕß‡ ’¬§à“„™â®à“¬‡°‘π§«“¡®”‡ªìπ À√◊Õ¡’§«“¡®”‡ªìπÕ¬à“ßÕ◊ËπÕ—π‰¡àÕ“®À≈’°‡≈’Ë¬ß‰¥â ∑’Ë®–µâÕß
‡ª≈’Ë¬π·ª≈ß “√– ”§—≠¢Õß·ºπªØ‘∫—µ‘√“™°“√
‡¡◊ÕË §≥–√—∞¡πµ√’¡¡’ µ‘Õπÿ¡µ— „‘ Àâª√—∫·ºπªØ‘∫µ— √‘ “™°“√·≈â« „Àâ¥”‡π‘π°“√·°â‰¢·ºπ°“√∫√‘À“√
√“™°“√·ºàπ¥‘π„Àâ Õ¥§≈âÕß°—π¥â«¬
¡“µ√“ Ò˘ ‡¡◊ÕË π“¬°√—∞¡πµ√’æπâ ®“°µ”·Àπàß „ÀâÀ«— Àπâ“ à«π√“™°“√¡’Àπâ“∑’ Ë √ÿªº≈°“√ªØ‘∫µ— ‘
√“™°“√·≈–„Àâ¢Õâ ¡Ÿ≈µàÕπ“¬°√—∞¡πµ√’§π„À¡à µ“¡∑’πË “¬°√—∞¡πµ√’§π„À¡à ß—Ë °“√ ∑—ßÈ π’È ‡æ◊ÕË π“¬°√—∞¡πµ√’
§π„À¡à®–‰¥â„™â‡ªìπ¢âÕ¡Ÿ≈„π°“√æ‘®“√≥“°”Àπ¥π‚¬∫“¬°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµàÕ‰ª
À¡«¥ Ù
°“√∫√‘À“√√“™°“√Õ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ
·≈–‡°‘¥§«“¡§ÿâ¡§à“„π‡™‘ß¿“√°‘®¢Õß√—∞
¡“µ√“ Ú ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¿“¬„π à«π√“™°“√‡ªìπ‰ªÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ „Àâ à«π

√“™°“√°”Àπ¥‡ªÑ“À¡“¬ ·ºπ°“√∑”ß“π √–¬–‡«≈“·≈â«‡ √Á®¢Õßß“πÀ√◊Õ‚§√ß°“√ ·≈–ß∫ª√–¡“≥
∑’Ë®–µâÕß„™â„π·µà≈–ß“πÀ√◊Õ‚§√ß°“√ ·≈–µâÕß‡º¬·æ√à„Àâ¢â“√“™°“√·≈–ª√–™“™π∑√“∫∑—Ë«°—π¥â«¬
Àπâ“ 7
¡“µ√“ ÚÒ „Àâ «à π√“™°“√®—¥∑”∫—≠™’µπâ ∑ÿπ„πß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–·µà≈–ª√–‡¿∑¢÷πÈ µ“¡À≈—°‡°≥±å

·≈–«‘∏’°“√∑’Ë°√¡∫—≠™’°≈“ß°”Àπ¥
„Àâ à«π√“™°“√§”π«≥√“¬®à“¬µàÕÀπà«¬¢Õßß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–∑’ËÕ¬Ÿà„π§«“¡√—∫º‘¥™Õ∫¢Õß
à«π√“™°“√π—πÈ µ“¡√–¬–‡«≈“∑’°Ë √¡∫—≠™’°≈“ß°”Àπ¥ ·≈–√“¬ß“π„Àâ ”π—°ß∫ª√–¡“≥ °√¡∫—≠™’°≈“ß
·≈– °.æ.√. ∑√“∫
„π°√≥’∑√’Ë “¬®à“¬µàÕÀπà«¬¢Õßß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–„¥¢Õß à«π√“™°“√„¥ Ÿß°«à“√“¬®à“¬µàÕÀπà«¬
¢Õßß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–ª√–‡¿∑·≈–§ÿ≥¿“æ‡¥’¬«°—πÀ√◊Õ§≈â“¬§≈÷ß°—π¢Õß à«π√“™°“√Õ◊πË „Àâ «à π√“™°“√π—πÈ
®—¥∑”·ºπ°“√≈¥√“¬®à“¬µàÕÀπà«¬¢Õßß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–¥—ß°≈à“«‡ πÕ ”π—°ß∫ª√–¡“≥ °√¡∫—≠™’°≈“ß
·≈– °.æ.√. ∑√“∫ ·≈–∂â“¡‘‰¥â¡’¢âÕ∑—°∑â«ßª√–°“√„¥¿“¬„π ‘∫Àâ“«—π°Á„Àâ à«π√“™°“√¥—ß°≈à“«∂◊ÕªØ‘∫—µ‘
µ“¡·ºπ°“√≈¥√“¬®à“¬π—ÈπµàÕ‰ª‰¥â
¡“µ√“ ÚÚ „Àâ ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√æ—≤π“°“√‡»√…∞°‘®·≈– —ß§¡·Ààß™“µ‘ ·≈– ”π—°
ß∫ª√–¡“≥√à«¡°—π®—¥„Àâ¡°’ “√ª√–‡¡‘π§«“¡§ÿ¡â §à“„π°“√ªØ‘∫µ— ¿‘ “√°‘®¢Õß√—∞∑’ Ë «à π√“™°“√¥”‡π‘π°“√Õ¬Ÿà
‡æ◊ÕË √“¬ß“π§≥–√—∞¡πµ√’ ”À√—∫‡ªìπ·π«∑“ß„π°“√æ‘®“√≥“«à“¿“√°‘®„¥ ¡§«√®–‰¥â¥”‡π‘π°“√µàÕ‰ªÀ√◊Õ
¬ÿ∫‡≈‘° ·≈–‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå„π°“√®—¥µ—Èßß∫ª√–¡“≥¢Õß à«π√“™°“√„πªïµàÕ‰ª ∑—Èßπ’È µ“¡√–¬–‡«≈“∑’Ë
§≥–√—∞¡πµ√’°”Àπ¥
„π°“√ª√–‡¡‘π§«“¡§ÿâ¡§à“µ“¡«√√§Àπ÷Ëß „Àâ§”π÷ß∂÷ßª√–‡¿∑·≈– ¿“æ¢Õß·µà≈–¿“√°‘®
§«“¡‡ªìπ‰ª‰¥â¢Õß¿“√°‘®À√◊Õ‚§√ß°“√∑’¥Ë ”‡π‘π°“√ ª√–‚¬™πå∑√’Ë ∞— ·≈–ª√–™“™π®–æ÷ß‰¥â·≈–√“¬®à“¬∑’µË Õâ ß
‡ ’¬‰ª°àÕπ·≈–À≈—ß∑’Ë à«π√“™°“√¥”‡π‘π°“√¥â«¬
§«“¡§ÿâ¡§à“µ“¡¡“µ√“π’È „ÀâÀ¡“¬§«“¡∂÷ßª√–‚¬™πåÀ√◊Õº≈‡ ’¬∑“ß —ß§¡ ·≈–ª√–‚¬™πåÀ√◊Õ
º≈‡ ’¬Õ◊Ëπ ´÷Ëß‰¡àÕ“®§”π«≥‡ªìπµ—«‡ß‘π‰¥â¥â«¬
¡“µ√“ ÚÛ „π°“√®—¥´◊ÈÕÀ√◊Õ®—¥®â“ß „Àâ à«π√“™°“√¥”‡π‘π°“√‚¥¬‡ªî¥‡º¬·≈–‡∑’Ë¬ß∏√√¡
‚¥¬æ‘®“√≥“∂÷ßª√–‚¬™πå·≈–º≈‡ ’¬∑“ß —ß§¡ ¿“√–µàÕª√–™“™π §ÿ≥¿“æ «—µ∂ÿª√– ß§å∑®’Ë –„™â √“§“
·≈–ª√–‚¬™πå√–¬–¬“«¢Õß à«π√“™°“√∑’Ë®–‰¥â√—∫ª√–°Õ∫°—π
„π°√≥’∑’Ë«—µ∂ÿª√– ß§å„π°“√„™â‡ªìπ‡Àµÿ„ÀâµâÕß§”π÷ß∂÷ß§ÿ≥¿“æ·≈–°“√¥Ÿ·≈√—°…“‡ªìπ ”§—≠
„Àâ “¡“√∂°√–∑”‰¥â‚¥¬‰¡àµâÕß∂◊Õ√“§“µË” ÿ¥„π°“√‡ πÕ´◊ÈÕÀ√◊Õ®â“ß‡ ¡Õ‰ª
Àπâ“ 8
„Àâ à«π√“™°“√∑’Ë¡’Àπâ“∑’Ë¥Ÿ·≈√–‡∫’¬∫‡°’Ë¬«°—∫°“√æ— ¥ÿª√—∫ª√ÿß√–‡∫’¬∫∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß‡æ◊ËÕ„Àâ à«π
√“™°“√¥”‡π‘π°“√µ“¡«√√§Àπ÷Ëß·≈–«√√§ Õß‰¥âÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ
¡“µ√“ ÚÙ „π°“√ªØ‘∫—µ‘¿“√°‘®„¥ À“° à«π√“™°“√®”‡ªìπµâÕß‰¥â√—∫Õπÿ≠“µ Õπÿ¡—µ‘ À√◊Õ
§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫®“° à«π√“™°“√Õ◊Ëπµ“¡∑’Ë¡’°ÆÀ¡“¬ °Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ ª√–°“» À√◊Õ¡µ‘§≥–
√—∞¡πµ√’°”Àπ¥ „Àâ à«π√“™°“√∑’Ë¡’Õ”π“®Õπÿ≠“µ Õπÿ¡—µ‘ À√◊Õ„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫¥—ß°≈à“« ·®âßº≈
°“√æ‘®“√≥“„Àâ à«π√“™°“√∑’Ë¬◊Ëπ§”¢Õ∑√“∫¿“¬„π ‘∫Àâ“«—ππ—∫·µà«—π∑’Ë‰¥â√—∫§”¢Õ
„π°√≥’∑’Ë‡√◊ËÕß„¥¡’°ÆÀ¡“¬ °Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ ª√–°“» À√◊Õ¡µ‘§≥–√—∞¡πµ√’°”Àπ¥
¢—πÈ µÕπ°“√ªØ‘∫µ— ‰‘ «â ·≈–¢—πÈ µÕπ°“√ªØ‘∫µ— π‘ π—È µâÕß„™â√–¬–‡«≈“‡°‘π ‘∫Àâ“«—π „Àâ «à π√“™°“√∑’¡Ë Õ’ ”π“®
Õπÿ≠“µ Õπÿ¡µ— ‘ À√◊Õ„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫ ª√–°“»°”Àπ¥√–¬–‡«≈“°“√æ‘®“√≥“‰«â„Àâ «à π√“™°“√Õ◊πË ∑√“∫
à«π√“™°“√„¥∑’Ë¡’Õ”π“®Õπÿ≠“µ Õπÿ¡—µ‘ À√◊Õ„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫ ¡‘‰¥â¥”‡π‘π°“√„Àâ·≈â«‡ √Á®
µ“¡«√√§Àπ÷ËßÀ√◊Õ«√√§ Õß À“°‡°‘¥§«“¡‡ ’¬À“¬„¥¢÷Èπ „Àâ∂◊Õ«à“¢â“√“™°“√´÷Ëß¡’Àπâ“∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß·≈–
À—«Àπâ“ à«π√“™°“√π—Èπª√–¡“∑‡≈‘π‡≈àÕÕ¬à“ß√â“¬·√ß ‡«âπ·µà®–æ‘ Ÿ®πå‰¥â«à“§«“¡≈à“™â“π—Èπ¡‘‰¥â‡°‘¥¢÷Èπ
®“°§«“¡º‘¥¢Õßµπ
¡“µ√“ Úı „π°“√æ‘®“√≥“«‘π®‘ ©—¬™’¢È “¥ªí≠À“„¥Ê „Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√∑’√Ë ∫— º‘¥™Õ∫
„πªí≠À“π—ÈπÊ ®–µâÕßæ‘®“√≥“«‘π‘®©—¬™’È¢“¥‚¥¬‡√Á« °“√µ—Èß§≥–°√√¡°“√¢÷Èπæ‘®“√≥“«‘π‘®©—¬ „Àâ
¥”‡π‘π°“√‰¥â‡∑à“∑’Ë®”‡ªìπÕ—π‰¡àÕ“®À≈’°‡≈’Ë¬ß‰¥â
„π°“√æ‘®“√≥“‡√◊ÕË ß„¥Ê ‚¥¬§≥–°√√¡°“√ ‡¡◊ÕË §≥–°√√¡°“√¡’¡µ‘‡ªìπª√–°“√„¥·≈â« „Àâ¡µ‘
¢Õß§≥–°√√¡°“√ºŸ°æ—π à«π√“™°“√´÷Ëß¡’ºŸâ·∑π√à«¡‡ªìπ°√√¡°“√Õ¬Ÿà¥â«¬ ·¡â«à“„π°“√æ‘®“√≥“«‘π‘®©—¬
‡√◊ËÕßπ—ÈπºŸâ·∑π¢Õß à«π√“™°“√∑’Ë‡ªìπ°√√¡°“√®–¡‘‰¥â‡¢â“√à«¡æ‘®“√≥“«‘π‘®©—¬°Áµ“¡ ∂â“¡’§«“¡‡ÀÁπ
·µ°µà“ß°—π ÕßΩÉ“¬ „Àâ∫—π∑÷°§«“¡‡ÀÁπ¢Õß°√√¡°“√ΩÉ“¬¢â“ßπâÕ¬‰«â„Àâª√“°Ø„π‡√◊ËÕßπ—Èπ¥â«¬
§«“¡ºŸ°æ—π∑’Ë°”Àπ¥‰«â„π«√√§ Õß ¡‘„Àâ„™â∫—ß§—∫°—∫°“√«‘π‘®©—¬„πªí≠À“¥â“π°ÆÀ¡“¬
¡“µ√“ Úˆ °“√ —ßË √“™°“√‚¥¬ª°µ‘„Àâ°√–∑”‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ°— …√ ‡«âπ·µà„π°√≥’∑º’Ë ∫Ÿâ ß— §—∫∫—≠™“
¡’§«“¡®”‡ªìπ∑’‰Ë ¡àÕ“® —ßË ‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ°— …√„π¢≥–π—πÈ ®– —ßË √“™°“√¥â«¬«“®“°Á‰¥â ·µà„Àâº√Ÿâ ∫— §” —ßË π—πÈ
∫—π∑÷°§” —Ëß¥â«¬«“®“‰«â‡ªìπ≈“¬≈—°…≥åÕ—°…√·≈–‡¡◊ËÕ‰¥âªØ‘∫—µ‘√“™°“√µ“¡§” —Ëß¥—ß°≈à“«·≈â« „Àâ∫—π∑÷°
√“¬ß“π„ÀâºŸâ —Ëß√“™°“√∑√“∫ „π∫—π∑÷°„ÀâÕâ“ßÕ‘ß§” —Ëß¥â«¬«“®“‰«â¥â«¬
Àπâ“ 9
À¡«¥ ı
°“√≈¥¢—ÈπµÕπ°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π
¡“µ√“ Ú˜ „Àâ «à π√“™°“√®—¥„Àâ¡°’ “√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ—¥ ‘π„®‡°’¬Ë «°—∫°“√ —ßË °“√Õπÿ≠“µ

°“√Õπÿ¡—µ‘ °“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√ À√◊Õ°“√¥”‡π‘π°“√Õ◊Ëπ„¥¢ÕßºŸâ¥”√ßµ”·Àπàß„¥„Àâ·°àºŸâ¥”√ßµ”·Àπàß∑’Ë¡’
Àπâ“∑’Ë√—∫º‘¥™Õ∫„π°“√¥”‡π‘π°“√„π‡√◊ËÕßπ—Èπ‚¥¬µ√ß ‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥§«“¡√«¥‡√Á«·≈–≈¥¢—ÈπµÕπ°“√ªØ‘∫—µ‘
√“™°“√ ∑—Èßπ’È „π°“√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ—¥ ‘π„®¥—ß°≈à“«µâÕß¡ÿàßº≈„Àâ‡°‘¥§«“¡ –¥«°·≈–√«¥‡√Á«
„π°“√∫√‘°“√ª√–™“™π
‡¡◊ËÕ‰¥â¡’°“√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ—¥ ‘π„®µ“¡«√√§Àπ÷Ëß·≈â« „Àâ à«π√“™°“√°”Àπ¥À≈—°‡°≥±å
°“√§«∫§ÿ¡ µ‘¥µ“¡ ·≈–°”°—∫¥Ÿ·≈°“√„™âÕ”π“®·≈–§«“¡√—∫º‘¥™Õ∫¢ÕßºŸâ√—∫¡Õ∫Õ”π“®·≈–ºŸâ¡Õ∫
Õ”π“®‰«â¥«â ¬ À≈—°‡°≥±å¥ß— °≈à“«µâÕß‰¡à √â“ß¢—πÈ µÕπÀ√◊Õ°“√°≈—πË °√Õßß“π∑’‰Ë ¡à®”‡ªìπ„π°“√ªØ‘∫µ— ß‘ “π
¢Õß¢â“√“™°“√ „π°“√π’È À“° “¡“√∂„™â‡∑§‚π‚≈¬’ “√ π‡∑»À√◊Õ‚∑√§¡π“§¡·≈â«®–‡ªìπ°“√≈¥¢—πÈ µÕπ
‡æ‘¡Ë ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–ª√–À¬—¥§à“„™â®“à ¬ √«¡∑—ßÈ ‰¡à‡°‘¥º≈‡ ’¬À“¬·°à√“™°“√ „Àâ «à π√“™°“√¥”‡π‘π°“√
„Àâ¢“â √“™°“√„™â‡∑§‚π‚≈¬’ “√ π‡∑»À√◊Õ‚∑√§¡π“§¡µ“¡§«“¡‡À¡“– ¡·≈–°”≈—ß‡ß‘πß∫ª√–¡“≥
‡¡◊ÕË à«π√“™°“√„¥‰¥â¡°’ “√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ—¥ ‘π„®µ“¡«√√§Àπ÷ßË À√◊Õ‰¥â¡°’ “√„™â‡∑§‚π‚≈¬’
“√ π‡∑»À√◊Õ‚∑√§¡π“§¡µ“¡«√√§ Õß·≈â« „Àâ «à π√“™°“√π—πÈ ‡º¬·æ√à„Àâª√–™“™π∑√“∫‡ªìπ°“√∑—«Ë ‰ª
¡“µ√“ Ú¯ ‡æ◊Ë Õ ª√–‚¬™πå „ π°“√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ— ¥ ‘ π „®µ“¡¡“µ√“ Ú˜ °.æ.√.
¥â«¬§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’®–°”Àπ¥À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√À√◊Õ·π«∑“ß„π°“√°√–®“¬Õ”π“®
°“√µ—¥ ‘π„® §«“¡√—∫º‘¥™Õ∫√–À«à“ßºŸ¡â Õ∫Õ”π“®·≈–ºŸ√â ∫— ¡Õ∫Õ”π“® ·≈–°“√≈¥¢—πÈ µÕπ„π°“√ªØ‘∫µ— ‘
√“™°“√„Àâ à«π√“™°“√∂◊ÕªØ‘∫—µ‘°Á‰¥â
¡“µ√“ Ú˘ „π°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß°—∫°“√∫√‘°“√ª√–™“™πÀ√◊Õ°“√µ‘¥µàÕª√– “πß“π
√–À«à“ß à«π√“™°“√¥â«¬°—π „Àâ «à π√“™°“√·µà≈–·Ààß®—¥∑”·ºπ¿Ÿ¡¢‘ π—È µÕπ·≈–√–¬–‡«≈“°“√¥”‡π‘π°“√
√«¡∑—ßÈ √“¬≈–‡Õ’¬¥Õ◊πË Ê ∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß„π·µà≈–¢—πÈ µÕπ‡ªî¥‡º¬‰«â ≥ ∑’∑Ë ”°“√¢Õß à«π√“™°“√·≈–„π√–∫∫
‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»¢Õß à«π√“™°“√ ‡æ◊ËÕ„Àâª√–™“™πÀ√◊ÕºŸâ∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß‡¢â“µ√«®¥Ÿ‰¥â
¡“µ√“ Û „π°√–∑√«ßÀπ÷ßË „Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õßª≈—¥°√–∑√«ß∑’®Ë –µâÕß®—¥„Àâ «à π√“™°“√¿“¬„π
°√–∑√«ß∑’√Ë ∫— º‘¥™Õ∫ªØ‘∫µ— ß‘ “π‡°’¬Ë «°—∫°“√∫√‘°“√ª√–™“™π√à«¡°—π®—¥µ—ßÈ »Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡ ‡æ◊ÕË Õ”π«¬§«“¡
–¥«°·°àª√–™“™π„π°“√∑’®Ë –µâÕßªØ‘∫µ— µ‘ “¡°ÆÀ¡“¬À√◊Õ°ÆÕ◊πË „¥ ∑—ßÈ π’È ‡æ◊ÕË „Àâª√–™“™π “¡“√∂µ‘¥µàÕ
Õ∫∂“¡ ¢Õ∑√“∫¢âÕ¡Ÿ≈ ¢ÕÕπÿ≠“µ À√◊Õ¢ÕÕπÿ¡—µ‘„π‡√◊ËÕß„¥Ê ∑’Ë‡ªìπÕ”π“®Àπâ“∑’Ë¢Õß à«π√“™°“√
„π°√–∑√«ß‡¥’¬«°—π ‚¥¬µ‘¥µàÕ‡®â“Àπâ“∑’Ë ≥ »Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡‡æ’¬ß·Ààß‡¥’¬«
Àπâ“ 10
¡“µ√“ ÛÒ „π»Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡µ“¡¡“µ√“ Û „Àâ®—¥„Àâ¡’‡®â“Àπâ“∑’Ë√—∫‡√◊ËÕß√“«µà“ßÊ ·≈–

¥”‡π‘π°“√ àßµàÕ„Àâ‡®â“Àπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß‡æ◊ÕË ¥”‡π‘π°“√µàÕ‰ª ‚¥¬„Àâ¡¢’ Õâ ¡Ÿ≈·≈–‡Õ° “√
∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß°—∫Õ”π“®Àπâ“∑’¢Ë Õß∑ÿ° à«π√“™°“√„π°√–∑√«ß √«¡∑—ßÈ ·∫∫§”¢Õµà“ßÊ ‰«â„Àâæ√âÕ¡∑’®Ë –∫√‘°“√
ª√–™“™π‰¥â ≥ »Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡
„Àâ‡ªìπÀπâ“∑’ Ë «à π√“™°“√∑’‡Ë °’¬Ë «¢âÕß∑’®Ë –µâÕß®—¥æ‘¡æå√“¬≈–‡Õ’¬¥¢Õß‡Õ° “√À≈—°∞“π∑’ªË √–™“™π
®–µâÕß®—¥À“¡“„π°“√¢ÕÕπÿ¡—µ‘À√◊Õ¢ÕÕπÿ≠“µ„π·µà≈–‡√◊ËÕß¡Õ∫„Àâ·°à‡®â“Àπâ“∑’Ë¢Õß»Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡
·≈–„Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß‡®â“Àπâ“∑’»Ë πŸ ¬å∫√‘°“√√à«¡∑’®Ë –µâÕß·®âß„Àâª√–™“™π∑’¡Ë “µ‘¥µàÕ‰¥â∑√“∫„π§√—ßÈ ·√°∑’¡Ë “µ‘¥µàÕ
·≈–µ√«® Õ∫«à“‡Õ° “√À≈—°∞“π∑’Ë®”‡ªìπ¥—ß°≈à“«π—Èπª√–™“™π‰¥â¬◊Ëπ¡“§√∫∂â«πÀ√◊Õ‰¡à æ√âÕ¡∑—Èß·®âß
„Àâ∑√“∫∂÷ß√–¬–‡«≈“∑’Ë®–µâÕß„™â¥”‡π‘π°“√„π‡√◊ËÕßπ—Èπ
„π°“√¬◊πË §”√âÕßÀ√◊Õ§”¢ÕµàÕ»Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡µ“¡¡“µ√“ Û „Àâ∂Õ◊ «à“‡ªìπ°“√¬◊πË µàÕ à«π√“™°“√
∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß∑—ÈßÀ¡¥µ“¡∑’Ë√–∫ÿ‰«â„π°ÆÀ¡“¬À√◊Õ°Æ·≈â«
„π°“√¥”‡π‘π°“√µ“¡«√√§Àπ÷Ëß À“°¡’ªí≠À“À√◊ÕÕÿª √√§„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√„Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡
À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∑’Ë°”Àπ¥„π°ÆÀ¡“¬À√◊Õ°Æ„π‡√◊ËÕß„¥ „Àâ à«π√“™°“√∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß·®âß„Àâ °.æ.√.
∑√“∫ ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√‡ πÕ§≥–√—∞¡πµ√’„Àâ¡’°“√ª√—∫ª√ÿßÀ≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√µ“¡°ÆÀ¡“¬À√◊Õ
°Æπ—ÈπµàÕ‰ª
¡“µ√“ ÛÚ „ÀâºŸâ«à“√“™°“√®—ßÀ«—¥ π“¬Õ”‡¿Õ ·≈–ª≈—¥Õ”‡¿ÕºŸâ‡ªìπÀ—«Àπâ“ª√–®”°‘ËßÕ”‡¿Õ
®—¥„Àâ à«π√“™°“√∑’Ë√—∫º‘¥™Õ∫¥”‡π‘π°“√‡°’Ë¬«°—∫°“√∫√‘°“√ª√–™“™π„π‡√◊ËÕß‡¥’¬«°—πÀ√◊ÕµàÕ‡π◊ËÕß°—π
„π®—ßÀ«—¥ Õ”‡¿Õ À√◊Õ°‘ßË Õ”‡¿Õπ—πÈ √à«¡°—π®—¥µ—ßÈ »Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡‰«â ≥ »“≈“°≈“ß®—ßÀ«—¥ ∑’«Ë “à °“√Õ”‡¿Õ
À√◊Õ∑’Ë«à“°“√°‘ËßÕ”‡¿Õ À√◊Õ ∂“π∑’ËÕ◊Ëπµ“¡∑’Ë‡ÀÁπ ¡§«√ ‚¥¬ª√–°“»„Àâª√–™“™π∑√“∫ ·≈–„Àâπ”
§«“¡„π¡“µ√“ Û ·≈–¡“µ√“ ÛÒ ¡“„™â∫—ß§—∫¥â«¬‚¥¬Õπÿ‚≈¡
À¡«¥ ˆ
°“√ª√—∫ª√ÿß¿“√°‘®¢Õß à«π√“™°“√
¡“µ√“ ÛÛ „Àâ à«π√“™°“√®—¥„Àâ¡’°“√∑∫∑«π¿“√°‘®¢Õßµπ«à“¿“√°‘®„¥¡’§«“¡®”‡ªìπ
À√◊Õ ¡§«√∑’Ë®–‰¥â¥”‡π‘π°“√µàÕ‰ªÀ√◊Õ‰¡à ‚¥¬§”π÷ß∂÷ß·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π π‚¬∫“¬¢Õß
§≥–√—∞¡πµ√’ °”≈—ß‡ß‘πß∫ª√–¡“≥¢Õßª√–‡∑» §«“¡§ÿâ¡§à“¢Õß¿“√°‘®·≈– ∂“π°“√≥åÕ◊Ëπª√–°Õ∫°—π
Àπâ“ 11
°”Àπ¥‡«≈“„π°“√®—¥„Àâ¡’°“√∑∫∑«πµ“¡«√√§Àπ÷Ëß„Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥

„π°√≥’∑ ’Ë «à π√“™°“√‡ÀÁπ§«√¬°‡≈‘° ª√—∫ª√ÿß À√◊Õ‡ª≈’¬Ë π·ª≈ß¿“√°‘® „Àâ «à π√“™°“√¥”‡π‘π°“√
ª√—∫ª√ÿßÕ”π“®Àπâ“∑’Ë ‚§√ß √â“ß ·≈–Õ—µ√“°”≈—ß ¢Õß à«π√“™°“√„Àâ Õ¥§≈âÕß°—π ·≈–‡ πÕ
§≥–√—∞¡πµ√’æ‘®“√≥“„Àâ§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√µàÕ‰ª
„π°√≥’∑’Ë °.æ.√. æ‘®“√≥“·≈â«‡ÀÁπ«à“¿“√°‘®¢Õß√—∞∑’Ë à«π√“™°“√„¥√—∫º‘¥™Õ∫¥”‡π‘π°“√Õ¬Ÿà
¡§«√‡ª≈’Ë¬π·ª≈ß ¬°‡≈‘° À√◊Õ‡æ‘Ë¡‡µ‘¡ „Àâ‡ πÕ§≥–√—∞¡πµ√’‡æ◊ËÕæ‘®“√≥“ ‡¡◊ËÕ§≥–√—∞¡πµ√’
‡ÀÁπ™Õ∫·≈â« „Àâ à«π√“™°“√π—Èπ¥”‡π‘π°“√ª√—∫ª√ÿß¿“√°‘® Õ”π“®Àπâ“∑’Ë ‚§√ß √â“ß·≈–Õ—µ√“°”≈—ß
¢Õß à«π√“™°“√π—Èπ„Àâ Õ¥§≈âÕß°—π
¡“µ√“ ÛÙ „π°√≥’∑¡’Ë °’ “√¬ÿ∫‡≈‘° ‚Õπ À√◊Õ√«¡ à«π√“™°“√„¥∑—ßÈ À¡¥À√◊Õ∫“ß à«π Àâ“¡¡‘„Àâ
®—¥µ—Èß à«π√“™°“√∑’Ë¡’¿“√°‘®À√◊ÕÕ”π“®Àπâ“∑’Ë∑’Ë¡’≈—°…≥–‡¥’¬«°—πÀ√◊Õ§≈â“¬§≈÷ß°—π°—∫ à«π√“™°“√
¥—ß°≈à“«¢÷ÈπÕ’° ‡«âπ·µà¡’°“√‡ª≈’Ë¬π·ª≈ß·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π ·≈–¡’‡Àµÿº≈®”‡ªìπ‡æ◊ËÕ√—°…“
§«“¡¡—Ëπ§ß¢Õß√—∞À√◊Õ‡»√…∞°‘®¢Õßª√–‡∑» À√◊Õ√—°…“º≈ª√–‚¬™πå à«π√«¡¢Õßª√–™“™π ·≈–‚¥¬
‰¥â√—∫§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫®“° °.æ.√.
¡“µ√“ Ûı à«π√“™°“√¡’Àπâ“∑’Ë ”√«® µ√«® Õ∫ ·≈–∑∫∑«π°ÆÀ¡“¬ °Æ √–‡∫’¬∫
¢âÕ∫—ß§—∫ ·≈–ª√–°“» ∑’ËÕ¬Ÿà„π§«“¡√—∫º‘¥™Õ∫ ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√¬°‡≈‘° ª√—∫ª√ÿß À√◊Õ®—¥„Àâ¡’°ÆÀ¡“¬
°Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»¢÷Èπ„À¡à „Àâ∑—π ¡—¬·≈–‡À¡“– ¡°—∫ ¿“«°“√≥å À√◊Õ Õ¥§≈âÕß
°—∫§«“¡®”‡ªìπ∑“ß‡»√…∞°‘® —ß§¡ ·≈–§«“¡¡—Ëπ§ß¢Õßª√–‡∑» ∑—Èßπ’È ‚¥¬§”π÷ß∂÷ß§«“¡ –¥«°
√«¥‡√Á«·≈–≈¥¿“√–¢Õßª√–™“™π‡ªìπ ”§—≠
„π°“√¥”‡π‘π°“√µ“¡«√√§Àπ÷ßË „Àâ «à π√“™°“√π”§«“¡§‘¥‡ÀÁπÀ√◊Õ¢âÕ‡ πÕ·π–¢Õßª√–™“™π
¡“ª√–°Õ∫°“√æ‘®“√≥“¥â«¬
¡“µ√“ Ûˆ „π°√≥’∑ ’Ë ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√°ƒ…Æ’°“‡ÀÁπ«à“°ÆÀ¡“¬ °Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫
À√◊Õª√–°“» ∑’ËÕ¬Ÿà„π§«“¡√—∫º‘¥™Õ∫¢Õß à«π√“™°“√„¥ ‰¡à Õ¥§≈âÕßÀ√◊Õ‡À¡“– ¡°—∫ ∂“π°“√≥å
„πªí®®ÿ∫—π ‰¡à‡Õ◊ÈÕÕ”π«¬µàÕ°“√æ—≤π“ª√–‡∑» ‡ªìπÕÿª √√§µàÕ°“√ª√–°Õ∫°‘®°“√À√◊Õ°“√¥”√ß™’«‘µ
¢Õßª√–™“™π À√◊Õ°àÕ„Àâ‡°‘¥¿“√–À√◊Õ§«“¡¬ÿàß¬“°µàÕª√–™“™π‡°‘π ¡§«√ „Àâ ”π—°ß“π§≥–°√√¡°“√
°ƒ…Æ’°“‡ πÕ·π–µàÕ à«π√“™°“√π—Èπ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√·°â‰¢ ª√—∫ª√ÿß À√◊Õ¬°‡≈‘°‚¥¬‡√Á«µàÕ‰ª
„π°√≥’∑’Ë à«π√“™°“√∑’Ë‰¥â√—∫°“√‡ πÕ·π–‰¡à‡ÀÁπ™Õ∫¥â«¬°—∫§”‡ πÕ·π–¢Õß ”π—°ß“π§≥–
°√√¡°“√°ƒ…Æ’°“ „Àâ‡ πÕ‡√◊ËÕßµàÕ§≥–√—∞¡πµ√’‡æ◊ËÕæ‘®“√≥“«‘π‘®©—¬
Àπâ“ 12
À¡«¥ ˜
°“√Õ”π«¬§«“¡ –¥«°·≈–°“√µÕ∫ πÕß§«“¡µâÕß°“√¢Õßª√–™“™π
¡“µ√“ Û˜ „π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√∑’Ë‡°’Ë¬«¢âÕß°—∫°“√∫√‘°“√ª√–™“™πÀ√◊Õµ‘¥µàÕª√– “πß“π
√–À«à“ß à«π√“™°“√¥â«¬°—π „Àâ à«π√“™°“√°”Àπ¥√–¬–‡«≈“·≈â«‡ √Á®¢Õßß“π·µà≈–ß“π·≈–ª√–°“»
„Àâª√–™“™π·≈–¢â“√“™°“√∑√“∫‡ªìπ°“√∑—«Ë ‰ª à«π√“™°“√„¥¡‘‰¥â°”Àπ¥√–¬–‡«≈“·≈â«‡ √Á®¢Õßß“π„¥
·≈– °.æ.√. æ‘®“√≥“‡ÀÁπ«à“ß“ππ—Èπ¡’≈—°…≥–∑’Ë “¡“√∂°”Àπ¥√–¬–‡«≈“·≈â«‡ √Á®‰¥â À√◊Õ à«π√“™°“√
‰¥â°”Àπ¥√–¬–‡«≈“·≈â«‡ √Á®‰«â ·µà °.æ.√. ‡ÀÁπ«à“‡ªìπ√–¬–‡«≈“∑’Ë≈à“™â“‡°‘π ¡§«√ °.æ.√. ®–°”Àπ¥
‡«≈“·≈â«‡ √Á®„Àâ à«π√“™°“√π—ÈπµâÕßªØ‘∫—µ‘°Á‰¥â
„Àâ‡ªìπÀπâ“∑’Ë¢ÕßºŸâ∫—ß§—∫∫—≠™“∑’Ë®–µâÕßµ√«® Õ∫„Àâ¢â“√“™°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π„Àâ·≈â«‡ √Á®µ“¡
°”Àπ¥‡«≈“µ“¡«√√§Àπ÷Ëß
¡“µ√“ Û¯ ‡¡◊ËÕ à«π√“™°“√„¥‰¥â√—∫°“√µ‘¥µàÕ Õ∫∂“¡‡ªìπÀπ—ß ◊Õ®“°ª√–™“™πÀ√◊Õ®“°
à«π√“™°“√¥â«¬°—π‡°’¬Ë «°—∫ß“π∑’ÕË ¬Ÿ„à πÕ”π“®Àπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√π—πÈ „Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√π—Èπ
∑’Ë®–µâÕßµÕ∫§”∂“¡À√◊Õ·®âß°“√¥”‡π‘π°“√„Àâ∑√“∫¿“¬„π ‘∫Àâ“«—πÀ√◊Õ¿“¬„π°”Àπ¥‡«≈“∑’Ë°”Àπ¥‰«â
µ“¡¡“µ√“ Û˜
¡“µ√“ Û˘ „Àâ à«π√“™°“√®—¥„Àâ¡’√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»¢Õß à«π√“™°“√‡æ◊ËÕÕ”π«¬
§«“¡ –¥«°„Àâ·°àª√–™“™π∑’Ë®– “¡“√∂µ‘¥µàÕ Õ∫∂“¡À√◊Õ¢Õ¢âÕ¡Ÿ≈À√◊Õ· ¥ß§«“¡§‘¥‡ÀÁπ‡°’Ë¬«°—∫
°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¢Õß à«π√“™°“√
√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»µ“¡«√√§Àπ÷Ëß µâÕß®—¥∑”„π√–∫∫‡¥’¬«°—∫∑’Ë°√–∑√«ß‡∑§‚π‚≈¬’
“√ π‡∑»·≈–°“√ ◊ËÕ “√®—¥„Àâ¡’¢÷Èπµ“¡¡“µ√“ Ù
¡“µ√“ Ù ‡æ◊ÕË Õ”π«¬§«“¡ –¥«°·≈–§«“¡√«¥‡√Á«·°àª√–™“™π„π°“√µ‘¥µàÕ°—∫ à«π√“™°“√
∑ÿ°·Ààß „Àâ°√–∑√«ß‡∑§‚π‚≈¬’ “√ π‡∑»·≈–°“√ ◊ËÕ “√®—¥„Àâ¡’√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»°≈“ß¢÷Èπ
„π°√≥’∑’Ë à«π√“™°“√„¥‰¡àÕ“®®—¥„Àâ¡’√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»¢Õß à«π√“™°“√‰¥âÕ“®√âÕß¢Õ
„Àâ ° √–∑√«ß‡∑§‚π‚≈¬’ “√ π‡∑»·≈–°“√ ◊Ë Õ “√¥”‡π‘ π °“√®— ¥ ∑”√–∫∫‡§√◊ Õ ¢à “ ¬ “√ π‡∑»¢Õß
à«π√“™°“√¥—ß°≈à“«°Á‰¥â „π°“√π’È°√–∑√«ß‡∑§‚π‚≈¬’ “√ π‡∑»·≈–°“√ ◊ËÕ “√®–¢Õ„Àâ à«π√“™°“√
„Àâ§«“¡™à«¬‡À≈◊Õ¥â“π∫ÿ§≈“°√ §à“„™â®à“¬ ·≈–¢âÕ¡Ÿ≈„π°“√¥”‡π‘π°“√°Á‰¥â
Àπâ“ 13
¡“µ√“ ÙÒ „π°√≥’∑’Ë à«π√“™°“√‰¥â√—∫§”√âÕß‡√’¬π ‡ πÕ·π– À√◊Õ§«“¡§‘¥‡ÀÁπ‡°’Ë¬«°—∫«‘∏’

ªØ‘∫—µ‘√“™°“√ Õÿª √√§ §«“¡¬ÿàß¬“° À√◊Õªí≠À“Õ◊Ëπ„¥®“°∫ÿ§§≈„¥ ‚¥¬¡’¢âÕ¡Ÿ≈·≈– “√–µ“¡ ¡§«√
„Àâ‡ªìπÀπâ“∑’¢Ë Õß à«π√“™°“√π—πÈ ∑’®Ë –µâÕßæ‘®“√≥“¥”‡π‘π°“√„Àâ≈≈ÿ «à ß‰ª ·≈–„π°√≥’∑¡’Ë ∑’ Õ’Ë ¬Ÿ¢à Õß∫ÿ§§≈π—πÈ
„Àâ·®âß„Àâ∫§ÿ §≈π—πÈ ∑√“∫º≈°“√¥”‡π‘π°“√¥â«¬ ∑—ßÈ π’È Õ“®·®âß„Àâ∑√“∫ºà“π∑“ß√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»
¢Õß à«π√“™°“√¥â«¬°Á‰¥â
„π°√≥’°“√·®âßºà“π∑“ß√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑» ¡‘„Àâ‡ªî¥‡º¬™◊ËÕÀ√◊Õ∑’ËÕ¬Ÿà¢ÕßºŸâ√âÕß‡√’¬π
‡ πÕ·π– À√◊Õ· ¥ß§«“¡§‘¥‡ÀÁπ
¡“µ√“ ÙÚ ‡æ◊ÕË „Àâ°“√ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√‡ªìπ‰ªÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–‡°‘¥§«“¡ –¥«°√«¥‡√Á«
„Àâ à«π√“™°“√∑’Ë¡’Õ”π“®ÕÕ°°Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“» ‡æ◊ËÕ„™â∫—ß§—∫°—∫ à«π√“™°“√Õ◊Ëπ
¡’Àπâ“∑’Ëµ√«® Õ∫«à“°Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»π—Èπ ‡ªìπÕÿª √√§À√◊Õ°àÕ„Àâ‡°‘¥§«“¡¬ÿàß¬“°
´È”´âÕπ À√◊Õ§«“¡≈à“™â“ µàÕ°“√ªØ‘∫—µ‘Àπâ“∑’Ë¢Õß à«π√“™°“√Õ◊ËπÀ√◊Õ‰¡à ‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√ª√—∫ª√ÿß·°â‰¢
„Àâ‡À¡“– ¡‚¥¬‡√Á«µàÕ‰ª
„π°√≥’∑’Ë‰¥â√—∫°“√√âÕß‡√’¬πÀ√◊Õ‡ πÕ·π–®“°¢â“√“™°“√À√◊Õ à«π√“™°“√Õ◊Ëπ„π‡√◊ËÕß„¥ „Àâ à«π
√“™°“√∑’ÕË Õ°°Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»π—πÈ æ‘®“√≥“‚¥¬∑—π∑’ ·≈–„π°√≥’∑‡’Ë ÀÁπ«à“°“√√âÕß‡√’¬π
À√◊Õ‡ πÕ·π–π—Èπ‡°‘¥®“°§«“¡‡¢â“„®º‘¥À√◊Õ§«“¡‰¡à‡¢â“„®„π°Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»
„Àâ™’È·®ß„ÀâºŸâ√âÕß‡√’¬πÀ√◊Õ‡ πÕ·π–∑√“∫¿“¬„π ‘∫Àâ“«—π
°“√√âÕß‡√’¬πÀ√◊Õ‡ πÕ·π–µ“¡«√√§ Õß ®–·®âßºà“π °.æ.√. °Á‰¥â
„π°√≥’∑’Ë °.æ.√. ‡ÀÁπ«à“ °Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»„¥¡’≈—°…≥–µ“¡«√√§Àπ÷Ëß
„Àâ °.æ.√. ·®âß„Àâ à«π√“™°“√∑’ËÕÕ° °Æ √–‡∫’¬∫ ¢âÕ∫—ß§—∫ À√◊Õª√–°“»π—Èπ∑√“∫‡æ◊ËÕ¥”‡π‘π°“√
ª√—∫ª√ÿß·°â‰¢ À√◊Õ¬°‡≈‘° µàÕ‰ª‚¥¬‡√Á«
¡“µ√“ ÙÛ °“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√„π‡√◊ËÕß„¥Ê ‚¥¬ª°µ‘„Àâ∂◊Õ«à“‡ªìπ‡√◊ËÕß‡ªî¥‡º¬ ‡«âπ·µà°√≥’¡’
§«“¡®”‡ªìπÕ¬à“ß¬‘ßË ‡æ◊ÕË ª√–‚¬™πå„π°“√√—°…“§«“¡¡—πË §ß¢Õßª√–‡∑» §«“¡¡—πË §ß∑“ß‡»√…∞°‘® °“√√—°…“
§«“¡ ß∫‡√’¬∫√âÕ¬¢Õßª√–™“™π À√◊Õ°“√§ÿâ¡§√Õß ‘∑∏‘ à«π∫ÿ§§≈ ®÷ß„Àâ°”Àπ¥‡ªìπ§«“¡≈—∫‰¥â‡∑à“∑’Ë
®”‡ªìπ
¡“µ√“ ÙÙ à«π√“™°“√µâÕß®—¥„Àâ¡’°“√‡ªî¥‡º¬¢âÕ¡Ÿ≈‡°’Ë¬«°—∫ß∫ª√–¡“≥√“¬®à“¬·µà≈–ªï
√“¬°“√‡°’Ë¬«°—∫°“√®—¥´◊ÈÕÀ√◊Õ®—¥®â“ß∑’Ë®–¥”‡π‘π°“√„πªïß∫ª√–¡“≥π—Èπ ·≈– —≠≠“„¥Ê ∑’Ë‰¥â¡’°“√
Õπÿ¡—µ‘„Àâ®—¥´◊ÈÕÀ√◊Õ®—¥®â“ß·≈â« „Àâª√–™“™π “¡“√∂¢Õ¥ŸÀ√◊Õµ√«® Õ∫‰¥â ≥ ∂“π∑’Ë∑”°“√¢Õß
à«π√“™°“√ ·≈–√–∫∫‡§√◊Õ¢à“¬ “√ π‡∑»¢Õß à«π√“™°“√ ∑—Èßπ’È °“√‡ªî¥‡º¬¢âÕ¡Ÿ≈¥—ß°≈à“«µâÕß
‰¡à°àÕ„Àâ‡°‘¥§«“¡‰¥â‡ª√’¬∫À√◊Õ‡ ’¬‡ª√’¬∫À√◊Õ§«“¡‡ ’¬À“¬·°à∫ÿ§§≈„¥„π°“√®—¥´◊ÈÕÀ√◊Õ®—¥®â“ß
Àπâ“ 14
„π°“√®—¥∑” —≠≠“®—¥´◊ÕÈ À√◊Õ®—¥®â“ß Àâ“¡¡‘„Àâ¡¢’ Õâ §«“¡À√◊Õ¢âÕµ°≈ßÀâ“¡¡‘„Àâ‡ªî¥‡º¬¢âÕ§«“¡

À√◊Õ¢âÕµ°≈ß„π —≠≠“¥—ß°≈à“« ‡«âπ·µà¢Õâ ¡Ÿ≈¥—ß°≈à“«‡ªìπ¢âÕ¡Ÿ≈∑’ÕË ¬Ÿ¿à “¬„µâ∫ß— §—∫°ÆÀ¡“¬ °Æ √–‡∫’¬∫
À√◊Õ¢âÕ∫—ß§—∫∑’Ë‡°’Ë¬«°—∫°“√§ÿâ¡§√Õß§«“¡≈—∫∑“ß√“™°“√ À√◊Õ„π à«π∑’Ë‡ªìπ§«“¡≈—∫∑“ß°“√§â“
À¡«¥ ¯
°“√ª√–‡¡‘πº≈°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√
¡“µ√“ Ùı πÕ°®“°°“√®—¥„Àâ¡°’ “√ª√–‡¡‘πº≈µ“¡¡“µ√“ ˘ (Û) ·≈â« „Àâ «à π√“™°“√®—¥„Àâ¡’

§≥–ºŸªâ √–‡¡‘πÕ‘ √–¥”‡π‘π°“√ª√–‡¡‘πº≈°“√ªØ‘∫µ— √‘ “™°“√¢Õß à«π√“™°“√‡°’¬Ë «°—∫º≈ —¡ƒ∑∏‘¢Ï Õß¿“√°‘®
§ÿ≥¿“æ°“√„Àâ∫√‘°“√ §«“¡æ÷ßæÕ„®¢Õßª√–™“™πºŸ√â ∫— ∫√‘°“√ §«“¡§ÿ¡â §à“„π¿“√°‘® ∑—ßÈ π’È µ“¡À≈—°‡°≥±å
«‘∏’°“√ ·≈–√–¬–‡«≈“∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥
¡“µ√“ Ùˆ à«π√“™°“√Õ“®®—¥„Àâ¡’°“√ª√–‡¡‘π¿“æ√«¡¢ÕßºŸâ∫—ß§—∫∫—≠™“·µà≈–√–¥—∫À√◊Õ
Àπà«¬ß“π„π à«π√“™°“√°Á‰¥â ∑—Èßπ’È °“√ª√–‡¡‘π¥—ß°≈à“«µâÕß°√–∑”‡ªìπ§«“¡≈—∫·≈–‡ªìπ‰ª‡æ◊ËÕ
ª√–‚¬™πå·Ààß§«“¡ “¡—§§’¢Õß¢â“√“™°“√
¡“µ√“ Ù˜ „π°“√ª√–‡¡‘πº≈°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π¢Õß¢â“√“™°“√‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå„π°“√∫√‘À“√ß“π
∫ÿ§§≈ „Àâ à«π√“™°“√ª√–‡¡‘π‚¥¬§”π÷ß∂÷ßº≈°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π‡©æ“–µ—«¢Õß¢â“√“™°“√ºŸâπ—Èπ„πµ”·Àπàß
∑’ËªØ‘∫—µ‘ ª√–‚¬™πå·≈–º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï∑’ËÀπà«¬ß“π∑’Ë¢â“√“™°“√ºŸâπ—Èπ —ß°—¥‰¥â√—∫®“°°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π¢Õß
¢â“√“™°“√ºŸâπ—Èπ
¡“µ√“ Ù¯ „π°√≥’∑’Ë à«π√“™°“√„¥¥”‡π‘π°“√„Àâ∫√‘°“√∑’Ë¡’§ÿ≥¿“æ·≈–‡ªìπ‰ªµ“¡‡ªÑ“À¡“¬
∑’Ë°”Àπ¥ √«¡∑—Èß‡ªìπ∑’Ëæ÷ßæÕ„®·°àª√–™“™π „Àâ °.æ.√. ‡ πÕ§≥–√—∞¡πµ√’®—¥ √√‡ß‘π‡æ‘Ë¡æ‘‡»…
‡ªìπ∫”‡ÀπÁ®§«“¡™Õ∫·°à «à π√“™°“√À√◊Õ„Àâ «à π√“™°“√„™â‡ß‘πß∫ª√–¡“≥‡À≈◊Õ®à“¬¢Õß à«π√“™°“√π—πÈ
‡æ◊ËÕπ”‰ª„™â„π°“√ª√—∫ª√ÿß°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π¢Õß à«π√“™°“√À√◊Õ®—¥ √√‡ªìπ√“ß«—≈„Àâ¢â“√“™°“√„π —ß°—¥
∑—Èßπ’È µ“¡À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥‚¥¬§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’
¡“µ√“ Ù˘ ‡¡◊ÕË à«π√“™°“√„¥‰¥â¥”‡π‘πß“π‰ªµ“¡‡ªÑ“À¡“¬ “¡“√∂‡æ‘¡Ë º≈ß“π·≈–º≈ —¡ƒ∑∏‘Ï
‚¥¬‰¡à‡ªìπ°“√‡æ‘Ë¡§à“„™â®à“¬·≈–§ÿâ¡§à“µàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞À√◊Õ “¡“√∂¥”‡π‘π°“√µ“¡·ºπ°“√≈¥§à“„™â®à“¬
µàÕÀπà«¬‰¥âµ“¡À≈—°‡°≥±å∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥ „Àâ °.æ.√. ‡ πÕ§≥–√—∞¡πµ√’®¥— √√‡ß‘π√“ß«—≈°“√‡æ‘Ë¡
ª√– ‘∑∏‘¿“æ„Àâ·°à à«π√“™°“√π—Èπ À√◊Õ„Àâ à«π√“™°“√„™â‡ß‘πß∫ª√–¡“≥‡À≈◊Õ®à“¬¢Õß à«π√“™°“√π—Èπ
‡æ◊ËÕπ”‰ª„™â„π°“√ª√—∫ª√ÿß°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π¢Õß à«π√“™°“√À√◊Õ®—¥ √√‡ªìπ√“ß«—≈„Àâ¢â“√“™°“√„π —ß°—¥
∑—Èßπ’È µ“¡À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥‚¥¬§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’
Àπâ“ 15
À¡«¥ ˘
∫∑‡∫Á¥‡µ≈Á¥
¡“µ√“ ı ‡æ◊ÕË „Àâ°“√∫√‘À“√√“™°“√‡ªìπ‰ªÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–§ÿ¡â §à“„π‡™‘ß¿“√°‘®¢Õß√—∞

°.æ.√. ‚¥¬§«“¡‡ÀÁπ™Õ∫¢Õß§≥–√—∞¡πµ√’ Õ“®°”Àπ¥„Àâ à«π√“™°“√µâÕßªØ‘∫—µ‘°“√„¥πÕ°‡Àπ◊Õ
®“°∑’°Ë ”Àπ¥‰«â„πæ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È √«¡∑—ßÈ °”Àπ¥¡“µ√°“√Õ◊πË ‡æ‘¡Ë ‡µ‘¡®“°∑’∫Ë ≠
— ≠—µ‰‘ «â„π¡“µ√“ Ù¯
·≈–¡“µ√“ Ù˘ °Á‰¥â
¡“µ√“ ıÒ „π°√≥’∑’Ëæ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È°”Àπ¥„Àâ à«π√“™°“√µâÕß®—¥∑”·ºπß“π„π‡√◊ËÕß„¥
·≈–¡’°ÆÀ¡“¬©∫—∫Õ◊Ëπ°”Àπ¥„Àâ à«π√“™°“√µâÕß®—¥∑”·ºπß“π„π‡√◊ËÕß‡¥’¬«°—π∑—ÈßÀ¡¥À√◊Õ∫“ß à«π
‡¡◊ÕË à«π√“™°“√‰¥â®¥— ∑”·ºπß“πµ“¡°ÆÀ¡“¬©∫—∫„¥©∫—∫Àπ÷ßË ·≈â«„Àâ∂Õ◊ «à“ à«π√“™°“√π—πÈ ‰¥â®¥— ∑”·ºπ
µ“¡æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È¥â«¬·≈â«
¡“µ√“ ıÚ „ÀâÕß§å°√ª°§√Õß à«π∑âÕß∂‘Ëπ®—¥∑”À≈—°‡°≥±å°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’
µ“¡·π«∑“ß¢Õßæ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È ‚¥¬Õ¬à“ßπâÕ¬µâÕß¡’À≈—°‡°≥±å‡°’¬Ë «°—∫°“√≈¥¢—πÈ µÕπ°“√ªØ‘∫µ— ß‘ “π
·≈–°“√Õ”π«¬§«“¡ –¥«°·≈–°“√µÕ∫ πÕß§«“¡µâÕß°“√¢Õßª√–™“™π∑’Ë Õ¥§≈âÕß°—∫∫∑∫—≠≠—µ‘
„πÀ¡«¥ ı ·≈–À¡«¥ ˜
„Àâ‡ªìπÀπâ“∑’Ë¢Õß°√–∑√«ß¡À“¥‰∑¬¥Ÿ·≈·≈–„Àâ§«“¡™à«¬‡À≈◊ÕÕß§å°√ª°§√Õß à«π∑âÕß∂‘Ëπ
„π°“√®—¥∑”À≈—°‡°≥±åµ“¡«√√§Àπ÷Ëß
¡“µ√“ ıÛ „ÀâÕß§å°“√¡À“™π·≈–√—∞«‘ “À°‘® ®—¥„Àâ¡’À≈—°‡°≥±å°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß
∑’Ë¥’µ“¡·π«∑“ß¢Õßæ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È
„π°√≥’∑’Ë °.æ.√. ‡ÀÁπ«à“Õß§å°“√¡À“™πÀ√◊Õ√—∞«‘ “À°‘®„¥‰¡à®—¥„Àâ¡’À≈—°‡°≥±åµ“¡«√√§Àπ÷Ëß
À√◊Õ¡’·µà‰¡à Õ¥§≈âÕß°—∫æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È „Àâ·®âß√—∞¡πµ√’´÷Ëß¡’Àπâ“∑’Ë°”°—∫¥Ÿ·≈Õß§å°“√¡À“™π
À√◊Õ√—∞«‘ “À°‘® ‡æ◊ËÕæ‘®“√≥“ —Ëß°“√„ÀâÕß§å°“√¡À“™πÀ√◊Õ√—∞«‘ “À°‘®π—Èπ¥”‡π‘π°“√„Àâ∂Ÿ°µâÕßµàÕ‰ª
ºŸâ√—∫ πÕßæ√–∫√¡√“™‚Õß°“√
æ—πµ”√«®‚∑ ∑—°…‘≥ ™‘π«—µ√
π“¬°√—∞¡πµ√’
Àπâ“ 16
À¡“¬‡Àµÿ :- ‡Àµÿº≈„π°“√ª√–°“»„™âæ√–√“™°ƒ…Æ’°“©∫—∫π’È §◊Õ ‚¥¬∑’¡Ë °’ “√ªØ‘√ªŸ √–∫∫√“™°“√ ‡æ◊ÕË „Àâ°“√ªØ‘∫µ— ß‘ “π

¢Õß à«π√“™°“√µÕ∫ πÕßµàÕ°“√æ—≤π“ª√–‡∑»·≈–„Àâ∫√‘°“√·°àª√–™“™π‰¥âÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ¬‘ßË ¢÷πÈ ´÷ßË °“√∫√‘À“√
√“™°“√·≈–°“√ªØ‘∫—µ‘Àπâ“∑’Ë¢Õß à«π√“™°“√π’È µâÕß„™â«‘∏’°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’Ë¥’‡æ◊ËÕ„Àâ°“√∫√‘À“√√“™°“√
·ºàπ¥‘π‡ªìπ‰ª‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå ÿ¢¢Õßª√–™“™π ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞ ¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ ‡°‘¥§«“¡§ÿâ¡§à“
„π‡™‘ß¿“√°‘®¢Õß√—∞ ≈¥¢—ÈπµÕπ°“√ªØ‘∫—µ‘ß“π∑’Ë‡°‘π§«“¡®”‡ªìπ ·≈–ª√–™“™π‰¥â√—∫°“√Õ”π«¬§«“¡ –¥«°·≈–
‰¥â √— ∫ °“√µÕ∫ πÕß§«“¡µâ Õ ß°“√ √«¡∑—È ß ¡’ ° “√ª√–‡¡‘ π º≈°“√ªØ‘ ∫— µ‘ √ “™°“√Õ¬à “ ß ¡Ë” ‡ ¡Õ ·≈–‡π◊Ë Õ ß®“°
¡“µ√“ Û/Ò ·Ààßæ√–√“™∫—≠≠—µ‘√–‡∫’¬∫∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π æ.». ÚıÛÙ ´÷Ëß·°â‰¢‡æ‘Ë¡‡µ‘¡‚¥¬æ√–√“™
∫—≠≠—µ‘√–‡∫’¬∫∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘π (©∫—∫∑’Ë ı) æ.». ÚıÙı ∫—≠≠—µ‘„Àâ°“√°”Àπ¥À≈—°‡°≥±å·≈–«‘∏’°“√
„π°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√·≈–°“√ —Ëß°“√„Àâ à«π√“™°“√·≈–¢â“√“™°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥°“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß
∑’Ë¥’°√–∑”‚¥¬µ√“‡ªìπæ√–√“™°ƒ…Æ’°“ ®÷ß®”‡ªìπµâÕßµ√“æ√–√“™°ƒ…Æ’°“π’È
หนา้ ๒๕๓
เลม่ ๑๓๖ ตอนที่ ๕๖ ก ราชกิจจานุเบกษา ๓๐ เมษายน ๒๕๖๒
พระราชกฤษฎีกา
ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (ฉบับที่ ๒)
พ.ศ. ๒๕๖๒
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
ให้ไว้ ณ วันที่ ๒๖ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
เป็นปีที่ ๔ ในรัชกาลปัจจุบัน
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระราชโองการโปรดเกล้าฯ
ให้ประกาศว่า
โดยที่ เ ป็น การสมควรแก้ไ ขเพิ่ มเติมพระราชกฤษฎี กาว่า ด้วยหลัก เกณฑ์ และวิธีการบริห าร
กิจการบ้านเมืองที่ดี
อาศัยอานาจตามความในมาตรา ๑๗๕ ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย และมาตรา ๓/๑
วรรคสี่ แห่ งพระราชบัญญัติระเบีย บบริห ารราชการแผ่ นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔ ซึ่ ง แก้ไขเพิ่มเติมโดย
พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕ จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ
ให้ตราพระราชกฤษฎีกาขึ้นไว้ ดังต่อไปนี้
มาตรา ๑ พระราชกฤษฎีกานี้เรียกว่า “พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการ
บริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๖๒”
มาตรา ๒ พระราชกฤษฎีกานี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เป็นต้นไป
มาตรา ๓ ให้ยกเลิกมาตรา ๑๓ มาตรา ๑๔ และมาตรา ๑๕ แห่งพระราชกฤษฎีกา
ว่าด้วยหลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖
หนา้ ๒๕๔
มาตรา ๔ ให้ ยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา ๑๖ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วย

หลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน
“มาตรา ๑๖ ให้ส่วนราชการจัดทาแผนปฏิบัติราชการของส่วนราชการนั้นโดยจัดทาเป็นแผนห้าปี
ซึ่งต้องสอดคล้องกับยุทธศาสตร์ชาติ แผนแม่บท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคมแห่งชาติ นโยบายของคณะรัฐมนตรีที่แถลงต่อรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวข้อง”
มาตรา ๕ ให้ยกเลิกวรรคสามของมาตรา ๑๘ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์
และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖
มาตรา ๖ ให้เพิ่มความต่อไปนี้เป็นวรรคสองของมาตรา ๒๙ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วย
หลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖
“การบริการประชาชนและการติดต่อประสานงานระหว่างส่วนราชการด้วยกัน ต้องกระทาโดยใช้
แพลตฟอร์มดิจิทัลกลางที่สานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) กาหนดด้วย”
มาตรา ๗ ให้ ยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา ๓๓ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วย
หลักเกณฑ์และวิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน
“มาตรา ๓๓ ให้ส่วนราชการจัดให้มีการทบทวนภารกิจของตนว่าภารกิจใดมีความจาเป็น หรือ
สมควรที่จะยกเลิก ปรับปรุง หรือเปลี่ยนแปลงการดาเนินการต่อไปหรือไม่ โดยคานึงถึงยุทธศาสตร์ชาติ
แผนแม่บท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ นโยบายของคณะรัฐมนตรี
ที่แถลงต่อรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวข้อง รวมถึงกาลังเงินงบประมาณของประเทศ ความคุ้มค่าของภารกิจ
และสถานการณ์อื่นประกอบกัน”
มาตรา ๘ ให้ยกเลิกความในมาตรา ๓๔ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์และ
วิธีการบริหารกิจการบ้านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖ และให้ใช้ความต่อไปนี้แทน
“มาตรา ๓๔ ในกรณี ที่ มี การยุ บเลิ ก โอน หรื อรวมส่ วนราชการใดทั้ งหมดหรื อบางส่ วน
ห้ ามมิ ให้ จั ด ตั้ ง ส่ ว นราชการที่ มี ภ ารกิ จ หรื อ อ านาจหน้ า ที่ ที่ มี ลั ก ษณะเดี ย วกั น หรื อ คล้ า ยค ลึ ง กั น กั บ
ส่วนราชการดังกล่าวขึ้นอีก เว้นแต่มีเหตุผลและความจาเป็นเพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐหรือเศรษฐกิจ
ของประเทศ หรือรักษาผลประโยชน์ส่วนรวมของประชาชน และโดยได้รับความเห็นชอบจาก ก.พ.ร.”
หนา้ ๒๕๕
มาตรา ๙ ในวาระเริ่มแรก การจัดทาแผนปฏิบัติราชการของส่วนราชการเป็นแผนห้าปี

ตามมาตรา ๑๖ แห่ ง พระราชกฤษฎี ก าว่ า ด้ ว ยหลั ก เกณฑ์ แ ละวิ ธี ก ารบริ หารกิ จ การบ้ า นเมื องที่ดี
พ.ศ. ๒๕๔๖ ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชกฤษฎีกานี้ ให้จัดทาเป็นแผนสามปีโดยมีห้วงระยะเวลา
ตั้งแต่ปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๓ ถึงปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๕
มาตรา ๑๐ ในวาระเริ่มแรก ให้สานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องค์การมหาชน) จัดให้มี
แพลตฟอร์ ม ดิจิ ทั ลกลางเพื่ อ ให้ ส่ ว นราชการใช้ ใ นการบริ การประชาชนและการติด ต่อประสานงาน
ระหว่างกันได้ภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่พระราชกฤษฎีกานี้ใช้บังคับ
ให้เป็นหน้าที่ของหัวหน้าส่วนราชการที่จะต้องดาเนินการให้การบริการประชาชนและการติดต่อ
ประสานงานระหว่างส่วนราชการด้วยกัน โดยการใช้แพลตฟอร์มดิจิทัลกลางให้แล้วเสร็จภายในสองปี
นับแต่พ้นกาหนดเวลาตามวรรคหนึ่ง
ในกรณีที่ส่วนราชการใดมีเหตุผลความจาเป็นที่ไม่สามารถดาเนินการใช้แพลตฟอร์มดิจิทัลกลางได้
ภายในระยะเวลาที่กาหนดในวรรคสอง ให้หัวหน้าส่วนราชการนั้นเสนอ ก.พ.ร. เพื่อพิจารณาขยาย
ระยะเวลาดังกล่าวได้
ผู้รับสนองพระราชโองการ
พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
นายกรัฐมนตรี
หนา้ ๒๕๖
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้พระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ คือ โดยที่พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยหลักเกณฑ์
และวิธีการบริ ห ารกิจ การบ้ านเมืองที่ดี พ.ศ. ๒๕๔๖ กาหนดให้ คณะรัฐ มนตรีและหน่ว ยงานที่เกี่ยวข้อง
จัดให้มีแผนการบริหารราชการแผ่นดินและแผนนิติบัญญัติขึ้น เพื่อเป็นกรอบในการบริหารราชการแผ่ นดิน
ให้มีความชัดเจน แต่เนื่องจากรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ๒๕๖๐ ได้กาหนดให้ รัฐ
จัดให้มียุทธศาสตร์ชาติเป็นเป้าหมายการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืน และต่อมาได้มีการตราพระราชบัญญัติ
การจัดทายุทธศาสตร์ชาติ พ.ศ. ๒๕๖๐ และพระราชบัญญัติแผนและขั้นตอนการดาเนินการปฏิรูปประเทศ
พ.ศ. ๒๕๖๐ ขึ้น ซึ่งกฎหมายดังกล่าวได้กาหนดให้มีการจัดทากรอบในการพัฒนาประเทศอย่างยั่งยืนไว้ในรูป
ยุทธศาสตร์ชาติซึ่งทุกหน่วยงานต้องปฏิบัติตาม ประกอบกับได้มีการจัดทาแผนการปฏิรูปประเทศเพื่อเป็นกลไก
วิธีการ และขั้นตอนการดาเนินการปฏิรูปประเทศในด้านต่าง ๆ ขึ้นแล้ว จึงไม่มีความจาเป็นที่จะต้องจัดทา
แผนการบริหารราชการแผ่นดินและแผนนิติบัญญัติให้ซ้าซ้อนกันอีก สมควรยกเลิกการจัดทาแผนการบริหาร
ราชการแผ่นดินและแผนนิติบัญญัติ และปรับปรุงการจัดทาแผนปฏิบัติราชการของส่ วนราชการให้สอดคล้อง
กับยุทธศาสตร์ชาติ แผนแม่บท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ นโยบาย
ของคณะรัฐมนตรีที่แถลงต่อรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวข้อง รวมทั้งสมควรกาหนดให้การปฏิบัติงานที่เกี่ยวข้อง
กับการบริการประชาชนและการติดต่อประสานงานระหว่ างส่วนราชการด้วยกันต้องกระทาโดยใช้แพลตฟอร์ม
ดิจิทัลกลางเพื่อให้สอดคล้องกับการปฏิรูปประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการและการบริหารราชการแผ่นดิน
ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย จึงจาเป็นต้องตราพระราชกฤษฎีกานี้
หนา
ลม ตอนท ก ราชกิจจาน บกษา มษายน
พระราชกฤษฎีกา
วาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี (ฉบับที่ )
พ.ศ.
สมเด็จพระเจาอยูหัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
ใหไว ณ วันที่ เมษายน พ.ศ.
เปนปที่ ในรัชกาลปจจุบัน
สมเด็จพระเจาอยูหัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระราชโองการโปรดเกลาฯ
ใหประกาศวา
โดยที่ เ ปนการสมควรแกไขเพิ่ มเติมพระราชกฤษฎี กาวาดวยหลัก เกณฑและวิธีการบริห าร
กิจการบานเมืองที่ดี
อาศัยอานาจตามความในมาตรา ของรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย และมาตรา /
วรรคสี่ แหงพระราชบัญญัติระเบีย บบริห ารราชการแผนดิน พ.ศ. ซึ่ ง แกไขเพิ่มเติมโดย
พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผนดิน (ฉบับที่ ) พ.ศ. จึงทรงพระกรุณาโปรดเกลาฯ
ใหตราพระราชกฤษฎีกาขึ้นไว ดังตอไปนี้
มาตรา พระราชกฤษฎีกานี้เรียกวา พระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑและวิธีการ
บริหารกิจการบานเมืองที่ดี (ฉบับที่ ) พ.ศ.
มาตรา พระราชกฤษฎีกานี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เปนตนไป
มาตรา ใหยกเลิกมาตรา มาตรา และมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกา
วาดวยหลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ.
หนา
มาตรา ใหยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวย

หลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ. และใหใชความตอไปนี้แทน
มาตรา ใหสวนราชการจัดทาแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการนั้นโดยจัดทาเปนแผนหาป
ซึ่งตองสอดคลองกับยุทธศาสตรชาติ แผนแมบท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคมแหงชาติ นโยบายของคณะรัฐมนตรีที่แถลงตอรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวของ
มาตรา ใหยกเลิกวรรคสามของมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑ
และวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ.
มาตรา ใหเพิ่มความตอไปนี้เปนวรรคสองของมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวย
หลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ.
การบริการประชาชนและการติดตอประสานงานระหวางสวนราชการดวยกัน ตองกระทาโดยใช
แพลตฟอรมดิจิทัลกลางที่สานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องคการมหาชน) กาหนดดวย
มาตรา ใหยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวย
หลักเกณฑและวิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ. และใหใชความตอไปนี้แทน
มาตรา ใหสวนราชการจัดใหมีการทบทวนภารกิจของตนวาภารกิจใดมีความจาเปน หรือ
สมควรที่จะยกเลิก ปรับปรุง หรือเปลี่ยนแปลงการดาเนินการตอไปหรือไม โดยคานึงถึงยุทธศาสตรชาติ
แผนแมบท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ นโยบายของคณะรัฐมนตรี
ที่แถลงตอรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวของ รวมถึงกาลังเงินงบประมาณของประเทศ ความคุมคาของภารกิจ
และสถานการณอื่นประกอบกัน
มาตรา ใหยกเลิกความในมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑและ
วิธีการบริหารกิจการบานเมืองที่ดี พ.ศ. และใหใชความตอไปนี้แทน
มาตรา ในกรณี ที่ มี การยุ บเลิ ก โอน หรื อรวมสวนราชการใดทั้ งหมดหรื อบางสวน
หามมิ ใหจั ด ตั้ ง สวนราชการที่ มี ภ ารกิ จ หรื อ อ านาจหนาที่ ที่ มี ลั ก ษณะเดี ย วกั น หรื อ คลายค ลึ ง กั น กั บ
สวนราชการดังกลาวขึ้นอีก เวนแตมีเหตุผลและความจาเปนเพื่อรักษาความมั่นคงของรัฐหรือเศรษฐกิจ
ของประเทศ หรือรักษาผลประโยชนสวนรวมของประชาชน และโดยไดรับความเห็นชอบจาก ก.พ.ร.
หนา
มาตรา ในวาระเริ่มแรก การจัดทาแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการเปนแผนหาป

ตามมาตรา แหงพระราชกฤษฎี ก าวาดวยหลั ก เกณฑและวิ ธี ก ารบริ หารกิ จ การบานเมื องที่ดี
พ.ศ. ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระราชกฤษฎีกานี้ ใหจัดทาเปนแผนสามปโดยมีหวงระยะเวลา
ตั้งแตปงบประมาณ พ.ศ. ถึงปงบประมาณ พ.ศ.
มาตรา ในวาระเริ่มแรก ใหสานักงานพัฒนารัฐบาลดิจิทัล (องคการมหาชน) จัดใหมี
แพลตฟอรมดิจิ ทั ลกลางเพื่ อ ใหสวนราชการใชในการบริ การประชาชนและการติด ตอประสานงาน
ระหวางกันไดภายในเกาสิบวันนับแตวันที่พระราชกฤษฎีกานี้ใชบังคับ
ใหเปนหนาที่ของหัวหนาสวนราชการที่จะตองดาเนินการใหการบริการประชาชนและการติดตอ
ประสานงานระหวางสวนราชการดวยกัน โดยการใชแพลตฟอรมดิจิทัลกลางใหแลวเสร็จภายในสองป
นับแตพนกาหนดเวลาตามวรรคหนึ่ง
ในกรณีที่สวนราชการใดมีเหตุผลความจาเปนที่ไมสามารถดาเนินการใชแพลตฟอรมดิจิทัลกลางได
ภายในระยะเวลาที่กาหนดในวรรคสอง ใหหัวหนาสวนราชการนั้นเสนอ ก.พ.ร. เพื่อพิจารณาขยาย
ระยะเวลาดังกลาวได
ผูรับสนองพระราชโองการ
พลเอก ประยุทธ จันทรโอชา
หนา
หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใชพระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ คือ โดยที่พระราชกฤษฎีกาวาดวยหลักเกณฑ
และวิธีการบริ ห ารกิจ การบานเมืองที่ดี พ.ศ. กาหนดใหคณะรัฐ มนตรีและหนวยงานที่เกี่ยวของ
จัดใหมีแผนการบริหารราชการแผนดินและแผนนิติบัญญัติขึ้น เพื่อเปนกรอบในการบริหารราชการแผนดิน
ใหมีความชัดเจน แตเนื่องจากรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช ไดกาหนดใหรัฐ
จัดใหมียุทธศาสตรชาติเปนเปาหมายการพัฒนาประเทศอยางยั่งยืน และตอมาไดมีการตราพระราชบัญญัติ
การจัดทายุทธศาสตรชาติ พ.ศ. และพระราชบัญญัติแผนและขั้นตอนการดาเนินการปฏิรูปประเทศ
พ.ศ. ขึ้น ซึ่งกฎหมายดังกลาวไดกาหนดใหมีการจัดทากรอบในการพัฒนาประเทศอยางยั่งยืนไวในรูป
ยุทธศาสตรชาติซึ่งทุกหนวยงานตองปฏิบัติตาม ประกอบกับไดมีการจัดทาแผนการปฏิรูปประเทศเพื่อเปนกลไก
วิธีการ และขั้นตอนการดาเนินการปฏิรูปประเทศในดานตาง ๆ ขึ้นแลว จึงไมมีความจาเปนที่จะตองจัดทา
แผนการบริหารราชการแผนดินและแผนนิติบัญญัติใหซ้าซอนกันอีก สมควรยกเลิกการจัดทาแผนการบริหาร
ราชการแผนดินและแผนนิติบัญญัติ และปรับปรุงการจัดทาแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการใหสอดคลอง
กับยุทธศาสตรชาติ แผนแมบท แผนการปฏิรูปประเทศ แผนพัฒนาเศรษฐกิจและสังคมแหงชาติ นโยบาย
ของคณะรัฐมนตรีที่แถลงตอรัฐสภา และแผนอื่นที่เกี่ยวของ รวมทั้งสมควรกาหนดใหการปฏิบัติงานที่เกี่ยวของ
กับการบริการประชาชนและการติดตอประสานงานระหวางสวนราชการดวยกันตองกระทาโดยใชแพลตฟอรม
ดิจิทัลกลางเพื่อใหสอดคลองกับการปฏิรูปประสิทธิภาพในการปฏิบัติราชการและการบริหารราชการแผนดิน
ตามรัฐธรรมนูญแหงราชอาณาจักรไทย จึงจาเปนตองตราพระราชกฤษฎีกานี้
..
..
..
/ / ( )
. . ( ) . .
“
.. ”
. ..
“ ”
“ ”
“ ”
/ / /
- -
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
( )
- -
( )
( )
. ..
. ..
( )
( ) ( )
( )
. ..
( )
- -
. ..
- -
. ..
- -
. ..
. ..
- -
- -
. ..
- -
. ..
. ..
. ..
. ..
- -
. ..
. ..
. ..
- -
. ..
. ..
. ..
- -
( )
. ..
. ..
. ..
- -
. .. . ..
. ..
. ..
. ..
- -
- -
:-
/ . .
( ) . .
/
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง พระร ชบัญญัรกฤษฎี

นคณะกรรมก ติ ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
วิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก พ.ศ. ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีภูกมิพลอดุลยเดช สป.ร.

นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ใหไว ณ วันที่ กันย ยน พ.ศ.
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก เปนปที
ส นักง ่ นคณะกรรมก
ในรัชก ลปจจุ
รกฤษฎีบกัน ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นัพระบ
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีกนทรมห ภูมิพลอดุ
ทสมเด็จพระปรมิ ส นัลกยเดช
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี
มีพระบรมร ก รโปรดเกล ฯ
ชโองก
ใหประก ศว
ส นัโดยที ่สมควรมีกฎหม
กง นคณะกรรมก ยวก ดวยวิธีปฏิบัติรส นัชกกง รท
รกฤษฎี งปกครองรกฤษฎีก
นคณะกรรมก
จึงทรงพระกรุ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ณ โปรดเกล ฯ ใหตร พระร
ส นักง นคณะกรรมก ชบักญญัติขึ้นไวโดยค
รกฤษฎี ส นักแนะน และยินยอม
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ของรัฐสภ ดังตอไปนี้
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตร พระร ชบัญญัตินี้เรียกว พระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง
พ.ศ.
ม ตร พระร ชบัญญัตินี้ใหใชบังคับเมื่อพนก หนดหนึ่ งรอยแปดสิบวันนับแต
ส นักง วันคณะกรรมก
นถัดจ กวันประก
รกฤษฎีศในร
ก ชกิจจ นุเสบกษ
นักงเปนตนไป
นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นัมกงตร
วิ ธีป ฏิรกฤษฎี
บั ติ ร กชก รท งปกครองต
ส นักง นคณะกรรมก
มกฎหม ยตรกฤษฎี
ง ๆ กใหเปนไปต มที่
ก หนดในพระร ชบัญญัตินี้ เวนแตในกรณีที่กฎหม ยใดก หนดวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครองเรื่องใด
ไวโดยเฉพ ะและมีหลักเกณฑที่ประกันคว มเปนธรรมหรือมีม ตรฐ นในก รปฏิบัติร ชก รไมต่ กว
หลักเกณฑที่ก สหนดในพระร ชบัญญัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ตินี้ ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
คว มในวรรคหนึ่ งมิ ใหใชบั งคั บ กั บ ขั้ น ตอนและระยะเวล อุ ท ธรณหรือ โตแยงที่
ส นักง กนคณะกรรมก
หนดในกฎหม ยก
รกฤษฎี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นัมกงตรนคณะกรรมก
พระร รกฤษฎี
ชบัญญักตินี้มิใหใชบังคับส แก
( ) รัฐสภ และคณะรัฐมนตรี
( ) องคกรที่ใชอ น จต มรัฐธรรมนูญโดยเฉพ ะ
ส นั(กง) กนคณะกรรมก
รพิจ รณ ของน
รกฤษฎีกยกรัฐมนตรีหรือสรัฐนัมนตรี ในง นท งนโยบ
กง นคณะกรรมก รกฤษฎียโดยตรง
ก
( ) ก รพิ จ รณ พิ พ กษ คดี ข องศ ลและก รด เนิ น ง นของเจ หน ที่ ใ น
ส นักง กระบวนก
นคณะกรรมกรพิรกฤษฎี
จ รณกคดี ก รบังคับคดี ส นัและก รว งทรัพยรกฤษฎีก
กง นคณะกรรมก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ร ชกิจจ นุเบกษ เลม /ตอนที่ ก/หน / พฤศจิก ยน

- - ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ก รพิ จ รณ วิ นิ จ ฉั ย เรื่ อ งรองทุ ก ขและก รสั่ ง ก รต มกฎ หม ยว ดวย

ส นักคณะกรรมก รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี กก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ก รด เนินง นเกี่ยวกับนโยบ ยก รต งประเทศ
ส( นั)กกง นคณะกรรมก
รด เนินง นเกีรกฤษฎี
่ยวกับกร ชก รทห รหรื ส อนัเจ
กง หน ที่ซึ่งปฏิบรกฤษฎี
นคณะกรรมก ัติหน ทีก่ท งยุทธก ร
รวมกับทห รในก รปองกันและรักษ คว มมั่นคงของร ชอ ณ จักรจ กภัยคุกค มทั้งภ ยนอกและ
ภ ยในประเทศ
ส( นั)กกง นคณะกรรมก
รด เนินง นตรกฤษฎี
มกระบวนก
ก รยุติธรรมท
ส นักงอ ญ
( ) ก รด เนินกิจก รขององคก รท งศ สน
ก รยกเวนไมใหน
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก บทบั
ส นัญกงญันคณะกรรมก
ติแหงพระร ชบั ญญัตกินี้ม ใชบังคับแกก
รกฤษฎี ส นักรด เนินกิจก ร รกฤษฎีก
ง นคณะกรรมก
ใดหรือกับหนวยง นใดนอกจ กที่ก หนดไวในวรรคหนึ่ง ใหตร เปนพระร ชกฤษฎีก ต มขอเสนอของ
คณะกรรมก รวิธสีปฏินับกัตง ิรนคณะกรรมก
ชก รท งปกครอง
รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในพระร ชบัส นัญกญั ง ตนคณะกรรมก
ินี้ รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
วิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง หม ยคว มว ก รเตรียมก รและก รด เนินก ร
ของเจ หน ที่เพื่อจัดใหมีค สั่งท งปกครองหรือกฎ และรวมถึ งก รด เนินก รใด ๆ ในท งปกครอง
ส นักตง มพระร
นคณะกรรมกชบัญรกฤษฎี
ญัตินี้ ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก รพิจ รณ ท งปกครอง หม ยคว มว ก รเตรียมก รและก รด เนินก รของ
เจ หน ที่เพื่อจัดใหมี
ส นัคกง สันคณะกรรมก
่งท งปกครองรกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ค สั่งท งปกครอง หม ยคว มว
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี( ) กก รใชอ น จต สมกฎหม นักง นคณะกรรมก ยของเจ หน ที่ทกี่ มีผลเปนก รสร
รกฤษฎี ส นังนิ
กง ตนคณะกรรมก
ิสั มพันธขึ้น รกฤษฎีก
ระหว งบุคคลในอันที่จะกอ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน ระงับ หรือมีผลกระทบตอสถ นภ พของสิทธิ
หรือหน ที่ของบุคสคลนักไมว จะเปนก รถรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก วรหรืกอชั่วคร ว เชนส กนักรสั ่งก ร ก รอนุญรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ต กกรอนุมัติ ก ร
วินิจฉัยอุทธรณ ก รรับรอง และก รรับจดทะเบียน แตไมหม ยคว มรวมถึงก รออกกฎ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี( ) ก กรอื่นที่ก หนดในกฎกระทรวง
กฎ หม ยคว มว พระร ชกฤษฎีก กฎกระทรวง ประก ศกระทรวง ขอบัญญัติ
ทองถิ่น ระเบียบ ขอบังคับ หรือบทบัญญัติอื่นที่มีผลบังคับเปนก รทั่วไป โดยไมมุงหม ยใหใชบังคับแก
ส นักกรณี ใดหรือบุคคลใดเปนก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก รเฉพ ะ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
คณะกรรมก รวินิ จฉัยขอพิพ ท หม ยคว มว คณะกรรมก รที่จัดตั้งขึ้นต ม
กฎหม ยที่มีก รจัสดองคกรและวิ
นักง นคณะกรรมก ธีพิจ รณ
รกฤษฎีส กหรับก รวินิจฉัยสชีนั้ขกดสิ ทธิและหน ทีรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ่ต มกฎหม
ก ย
เจ หน ที่ หม ยคว มว บุคคล คณะบุคคล หรือนิติบุคคล ซึ่งใชอ น จหรือ
ส นักไดรั บมอบใหใชอรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก น จทก งปกครองของรั ส นัฐกในก รด เนินก รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก รอย งหนึ ก ่งอย งใดต สมกฎหม ย ไมว จะ รกฤษฎีก
นักง นคณะกรรมก
เปนก รจัดตั้งขึ้นในระบบร ชก ร รัฐวิส หกิจหรือกิจก รอื่นของรัฐหรือไมก็ต ม
ส คูนักรณี หม ยคว รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก มว ผูกยื่นค ขอหรือผูสคัดนัคกง นค ขอ ผูอยูในบั
นคณะกรรมก งคับกหรือจะอยูใน
รกฤษฎี
บังคับของค สั่งท งปกครอง และผูซึ่งไดเข ม ในกระบวนก รพิจ รณ ท งปกครองเนื่องจ กสิทธิของ
ส นักผูงนันคณะกรรมก
้นจะถูกกระทบกระเทื
รกฤษฎีกอนจ กผลของค ส นัสัก่งงทนคณะกรรมก
งปกครอง รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ใหน ยกรัฐมนตรีรักษ ก รต มพระร ชบัญญัตินี้ และใหมีอ น จออก
ส นักกฎกระทรวงและประก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกศ เพื่อปฏิบัติกส รต
นักงมพระร ชบัญญัรกฤษฎี
นคณะกรรมก ตินี้ ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
กฎกระทรวงและประก ศนั้น เมื่อประก ศในร ชกิจจ นุเบกษ แลว ใหใชบังคับได

หมวด
คณะกรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รวิธกีปฏิบัติร ชก รท
รกฤษฎี ส นังปกครอง
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร ใหมีคณะกรรมก
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก รคณะหนึ่งเรีสยกว คณะกรรมกรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก รวิธีปกฏิบัติร ชก ร
ท งปกครอง ประกอบดวยประธ นกรรมก รคนหนึ่ง ปลัดส นักน ยกรัฐมนตรี ปลัดกระทรวง
ส นักมห ดไทย เลข รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ธิ ก รคณะรั
ก ฐ มนตรีส เลข
นักง ธินคณะกรรมก
ก รคณะกรรมก
รกฤษฎีกรข ร ชก รพลเรืส นักองนนคณะกรรมก
เลข ธิ ก ร รกฤษฎีก
คณะกรรมก รกฤษฎีก และผูทรงคุณวุฒิอีกไมนอยกว ห คนแตไมเกินเก คนเปนกรรมก ร
สใหคณะรั ฐมนตรีแตงตัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ้งประธก นกรรมก รและกรรมก รผูทรงคุณรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก วุฒิ โดยแตงตั
ก ้งจ ก
ผูซึ่งมีคว มเชี่ยวช ญในท งนิติศ สตร รัฐประศ สนศ สตร รัฐศ สตร สังคมศ สตร หรือก รบริห ร
ส นักรง ชก รแผนดิน รกฤษฎี
นคณะกรรมก แตผูนั้นกตองไมเปนผูดสรงตนักงแหนงท งก รเมืรกฤษฎี
นคณะกรรมก อง ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ใหเลข ธิก รคณะกรรมก รกฤษฎีก แตงตั้งข ร ชก รของส นักง นคณะกรรมก ร
กฤษฎีก เปนเลข นุก รและผูชวยเลข นุก ร
ม ตร ใหกรรมก รซึ่งคณะรัฐมนตรีแตงตั้งมีว ระด รงต แหนงคร วละส มป
กรรมก รซึ่งพนจสกตนักงแหนงอ จไดรับรกฤษฎี
นคณะกรรมก แตงตั้งอีกกได ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่ก รรมก รพนจ กต แหนงต มว ระ แตยัง มิไ ดแตงตั้ง กรรมก รใหม
ส นักใหกรรมก รนั้ นรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ปฏิบัตกิหน ที่ไปพล งกอนจนกว จะไดแตงตัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ้งกรรมก
ก รใหม ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร นอกจ กก
กง นคณะกรรมก รพนจ
รกฤษฎี ก กต แหนงต
ส นักมว ระต มม ตร
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกกรรมก รซึ่ง
คณะรัฐ มนตรีแตงตั้งพนจ กต แหนงเมื่อคณะรัฐมนตรีมีมติใหออกหรือเมื่อมีเหตุหนึ่งเหตุใดต ม
ส นักมง นคณะกรรมก
ตร รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ใหส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ท หน ที่เปนส นักง นเลข นุก ร
ส นักของคณะกรรมก รวิธีปกฏิบัติร ชก รทส นังปกครอง
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี รับผิดชอบง
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีนธุ
ก รก ร ง นประชุ
ส นักมง กนคณะกรรมก
รศึกษ ห รกฤษฎีก
ขอมูลและกิจก รต ง ๆ ที่เกี่ยวกับง นของคณะกรรมก รวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง
ม ตร คณะกรรมก รวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครองมีอ น จหน ที่ ดังตอไปนี้
( ) สอดสองดู
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก แลและใหค แนะน เกี่ยวกั
ส นักง นคณะกรรมก บ ก กรด เนิน ง นของเจ
รกฤษฎี ส นักงหน ที่ ในก ร รกฤษฎีก
ปฏิบัติต มพระร ชบัญญัตินี้
ส( นั)กใหค ปรึกษ แกเจรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก หน กที่เกี่ยวกับก รปฏิ ส นับกัตง ิตนคณะกรรมก
มพระร ชบัรกฤษฎี
ญญัตินกี้ ต มที่บุคคล
ดังกล วรองขอ ทั้งนี้ ต มหลักเกณฑที่คณะกรรมก รวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครองก หนด
( ) มีกห นั ง สื อ เรี ย กใหเจ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นักง หน ที่ ห รื อ บุ ครกฤษฎี
นคณะกรรมก คลอื่ นกใดม ชี้ แ จงหรืสอนัแสดงคว มเห็ น รกฤษฎีก
กง นคณะกรรมก
ประกอบก รพิจ สรณนักได ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เสนอแนะในก รตร พระร ชกฤษฎีก และก รออกกฎกระทรวงหรือประก ศ
ส นักตง มพระร ชบัญรกฤษฎี
นคณะกรรมก ญัตินี้ ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) จัด ท ร ยง นเกี่ยวกับ ก รปฏิบัติต มพระร ชบัญ ญัตินี้เสนอคณะรัฐ มนตรี

ส นักเปนครั ้งคร วต มคว
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีมเหม ก ะสมแตอยส งนอยปละหนึ ่งครั้ง รกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก เพื่อพัฒกน และปรับปรุสงกนักรปฏิ บัติร ชก ร รกฤษฎีก
ท งปกครองใหเปนไปโดยมีคว มเปนธรรมและมีประสิทธิภ พยิ่งขึ้น
ส( นั)กเรืง ่อนคณะกรรมก
งอื่นต มที่คณะรั ฐมนตรี
รกฤษฎี ก หรือน ยกรัสฐมนตรี มอบหม ย รกฤษฎีก

หมวด
ค สัก่งท งปกครองส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี

สวนที่
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีกเจ หน ที่ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ค สั่งท งปกครองจะตองกระท โดยเจ หน ที่ซึ่งมีอ น จหน ที่ในเรื่องนั้น
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี เจ หน สที่ดนัังกตอไปนี ้จะท ก รพิ
ง นคณะกรรมก จ รณก ท งปกครองไมได
รกฤษฎี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เปนคูกรณีเอง
ส( นั)กเปนคู หมั้นหรือคูรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก สมรสของคูก กรณี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เปนญ ติของคูกรณี คือ เปนบุพก รีหรือผูสืบสันด นไมว ชั้นใด ๆ หรือเปนพี่นอง
ส นักหรื อลูกพี่ลูกนองนัรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก บไดเพีกยงภ ยในส มชัส ้นนักหรื อเปนญ ติเกี่ยรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก วพันทกงแตงง นนับไดเพี
ส นัยกงสองชั ้น
( ) เปนหรือเคยเปนผูแทนโดยชอบธรรมหรือผูพิทักษหรือผูแทนหรือตัวแทนของ
คูกรณี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เปนเจ หนี้หรือลูกหนี้ หรือเปนน ยจ งของคูกรณี
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ( ) กรณี
ก อื่นต มที่ก สหนดในกฎกระทรวง
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร เมื่อมีกรณี ต มม ตร หรือคูกรณี คัดค นว เจ หน ที่ ผู ใดเปน
ส นักบุงคนคณะกรรมก
คลต มม ตรรกฤษฎีกใหเจ หน ที่ผสู นันั้นกหยุ ดก รพิจ รณรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก เรื่องไวกอน
ก และแจงใหผู
ส นักง บันคณะกรรมก
งคับบัญ ช รกฤษฎีก
เหนือตนขึ้นไปชั้นหนึ่งทร บ เพื่อที่ผูบังคับบัญช ดังกล วจะไดมีค สั่งตอไป
สก นัรยื
กง่นนคณะกรรมก
ค คัดค น กรกฤษฎี
รพิจ กรณ ค คัดค สน นัและก รสั่ งใหเจ รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก หน ที่อกื่นเข ปฏิบัติ
หน ที่แทนผูที่ถูกคัดค นใหเปนไปต มหลักเกณฑและวิธีก รที่ก หนดในกฎกระทรวง
ม ตร เมื่ อ มี ก รณี ต มม ตร หรื อ คู กรณี คั ด ค นว กรรมก รใน
คณะกรรมก รทีส่มีอนักนง นคณะกรรมก
จพิจ รณ ทรกฤษฎี งปกครองคณะใดมี
ก สลักนัษณะดั งกล ว ใหประธ
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก นกรรมก ร
เรียกประชุมคณะกรรมก รเพื่อพิจ รณ เหตุคัดค นนั้น ในก รประชุมดังกล วกรรมก รผูถูกคัดค น
ส นักเมืง ่อนคณะกรรมก
ไดชี้แจงขอเท็รกฤษฎี
จจริงและตอบขอซั
ก กถส มแลวตองออกจ
นักง นคณะกรรมกกที ่ประชุกม
ถ คณะกรรมก รที่มีอ น จพิจ รณ ท งปกครองคณะใดมี
ผูถูกคั ดค นในระหว งที่
กรรมก รผูถูกคัดค นตองออกจ กที่ประชุม ใหถือว คณะกรรมก รคณะนั้นประกอบดวยกรรมก ร
ส นักทุงกนคณะกรรมก
คนที่ไมถูกคัดรกฤษฎี
คน ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ถ ที่ประชุมมีมติใหกรรมก รผูถูกคัดค นปฏิบัติหน ที่ตอไปดวยคะแนนเสียงไมนอย

ส นักกว สองในส มของกรรมก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก รที่ไมถูกคัสดคนักนง ก็นคณะกรรมก
ใหกรรมก รผู นั้นปฏิ
รกฤษฎี ก บัติหน ที่ตอไปได
ส นักงมตินคณะกรรมก
ดังกล วให รกฤษฎีก
กระท โดยวิธีลงคะแนนลับและใหเปนที่สุด
สก นัรยื
กง่นนคณะกรรมก
ค คัดค นและก รพิกจ รณ ค คัดคส นันใหเปนไปต
รกฤษฎี มหลัรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก กเกณฑและวิ
ก ธี ก ร
ที่ก หนดในกฎกระทรวง
สม นัตร ในกรณี
กง นคณะกรรมก มี เหตุก อื่ น ใดนอกจส กที
รกฤษฎี นัก่ บง ั ญ ญั ติ ไวในม รกฤษฎี
นคณะกรรมก ตร ก เกี่ ย วกั บ
เจ หน ที่หรือกรรมก รในคณะกรรมก รที่มีอ น จพิจ รณ ท งปกครองซึ่งมีสภ พร ยแรงอันอ จท
ส นักใหก รพิจ รณ ทรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก งปกครองไมเปนกล
ก สง นัเจกง หน ที่หรือกรรมก
นคณะกรรมก รผูกนั้นจะท ก รพิสจ นัรณ
รกฤษฎี ท งปกครอง รกฤษฎีก
ในเรื่องนั้นไมได
สในกรณี ต มวรรคหนึรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ่ง ใหด กเนินก รดังนี้ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ถ ผูนั้นเห็นเองว ตนมีกรณีดังกล ว ใหผู นั้นหยุดก รพิจ รณ เรื่องไวกอนและ
ส นักแจงใหผู บังคับบัญช เหนืกอตนขึ้นไปชั้นสหนึนั่งกหรื
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี อประธ นกรรมก
ง นคณะกรรมก รทร
รกฤษฎี ก บ แลวแตกรณี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ถ มี คู กรณี คัด ค นว ผู นั้ น มี เหตุ ดังกล ว ห กผู นั้ น เห็ น ว ตนไมมี เหตุต มที่
คัดค นนั้น ผูนั้นจะท ก รพิจ รณ เรื่องตอไปก็ไดแตตองแจงใหผู บังคับบัญช เหนือตนขึ้นไปชั้นหนึ่ง
ส นักหรื อประธ นกรรมก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีรทร ก บ แลวแตกรณี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ใหผูบังคับบัญช ของผูนั้นหรือคณะกรรมก รที่มีอ น จพิจ รณ ท งปกครองซึ่ง
ผูนั้นเปนกรรมก สรอยู นักมีง คนคณะกรรมก
สั่งหรือมีมติรกฤษฎี
โดยไมชักกช แลวแตกรณี ส นักงว นคณะกรรมก
ผูนั้นมีอ น จในก
รกฤษฎีรพิ
ก จ รณ ท ง
ปกครองในเรื่องนั้นหรือไม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ใหน กบทบัญญัติม ตร วรรคสอง และม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีตรก วรรคสอง
ส นักวรรคส ม และ รกฤษฎีก
วรรคสี่ม ใชบังคับโดยอนุโลม
ม ตร ก รกระท ใด ๆ ของเจ หน ที่ ห รือกรรมก รในคณะกรรมก รที่ มี
ส นักอง นคณะกรรมก
น จพิจ รณ รกฤษฎี
ท งปกครองที
ก ่ไดกระท
ส นัไปกอนหยุ
กง นคณะกรรมกดก รพิรกฤษฎี
จ รณก ต มม ตร ส นักและม ตร
ยอมไมเสี ย ไป เวนแตเจ หน ที่ผู เข ปฏิ บัติห น ที่ แทนผู ถูกคัดค นหรือคณะกรรมก รที่ มีอ น จ
พิจ รณ ท งปกครอง แลวแตกรณี จะเห็นสมควรด เนินก รสวนหนึ่งสวนใดเสียใหมก็ได
ม ตร บทบัญญัติม ตร ถึงม ตร ไมใหน ม ใชบังคับกับกรณีที่มี
คว มจ เปนเรงดวนส นักหง นคณะกรรมก
กปลอยใหล รกฤษฎี
ช ไปจะเสี
ก ยห ยตอประโยชนส ธ รณะหรืรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก อสิทธิกของบุคคลจะ
เสียห ยโดยไมมีท งแกไขได หรือไมมีเจ หน ที่อื่นปฏิบัติหน ที่แทนผูนั้นได
ม ตร ถ ปร กฏภ ยหลั งว เจ หน ที่ห รือกรรมก รในคณะกรรมก รที่ มี
อ น จพิจ รณ สท นังปกครองใดข
กง นคณะกรรมกดคุรกฤษฎี
ณ สมบัก ติห รือมีลั กษณะตองห มหรือก รแตงตั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก้ งไมชอบดวย
กฎหม ย อันเปนเหตุใหผูนั้นตองพนจ กต แหนง ก รพนจ กต แหนงเชนว นี้ไมกระทบกระเทือนถึง
ส นักกง รใดที ่ผูนั้นไดปฏิ
นคณะกรรมก บัติไปต
รกฤษฎี ก มอ น จหนส ทีนัก่ ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ผูบังคับบัญช เหนือตนขึ้นไปชั้นหนึ่งต มม ตร และม ตร

ส นักใหหม ยคว มรวมถึ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีง กผู ซึ่ ง กฎหม ยกส นัหนดใหมี อ น จกรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก กั บ หรื
ก อ ควบคุ ม ดู แสลสนักงหรันคณะกรรมก
บ กรณี ของ รกฤษฎีก
เจ หน ที่ที่ไมมีผูบังคับบัญช โดยตรง และน ยกรัฐมนตรีส หรับกรณีที่เจ หน ที่ผูนั้นเปนรัฐมนตรี
สวนที่
คูกรณี
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี บุ ค คลธรรมด คณะบุ ค คลรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก หรือกนิ ติ บุ ค คล อ จเปนคู กรณี ในก ร รกฤษฎีก
พิจ รณ ท งปกครองไดต มขอบเขตที่สิทธิของตนถูกกระทบกระเทือนหรืออ จถูกกระทบกระเทือน
โดยมิอ จหลีกเลี่ยสงได
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ผูมีคว สมสนักมง นคณะกรรมก
รถกระท ก รในกระบวนก
รกฤษฎีก รพิจ รณ
ส นักทง นคณะกรรมก
งปกครองได รกฤษฎีก
จะตองเปน
( ) ผูซึ่งบรรลุนิติภ วะ
( ) ผูซึก่งมีบทกฎหม สยเฉพ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี นักง ะก หนดใหมีครกฤษฎี
นคณะกรรมก ว มส กม รถกระท ก สรในเรื
นักง่อนคณะกรรมก
งที่ก หนดได รกฤษฎีก
แมผูนั้นจะยังไมบรรลุนิติภ วะหรือคว มส ม รถถูกจ กัดต มประมวลกฎหม ยแพงและพ ณิชย
ส( นั)กนิงตนคณะกรรมก
ิบุคคลหรือคณะบุ
รกฤษฎีคคลต
ก มม ตร ส นัโดยผู แทนหรือตัวรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก แทน แลวแตกรณี
ก
( ) ผูซึ่งมีประก ศของน ยกรัฐมนตรีหรือผูซึ่งน ยกรัฐมนตรีมอบหม ยในร ชกิจจ
ส นักนุงเบกษ ก หนดใหมี
นคณะกรรมก รกฤษฎี ควกมส ม รถกระท ส นักกง รในเรื ่องที่ก หนดได
นคณะกรรมก รกฤษฎีกแมผูนั้นจะยังไมบรรลุ
ส นักง นนคณะกรรมก
ิติภ วะหรือ รกฤษฎีก
คว มส ม รถถูกจ กัดต มประมวลกฎหม ยแพงและพ ณิชย
ม ตร ในก รพิจ รณ ท งปกครองที่คูกรณีตองม ปร กฏตัวตอหน เจ หน ที่
ส นักคูงกรณี มีสิทธิน ทน
นคณะกรรมก ยควก มหรือที่ปรึกษส ของตนเข
รกฤษฎี ม ในก รกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก รพิจ รณก ท งปกครองได
ก รใดที่ทน ยคว มหรือที่ปรึกษ ไดท ลงตอหน คูกรณีใหถือว เปนก รกระท ของ
คูกรณี เวนแตคูกรณีจะไดคัดค นเสียแตในขณะนั้น
ม ตร คูกรณี อ จมีห นังสือแตงตั้งใหบุ คคลหนึ่งบุคคลใดซึ่งบรรลุ นิติภ วะ
กระท ก รอย งหนึ ส นั่งกอย งใดต มที่กรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก หนดแทนตนในกระบวนก
ก รพิจ รณ ทรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก งปกครองใด
ก ๆ ได
ในก รนี้ เจ หน ที่จะด เนินกระบวนพิจ รณ ท งปกครองกับตัวคูกรณีไดเฉพ ะเมื่อเปนเรื่องที่ผูนั้น
ส นักมีงหนคณะกรรมก
น ที่โดยตรงทีรกฤษฎี
่จะตองท
ก ก รนั้นดวยตนเองและตองแจงใหผู
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีไดรั
ก บก รแตงตั้งสใหกระท ก รแทน รกฤษฎีก
ทร บดวย
สห นักปร กฏว ผูไดรับรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ก รแตงตั
ก ้งใหกระท กส รแทนผู ใดไมทร บขอเท็
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีจจริ
ก งในเรื่องนั้ น
เพียงพอหรือมีเหตุไมควรไวว งใจในคว มส ม รถของบุคคลดังกล วใหเจ หน ที่แจงใหคูกรณีทร บ
ส นักโดยไมชั กช รกฤษฎีก
ง นคณะกรรมก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก รแตงตั้งใหกระท ก รแทนไมถือว สิ้นสุสดลงเพร
ะคว มต ยของคูกรณีหรือก รที่
คว มส ม รถหรือคว มเปนผูแทนของคูกรณีเปลี่ยนแปลงไป เวนแตผูสืบสิทธิต มกฎหม ยของคูกรณี
ส นักหรื อคูกรณีจะถอนก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี รแตงตั
ก ้งดังกล ว ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในกรณีสที่มนัีกกงรยืนคณะกรรมก
่นค ขอโดยมีรกฤษฎี
ผูลงชืก่อรวมกันเกินห สสินับกคนหรื อมีคูกรณี รกฤษฎีก
เกินห สิบคนยื่นค ขอที่มีขอคว มอย งเดียวกันหรือท นองเดียวกัน ถ ในค ขอมีก รระบุใ หบุคคลใด
เปนตัวแทนของบุสคนัคลดั งกล วหรือมีรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ขอคว กมเปนปริย ยใหเข ส นักงใจไดเชนนั ้น ใหถื
นคณะกรรมก อว ผูกที่ถูกระบุชื่อ
รกฤษฎี
ดังกล วเปนตัวแทนรวมของคูกรณีเหล นั้น
ในกรณีที่มีคูกรณีเกินห สิบคนยื่นค ขอใหมีค สั่งท งปกครองในเรื่องเดียวกัน โดย
ไมมีก รก หนดใหบุส นัคกคลใดเปนตั วแทนรวมของตนต
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก มวรรคหนึ
ส นั่งกงใหเจ หน ที่ในเรืรกฤษฎี
นคณะกรรมก ่องนั้นกแตงตั้งบุคคล
ที่คูกรณีฝ ยข งม กเห็นชอบเปนตัวแทนรวมของบุคคลดังกล ว ในกรณีนี้ใหน ม ตร วรรคสอง
ส นักและวรรคส
ง นคณะกรรมกม มรกฤษฎี
ใชบังคักบโดยอนุโลม ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ตัวแทนรวมต มวรรคหนึ่งหรือวรรคสองตองเปนบุคคลธรรมด
สคูกรณี
นักง จนคณะกรรมก
ะบอกเลิกก รกฤษฎี
รใหตัวกแทนรวมด เนิสนกนักรแทนตนเมื ่อใดก็รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ไดแตตองมี
ก หนังสือ
แจงใหเจ หน ที่ทร บและด เนินก รใด ๆ ในกระบวนก รพิจ รณ ท งปกครองตอไปดวยตนเอง
ตัวแทนรวมจะบอกเลิ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก สกนักกงรเปนตั วแทนเมืรกฤษฎี
นคณะกรรมก ่อใดก็ไดก แตตองมีหนังสสือนัแจงใหเจ
กง นคณะกรรมกหน ที่ รกฤษฎีก
ทร บกับตองแจงใหคูกรณีทุกร ยทร บดวย
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่

ก รพิจ รณ
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี เอกส รที
ส นั่ยกื่นงตอเจ หน ที่ใหจั
นคณะกรรมก ดท เปนภ
รกฤษฎี ก ษ ไทย สถ นัเปนเอกส
กง นคณะกรรมก รที่ท รกฤษฎีก
ขึ้น เปนภ ษ ต งประเทศ ใหคูกรณี จัดท ค แปลเปนภ ษ ไทยที่มีก รรับ รองคว มถูกตองม ให
ภ ยในระยะเวล สทีนั่เจกง หน ที่ก หนดรกฤษฎี
นคณะกรรมก ในกรณี ก นี้ใหถือว เอกส ส นักรดั งกล วไดยื่ นตอเจ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีหน ก ที่ ในวัน ที่
เจ หน ที่ไดรับค แปลนั้น เวนแตเจ หน ที่จะยอมรับเอกส รที่ท ขึ้นเปนภ ษ ต งประเทศ และใน
ส นักกรณี นี้ใหถือว วันรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ที่ไดยืก่นเอกส รฉบับสที่ทนักขึง้นนคณะกรรมก
เปนภ ษ ต รกฤษฎี
งประเทศเปนวั
ก นที่เจ สหนนักทีง ่ไนคณะกรรมก
ดรับเอกส ร รกฤษฎีก
ดังกล ว
ก รรับรองคว มถูกตองของค แปลเปนภ ษ ไทยหรือก รยอมรับเอกส รที่ท ขึ้น
ส นักเปนภ ษ ต งประเทศ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีใหเปนไปต
ก มหลัส กนัเกณฑและวิ
กง นคณะกรรมก ธีก รทีรกฤษฎี
่ก หนดในกฎกระทรวง
ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร ใหเจ รกฤษฎี

กง นคณะกรรมก หน ที่แกจงสิทธิและหนส ทีนัก่ในกระบวนก
ง นคณะกรรมกรพิรกฤษฎี
จ รณ กท งปกครอง
ใหคูกรณีทร บต มคว มจ เปนแกกรณี
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี เมื่อมีกผูยื่นค ขอเพื่อสใหเจ
นักง หน ที่มีค สั่ง ทรกฤษฎี
นคณะกรรมก งปกครอง
ก ใหเปนหนส นัทีกง่ของเจ หน ที่ รกฤษฎีก
ผู รับ ค ขอที่ จ ะตองด เนิ น ก รตรวจสอบคว มถูก ตองของค ขอและคว มครบถวนของเอกส ร
บรรด ที่มีกฎหมส ยหรื นักง อนคณะกรรมก
กฎก หนดใหตองยื
รกฤษฎีก่น ม พรอมกับ คส นัขอ กง หนคณะกรรมก
กค ขอไมถูรกฤษฎี
กตอง กใหเจ หน ที่
ดังกล วแนะน ใหผูยื่นค ขอด เนินก รแกไขเพิ่มเติมเสียใหถูกตอง และห กมีเอกส รใดไมครบถวน
ส นักใหแจงใหผู ยื่นค รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ขอทรก บทันทีหรือภสยในไมเกิ นเจ็ดวันนัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก บแตวันกที่ไดรับค ขอ สในก
นักงรแจงดั งกล ว รกฤษฎีก
ใหเจ หน ที่ท เปนหนั งสือลงล ยมือชื่อของผูรับค ขอและระบุ
ร ยก รเอกส รที่ไมถูกตองหรือยังไม
ม ตร แกไขเพิ่มเติมโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ครบถวนใหผู ยื่น ค ขอทร บพรอมทั้ง บัน ทึกก รแจงดัง กล วไวในกระบวนพิจ รณ จัด ท ค สั่ง
งปกครองนั้นรกฤษฎี
ดวย ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
เมื่อผูยื่นค ขอไดแกไขค ขอหรือจัดสงเอกส รต มที่ระบุในก รแจงต มวรรคสอง
ครบถวนแลวเจ หนนักงที่จนคณะกรรมก
ส ะปฏิเสธไมดรกฤษฎี
เนินกก รต มค ขอเพร ส นักะเหตุ ยังข ดเอกส
ง นคณะกรรมก รอีกกมิได เวนแต
รกฤษฎี
มีค ว มจ เปนเพื่อปฏิบัติใหถูกตองต มกฎหม ยหรือกฎและไดรับคว มเห็นชอบจ กผูบังคับบัญช
เหนือตนขึ้นไปชั้นหนึ่งต มม ตร ในกรณีเชนนั้นใหผูบังคับบัญช ดังกล วด เนินก รตรวจสอบ
ขอเท็จจริงโดยพลัสนนัหกงกเห็ นว เปนควรกฤษฎี
นคณะกรรมก มบกพรองของเจ
ก หนส ทีนัก่ใหด เนินก รท งวิรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก นัยตอไป
ก
ผูยื่นค ขอตองด เนินก รแกไขหรือสงเอกส รเพิ่มเติมตอเจ หน ที่ภ ยในเวล ที่
ส นักเจง นคณะกรรมก
หน ที่ก หนดหรื
รกฤษฎีอภกยในเวล ที่เจ สหนนักทีง ่อนคณะกรรมก
นุญ ตใหขย รกฤษฎี
ยออกไป ก เมื่อพนก หนดเวล ดังกล วแลว รกฤษฎีก
ห กผู ยื่ น ค ขอไมแกไขหรื อสงเอกส รเพิ่ มเติมใหครบถวน ใหถือว ผู ยื่นค ขอไมประสงคที่จะให
เจ หน ที่ด เนินกส นัรตกง มค ขอตอไป ในกรณี
นคณะกรรมก รกฤษฎีกเชนนั้นใหเจ หน ส นัทีกง่สงเอกส รคืนใหผู
นคณะกรรมก ยื่นคก ขอพรอมทั้ง
รกฤษฎี
แจงสิทธิในก รอุทธรณใหผูยื่นค ขอทร บ และบันทึกก รด เนินก รดังกล วไว
ม ตร ในก รพิจ รณ ท งปกครอง เจ หน ที่อ จตรวจสอบขอเท็จจริงไดต ม
คว มเหม ะสมในเรื่องนั้น ๆ โดยไมตองผูกพันอยูกับค ขอหรืสอนัพย
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
นหลักฐ นของคูกรณี
ม ตร เจ หน ที่ตองพิจ รณ พย นหลักฐ นที่ตนเห็นว จ เปนแกก รพิสูจน
ขอเท็จจริง ในก สรนีนั้ กใหรวมถึ งก รด เนิ
ง นคณะกรรมก นก รดั
รกฤษฎี ก งตอไปนี้ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) แสวงห พย นหลักฐ นทุกอย งที่เกี่ยวของ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ( ) รับก ฟงพย นหลักสฐนันกงคนคณะกรรมก
ชี้แจง หรือคว
รกฤษฎีมเห็กนของคูกรณีหสรือนัของพย นบุคคล รกฤษฎีก
หรื อ พย นผู เชี่ ย วช ญที่ คู กรณี ก ล วอ ง เวนแตเจ หน ที่ เห็ น ว เปนก รกล วอ งที่ ไมจ เปน
ฟุมเฟอยหรือเพื่อสประวิ นักงงเวล
( ) ขอขอเท็จจริงหรือคว มเห็นจ กคูกรณี พย นบุคคล หรือพย นผูเชี่ยวช ญ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ( ) ขอใหผู
ก ครอบครองเอกส รสงเอกส รทีรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ่เกี่ยวของ
ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ออกไปตรวจสถ นที่
คูกรณีตองใหคว มรวมมือกับเจ หน ที่ในก รพิสูจนขอเท็จจริง และมีหน ที่แจง
ส นักพย นหลักฐ นทีรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ่ตนทร กบแกเจ หน ทีส่ นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
พย นหรือพย นผูเชี่ยวช ญที่เจ หน ที่เรียกม ใหถอยค หรือท คว มเห็นมีสิทธิ
ไดรับค ปวยก รตส มหลั นักง กนคณะกรรมก
เกณฑและวิธรกฤษฎี
ีก รที่กก หนดในกฎกระทรวง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในกรณีสทนัี่คกงสั่งนคณะกรรมก
ท งปกครองอ จกระทบถึ
รกฤษฎี ก งสิทธิของคู
ส นักกรณี เจ หน ที่ รกฤษฎีก
ตองใหคู กรณี มี โ อก สที่ จ ะไดทร บขอเท็ จ จริ ง อย งเพี ย งพอและมี โ อก สไดโตแยงและแสดง
พย นหลักฐ นของตนส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
คว มในวรรคหนึ่ ง มิ ใหน ม ใชบั ง คั บ ในกรณี ดั ง ตอไปนี้ เวน แตเจ หน ที่ จ ะ
ส นักเห็
ง นนคณะกรรมก
สมควรปฏิบัติเปนอยก งอื่น
( ) เมื่อมีคว มจ เปนรีบดวนห กปลอยใหเนิ
่นช ไปจะกอใหเกิดคว มเสียห ยอย ง
ร ยแรงแกผูหนึ่งผูใดหรือจะกระทบตอประโยชนส ธ รณะ
( ) เมื่อจะมีผ ลท ใหระยะเวล ที่กฎหม ยหรือกฎก หนดไวในก รท ค สั่งท ง

ส นักปกครองตองล
ง นคณะกรรมก ชรกฤษฎี
ออกไป ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เมื่อเปนขอเท็จจริงที่คูกรณีนั้นเองไดใหไวในค ขอ ค ใหก รหรือค แถลง
ส( นั)กเมื
ง ่อนคณะกรรมก
โดยสภ พเห็รกฤษฎี
นไดชัดกในตัวว ก รใหโอก
ส นักสดั งกล วไมอ จกระท
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกได
( ) เมื่อเปนม ตรก รบังคับท งปกครอง
( ) กรณีอื่นต มที่ก หนดในกฎกระทรวง
สห นัมมิ
กง ในคณะกรรมก
หเจ หน ที่ใหโอก
รกฤษฎีสต
ก มวรรคหนึ่งส ถนักจะกอใหเกิ ดผลเสีรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ยห ยอยก งร ยแรง
ตอประโยชนส ธ รณะ
ม ตร คูกรณีมีสิทธิขอตรวจดูเอกส รที่จ เปนตองรูเพื่อก รโตแยงหรือชี้แจง
หรือปองกันสิทธิขส องตนได แตถ ยังไมไดท
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีคก สั่งท งปกครองในเรื ่องนั้น คูกรณีรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ไมมีสกิทธิขอตรวจดู
เอกส รอันเปนตนร งค วินิจฉัย
ก รตรวจดู
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก เอกส ร สค นัใชจ ยในก รตรวจดู
กง นคณะกรรมก เอกสก ร หรือก รจัสดทนักสง นคณะกรรมก
รกฤษฎี เน เอกส ร รกฤษฎีก
ใหเปนไปต มหลักเกณฑและวิธีก รที่ก หนดในกฎกระทรวง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี เจ หนส นัทีก่อง จไมอนุ ญ ตใหตรวจดู
นคณะกรรมก รกฤษฎีก เ อกส รหรือสพย
นักงนหลั ก ฐ นได รกฤษฎีก
ถ เปนกรณีที่ตองรักษ ไวเปนคว มลับ
ม ตร เพื่อประโยชนในก รอ นวยคว มสะดวกแกประช ชน คว มประหยัด
ส นักและคว มมีประสิรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ทธิภ กพในก รด เนินสง นันของรั ฐ ใหคณะรัรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ฐมนตรีกว งระเบียบก หนดหลั กเกณฑและ รกฤษฎีก
วิธีก รเพื่อใหเจ หน ที่ก หนดเวล ส หรับก รพิจ รณ ท งปกครองขึ้นไวต มคว มเหม ะสมแกกรณี
ทั้งนี้ เท ที่ไมขัดหรื
ส อนัแยงกั บกฎหม ยหรืรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก อกฎในเรื
ก ่องนั้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่ก รด เนินง นในเรื่องใดจะตองผ นก รพิจ รณ ของเจ หน ที่ม กกว
ส นักหนึ ่งร ย เจ หนรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ที่ที่เกีก่ยวของมีหน ทีส่ตองประส นง นกันรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ในก รกก หนดเวล เพืส่อกนักรด เนินง นใน รกฤษฎีก
เรื่องนั้น

รูปแบบและผลของค สั่งท งปกครอง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ค สั่ ง สท นังปกครองอ จท รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก เปนหนัก ง สื อ หรื อ ว จส นัหรื
กงอนคณะกรรมก
โดยก รสื่ อ รกฤษฎีก
คว มหม ยในรูปแบบอื่นก็ได แตตองมีขอคว มหรือคว มหม ยที่ชัดเจนเพียงพอที่จะเข ใจได
ม ตร ในกรณีที่ค สั่งท งปกครองเปนค สั่งดวยว จ ถ ผูรับค สั่งนั้นรองขอ
ส นักและก รรองขอไดกระท
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก โดยมีเหตุอันสมควรภ ยในเจ็ดวันนัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก บแตวักนที่มีค สั่งดังกลส วนักเจง นคณะกรรมก
หน ที่ผูออก รกฤษฎีก
ค สั่งตองยืนยันคส สันั่งกนัง้นนคณะกรรมก
เปนหนังสือ รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ค สั่งท งปกครองที่ท เปนหนังสืออย งนอยตองระบุ วัน เดือน และป

ส นักทีง่ทนคณะกรรมก
ค สั่ง ชื่อและต แหนงของเจ
รกฤษฎี ก หน สทีนั่ผกูทง คนคณะกรรมก
สั่ง พรอมทัรกฤษฎี
้งมีล ยมืก อชื่อของเจ หนส นัทีก่ผงูทนคณะกรรมก
ค สั่งนั้น รกฤษฎีก
สม นัตร ค สั่งทรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก งปกครองที
ก ่ท เปนหนั
ส นังกสืงอและก รยืนยัรกฤษฎี
นคณะกรรมก นค สั่งกท งปกครอง
เปนหนังสือตองจัดใหมีเหตุผลไวดวย และเหตุผลนั้นอย งนอยตองประกอบดวย
( ) ขอเท็จจริงอันเปนส ระส คัญ
ส( นั)กขอกฎหม ยที่อ รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก งอิง ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ขอพิจ รณ และขอสนับสนุนในก รใชดุลพินิจ
น ยกรัก ฐมนตรีหรือผูสซึ่งนันกงยกรั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ฐมนตรีมอบหม
นคณะกรรมก รกฤษฎียอ
ก จประก ศในร ส นักชกิ
ง จนคณะกรรมก
จ นุเบกษ รกฤษฎีก
ก หนดใหค สั่งท งปกครองกรณีหนึ่งกรณีใดตองระบุเหตุผลไวในค สั่งนั้นเองหรือในเอกส รแนบท ย
ค สั่งนั้นก็ได ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
บทบัญญัติต มวรรคหนึ่งไมใชบังคับกับกรณีดังตอไปนี้
( ) เปนกรณี
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ที่มีผลตรงต
ส นักงมคนคณะกรรมก
ขอและไมกระทบสิ
รกฤษฎีกทธิและหน ที่ขสองบุ
นักคงคลอื ่น
นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เหตุผลนั้นเปนที่รูกันอยูแลวโดยไมจ ตองระบุอีก
( ) เปนกรณีที่ตองรักษ ไวเปนคว มลับต สมมนักตร ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เปนก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก รออกค สัส่งทนักงปกครองดวยว จ หรือกเปนกรณีเรงดวน
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นัแตตองใหเหตุ
กง นคณะกรรมก ผล รกฤษฎีก
เปนล ยลักษณอักษรในเวล อันควรห กผูอยูในบังคับของค สั่งนั้นรองขอ
ม ตร บทบัญญัติต มม ตร และม ตร วรรคหนึ่ง มิใหใชบังคับกับ
ส นักคง นคณะกรรมก
สั่งท งปกครองที ่ก กหนดในกฎกระทรวง
รกฤษฎี ทั้งนี้ ต มหลัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก กเกณฑก วิธีก ร และเงืส ่อนันไขที ่ก หนดใน รกฤษฎีก
กฎกระทรวง
ม ตร ก รออกค สั่งท งปกครองเจ หน ที่อ จก หนดเงื่อนไขใด ๆ ไดเท ที่
ส นักจง เปนเพื ่อใหบรรลุ
นคณะกรรมก วัตถุกประสงคของกฎหม
รกฤษฎี ส นักงย นคณะกรรมก
เวนแตกฎหมรกฤษฎี ยจะกกหนดขอจ กัดดุสลนัพิกนงิจนคณะกรรมก
เปนอย งอื่น รกฤษฎีก
ก รก หนดเงื่อนไขต มวรรคหนึ่ง ใหหม ยคว มรวมถึงก รก หนดเงื่อนไขในกรณี
ดังตอไปนี้ ต มคว มเหม ะสมแกกรณีดวย
( ) ก กรก หนดใหสิทสธิหนัรืกอง ภนคณะกรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ระหน ที่เริ่มรกฤษฎี
มีผลหรืก อสิ้นผล ณ เวลส นัใดเวล หนึ่ง
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ก รก หนดใหก รเริ่มมีผลหรือสิ้นผลของสิทธิหรือภ ระหน ที่ตองขึ้นอยูกับ
เหตุก รณในอน สคตที นัก่ไงมแนนอน
( ) ขอสงวนสิทธิที่จะยกเลิกค สั่งท งปกครอง
( ) กก รก หนดใหผูส ไดรั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี นักงบนคณะกรรมก
ประโยชนตองกระท รกฤษฎีก หรื อ งดเวนกระท หรื อ ตองมี รกฤษฎีก
ภ ระหน ที่หรือยอมรับภ ระหน ที่หรือคว มรับผิดชอบบ งประก ร หรือก รก หนดขอคว มในก ร
จัดใหมี เปลี่ยนแปลง
ส นักหรื อเพิ่มขอก หนดดั
ง นคณะกรรมก งกลก ว
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี / ก สรออกค สั่ ง ท งปกครองเปนหนั
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก งสื อ ในเรื
ส นั่ อกงใด ห กมิ ไดมี รกฤษฎีก
กฎหม ยหรือกฎก หนดระยะเวล ในก รออกค สั่ งท งปกครองในเรื
่องนั้นไวเปนประก รอื่น ให

ม ตรก ส นักง นคณะกรรมก
/ เพิ่มโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบรกฤษฎี
ัติร ชกกรท งปกครอง (ฉบั
ส บนัทีก่ง นคณะกรรมก
) พ.ศ. รกฤษฎีก
เจ หน ที่ออกค สั่งท งปกครองนั้นใหแลวเสร็จภ ยในส มสิบวันนับแตวันที่เจ หน ที่ไดรับค ขอและ

ส นักเอกส รถูกตองครบถวน
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ใหเปนหน ที่ข องผู บั งคับ บัญ ช ชั้น เหนื อขึ้น ไปของเจ หน ที่ ที่ จะก กับ ดูแ ลให
เจ หน ที่ด เนินก รใหเปนไปต
ส มวรรคหนึ
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี่ง ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ค สั่งท งปกครองที่อ จอุทธรณหรือโตแยงตอไปไดใหระบุกรณีที่อ จ
อุทธรณหรือโตแยงส นักกงรยืนคณะกรรมก
่นค อุทธรณหรื อค โตแยง
รกฤษฎี ก และระยะเวล
ส นักง สนคณะกรรมก
หรับก รอุทรกฤษฎี
ธรณหรืก อก รโตแยง
ดังกล วไวดวย
ในกรณีก ที่มีก รฝ ฝนบทบั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นักงญญั ติต มวรรคหนึ
นคณะกรรมก ่ง ใหระยะเวล
รกฤษฎี ก ส หรัส บนักกงรอุนคณะกรรมก
ทธรณหรือ รกฤษฎีก
ก รโตแยงเริ่ ม นั บ ใหมตั้งแตวัน ที่ ไดรั บ แจงหลั กเกณฑต มวรรคหนึ่ง แตถ ไมมีก รแจงใหมและ
ระยะเวล ดังกล สวมีนัรกะยะเวล สั้นกว หนึ
ง นคณะกรรมก ่งป ใหขย
รกฤษฎี ก ยเปนหนึส่งปนั
นักบง แตวั นที่ไดรับครกฤษฎี
นคณะกรรมก สั่งท กงปกครอง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ค สั่งทส งปกครองที ่ออกโดยก
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี รฝก ฝนหรือไมปฏิสบนััตกิตง มหลั กเกณฑ รกฤษฎีก
ดังตอไปนี้ ไมเปนเหตุใหค สั่งท งปกครองนั้นไมสมบูรณ
( ) ก รออกค สั่ ง ท งปกครองโดยยั งสไมมี นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ผู ยื่ น ค ขอในกรณี ที่ เ จ หน ที่ จ ะ
ส นักดง เนิ นก รเองไมไดนอกจ
นคณะกรรมก รกฤษฎีก กจะมีผูยื่นคส ขอ นักงถ นคณะกรรมก
ตอม ในภ ยหลั งไดมีกก รยื่นค ขอเชนนั
รกฤษฎี ส นัก้นงแลว
( ) ค สั่งท งปกครองที่ตองจัดใหมีเหตุผลต มม ตร วรรคหนึ่ง ถ ไดมีก รจัด
ใหมีเหตุผลดังกล สวในภ ยหลัง
( ) ก รรับฟงคูกรณีที่จ เปนตองกระท ไดด เนินก รม โดยไมสมบูรณ ถ ไดมีก ร
ส นักรังบนคณะกรรมก
ฟงใหสมบูรณในภรกฤษฎียหลั
ก ง ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ค สั่งท งปกครองที่ตองใหเจ หน ที่อื่นใหคว มเห็นชอบกอน ถ เจ หน ที่นั้น
ไดใหคว มเห็นชอบในภ ยหลัง
เมื่อมีก รด เนิน ก รต มวรรคหนึ่ง ( ) ( ) ( ) หรือ ( ) แลว และเจ หน ที่ผู มี
สั่งท งปกครองประสงคใหผลเปนไปต
รกฤษฎีก ส นักงมคนคณะกรรมก
สั่งเดิมใหเจรกฤษฎี
หน กที่ผูนั้นบันทึกขอเท็ ส นักจงจรินคณะกรรมก
งและคว ม รกฤษฎีก
ประสงคของตนไวในหรือแนบไวกับค สั่งเดิมและตองมีหนังสือแจงคว มประสงคของตนใหคูกรณี
ทร บดวย
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีกรณีตก ม ( ) ( ) และ ส นั(กง) นคณะกรรมก
จะตองกระท รกฤษฎี
กอนสิก้นสุดกระบวนกส รพิ นักจง นคณะกรรมก
รณ อุทธรณ รกฤษฎีก
ต มสวนที่ ของหมวดนี้ หรือต มกฎหม ยเฉพ ะว ดวยก รนั้น หรือถ เปนกรณีที่ไมตองมีก ร
อุทธรณดังกล วก็สตองกอนมี ก รน ค สัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ่งท งปกครองไปสู
ก ก สรพินัจกงรณ ของผูมีอ นรกฤษฎี
นคณะกรรมก จพิจก รณ วินิจฉัย
คว มถูกตองของค สั่งท งปกครองนั้น
ม ตร ค สั่งท งปกครองใหมีผลใชยันตอบุคคลตั้งแตขณะที่ผูนั้นไดรับแจง
เปนตนไป ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ค สั่ง ท งปกครองยอมมีผ ลตร บเท ที่ยัง ไมมีก รเพิก ถอนหรือ สิ้น ผลลงโดย
ส นักเงืง ่อนคณะกรรมก
นเวล หรือโดยเหตุ
รกฤษฎีอกื่น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
เมื่อค สั่งท งปกครองสิ้นผลลง ใหเจ หนส ทีนั่มกีอง นคณะกรรมก
น จเรียกผูซึ่งรกฤษฎี
ครอบครองเอกส
ก
ร
หรือวัตถุอื่นใดที่ไดจัดท ขึ้นเนื่องในก รมีค สั่งท งปกครองดังกล ว ซึ่งมีขอคว มหรือเครื่องหม ย
แสดงถึงก รมีอยูของค สั่งท งปกครองนั้น ใหสงคืนสิ่งนั้นหรือใหน สิ่งของดังกล วอันเปนกรรมสิทธิ์

ส นักของผู นั้นม ใหเจรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก หน ทีก่จัดท เครื่องหมส ยแสดงก รสิ้นผลของค
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีสัก่งท งปกครองดัสงกล
นักงวได
สม นัตร ค สั่ งทรกฤษฎี

ก ่ มีขอผิ ดสพล
นักงดเล็ กนอยหรือรกฤษฎี
นคณะกรรมก ผิ ดหลงเล็
ก ก นอยนั้ น
เจ หน ที่อ จแกไขเพิ่มเติมไดเสมอ
ในก รแกไขเพิ่มเติมค สั่งท งปกครองต มวรรคหนึ่งใหแจงใหผูที่เกี่ยวของทร บ
ต มควรแกกรณี สในก นักงรนีนคณะกรรมก
้ เจ หน ที่อรกฤษฎี
จเรียกใหผู
ก ที่เกี่ยวของจั
ส ดนัสงค สั่งท งปกครอง
กง นคณะกรรมก เอกส
รกฤษฎี ก รหรือวัตถุ
อื่นใดที่ไดจัดท ขึ้นเนื่องในก รมีค สั่งท งปกครองดังกล วม เพื่อก รแกไขเพิ่มเติมได
สวนที่
ส นักง นคณะกรรมกก รกฤษฎี
รอุทธรณค
ก สั่งท งปกครอง

ม ตร ภ ยใตบังคับม ตร ในกรณีที่ค สั่งท งปกครองใดไมไดออกโดย
รัฐมนตรี และไมมีกฎหม ยก หนดขั้นตอนอุทธรณภ ยในฝส นัยปกครองไวเปนก
รเฉพ ะ ใหคูกรณี
ส นักอุงทนคณะกรรมก
ธรณค สั่งท รกฤษฎี
งปกครองนั ก ้นโดยยื่นตอเจ
ส นักงหน ที่ผูท ค สัรกฤษฎี
นคณะกรรมก ่งท งปกครองภ
ก ยในสิสบนัหกงวันนคณะกรรมก
นับแตวันที่ รกฤษฎีก
ตนไดรับแจงค สั่งดังกล ว
สค นัอุกทง ธรณตองท
นคณะกรรมกเปนหนั
รกฤษฎีงกสือโดยระบุขอโตแยงและขอเท็
ส นักง นคณะกรรมกจจริ งหรือกขอกฎหม ย
รกฤษฎี
ที่อ งอิงประกอบดวย
ก รอุทก ธรณไมเปนเหตุ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นัใหทุ
กง เนคณะกรรมก
ล ก รบังคับรกฤษฎี
ต มค กสั่งท งปกครองส เวนแตจะมี ก รสั่ง รกฤษฎีก
ใหทุเล ก รบังคับต มม ตร / วรรคหนึ่ง
ม ตร ใหเจ หน ที่ต มม ตร วรรคหนึ่ง พิจ รณ ค อุทธรณและแจง
ส นักผูงอุนคณะกรรมก
ทธรณโดยไมชั กช กแตตองไมเกินสส นัมสิ
รกฤษฎี กงบนคณะกรรมก
วันนับแตวันรกฤษฎี
ที่ไดรับกอุทธรณ ในกรณีส นัทกี่ เงห็นคณะกรรมก
นดวยกับค รกฤษฎีก
อุทธรณไมว ทั้งหมดหรือบ งสวนก็ใหด เนินก รเปลี่ยนแปลงค สั่งท งปกครองต มคว มเห็นของตน
ภ ยในก หนดเวล ดังกล วดวย
ถ เจ กหน ที่ต มม ตร
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี วรรคหนึ่ง ไมเห็
ส นักง นคณะกรรมก นดวยกั
รกฤษฎี ก บค อุทธรณไมว ทั้งหมดหรือ รกฤษฎีก
บ งสวนก็ใหเรงร ยง นคว มเห็นพรอมเหตุผลไปยังผูมีอ น จพิจ รณ ค อุทธรณภ ยในก หนดเวล
ต มวรรคหนึ่ง ใหผู
ส นัมีกอง นนคณะกรรมก
จพิจ รณ ครกฤษฎี
อุทธรณพิ
ก จ รณ ใหแลวเสร็ จภ ยในส มสิรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก บวันนักบแตวันที่ตน
ไดรับ ร ยง น ถ มีเหตุจ เปนไมอ จพิจ รณ ใหแลวเสร็จภ ยในระยะเวล ดั งกล ว ใหผูมีอ น จ
ส นักพิงจนคณะกรรมก
รณ อุทธรณมี หนังกสือแจงใหผูอุทสธรณทร
รกฤษฎี บกอนครบก
นักง นคณะกรรมก หนดเวล
รกฤษฎี ก ดังกล วส ในก รนี้ ใหขย ย รกฤษฎีก
ระยะเวล พิจ รณ อุทธรณออกไปไดไมเกินส มสิบวันนับแตวันที่ครบก หนดเวล ดังกล ว
สเจนักหน ที่ ผู ใดจะเปนผู
ง นคณะกรรมก มี อก น จพิ จ รณ สอุนัทกธรณต
รกฤษฎี มวรรคสองใหเปนไปต
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก มที่
ก หนดในกฎกระทรวง
บทบัญกญัติม ตร นี้ไมใชกั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นักบง กรณี ที่มีกฎหมรกฤษฎี
นคณะกรรมก ยเฉพกะก หนดไวเปนอย ส นักงงอืนคณะกรรมก
่น รกฤษฎีก

ม ตร วรรคส ม แกไขเพิ่มเติมโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ )
ส นักพ.ศ.
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตร ในก รพิ จ รณ อุ ท ธรณ ใหเจ หน ที่ พิ จ รณ ทบทวนค สั่ งท ง

ส นักปกครองไดไมว จะเปนปญห
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ขอเท็จสจรินักง งขอกฎหม ย หรื
นคณะกรรมก อคว กมเหม ะสมของก
รกฤษฎี ส นักงรทนคณะกรรมก
ค สั่ งท ง รกฤษฎีก
ปกครอง และอ จมีค สั่งเพิกถอนค สั่งท งปกครองเดิมหรือเปลี่ยนแปลงค สั่งนั้นไปในท งใด ทั้งนี้
ไมว จะเปนก รเพิส ่มนัภกงระหรื อลดภ ระหรื
นคณะกรรมก รกฤษฎีอใชดุก ลพินิจแทนในเรื
ส นั่อกงคว มเหม ะสมของก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกรท ค สั่งท ง
ปกครองหรือมีขอก หนดเปนเงื่อนไขอย งไรก็ได
สม นัตร ก รใดทีรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ่กฎหมก ยก หนดใหอุสทธรณตอเจ หน ที่ซรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ึ่ งเปนคณะกรรมก
ก ร
ขอบเขตก รพิจ รณ อุทธรณใหเปนไปต มกฎหม ยว ดวยก รนั้น ส หรับกระบวนก รพิจ รณ
ส นักใหปฏิ บัติต มบทบั
ง นคณะกรรมก ญญัตกิ หมวด นี้ เทส นัทีก่ไมขั
รกฤษฎี ดหรือแยงกับรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก กฎหมกยดังกล ว ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
กง นคณะกรรมก งปกครองของบรรด
ก ส คณะกรรมก รต งรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ๆ ไมวก จะจัดตั้งขึ้น
ต มกฎหม ยหรือไม ใหคูกรณีมีสิทธิโตแยงตอคณะกรรมก รวินิจฉัยรองทุกขต มกฎหม ยว ดวย
ส นักคณะกรรมก
ง นคณะกรรมกรกฤษฎี ก กไดทั้งในปญห สขอเท็
รกฤษฎี นักงจนคณะกรรมก
จริงและขอกฎหม
รกฤษฎียก ภ ยในเก สิบสวันนันักบง แตวั นที่ไดรับ รกฤษฎีก
แจงค สั่งนั้น แตถ คณะกรรมก รดังกล วเปนคณะกรรมก รวินิจฉัยขอพิพ ท สิทธิก รอุทธรณและ
ก หนดเวล อุทธรณ ใหเปนไปต มที่บัญญัติในกฎหม ยว ดวยคณะกรรมก รกฤษฎีก
สวนที่
ส นักง นคณะกรรมกก รกฤษฎี
รเพิกถอนค
ก สั่งท งปกครอง

ม ตร เจ หน ที่ ห รือผู บั งคั บ บั ญ ช ของเจ หน ที่ อ จเพิ ก ถอนค สั่ งท ง
ปกครองไดต มหลั ส นักกเกณฑในม
ง นคณะกรรมก ตร รกฤษฎีกม ตร และม
ส นักงตร ไมว รกฤษฎี
นคณะกรรมก จะพนขัก ้ น ตอนก ร
ก หนดใหอุทธรณหรือใหโตแยงต มกฎหม ยนี้หรือกฎหม ยอื่นม แลวหรือไม
ก รเพิกกถอนค สั่งท สงปกครองที
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี นักง นคณะกรรมก่มีลักษณะเปนก
รกฤษฎีก รใหประโยชนตองกระท ภ ยใน รกฤษฎีก
เก สิบวันนับแตไดรูถึงเหตุที่จะใหเพิกถอนค สั่งท งปกครองนั้น เวนแตค สั่งท งปกครองจะไดท ขึ้น
เพร ะก รแสดงขอคว มอันเปนเท็จหรือปกปดขอคว มจริงซึ่งควรบอกใหแจงหรือก รขมขูหรือก ร
ส นักชังกนคณะกรรมก
จูงใจโดยก รใหทรั
รกฤษฎีพยสิ
ก นหรือประโยชนอื
ส นักง่นใดที ่มิชอบดวยกฎหม
นคณะกรรมก รกฤษฎีกย ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก ่ไมชอบดวยกฎหม ยอ จถูกเพิรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก กถอนทั
ก ้งหมดหรือ
บ งสวน โดยจะใหมีผ ลยอนหลั งหรือไมยอนหลังหรือมีผ ลในอน คตไปถึงขณะใดขณะหนึ่งต มที่
ส นักกง นคณะกรรมก
หนดได แตถรกฤษฎี
ค สั่ งกนั้ น เปนค สั่ งซึส่งเปนก รใหประโยชนแกผู
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีกรั บ ก รเพิ ก ถอนตองเปนไปต
ส นักง นคณะกรรมกม รกฤษฎีก
บทบัญญัติม ตร และม ตร
ม ตร ก รเพิกถอนค สั่งท งปกครองที่ไมชอบดวยกฎหม ยซึ่งเปนก รใหเงิน
ส นักหรื อใหทรัพยสินรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก หรือใหประโยชนที
ก ่อ สจแบงแยกได ใหค นึรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก งถึงควกมเชื่อโดยสุจริตสของผู
นักง รันคณะกรรมก
บประโยชน รกฤษฎีก
ในคว มคงอยูของค สั่งท งปกครองนั้นกับประโยชนส ธ รณะประกอบกั
น

คว มเชื่ อ โดยสุ จ ริ ต ต มวรรคหนึ่ งจะไดรับ คว มคุ มครองตอเมื่ อ ผู รับ ค สั่ งท ง

ส นักปกครองไดใชประโยชนอั
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก น เกิด จ กคส สันั่งกทง นคณะกรรมก งปกครองหรืรกฤษฎี
อไดด กเนินก รเกี่ยวกัสบนัทรักงพนคณะกรรมก
ย สินไปแลว รกฤษฎีก
โดยไมอ จแกไขเปลี่ยนแปลงไดหรือก รเปลี่ยนแปลงจะท ใหผูนั้นตองเสียห ยเกินควรแกกรณี
สในกรณี ดังตอไปนี้ ผูรัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก บค สั่งกท งปกครองจะอ ส นักงคว มเชื่อโดยสุจรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ริตไมไดก
( ) ผูนั้นไดแสดงขอคว มอันเปนเท็จหรือปกปดขอคว มจริงซึ่งควรบอกใหแจง หรือ
ขมขู หรือชักจูงใจโดยก รใหทรัพยสินหรือใหประโยชนอื่นใดที่มิชอบดวยกฎหม ย
ส( นั)กผูงนันคณะกรรมก
้นไดใหขอคว รกฤษฎีมซึ่งไมถูก กตองหรือไมครบถวนในส ระส คัญรกฤษฎีก
( ) ผูนั้นไดรูถึงคว มไมชอบดวยกฎหม ยของค สั่งท งปกครองในขณะไดรับค สั่ง
งปกครองหรือรกฤษฎี
ก รไมรูก นั้นเปนไปโดยคว ส นักมประม ทเลินเลออย
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีงรก ยแรง ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่เพิกถอนโดยใหมีผลยอนหลัง ก รคืนเงิน ทรัพยสินหรือประโยชนที่ผูรับ
ค สั่งท งปกครองไดไป ใหน บทบัญรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ญัติว ดวยลก ภมิควรไดในประมวลกฎหม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎียแพงและพ
ก ณิชย
ม ใชบังคับโดยอนุโลม โดยถ เมื่อใดผูรับค สั่งท งปกครองไดรูถึงคว มไมชอบดวยกฎหม ยของค สั่ง
งปกครองหรืรกฤษฎี
อควรไดรู ก เชนนั้นห กผูส นันั้นกมิง ไนคณะกรรมก
ดประม ทเลิรกฤษฎี
นเลออยก งร ยแรงใหถืส อนัวกงผูนคณะกรรมก
นั้นตกอยูใน รกฤษฎีก
ฐ นะไมสุ จ ริ ต ตั้งแตเวล นั้ น เปนตนไป และในกรณี ต มวรรคส ม ผู นั้ น ตองรับ ผิ ด ในก รคืน เงิน
ทรัพยสินหรือประโยชนที ่ไดรับไปเต็มจ นวน
ม ตร ค สั่งท งปกครองที่ไมชอบดวยกฎหม ยและไมอยูในบังคับของม ตร
อ จถูกเพิกถอนทัส ้ งนัหมดหรื อบ งสวนได
กง นคณะกรรมก แตผู
รกฤษฎี ก ไดรับ ผลกระทบจ
ส นักง กก รเพิ กถอนค
นคณะกรรมก สั่งกท งปกครอง
รกฤษฎี
ดังกล วมีสิทธิไดรับค ทดแทนคว มเสียห ยเนื่องจ กคว มเชื่อโดยสุจริตในคว มคงอยูของค สั่ง
งปกครองได รกฤษฎี
และใหน ก คว มในม สตรนักง นคณะกรรมก
วรรคหนึ่ง รกฤษฎี
วรรคสองก และวรรคสส มนักมง ใชบั งคับโดย รกฤษฎีก
อนุโลม แตตองรองขอค ทดแทนภ ยในหนึ่งรอยแปดสิบวันนับแตไดรับแจงใหทร บถึงก รเพิกถอนนั้น
สค นัทดแทนคว มเสียรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ห ยตกมม ตร นี้จะตองไมสู งกว ประโยชนที
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี่ผูกนั้นอ จไดรับ
ห กค สั่งท งปกครองดังกล วไมถูกเพิกถอน
ม ตร ค สั่งท งปกครองที่ชอบดวยกฎหม ยซึ่งไมเปนก รใหประโยชนแก
ผูรับค สั่งท งปกครองอ จถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบ งสวนโดยใหมีผลตั้งแตขณะที่เพิกถอนหรือมีผล
ส นักในอน คตไปถึงขณะใดขณะหนึ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ่งต มทีส่กนักหนดได เวนแตเปนกรณี
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกที่คงตองท ค สสั่งนัทกง งปกครองที
นคณะกรรมก่มี รกฤษฎีก
เนื้อ ห ท นองเดีย วกัน นั้น อีก หรือ เปนกรณีที่ก รเพิก ถอนไมอ จกระท ไดเพร ะเหตุอื่น ทั้ง นี้
ใหค นึงถึงประโยชนของบุ คคลภ ยนอกประกอบดวย
ค สั่งท งปกครองที่ชอบดวยกฎหม ยซึ่งเปนก รใหประโยชนแกผูรับค สั่งท งปกครอง
ส นักอง จถู กเพิกถอนทัรกฤษฎี
นคณะกรรมก ้งหมดหรื ก อบ งสวนโดยใหมี
ส นักง ผนคณะกรรมก
ลตั้งแตขณะทีรกฤษฎี
่เพิกถอน
ก หรือมีผลในอน
ส นักคตไปถึ งขณะใด รกฤษฎีก
ขณะหนึ่งต มที่ก หนดไดเฉพ ะเมื่อมีกรณีดังตอไปนี้
ส( นั)กมีง กนคณะกรรมก
ฎหม ยก หนดใหเพิ
รกฤษฎีก ก ถอนไดหรืสอมีนัขกงอสงวนสิ ทธิใหเพิ
นคณะกรรมก ก ถอนไดในค
รกฤษฎี ก สั่ง
ท งปกครองนั้นเอง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ( ) คกสั่งท งปกครองนั ส นั้นกมีง ขนคณะกรรมก
อก หนดใหผูรกฤษฎี
รับประโยชนตองปฏิ
ก บสัติ นัแตไมมี ก รปฏิบัติ รกฤษฎีก
ภ ยในเวล ที่ก หนด ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

( ) ขอเท็จจริงและพฤติก รณเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งห กมีขอเท็จจริงและพฤติก รณ

ส นักเชนนี ้ในขณะท ครกฤษฎี
ง นคณะกรรมก สั่งทกงปกครองแลวเจ ส นัหน ที่คงจะไมท รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ค สั่งทกงปกครองนั้น สและห กไมเพิกถอน รกฤษฎีก
จะกอใหเกิดคว มเสียห ยตอประโยชนส ธ รณะได
ส( นั)กบทกฎหม
ง นคณะกรรมก ยเปลีรกฤษฎี
่ยนแปลงไปก ซึ่งห กมีส บนัทกฎหม ยเชนนี้ใรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก นขณะท ก ค สั่งท ง
ปกครองแลวเจ หน ที่คงจะไมท ค สั่งท งปกครองนั้น แตก รเพิกถอนในกรณีนี้ใหกระท ไดเท ที่
ผูรับประโยชนยังไมไดใชประโยชน หรือยังไมไดรับประโยชนต มค สั่งท งปกครองดังกล ว และห ก
ไมเพิกถอนจะกอใหเกิ
ส นักดงคว มเสียห ยตอประโยชนส
นคณะกรรมก รกฤษฎีก ธ รณะได ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) อ จเกิดคว มเสียห ยอย งร ยแรงตอประโยชนส ธ รณะหรือตอประช ชน
ส นักอังนนคณะกรรมก
จ เปนตองปองกั
รกฤษฎีนหรืกอขจัดเหตุดังกลส นัวกง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่มีก รเพิกถอนค สั่งท งปกครองเพร ะเหตุต มวรรคสอง ( ) ( ) และ ( )
ผูไดรับประโยชนมี ส สนัิทกงธิไนคณะกรรมก
ดรับค ทดแทนคว
รกฤษฎีกมเสียห ยอันเกิสดนัจกงกคว มเชื่อโดยสุรกฤษฎี
นคณะกรรมก จริ ตในคว
ก มคงอยู
ของค สั่งท งปกครองได และใหน ม ตร ม ใชบังคับโดยอนุโลม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีค สั่ งท งปกครองที่ช อบดวยกฎหม ยซึรกฤษฎี
ก ส นั กง นคณะกรรมก ่งเปนกก รใหเงิน หรือใหทรั
ส นักงพนคณะกรรมก
ยสิ นหรือให รกฤษฎีก
ประโยชนที่อ จแบงแยกได อ จถูกเพิกถอนทั้งหมดหรือบ งสวนโดยใหมีผ ลยอนหลังหรือไมมีผ ล
ยอนหลังหรือมีผลในอน คตไปถึงขณะใดขณะหนึ่งต มที่ก หนดไดในกรณี ดังตอไปนี้
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี( ) มิกไดปฏิบัติหรือปฏิส บนััตกงิล นคณะกรรมก
ช ในอันที่จะดรกฤษฎี
เนินกก รใหเปนไปตสมวันักตงถุปนคณะกรรมก
ระสงคของ รกฤษฎีก
ค สั่งท งปกครอง
ส( นั)กผูงไดรั บประโยชนมิ
นคณะกรรมก ไดปฏิกบัติหรือปฏิบัตสิลนัชกงในอั
รกฤษฎี นที่จะด เนิรกฤษฎี
นคณะกรรมก นก รใหเปนไปต
ก ม
เงื่อนไขของค สั่งท งปกครอง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีทั้งนี้ ใหน
ก คว มในมสตรนักง นคณะกรรมก ม ใชบังคับรกฤษฎี
โดยอนุกโลม ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ก รขอใหพิจ รณ ใหม

ม ตร เมื่อคู กรณีมีค ขอ เจ หน ที่อ จเพิก ถอนหรือ แกไขเพิ่มเติม ค สั่ง
งปกครองที่พนกรกฤษฎี หนดอุ
ก ทธรณต มสวนที ส นักง่ นคณะกรรมก
ไดในกรณีดังรกฤษฎี
ตอไปนีก้ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) มีพย นหลักฐ นใหม อันอ จท ใหขอเท็จจริ งที่ฟงเปนยุติแลวนั้นเปลี่ยนแปลง
ไปในส ระส คัญ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) คูกรณีที่แทจริงมิไดเข ม ในกระบวนก รพิจ รณ ท งปกครองหรือไดเข ม
ส นักในกระบวนก
ง นคณะกรรมกรพิรกฤษฎี
จ รณกครั้งกอนแลวแตถู ส นักกตัง ดนคณะกรรมก
โอก สโดยไมเปนธรรมในก
รกฤษฎีก รมีสวนรวมในกระบวนก
ส นักง นคณะกรรมกร รกฤษฎีก
พิจ รณ ท งปกครอง
ส( นั)กเจง นคณะกรรมก
หน ที่ไมมีอ รกฤษฎี
น จที่จกะท ค สั่งท งปกครองในเรื ่องนั้น รกฤษฎีก
( ) ถ ค สั่งท งปกครองไดออกโดยอ ศัยขอเท็จจริงหรือขอกฎหม ยใดและตอม
ส นักขอเท็ จจริงหรือขอกฎหมก ยนั้นเปลี่ยนแปลงไปในส
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นักง นคณะกรรมกระส คัญรกฤษฎี
ในท งที
ก ่จะเปนประโยชนแกคู กรณี
ก รยื่นค ขอต มวรรคหนึ่ง ( ) ( ) หรือ ส( นั)กใหกระท
ไดเฉพ ะเมื่อคูกรณีไมอ จ
ทร บถึงเหตุนั้นในก รพิจ รณ ครั้งที่แลวม กอนโดยไมใชคว มผิดของผูนั้น
ก รยื่น ค ขอใหพิจ รณ ใหมตองกระท ภ ยในเก สิบวันนับแตผู นั้นไดรูถึงเหตุ

ส นักซึง่งนคณะกรรมก
อ จขอใหพิจ รกฤษฎี
รณ ใหมได
ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

สวนที่
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สก นัรบั
กงงนคณะกรรมก
คับท งปกครอง
รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร (ยกเลิก)
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี (ยกเลิกส) นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร (ยกเลิกรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ) ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี (ยกเลิสก)นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก


สวนที่ ก รบังคับท งปกครอง ม ตร ถึง ม ตร ยกเลิกโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติ
ร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ม ตร ยกเลิกโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ม ตร ยกเลิกโดยพระร ชบัญญัตวิ ิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก
ม ตร ส นักง นคณะกรรมก
ยกเลิกโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบรกฤษฎี
ส บนัทีก่ ง )นคณะกรรมก
พ.ศ. รกฤษฎีก
ส นัมกงตรนคณะกรรมก รกฤษฎีกชบัญญัตวิ ิธีปฏิบสัติรนัชก
ยกเลิกโดยพระร กง นคณะกรรมก รกฤษฎี
รท งปกครอง (ฉบั บที่ ก) พ.ศ.
หมวด /
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สก นัรบั
กงงคันคณะกรรมก
บท งปกครองรกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

บททั่วไป
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี / กสรบั
นักงงคับนคณะกรรมก
ท งปกครองไมใชบั
รกฤษฎีก งคับกับ หนวยง
ส นันของรั ฐดวยกัน รกฤษฎีก
เวนแตจะมีกฎหม ยก หนดไวเปนอย งอื่น
ม ตร / เจ หน ที่ผูท ค สั่งท งปกครองมีอ น จที่จะพิจ รณ ใชม ตรก ร
ส นักบังงนคณะกรรมก
คับท งปกครองเพื
รกฤษฎี่อกใหเปนไปต มคส สันั่งกของตนไดต มบทบั
ง นคณะกรรมก ญญักติในหมวดนี้ เวนแตจะมี
รกฤษฎี ก รสั่งให รกฤษฎีก
ทุเล ก รบังคับไวกอนโดยเจ หน ที่ผูท ค สั่ งนั้นเอง ผูมีอ น จพิจ รณ ค อุทธรณ หรือผูมีอ น จ
พิจ รณ วินิจฉัยคว มถูกตองของค สั่งท งปกครองดังกล ว
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีเจ หนก ที่ ต มวรรคหนึ
ส นัก่ งงจะมอบอ น จใหเจ
นคณะกรรมก รกฤษฎีกหน ที่ ซึ่ ง อยู ใตบั
ส นังกคังบนคณะกรรมก
บั ญ ช หรื อ รกฤษฎีก
เจ หน ที่อื่นเปนผูด เนินก รก็ไดต มหลักเกณฑและวิธีก รที่ก หนดในกฎกระทรวง
สใหเจ
นักง หน ที่ต มวรรคหนึ
นคณะกรรมก รกฤษฎี่งหรืก อวรรคสองใชม
ส นักตรก รบังคับท งปกครองเพี
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ยงเท ที่
จ เปนเพื่อใหบรรลุต มวัตถุประสงคของค สั่งท งปกครอง โดยกระทบกระเทือนผูอยูในบังคับของ
ส นักคง สันคณะกรรมก
่งท งปกครองนอยที
รกฤษฎีก่สุด ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร / ถ รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก บทกฎหม
ก ยใดก หนดม
ส นัตรก รบังคับท งปกครองไวโดยเฉพ
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ะ
แลว ห กเจ หน ที่เห็นว ก รใชม ตรก รบังคับนั้นจะเกิดผลนอยกว ม ตรก รบังคับต มหมวดนี้
ส นักเจง นคณะกรรมก
หน ที่จะใชมรกฤษฎี
ตรก รบั
ก งคับท งปกครองต มหมวดนี้แทนก็
ส นักง นคณะกรรมก ได ก

ม ตร / ในก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองแกบุคคลใด ห กบุคคลนั้น
ส นักถึงงนคณะกรรมก
แกคว มต ยรกฤษฎี
ใหด กเนิน ก รบังคับสทนักงปกครองตอไปได ถ บุกคคลนั้น มีท ยส นัทผูกงรับนคณะกรรมก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี มรดกหรือ รกฤษฎีก
ผูจัดก รมรดก ใหถือว ท ย ทผูรับมรดกหรือผูจัดก รมรดกเปนผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท ง
ปกครองนั้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองต ย ใหแจงม ตรก รบังคับ
งปกครองไปยัรกฤษฎี
งท ย กทผูรับมรดกหรืสอนัผูกจังดกนคณะกรรมก
รมรดก แลวแตกรณี
รกฤษฎีก โดยใหระยะเวล ส นักงอุทนคณะกรรมก
ธรณก รใช รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี หมวด

ก / ก รบังคับสทนังปกครอง ม ตร รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก / ถึงกม ตร / เพิ ส ่มนัโดยพระร
กง นคณะกรรมกชบัญญัติ รกฤษฎีก
วิธปี ฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ม ตร / เพิ่มโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก
ม ตร ส นักง นคณะกรรมก
ม ตรก รบังคับ ท งปกครองเริ่มนับ ใหมตั้งแตวันที่ท ย ทผูรับมรดกหรือผูจัดก รมรดกไดรับแจง

ปร กฏว รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองต ยกอนสิ้นสุดระยะเวล อุทธรณ
ก รใชม ตรก รบังคันับกทง นคณะกรรมก
ส งปกครองและไมไดยื
รกฤษฎีก่นอุทธรณก รใชม
ส นักตรก รบังคับท งปกครอง
( ) ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองต ยหลังสิ้นสุดระยะเวล อุทธรณ
ก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองและไมไดยื่นอุทธรณก รใชม ตรก รบังคับท งปกครอง เนื่องจ ก
มีพฤติก รณที่จ เปนอั
ส นักงนมินคณะกรรมก
ไดเกิดจ กควรกฤษฎี
มผิดของผู
ก นั้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีที่เปนก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองแกนิติบุคคลใด ห กนิติบุคคลนั้น
ส นักสิง้นนคณะกรรมก
สภ พ โอนกิรกฤษฎี
จ ก ร กหรือควบรวมกิสจนักกงร นคณะกรรมก
ใหด เนิน ก รบั งคับกท งปกครองตอไปได
รกฤษฎี โดยใหแจง รกฤษฎีก
ม ตรก รบังคับท งปกครองไปยังผูช ระบัญชี หรือนิติบุคคลที่รับโอนกิจก รหรือเกิดจ กก รควบรวม
กิจก ร แลวแตกรณี ส นักทังง้ นคณะกรรมก
นี้ โดยไมจ ตองออกค
รกฤษฎีก สั่งท งปกครองใหมแกบุ คคลหรือรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก นิติบุคคลดั
ก งกล วอีก
และใหน หลักเกณฑเรื่องระยะเวล ในก รอุทธรณต มวรรคสองม ใชบังคับดวยโดยอนุโลม
ม ตร / ในกรณีที่บทบัญญัติในหมวดนี้หรือกฎหม ยอื่นมิไดก หนดเปน
อย งอื่น ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองอ จอุสทนัธรณก
รใชม ตรก รบังคับท งปกครอง
ส นักนัง้นนคณะกรรมก
ได รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก รอุทธรณก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองใหใชหลักเกณฑและวิธีก รเดียวกับ
ก รอุทธรณค สั่งทส งปกครองต มสวนทีรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ่ ก รอุ
ก ทธรณค สั่งทส งปกครอง ในหมวด รกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ค สั่งกท งปกครอง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี / บทบั
ส นักญงญันคณะกรรมก
ติในหมวดนี้รกฤษฎี
มิใหใชบัก งคับกับก รบัสงคันับกงต นคณะกรรมก
มค สั่งท ง รกฤษฎีก
ปกครองที่ก หนดใหช ระเงินหรือใหกระท หรือละเวนกระท ในกรณีที่หนวยง นของรัฐไดฟองคดี
ตอศ ลและศ ลไดมี ส นัคกงพินคณะกรรมก
พ กษ ใหช ระเงิ นหรื
รกฤษฎี ก อใหกระท หรืส อนัละเวนกระท
กง นคณะกรรมกแลวรกฤษฎีก
เมื่อศ ลไดรับฟองคดีต มวรรคหนึ่งไวแลว ห มมิใหเจ หน ที่ด เนินก รต มสวนที่
ส นักกง รบั งคับต มค รกฤษฎี
นคณะกรรมก สั่งท งปกครองที
ก ่ก หนดใหช ระเงิน และสวนที
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี่ ก ก รบังคับต สมคนักสัง่งนคณะกรรมก
ท งปกครอง รกฤษฎีก
ที่ก หนดใหกระท หรือ ละเวนกระท เวนแตจะไดมีก รถอนฟอง หรือ ศ ลมีค สั่ง จ หน ยคดี
จ กส รบบคว มเพร ะเหตุอื่น ทั้งนี้ ไมกระทบตอก รด เนินก รต มม ตรก รบังคับท งปกครอง
ส นักทีง่เจนคณะกรรมก
หน ที่ไดด รกฤษฎี
เนินก กรไปกอนที่ศ ลไดรั
ส นักบงฟองคดี และใหเจ
นคณะกรรมก หนก ที่ด เนินก รตส นัมมกง ตรก
รกฤษฎี รบังคับ รกฤษฎีก
ท งปกครองในสวนนั้นตอไปจนแลวเสร็จ
สวนที่
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีกก รบังคับต มค
ส นัสัก่งงทนคณะกรรมก
งปกครองที่กรกฤษฎี
หนดใหช
ก ระเงิน ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

. ก รบังคับโดยเจ หน ที่ของหนวยง นของรัฐ

ม ตรก ส นักง นคณะกรรมก
ม ตร / ในกรณีที่เจ หน ที่มีค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงิน

ส นักถง นคณะกรรมก
ถึง ก หนดแลวไมมี
รกฤษฎีก กรช ระโดยถูกตองครบถวน ใหเจ หน
ส นักง นคณะกรรมก ที่ผูทก ค สั่งท งปกครองมี
รกฤษฎี ส นักง หนคณะกรรมก
นังสือเตือน รกฤษฎีก
ใหผูนั้ น ช ระภ ยในระยะเวล ที่ก หนดแตตองไมนอยกว เจ็ดวัน ถ ไมมีก รปฏิบัติต มค เตือน
เจ หน ที่มีอ น จใชม
ส นักงตรก รบังคับท รกฤษฎี
นคณะกรรมก งปกครองโดยยึ
ก ดหรืออส ยันัดกทรั พยสินของผูนัรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ้นและขก ยทอดตล ด
เพื่อช ระเงินใหครบถวนได
ในก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองต มวรรคหนึ่ง ใหแตงตั้งเจ พนักง นบังคับ
ท งปกครองเพื่อดส นัเนิกนง กนคณะกรรมก
รยึดหรืออ ยัรกฤษฎี
ดและขก ยทอดตล ดทรัส นัพกยสิ นตอไป
เจ หน ที่ผูออกค สั่งใชม ตรก รบังคับท งปกครอง และก รแตงตั้งเจ พนักง น
คับท งปกครอง ใหเปนไปต
รกฤษฎี ก มที่ก หนดในกฎกระทรวง
สม นัตร /
กง นคณะกรรมกหนวยง
รกฤษฎีกนของรัฐที่ออกค
ส นัสัก่งงใหช ระเงินตองด
นคณะกรรมก เนิกนก รยึดหรือ
รกฤษฎี
อ ยัดทรัพยสินภ ยในสิบปนับแตวันที่ค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงินเปนทีส่ ุด
ค สั่งทก งปกครองที่กส หนดใหช
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ระเงินเปนที
นักง นคณะกรรมก ่สุดในกรณี
รกฤษฎี ก ดังตอไปนีส้ นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ไมมีก รอุทธรณค สั่งตอเจ หน ที่ฝ ยปกครองภ ยในระยะเวล อุทธรณ
( ) เจ หน ที่ผูมีอ น จพิจ รณ อุทธรณมีสค นัวิกนงิจฉันคณะกรรมก
ยยกอุทธรณรกฤษฎี
และไมมี ก
ก รฟองคดี
ส นักตอศ ลภ ยในระยะเวล
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกก รฟองคดี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ศ ลมีค สั่งหรือค พิพ กษ ยกฟอง หรือเพิกถอนค สั่งบ งสวน และคดีถึงที่สุดแลว
สห นักหนวยง นของรัรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ฐที่ออกค
ก สั่งใหช ระเงิ
ส นันกไดยึ ดหรืออ ยัดทรั
ง นคณะกรรมก พยสิกนแลว แตยัง
รกฤษฎี
ไมไดรับช ระเงินครบถวน และลวงพนก หนดเวล ต มวรรคหนึ่ง จะยึดหรืออ ยัดทรัพยสินเพิ่มเติม
ส นักอีงกนคณะกรรมก
มิได รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก รข ยทอดตล ดหรื อ จ หน ยโดยวิ ธี อื่ น ซึ่ ง ทรั พ ยสิ น ของผู อยู ในบั ง คั บ ของ
ม ตรก รบั งคับ ทส นังปกครองที ่ถูกยึ ดรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก หรืออ กยัดไวภ ยในกส หนดเวล ต มวรรคหนึ
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี่ งเพื
ก ่ อช ระเงิน
รวมทั้งค ธรรมเนียม ค ตอบแทน หรือค ใชจ ยอื่นในก รบังคับท งปกครอง ใหกระท ไดแมลวงพน
ส นักระยะเวล ดังกล รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ว ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร / กรณีที่มีก รอุทธรณก รใชม ตรก รบังคับท งปกครองและขอทุเล
ส นักกง รบั งคับ ต มมรกฤษฎี
นคณะกรรมก ตรก กรดัง กล ว เจ สหน นักงทีนคณะกรรมก
่ผู ออกค สั่งใชม
รกฤษฎีตรก
ก รบัง คับ ท สงปกครอง หรือ ผู มี รกฤษฎีก
อ น จพิ จ รณ ค อุท ธรณ อ จสั่ งใหมีก รทุเล ก รบังคับท งปกครองไวกอนก็ได โดยมีอ น จ
ก หนดเงื่อนไขใหผูส นัอยู
กงในบั งคับของม รกฤษฎี
นคณะกรรมก ตรก รบั
ก งคับท งปกครองตองปฏิ บัติดวยก็รกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ได ก
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี / เพืส ่อนัประโยชนในก
กง นคณะกรรมกรบัรกฤษฎี
งคับท กงปกครอง ใหเจส นัหนกง ทีนคณะกรรมก
่ผูออกค สั่ง รกฤษฎีก
ใชม ตรก รบังคับท งปกครองมีอ น จ
ส( นั)กมีง หนคณะกรรมก
นั งสือสอบถรกฤษฎี
มสถ กบันก รเงิน สหกรณออมทรั พย สหกรณเครดิ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ตยูเนีย น
ตล ดหลักทรัพยแหงประเทศไทย กรมที่ดิน กรมก รขนสงท งบก กรมทรัพยสินท งปญญ หรือ
ม ตรก / เพิม่ โดยพระร
ชบัญญัติวิธีปฏิรกฤษฎี
บัติร ชกก รท งปกครอง (ฉบั
ส นับทีก่ง นคณะกรรมก
หนวยง นอื่นของรัฐที่มีหน ที่ควบคุมทรัพยสินที่มีทะเบียน เกี่ยวกับทรัพยสินของผูอยูในบังคับของ

ส นักมง นคณะกรรมก
ตรก รบังคับทรกฤษฎี
งปกครอง
ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) มีหนังสือขอใหน ยทะเบียน พนักง นเจ หน ที่ หรือบุคคลอื่นผูมีอ น จหน ที่
ต มกฎหม ย ระงับนักกงรจดทะเบี
ส ยนหรืรกฤษฎี
นคณะกรรมก อแกไขเปลี
ก ่ยนแปลงทสงทะเบี ยนที่เกี่ยวกับรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ทรัพยสิกนของผูอยูใน
บังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองไวเปนก รชั่วคร วเท ที่จ เปนเนื่องจ กมีเหตุขัดของที่ท ให
ไมอ จยึดหรืออ ยัดทรัพ ยสิน ไดทัน ที และเมื่อเหตุขัดของสิ้นสุดลงใหแจงยกเลิ กหนังสือดังกล ว
ทั้งนี้ ตองปฏิบัติตส มหลั
นักง กนคณะกรรมก
เกณฑเกี่ยวกัรกฤษฎี
บก รระงั
ก บก รจดทะเบี ส นัยกนหรื อแกไขเปลี่ยรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก นแปลงท ก งทะเบียน
ต มกฎหม ยว ดวยก รนั้น
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี หนวยง ก นต ม ( ) สทีนั่ ใ หขอมู ล แกเจ หน
กง นคณะกรรมก ที่ ผูกออกค สั่ งใชมส ตรก
รกฤษฎี รบั ง คั บ ท ง รกฤษฎีก
ปกครองในก รด เนินก รต ม ( ) ใหถือว ไมเปนคว มผิดต มกฎหม ยว ดวยธุรกิจสถ บันก รเงิน
กฎหม ยว ดวยหลั ส กนัทรั
กง พนคณะกรรมก
ยและตล ดหลั กทรัพกย และกฎหม สยอืนั่นกง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
รกฤษฎี
ผูใดไมปฏิบัติต มหนังสือของเจ หน ที่ผูออกค สั่งใชม ตรก รบังคับท งปกครอง
ส นักตง นคณะกรรมก
มวรรคหนึ่ งโดยไมมีกเหตุผ ลอัน สมควร
รกฤษฎี ส นักงผู นันคณะกรรมก
้ น มี คว มผิ ดรกฤษฎี
ฐ นขักด ค สั่ งเจ พนั กส งนักนต มประมวล รกฤษฎีก
กฎหม ยอ ญ
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี / ในก
ส นักรสื บห ทรัพยสินรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ของผูอยู
ก ในบังคับของม ส นัตรก รบังคับท ง รกฤษฎีก
ปกครอง หนวยง นของรัฐที่ออกค สั่งใหช ระเงินอ จรองขอใหส นักง นอัยก รสูงสุดหรือหนวยง นอื่น
ด เนินก รสืบห ทรั ส นัพกยสิ นแทนได โดยใหหนวยง
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก นดังกล วมีสอนันกง จต มม ตร รกฤษฎี
นคณะกรรมก / กดวย
ในกรณีที่หนวยง นของรัฐที่ออกค สั่งใหช ระเงินไมมีเจ หน ที่ในก รด เนินก ร
ส นักสืงบนคณะกรรมก
ห ทรัพยสิน รกฤษฎี
และหกกจ นวนเงินทีส่ตนัองช ระต มม ตรก
กง นคณะกรรมก รบักงคับท งปกครองนั
รกฤษฎี ส นัก้นงมีนคณะกรรมก
มูลค ตั้งแต รกฤษฎีก
สองล นบ ทขึ้นไปหรือต มมูลค ที่ก หนดเพิ่มขึ้นโดยกฎกระทรวง หนวยง นของรัฐอ จมอบหม ย
ใหเอกชนสืบห ทรัส พนัยสิ กงนนคณะกรรมก
แทนได รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ใหเอกชนที่สืบ พบทรัพยสินไดรับค ตอบแทนไมเกินรอยละสองครึ่งจ กเงินหรือ
ส นักทรั พ ยสิ น ที่ ไดมรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก จ กกก รยึ ด อ ยั ด สหรืนัอกขง นคณะกรรมก
ยทอดตล ดทรั พ ยสิก น ที่ สื บ พบไดส ทันัก้ งงนี้ นคณะกรรมก
รกฤษฎี จ นวนเงิ น รกฤษฎีก
ค ตอบแทนสูงสุดตองไมเกินหนึ่งล นบ ทตอจ นวนเงินที่ตองช ระต มค สั่งท งปกครองในเรื่องนั้ น
หรือต มจ นวนที่ก หนดเพิ่มขึ้นโดยกฎกระทรวง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี หลั กเกณฑและวิ
ก ธีก สรคันักดงเลืนคณะกรรมก
อกเอกชนที่สรกฤษฎี
ื บห ทรั
ก พยสิ น ก รกส หนดค นักง นคณะกรรมก ตอบแทน รกฤษฎีก
และวิธีก รจ ยค ตอบแทนต มวรรคส ม ใหเปนไปต มที่ก หนดในกฎกระทรวง
ม ตร / ขั้นตอนและวิธีปฏิบัติเกี่ยวกับก รยึด ก รอ ยัด และก รข ย
ส นักทอดตล ดทรัพยสิรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก นใหเปนไปตก มที่ก หนดในกฎกระทรวง
ส นักง นคณะกรรมกในกรณี
รกฤษฎีทกี่กฎกระทรวงไมไดกส นักงหนดเรื ่องใดไว รกฤษฎีก
ใหน บทบัญญัติในประมวลกฎหม ยวิธีพิจ รณ คว มแพงม ใชบังคับโดยอนุโลม โดยใหถือว
ส( นั)กเจง นคณะกรรมก
หนี้ต มค พิพรกฤษฎี
กษ กหม ยถึง หนวยง ส นันของรั ฐที่ออกค รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก สั่งใหช กระเงิน
( ) ลูกหนี้ต มค พิพ กษ หม ยถึง ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครอง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี( ) อกน จของศ ลในสวนที ่เกี่ยวกับก รบัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก งคับคดีก เปนอ น จของหั
ส นักวงหนนคณะกรรมก
หนวยง น รกฤษฎีก
ของรัฐ ทั้งนี้ ต มที ่ก หนดในกฎกระทรวง
ม ตรก / ส นักง นคณะกรรมก
เพิ่มโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิรกฤษฎี
( ) เจ พนักง นบังคับคดี หม ยถึง เจ พนักง นบังคับท งปกครอง

ม ตร / ก รโตแยงหรือก รใชสิทธิท งศ ลเกี่ยวกับก รยึด ก รอ ยัด และ
ก รข ยทอดตล สดทรั
นักพง ยสิ นโดยผูอยูในบั
นคณะกรรมก งคับกของม ตรก รบัสงคันับกงท นคณะกรรมก
รกฤษฎี งปกครอง รวมทั ้งบุคก คลภ ยนอก
รกฤษฎี
ผูมีสวนไดเสียเกี่ยวกับทรัพยสินที่ถูกยึดหรืออ ยัด ใหเสนอตอศ ล ดังตอไปนี้
( ) ศ ลแรงง น ศ ลภ ษีอ กร ศ ลทรัพยสินท งปญญ และก รค ระหว งประเทศ
ศ ลเย วชนและครอบครั ว หรือศ ลชรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก นัญพิกเศษอื่น แลวแตกรณี ซึ่งเปนศ ลทีรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ่มีเขตอก น จในก ร
พิจ รณ พิพ กษ คดีเกี่ยวกับค สั่งที่มีก รบังคับท งปกครองนั้น
( ) ศกลปกครอง ส หรั
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นับกกรณี อื่นที่ไมอยูภรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ยใตบักงคับ ( ) ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
กง นคณะกรรมก กรณี ที่เกจ หนี้ต มค พิสพ นักษ
รกฤษฎี ในคดีอื่นไดมีกรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก รยึดทรั
ก พยสินหรือ
อ ยัดสิทธิเรียกรองอื่นใดของผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองเพื่อน เงินม ช ระต ม
พิพ กษ ใหหนวยง
ส นักสัง่งใหช ระเงินมีสรกฤษฎี
นคณะกรรมก ิทธิขอเข
ก เฉลี่ยไดเชนเดี
ส นัยกวกัง บนคณะกรรมก
เจ หนี้ต ม รกฤษฎีก
ค พิพ กษ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก . ก รบั

ส งนัคักบง โดยเจ พนักง รกฤษฎี
นคณะกรรมก นบังคับกคดี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร / ในกรณี ที่ มี ก รบั งคั บ ใหช ระเงิน และค สั่ งท งปกครองที่
ส นักกง หนดใหช ระเงิรกฤษฎี
นคณะกรรมก นเปนทีก ่สุดแลว ห กหนวยง นของรัฐที่ออกค
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีสั่งกใหช ระเงินประสงคใหเจ พนักง น รกฤษฎีก
บังคับคดีในสังกัดกรมบังคับคดีด เนินก รบังคับใหเปนไปต มค สั่งท งปกครองดังกล ว ใหยื่ นค ขอ
ฝ ยเดียวตอศ ลภส นัยในสิ บปนับแตวันรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ที่ค สั่งกท งปกครองทีส่กนัหนดใหช ระเงินเปนที
กง นคณะกรรมก รกฤษฎี่สุดก เพื่อใหศ ล
ออกหม ยบังคับคดีเพื่อบังคับใหเปนไปต มค สั่งท งปกครองนั้น โดยระบุจ นวนเงินที่ผูอยูในบังคับ
ส นักของม ตรก รบังรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก คับ ท กงปกครองยังมิสไดช นักงระต มค สั่งท รกฤษฎี
นคณะกรรมก งปกครอง ก ทั้งนี้ ไมวส นัหนวยง นของรัฐ รกฤษฎีก
ยังไมไดบังคับท งปกครองหรือไดด เนินก รบังคับท งปกครองแลว แตยังไมไดรับช ระเงินหรือไดรับ
ช ระเงินไมครบถวน
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีเมื่อหนวยง
ก นของรัสฐ ยืนั่นกคง นคณะกรรมก
ขอต มวรรคหนึ ่ ง ถก ศ ลเห็ นว คส สันั่ งกทง นคณะกรรมก
รกฤษฎี งปกครองที่ รกฤษฎีก
ก หนดใหช ระเงิน เปนที่สุดแลว ใหศ ลออกหม ยบังคับคดี ตั้งเจ พนักง นบังคับคดีและแจงให
เจ พนักง นบังคับส คดี
นักทงรนคณะกรรมก
บเพื่อด เนินรกฤษฎี
ก รตอไป ก โดยใหถือวสหนวยง นของรัฐที่อรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก อกค สัก่งใหช ระเงิน
เปนเจ หนี้ต มค พิพ กษ และใหถือว ผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองเปนลูกหนี้
มค พิพ กษ รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
เมื่อศ ลออกหม ยบังคับคดีแลว ใหหนวยง นของรัฐติดตอกรมบังคับคดี พรอมทั้ง
มีหนังสือแจงใหผูสอยูนัในบั งคับของม ตรก
กง นคณะกรรมก รบังกคับท งปกครองทร
รกฤษฎี ส นักงบว ศ ลไดตั้งเจรกฤษฎี
นคณะกรรมก พนักกง นบังคับคดี
เพื่อด เนินก รบังคับคดีแลว

ม ตรก / เพิ่มโดยพระร
ชบัญญัติวธิ ีปฏิรกฤษฎี
ส นับทีกง่ นคณะกรรมก
เพื่อประโยชนในก รบังคับคดีต มวรรคหนึ่ง ใหถือว ศ ลจังหวัด ศ ลแพง ศ ลแพง

ส นักกรุ งเทพใต ศ ลแพงธนบุ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก รี หรือศ ลแพงอื ส นักง่ นนคณะกรรมก
ในกรุงเทพมหรกฤษฎี
นครกแลวแตกรณี สที่ผนัูอยู
กง ในบั งคับของ รกฤษฎีก
ม ตรก รบั งคับ ท งปกครองมีภูมิล เน อยูในเขตศ ล หรือที่ทรัพยสินที่ถูกบังคับท งปกครองนั้น
ตั้งอยูในเขตศ ลมีสอนันกง จวิ นิจฉัยชี้ข ดรกฤษฎี
นคณะกรรมก หรือทก ค สั่งในเรื่องใด
ส นัๆกงอันคณะกรรมก
นเกี่ยวดวยก รกฤษฎี
รบังคับกคดี และเปน
ศ ลที่มีอ น จในก รบังคับคดี
กรณีค ขอซึ่งอ จยื่นตอศ ลไดม กกว หนึ่งศ ล ไมว จะเปนเพร ะภูมิล เน ของ
ผูอยูในบังคับของม ส นัตรก รบังคับท งปกครองก็
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ดี เพร ะที่ตั้สงของทรั พยสินที่ถูกบัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก งคับท กงปกครองก็ดี
หรือ เพร ะมีผู อยู ในบัง คับ ของม ตรก รบังคับ ท งปกครองหล ยคนในมูล หนี้ที่เกี่ย วของกัน ก็ดี
ส นักจะยื ่นค ขอตอศรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ลใดศก ลหนึ่งเชนว สนั้นนักก็งไดนคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
หนวยง นของรัฐต มม ตร นี้ หม ยคว มว กระทรวง ทบวง กรม หรือสวนร ชก ร
ที่เรียกชื่ออย งอื่สนและมี ฐ นะเปนกรมรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ร ชกก รสวนภูมิภ คส รนักชก รสวนทองถิ่นรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก และหนวยง
ก นอื่น
ของรัฐต มที่ก หนดในกฎกระทรวง
ม ตร / ในกรณีที่ค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงินเปนที่สุดแลว
และตอม ผูอยูในบังคับของค สั่งท งปกครองขอใหพิจ รณ สคนัสัก่งงทนคณะกรรมก
งปกครองที่เรกฤษฎี
ปนที่สกุดแลวนั้นใหม
ส นักหรื อฟองคดีตอศรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ลเพื่อกใหพิจ รณ เกี่ยสวกันักบงคนคณะกรรมก
สั่งท งปกครองที
รกฤษฎี่เปนที
ก ่สุดแลวนั้นสใหม นักงหรืนคณะกรรมก
อขอใหศ ล รกฤษฎีก
พิจ รณ คดีใหมและหนวยง นของรัฐ ที่ออกค สั่งใหช ระเงินหรือศ ลมีค สั่งใหรับค ขอหรือได
รับ ค ฟองไวพิจ สรณนักง ผูนคณะกรรมก
อยูในบังคับของค
รกฤษฎีสัก่งท งปกครองอ ส นักจยื
ง ่นนคณะกรรมก
ค รองตอศ รกฤษฎี
ลที่มีอก น จในก ร
ออกหม ยบังคับคดีต มม ตร / เพื่อขอใหสั่งงดก รบังคับคดีไวกอน ห กศ ลพิจ รณ ค รอง
ส นักแลวมี ค สั่งใหงดกรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก รบังกคับคดี ใหศ ลสงค ส นักสัง่งนคณะกรรมก
นั้นไปใหเจ พนัรกฤษฎี
กง นบัก งคับคดีทร บสและใหเจ พนักง น รกฤษฎีก
บังคับคดีงดก รบังคับคดีไวภ ยในระยะเวล หรือเงื่อนไขต มที่ศ ลก หนด รวมทั้งสงค บอกกล ว
งดก รบังคับคดีใสหหนวยง นของรัฐทีรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ่ออกค กสั่งใหช ระเงินสและบุ นักง คนคณะกรรมก
คลภ ยนอกผู มีสวนไดเสี
รกฤษฎี ก ยทร บ
โดยไมชักช
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ถ หนวยงก นของรัฐสที่อนัอกค สั่งใหช ระเงิ
กง นคณะกรรมก นยื่นกค รองว อ จไดรั
รกฤษฎี ส นับกงควนคณะกรรมก
มเสียห ย รกฤษฎีก
จ กก รยื่นค รองต มวรรคหนึ่งและมีพย นหลักฐ นเบื้องตนแสดงว ค รองนั้นไมมีมูลและยื่นเข ม
เพื่อประวิงก รบังคับคดี ศ ลมีอ น จสั่งใหผูอยูในบั งคับของค สั่งท งปกครองว งเงินหรือห ประกัน
มที่ศ ลเห็นสมควรภ
รกฤษฎีก ยในระยะเวลส ทีนั่ศกงลจะก หนด เพืรกฤษฎี
นคณะกรรมก ่อเปนประกั
ก นก รช ระค ส นักสิงนนคณะกรรมก
ไหมทดแทน รกฤษฎีก
แกหนวยง นของรัฐส หรับคว มเสียห ยที่อ จไดรับเนื่องจ กเหตุเนิ่นช ในก รบังคับคดีอันเกิดจ ก
ก รยื่นค รองนั้นสหรืนักองก นคณะกรรมก
หนดวิธีก รชัรกฤษฎี
่วคร วเพื
ก ่อคุมครองอยส นังใด กง ๆนคณะกรรมก
ต มที่เห็นสมควรก็
รกฤษฎีกได ถ ผูอยูใน
บังคับของค สั่งท งปกครองไมปฏิบัติต มค สั่งศ ล ใหศ ลสั่งใหด เนินก รบังคับคดีตอไป
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในกรณี ก ต มวรรคหนึส่งนัหกงกหนวยงนคณะกรรมก นของรั ฐที่อกอกค สั่งใหช สระเงิ
รกฤษฎี นักงนนคณะกรรมก
หรือศ ลที่มี รกฤษฎีก
เขตอ น จในก รพิจ รณ พิพ กษ คดีเกี่ยวกับค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงิน ไดมีค สั่งให
ทบทวนค สั่งท งปกครองที ่เปนที่สุดรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก นั้นใหมก ใหหนวยง นของรั ส นักงฐทีนคณะกรรมก
่ออกค สั่งใหช ระเงิก นยื่นค รอง
รกฤษฎี
ตอศ ลที่มีอ น จออกหม ยบังคับคดีต มม ตร / เพื่อเพิกถอนก รบังคับคดีที่ไดด เนินก ร
ส นักไปแลว ในกรณีที่ศ ลเห็นว เปนก รพนวิสัยที่จะใหคูคว มกลัรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ส นัก ง นคณะกรรมก บสูฐ นะเดิ
ก ม หรือเมื่อสศ นัลเห็
กง นนคณะกรรมก
ว ไมจ เปน รกฤษฎีก

ม ตรก / ส นักง นคณะกรรมก
เพิ่มโดยพระร ชบัญญัติวิธีปฏิรกฤษฎี
ทีจ่ ะบังคับใหเปนไปต มหม ยบังคับคดีตอไป เพื่อประโยชนแกคูคว มหรือบุคคลภ ยนอก ใหศ ล

ส นักมีงอนคณะกรรมก
น จสั่งอย งใด ๆ ตก มที่ศ ลเห็นสมควร
รกฤษฎี และแจงใหเจรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก พนักกง นบังคับคดีทสร นับกง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
กง นคณะกรรมก เพืรกฤษฎี
่อประโยชนในก
ก รบังสคับนัคดี ใหน คว มในมรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ตร ก / และ
ม ตร / ม ใชบังคับกับก รสืบห ทรัพยสินของผูอยูในบังคับของม ตรก รบังคับท งปกครองดวย
กง นคณะกรรมก หนวยง
ส นัสัก่งงใหช ระเงินตองด
นคณะกรรมก เนินกก รสืบทรัพย
รกฤษฎี
แลวแจงใหเจ พนักง นบังคับคดีทร บพรอมเอกส รหลักฐ นที่เกีย่ วของเพื่อใหเจ พนักง นบังคับคดี
ส นักดง นคณะกรรมก
เนินก รเพื่อใหมี ก รยึก ดหรืออ ยัดทรั
รกฤษฎี ส พนักยสิง นนคณะกรรมก
ภ ยในสิบปนัรกฤษฎี
บแตวักนที่ค สั่งท งปกครองที ่ก หนดให รกฤษฎีก
ช ระเงินเปนที่สุด และใหน คว มในม ตร / วรรคส มและวรรคสี่ ม ใชบังคับโดยอนุโลม
สมิในัหน ระยะเวล ระหว
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีงกก รงดก รบังคัสบ คดีนักงต นคณะกรรมก
มค สั่งศ ลตรกฤษฎี
มม กตร /
วรรคหนึ่ง ม นับรวมในระยะเวล สิบปต มวรรคหนึ่ง
ม ตร / เมื่อศ ลออกหม ยบังคับคดีและแตงตั้งเจ พนักง นบังคับคดีแลว
ก รด เนินก รบังคับใหเปนไปต มค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงิน ใหเปนไปต มประมวล
ส นักกฎหม ยวิธีพิจ รณ
ง นคณะกรรมก ควกมแพง
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ก รบังคับต มค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหกระท หรือละเวนกระท
กง นคณะกรรมก ในสวนนี
รกฤษฎีก้ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
“ค ปรับบังคับก ร หม ยคว มว ค ปรับที่เจ หน ที่สั่งใหผูที่ฝ ฝนหรือไมปฏิบัติ
ส นักตง มค สั่งท งปกครองที
นคณะกรรมก รกฤษฎีก่ก หนดใหกระทส นัหรื
กงอละเวนกระท ช ระเปนร
นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ยวันไปจนกวส นักจะยุ ติก รฝ ฝน รกฤษฎีก
ค สั่งหรือไดมีก รปฏิบัติต มค สั่งแลว ไมว จะเปนค ปรับที่ก หนดโดยพระร ชบัญญัตินี้หรือโดย
กฎหม ยอื่น
ม ตร / ค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหกระท หรือละเวนกระท ถ ผูอยู
ในบังคับของค สัส่งทนักงปกครองฝ ฝนหรื
ง นคณะกรรมก อไมปฏิ
รกฤษฎี ก บัติต ม เจ หน
ส นักทีง่อนคณะกรรมก
จใชม ตรก รกฤษฎี
รบังคับกท งปกครอง
อย งหนึ่งอย งใด ดังตอไปนี้
( ) เจก หน ที่เข ด เนิ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นันกกง รดวยตนเองหรื อมอบหม
นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ยใหบุคคลอื ส ่นนักระท ก รแทน รกฤษฎีก
โดยผูอยูในบังคับของค สั่งท งปกครองจะตองชดใชค ใชจ ยและเงินเพิ่มร ยวันในอัตร รอยละ
ยี่สิบห ตอปของคส นัใชจ ยดังกล วแกหนวยง
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีกนของรัฐที่เจ สหนนักทีง ่นนคณะกรรมก
ั้นสังกัด รกฤษฎีก
ชบัญญัติวิธีปฏิรกฤษฎี
บัตริ ชกก รท งปกครอง (ฉบั
( ) ใหมีก รช ระค ปรับ บังคับ ก รต มจ นวนที่ส มควรแกเหตุแ ตตองไมเกิน

ส นักหง นคณะกรรมก
หมื่นบ ทตอวัรกฤษฎี
น ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
เจ หน ที่ระดับใดมีอ น จก หนดค ปรับบังคับก รจ นวนเท ใด ส หรับในกรณีใด
ใหเปนไปต มที่ก หนดในกฎกระทรวง
ในกรณีที่มีคว มจ เปนที่จะตองบั งคับก รโดยเรงดวนเพื่อปองกันมิใหมีก รกระท
ที่ขัดตอกฎหม ยที่มีโทษท งอ ญ หรือมิใหเกิดคว มเสียห ยตอประโยชนส ธ รณะ เจ หน ที่อ จใช
ม ตรก รบังคับทส งปกครองโดยไมตองออกค
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สั่งท งปกครองที
ส นัก่กง นคณะกรรมก
หนดใหกระทรกฤษฎี
หรือละเวนกระท
ก
กอนก็ได แตทั้งนี้ ตองกระท โดยสมควรแกเหตุและภ ยในขอบเขตอ น จหน ที่ของตน
ม ตร / กอนใชม ตรก รบัง คับ ท งปกครองต มม ตร /
เจ หน ที่จะตองมีส คนักเตืง อนคณะกรรมก
นเปนหนังสือรกฤษฎี
ใหมีก กรกระท หรือละเวนกระท ต มค สั่งรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ท งปกครองภ
ก ยใน
ระยะเวล ที่ก หนดต มสมควรแกกรณี ค เตือนดังกล วจะก หนดไปพรอมกับค สั่งท งปกครองก็ได
ค เตือกนนั้นจะตองระบุ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ม ตรก รบังคับท งปกครองที่จะใชใหชัดแจง แตจะก หนดม กกว หนึ่งม ตรก ร
ในคร วเดียวกันไมได
( ) คกใชจ ยและเงิสนเพินัก่มงรนคณะกรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ยวันในก รทีรกฤษฎี
่เจ หนก ที่เข ด เนินกส นัรดวยตนเองหรื
กง นคณะกรรมกอ รกฤษฎีก
มอบหม ยใหบุคคลอื่นกระท ก รแทน หรือจ นวนค ปรับบังคับก ร แลวแตกรณี
สก นัรก หนดค ใชจ รกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ยในค กเตือ น ไมเปนกส นัรตั
กง ดนคณะกรรมก
สิท ธิที่จ ะเรียรกฤษฎี
กค ใชจก ยเพิ่ม ขึ้น
ห กจะตองเสียค ใชจ ยจริงม กกว ที่ไดก หนดไว
ม ตร / เจ หน ที่จะตองใชม ตรก รบังคับท งปกครองต มที่ก หนดไว
ในค เตือนต มมสตรนักง นคณะกรรมก
/ ก รเปลี ่ยนแปลงม
รกฤษฎี ก ตรก รจะกระท ไดก็ตอเมื่อรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ปร กฏว ก ม ตรก ร
ที่ก หนดไวไมบรรลุต มวัตถุประสงค
ถ ผู อยู
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ในบั ง คั บ ของค
ส นักงสั่ งนคณะกรรมก
ท งปกครองตอสู
รกฤษฎีกขั ด ขว งก รบัสง คันับกงทนคณะกรรมก
งปกครอง รกฤษฎีก
เจ หน ที่อ จใชก ลังเข ด เนินก รเพื่อใหเปนไปต มม ตรก รบังคับท งปกครองได แตตองกระท
โดยสมควรแกเหตุ
ในก รใชม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ตรก รบังสคับนักทง งปกครองต
นคณะกรรมกมวรรคหนึ
รกฤษฎีก ่งหรือวรรคสองส เจนักงหน ที่อ จแจง รกฤษฎีก
ขอคว มชวยเหลือจ กเจ พนักง นต รวจได
ม ตร / ในกรณีไมมีก รช ระค ปรับบังคับก ร ค ใชจ ย หรือเงินเพิ่ม
ส นักรง ยวั นโดยถูกตองครบถวน
นคณะกรรมก รกฤษฎีก ใหเจ หน สที่ดนักเนิ
ง นนคณะกรรมก
ก รบังคับท รกฤษฎี
งปกครองต
ก มสวนที่ ส ตอไป
กง นคณะกรรมก ก รฟองคดี
รกฤษฎี ก โตแยงก สรบันังกคังบนคณะกรรมก
ท งปกครองตรกฤษฎี
มสวนนี
ก ้ ใหเสนอ
ตอศ ลที่มีเขตอ น จในก รพิจ รณ พิพ กษ คดีเกี่ยวกับค สั่งที่มีก รบังคับท งปกครองนั้น
ชบัญญัติวธิ ีปฏิรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก หมวด

ระยะเวล และอ ยุคว ม

ม ตร ก หนดเวล เปนวัน สั ป ด ห เดือ น หรือ ปนั้ น มิ ใหนั บ วัน แรกแหง
ระยะเวล นั้นรวมเข ส นักดวย เวนแตจะไดเริ
ง นคณะกรรมก ่มก รในวั
รกฤษฎี ก นนั้นหรือมีสกนัรก หนดไวเปนอยรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก งอื่นโดยเจ
ก หน ที่
ในกรณี ที่เจ หน ที่มีห น ที่ตองกระท ก รอย งหนึ่งอย งใดภ ยในระยะเวล ที่
ส นักกง หนด ใหนับวันรกฤษฎี
นคณะกรรมก สิ้นสุดกของระยะเวล สนั้นนักรวมเข ดวยแมว รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก วันสุดกท ยเปนวันหยุดสทนักกง รง นส หรับ รกฤษฎีก
เจ หน ที่
สในกรณี ที่ บุ ค คลใดตองท
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีกก รอย งหนึ่ ง อย
ส นักงใดภ ยในระยะเวล
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีทีก่ ก หนดโดย
กฎหม ยหรือโดยค สั่ งของเจ หน ที่ ถ วันสุ ดท ยเปนวันหยุดท ก รง นส หรับ เจ หน ที่ห รือ
ส นักวังนนคณะกรรมก
หยุดต มประเพณี
รกฤษฎี ของบุ
ก คคลผูรับคสสันั่งกใหถื อว ระยะเวลรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก นั้นสิก้นสุดในวันท งสนที
นัก่ถงัดนคณะกรรมก
จ กวันหยุด รกฤษฎีก
นั้น เวนแตกฎหม ยหรือเจ หน ที่ที่มีค สั่งจะก หนดไวเปนอย งอื่น
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ระยะเวลส นัทีก่กง นคณะกรรมก
หนดไวในค สัรกฤษฎี
่งของเจก หน ที่อ จมีกส รขย ยอีกได และ รกฤษฎีก
ถ ระยะเวล นั้นไดสิ้นสุดลงแลวเจ หน ที่อ จขย ยโดยก หนดใหมีผลยอนหลังไดเชนกันถ ก รสิ้นสุด
ต มระยะเวล เดิมส จะกอใหเกิ ดคว มไมเปนธรรมที
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ่จะใหสิ้นสุสดลงต นักง มนั ้น
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในกรณีสทนัี่ผกูใดไมอ จกระท รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ก รอยก งหนึ่งอย งใดภ ส นักยในระยะเวล
ที่ก หนดไวในกฎหม ยไดเพร ะมีพฤติก รณที่จ เปนอันมิไดเกิดขึ้นจ กคว มผิดของผูนั้น ถ ผูนั้น
มีค ขอเจ หน ทีส่อนักจขย ยระยะเวลรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก และดก เนิน ก รสวนหนึส นักง่ง สวนใดที ่ล วงมรกฤษฎี
นคณะกรรมก แลวเสี
ก ย ใหมก็ได
ทั้งนี้ ตองยื่นค ขอภ ยในสิบห วันนับแตพฤติก รณเชนว นั้นไดสิ้นสุดลง
ม ตร เมื่ อ มี ก รอุ ท ธรณต มบทบั ญ ญั ติ ในสวนที่ ของหมวด แหง
พระร ชบัญญัตินี้ หรือก รยื่นค ขอตอคณะกรรมก รวินิจฉัยขอพิพ ทหรือคณะกรรมก รวินิจฉัย
ส นักรองทุ กขต มกฎหม
ง นคณะกรรมก รกฤษฎียว กดวยคณะกรรมก ส นัรกฤษฎี ก เพื่อใหวิรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก นิจฉัยชีก้ข ดแลวใหอ ยุสคนัวกมสะดุ ดหยุดอยู รกฤษฎีก
ไมนับในระหว งนั้นจนกว ก รพิจ รณ จะถึงที่สุดหรือเสร็จไปโดยประก รอื่น แตถ เสร็จไปเพร ะ
เหตุถอนค ขอหรืสอทินั้งกคง ขอใหถื อว อ รกฤษฎี
นคณะกรรมก ยุคว มเรี
ก ยกรองของผูสยื่นนัคกงขอไมเคยมี ก รสะดุ
นคณะกรรมก รกฤษฎี ดหยุ
ก ดอยูเลย
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก หมวด

ก รแจง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี บทบัญญัส ตนัิใกนหมวดนี ้มิใหใชบัรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก งคับกับก ก รแจงซึ่งไมอส นัจกระท โดยว จ รกฤษฎีก
หรือเปนหนังสือไดหรื อมีกฎหม ยก หนดวิธีก รแจงไวเปนอยส นังอืก่นง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ในกรณีค สั่งท งปกครองที่แสดงใหทร บโดยก รสื่อคว มหม ยในรูปแบบอื่นต มที่
ส นักกง หนดในกฎกระทรวง
นคณะกรรมก รกฤษฎีกใหมีผลเมื่อไดแจง
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก รแจงคส นักงสั่นคณะกรรมก
งท งปกครองรกฤษฎี
ก รนัก ด พิ จ รณ หรื ส นัอกกง นคณะกรรมก
รอย งอื่ น ที่ รกฤษฎีก
เจ หน ที่ตองแจงใหผูที่เกี่ยวของทร บอ จกระท ดวยว จ ก็ได แตถ ผูนั้นประสงคจะใหกระท เปน
หนังสือก็ใหแจงเปนหนั
ส นักงงสืนคณะกรรมก
อ รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ก รแจงเปนหนังสือใหสงหนังสือแจงตอผูนั้น หรือถ ไดสงไปยังภูมิล เน ของผูนั้น
ก็ใหถือว ไดรับแจงตั้งแตในขณะที่ไปถึง
สในก
นักงรดนคณะกรรมก
เนิ นก รเรืรกฤษฎี
่องใดทีก่มีก รใหที่อยูไวกั
ส นับกเจง นคณะกรรมก
หน ที่ไวแลวรกฤษฎี
ก รแจงไปยั
ก งที่อยู
ดังกล วใหถือว เปนก รแจงไปยังภูมิล เน ของผูนั้นแลว
ม ตร ก รแจงเปนหนังสือโดยวิธีใหบุคคลน ไปสง ถ ผูรับไมยอมรับหรือถ
ขณะน ไปสงไมพบผู ส นักรับง นคณะกรรมก
และห กไดสงใหกั
รกฤษฎีบบุก คคลใดซึ่งบรรลุ
ส นันกิตงิภนคณะกรรมก
วะที่อยูหรือทรกฤษฎี
ง นในสถ
ก นที่นั้น
หรือในกรณีที่ผูนั้นไมยอมรับ ห กไดว งหนังสือนั้นหรือปดหนังสือนั้นไวในที่ซึ่งเห็นไดง ย ณ สถ นที่นั้น
ส นักตอหน เจ พนักงรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก นต มที ก ่ก หนดในกฎกระทรวงที ่ไปเปนพยรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก นก็ใหถื ก อว ไดรับแจงแลวส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ก รแจงโดยวิธีส งท งไปรษณี ย ตอบรับ ใหถื อ ว ไดรับ แจงเมื่ อ ครบ
ส นักกง นคณะกรรมก
หนดเจ็ดวันนัรกฤษฎี
บแตวันก สงส หรับกรณี
ส นัภกงยในประเทศ
นคณะกรรมกหรืรกฤษฎี
อเมื่อกครบก หนดสิบสหนักวังนนคณะกรรมก
นับแตวันสง รกฤษฎีก
ส หรับกรณีสงไปยังต งประเทศ เวนแตจะมีก รพิสูจนไดว ไมมีก รไดรับหรือไดรับกอนหรือหลังจ ก
วันนั้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ในกรณีส ทนัี่ กมงี ผู รันคณะกรรมก
บ เกิ น ห สิ บรกฤษฎี
คนเจ กหน ที่ จ ะแจงใหทร บตั้ ง แตเริ่ ม รกฤษฎีก
ด เนินก รในเรื่องนั้นว ก รแจงตอบุคคลเหล นั้นจะกระท โดยวิธีปดประก ศไว ณ ที่ท ก รของ
เจ หน ที่และที่วส กนักรอง นคณะกรรมก
เภอที่ผูรับมีภรกฤษฎี
ูมิล เนก ก็ได ในกรณีนส ี้ในัหถืกงอวนคณะกรรมก
ไดรับแจงเมืรกฤษฎี
่อลวงพนระยะเวล
ก
สิบห วันนับแตวันที่ไดแจงโดยวิธีดังกล ว
ม ตร ในกรณีที่ไมรูตัวผูรับหรือรูตัวแตไมรูภูมิล เน หรือรูตัวและภูมิล เน
แตมีผูรับเกินหนึ่งรอยคน ก รแจงเปนหนังสือจะกระท โดยก รประก ศในหนังสือพิมพซึ่งแพรหล ย
ส นักในทองถิ ่นนั้นก็ไดรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ในกรณี
ก นี้ใหถือว ไดรัส บนัแจงเมื ่อลวงพนระยะเวล
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สิบห วันนับแตวั
ส นันกทีง ่ไนคณะกรรมก
ดแจงโดยวิธี รกฤษฎีก
ดังกล ว
ม ตร ในกรณีมีเหตุจ เปนเรงดวนก รแจงค สั่งท งปกครองจะใชวิธีสงท ง
ส นักเครื ่องโทรส รก็ไรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ด แตตองมี
ก หลักฐ นกส รไดสงจ กหนวยง รกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก นผูจัดบริ
ก ก รโทรคมนสคมทีนักง่เปนสื ่อในก ร รกฤษฎีก
สงโทรส รนั้น และตองจัดสงค สั่งท งปกครองตัวจริงโดยวิธีใดวิธีหนึ่งต มหมวดนี้ใหแกผูรับในทันทีที่
อ จกระท ได ในกรณี ส นักนง ี้ในคณะกรรมก
หถือว ผูรับไดรั บแจงค
รกฤษฎี ก สั่งท งปกครองเปนหนั งสือต มวัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก น เวลก ที่ปร กฏใน
หลักฐ นของหนวยง นผูจัดบริก รโทรคมน คมดังกล ว เวนแตจะมีก รพิสูจนไดว ไมมีก รไดรับหรือ
ส นักไดรั บกอนหรือหลัรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก งจ กนัก้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

หมวด
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีคณะกรรมก
ก รทีส่มีอนักนง จด เนินก รพิรกฤษฎี
นคณะกรรมก จ รณ กท งปกครอง ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ก รแตงตั้งกรรมก รในลักษณะที่เปนผูทรงคุณวุฒิใหแตงตั้งโดยระบุตัว
บุคคล ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร นอกจ กพนจ กต แหนงต มว ระ กรรมก รพนจ กต แหนงเมื่อ
ส( นั)กตง นคณะกรรมก
ย รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) ล ออก
( ) เปนบุ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก คคลลมละลส นัยกง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
( ) เปนคนไรคว มส ม รถหรือคนเสมือนไรคว มส ม รถ
ส( นั)กไดรั บโทษจ คุกโดยค
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีพิกพ กษ ถึงที่สุดสใหจ
นักงคุนคณะกรรมก
ก เวนแตเปนคว มผิกดลหุโทษหรือ
รกฤษฎี
คว มผิดอันไดกระท โดยประม ท
( ) มีเกหตุตองพนจ กต
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ส นัแหนงกอนครบว ระต มกฎหม
กง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ยว ดวยก
ส นัรนั
กง ้นนคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ในกรณี ที่กรรมก รพนจ กตส แหนงกอนว
ระ ผูมีอ น จแตงตั้งอ จ
ส นักแตงตั ้งผูอื่นเปนกรรมก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกรแทนได และใหผู ส นักทีง ่ไนคณะกรรมก
ดรับแตงตั้งใหด รงตก แหนงแทนอยูสในต
รกฤษฎี นักง แหนงเท กับ รกฤษฎีก
ว ระทีเ่ หลืออยูของผูซึ่งตนแทน
สในกรณี ที่มีก รแตงตัรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก ้งกรรมก ก รเพิ่มขึ้นในระหว งที่กรรมก รซึรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ่งแตงตัก้งไวแลวยังมี
ว ระอยูในต แหนง ใหผูที่ไดรับแตงตั้งใหเปนกรรมก รเพิ่มขึ้นอยูในต แหนงเท กับว ระที่เหลืออยู
ส นักของกรรมก
ง นคณะกรรมก รที่ไดรั บแตงตั
รกฤษฎี ก ้งไวแลว ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร ภ ยใตบัรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก งคับม ตร
ก ก รใหกรรมก รในคณะกรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รวินกิจฉัยขอพิพ ท
รกฤษฎี
พนจ กต แหนงกอนครบว ระจะกระท มิได เวนแตกรณีมีเหตุบกพรองอย งยิ่งตอหน ที่ห รือมี
ส นักคว มประพฤติเสืรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ่อมเสียกอย งร ยแรง ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ภ ยใตบังคับม ตร วรรคสอง ก รประชุมของคณะกรรมก รตอง
ส นักมีงกนคณะกรรมก
รรมก รม ประชุ มอยก งนอยกึ่งหนึ่สงจึนังกจะเปนองคประชุ
รกฤษฎี ม เวนแตบทบั
ง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ญญัติแสหงกฎหม ยหรือกฎ รกฤษฎีก
หรือค สั่งที่จัดใหมีคณะกรรมก รชุดนั้นจะก หนดไวเปนอย งอื่น
สในกรณี มีกรรมก รครบที
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ่จะเปนองคประชุ
ก สมได
นักงแตก รพิจ รณ รกฤษฎี
นคณะกรรมก เรื่องใดถก ตองเลื่อน
ม เพร ะไมครบองคประชุม ถ เปนก รประชุ มของคณะกรรมก รซึ่งมิใชคณะกรรมก รวินิจฉัย
ส นักขอพิ พ ท ห กไดมี
ง นคณะกรรมก ก รนัก ดประชุมเรื่องนั
รกฤษฎี ส นั้นกอีงกนคณะกรรมก
ภ ยในสิบสี่วรกฤษฎี
ันนับแตวั
ก นนัดประชุมสที่เนัลืก่องนม และก ร รกฤษฎีก
ประชุมครั้งหลังนี้มีกรรมก รม ประชุมไมนอยกว หนึ่งในส มของจ นวนกรรมก รทั้งหมด ใหถือว
เปนองคประชุม แตทั ส นัก้งงนี้ตนคณะกรรมก
องระบุคว มประสงคใหเกิ
รกฤษฎีก ดผลต มบทบั
ส นักงญนคณะกรรมก
ญัตินี้ไวในหนัรกฤษฎี
งสือนัดกประชุมดวย
ม ตร ก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก รประชุ
ส มนัใหเปนไปต มระเบีรกฤษฎี
กง นคณะกรรมก ยบก กรที่คณะกรรมกส รกนักงหนด
ก รนัดประชุมตองท เปนหนังสือและแจงใหกรรมก
รทุกคนทร บลวงหน ไมนอย
กว ส มวัน เวนแตกรรมก รนั้นจะไดทร บก รบอกนัดในที่ประชุมแลว กรณีดังกล วนี้จะท หนังสือ
ส นักแจงนั ดเฉพ ะกรรมก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีรที
ก ่ไมไดม ประชุสมก็นัไกดง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
บทบัญญัติในวรรคสองมิใหน ม ใชบังคับในกรณีมีเหตุจ เปนเรงดวนซึ่งประธ น

ส นักกรรมก รจะนัดประชุ
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีมเปนอย
ก งอื่นก็ไดส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร ประธ รกฤษฎี

กง นคณะกรรมก นกรรมกก รมี อ น จหน
ส นักทีง่ดนคณะกรรมก
เนินก รประชุ ม และเพื
รกฤษฎี ก ่ อรัก ษ
คว มเรียบรอยในก รประชุม ใหประธ นมีอ น จออกค สั่งใด ๆ ต มคว มจ เปนได
ถ ประธ นกรรมก รไมอยูในที่ประชุมหรือไมส ม รถปฏิบัติหน ที่ไดใหรองประธ น
กรรมก รท หน สที่แนัทน ถ ไมมีรองประธ
กง นคณะกรรมก นกรรมก
รกฤษฎี ก รหรือมีแสตไมส ม รถปฏิบัติหรกฤษฎี
นักง นคณะกรรมก น ที่ไดก ใหกรรมก ร
ที่ม ประชุมเลือกกรรมก รคนหนึ่งขึ้นท หน ที่แทน
ในกรณี
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ที่ประธ นกรรมก
ส นักง รมี หน ที่ตองดรกฤษฎี
นคณะกรรมก เนินกก รใด ๆ นอกจส นักกกง รด เนินก ร รกฤษฎีก
ประชุมใหน คว มในวรรคสองม ใชบังคับโดยอนุโลม
ม ตร ก รลงมติของที่ประชุมใหถือเสียงข งม ก
กรรมกก รคนหนึ่งใหมีสหนันึก่งงเสีนคณะกรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ยงในก รลงคะแนน
รกฤษฎีกถ คะแนนเสียสงเท
นักงกันนคณะกรรมก
ใหประธ น รกฤษฎีก
ในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเปนเสียงชี้ข ด
เรื่องใดถ ไมมีผู คัดค น ใหประธ นถ มทีส ่ปนัระชุ กง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
มว มีผู เห็น เปนอย งอื่นหรือไม
ไมมีผูเห็นเปนอย
รกฤษฎีงอืก่น ใหถือว ที่ปสระชุ
นักมงลงมติ เห็นชอบในเรื
นคณะกรรมก รกฤษฎี่องนัก ้น ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
สม นัตร ในก รประชุ

กง นคณะกรรมก มตองมี
รกฤษฎี ก ร ยง นก สรประชุ มเปนหนังสือรกฤษฎีก
ถ มีคว มเห็นแยงใหบันทึกคว มเห็นแยงพรอมทั้งเหตุผลไวในร ยง นก รประชุม
ส นักและถ กรรมก รฝรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ยข กงนอยเสนอคว สมเห็
นักนงแยงเปนหนั
นคณะกรรมกงสือรกฤษฎี
ก็ใหบันกทึกคว มเห็นแยงนั
ส นัก้นง ไวดวย
สม นัตร ค วินิ จรกฤษฎี

กง นคณะกรรมก ฉัยของคณะกรรมก
ก สรวินันกงิ จฉันคณะกรรมก
ยขอพิพ ทตองมี
รกฤษฎีลกยมื อชื่ อของ
กรรมก รที่วินิจฉัยเรื่องนั้น
ถ กรรมก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก รคนใดมีสค วนักมเห็ นแยง ใหมีสรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ิ ทธิท กคว มเห็ นแยงของตนรวมไวในค
วินิจฉัยได
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักงบทเฉพ ะก ล รกฤษฎีก

นคณะกรรมก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ใหถือว ระเบียบส นักน ยกรัฐมนตรีว ดวยก รปฏิบัติร ชก รเพื่อ
ส นักประช ชนของหนวยง
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีกนของรัฐ พ.ศ.ส นักง นคณะกรรมก
เปนระเบียรกฤษฎี
บที่คณะรั
ก ฐมนตรีว งขึ
ส ้นนัตกง มม ตร
แหงพระร ชบัญญัตินี้
ม ตร บรรด ค ขอเพื่ อ ใหมี ค สั่ งท งปกครองที่ เจ หน ที่ ไดรับ ไวกอนที่
ส นักพระร ชบัญญัตินรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ี้ใชบังคักบ ใหเจ หน ทีส ่ทนักกง รพิ จ รณ ค ขอดั
นคณะกรรมก งกลก วต มหลักเกณฑที
รกฤษฎี ส นักง่กนคณะกรรมก
ฎหม ยหรือ รกฤษฎีก
กฎส หรับเรื่องนั้นสไดก หนดไว

ม ตร เมื่อไดมีก รจัดตั้งศ ลปกครองขึ้นแลว บทบัญญัติม ตร ใหเปน

ส นักอังนนคณะกรรมก
ยกเลิก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ผูรับสนองพระบรมร ชโองก ร
บรรห ร ศิลปอ ช
น ยกรัสฐมนตรี

หม ยเหตุ :- เหตุผลในก รประก ศใชพระร ชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่ก รด เนินง นท งปกครองใน

ส นักปจจุ บันยังไมมีหรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ลักเกณฑและขั
ก ้น ตอนที
ส นั่ เหม ะสม จึงสมควรก
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีหนดหลั
ก กเกณฑและขั
ส นักง ้ นนคณะกรรมก
ตอนต ง ๆ รกฤษฎีก
ส หรับก รด เนินง นท งปกครองขึ้นเพื่อใหก รด เนินง นเปนไปโดยถูกตองต มกฎหม ย มีประสิทธิภ พ
ในก รใชบั งคับ กฎหม ยใหส ม รถรัรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก กษ ประโยชนส
ก ธ สรณะได และอ นวยคว
นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีมเปนธรรมแก
ก
ประช ชน อีกทั้งยังเปนก รปองกันก รทุจริตและประพฤติมิชอบในวงร ชก ร จึงจ เปนตองตร
พระร ชบัญญัตินี้
พระร ชบัญญัติวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง (ฉบับที่ ) พ.ศ.
ม ตร พระร ชบั ญ ญัตินี้ใหใชบังคับตั้งแตวันถัดจ กวันประก ศในร ชกิจจ
นุเบกษ เปนตนไป
ส นักหม ยเหตุ :- เหตุรกฤษฎี

ง นคณะกรรมก ผลในกก รประก ศใชพระร ชบัญญัติฉบับรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก นี้ คือ กโดยที่เปนก รสมควรแกไขเพิ ่มเติม รกฤษฎีก
กฎหม ยว ดวยวิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครองเพื่อก หนดหลักเกณฑในก รจัดท ค สั่งท งปกครอง
ใหมีประสิทธิภ พส เพืนัก่องรักนคณะกรรมก
ษ ประโยชนสรกฤษฎี ก
ธ รณะและอ นวยควส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
มเปนธรรมแกประช ชน อีกทั้งยังเปน
ส นักกง รปองกั นก รทุรกฤษฎี
นคณะกรรมก จริตและประพฤติ
ก มิชอบในวงร ชก ร จึงจรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก เปนตองตร
ก พระร ชบั
สญนักญังตนคณะกรรมก
นิ ี้ รกฤษฎีก
พระร ชบัญญัติวิธสีปนัฏิกบงัตนคณะกรรมก
ิร ชก รท งปกครอง
รกฤษฎีก(ฉบับที่ ) พ.ศ.
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี พระร ชบัส ญนักญังตนคณะกรรมก
ินี้ใหใชบังคับรกฤษฎี
ตั้งแตวักนถัดจ กวันประกส นักงศในร ชกิจจ รกฤษฎีก
นุเบกษ เปนตนไป เวนแตบทบัญญัติม ตร / ม ตร / ม ตร / ม ตร /
และม ตร /ส นักใหใชบั งคับเมื่อพนก
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีหนดหนึ
ก ่งรอยแปดสิ
ส นักบง วันคณะกรรมก
นนับแตวันประก
รกฤษฎีศในร
ก ชกิจจ
นุเบกษ เปนตนไป
ม ตร ในกรณีที่ค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงินใดเปนที่สุดแลวเปน
เวล เกิน หนึ่งปในวัน ที่พ ระร ชบัญ ญัตินี้ใชบังคับ ใหหนวยง นของรัฐ ที่ออกค สั่งนั้น ด เนินก ร
คับท งปกครองต
รกฤษฎีมพระรก ชบัญญัสติวนัิธกีปงฏินคณะกรรมก
บัติร ชก รทรกฤษฎี
งปกครอง
ก พ.ศ. ส นักซึง่งแกไขเพิ ่มเติม รกฤษฎีก
โดยพระร ชบัญญัตินี้ตอไป โดยจะด เนินก รต มม ตร / ไดตอเมื่อเปนค สั่งท งปกครอง
ที่ก หนดใหช ระเงิ
ส นันกซึง่งมีนคณะกรรมก
ลักษณะต มที ่ก หนดในกฎกระทรวง
รกฤษฎี ก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี บรรด คดีสเกีนั่ยกวกั บก รโตแยงกรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก รใชมก ตรก รบั งคับสท นังปกครองซึ ่งค ง รกฤษฎีก
พิจ รณ อยูในศ ลใดในวันที่พระร ชบัญญัตินี้ใชบังคับ ใหศ ลนั้นด เนินกระบวนพิจ รณ และมี
ค พิพ กษ ตอไปจนคดี นั้นถึงที่สุด รกฤษฎีก
ส นักง นคณะกรรมก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
ม ตรก
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ใหกรมบัสงคันับกคดี ส นักง น ก.พ.ร.
ง นคณะกรรมก รกฤษฎีสก นักง น ก.พ.สสนักนังกนคณะกรรมก
งบประม ณ รกฤษฎีก
และหนวยง นอื่นสทีนั่เกีกง่ยวของรวมกั นจัดท โครงสร งกรมบัสงคันับกคดี
กรอบอัตร ก ลังข ร ชก รและ
ร ชกิจจ นุเบกษ เลม /ตอนที่ ก/หน / ธันว คม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี ก ส
ร ชกิจจ นุเบกษ เลม นั
ก ง นคณะกรรมก รกฤษฎีก / พฤษภ คมส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก
/ตอนที่ ก/หน
พนั กง นร ชก ร และก หนดงบประม ณ รวมทั้งก รด เนินก รอื่นใดอันจ เปน เพื่อรองรับก ร

ส นักดง นคณะกรรมก
เนิ น ก รต มอรกฤษฎี
น จหนก ที่ ข องกรมบั
ส นังกคังบนคณะกรรมก
คดีต มพระรรกฤษฎี
ชบัญกญั ตินี้ภ ยในหกสิ
ส นับกวัง นนคณะกรรมก
นับแตวัน ที่ รกฤษฎีก
พระร ชบัญญัตินี้ใชบังคับ
ม ตร บรรด กฎหรื อ ค สั่ ง ใด ๆ ที่ ไดออกโดยอ ศั ย อ น จต มคว มใน
พระร ชบั ญ ญั ติ วิ ธี ป ฏิ บั ติ ร ชก รท งปกครอง พ.ศ. ที่ ใ ชบั ง คั บ อยู ในวั น กอนวั น ที่
พระร ชบัญญัตินสี้ในัชบักงงคันคณะกรรมก
บ ใหยังคงใชบั งคับกตอไปไดเพียงเท
รกฤษฎี ส นักทีง่ไนคณะกรรมก
มขัดหรือแยงกั บพระร
รกฤษฎี ก ชบัญ ญัติ
วิธีปฏิบัติร ชก รท งปกครอง พ.ศ. ซึ่งแกไขเพิ่มเติมโดยพระร ชบัญ ญัตินี้ จนกว จะมี
ส นักกฎหรื อค สั่งใด รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ๆ ที่ออกต
ก มพระร ชบั ส นัญกญัง ตนคณะกรรมก
ิวิธีปฏิบัติร ชก
รกฤษฎีรทก งปกครอง พ.ศ. ซึ่งแกไข รกฤษฎีก
เพิ่มเติมโดยพระร ชบัญญัตินี้ใชบังคับ
สก นัรด เนิน ก รออกกฎต
กง นคณะกรรมก รกฤษฎีมวรรคหนึ
ก ่งใหดส นัเนิกงนนคณะกรรมก
ก รใหแลวเสร็ จภ ยในหนึ
รกฤษฎี ก ่งรอย
แปดสิบ วัน นั บ แตวัน ที่พระร ชบั ญญั ตินี้ใชบังคับ ห กไมส ม รถด เนินก รได ใหน ยกรัฐมนตรี
ส นักรง ยง นเหตุผลทีรกฤษฎี
นคณะกรรมก ่ไมอ จดก เนินก รไดตอคณะรั ฐมนตรีเพื่อทร
ส นักง นคณะกรรมก บ ก

ม ตร ใหน ยกรัฐมนตรีรักษ ก รต สมพระร
ชบัญญัตินี้
หม ยเหตุ :- เหตุผลในก รประก ศใชพระร ชบัญญัติฉบับนี้ คือ โดยที่ปจจุบันบทบัญญัติ เกี่ยวกับ
ก รบังคับท งปกครองต มกฎหม ยวรกฤษฎี
ส นักง นคณะกรรมก ดวยวิกธีปฏิบัติร ชก สรทนักงปกครองยั งไมมีรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ประสิทกธิภ พในก ร
บังคับ ใช โดยเฉพ ะก รบั งคับ ต มค สั่ งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงิน ซึ่งกฎหม ยว ดวยวิธี
ส นักปฏิ บัติร ชก รทรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก งปกครองกก หนดใหนส นัวิกธงีกนคณะกรรมก
รยึด ก รอ รกฤษฎี
ยัด และกก รข ยทอดตล ส นักดทรั พยสิน ต ม รกฤษฎีก
ประมวลกฎหม ยวิธีพิจ รณ คว มแพงม ใชบังคับโดยอนุโลม จึงไมมีร ยละเอียดวิธีปฏิบัติและ
ระยะเวล ในก รบั ส นังกคังบนคณะกรรมก
ท งปกครองทีรกฤษฎี
่ชัดเจน ก ซึ่ งกอใหเกิ ดสควนักงมไมเปนธรรมแกผู
นคณะกรรมก รกฤษฎี อยูกในบั งคับของ
ม ตรก รบังคับท งปกครอง ประกอบกับเจ หน ที่ของหนวยง นของรัฐสวนใหญไมมีคว มเชี่ ยวช ญ
ส นักในก รยึด ก รอรกฤษฎี
ง นคณะกรรมก ยัด และก ก รข ยทอดตลส นักงดทรั พยสิน อีกทัรกฤษฎี
นคณะกรรมก ้งไมมีบกทบัญญัติที่ใหอส นันกงจแกเจ หน ที่ รกฤษฎีก
ในก รสืบห ทรัพยสินและมอบหม ยใหหนวยง นอื่นหรือเอกชนด เนินก รแทนได สงผลใหไมส ม รถ
บังคับต มค สั่งท งปกครองที่ก หนดใหช ระเงินไดอย งมีประสิทธิภ พและรัฐตองสู ญเสียร ยได
ส นักในที ่สุด ดังนั้น รกฤษฎี
ง นคณะกรรมก สมควรปรั ก บปรุงหลักเกณฑในก
ส นักง นคณะกรรมกรบังคับทรกฤษฎี
งปกครองเพื
ก ่อใหชัดเจน
ส นักมีงปนคณะกรรมก
ระสิทธิภ พ รกฤษฎีก
และเปนธรรมยิ่งขึ้น จึงจ เปนตองตร พระร ชบัญญัตินี้

พิมพม ด /เพิ่มเติม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส พฤษภ คม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก นุสร /ตรวจ

พฤษภ คม
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ภูมกิกิติ/ปรับปรุง

กรกฎ คม
ภัทร นิษฐ/ตรวจ
ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก กรกฎก คม

สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ พระรำชกฤษฎีกำ กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดของเจ้ำหน้
สำนัำทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ พ.ศ. ๒๕๓๙ กำ
พ.ศ. ๒๕๔๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ให้ไว้สณำนักวังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นที่ ๓๐ เมษำยน พ.ศ. ก๒๕๔๐
ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เป็นปีที่ ๕๒ ในรัชกำลปัจจุบัน
พระบำทสมเด็จพระปรมินทรมหำภูมิพลอดุลยเดช มีพระบรมรำชโองกำรโปรดเกล้ำฯ
ให้ประกำศว่ำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนัโดยที ่เป็น กำรสมควรกำหนดให้

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ห น่ว ยงำนของรั ฐ บำงแห่งเป็นหน่กำว ยงำนของรัฐ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำมกฎหมำยว่ำด้วยควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
อำศัย อำนำจตำมควำมในมำตรำ ๑๗๘
ของรัฐ ธรรมนูญ แห่งรำชอำณำจั กรไทย
ซึ่งแก้ไขเพิ่มเติมโดยรัฐธรรมนูญแห่งรำชอำณำจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๕) พุทธศักรำช ๒๕๓๘
และมำตรำ ๔ แห่งกพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญ ญัสตำนัิคกวำมรั บ ผิด ทำงละเมิด ของเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำ หน้ำ ที่ สพ.ศ. ๒๕๓๙ จึง ทรง กำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พระกรุณำโปรดเกล้ำฯ ให้ตรำพระรำชกฤษฎีกำขึ้นไว้ ดังต่อไปนี้
มำตรำ ๑ พระรำชกฤษฎีกำนี้เรียกว่ำ “พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐ
ตำมพระรำชบัญญัติคกวำมรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บผิดทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ.ศ. ๒๕๔๐”
สำนัมำตรำ ๒๑ พระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำนี้ให้ใช้บังสคัำนับกตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิ
กำ จจำ
นุเบกษำเป็นต้นไป
สำนัมำตรำ ๓ ให้ห น่ว ยงำนดั

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ง ต่อ ไปนี ้ เป็ น หน่
สำนั ว ยงำนของรัฐ ตำมพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
(๑)กมหำวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ทยำลัยเทคโนโลยี สุรนำรี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) มหำวิทยำลัยวลัยลักษณ์
สำนั(๓) สถำบันวิจัยระบบสำธำรณสุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ข สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔) สำนักงำนกองทุนสนับสนุนกำรวิจัย
(๕)กสำ ำนักงำนพัฒสนำวิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยำศำสตร์และเทคโนโลยี
กำ แห่งชำติ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖) องค์กำรสงเครำะห์ทหำรผ่ำนศึก
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ

๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๔/ตอนที่ ๑๖ ก/หน้ำ ๑/๒๑ พฤษภำคม ๒๕๔๐
-๒- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๗)๒ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำรเลือกตั้ง
(๘)๓ สกำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กงำนคณะกรรมกำรก ำกับหลักทรัพย์และตลำดหลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กทรัสพำนัย์ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๙)๔ สถำบันพระปกเกล้ำ
ส(๑๐) มหำวิทยำลัยเทคโนโลยี
๕ กำ พระจอมเกล้สำำนั
ธนบุ รี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
(๑๑)๖ มหำวิทยำลัยแม่ฟ้ำหลวง
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี๗กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๒) สำนักงำนผู้ตรวจกำรแผ่นดินของรัฐสภำ
ส(๑๓) สำนักงำนศำลปกครอง
๘
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๔) สำนักงำนศำลยุติธรรม
๙
(๑๕)๑๐กำสำนักงำนปฏิสรำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ูปกำรศึ กษำ (องค์กำรมหำชน)
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๖) สำนักงำนสนับสนุนกำรสร้ำงเสริมสุขภำพ (องค์กำรมหำชน)
๑๑
ส(๑๗) ๑๒
สถำบันพัฒนำองค์กกรชุำ มชน (องค์กสำรมหำชน)
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๑๘)๑๓ โรงเรียนมหิดลวิทยำนุสรณ์ (องค์กำรมหำชน)
(๑๙)๑๔กำโรงพยำบำลบ้สำำนันแพ้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ว (องค์กำรมหำชน) กำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๐)๑๕ สำนักงำนพัฒนำเทคโนโลยีอวกำศและภูมิสำรสนเทศ (องค์กำรมหำชน)
๒ กำ ๓ (๗) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี
มำตรำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ยงำนของรัฐสตำมพระรำชบั
ก ำกำหนดหน่ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญ ญัติ กำ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๒
ส๓ำนัมำตรำ ๓ (๘) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ำกสำหนดหน่ ว ยงำนของรัฐ ตำมพระรำชบั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๒
๔
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำกำ ๓ (๙) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี ก ำกำหนดหน่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ว ยงำนของรัฐสตำมพระรำชบั ญ ญัติ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๔๓
ส๕ำนัมำตรำ ๓ (๑๐) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ำกสำหนดหน่ วยงำนของรัฐ ตำมพระรำชบั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๔๔
๖
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำกำ ๓ (๑๑) เพิ่มสโดยพระรำชกฤษฎี ก ำกำหนดหน่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยงำนของรัฐสตำมพระรำชบั ญ ญัติ
ส๗ำนัมำตรำ ๓ (๑๒) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี
๘
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำกำ ๓ (๑๓) เพิ่มสโดยพระรำชกฤษฎี ก ำกำหนดหน่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยงำนของรัฐสตำมพระรำชบั ญ ญัติ
๙
สำนัมำตรำ ๓ (๑๔) เพิ่ม โดยพระรำชกฤษฎี
๑๐
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี มำตรำ
กำ ๓ (๑๕) เพิ่มสำนั
โดยพระรำชกฤษฎี กำกำหนดหน่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยงำนของรัสฐตำมพระรำชบั ญ ญัติ
๑๑
สำนัมำตรำ ๓ (๑๖) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำกสำหนดหน่ วยงำนของรัฐตำมพระรำชบั
๑๒
กำ ๓ (๑๗) เพิ่มสำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยงำนของรัสฐำนั
ตำมพระรำชบั ญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๔๔
๑๓
มำตรำ ๓ (๑๘) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
๑๔
มำตรำ ๓ (๑๙) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
สำนักควำมรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหน้ำที่ พ.ศ.ส๒๕๓๙
บผิดทำงละเมิดของเจ้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๔๔ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๓- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๑)๑๖ สำนักงำนรับรองมำตรฐำนและประเมินคุณภำพกำรศึกษำ (องค์กำรมหำชน)

(๒๒)๑๗กำศูนย์มำนุษยวิสทำนัยำสิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รินธร (องค์กำรมหำชน)
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๓)๑๘ กองทุนบำเหน็จบำนำญข้ำรำชกำร
ส(๒๔) สถำบันมำตรวิทยำแห่
๑๙ กำงชำติ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๕)๒๐ แพทยสภำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี๒๑กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๖) บรรษัทบริหำรสินทรัพย์ไทย
ส(๒๗) สถำบันส่งเสริมกำรสอนวิ กำ ทยำศำสตร์ สำนัและเทคโนโลยี
๒๒
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒๘) สภำเภสัชกรรม
๒๓
(๒๙)๒๔กำสำนักงำนคณะกรรมกำรพั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ฒนำระบบรำชกำร
(๓๐) กองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อกำรศึกษำ
๒๕
ส(๓๑) ๒๖
ทันตแพทยสภำ กำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓๒)๒๗ สภำกำรพยำบำล
(๓๓)๒๘กำสำนักงำนหลัสกำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ประกั นสุขภำพแห่งชำติ กำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ส๑๕ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำ ๓ (๒๐) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
๑๖ กำ ๓ (๒๑) เพิ่มสำนั
มำตรำ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยพระรำชกฤษฎี กำ วยงำนของรัสฐำนั
กำกำหนดหน่ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ตำมพระรำชบั ญ ญัติ กำ
ส๑๗ำนัมำตรำ ๓ (๒๒) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
๑๘
กำ ๓ (๒๓) เพิ่มสำนั
ส๑๙ำนัมำตรำ ๓ (๒๔) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕
๒๐
กำ ๓ (๒๕) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๔๖
ส๒๑ำนัมำตรำ ๓ (๒๖) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๒
กำ ๓ (๒๗) เพิ่มสำนั
๒๓
สำนัมำตรำ ๓ (๒๘) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
๒๔
กำ ๓ (๒๙) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๕
สำนัมำตรำ ๓ (๓๐) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๖
กำ ๓ (๓๑) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๗
มำตรำ ๓ (๓๒) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๖
๒๘
มำตรำ ๓ (๓๓) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
บผิดทำงละเมิดของเจ้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
(ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๖กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๔- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓๔)๒๙ สำนักงำนส่งเสริมอุตสำหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชำติ (องค์กำรมหำชน)

(๓๕)๓๐กำสำนักงำนคณะกรรมกำรกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จกำรโทรคมนำคมแห่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งชำติ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๓๖)๓๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับกำรซื้อขำยสินค้ำเกษตรล่วงหน้ำ
ส(๓๗) ๓๒
คุรุสภำ
(๓๘)๓๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรส่งเสริมสวัสดิกำรและสวัสดิภำพครูและบุคลำกร
ทำงกำรศึกษำ
ส(๓๙) ธนำคำรแห่งประเทศไทย
๓๔
(๔๐) สภำวิศวกร
๓๕
(๔๑)๓๖กำกองทุนสนับสนุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนันกกำรสร้ ำงเสริมสุขภำพ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔๒) สำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับและส่งเสริมกำรประกอบธุรกิจประกันภัย
๓๗
ส(๔๓) ๓๘
สถำบันกำรแพทย์ฉุกกเฉิ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นแห่งชำติ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔๔)๓๙ สภำกำยภำพบำบัด
(๔๕)๔๐กำสภำสถำปนิกสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔๖)๔๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับกิจกำรพลังงำน
สำนัก๔๒
(๔๗)งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรนโยบำยวิ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ทยำศำสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรมแห่งชำติ
๒๙ กำ ๓ (๓๔) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๙) พ.ศ. ๒๕๔๗
ส๓๐ำนัมำตรำ ๓ (๓๕) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๔๙
๓๑
กำ ๓ (๓๖) เพิ่มสำนั
โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำกำหนดหน่
กำ วยงำนของรัสฐำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๔๙
ส๓๒ำนัมำตรำ ๓ (๓๗) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๙
๓๓
กำ ๓ (๓๘) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๒) พ.ศ. ๒๕๔๙
ส๓๔ำนัมำตรำ ๓ (๓๙) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๑
๓๕
กำ ๓ (๔๐) แก้สำนัไ ขเพิ ่ ม เติ ม โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ำก ำหนดหน่
สำนัว ยงำนของรั ฐ ตำม
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๒
๓๖
สำนัมำตรำ ๓ (๔๑) แก้ ไ ขเพิ่ กมำเติ ม โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ก ำก ำหนดหน่ ว ยงำนของรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐ ตำม
๓๗
กำ ๓ (๔๒) แก้สำนัไ ขเพิ ่ ม เติ ม โดยพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก ำก ำหนดหน่
สำนัว ยงำนของรั ฐ ตำม
๓๘
สำนัมำตรำ ๓ (๔๓) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๒
๓๙
กำ ๓ (๔๔) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๖) พ.ศ. ๒๕๕๒
๔๐
มำตรำ ๓ (๔๕) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๒
๔๑
มำตรำ ๓ (๔๖) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
บผิดทำงละเมิดของเจ้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
(ฉบับที่ ๑๘) พ.ศ. ๒๕๕๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๕- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๔๘)๔๓ สำนักงำนอัยกำรสูงสุด
(๔๙)๔๔กำสำนักงำนคณะกรรมกำรกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จกำรกระจำยเสี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ยง กิจกำรโทรทั
สำนักศงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น์ และกิจกำร กำ
โทรคมนำคมแห่งชำติ
ส(๕๐) สำนักงำนเลขำธิกำรสภำผู
๔๕ กำ ้แทนรำษฎรสำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕๑)๔๖ สำนักงำนเลขำธิกำรวุฒิสภำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี๔๗กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕๒) สภำเทคนิคกำรแพทย์
ส(๕๓) กองทุนส่งเสริมกำรประกั กำ นภัยพิบัตสิ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๔๘
(๕๔) สำนักงำนส่งเสริมวิสำหกิจขนำดกลำงและขนำดย่อม
๔๙
(๕๕)๕๐กำกองทุนประกัสนำนัชีวกิตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕๖) กองทุนประกันวินำศภัย
๕๑
ส(๕๗) ๕๒
สภำวิชำชีพบัญชี กำ
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๕๘)๕๓ สำนักงำนกำรบินพลเรือนแห่งประเทศไทย
(๕๙)๕๔กำสัตวแพทยสภำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๖๐)๕๕ กองทุนกำรออมแห่งชำติ
๔๒ กำ ๓ (๔๗) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๘) พ.ศ. ๒๕๕๔
ส๔๓ำนัมำตรำ ๓ (๔๘) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๙) พ.ศ. ๒๕๕๔
๔๔
กำ ๓ (๔๙) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๐) พ.ศ. ๒๕๕๕
ส๔๕ำนัมำตรำ ๓ (๕๐) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๕๕
๔๖
กำ ๓ (๕๑) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๕๕
ส๔๗ำนัมำตรำ ๓ (๕๒) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๒) พ.ศ. ๒๕๕๕
๔๘
กำ ๓ (๕๓) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๓) พ.ศ. ๒๕๕๕
๔๙
สำนัมำตรำ ๓ (๕๔) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำ ที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. ๒๕๕๘
๕๐
กำ ๓ (๕๕) เพิ่มสำนั
โดยพระรำชกฤษฎี ก ำกำหนดหน่
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๘
๕๑
สำนัมำตรำ ๓ (๕๖) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎี
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๘
๕๒
กำ ๓ (๕๗) เพิ่มสำนั
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๘
๕๓
มำตรำ ๓ (๕๘) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๙
๕๔
มำตรำ ๓ (๕๙) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญ ญัติ
บผิดทำงละเมิดของเจ้ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
(ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. ๒๕๖๑ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๖- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
มำตรำกำ๓/๑๕๖ ให้หสน่ำนัวยงำนดั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี งต่อไปนี้ เป็นหน่กวำยงำนของรัฐตำมพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญญัติ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
ส(๑)
ำนักองค์ กำรมหำชนตำมกฎหมำยว่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำด้วยองค์ กำรมหำชน
สำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
(๒) มหำวิทยำลั ยหรือสถำบันอุดมศึกษำของรัฐ ซึ่งไม่เป็ นส่ ว นรำชกำรและอยู่ใน
กำกับของรัฐ
มำตรำ ๔ ให้นำยกรัฐมนตรีรักษำกำรตำมพระรำชกฤษฎีกำนี้
ผู้รับสนองพระบรมรำชโองกำร
พลเอก ชวลิต ยงใจยุทธ
นำยกรัฐมนตรีกำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

๕๕
มำตรำ ๓ (๖๐) เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำม
รับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๘) พ.ศ. ๒๕๖๑
๕๖
มำตรำ ๓/๑ เพิ่มโดยพระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับ
สำนักผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำทีก่ ำพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบั
สำนั
บทีก่ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
๑๐) พ.ศ. ๒๕๔๘ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๗- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ เนื่องจำกกฎหมำยว่ำด้วยควำมรับ

สำนักผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดทำงละเมิดของเจ้ำหน้กำำที่ได้กำหนดหลั สำนักกกฎหมำยเรื ่องควำมรับผิกดำทำงละเมิดไว้สแำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตกต่ ำงจำกหลักใน
ประมวลกฎหมำยแพ่งและพำณิชย์ เพื่อให้เกิดประสิทธิภำพในกำรปฏิบัติหน้ำที่เพื่อประโยชน์ส่วนรวม
และเกิด ควำมเป็สนำนัธรรมแก่ เจ้ ำหน้ ำที่ และกำรจะน
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหลั กสกำรนี ้ ไปใช้บั งคั บ กับ หน่ ว ยงำนใดที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ มิ ใช่
รำชกำรส่วนกลำง รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น และรัฐวิสำหกิจที่จัดตั้งโดยระรำชบัญญัติ
หรือพระรำชกฤษฎีกำนั้น จะต้องกำหนดในพระรำชกฤษฎีกำอีกชั้นหนึ่ง สมควรกำหนดหน่วยงำนของ
รัฐบำงแห่ งเป็น หน่
สำนัวยงำนของรั ฐตำมกฎหมำยว่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำด้วยควำมรัสำนับกผิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ กำ ำที่ เพื่อให้
เจ้ำหน้ำที่ของรัฐอยู่ในระบบควำมรับผิดอันเดียวกัน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบัสบำนั
ที่ ก๒)งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ.ศ. ๒๕๔๒๕๗ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักหมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พสระรำชกฤษฎี กำฉบับนี้ คือ กโดยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่สำนักงำนคณะกรรมกำรกำร
เลือกตั้งและสำนักงำนคณะกรรมกำรกำกับหลักทรัพย์และตลำดหลัก ทรัพย์ มิได้มีฐำนะเป็นกระทรวง
ทบวง กรม หรือส่สวำนันรำชกำรที
่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็สนำนักรม
รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วน
สำนักท้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจกทีำ ่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบั ญญัติหรือพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำ หำกแต่สไำนั ด้รกับงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรจัดตั้งให้มี กำ
ฐำนะเป็นหน่วยงำนของรัฐที่เป็นอิสระตำมพระรำชบัญญัติประกอบรัฐธรรมนูญว่ำด้วยคณะกรรมกำร
กำรเลื อ กตั้ ง พ.ศ.
สำนั๒๕๔๑ และพระรำชบักญำญั ติ ห ลั ก ทรัสพำนัย์ แกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ละตลำดหลั ก ทรั พ ย์ กพ.ศ. ำ ๒๕๓๕
ตำมล ำดั บ ซึ่ งขณะนี้ ยั งไม่ มี ก ำรก ำหนดให้ ส ำนั ก งำนคณะกรรมกำรกำรเลื อ กตั้ งและส ำนั ก งำน
สำนักคณะกรรมกำรก ำกับหลักกำทรัพย์และตลำดหลั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กทรัพย์เป็นหน่วยงำนของรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐตำมพระรำชบั ญญัติควำม
รับ ผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่พ ระรำชบัญ ญั ติ ดั งกล่ ำวได้บั ญ ญั ติให้ กำร
กำหนดให้ ห น่ ว ยงำนอื ่น ของรั ฐ เป็ น หน่ ว ยงำนของรั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐ ตำมกฎหมำยดั งกล่ ำวต้ อ งตรำเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ น พระรำช
กฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติ
สำนักควำมรั บผิดทำงละเมิดของเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหน้ำที่ พ.ศ. สำนัก๒๕๓๙ และเพื่อให้เจ้ำหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำำที่ของรัฐอยู่ใสนระบบควำมรั บผิด
อันเดียวกัน จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
สำนักพระรำชกฤษฎี กำกำหนดหน่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วยงำนของรั
สำนัฐกตำมพระรำชบั ญญัติควำมรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บผิดทำงละเมิ
สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของเจ้ำหน้ำที่ กำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๔๓๕๘
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สถำบันพระปกเกล้ำ มิได้มี
สำนักฐำนะเป็ นกระทรวง ทบวง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กรม หรือส่สวำนั นรำชกำรที ่เรียกชื่ออย่ำงอื่กนำและมีฐำนะเป็สนำนักรม
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี รำชกำรส่วน
ภูมิภ ำค รำชกำรส่ วนท้ องถิ่น หรือรัฐวิส ำหกิจที่ตั้งขึ้น โดยพระรำชบัญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี กำ
หำกแต่ ได้ รั บ กำรจั
สำนัดกตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้ งให้ มี ฐ ำนะเป็ น หน่ ว ยงำนของรั
กำ ฐ ที่สเป็ำนันกอิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส ระ ตำมพระรำชบั ญกำญั ติ ส ถำบั น
พระปกเกล้ำ พ.ศ. ๒๕๔๑ ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีกำรกำหนดให้สถำบันพระปกเกล้ำเป็นหน่วยงำนของรัฐ
สำนักตำมพระรำชบั ญญัติควำมรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บผิดทำงละเมิ สำนัดกของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และโดยทีส่ตำนั
ำมพระรำชบั ญญัติ
ดังกล่ำวได้บัญญัสตำนั
ิให้กกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรกำหนดให้หน่วยงำนอื กำ
่นของรัฐเป็นสำนัหน่กวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยงำนของรัฐตำมกฎหมำยดั
กำ
งกล่ำว
๕๗
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๖/ตอนที่ ๑๒๓ ก/หน้ำ ๒๐/๔ ธันวำคม ๒๕๔๒
๕๘ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๑๗/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มีนำคม ๒๕๔๓
่ ๑๙ ก/หน้ำ ๑๒/๑๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๘- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของสถำบันพระปกเกล้ำ ซึ่ งปฏิบัติหน้ำที่โดย

สำนักสุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบั
กำ สำนัญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติควำมรับ ผิดทำงละเมิกำดของเจ้ำหน้ำสทีำนั่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึง
จำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๔๔๕๙
หมำยเหตุ :- เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้ พ ระรำชกฤษฎี ก ำฉบั บ นี้ คื อ โดยที่ ส มควรก ำหนดให้
สำนักมหำวิ ทยำลัยเทคโนโลยีกพำ ระจอมเกล้ำสธนบุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักรงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ี มหำวิทยำลัยแม่ฟ้ำหลวง
กำ สำนักงำนผู ้ตรวจกำรแผ่
สำนั นดิน
ของรัฐสภำ สำนักงำนศำลปกครอง สำนักงำนศำลยุติธรรม สำนักงำนปฏิรูปกำรศึกษำ (องค์กำรมหำชน)
สำนักงำนสนับ สนุสำนันกำรสร้ ำงเสริมสุขภำพ (องค์
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำรมหำชน) สำนัสถำบั นพัฒ นำองค์กรชุมกชน
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ (องค์กำร
มหำชน) โรงเรีย นมหิ ดลวิท ยำนุ ส รณ์ (องค์กำรมหำชน) โรงพยำบำลบ้ำนแพ้ ว (องค์กำรมหำชน)
สำนักสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนักงำนพัฒนำเทคโนโลยี กำ อวกำศและภู สำนัมกิสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำรสนเทศ (องค์กำรมหำชน)
กำ สำนักงำนรั
สำนักบงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รองมำตรฐำน กำ
และประเมินคุณภำพกำรศึกษำ (องค์กำรมหำชน) ศูนย์มำนุษยวิทยำสิรินธร (องค์กำรมหำชน) และ
กองทุ น บ ำเหน็ จสบำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ำนำญข้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ำรำชกำร ซึ่งมิ ได้ มีฐ ำนะเป็ นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่ วนรำชกำรที่
สำนักเรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยกชื่ออย่ำงอื่นและมีกฐำำนะเป็นกรมสรำชกำรส่ วนภูมิภำค รำชกำรส่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ วนท้องถิ่นสำนั
หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
รัฐวิสำหกิจที่ กำ
ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ เป็นหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิด
ทำงละเมิดของเจ้สำำนัหน้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็ กำนต้องตรำพระรำชกฤษฎี กำนี้
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๔๕๖๐
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สถำบันมำตรวิทยำแห่ งชำติ
สำนักมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้มีส ภำพเป็ น กระทรวง
กำ ทบวง กรม สำนัหรื อ ส่ ว นรำชกำรที่ เรียกชื
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ่ อ อย่ ำ งอื่ น และมี
สำนักฐงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนะเป็ น กรม กำ
รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำช
กฤษฎี ก ำ หำกแต่ ได้ รั บ กำรจั ด ตั้ งให้ มี ฐ ำนะเป็ น หน่ ว ยงำนของรั ฐ อยู่ ภ ำยใต้ ก ำรก ำกั บ ดู แ ลของ
สำนักกระทรวงวิ ทยำศำสตร์กำเทคโนโลยี และสิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัก่ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
แวดล้ อม ตำมพระรำชบั กำ ญ ญั ติ พั ฒ นำระบบมำตรวิ ท ยำ
แห่งชำติ พ.ศ. ๒๕๔๐ ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีกำรกำหนดให้สถำบันมำตรวิทยำแห่งชำติเป็นหน่วยงำนของรัฐ
ตำมพระรำชบัญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วำมรับ ผิดทำงละเมิดของเจ้ กำ ำหน้ำที่ สพ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญั ติ
ดังกล่ำวบัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรัฐตำมกฎหมำยดังกล่ำวต้อง
สำนักตรำเป็ นพระรำชกฤษฎีกกำำ ดังนั้น เพื่สอำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ให้กเจ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหน้ำที่ของสถำบันมำตรวิกำ ทยำแห่งชำติ สำนักซงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ึ่งปฏิบัติหน้ำที่ กำ
โดยสุจริต ได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี กำนี้
๕๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๑๘/ตอนที่ ๙๖ ก/หน้ำ ๑/๑๘ ตุลำคม ๒๕๔๔
๖๐ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๑๙/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สิงหำคม ๒๕๔๕
่ ๘๒ ก/หน้ำ ๑/๒๘ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
-๙- สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๔๖๖๑

หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้ พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่แพทยสภำ บรรษัทบริหำร
สินทรัพย์ไทย สถำบั สำนันกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่งเสริมกำรสอนวิทยำศำสตร์
กำ และเทคโนโลยี และสภำเภสัชกรรมกำมิได้มีฐำนะ
เป็ น กระทรวง ทบวง กรม หรือส่ วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมีฐำนะเป็น กรม รำชกำรส่ ว น
ภูมิ ภ ำค รำชกำรส่ ว นท้ อ งถิ่น หรื อรัฐ วิส ำหกิจที่ ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี ก ำ
หำกแต่ได้รับกำรจัสำนั ดตัก้งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ให้มีฐำนะเป็นนิติบุคคลและใช้
กำ อำนำจรั
สำนัฐกตำมพระรำชบั ญญัติวิชำชี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำพเวชกรรม
พ.ศ. ๒๕๒๕ พระรำชกำหนดบรรษัท บริห ำรสิ นทรัพย์ไทย พ.ศ. ๒๕๔๔ พระรำชบัญ ญั ติส ถำบั น
สำนักส่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเสริมกำรสอนวิทยำศำสตร์ กำ และเทคโนโลยี พ.ศ. ๒๕๔๑ และพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัตสิวำนัิชำชี พเภสัชกรรม
พ.ศ. ๒๕๓๗ ตำมลำดับ อันจัดได้ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ง ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีกำรกำหนดให้
เป็นหน่วยงำนของรั สำนัฐกตำมพระรำชบั ญญัติควำมรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บผิดทำงละเมิ ดของเจ้
สำนั ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และโดยที่
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ บัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำน
สำนักอืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่น ของรั ฐ เป็ น หน่ วยงำนของรั
กำ ฐ ตำมกฎหมำยดั งกล่ ำวต้องตรำเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำน พระรำชกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำ ดังนั้น เพื่ อ กำ
เจ้ำหน้ำที่ของแพทยสภำ เจ้ำหน้ำที่ของบรรษัทบริหำรสินทรัพย์ไทย เจ้ำหน้ำที่ของสถำบันส่งเสริมกำร
สอนวิทยำศำสตร์สแำนัละเทคโนโลยี
และเจ้ำหน้ำที่ของสภำเภสัสำนั กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ชกรรม ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับ
สำนักควำมคุ ้มครองตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติควำมรัสำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ กำ ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้อง
ตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๗)กพ.ศ.
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ๒๕๔๖๖๒สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนัลในกำรประกำศใช้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพระรำชกฤษฎี
กำ กำฉบัสำนั
บนีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คือ โดยที่สำนักงำนคณะกรรมกำร
กำ
พัฒนำระบบรำชกำรเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่งที่ตั้งขึ้นตำมพระรำชบัญญัติระเบียบบริหำร
สำนักรำชกำรแผ่ นดิน พ.ศ. ๒๕๓๔
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ แต่มิได้สมำนัีฐำนะเป็ นกระทรวง ทบวงกำกรม หรือส่วนรำชกำรที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่เรียกชื่อ
อย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดย
พระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ สมควรกำหนดให้สำนักงำนคณะกรรมกำรพัฒนำระบบรำชกำร
สำนักเป็ นหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
วำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้
กำ ำหน้ำที่ พ.ศ.
สำนัก๒๕๓๙ เพื่อให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
เจ้ำหน้ำที่ของสำนั กงำนคณะกรรมกำรพัฒ นำระบบรำชกำร ซึ่ งปฏิบัติห น้ำที่โดยสุจริตได้รับควำม
คุ้มครองตำมกฎหมำยดั งกล่ำว จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำนี้ กำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๖๖๓
หมำยเหตุ :- เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้พ ระรำชกฤษฎี ก ำฉบั บ นี้ คือ โดยที่ กองทุ น เงิน ให้ กู้ยืมเพื่ อ
สำนักกำรศึ กษำ ทันตแพทยสภำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สภำกำรพยำบำล และสำนักงำนหลักประกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นสุขภำพแห่
สำนังกชำติ มิได้มีฐำนะ
ส๖๑ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๐/ตอนที่ ๕๕ ก/หน้ำ ๒๑/๑๗ มิถุนำยน ๒๕๔๖
๖๒
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๐/ตอนที่ ๖๙ ก/หน้ำ ๑/๑๘ กรกฎำคม ๒๕๔๖
๖๓ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๐/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ตุลำคม ๒๕๔๖
่ ๑๐๗ ก/หน้ำ ๓๓/๓๐ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
เป็ น กระทรวง ทบวง กรม หรือส่ วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมีฐำนะเป็ น กรม รำชกำรส่ ว น

สำนักภูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มิ ภ ำค รำชกำรส่ ว นท้กอำ งถิ่น หรื อรัฐสวิำนัสกำหกิ จที่ ตั้งขึ้ นโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญั ติ ห รื อสำนั
พระรำชกฤษฎี กำ
หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุคคลและใช้อำนำจรัฐตำมพระรำชบัญญัติกองทุนเงินให้กู้ยืม
เพื่อกำรศึกษำ พ.ศ.
สำนั๒๕๔๑ พระรำชบัญญัตกิวำิชำชีพทันตกรรม
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักพ.ศ. ๒๕๓๗ พระรำชบักญำ ญัติวิชำชีพ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำรพยำบำลและกำรผดุงครรภ์ พ.ศ. ๒๕๒๘ และพระรำชบัญญัติหลักประกันสุขภำพแห่งชำติ พ.ศ.
๒๕๔๕ ตำมลำดับ อันจัดได้ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ง ซึ่งขณะนี้ยังไม่มีกำรกำหนดให้เป็น
หน่วยงำนของรัฐสตำมพระรำชบั ญญัติควำมรักบำผิดทำงละเมิสดำนั
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และโดยที่
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ บัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำน
สำนักอืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรั
กำ ฐตำมกฎหมำยดั งกล่ำวต้องตรำเป็นกพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ กำกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
สำนั ดังนั้น เพื่อให้ กำ
เจ้ำหน้ำที่ของกองทุนเงินให้กู้ยืมเพื่อกำรศึกษำ เจ้ำหน้ำที่ของทัน ตแพทยสภำ เจ้ำหน้ำที่ของสภำกำร
พยำบำล และเจ้ำสหน้ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ของสำนักงำนหลัก ประกั กำ นสุขภำพแห่ สำนังกชำติ ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จริตได้รับ
ควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้อง
สำนักตรำพระรำชกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำก ำหนดหน่วยงำนของรั ฐตำมพระรำชบัญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
วำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ำที่
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๙)กพ.ศ.
ำ ๒๕๔๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๖๔
หมำยเหตุ :- เหตุ สำนัผกลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พ ระรำชกฤษฎี
กำ กสำฉบั บ นี้ คื อ โดยที่ ส ำนั กกงำนส่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ง เสริ ม
อุตสำหกรรมซอฟต์แวร์แห่งชำติ (องค์กำรมหำชน) มิได้มีฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วน
สำนักรำชกำรที ่ เรี ย กชื่ อ อย่ ำกงอืำ ่น และมี ฐ ำนะเป็
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น กรม รำชกำรส่ ว นภูกมำิ ภ ำค รำชกำรส่
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัวกนท้ อ งถิ่น หรื อ
รัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็น
หน่วยงำนของรัฐสประเภทหนึ ่งตำมพระรำชกฤษฎี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำจัดตั้งสสำนั
ำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนส่งเสริมอุตสำหกรรมซอฟต์กำ แวร์
แห่งชำติ (องค์กำรมหำชน) พ.ศ. ๒๕๔๖ และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้เป็น หน่วยงำนของรัฐ
สำนักตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ญ ญัติควำมรักำ บ ผิดทำงละเมิ สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ก๒๕๓๙
ำ และโดยที
สำนั่พกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระรำชบัญญั ติ กำ
ดังกล่ ำวบั ญ ญั ติ ให้ กำรก ำหนดให้ ห น่ ว ยงำนอื่น ของรัฐ เป็น หน่ว ยงำนของรัฐ ต้อ งตรำเป็น พระรำช
กฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของสำนักงำนส่งเสริมอุตสำหกรรมซอฟต์แวร์แห่ง ชำติ (องค์กำร
สำนักมหำชน) ซึ่งปฏิบัติหน้ำทีกำ่โดยสุจริตได้รสับำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ควำมคุ ้มครองตำมพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติควำมรัสบำนั ผิดกทำงละเมิ ดของ
เจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรั ฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๐)
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ.ศ. ๒๕๔๘ส๖๕ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุสผำนั
ลในกำรประกำศใช้ พระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำฉบับสนีำนั ้ คืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
โดยที่ได้มีกำรจัดตั้งองค์
กำกำรมหำชน
ตำมพระรำชบัญญัติองค์กำรมหำชน พ.ศ. ๒๕๔๒ เพิ่มขึ้นจำกเดิมที่ได้กำหนดไว้ให้เป็นหน่ว ยงำนของ
สำนักรังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ฐตำมพระรำชบัญญัติคกวำมรั
ำ บผิดทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็นจำนวนมำก รวมทั้งได้มี
กำรกำหนดให้มหำวิ ทยำลัยหรือสถำบันอุดมศึกษำของรัฐซึ่งสเดิำนัมกถืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อเป็นส่วนรำชกำรประเภทหนึ
กำ
่งออก
๖๔
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๑/ตอนที่ ๗๓ ก/หน้ำ ๓/๓๐ พฤศจิกำยน ๒๕๔๗
๖๕ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๒/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กันยำยน ๒๕๔๘
่ ๘๕ ก/หน้ำ ๑/๒๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๑ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
จำกระบบรำชกำรและมีสถำนะเป็นหน่วยงำนในกำกับของรัฐ แต่ยังไม่ได้กำหนดให้หน่วยงำนดังกล่ำว
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัสตำนัิคกวำมรั บผิดทำงละเมิดของเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำหน้ำที่ พ.ศ.สำนั๒๕๓๙ และโดยที่
พระรำชบั ญ ญั ติ ดังกล่ ำวบั ญ ญั ติ ให้ ก ำรก ำหนดให้ ห น่ ว ยงำนอื่ น ของรัฐ เป็ น หน่ ว ยงำนของรัฐ ตำม
กฎหมำยฉบั บ นี้ ตส้อำนังตรำเป็ น พระรำชกฤษฎีกกำำ ดังนั้ น เพืส่ อำนัให้กเงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จ้ำหน้ำที่ขององค์กำรมหำชนตำม
กำ
กฎหมำยว่ำด้วยองค์กำรมหำชนและมหำวิทยำลัยหรือสถำบันอุดมศึกษำของรัฐซึ่งไม่เป็นส่วนรำชกำร
และอยู่ในกำกับของรัฐซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิด
ทำงละเมิดของเจ้สำหน้ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๑) พ.ศ. ๒๕๔๙๖๖
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สำนักงำนคณะกรรมกำร
สำนักกิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
จกำรโทรคมนำคมแห่งกชำติ
ำ และสำนักสงำนคณะกรรมกำรก ำกับกำรซื
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้อขำยสินค้ ำเกษตรล่ วงหน้ำมิได้มี
ฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วน
ภูมิ ภ ำค รำชกำรส่ ว นท้ อ งถิ่น หรื อรัฐ วิส ำหกิจที่ ตั้งขึ้นโดยพระรำชบั ญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี ก ำ
สำนักหำกแต่ ได้รับกำรจัดตั้งให้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำมีฐำนะเป็นหน่ วยงำนของรั
สำนั ฐประเภทหนึ่งกตำมพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ สญำนัญักตงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิองค์กรจัดสรร กำ
คลื่นควำมถี่และกำกับกิจกำรวิทยุกระจำยเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจกำรโทรคมนำคม พ.ศ. ๒๕๔๓
และพระรำชบัญญัสำนั ติกกำรซื ้อขำยสินค้ำเกษตรล่กวำ งหน้ำ พ.ศ. ส๒๕๔๒
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ตำมลำดับ และขณะนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ยังไม่ได้รับ
กำรกำหนดให้เป็นหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ.
สำนัก๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติดังกล่สำนัำวบักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ญญัติให้กำรกำหนดให้กหำน่วยงำนอื่นของรั สำนักฐงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นหน่วยงำน กำ
ของรัฐต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของสำนักงำนคณะกรรมกำรกิจกำร
โทรคมนำคมแห่สงำนั ชำติ และเจ้ ำหน้ ำที่ ของส ำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ก งำนคณะกรรมกำรก ำกั บ กำรซื้ อขำยสิกำน ค้ำเกษตร
ล่วงหน้ำ ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของ
สำนักเจ้งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ กจึำ งจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๒)
กำ พ.ศ. ๒๕๔๙สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๖๗
หมำยเหตุ :- เหตุสำนั ผ ลในกำรประกำศใช้

กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีพ ระรำชกฤษฎี
กำ ก ำฉบั
สำนับกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นี้ คื อ โดยที่ คุ รุส ภำและส
กำ ำนั ก งำน
คณะกรรมกำรส่ งเสริ ม สวัส ดิ ก ำรและสวั ส ดิ ภ ำพครูแ ละบุ ค ลำกรทำงกำรศึ ก ษำมิ ได้ มี ฐ ำนะเป็ น
สำนักกระทรวง ทบวง กรม หรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ อส่วนรำชกำรที
สำนั่เกรีงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ยกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐกำนะเป็
ำ น กรม รำชกำรส่ วนภูมิภำค
รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้ นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับ
กำรจั ดตั้ งให้ มี ฐ ำนะเป็ น หน่ ว ยงำนของรัฐ ประเภทหนึ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่ งตำมพระรำชบั ญ ญั ติส ภำครูแกละบุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ค ลำกร
ทำงกำรศึ ก ษำ พ.ศ. ๒๕๔๖ และขณะนี้ ยั ง ไม่ ไ ด้ รั บ กำรก ำหนดให้ เป็ น หน่ ว ยงำนของรั ฐ ตำม
สำนักพระรำชบั ญญัติควำมรับกผิำ ดทำงละเมิดสของเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙กและโดยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่พระรำชบั ญญัติดังกล่ำว
บัญญัติให้กำรกำหนดให้ หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรั
ฐตำมกฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำเป็น
๖๖
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๓/ตอนที่ ๓๕ ก/หน้ำ ๕/๕ เมษำยน ๒๕๔๙
๖๗ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๓/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สิงหำคม ๒๕๔๙
่ ๘๒ ก/หน้ำ ๑/๑๖ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๒ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้ เจ้ำหน้ำที่ของคุรุสภำและเจ้ำหน้ำที่ของสำนั กงำนคณะกรรมกำร

สำนักส่งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งเสริมสวัสดิกำรและสวั
กำสดิภำพครูและบุ
สำนักคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ลำกรทำงกำรศึก ษำซึ่งกปฏิ
ำ บัติหน้ำที่โดยสุ
สำนักจงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ริตได้รับควำม กำ
คุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำ
พระรำชกฤษฎีกำนี ้ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนั สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติค วำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
ที่ ก๑๓) พ.ศ. ๒๕๕๑๖๘ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พสำนั
ระรำชกฤษฎี กำฉบับนี้ คือ กโดยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่ธนำคำรแห่
สำนังประเทศไทยมิ ได้
มีฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกรม รำชกำร
ส่วนภูมิภำค รำชกำรส่ วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสกำหกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ จที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบั ญญัติหรือพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำ
หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่งตำมกฎหมำยว่ำด้วยธนำคำรแห่ง
สำนักประเทศไทย และขณะนีกำ้ยังไม่ได้รับกำรก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำหนดให้ เป็นหน่วยงำนของรั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐตำมพระรำชบั ญญัติควำมรับ
ผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบัญญัติดังกล่ำวบัญญัติให้ กำรกำหนดให้
หน่วยงำนอื่นของรัสำนั
ฐเป็กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
นหน่วยงำนของรัฐต้องตรำเป็ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นพระรำชกฤษฎี กำ ดังนั้น เพื่อให้ผู้ปฏิบัติหน้ำที่
สำนักของธนำคำรแห่ งประเทศไทยซึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งปฏิบัตสิหำนัน้กำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่โดยสุจริตได้รับควำมคุกำ้มครองตำมพระรำชบั ญญัติควำม
รับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๔)
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ.ศ. ๒๕๕๑ส๖๙ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พระรำชกฤษฎี
กำ กำฉบัสบำนั
นี้ กคืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อ โดยที่ สภำวิศวกรมิไกด้ำมีฐำนะเป็น
กระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค
สำนักรำชกำรส่ วนท้องถิ่น หรืกอำรัฐวิสำหกิจทีส่ตำนัั้งขึก้นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี โดยพระรำชบัญญัติหกรืำอพระรำชกฤษฎี สำนักกำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หำกแต่ได้รับ กำ
กำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุคคลและใช้อำนำจรัฐตำมพระรำชบัญญัติวิศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ อันจัดได้
ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ ง และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้เป็นหน่วยงำนของรัฐตำม
สำนักพระรำชบั ญญัติควำมรับกผิำ ดทำงละเมิดสของเจ้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙กและโดยที
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่พระรำชบั ญญัติดังกล่ำว
บัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรัฐตำมกฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำเป็น
พระรำชกฤษฎี กสำำนัดักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งนั้ น เพื่ อ ให้ เจ้ ำหน้ ำทีก่ ขำองสภำวิศ วกรซึ
สำนัก่ งงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ปฏิบั ติ ห น้ ำที่ โดยสุ จริกตำได้รับ ควำม
คุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำ
สำนักพระรำชกฤษฎี กำนี้ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำก
สำนัำหนดหน่ วยงำนของรัฐตำมพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กำ ำหน้ำที่
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๕) พ.ศ. ๒๕๕๑๗๐
ส๖๘ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๕/ตอนที่ ๙๖ ก/หน้ำ ๑๕/๒๓ สิงหำคม ๒๕๕๑
๖๙
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๕/ตอนที่ ๑๓๗ ก/หน้ำ ๒๕/๓๐ ธันวำคม ๒๕๕๑
๗๐ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๕/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
่ ๑๓๘ ก/หน้ำ ๑๐๘/๓๑ ธันวำคมสำนั
๒๕๕๑
- ๑๓ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่กองทุนสนับสนุนกำรสร้ำง

สำนักเสริ มสุขภำพและสำนักงำนคณะกรรมกำรก
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักำกั บและส่งเสริมกำรประกอบธุ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ รกิจประกั
สำนันกภังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ย มิได้มี ฐำนะ กำ
เป็ น กระทรวง ทบวง กรม หรือส่ วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมี ฐำนะเป็น กรม รำชกำรส่ ว น
ภูมิ ภ ำค รำชกำรส่ สำนัว นท้ อ งถิ่น หรื อรัฐ วิส ำหกิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำจ ที่ ตั้ ง ขึ้ น โดยพระรำชบั ญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำ
หำกแต่ ได้รั บ กำรจั ด ตั้ งให้ มี ฐ ำนะเป็ น หน่ ว ยงำนของรัฐ ประเภทหนึ่ งตำมพระรำชบั ญ ญั ติ กองทุ น
สนับสนุนกำรสร้ำงเสริมสุขภำพ พ.ศ. ๒๕๔๔ และพระรำชบัญญัติคณะกรรมกำรกำกับและส่งเสริม
กำรประกอบธุร กิสำนั จ ประกั น ภั ย พ.ศ. ๒๕๕๐กำตำมล ำดับ และขณะนี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ้ยังไม่ได้รับกำรกกำหนดให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ เป็ น
หน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่
สำนักพระรำชบั ญ ญั ติ ดังกล่ ำกวบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ญ ญั ติ ให้ กสำรก
ำนักำหนดให้ ห น่ ว ยงำนอื่ นกของรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ฐ เป็ น หน่สวำนัยงำนของรั ฐ ตำม
กฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของกองทุนสนับสนุนกำรสร้ำง
เสริ ม สุ ข ภำพและเจ้สำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
หน้ ำ ที่ ข องส ำนั ก งำนคณะกรรมกำรก
กำ สำนัำกั บ และส่ งเสริ ม กำรประกอบธุ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ร กิ จ
ประกันภัยซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิด
สำนักของเจ้ ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จึงจำเป็นต้สำนั องตรำพระรำชกฤษฎี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนี้ กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำก ำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๖)
กำ พ.ศ. ๒๕๕๒สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๗๑
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี พระรำชกฤษฎี
กำ กำฉบัสบำนันีก้ งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คือ โดยที่สถำบันกำรแพทย์กำ ฉุกเฉิน
แห่งชำติและสภำกำยภำพบำบัดมิได้มีฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่อ
สำนักอย่ ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกำกรม รำชกำรส่สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี วนภู มิภำค รำชกำรส่วนท้กอำงถิ่น หรือรัฐวิสสำนัำหกิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จที่ตั้งขึ้นโดย
พระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุ คคลและใช้อำนำจรัฐ
ตำมพระรำชบัญญัสำนั ติกกำรแพทย์ ฉุกเฉิน พ.ศ. ๒๕๕๑
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ และพระรำชบั ญญัติวิชำชีพกำยภำพบ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำบัด พ.ศ.
๒๕๔๗ ตำมลำดับ อันจัดได้ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ง และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้
กฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของสถำบันกำรแพทย์ฉุกเฉิน
สำนักแห่ งชำติและสภำกำยภำพบ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ำบัดซึ่งปฏิสำนั บัตกิหงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
น้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ
กำ ้มครองตำมพระรำชบั ญญัติ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ ประกอบกับสมควรแก้ไขลำดับของสภำวิศวกร
กองทุนสนับสนุนสกำรเสริ มสร้ำงสุขภำพ และสกำำนักงำนคณะกรรมกำรก
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำกับและส่งเสริมกกำรประกอบ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ
ธุรกิจประกันภัยเสียใหม่ให้ถูกต้อง จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
ที่ ก๑๗) พ.ศ. ๒๕๕๒๗๒ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พสำนั
ระรำชกฤษฎี กำฉบับนี้ คือกโดยที
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ่สภำสถำปนิ
สำนักกมิงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ได้มีฐำนะเป็น กำ
กระทรวง ทบวง สกรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค
๗๑
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๖/ตอนที่ ๙๗ ก/หน้ำ ๑/๒๕ ธันวำคม ๒๕๕๒
๗๒ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๖/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ธันวำคม ๒๕๕๒
่ ๙๗ ก/หน้ำ ๔/๒๕ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๔ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับ

สำนักกำรจั ดตั้งให้มีฐำนะเป็นกนิำติบุคคลและใช้สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี อำนำจรั ฐตำมพระรำชบัญญั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำติสถำปนิก พ.ศ.
สำนั๒๕๔๓ อันจัดได้
ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ง และขณะนี้ยังไม่ ได้รับกำรกำหนดให้เป็นหน่วยงำนของรัฐตำม
พระรำชบัญญัติคสวำมรั บผิดทำงละเมิดของเจ้กำหน้
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบัญกำญัติดังกล่ำว
พระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้ น เพื่อให้ เจ้ำหน้ำที่ของสภำสถำปนิกซึ่งปฏิบัติห น้ำที่โดยสุจริตได้รับควำม
คุ้มครองตำมพระรำชบั ญญัติควำมรับผิดทำงละเมิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ดของเจ้ำสหน้ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็
กำ นต้องตรำ
พระรำชกฤษฎีกำนี้
ที่ ก๑๘) พ.ศ. ๒๕๕๔๗๓ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พระรำชกฤษฎี
สำนั กำฉบับนี้ คืกอำ โดยที่สำนักสงำนคณะกรรมกำร
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กำกับกิจกำรพลังงำนและสำนักงำนคณะกรรมกำรนโยบำยวิทยำศำสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม
แห่งชำติ มิได้มีฐำนะเป็ นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที ่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็น
สำนักกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ รำชกำรส่วนท้ สำนัอกงถิ ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่กตำั้งขึ้นโดยพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักญ ญัติหรือพระ
รำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นหน่วยงำนของรั ฐประเภทหนึ่งตำมพระรำชบัญญัติ
กำรประกอบกิจกำรพลั งงำน พ.ศ. ๒๕๕๐ และพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญสำนั
ญัตกิวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ำด้วยวิทยำศำสตร์ เทคโนโลยี
กำ และ
นวัตกรรมแห่งชำติ พ.ศ. ๒๕๕๑ ตำมลำดับ และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้เป็นหน่วยงำนของรัฐ
สำนักตำมพระรำชบั ญ ญัติควำมรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ ผิดทำงละเมิ สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ก๒๕๓๙ ำ และโดยทีสำนั่พกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระรำชบัญญั ติ กำ
ดังกล่ำวบัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรัฐตำมกฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำ
เป็นพระรำชกฤษฎีสำนั กำกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำกทีำ่ของสำนักงำนคณะกรรมกำรก ำกับกิจกำรพลั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งงำนและ
เจ้ำหน้ำที่ของสำนักงำนคณะกรรมกำรนโยบำยวิทยำศำสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมแห่ งชำติซึ่ง
สำนักปฏิ บัติหน้ำที่โดยสุจริตได้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำรับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีญญัติควำมรั
กำ บผิดทำงละเมิ สำนักดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของเจ้ำหน้ ำที่ กำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๑๙) พ.ศ. ๒๕๕๔๗๔
หมำยเหตุ :- เหตุผ ลในกำรประกำศใช้ พ ระรำชกฤษฎี กำฉบั บ นี้ คื อ โดยที่ ได้มี ก ำรแก้ ไขเพิ่ ม เติ ม
สำนักพระรำชบั ญญัติปรับปรุกงำ กระทรวง ทบวง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กรม พ.ศ. ๒๕๔๕ เกี่ยกวกั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ บสำนักงำนอั สำนัยกำรสู งสุด ทำให้
สำนักงำนอัยกำรสูงสุดไม่ใช่กระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ ออย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็น
กรม รำชกำรส่วสนภู ำนัมกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิภ ำค รำชกำรส่ว นท้อกงถิำ ่น หรือรัฐ วิสสำนั ำหกิ จที่ตั้งขึ้น โดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญ ญัติห รือ
พระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่เป็นส่วนรำชกำรที่มีอิสระในกำรบริหำรงำนบุคคล กำรงบประมำณและกำร
ำเนิ น กำรอื่ น และเป็ นกำนิ ติ บุ ค คล ซึ่ งสทำนัำให้ ส ำนั ก งำนอั ย กำรสู งกสุำ ด ไม่ เป็ นหน่สวำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ยงำนของรั ฐ ตำม
พระรำชบัญญัติคสวำมรั บผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
อีกต่อไป และโดยที่พระรำชบัญญัติ
๗๓
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๘/ตอนที่ ๒๕ ก/หน้ำ ๑/๑๑ เมษำยน ๒๕๕๔
๗๔ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๘/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มิถุนำยน ๒๕๕๔
่ ๔๘ ก/หน้ำ ๑๙/๑๓ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๕ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ บัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็น

สำนักหน่ วยงำนของรัฐตำมกฎหมำยฉบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ บ นีส้ ตำนั้อกงตรำเป็ นพระรำชกฤษฎีกำกำ ดังนั้ น เพืส่อำนัให้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เจ้ำหน้ำที่ของ กำ
สำนักงำนอัยกำรสูงสุดซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิด
ทำงละเมิดของเจ้สำหน้
ำนักำงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ ำหน้ำที่
ที่ ก๒๐) พ.ศ. ๒๕๕๕๗๕ กำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พระรำชกฤษฎี
สำนั กำฉบับนี้ คืกอำ โดยที่สำนักสงำนคณะกรรมกำร
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
กิจ กำรกระจำยเสีย ง กิจ กำรโทรทัศน์ และกิจกำรโทรคมนำคมแห่ งชำติมิได้มีฐ ำนะเป็นกระทรวง
ทบวง กรม หรือส่สวำนันรำชกำรที ่เรียกชื่ออย่ำงอืก่นำและมีฐำนะเป็สำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำคกรำชกำรส่
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ วน
ท้องถิ่น และรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มี
สำนักฐำนะเป็ นหน่วยงำนของรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำฐประเภทหนึส่งำนั ตำมพระรำชบั ญญัติองค์กกรจัำ ดสรรคลื่นควำมถี
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ่และกำกับกำร
ประกอบกิจกำรวิทยุกระจำยเสียง วิทยุโทรทัศน์ และกิจกำรโทรคมนำคม พ.ศ. ๒๕๕๓ และขณะนี้ยัง
ไม่ได้รับกำรกำหนดให้ เป็นหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญสญัำนัตกิคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยทีก่ำพระรำชบั ญญัสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติดกังงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กล่ ำวบัญญั ติให้ กำรกกำหนดให้
ำ ห น่วยงำนอื ่นของรัฐเป็น
หน่ วยงำนของรัฐตำมกฎหมำยฉบับ นี้ ต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้ เจ้ำหน้ำที่ของ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกิ จกำรกระจำยเสียงกำกิจกำรโทรทัศสำนั
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี น์ กและกิ จกำรโทรคมนำคมแห่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ งชำติ ซึ่ง
ปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นกต้ำองตรำพระรำชกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนี้
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๑) พ.ศ. ๒๕๕๕๗๖
หมำยเหตุ :- เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้ พ ระรำชกฤษฎี ก ำฉบั บ นี้ คื อ โดยที่ ไ ด้ มี ก ำรปรั บ ปรุ ง
พระรำชบัญญัติจัดระเบียบปฏิบัติรำชกำรฝ่ำยรัฐสภำ พ.ศ. ๒๕๑๘ ทำให้สำนักงำนเลขำธิกำรสภำ
สำนักผูงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้แทนรำษฎรและสำนักกงำนเลขำธิ
ำ กำรวุสำนั
ฒิกสงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ภำไม่ใช่กระทรวง ทบวง กำ กรม หรือส่วสนรำชกำรที ่เรียกชื่อ
อย่ำงอื่นและมีฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดย
พระรำชบัญ ญัติหสรืำนัอกพระรำชกฤษฎี กำ หำกแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็น ส่ว นรำชกำรที ่เป็นนิติบุคคลและมีกอำิสระในกำร
บริหำรงำนบุคคล กำรงบประมำณ และกำรดำเนินกำรอื่นตำมที่บัญญัติไว้ในพระรำชบัญญัติระเบียบ
สำนักบริ หำรรำชกำรฝ่ำยรัฐสภำ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พ.ศ. ๒๕๕๔สำนัซึก่งทงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำให้สำนักงำนเลขำธิกกำรสภำผู
ำ ้แทนรำษฎรและส ำนักงำน
เลขำธิกำรวุฒิสภำไม่เป็นหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญั ติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
พ.ศ. ๒๕๓๙ อีกต่สำนั
อไปกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
และโดยที่พระรำชบัญกำญัติควำมรับผิสดำนัทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำที่ กพ.ศ.
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ๒๕๓๙
สำนักพระรำชกฤษฎี กำ ดังนัก้นำ เพื่อให้เจ้ำหน้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัำทีกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่ของสำนัก งำนเลขำธิกกำรสภำผู
ำ ้แทนรำษฎรและเจ้ ำหน้ำที่
ของสำนักงำนเลขำธิ กำรวุฒิสภำซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตสได้ำนัรกับงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ควำมคุ้มครองตำมพระรำชบั
กำ
ญญัติ
๗๕
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๙/ตอนที่ ๒๘ ก/หน้ำ ๕/๒๑ มีนำคม ๒๕๕๕
๗๖ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๒๙/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ มิถุนำยน ๒๕๕๕
่ ๕๗ ก/หน้ำ ๑/๒๙ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๖ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้

พระรำชกฤษฎีกำกำหนดหน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติค วำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
ที่ ก๒๒) พ.ศ. ๒๕๕๕๗๗ กำ

หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สภำเทคนิคกำรแพทย์มิได้มี
ฐำนะเป็นกระทรวง สำนัทบวง กรม หรือส่วนรำชกำร
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ที่เรียกชื่ออย่
สำนัำกงอืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
่นและมีฐำนะเป็นกรมกรำชกำรส่ำ วน
ภูมิภ ำค รำชกำรส่ วนท้ องถิ่น หรือรัฐวิส ำหกิจ ที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี กำ
สำนักหำกแต่ ได้รับกำรจัดตั้งกให้ำ มีฐำนะเป็นนิสำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ติบกุคงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
คลและใช้อำนำจรัฐตำมพระรำชบั
กำ ญสญัำนัตกิวงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ิชำชีพเทคนิค กำ
กำรแพทย์ พ.ศ. ๒๕๔๗ อันจัดได้ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ง และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำร
กำหนดให้เป็นหน่สวำนัยงำนของรั ฐตำมพระรำชบักญำ ญัติควำมรับสผิำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำทีก่ พ.ศ.
และโดยที่พระรำชบัญญัติดังกล่ำวบัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรัฐ
สำนักตำมกฎหมำยฉบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีบนี้ต้องตรำเป็
กำ นพระรำชกฤษฎี กำ ดังนั้น เพื่อให้เกจ้ำำหน้ำที่ของสภำเทคนิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี คกำรแพทย์
ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่
พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจสำเป็ ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ที่ ก๒๓) พ.ศ. ๒๕๕๕๗๘ กำ
สำนักหมำยเหตุ :- เหตุ ผ ลในกำรประกำศใช้

งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนัพกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ระรำชกฤษฎี ก ำฉบั บกนีำ้ คื อ โดยที่ กสองทุ
ำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่ ง เสริ ม กำร กำ
ประกันภัยพิบัติมิได้มีฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที่เรียกชื่ออย่ำงอื่นและมีฐำนะ
เป็นกรม รำชกำรส่ สำนัวนภู มิภำค รำชกำรส่วนท้กอำงถิ่น หรือรัฐสวิำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำหกิ จที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติ หรือ
พระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุคคลตำมพระรำชกำหนดกองทุนส่งเสริม
สำนักกำรประกั น ภัย พิบั ติ พ.ศ.
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๕ และขณะนี ้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ เป็นหน่สวำนัยงำนของรั ฐตำม
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบัญญัติดังกล่ำว
สำนักพระรำชกฤษฎี กำ ดังนัก้นำ เพื่อให้เจ้ำหน้สำนั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำทีก่ขงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
องกองทุนส่งเสริมกำรประกั
กำ นภัยพิบัตสิซำนั ึ่งปฏิ บัติหน้ำที่โดย
สุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำ ที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึง
จำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี กำนี้
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๔) พ.ศ. ๒๕๕๘๗๙
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สำนักงำนส่งเสริมวิสำหกิจ
สำนักขนำดกลำงและขนำดย่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกอำมมิได้มีฐำนะเป็
สำนันกกระทรวง ทบวง กรม หรื
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำอส่วนรำชกำรที
สำนั่เรีกยงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
กชื่ออย่ำงอื่น กำ
ส๗๗ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๙/ตอนที่ ๕๗ ก/หน้ำ ๔/๒๙ มิถุนำยน ๒๕๕๕
๗๘
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๒๙/ตอนที่ ๘๙ ก/หน้ำ ๑๓/๑๔ กันยำยน ๒๕๕๕
๗๙ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๓๒/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พฤษภำคม ๒๕๕๘
่ ๔๐ ก/หน้ำ ๗/๑๔ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๗ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
และมี ฐ ำนะเป็ น กรมรำชกำรส่ ว นภู มิ ภ ำค รำชกำรส่ ว นท้ อ งถิ่ น หรื อ รั ฐ วิ ส ำหกิ จ ที่ ตั้ ง ขึ้ น โดย
สำนักพระรำชบั ญญัติหรือพระรำชกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ กำหำกแต่ ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐกำนะเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ นหน่วยงำนของรั ฐประเภท
หนึ่งตำมพระรำชบัญญัติส่งเสริมวิสำหกิจขนำดกลำงและขนำดย่อม พ.ศ. ๒๕๔๓ และขณะนี้ยังไม่ได้
รับกำรกำหนดให้สเป็ำนันกหน่ วยงำนของรัฐตำมพระรำชบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ญญัติคสวำมรั บผิดทำงละเมิดของเจ้กำำหน้ำที่ พ.ศ.
๒๕๓๙ และโดยที่พระรำชบัญญัติดังกล่ำวบัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำน
ของรัฐตำมกฎหมำยฉบั บ นี้ ต้องตรำเป็ นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้ เจ้ำหน้ำที่ของส ำนักงำน
ส่ ง เสริ ม วิ ส ำหกิ จสขนำดกลำงและขนำดย่
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีอกมซึ
ำ ่ ง ปฏิ บั ติ ห น้สำำนัทีก่ โงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ดยสุ จ ริ ต ได้ รั บ ควำมคุก้ มำ ครองตำม
พระรำชบั ญ ญั ติ ค วำมรั บ ผิ ด ทำงละเมิ ด ของเจ้ำหน้ ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจ ำเป็ น ต้ อ งตรำพระรำช
สำนักกฤษฎี กำนี้
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๕) พ.ศ. ๒๕๕๘๘๐
มำตรำ ๒ พระรำชกฤษฎีกำนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบั บนี้ คือ โดยที่กองทุนประกันชีวิตและ
กองทุนประกันวินสำศภั ยมิได้มีฐำนะเป็นกระทรวง
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ทบวง กรมสำนั หรืกองำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ส่วนรำชกำรที่เรียกชื่อกอย่ ำ ำงอื่นและ
มีฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติ
สำนักหรื อพระรำชกฤษฎีกำ หำกแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้รับกำรจัสำนัดกตังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุคกคลตำมพระรำชบั
ำ สำนัญกญังำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ติประกันชีวิต กำ
พ.ศ. ๒๕๓๕ และพระรำชบัญญัติประกันวินำศภัย พ.ศ. ๒๕๓๕ ตำมลำดับ และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำร
กำหนดให้เป็นหน่สวำนัยงำนของรั ฐตำมพระรำชบักญำ ญัติควำมรับสผิำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ดทำงละเมิ ดของเจ้ำหน้ำทีก่ พ.ศ.
และโดยที่พระรำชบัญญัติดังกล่ำวบัญญั ติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่นของรัฐเป็นหน่วยงำนของรัฐ
สำนักตำมกฎหมำยฉบั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี บนี้ต้อกงตรำเป็
ำ นพระรำชกฤษฎี กำ ดังนั้น เพื่อให้กเำจ้ำหน้ำที่ของกองทุ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี นประกันชีวิต
และเจ้ ำ หน้ ำ ที่ ข องกองทุ น ประกั น วิ น ำศภั ย ซึ่ ง ปฏิ บั ติ ห น้ ำ ที่ โ ดยสุ จ ริ ต ได้ รั บ ควำมคุ้ ม ครองตำม
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึงจำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำนี้
ที่ ก๒๖) พ.ศ. ๒๕๕๘๘๑ กำ
มำตรำกำ๒ พระรำชกฤษฎี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่กวำันถัดจำกวันประกำศในรำชกิ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี จจำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สภำวิชำชีพบัญชีมิได้มีฐำนะ
สำนักเป็ น กระทรวง ทบวง กรม
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ หรือส่ วนรำชกำรที ่เรียกชื่ออย่ำงอื่น และมี
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ฐำนะเป็ นสกรม รำชกำรส่ ว น
ภูมิ ภ ำค รำชกำรส่ ว นท้ อ งถิ่น หรื อรัฐ วิส ำหกิจที่ ตั้งขึ้นโดยพระรำชบั
ญ ญั ติห รือพระรำชกฤษฎี ก ำ
๘๐
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๒/ตอนที่ ๗๒ ก/หน้ำ ๑๖/๕ สิงหำคม ๒๕๕๘
๘๑ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๓๒/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ สิงหำคม ๒๕๕๘
่ ๘๒ ก/หน้ำ ๕๑/๒๗ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
- ๑๘ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
หำกแต่ได้รับกำรจัดตั้งให้มีฐำนะเป็นนิติบุคคลและใช้อำนำจรัฐตำมพระรำชบัญญัติวิชำชีพบัญชี พ.ศ.
สำนัก๒๕๔๗ อั น จั ด ได้ ว่ำเป็ กนำหน่ ว ยงำนของรั
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนัฐกประเภทหนึ ่ ง และขณะนี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ้ ยั ง ไม่ ได้ รับสกำรก ำหนดให้ เป็ น
หน่วยงำนของรัฐตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่
พระรำชบั ญ ญั ติ ดสำนั ังกล่ ำวบั ญ ญั ติ ให้ ก ำรก ำหนดให้
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ห น่ ว ยงำนอื
สำนัก่ นงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ของรัฐ เป็ น หน่ ว ยงำนของรักำ ฐ ตำม
กฎหมำยฉบับนี้ต้องตรำเป็นพระรำชกฤษฎีกำ ดังนั้น เพื่อให้เจ้ำหน้ำที่ของสภำวิชำชีพบัญชีซึ่งปฏิบัติ
หน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ.
๒๕๓๙ จึงจำเป็นสต้ำนัอกงตรำพระรำชกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำนีก้ ำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๗) พ.ศ. ๒๕๕๙๘๒
มำตรำ ๒ พระรำชกฤษฎีกำนี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจำกวันประกำศในรำชกิจจำ
สำนักนุงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เบกษำเป็นต้นไป กำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
พระรำชกฤษฎีกำฉบัสบำนันีก้ คืงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
อ โดยที่สำนักงำนกำรบิ กำ
นพลเรือน
สำนักแห่ งประเทศไทย มิได้มกีฐำ ำนะเป็ นกระทรวง
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทบวง กรม หรือส่วนรำชกำรที
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่เรียสกชืำนั่อกอย่ ำงอื่นและมี
ฐำนะเป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรือรัฐวิสำหกิจที่ ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติ
หรือ พระรำชกฤษฎี สำนักกงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ำ หำกแต่ได้รับ กำรจัดกตัำ ้งให้มีฐ ำนะเป็สำนันกหน่ ว ยงำนของรัฐ ประเภทหนึ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ่งตำม
พระรำชกำหนดกำรบินพลเรือนแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๘ และขณะนี้ยังไม่ได้รับกำรกำหนดให้
กฎหมำยฉบับนี้ตส้อำนั
งตรำเป็ นพระรำชกฤษฎีกำกำ ดังนั้น เพื่อให้สำนั
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี เจ้กำหน้ ำที่ของสำนักงำนกำรบิ
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ นพลเรือน
แห่งประเทศไทยซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริตได้รับควำมคุ้มครองตำมพระรำชบั ญญัติควำมรับผิดทำง
สำนักละเมิ ดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ.
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๓๙ จึงจสำนั ำเป็กนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ต้องตรำพระรำชกฤษฎีกำกำนี้ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
สำนักพ.ศ. ๒๕๓๙ (ฉบับที่ ๒๘)
กำ พ.ศ. ๒๕๖๑สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๘๓
สมำตรำ ๒ พระรำชกฤษฎีกกำนี
ำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ้ให้ใช้บังคับสตัำนั
้งแต่ วันถัดจำกวั นประกำศในรำชกิ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ จจำ
หมำยเหตุ :- เหตุผลในกำรประกำศใช้พระรำชกฤษฎีกำฉบับนี้ คือ โดยที่สัตวแพทยสภำและกองทุน
กำรออมแห่งชำติสมำนัิได้กมงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
ีฐำนะเป็นกระทรวง ทบวง กำ กรม หรือส่สวำนันรำชกำรที ่เรียกชื่ออย่ำงอืก่นำและมีฐำนะ
กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
เป็นกรม รำชกำรส่วนภูมิภำค รำชกำรส่วนท้องถิ่น หรื อรัฐวิสำหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระรำชบัญญัติหรือ
สำนักพระรำชกฤษฎี กำ หำกแต่
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ได้รับกำรจัดสตัำนั
้งให้กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
มีฐำนะเป็นนิติบุคคลและใช้
กำ อำนำจรัฐตำมพระรำชบั ญญัติ
วิช ำชีพ กำรสั ตวแพทย์ พ.ศ. ๒๕๔๕ และพระรำชบั ญ ญั ตสิกำนัองทุ
น กำรออมแห่ งชำติ พ.ศ. ๒๕๕๔
๘๒
รำชกิจจำนุเบกษำ เล่ม ๑๓๓/ตอนที่ ๘๑ ก/หน้ำ ๑/๑๖ กันยำยน ๒๕๕๙
๘๓ กำจจำนุเบกษำ เล่สมำนั๑๓๕/ตอนที
รำชกิ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ พฤศจิกำยนสำนั
่ ๙๘ ก/หน้ำ ๘๖/๒๒ กงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
๒๕๖๑
- ๑๙ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ
ตำมลำดับ อันจัดได้ว่ำเป็นหน่วยงำนของรัฐประเภทหนึ่ งซึ่งขณะนี้ยังไม่มีกำรกำหนดให้เป็นหน่วยงำน

สำนักของรั ฐ ตำมพระรำชบักญำ ญั ติ ค วำมรัสบำนัผิกดงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
งำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ทำงละเมิ ด ของเจ้ ำกหน้
ำ ำ ที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ และโดยที่
พระรำชบัญญัติควำมรับผิดทำงละเมิดของเจ้ำหน้ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ บัญญัติให้กำรกำหนดให้หน่วยงำนอื่น
ของรัฐ เป็ น หน่ ว ยงำนของรั ฐ ตำมกฎหมำยดักงำกล่ ำวต้องตรำเป็
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี สำนักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี
พระรำชกฤษฎีกำ ดักงำนั้น เพื่ อให้
เจ้ำหน้ำที่ของสัตวแพทยสภำและเจ้ำหน้ำที่ของกองทุนกำรออมแห่งชำติ ซึ่งปฏิบัติหน้ำที่โดยสุจริต
ได้ รั บ ควำมคุ้ม ครองตำมพระรำชบั ญ ญั ติค วำมรับ ผิ ด ทำงละเมิ ดของเจ้ ำหน้ ำที่ พ.ศ. ๒๕๓๙ จึ ง
จำเป็นต้องตรำพระรำชกฤษฎี กำนี้

- ๒๐ - สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ

ปณตภร/ผู้จัดทำ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๑๖ กรกฎำคม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี กำ ๒๕๕๕
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ประดิ ชญำ/ปรับปรุง

๒๒ พฤศจิกำยน ๒๕๕๕
วิชพงษ์/ผู้ตรวจ
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๘ สพฤศจิ กำยน ๒๕๕๕
วิชพงษ์/เพิ่มเติม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒๐สำนั
พฤษภำคม ๒๕๕๘
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีนุกสำรำ/เพิ่มเติม
๑๓ สิงหำคม ๒๕๕๘
นุสรำ/เพิ่มเติม
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ๒ กันกยำยน
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี ำ ๒๕๕๘
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ กัญกฑรั

สำนั ตน์/เพิ่มเติม
๒๙ กันยำยน ๒๕๕๙
สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ สำนักงำนคณะกรรมกำรกฤษฎีกำ ปวักนงำนคณะกรรมกำรกฤษฎี

สำนั วิทย์/เพิ่มเติม กำ
๓๐ พฤศจิกำยน ๒๕๖๑

พระราชบัญญัติ
ความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
พ.ศ. ๒๕๓๙
ภูมิพลอดุลยเดช ป.ร.
ให้ไว้ ณ วันที่ ๒๗ กันยายน พ.ศ. ๒๕๓๙
เป็นปีที่ ๕๑ ในรัชกาลปัจจุบัน
พระบาทสมเด็ จ พระปรมิ น ทรมหาภู มิ พ ลอดุ ล ยเดช มี พ ระบรมราชโองการโปรดเกล้ า ฯ

โดยที่สมควรมีกฎหมายว่าด้วยความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่
จึ ง ทรงพระกรุ ณ าโปรดเกล้ า ฯ ให้ ต ราพระราชบัญ ญั ติ ขึ้น ไว้ โ ดยค าแนะน าและยิ น ยอมของรั ฐ สภา
ดังต่อไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินี้เรียกว่า พระราชบัญญัติความรับผิดทางละเมิดของเจ้าหน้าที่ พ.ศ. ๒๕๓๙
มาตรา ๒๑ พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษาเป็นต้นไป
มาตรา ๓ บรรดากฎหมาย กฎ และข้อบังคับใด ๆ ในส่วนที่มีบัญญัติไว้แล้วในพระราชบัญญัตินี้หรือซึ่ง
ขัดหรือแย้งกับบทแห่งพระราชบัญญัตินี้ ให้ใช้พระราชบัญญัตินี้แทน
มาตรา ๔ ในพระราชบัญญัตินี้
“เจ้าหน้าที”่ หมายความว่า ข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้าง หรือผู้ปฏิบัติงานประเภทอื่น ไม่ว่าจะเป็นการ
แต่งตั้งในฐานะเป็นกรรมการหรือฐานะอื่นใด
“หน่วยงานของรัฐ ” หมายความว่า กระทรวง ทบวง กรม หรือส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่นและมี
ฐานะเป็นกรม ราชการส่วนภูมิภาค ราชการส่วนท้องถิ่น และรั ฐวิสาหกิจที่ตั้งขึ้นโดยพระราชบัญญัติหรือพระราช
กฤษฎีกา และให้หมายความรวมถึงหน่วยงานอื่นของรัฐที่มีพระราชกฤษฎีกากาหนดให้เป็นหน่วยงานของรัฐตาม
พระราชบัญญัตินี้ด้วย
มาตรา ๕ หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดต่อผู้เสียหายในผลแห่งละเมิดที่เจ้าหน้าที่ของตนได้กระทาในการ
ปฏิบัติหน้าที่ ในกรณีนี้ผู้เสียหายอาจฟ้องหน่วยงานของรัฐดังกล่าวได้โดยตรง แต่จะฟ้องเจ้าหน้าที่ไม่ได้
ถ้าการละเมิดเกิดจากเจ้าหน้าที่ซึ่งไม่ได้สังกัดหน่วยงานของรัฐแห่งใดให้ถือว่ากระทรวงการคลังเป็น
หน่วยงานของรัฐที่ต้องรับผิดตามวรรคหนึ่ง
มาตรา ๖ ถ้าการกระทาละเมิดของเจ้าหน้าที่มิใช่การกระทาในการปฏิบัติหน้าที่ เจ้าหน้าที่ต้องรับผิดใน
การนั้นเป็นการเฉพาะตัว ในกรณีนี้ผู้เสียหายอาจฟ้องเจ้าหน้าที่ได้โดยตรง แต่จะฟ้องหน่วยงานของรัฐไม่ได้
๑
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๑๓/ตอนที่ ๖๐ ก/หน้า ๒๕/๑๔ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๓๙
มาตรา ๗ ในคดีที่ผู้เสียหายฟ้องหน่วยงานของรัฐ ถ้าหน่วยงานของรัฐเห็นว่าเป็นเรื่องที่เจ้าหน้าที่ต้องรับ
ผิดหรือต้องร่วมรับผิด หรือในคดีที่ผู้เสียหายฟ้องเจ้าหน้าที่ถ้าเจ้าหน้าที่เห็นว่าเป็นเรื่องที่หน่วยงานของรัฐต้องรับ
ผิดหรือต้องร่วมรับผิด หน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ดังกล่าวมีสิทธิขอให้ศาลที่พิจารณาคดีนั้นอยู่เรียกเจ้าหน้าที่
หรือหน่วยงานของรัฐ แล้วแต่กรณี เข้ามาเป็นคู่ความในคดี
ถ้าศาลพิพากษายกฟ้องเพราะเหตุที่หน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ที่ถูกฟ้องมิใช่ผู้ต้องรับผิด ให้ขยาย
อายุความฟ้องร้องผู้ที่ต้องรับผิดซึ่งมิได้ถูกเรียกเข้ามาในคดีออกไปถึงหกเดือนนับแต่วันที่คาพิพากษานั้นถึงที่สุด
มาตรา ๘ ในกรณีที่หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหายเพื่อการละเมิดของ
เจ้าหน้าที่ ให้หน่วยงานของรัฐมีสิทธิเรียกให้เจ้าหน้าที่ผู้ทาละเมิดชดใช้ค่าสินไหมทดแทนดังกล่าวแก่หน่วยงานของ
รัฐได้ถ้าเจ้าหน้าที่ได้กระทาการนั้นไปด้วยความจงใจหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง
สิทธิเรียกให้ชดใช้ค่าสินไหมทดแทนตามวรรคหนึ่งจะมีได้เพียงใดให้คานึงถึงระดับความร้ายแรงแห่งการ
กระทาและความเป็นธรรมในแต่ละกรณีเป็นเกณฑ์โดยมิต้องให้ใช้เต็มจานวนของความเสียหายก็ได้
ถ้าการละเมิ ดเกิด จากความผิ ดหรื อความบกพร่อ งของหน่ ว ยงานของรั ฐ หรือ ระบบการด าเ นิน งาน
ส่วนรวม ให้หักส่วนแห่งความรับผิดดังกล่าวออกด้วย
ในกรณีที่การละเมิดเกิดจากเจ้าหน้าที่หลายคน มิให้นาหลักเรื่องลูกหนี้ร่วมมาใช้บังคับและเจ้าหน้าที่
แต่ละคนต้องรับผิดใช้ค่าสินไหมทดแทนเฉพาะส่วนของตนเท่านั้น
มาตรา ๙ ถ้าหน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ได้ใช้ค่ าสินไหมทดแทนแก่ผู้เสียหาย สิทธิที่จะเรียกให้อีก
ฝ่ายหนึ่งชดใช้ค่าสินไหมทดแทนแก่ตนให้มีกาหนดอายุความหนึ่งปีนับแต่วันที่หน่วยงานของรัฐหรือเจ้าหน้าที่ได้ใช้
ค่าสินไหมทดแทนนั้นแก่ผู้เสียหาย
มาตรา ๑๐ ในกรณีที่เจ้าหน้าที่เป็นผู้กระทาละเมิดต่อหน่วยงานของรัฐไม่ว่าจะเป็นหน่วยงานของรัฐที่ผู้
นั้นอยู่ในสังกัดหรือไม่ ถ้าเป็นการกระทาในการปฏิบัติหน้าที่การเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากเจ้าหน้าที่ให้นา
บทบัญญัติมาตรา ๘ มาใช้บังคับโดยอนุโลม แต่ถ้ามิใช่การกระทาในการปฏิบัติหน้าที่ให้บังคับตามบทบัญญัติแห่ง
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
สิทธิเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากเจ้าหน้าที่ทั้งสองประการตามวรรคหนึ่ง ให้มีกาหนดอายุความสองปี
นั บ แต่วัน ที่ห น่ ว ยงานของรั ฐ รู้ ถึ งการละเมิดและรู้ตัว เจ้ าหน้ าที่ ผู้ จ ะพึ งต้อ งใช้ค่า สิ น ไหมทดแทน และกรณี ที่
หน่วยงานของรัฐเห็นว่าเจ้าหน้าที่ผู้นั้นไม่ต้องรับผิด แต่กระทรวงการคลังตรวจสอบแล้วเห็นว่าต้องรับผิด ให้สิทธิ
เรียกร้องค่าสินไหมทดแทนนั้นมีกาหนดอายุความหนึ่งปีนับแต่วันที่หน่วยงานของรัฐมีคาสั่งตามความเห็นของ
กระทรวงการคลัง
มาตรา ๑๑ ในกรณีที่ผู้เสียหายเห็นว่า หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดตามมาตรา ๕ ผู้เสียหายจะยื่นคาขอ
ต่อหน่วยงานของรัฐให้พิจารณาชดใช้ค่าสินไหมทดแทนสาหรับความเสียหายที่เกิดแก่ตนก็ได้
ในการนี้หน่วยงานของรัฐต้องออกใบรับคาขอให้ไว้เป็นหลักฐานและพิจารณาคาขอนั้นโดยไม่ชักช้า เมื่อหน่วยงาน
ของรัฐมีคาสั่งเช่นใดแล้วหากผู้เสียหายยังไม่พอใจในผลการวินิจฉัยของหน่วยงานของรัฐก็ให้มีสิทธิร้องทุกข์ต่อ
คณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์ตามกฎหมายว่าด้วยคณะกรรมการกฤษฎีกาได้ภายในเก้าสิบวันนับแต่วันที่ตนได้รับ
แจ้งผลการวินิจฉัย
ให้หน่วยงานของรัฐพิจารณาคาขอที่ได้รับตามวรรคหนึ่งให้แล้วเสร็จภายในหนึ่งร้อยแปดสิบวัน หากเรื่อง
ใดไม่อาจพิจารณาได้ทันในกาหนดนั้นจะต้องรายงานปัญหาและอุปสรรคให้รัฐมนตรีเจ้าสังกัดหรือกากับหรือ
ควบคุมดูแลหน่วยงานของรัฐแห่งนั้นทราบและขออนุมัติขยายระยะเวลาออกไปได้ แต่รัฐมนตรีดังกล่าวจะพิจารณา
อนุมัติให้ขยายระยะเวลาให้อีกได้ไม่เกินหนึ่งร้อยแปดสิบวัน
มาตรา ๑๒ ในกรณีที่เจ้าหน้าที่ต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนที่หน่วยงานของรัฐได้ใช้ให้แก่ผู้เสียหายตาม
มาตรา ๘ หรือในกรณีที่เจ้าหน้าที่ต้องใช้ค่าสินไหมทดแทนเนื่องจากเจ้าหน้าที่ผู้นั้นได้กระทาละเมิดต่อหน่วยงาน
ของรัฐตามมาตรา ๑๐ ประกอบกับมาตรา ๘ ให้หน่วยงานของรัฐที่เสียหายมีอานาจออกคาสั่งเรียกให้เจ้าหน้าที่ผู้
นั้นชาระเงินดังกล่าวภายในเวลาที่กาหนด
มาตรา ๑๓ ให้คณะรัฐมนตรีจัดให้มีระเบียบเพื่อให้เจ้าหน้าที่ซึ่งต้องรับผิดตามมาตรา ๘ และมาตรา ๑๐
สามารถผ่อนชาระเงินที่จะต้องรับผิดนั้นได้โดยคานึงถึงรายได้ ฐานะ ครอบครัวและ
ความรับผิดชอบ และพฤติการณ์แห่งกรณีประกอบด้วย
มาตรา ๑๔ เมื่อได้มีการจัดตั้งศาลปกครองขึ้นแล้ว สิทธิร้องทุกข์ต่อคณะกรรมการวินิจฉัยร้องทุกข์ตาม
มาตรา ๑๑ ให้ถือว่าเป็นสิทธิฟ้องคดีต่อศาลปกครอง
มาตรา ๑๕ ให้นายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
บรรหาร ศิลปอาชา
หมายเหตุ : - เหตุ ผ ลในการประกาศใช้ พ ระราชบัญ ญัติ ฉ บับ นี้ คื อ การที่เ จ้ าหน้า ที่ ดาเนิ น กิจ การต่า ง ๆ ของ
หน่วยงานของรัฐนั้น หาได้เป็นไปเพื่อประโยชน์อันเป็นการเฉพาะตัวไม่ การปล่อยให้ความรับผิด ทางละเมิดของ
เจ้าหน้ าที่ ในกรณีที่ปฏิบัติงานในหน้าที่และเกิดความเสียหายแก่เอกชนเป็นไปตามหลักกฎหมายเอกชนตาม
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์จึงเป็นการไม่เหมาะสมก่อให้เกิดความเข้าใจผิดว่า เจ้าหน้าที่จะต้องรับผิดในการ
กระทาต่าง ๆ เป็นการเฉพาะตัวเสมอไป เมื่อการที่ทาไปทาให้หน่วยงานของรัฐต้องรับผิดต่อบุคคลภายนอกเพียงใด
ก็จะมีการฟ้องไล่เบี้ยเอาจากเจ้าหน้าที่เต็มจานวนนั้น ทั้งที่บางกรณีเกิดขึ้นโดยความไม่ตั้งใจหรือความผิดพลาด
เพียงเล็กน้อยในการปฏิบัติหน้าที่ นอกจากนั้น ยังมีการนาหลักเรื่องลูกหนี้ร่วมในระบบกฎหมายแพ่งมาใช้บังคับ
ให้ เจ้ าหน้ า ที่ต้ องร่ ว มรั บ ผิ ด ในการกระทาของเจ้า หน้ า ที่ผู้ อื่น ด้ว ย ซึ่ง ระบบนั้น มุ่ง หมายแต่จ ะได้เ งิน ครบโดย
ไม่คานึงถึงความเป็นธรรมที่จะมีต่อแต่ละคน กรณีเป็นการก่อให้เกิดความไม่เป็นธรรมแก่เจ้าหน้าที่และยังเป็นการ
บั่นทอนกาลังขวัญในการทางานของเจ้าหน้าที่ด้วย จนบางครั้งกลายเป็นปัญหาในการบริหารเพราะเจ้าหน้าที่
ไม่ กล้ าตั ดสิ น ใจดาเนิ น งานเท่ า ที่ค วร เพราะเกรงความรั บผิ ด ชอบที่ จะเกิ ดแก่ ตน อนึ่ง การให้ คุ ณให้ โ ทษแก่
เจ้าหน้าที่เพื่อควบคุมการทางานของเจ้าหน้าที่ยังมีวิธีการในการบริหารงานบุคคล และการดาเนินการทางวินัย
กากับดูแลอีกส่วนหนึ่ง อันเป็นหลักประกันมิให้เจ้าหน้าที่ทาการใด ๆ โดยไม่รอบคอบอยู่แล้ว ดังนั้น จึงสมควร
กาหนดให้ เ จ้ าหน้ าที่ต้ องรั บ ผิ ดทางละเมิดในการปฏิบัติ งานในหน้ าที่เฉพาะเมื่อเป็นการจงใจกระทาเพื่อการ
เฉพาะตัว หรือจงใจให้เกิดความเสียหายหรือประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงเท่านั้น และให้แบ่งแยกความรับผิดของ
แต่ล ะคนมิให้ น าหลั กลูกหนี้ ร่ ว มมาใช้บั งคับ ทั้งนี้ เพื่อให้ เกิดความเป็ นธรรมและเพิ่มพูนประสิ ทธิภ าพในการ
ปฏิบัติงานของรัฐ จึงจาเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้
หนา้ ๑
เลม่ ๑๓๖ ตอนที่ ๕๐ ก ราชกิจจานุเบกษา ๑๖ เมษายน ๒๕๖๒
พระราชบัญญัติ
มาตรฐานทางจริยธรรม
พ.ศ. ๒๕๖๒
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร
ให้ไว้ ณ วันที่ ๑๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๖๒
เป็นปีที่ ๔ ในรัชกาลปัจจุบัน
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระราชโองการโปรดเกล้าฯ
โดยที่เป็นการสมควรมีกฎหมายว่าด้วยมาตรฐานทางจริยธรรม
จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ต ราพระราชบัญญัติขึ้นไว้โดยคาแนะนาและยินยอมของ
สภานิติบัญญัติแห่งชาติทาหน้าที่รัฐสภา ดังต่อไปนี้
มาตรา ๑ พระราชบัญญัตินเี้ รียกว่า “พระราชบัญญัติมาตรฐานทางจริยธรรม พ.ศ. ๒๕๖๒”
มาตรา ๒ พระราชบัญญัตินี้ให้ใช้บังคับตั้งแต่วันถัดจากวันประกาศในราชกิจจานุเบกษา
เป็นต้นไป
มาตรา ๓ ในพระราชบัญญัตินี้
“หน่วยงานของรัฐ” หมายความว่า กระทรวง ทบวง กรม ส่วนราชการที่เรียกชื่ออย่างอื่น
และมีฐานะเป็นกรม ราชการส่วนท้องถิ่น รัฐวิสาหกิจ องค์การมหาชน หรือหน่วยงานอื่นของรัฐ
ในฝ่ า ยบริ ห าร แต่ ไ ม่ ห มายความรวมถึ ง หน่ ว ยงานธุ ร การของรั ฐสภา องค์ ก รอิ ส ระ ศาล และ
องค์กรอัยการ
หนา้ ๒
“เจ้าหน้ าที่ของรัฐ ” หมายความว่า ข้าราชการ พนักงาน ลูกจ้าง หรือผู้ปฏิบัติงานอื่น

ในหน่วยงานของรัฐ
“องค์กรกลางบริหารงานบุคคล” หมายความว่า คณะกรรมการข้าราชการพลเรือน คณะกรรมการ
ข้าราชการพลเรือนในสถาบัน อุด มศึกษา คณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึ กษา
และคณะกรรมการข้าราชการตารวจ ตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการประเภทนั้น รวมทั้ง
คณะกรรมการกลางบริหารงานบุคคลของเจ้าหน้าที่ของรัฐในฝ่ายบริหาร และคณะกรรมการมาตรฐาน
การบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่นตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบบริหารงานบุคคลส่วนท้องถิ่น
“กรรมการ” หมายความว่า กรรมการมาตรฐานทางจริยธรรม
มาตรา ๔ ให้นายกรัฐมนตรีรักษาการตามพระราชบัญญัตินี้
หมวด ๑
มาตรฐานทางจริยธรรมและประมวลจริยธรรม
มาตรา ๕ มาตรฐานทางจริยธรรม คือ หลักเกณฑ์การประพฤติปฏิบัติอย่างมีคุณธรรม

ของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ซึ่งจะต้องประกอบด้วย
(๑) ยึด มั่น ในสถาบัน หลักของประเทศ อันได้แก่ ชาติ ศาสนา พระมหากษัต ริย์ และ
การปกครองระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข
(๒) ซื่อสัตย์สุจริต มีจิตสานึกที่ดี และรับผิดชอบต่อหน้าที่
(๓) กล้าตัดสินใจและกระทาในสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรม
(๔) คิดถึงประโยชน์ส่วนรวมมากกว่าประโยชน์ส่วนตัว และมีจิตสาธารณะ
(๕) มุ่งผลสัมฤทธิ์ของงาน
(๖) ปฏิบัติหน้าที่อย่างเป็นธรรมและไม่เลือกปฏิบัติ
(๗) ดารงตนเป็นแบบอย่างที่ดีและรักษาภาพลักษณ์ของทางราชการ
มาตรฐานทางจริยธรรมตามวรรคหนึ่ง ให้ใช้เป็นหลักสาคัญในการจัดทาประมวลจริยธรรม
ของหน่วยงานของรัฐที่จะกาหนดเป็นหลักเกณฑ์ในการปฏิบัติตนของเจ้าหน้าที่ของรัฐ เกี่ยวกับสภาพคุณงาม
ความดีที่เจ้าหน้าที่ของรัฐต้องยึดถือสาหรับการปฏิบัติงาน การตัดสินความถูกผิด การปฏิบัติที่ควรกระทา
หรือไม่ควรกระทา ตลอดจนการดารงตนในการกระทาความดีและละเว้นความชั่ว
หนา้ ๓
มาตรา ๖ ให้องค์กรกลางบริหารงานบุคคลของหน่วยงานของรัฐมีหน้าที่จัดทาประมวล
จริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐที่อยู่ในความรับผิดชอบ
ในกรณีที่เป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐซึ่งไม่มีองค์กรกลางบริหารงานบุคคลที่รับผิดชอบ ให้องค์กรต่อไปนี้
เป็นผู้จัดทาประมวลจริยธรรม
(๑) คณะรัฐมนตรี สาหรับข้าราชการการเมือง
(๒) สภากลาโหม สาหรับข้าราชการทหารและข้าราชการพลเรือนกลาโหม
(๓) สานักงานคณะกรรมการนโยบายรัฐวิสาหกิจ สาหรับผู้บริหารและพนักงานรัฐวิสาหกิจ
(๔) คณะกรรมการพัฒนาและส่งเสริมองค์การมหาชน สาหรับผู้บริหาร เจ้าหน้า ที่ และ
ผู้ปฏิบัติงานขององค์การมหาชน
ในกรณีที่มีปัญหาว่าองค์กรใดเป็นผู้จัดทาประมวลจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐประเภทใด
ให้ ก.ม.จ. เป็นผู้มีอานาจวินิจฉัย
ทั้งนี้ หน่วยงานของรัฐอาจจัดทาข้อกาหนดจริยธรรมเพื่อใช้บงั คับกับเจ้าหน้าที่ของรัฐในหน่วยงานนัน้
เพิ่มเติมจากประมวลจริยธรรมให้เหมาะสมแก่ภารกิจที่มีลักษณะเฉพาะของหน่วยงานของรัฐนั้นด้วยก็ได้
การจั ด ท าประมวลจริ ย ธรรมและข้ อ ก าหนดจริ ย ธรรมของหน่ ว ยงานของรั ฐ ต้ อ งเป็ น ไป
ตามหลักเกณฑ์ที่ ก.ม.จ. กาหนดตามมาตรา ๑๔ ด้วย
มาตรา ๗ เพื่ อ ให้ ก ารจั ด ท าประมวลจริ ย ธรรมในภาครั ฐ มี ม าตรฐานทางจริ ย ธรรมใน
ระดับเดียวกัน ในการจัดทาประมวลจริยธรรมขององค์กรกลางบริหารงานบุคคลของศาลหรือองค์กรอัยการ
องค์กรกลางบริหารงานบุคคลของหน่วยงานธุรการของรัฐสภาและองค์กรอิสระ ให้นามาตรฐานทาง
จริยธรรมตามมาตรา ๕ ไปใช้ประกอบการพิจารณาจัดทาประมวลจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐที่อยู่
ในความรับผิดชอบด้วย
หมวด ๒
คณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรม
มาตรา ๘ ให้มีคณะกรรมการมาตรฐานทางจริยธรรมคณะหนึ่ง เรียกโดยย่อว่า “ก.ม.จ.”

ประกอบด้วย
(๑) นายกรัฐมนตรีหรือรองนายกรัฐมนตรีซึ่งนายกรัฐมนตรีมอบหมาย เป็นประธานกรรมการ
(๒) ผู้แทนคณะกรรมการข้าราชการพลเรือนที่ได้รับมอบหมาย เป็นรองประธานกรรมการ
หนา้ ๔
(๓) กรรมการโดยตาแหน่ง จานวนห้าคน ได้แก่ ผู้แทนที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการ

ข้ าราชการพลเรื อนในสถาบั น อุ ดมศึ กษา คณะกรรมการข้ าราชการครู และบุ คลากรทางการศึ กษา
คณะกรรมการข้าราชการตารวจ คณะกรรมการมาตรฐานการบริหารงานบุคคลส่ วนท้องถิ่ น และ
สภากลาโหม อย่างละหนึ่งคน
(๔) กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งนายกรัฐมนตรีแต่งตั้งจานวนไม่เกินห้าคนเป็นกรรมการ
ให้เลขาธิการ ก.พ. เป็นกรรมการและเลขานุการ และให้เลขาธิการ ก.พ. แต่งตั้งข้าราชการ
ในสานักงาน ก.พ. เป็นผู้ช่วยเลขานุการได้ตามความจาเป็น
เพื่ อ ประโยชน์ ใ นการด าเนิ น การตามหน้ า ที่ แ ละอ านาจของ ก.ม.จ. ก.ม.จ. อาจมี ม ติ
ให้เชิญผู้แทนที่ได้รับมอบหมายจากคณะกรรมการที่ทาหน้าที่บริหารงานรัฐวิสาหกิจหรือองค์การมหาชน
หรือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐที่มีหน้าที่และอานาจโดยตรงเกี่ยวกับเรื่องที่จะพิจารณา หรือผู้ซึ่งมีความรู้
ความเชี่ยวชาญและประสบการณ์ด้านจริยธรรมให้เข้าร่วมประชุมเป็นครั้งคราวในฐานะกรรมการด้วยก็ได้
ในกรณีเช่นนั้น ให้ผู้ที่ได้รับเชิญและมาประชุมมีฐานะเป็นกรรมการสาหรับการประชุมครั้งที่ได้รับเชิญนั้น
ให้สานักงาน ก.พ. มีหน้าที่ปฏิบัติงานธุรการ งานประชุม งานวิชาการ การศึกษาหาข้อมูล
และกิจการต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องให้แก่ ก.ม.จ. คณะอนุกรรมการหรือคณะทางานที่แต่งตั้งโดย ก.ม.จ.
รวมทั้งให้มีหน้าที่และอานาจอื่นตามที่กาหนดในพระราชบัญญัตินี้
มาตรา ๙ กรรมการผู้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ ต้ อ งมี ค วามรู้ ความสามารถ หรื อ ประสบการณ์
ด้านการส่งเสริมจริยธรรม ด้านกฎหมาย ด้านการบริหารงานบุคคล ด้านการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์
หรือด้านอื่นใดอันจะเป็นประโยชน์แก่การปฏิบัติหน้าที่ของ ก.ม.จ. โดยมีผลงานเป็นที่ประจักษ์ และ
ต้องมีคุณสมบัติและไม่มีลักษณะต้องห้าม ดังต่อไปนี้
(๑) มีสัญชาติไทย
(๒) มีอายุไม่ต่ากว่าสี่สิบห้าปี
(๓) ไม่เป็นบุคคลล้มละลายหรือเคยเป็นบุคคลล้มละลายทุจริต
(๔) ไม่เป็นคนไร้ความสามารถหรือคนเสมือนไร้ความสามารถ
(๕) ไม่เคยได้รับโทษจาคุกโดยคาพิพากษาถึงที่สุดให้จาคุก เว้นแต่เป็นโทษสาหรั บความผิด
ที่ได้กระทาโดยประมาท
หนา้ ๕
(๖) ไม่เป็นผู้ดารงตาแหน่งทางการเมือง สมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น กรรมการ

หรือผู้ซึ่งดารงตาแหน่งซึ่งรับผิดชอบการบริหารพรรคการเมือง ที่ปรึกษาพรรคการเมืองหรือเจ้าหน้าที่
พรรคการเมือง
(๗) ไม่เคยถูกลงโทษทางวินัย หรือให้ ออก ปลดออก หรือไล่ออกจากราชการ รัฐวิสาหกิจ
หรือหน่วยงานของรัฐ
(๘) ไม่ เ คยต้ องคาพิ พ ากษาหรื อค าสั่ งของศาลอั นถึง ที่สุ ด ให้ท รัพ ย์ สิ นตกเป็ นของแผ่นดิน
เพราะร่ารวยผิดปกติ
(๙) ไม่ เ คยต้ อ งค าพิ พ ากษาอั น ถึ ง ที่ สุ ด ว่า กระท าความผิ ด ต่อ ต าแหน่ง หน้า ที่ ร าชการหรือ
ต่อตาแหน่ งหน้ าที่ในการยุติธ รรม หรือกระทาความผิด ตามกฎหมายว่าด้วยความผิด ของพนั ก งาน
ในองค์การหรือหน่วยงานของรัฐ
(๑๐) ไม่อยู่ในระหว่างต้องห้ามมิให้ดารงตาแหน่งทางการเมือง
(๑๑) ไม่เคยพ้นจากตาแหน่งเพราะศาลฎีกาหรือศาลฎีกาแผนกคดีอาญาของผู้ดารงตาแหน่ง
ทางการเมืองมีคาพิพากษาว่าฝ่าฝืนหรือไม่ปฏิบัติตามมาตรฐานทางจริยธรรมอย่างร้ายแรง
มาตรา ๑๐ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิมีวาระการดารงตาแหน่งคราวละสามปี
เมื่อครบกาหนดตามวาระในวรรคหนึ่ง หากยังมิได้มี การแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิขึ้นใหม่
ให้กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งพ้นจากตาแหน่งตามวาระนั้นอยู่ในตาแหน่งเพื่อดาเนินงานต่อไปจนกว่า
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งได้รับแต่งตั้งใหม่เข้ารับหน้าที่
กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งพ้นจากตาแหน่งตามวาระอาจได้รับแต่งตั้งอีกได้ แต่จะดารงตาแหน่ง
ติดต่อกันเกินสองวาระไม่ได้
มาตรา ๑๑ นอกจากการพ้นจากตาแหน่งตามวาระ กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิพ้นจากตาแหน่ง
เมื่อ
(๑) ตาย
(๒) ลาออก
(๓) ขาดคุณสมบัติหรือมีลักษณะต้องห้ามตามมาตรา ๙
(๔) ก.ม.จ. มีมติให้ออกจากตาแหน่งด้วยคะแนนเสียงไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจานวนกรรมการ
เท่าที่มีอยู่ เพราะบกพร่องต่อหน้าที่ มีความประพฤติเสื่อมเสีย หรือหย่อนความสามารถ
หนา้ ๖
มาตรา ๑๒ ในกรณี ที่ ก รรมการผู้ ท รงคุ ณ วุ ฒิ พ้ น จากต าแหน่ ง ก่ อ นวาระหรื อ ในกรณี

ที่นายกรัฐมนตรีแต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเพิ่มขึ้นในระหว่างที่กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิซึ่งแต่งตั้งไว้แล้ว
ยังมีวาระอยู่ในตาแหน่ง ให้ผู้ได้รับแต่งตั้งแทนตาแหน่งที่ว่างหรือเป็นกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิเพิ่มขึ้นอยู่
ในตาแหน่งเท่ากับวาระที่เหลืออยู่ของผู้ซึ่งตนแทนหรื อผู้ซึ่งแต่งตั้งไว้แล้ว เว้นแต่วาระที่เหลืออยู่ไม่ถึง
หนึ่งร้อยแปดสิบวันจะไม่แต่งตั้งกรรมการผู้ทรงคุณวุฒิแทนก็ได้
ในกรณีที่กรรมการผู้ทรงคุณวุฒิพ้นจากตาแหน่งก่อนวาระ ให้ ก.ม.จ. ประกอบด้วยกรรมการ
ทั้งหมดเท่าที่มีอยู่จนกว่าจะมีการแต่งตั้งตามวรรคหนึ่ง
มาตรา ๑๓ ก.ม.จ. มีหน้าที่และอานาจ ดังต่อไปนี้
(๑) เสนอแนะและให้คาปรึกษาเกี่ยวกับนโยบายและยุทธศาสตร์ด้านมาตรฐานทางจริยธรรม
และการส่งเสริมจริยธรรมภาครัฐต่อคณะรัฐมนตรี
(๒) กาหนดแนวทางหรือมาตรการในการขับเคลื่อน การดาเนินกระบวนการรักษาจริยธรรม
รวมทั้งกลไกและการบังคับใช้ประมวลจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐเพื่อให้องค์กรกลางบริหาร
งานบุคคล องค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง หรือผู้บังคับบัญชานาไปใช้ในกระบวนการบริหารงานบุคคล
อย่างเป็นรูปธรรม
(๓) กาหนดแนวทางในการส่งเสริมและพัฒนาเพื่อเสริมสร้างประสิทธิภาพให้เจ้าหน้าที่ของรั ฐ
มีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรฐานทางจริยธรรมและยึดถือแนวทางปฏิบัติตามประมวลจริยธรรม รวมทั้ง
เสนอแนะมาตรการในการเพิ่มพูนประสิทธิภาพและเสริมสร้างแรงจูงใจในการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรมแก่
หน่วยงานของรัฐต่อคณะรัฐมนตรี
(๔) กากับ ติดตาม และประเมินผลการดาเนินการตามมาตรฐานทางจริยธรรม โดยอย่างน้อย
ต้องให้หน่วยงานของรัฐจัดให้มีการประเมินความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับมาตรฐานทางจริยธรรม และให้มี
การประเมินพฤติกรรมทางจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐในหน่วยงานนั้น
(๕) ตรวจสอบรายงานประจาปีของหน่วยงานของรัฐตามมาตรา ๑๙ (๓) และรายงานสรุปผล
การดาเนินงานดังกล่าวเสนอต่อคณะรัฐมนตรีเพื่อทราบอย่างน้อยปีละหนึ่งครั้ง
(๖) ตีความและวินิจฉัยปัญหาที่เกิดจากการใช้บังคับพระราชบัญญัตินี้
(๗) ปฏิบัติหน้าที่อื่นตามที่บัญญัติไว้ในพระราชบัญญัตินี้หรือตามที่คณะรัฐมนตรีมอบหมาย
หนา้ ๗
การประเมินผลตาม (๔) ให้เป็นไปตามหลักเกณฑ์และวิธีการที่ ก.ม.จ. กาหนด โดยอาจจัดให้มี

องค์กรภายนอกเข้าร่วมการประเมินผลด้วยก็ได้
มาตรา ๑๔ เพื่ อ ให้ ก ารด าเนิ น การจั ด ท าประมวลจริ ย ธรรมและข้ อ ก าหนดจริ ย ธรรม
ตามมาตรา ๖ เป็นไปด้วยความเรียบร้อยและสอดคล้องกับมาตรฐานทางจริยธรรม และเพื่อประโยชน์ใน
การดาเนินการตามหน้าที่และอานาจตามมาตรา ๑๓ ให้ ก.ม.จ. มีอานาจกาหนดหลักเกณฑ์เป็นระเบียบ
คู่มือ หรือแนวทางปฏิบัติเพื่อให้องค์กรกลางบริหารงานบุคคล องค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง และ
หน่วยงานของรัฐ ใช้เป็นหลักเกณฑ์สาหรับการจัดทาประมวลจริยธรรมและข้อกาหนดจริยธรรม รวมทั้ง
การกาหนดกระบวนการรักษาจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ในการนี้ ให้ ก.ม.จ. มีหน้าที่ให้คาแนะนาแก่
องค์กรกลางบริหารงานบุคคล องค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง และหน่วยงานของรัฐในการปฏิบัติ
ตามพระราชบัญญัตินี้
ในกรณีที่ปรากฏแก่ ก.ม.จ. ว่า การจัดทาประมวลจริยธรรมขององค์กรกลางบริหารงานบุคคล
หรือองค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง หรือข้อกาหนดจริยธรรมของหน่วยงานของรัฐแห่งใดไม่สอดคล้องกับ
มาตรฐานทางจริยธรรมหรือมีการปฏิบัติที่ไม่เป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่ ก.ม.จ. กาหนดตามวรรคหนึ่ง
ให้ ก.ม.จ. แจ้งให้ องค์กรกลางบริหารงานบุคคล องค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง หรือหน่วยงาน
ของรัฐแห่งนั้นดาเนินการแก้ไขให้ถูกต้อง และให้เป็นหน้าที่ขององค์กรกลางบริหารงานบุคคล องค์กร
ตามมาตรา ๖ วรรคสอง หรือหน่วยงานของรัฐที่จะต้องดาเนินการโดยเร็ว
มาตรา ๑๕ ให้ ก.ม.จ. จัดให้มีการทบทวนมาตรฐานทางจริยธรรมตามมาตรา ๕ ทุกห้าปี
หรื อ ในกรณี ที่ มีค วามจ าเป็น หรือ สถานการณ์ เปลี่ย นแปลงไป ก.ม.จ. จะพิ จ ารณาทบทวนในรอบ
ระยะเวลาที่เร็วกว่านัน้ ก็ได้ โดยในการดาเนินการดังกล่าวให้เชิญผู้แทนจากองค์กรกลางบริหารงานบุคคล
และองค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง มาหารือร่วมกันด้วย
มาตรา ๑๖ การประชุม ก.ม.จ. ต้องมีกรรมการมาประชุมไม่น้อยกว่ากึ่งหนึ่งของจานวน
กรรมการทั้งหมดเท่าที่มีอยู่ จึงจะเป็นองค์ประชุม
ในการประชุ ม ก.ม.จ. ถ้ า ประธานกรรมการไม่ ม าประชุ ม หรื อ ไม่ อ าจปฏิ บั ติ ห น้ า ที่ ไ ด้
ให้รองประธานกรรมการปฏิบัติหน้าที่แทน ในกรณีที่ไม่มีรองประธานกรรมการหรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติ
หน้าที่ได้ ให้ที่ประชุมเลือกกรรมการคนหนึ่งเป็นประธานในที่ประชุม
หนา้ ๘
การวิ นิ จ ฉั ย ชี้ ข าดของที่ ป ระชุ ม ให้ ถื อ เสี ย งข้ า งมาก กรรมการคนหนึ่ ง ให้ มี เ สี ย งหนึ่ ง ใน
การลงคะแนน ถ้าคะแนนเสียงเท่ากันให้ประธานในที่ประชุมออกเสียงเพิ่มขึ้นอีกเสียงหนึ่งเป็นเสียงชี้ขาด
มาตรา ๑๗ ในการปฏิบัติหน้าที่ตามพระราชบัญญัตินี้ ก.ม.จ. มีอานาจแต่งตั้งคณะอนุกรรมการ
หรือคณะทางานเพื่อพิจารณาหรือดาเนินการตามที่ ก.ม.จ. มอบหมายได้
ให้นาความในมาตรา ๑๖ มาใช้บังคับแก่การประชุมของคณะอนุกรรมการและคณะทางานด้วย
โดยอนุโลม
มาตรา ๑๘ ให้ประธานกรรมการ กรรมการ ประธานอนุกรรมการ และอนุกรรมการได้รบั
เบี้ยประชุมและประโยชน์ตอบแทนอื่นตามที่กระทรวงการคลังกาหนด โดยความเห็นชอบของคณะรัฐมนตรี
หมวด ๓
การรักษาจริยธรรมของเจ้าหน้าทีข่ องรัฐ
มาตรา ๑๙ เพื่อประโยชน์ในการรักษาจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ให้หน่วยงานของรัฐ

ดาเนินการ ดังต่อไปนี้
(๑) กาหนดให้มีผู้รับผิดชอบเกี่ยวกับการรักษาจริยธรรมประจาหน่วยงานของรัฐ ในการนี้
อาจมอบหมายให้ ส่ ว นงานที่ มี ห น้ า ที่ แ ละภารกิ จ ในด้ า นจริ ย ธรรม ธรรมาภิ บ าล หรื อ ที่ เ กี่ ย วกั บ
การบริหารงานบุคคล หรือคณะกรรมการและกลุ่มงานจริยธรรมประจาหน่วยงานของรัฐที่มีอยู่แ ล้ว
เป็นผู้รับผิดชอบก็ได้
(๒) ดาเนินกิจกรรมการส่งเสริม สนับสนุน ให้ความรู้ ฝึกอบรม และพัฒนาเจ้าหน้าที่ของรัฐ
ในหน่ ว ยงานของรัฐ และจัด ให้ มีมาตรการและกลไกที่มีประสิทธิภาพเพื่อเสริมสร้างให้มีการปฏิบัติ
ตามประมวลจริยธรรม รวมทั้งกาหนดกลไกในการส่งเสริมให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการตรวจสอบพฤติกรรม
ของเจ้าหน้าที่ของรัฐ ตลอดจนสร้างเครือข่ายและประสานความร่วมมือระหว่างหน่วยงานของรัฐและ
ภาคเอกชน
(๓) ทุกสิ้นปีงบประมาณ ให้จัดทารายงานประจาปีตามหลักเกณฑ์ที่ ก.ม.จ. กาหนดเสนอต่อ
ก.ม.จ. โดยให้หน่วยงานของรัฐเสนอรายงานประจาปีผ่านองค์กรกลางบริหารงานบุคคลหรือองค์กร
ตามมาตรา ๖ วรรคสอง แล้วแต่กรณี เพื่อประเมินผลในภาพรวมของหน่วยงานของรัฐเสนอต่อ ก.ม.จ.
ด้วย
หนา้ ๙
มาตรา ๒๐ ให้ อ งค์ ก รกลางบริห ารงานบุค คลแต่ล ะประเภทและองค์ก รตามมาตรา ๖

วรรคสอง มีหน้าที่กากับดูแลการดาเนินกระบวนการรักษาจริยธรรม และการประเมินผลการปฏิบัติ
ตามประมวลจริยธรรม รวมทั้งให้มีหน้าที่และอานาจจัดหลักสูตรการฝึกอบรม การเผยแพร่ความเข้าใจ
ตลอดจนการกาหนดมาตรการจู งใจเพื่อ พั ฒนาและส่ งเสริมให้เจ้ าหน้าที่ ของรัฐ ในหน่วยงานของรัฐ
มีพฤติกรรมทางจริยธรรมเป็นแบบอย่างที่ดี และมาตรการที่ใช้บังคับแก่เจ้าหน้าที่ของรัฐในหน่วยงาน
ของรั ฐ ซึ่งมี พ ฤติกรรมที่ เป็ น การฝ่ าฝื น มาตรฐานทางจริย ธรรมหรื อไม่ปฏิ บัติ ต ามประมวลจริ ยธรรม
โดยอาจกาหนดมาตรการเพื่อใช้ในการบริหารงานบุคคลตามกฎหมายว่าด้วยระเบียบข้าราชการประเภทนั้น
บทเฉพาะกาล
มาตรา ๒๑ เมื่ อ ก.ม.จ. ได้ ป ระกาศก าหนดหลั ก เกณฑ์ ก ารจั ด ท าประมวลจริ ย ธรรม
ตามมาตรา ๑๔ แล้ว ให้องค์กรกลางบริหารงานบุคคลและองค์กรตามมาตรา ๖ วรรคสอง จัดทา
ประมวลจริยธรรมให้แล้วเสร็จตามระยะเวลาที่ ก.ม.จ. กาหนด
มาตรา ๒๒ บรรดาประมวลจริยธรรม กฎ ระเบียบ หรือหลักเกณฑ์เกี่ยวกับจริยธรรมของ
เจ้าหน้าที่ของรัฐที่มีผลใช้บังคับอยู่ในวันก่อนวันที่พระราชบัญญัตินี้ใช้บังคับ ให้คงมีผลใช้บังคับได้ต่อไป
เท่าที่ไม่ขัดหรือแย้งกับพระราชบัญญัตินี้ จนกว่าจะมีการกาหนดประมวลจริยธรรมหรือหลักเกณฑ์เกี่ยวกับ
จริยธรรมตามพระราชบัญญัตินี้
ผู้รับสนองพระราชโองการ
พลเอก ประยุทธ์ จันทร์โอชา
หนา้ ๑๐
หมายเหตุ :- เหตุ ผ ลในการประกาศใช้ พ ระราชบั ญ ญั ติ ฉ บั บ นี้ คื อ โดยที่ ม าตรา ๗๖ วรรคสาม

ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย บัญญัติให้รัฐพึงจัดให้มีมาตรฐานทางจริยธรรม เพื่อให้หน่วยงาน
ของรัฐใช้เป็นหลักในการกาหนดประมวลจริยธรรมสาหรับเจ้าหน้าที่ของรัฐในหน่วยงานนั้น ๆ ซึ่งต้องไม่ต่ากว่า
มาตรฐานทางจริยธรรมดังกล่าว ดังนั้น เพื่ อให้การจัดทาประมวลจริยธรรมเป็นไปด้วยความเรียบร้อยและ
มีมาตรฐานเดียวกัน สมควรมีกฎหมายว่าด้วยมาตรฐานทางจริยธรรมใช้เป็นหลักสาคัญในการจัดทาประมวล
จริยธรรมของหน่วยงานของรัฐเพื่อใช้เป็นหลักเกณฑ์ในการปฏิบัติตนของเจ้าหน้าที่ของรัฐ โดยมีหลักเกณฑ์
การจัดทาประมวลจริ ยธรรม กระบวนการรักษาจริยธรรมของเจ้าหน้าที่ของรัฐ รวมทั้งมาตรการและกลไก
ที่มีประสิทธิภาพเพื่อเสริมสร้างให้มีการปฏิบัติตามประมวลจริยธรรม จึงจาเป็นต้องตราพระราชบัญญัตินี้
ม ตรฐ นท งจรยธรรมส หรบ จ หน ทข งรฐ
**************
ม ตรฐ นท งจรยธรรมต มรฐธรรมนญ หงร ช ณ จกร ทย
(ฉบบพทธศกร ช – ฉบบพทธศกร ช )
รฐธรรมนญ งร ช ณ จกร ทย พทธ กร ช

ปนรฐธรรมนญฉบบ รกข ง ทยท ดมก รบญญต ร งคณธรรม
จรยธรรม นฐ น ท ปน ร ง คญ ดยม ตร
ก นด “รฐต งจด ม ผนพฒน ก ร ม ง จดท
ม ตรฐ นท งคณธรรม จรยธรรมข งผด รงต นงท ง
ก ร ม ง ข ร ชก ร พนกง น ร กจ ง นข งรฐ
พ ป งกนก รทจรต ปร พฤตมช บ รม ร ง
ปร ทธภ พ นก รปฏบต น ท คณ รฐมนตร นก รปร ชม
ม นท พฤ ภ คม มมต นช บ ผนก ร
ปรบ ป ยน ฒนธรรม ค นยม นก รบร รภ ครฐ
ดยก นด รฐจดท .“ค นยม ร ง รรค รบ จ น ท
ข งรฐ ก.พ. นก รปร ชม ม นท มถน ยน
มมต นช บ น ค นยม ร ง รรค ป ปน น ท ง คญ
นก รจดท ม ตรฐ นท งคณธรรม จรยธรรมข งทก
นร ชก ร
ม ตรฐ นท งจรยธรรม
ทงน นรฐธรรมนญ งร ช ณ จกร ทย
พทธ กร ช ก นดค นยม ร ง รรค ปร ก ร
ดก
. ก รยดมน ยน ยดท น งทถกต ง
. ค มซ ตย จรต ค มรบผดช บ
. ก รปฏบต น ทด ยค ม ปรง ม รถ
ตร จ บ ด
. ก รปฏบต น ท ดย ม กปฏบต ย ง ม
ปนธรรม
. ก รมงผ มฤทธข งง น
ย ง รกต ม นม ตร ข งรฐธรรมนญ
งร ช ณ จกร ทย พทธ กร ช กยงข ด ภ พบงคบ
(Sanction) พร มมบทก นด ท กมก รฝ ฝน
ม ตรฐ นท งคณธรรม จรยธรรม ผกร ท จ ต ง
ดรบ ท ย ง ร กทง ม ดก นด น ยง นทจ ก กบด
ก รจดท ปร ม จรยธรรมก รคมคร งก ร มดปร ม
จรยธรรม ร มถง มม น ท งทชด จน นก ร ง รม ผด รง
ต นงท งก ร ม ง ข ร ชก ร จ น ทข งรฐ
มจต นกด นจรยธรรม จต นกทด ท ก รขบ ค น
ภ รกจด นก ร ง รมคณธรรม จรยธรรมยง มปร บผ รจ
ท ทค ร
พ ก ขข บกพร งดงก รฐธรรมนญ ง
ร ช ณ จกร ทย พทธ กร ช ม ตร จง ด
ก นด ม ตรฐ นท งจรยธรรมข งผด รงต นงท ง
ก ร ม ง ข ร ชก ร ร จ น ทข งรฐ ต ปร ภท
ปน ปต มปร ม จรยธรรมทก นดขน... ม ตร
ก นด “...ผตร จก ร ผนดนม น จ น ท น น ร
ค น น นก รจดท ร ปรบปรงปร ม จรยธรรม
ง รม ผด รงต นงท งก ร ม ง ข ร ชก ร จ น ท
ข งรฐ มจต นก นด นจรยธรรม... ม ตร
รรค ม ก นด ก รฝ ฝน ร มปฏบตต มม ตรฐ น
ท งจรยธรรมต ม รรค นงถ ปนก รกร ท ผดท ง นย
นกรณทผด รงต นงท งก ร ม งฝ ฝน ร มปฏบตต ม
ผตร จก ร ผนดนร ยง นต รฐ ภ คณ รฐมนตร ร
ภ ท งถนท กย ข ง ตกรณ ก ปนก รกร ท
ผดร ย รง ง ร ง คณ กรรมก รป งกน ปร บปร ม
ก รทจรต งช ตพจ รณ ด นนก ร ดย ถ ปน ตทจ
ถกถ ดถ น กจ กต นงต มม ตร .จด ดน
ท คญข งรฐธรรมนญ งร ช ณ จกร ทย พทธ กร ช
. ด ง ก นก รพจ รณ รร ก นกร ง ร ตงตง
บคค ข ต นงทม น กย ข ง นก ร ช น จรฐ
ร มทงก ร ยกย ย ก ร นต นง ก ร น งน ด น
ก ร ง ท บคค ปน ปต มร บบคณธรรม
ผตร จก ร ผนดนก นดค นยม ก รบผด รงต นง
นกก ร ม ง จ น ทข งรฐ ปร ก ร ดงน
. ก รยดมน นคณธรรม จรยธรรม
. ก รมจต นกทด ซ ตย จรต รบผดช บ
. ก รยดถ ปร ยชนข งปร ท ช ต น ก
ปร ยชน นตน มมผ ปร ยชนทบซ น
. ก รยน ยดท น งทถกต ง ปนธรรม ถก
กฎ ม ย
. ก ร บรก ร กปร ช ชนด ยค มร ด ร
ม ธย ย ม กปฏบต
. ก ร ข ม ข ร กปร ช ชน ย งครบถ น
ถกต ง มบด บ นข ทจจรง
. ก รมงผ มฤทธข งง น รก ม ตรฐ น
มคณภ พ ปรง ตร จ บ ด
. ก รยด มน นร บ บปร ช ธป ตย นม
พร ม ก ตรยทรง ปนปร มข
. ก รยดมน น กจรรย ช ชพข ง งคกร
ม ตร ดก นด ร คญ กย กบม ตรฐ น
ท งจรยธรรม ดงน
รฐพงพฒน ร บบก รบร รร ชก ร ผนดน
ทงร ชก ร นก ง นภมภ ค นท งถน ง นข งรฐ
ย ง น ปน ปต ม กก รบร รกจก รบ น ม งทด
ดย น ยง นข งรฐต งร มม ช ย กน นก รปฏบต
น ท พ ก รบร รร ชก ร ผนดน ก รจดท บรก ร
ธ รณ ก ร ชจ ย งนงบปร ม ณมปร ทธภ พ ง ด
พ ปร ยชน ขข งปร ช ชน ร มต ดทงพฒน จ น ท
ข งรฐ มค มซ ตย จรต มท นคต ปนผ บรก ร
ปร ช ชน กดค ม ด ก ร ด ร ม กปฏบต
ปฏบต น ท ย งมปร ทธภ พ
รฐพงด นนก ร มกฎ ม ย กย กบ
ก รบร รง นบคค ข ง น ยง นข งรฐ ปน ปต ม
ร บบคณธรรม ดยกฎ ม ยดงก ย งน ยต งมม ตรก ร
ป งกนม ผ ด ช น จ ร กร ท ก ร ดยมช บท ปนก ร
ก ก ย ร ทรก ซงก รปฏบต น ท ร กร บ นก ร
ตงตง ร ก รพจ รณ ค มดค มช บข ง จ น ทข งรฐ
รฐพงจด มม ตรฐ นท งจรยธรรม พ
น ยง นข งรฐ ช ปน ก นก รก นดปร ม จรยธรรม
รบ จ น ทข งรฐ น น ยง นนน ซงต ง มต ก
ม ตรฐ นท งจรยธรรมดงก
นม ตร ข. ( ) ดก นด “ มก รปรบปรง
พฒน ก รบร รง นบคค ภ ครฐ พ จง จ ผมค มร
ค ม ม รถ ย ง ทจรง ข ม ท ง น น น ยง นข งรฐ
ม รถ จรญก น ดต มค ม ม รถ ผ มฤทธ
ข งง นข ง ต บคค มค มซ ตย จรต ก ตด น จ
กร ท น งทถกต ง ดยคดถงปร ยชน นร มม กก
ปร ยชน นต มค มคด ร ง รรค คดคนน ตกรรม ม
พ ก รปฏบตร ชก ร ก รบร รร ชก ร ผนดน
ปน ป ย งมปร ทธภ พ มม ตรก รคมคร งป งกน
บคค กรภ ครฐจ กก ร ช น จ ดย ม ปนธรรมข ง
ผบงคบบญช น กจ กก รก นด มม ตรฐ นท งจรยธรรม
รบ จ น ทข งรฐ ยง ดก นด นม ตร
“ รฐธรรมนญ งคกร ร ร มกนก นดม ตรฐ น
ท งจรยธรรมขน ชบงคบ กต ก ร รฐธรรมนญ
ผด รงต นง น งคกร ร ร มทงผ ก รตร จ งน ผนดน
น น ยง นธรก รข ง รฐธรรมนญ งคกร ร
ม ปร ก นร ชกจจ น บก ชบงคบ ด ทงน
ม ตรฐ นท งจรยธรรมดงก ต งคร บค มถงก รรก
กยรตภม ผ ปร ยชนข งช ต ต งร บ ชด จง
ด ย ก รฝ ฝน ร มปฏบตต มม ตรฐ นท งจรยธรรม ด
ม ก ณ ร ย รง
รบก รจดท ม ตรฐ นท งจรยธรรมต ม
ซงปจจบน ยร งด นนก ร คณ รฐมนตร นก รปร ชม
ม นท กนย ยน มมตม บ ม ย
ร งน ยกรฐมนตร (น ย ณ คร ง ม) ก กบด
น ยง นผรบผดช บ ก รด นนก ร ตรยมก ร ปน ปต ม
รฐธรรมนญฉบบ ม ดย ก.พ. รบผดช บก รจดท
ม ตรฐ นท งจรยธรรมบคค ข ง น ยง นข งรฐร มกบ
งคกรก งบร รง นบคค ปร ภทต ง ดยผ จ กก ร
ปร ชมร มกบ งคกรก งบร รง นบคค ปร ภทต ง
ดก นดค นยม ก รบก ร ปนข ร ชก ร
จ น ทข งรฐ ปร ก ร ด ก
. ยดมน น ถ บน กข งปร ท น ด ก ช ต
น พร ม ก ตรย ก รปกคร งร บ บปร ช ธป ตย
นมพร ม ก ตรยทรง ปนปร มข
. ซ ตย จรต มจต นกทด ค มรบผดช บ
ต นท
. ยน ยด น งทถกต งช บธรรม
. ยดถ ปร ยชน นร ม ปนทตง มจต
ธ รณ
. มงผ มฤทธข งง น
. ม กปฏบต ดย ม ปนธรรม
. ด รงตน ปน บบ ย งทด รก ภ พ ก ณ
ข งท งร ชก ร
ก รน ม ตรฐ นท งจรยธรรมม ปรบ ช กดผ
ปนรปธรรมค ร ปนก รด นนก ร น ชงบ ก ร ปนก ร
“ป งปร ม ดยน ปยด ยงกบก รบร รทรพย กรบคค
ชน ก รก นด มก รน ผ ก รปฏบต ร มปฏบต
ต มม ตรฐ นท งจรยธรรม ร ปร ม จรยธรรมข ง
น ยง น ป ช นขนต นบรรจ ตงตง ก รปร มนผ
ก รปฏบตร ชก ร ซงก รด นนก รท งจรยธรรมจ ตกต ง
จ กก รด นนก ร ง ท ท ง นย น ปนก รด นนก ร
น ชง บ ร “ป งปร บ
รบก กก รขบ ค นง นด นจรยธรรม
มง นน นร ชก ร ปนผรบผดช บก รด นนก ร
น ม คณ กรรมก รม ตรฐ นท งจรยธรรม
จ น ทข งรฐ ร รยก กมจ. ปนคณ กรรมก ร
ร ดบช ต ท น ท น น น ยบ ย กย กบก ร ง รม
จรยธรรม รบผดช บก รจดท ปรบปรงม ตรฐ น
ท งจรยธรรม ค ปรก น น ก งคกรก ง
ก รบร รง นบคค ต ง นจฉย ตค ม ร ค ม น
น ร งทขด ยงกบม ตรฐ นท งจรยธรรม ต ดจนก กบ
ตดต ม ปร มนผ ก รด นนก รต มม ตรฐ น
ท งจรยธรรม พ กดผ รจ ย ง ปนรปธรรม
ม ตรฐ นท งจรยธรรมข งต งปร ทศ
*****************
นกง น ก.พ. ด ก ม ตรฐ นท งจรยธรรม
ข งต งปร ท พ ช ปนข ม ปร ก บก รจดท ม ตรฐ น
ท งจรยธรรมต มรฐธรรมนญ งร ช ณ จกร ทย
พทธ กร ช ดย ก ก จ กปร ท ทม น ท ง
ก รด นนก รด นจรยธรรมท ขม ขง ทง นภมภ ค ชย
ภมภ ค น ด ก
. รฐ มรก
. ร ช ณ จกร
. คร รฐ ตร ย
. น ซ นด
. ญปน
. ธ รณรฐ งค ปร
. ขตบร รพ งกง ง ธ รณรฐ
ปร ช ชนจน
. Organization for Economic Co-operation
and Development (OECD)
ดย ปนก ร ก นปร ดนท กย ข งกบก รก นดค นยม ก
(Core Value) ม ตรฐ นท งจรยธรรม (Ethical Standard)
กค มปร พฤตท งจรยธรรม (Code of Conduct).ร มถง
น ยง นท ปนก ก คญ นก รขบ ค นจรยธรรม
ก ร กกฎ ม ย ร ร บยบท ชบงคบกบ จ น ทข งรฐ
บค กรปร ภทต ง ซ งจ กก ร ก พบ
ก รด นนก รมค ม ตกต งกน ดงน
สหรฐ มรก
ปร ดน สรปร ยล ยด
นหสร ก นด จ น ทข งรฐ (Any person in government
service) ปฏบตต ม Code of Ethics for U.S.
Government Service
. จงรกภกดต ปร ท ยด กคณธรรม น
ง น ด มค มจงรกภกดต ช ต น ก
ค มจงรกภกดต บคค ก มบคค ร
น ยง นตน งกดข งตน
Put loyalty to the highest moral principles
and to country above loyalty to persons,
party, or Government department.
นหสร . ค รพ นกฎ ม ย ยดมน นรฐธรรมนญ
กฎ ม ยข งปร ท
Uphold the Constitution, laws, and regulations
of the United States and of all governments
therein and never be a party to their evasion.
. ค จ งต มผ ก รปฏบตง น ค มคด
ทม ทปฏบตง นร ชก รต มค มรบผดช บ
ย ง ตมทจน ดค มรค ม ม รถข งตน
Give a full day’s labor for a full day’s pay;
giving earnest effort and best thought to
the performance of duties
. ง ธปฏบตง น บรร ค ม รจ
ด ย งมปร ทธภ พ ปร ยดม กขน
Seek to find and employ more efficient and
economical ways of getting tasks accomplished
. ม กปฏบต ย ง ม ปนธรรมต บคค ด
ม จ พ ปร งค งต บ ทน ร ม ร มทง
ม ปร ยชนต บคค จน จ งผ กร ทบ
ต ก รปฏบตร ชก ร
Never discriminate unfairly by the dispensing
of special favors or privileges to anyone,
นหสร whether for remuneration or not; and never
accept, for himself or herself or for family
members, favors..or benefits under circumstances
which might be construed by reasonable
persons as influencing the performance of
governmental duties.
. ม ค มน ญญ ด นกร ทบต
ก รปฏบต น ท มรบป ก ปนก ร นต ต ผ ด
จ กร ท ก ร ร มกร ท ก ร ด ดย ย
น จ น ทท งร ชก ร
Make no private promises of any kind
binding upon the duties of office, since a
Government employee has no private word
which can be binding on public duty.
. มท ธรกจกบภ ครฐ ร กบ น ยง นข งตน
งด นก รปร ก บธรกจ ทง ดยท งตรง ร
ท ง ม กบ น ยง นภ ครฐ
Engage in no business with the Government,
either directly or indirectly, which is inconsistent
with the conscientious performance of
governmental duties.
นหสร . มน ข ม บข งท งร ชก ร ป ช พ
ก ร ง ปร ยชน นบคค
Never use any information gained confidentially
in the performance of governmental duties as
a means of making private profit.
. ปด ผยข ม ก รทจรต ปร พฤตมช บ
ทตน ดรบทร บ
Expose corruption wherever discovered.
. ยด กค ม ง จจ ก ธ รณ ยดถ
กจรยธรรมน ดย ครงครด พร มทงตร นก
ด ย ก รปฏบตร ชก รจ ต ง ยบนพนฐ น
ข งก ร ดรบค ม ง จจ ก ธ รณ
Uphold these principles, ever conscious
that public office is a public trust.
นหสร ก นด จ น ทข งรฐทปฏบตง น นฝ ยบร ร
(Executive Branch) ปฏบตต ม Standards of Ethical
Conduct for Employees of the Executive
Branch ดงต ปน
. ปฏบต น ท ดยยดมนรฐธรรมนญ กฎ ม ย
กจรยธรรม น ปร ยชน นตน
Public service is a public trust, requiring
employees to place loyalty to the Constitution,
the laws and ethical principles above
private gain.
. มข ง กย กบผ ปร ยชนท งก ร งน
ทขด ยงกบก รปฏบต น ท นต นงข งตน
Employees shall not hold financial interests
that conflict with the conscientious performance
of duty.
. มข ง กย กบก รด นนธรกรรมท งก ร งน
ท ยข ม ข งท งร ชก รทม ด ปด ผย
รบทร บ ปนก รท ป ร มทง มยนย ม
มก รน ข ม ดงก ปชพ ง
ผ ปร ยชน นบคค
นหสร Employees shall not engage in financial
transactions using nonpublic Government
information or allow the improper use of
such information to further any private interest.
. ม รยกรบ ร ย มรบข งข ญ ร งข ง
ทมม ค จ กบคค ดบคค นง ร ท ปน
ผ กย น งกบต นง น ท นร ชก ร ก รท
ธรกจกบร ชก ร ร ก รกร ท กจกรรม ด
ท น ยง นข งตนค บคมด ย ร ทจ ด
ปร ยชนจ กก รกร ท ร นก รกร ท
น ทข งตน มรบข งข ญ ร ข งก น ด
ท จตม ค ปน งน ด น ก น จ กทก นด
จ กบคค ท จม น ด น ยจ กก รปฏบต
ร มปฏบต น ทข งตน
An employee shall not, except as permitted
by subpart B of this part, solicit or accept
any gift or other item of monetary value
from any person or entity seeking official
action from, doing business with, or
conducting activities regulated by the
นหสร employee’s agency, or whose interests
may be substantially affected by the
performance or nonperformance of the
employee’s duties.
. ปฏบต น ทด ยค ม ต ดย จรต
Employees shall put forth honest effort in
the performance of their duties.
. มด นนก ร น ปนก ร ร งก รผกมด ร
รบ จ ด นนก ร ด ร ค ญญ ทน ก น
น จ น ทข งตน ดยจง จ
Employees shall not knowingly make
unauthorized commitments or promises
of any kind purporting to bind the
Government.
. ม ชต นง น ทข งตน พ ก ร ง
ปร ยชน นบคค
Employees shall not use public office for
private gain.
. ปฏบตง นด ยค ม ปนก ง ม ภ ค
ม กปฏบตต กชน ร น ยง น กชน
ร ย ด ปนพ
นหสร Employees shall act impartially and not
give preferential treatment to any private
organization or individual.
. ปกป ง รก ทรพย นข งท งร ชก ร
ม ชทรพย น นน กนก ตถปร งค
ข งท งร ชก ร
Employees shall protect and conserve
Federal property and shall not use it for
other than authorized activities.
. มท ง น ร กจก ร น ดน ก น จ กง น
ร ชก ร ร มทง ง ก รจ งง นพ น
ทขด ยงกบ น ทค มรบผดช บ นท งร ชก ร
มกร ท ก ร ด น ปนก รขด ยงกบ น ท
ค มรบผดช บท งร ชก รต ม น จ น ทข งตน
Employees shall not engage in outside
employment or activities, including seeking or
negotiating for employment, that conflict
with official Government duties and
responsibilities.
. ร ยง นค ม ญ ป ก รฉ กง
ก รทจรต ปร พฤตมช บทตนรบทร บ
ต ผบงคบบญช ร ผม น ท กย ข งต ม
นหสร ค ม ม ม
Employees shall disclose waste, fraud,
abuse, and corruption to appropriate
authorities.
. ปฏบต น ท นฐ น ปนพ ม งทด ร มทง
ท น ท นก ร ยภ ต มกฎ ม ย
Employees shall satisfy in good faith their
obligations as citizens, including all just
financial obligations, especially those—such
as Federal, State, or local taxes—that are
imposed by law.
. ยดมนต กฎ ม ย กฎ ร บยบท
ค ม ท ทยมกนด น ก กปร ช ชน ดย ม
บง ยก ช ช ต ผ น พ ย ร
ค มทพพ ภ พ
Employees shall adhere to all laws and
regulations that provide equal opportunity
for all Americans regardless of race, color,
religion, sex, national origin, age, or handicap.
นหสร . ดก น พย ย ม ก ยงก รกร ท
ท จก กดค ม ข จ ตนฝ ฝนกฎ ม ย
ร มปฏบตต มม ตรฐ นท งจรยธรรมน
ก ยงก รกร ท ท จ ร มน มต
ก รฝ ฝนกฎ ม ย ร ม ตรฐ นท งจรยธรรม
Employees shall endeavor to avoid any
actions creating the appearance that they
are violating the law or the ethical standards
set forth in this part. Whether particular
circumstances create an appearance that
the law or these standards have been
violated shall be determined from the
perspective of a reasonable person with
knowledge of the relevant facts.
กล ก U.S. Office.of.Personnel Management
ก รขบ คล น (OPM). น ปน น ยง นก งบร รง น
จรยธรรม บคค ข งรฐบ ก ง รฐ มรก
กล ก The U.S. Office of Government Ethics
ก รขบ คล น (OGE) ปนผค บคม ตร จ บ ป งกนก ร
กร ท ผดด นก รขดกนข งผ ปร ยชน
จรยธรรม ข ง จ น ทข งรฐทปฏบตง น นฝ ย
บร ร (Executive..Branch) ผ นก กซง
ด ก จ น ทด นจรยธรรม (Ethics
Officials)
น ยง น ร ทท น ท บ น บ น
น ชน
- คณ กรรมก รพทก ร บบคณธรรม
(The Merit System Protection Board :
MSPB)
- นกง นทน ยค มพ (The Office
of Special Counsel : OSC)
สภ พบงคบ Civil Service Reform Act
นก รบร รง นก นด ยด กคณธรรม
(Merit system) ชน ก รคด กข ร ชก ร
จ ต งพจ รณ จ กค มรค ม ม รถ
ปน คญ ม กปฏบต ด ย ตผ
ท กย น งจ ก น ผ ย พ
ค มพก ร ร นพรรค นพ ก
(Nepotism).( จ น ทผปฏบตง นจ ต ง
ดรบค มคมคร ง ย ง ปนธรรม มถก
ขมข มม ยกย ย จ น ท
น งจ กก รท ผดพ ด
สภ พบงคบ The Hatch Act ก นด ม จ น ทข ง
รฐ น ยง นฝ ยบร ร (Executive..Branch)
ม น นกจกรรมท งก ร ม งบ ง ย ง ชน
ก รรณรงค ยง กตง ก รชกช น
บรจ ค งน พ นบ นนพรรคก ร ม ง
ม นร ม นก รจดตงพรรคก ร ม ง
ปนตน
The Ethics in Government Act of
ก นด ปร ธ น ธบด ร งปร ธ น ธบด
ม ชก ภ ค ง กร ผพพ ก ก ง
ข ง รฐ มรก (Federal Judges)
จ น ทฝ ยบร รร ดบ ง จ ต ง
ปด ผยบญชทรพย นต ง น น
งทม ข งร ย ด ก นด ตง The
U.S. Office of Government Ethics (OGE)
พ ท น ทตร จ บข ม ดงก
ทม : นกง น ก.พ. ( ) การศึกษา Best Practices การปฏิรประบบราชการ
ละขาราชการ ข ม จ ก http://dl.parliament.go.th/handle/lirt/366343
The U.S. Office of Government Ethics: OGE. ( ) Preventing Conflict of
Interest in the Executive Branch. Retrieved from https://www.oge.gov/web
/oge.nsf/8c1c7c4b3ca9da3485257ea6006d9aff/$FILE/Executive%20Branch
%20Ethics%20Program%20Roles%20and%20Responsibilities.pdf
สหร ช ณ จกร
นหสร กค มปร พฤต ปร ก ร ( Seven Principles of
Public Life Lord Nolan’s Report ) ซง จ น ท
ข งรฐต งปฏบต ( Holder of public of ce) ค
. Selflessness.: ย มค นงถง
ปร ยชน นตน
. Integrity.:.ค ม ซ ต ร ง / ย ด ม น น
ค มถกต งช บธรรม
. Objectivity : ค มตรง ปตรงม
. Accountability : พร มรบก รตร จ บ
. Openness : ปด ผย ปรง
. Honesty : ซ ตย
. Leadership : ปนผน นก รรก
กทง ปร ก รข ง จ น ทข งรฐ
กล ก The Cabinet Office ปน น ยง นก ง

ก รขบ คล น ท นบ นนก รท ง นข งคณ รฐบ
พ ผ กดน กดน ยบ ยรฐทมปร ทธภ พ
จรยธรรม
ก รปฏรป พฒน ร บบร ชก รทด
ก ดม กร ตน กดค ม ปรง นภ ครฐ
ยกร ดบคณภ พ ปร ทธภ พ น
ก รท ง นภ ครฐ
กล ก The Committee on Standards in Public
ก รขบ คล น Life (CSPL) ท น ท นก ร ค มคด น
จรยธรรม กย กบก รจดท ม ตรฐ นท งจรยธรรม
(Standards in public life) กน ยกรฐมนตร
ง รม กค มปร พฤต ปร ก ร
( Seven Principles of Public Life )
The Civil Service Commission ผด ค บคม
ก ร ตงตงข ร ชก ร ปน ปด ยค ม
ยตธรรม ปรง
สภ พบงคบ The Bribery Act

ปนก รร บร ม ปรบปรงกฎ ม ยข ง
งกฤ พ ร งมต ม นก รต ต น
ค รรปชนข ง งกฤ กฎ ม ยฉบบนยง นน
ก รป งกนปญ ค รรปชน นมมม ง กชน
ชน ก นด ก รจ ย นบน จ น ทข งรฐ
ปนค มผดท ง ญ ก นดค มผด
กย กบก รตด นบน จ น ทข งรฐต งช ต
ซงคร บค มถง จ น ทข งรฐทปฏบต
น ท น งคกรร งปร ท ชน
ธน ค ร ก ร งคก ร ปร ช ช ตด ย
ทม : บ ซต บรก รข ม ภ ครฐข ง ร ช ณ จกร (www.gov.uk)
https://www.gov.uk/government/publications/the-7-principles-of-public-
life/the-7-principles-of-public-life--2
คร รฐ ส ตร ลย
นหสร จ น ทข งรฐ (Public servant) ต งยด ก APS
Values (Australia Public Service’s Values):
ICARE ปร ก บด ย
I = Impartial มยง กย กบก ร ม ง
ค น น รฐบ ย ง
จรง จ ปด ผย ตรง ปตรงม
ม มก ยบนฐ น
ข ม ทช ถ ด
C = Committed มค ม ปนม ชพ
To.service ตรง ปตรงม มง นน
ก ร กปญ ด ย ธ ม
นนปร ทธภ พ ร มม กน
ร งผ ปร ยชนทดท ด ก
รฐบ ช ตร ย
A = Accountable ปด ผย ม รถตร จ บ ด
R = Respectful ค รพ ทธข งบคค
E = Ethical ด นนก รต ง ด ยค ม
ซ ตรง/ยดมน นค มถกต ง
ช บธรรม นทกกร บ นก ร
กล ก The Australian Public Service Commission
ก รขบ คล น (APSC)
จรยธรรม ท น ท นก ร ง รม กดม ตรฐ น ง ด
นก ร ร งค มซ ตรง/ยดมน นค ม
ถกต งช บธรรมข งภ ครฐ ตม ก
ทปร กกฎ น APS.Values.ม น ท ก น
ก รพฒน ง รม ทบท นก รบร ร
บค กรภ ครฐ ทงร ดบน ยบ ย
ก รปฏบต ช ย ง นด นพฒน ก ร
บร รบค กรภ ครฐ ร งค มก น
น ชพ ร งผน ค น น ช ย
น ยง น นปร ดนท กย ข งกบง นภ ครฐ
The Merit Protection Commissioner ท ง น
ร มกบ APSC ม ต งมก รตด น ร
พจ รณ ปร ดนท กย ข งกบจรยธรรม
ง รม น ยง นข งรฐปฏบตต ม APS
Values APS Code of Conduct
ร มถงก ร ปด ผยข ม ต มกฎ ม ย the
Public Interest Disclosure Act
คมคร งผ ป นก ด (Whistle Blower)
สภ พบงคบ Public Service Act ก นด กท
จ น ทข งรฐพงปฏบตต ม (APS Values)
ร บถงพฤตกรรมทพงปฏบต นปร ม
จรยธรรม (APS Code of Conduct) ร มทง
ก นดบทบ ท น ทข ง the Merit Protection
Commissioner
ทม : บ ซต Australian Government: Australian Public Service commission
http://www.apsc.gov.au/
นวซ ลนด
นหสร จ น ทข งรฐ (Public servant) ยด ก
ม ตรฐ นท งจรยธรรม ปร ก ร (Public Service
Code of Conduct: The Three Principles)
. จ น ทข งรฐพงปฏบตต มกฎ ข บงคบด ย
ค ม ปนม ชพ ซ ตรง ยดมน นค ม
ถกต งช บธรรม
public servants must fulfill their lawful
obligations to the Government with
professionalism and integrity;
. จ น ทข งรฐค รปฏบต น ทด ยค ม
ซ ตย ตรง ปตรงม มปร ทธภ พ ค รพ
ทธข งปร ช ชน พ นร มง น
Public servants must perform their
official duties honestly, faithfully and
efficiently, respecting the rights of the
public and their colleagues;
. จ น ทข งรฐ มค รน ค ม ม ยม
ร ชก ร มค ร ชต นง น ท ปร ยชน
นตน
public servants must not bring the Public
Service into disrepute through their private
lives.
กล ก The Office of State Service Commission
ก รขบ คล น นกง นข ร ชก รม น ท ตงตง
จรยธรรม จ งผบร รร ดบ งภ ครฐ นก รจดจ ง
จ น ทข งรฐ ร มทงม น ท ง รม
จรรย บรรณข งข ร ชก รต ม กม ตรฐ น
ท งจรยธรรม
น ยง น ร น ชน The Office of
Auditor-General ม น ทตร จ บ ก ร ช
จ ยงบปร ม ณข งปร ท ชจ ย ด ย ง
ม ม มปร ทธภ พ พยง ด
ปรยบ ม น น ยง น Watchdog ตร จ บ
ก รท ง นข งภ ครฐ ปน ปต ม ผนง น
ท ง ร ม
สภ พบงคบ Crimes Act ก นดก รกร ท ผด
ปร ภท ก รรบ นบน ค รรปชนร ม ย น
กฎ ม ยฉบบน ชน ก รรบ งนทง นรป งน ด
ร ปนค ชจ ยต ง (ค รก พย บ
ค รยน) ก ร น ค มช ย ( ชบน
ร จ งง น ) ร มทง ก ร น น ด
ข งก น ต ง (ข งข ญ ต ดนท ง)
ทม : บ ซต State Services Commission http://www.ssc.govt.nz/
ญปน
นหสร ก นด จ น ทข งรฐ (Public Service Official)
รก ม ตรฐ นท งจรยธรรม ปร ก ร ต ม
National Public Service Officials Ethics Code
ดงน
. บรก รด ยค มยตธรรม ม กปฏบต
Employees shall not give unfair, discriminative
treatment to the public, such as giving
preferential treatment to any party of the
public with respect to information gathered
in the performance of their duties, and shall
always engage in their duties with fairness,
recognising that they are servants of the
whole nation and not of any group
thereof.
. ยกง นร ชก รกบง น นต / ม ชต นง
ปร ยชน
Employees shall always distinguish between
public and private affairs and shall not
use their duties or positions for private gain
for themselves or the organisation they
belong to
นหสร . มท กดข คร ร ค ม ม ง จ
นก รปฏบต น ท
Employees shall not take any actions that
create public suspicion or distrust against
the fairness of public service while
performing their duties, such as receiving
a gift from entities influenced by their
duties
. ค นงถงปร ยชน ธ รณ ชค ม
พย ย ม ง ด
Employees shall, in performance of their
duties, aim at increasing public interests
and exert their utmost efforts
. ร ก ม พฤตกรรมข งตน จ งผ ต
บรก ร ธ รณ มน ก ร ชก ร
Employees shall always behave recognising
that their actions may influence the trust
in the public service, even outside of
their official hours.
กล ก National Personnel Authority (NPA) ม น ท
ก รขบ คล น ง รม กดค มยตธรรมขน นง นบร ร
จรยธรรม บค กรภ ครฐ พฒน รก บค กร
ม รถท ง น ด ย งมปร ทธภ พ นจ
ปนก ร พมปร ทธภ พง น นภ ครฐ งขน
ด ย ร มทงด จ น ทข งรฐปร พฤต
ต มข ก นดท งจรยธรรมท ดก นด
ก จ น ทข งรฐ ร ปร ช ชนพบก ร
กร ท ผดจรยธรรม ม รถตดต ยด น
จรยธรรม (Public Service Ethics Hotline)
ซงตง ดย NPA. ร งร ยง น ปท น
นร ชก ร นร ชก รน น ร ง
งคณ กรรมก รพจ รณ ด นจรยธรรม
ง ช ต ( National Public Service Ethics
Board) ปนผพจ รณ
National Public Service Ethics Board ปนผ
น คณ รฐมนตร นก รปรบปรง National
Public Service Officials Ethics Code ม
น จ นก รตดต ม บ น ค น น
ปญ ท กย กบจรยธรรมข ง จ น ทข งรฐ
นทก น ยง น ร มถงก ร งม ตรก ร
กล ก ด นนก รต มกฎ ม ยกรณทมก รท ผด
ก รขบ คล น กฎ ม ยจรยธรรม น กจ กน น ต น ยง น
จรยธรรม ยงต งมต นงทปรก ท งด นจรยธรรม
(Ethics Supervisory Officer ) พ ค ยตร จ บ
ค น น ตค มกฎ ม ย ก รกร ท
ต ง ท จ กย ข งกบปญ ร งจรยธรรม
ข งบค กร น น ยง น
สภ พบงคบ National Public Service Ethics Act
ก นดข บ ขตก ร ช น จข ง จ น ท
ข งรฐ พ ม กดค ม ม ย ร น ม ซง
ค ม ม ง จข งปร ช ชน ดยบญญต ม
ก รจดท National Public Service Ethics
Code พ ป งกนก รกร ท ผดทกร ทบต
ค ม ช มนข งปร ช ชน ชน ก รรบข งข ญ
จ กผม น ด น ยกบต นง น ท น
ร ชก ร ปนตน ดยก นด คณ กรรมก ร
พจ รณ ด นจรยธรรม งช ต (National
Public Service Ethics Board) ปนผ ค ม น
กย กบ National Public Service Ethics Code
สภ พบงคบ ยงบญญต มก รร ยง น ร งก รรบ
ข งข ญ น จ น ทข งรฐร ดบ ง ร มทง
บทบ ทข งคณ กรรมก รพจ รณ ด น
จรยธรรม งช ต (National Public Service
Ethics Board) ก รต ง จ น ท ด น
จรยธรรม ( Ethics Supervisory Officer ) พ
ค น น รก จรยธรรม น น ยง น
จดร บบ รม ร งจรยธรรมภ ย น
น ยง นภ ย ตค น น ข งคณ กรรมก ร
ทม : National Personnel Authority: NPA, Japan. ( ) Profile of National
Public Employee, Retrieved fromhttp://www.jinji.go.jp/en/infonpa/profile.pdf
ส ธ รณรฐสงค ปร
นหสร ยด ก ปร ก ร ด ก
. Integrity :.ค มซ ตรง/ยดมน น
ค มถกต ง
. Service : รก คณภ พ จบรก ร
. Excellence : มค ม ปน
กล ก Public Service Division ปน น ยง นบร ร
ก รขบ คล น บค กรภ ครฐ ม ป ม ย ก นก ร ร งค ม
จรยธรรม ปน นง นบรก รภ ครฐ ง รมก ร
ร งปร ทธภ พ นภ ครฐ มภ รกจ นก รด
นบ นน บค กรภ ครฐ ท ง น ด ย ง
มปร ทธภ พ มค ม ปน ยทด รง
ร บบง นภ ครฐทมปร ทธภ พ ปนท ช ถ
ง จ กปร ช ชน พ ปร ยชน ง ด
ข งปร ท งค ปร พ ม ง ดยมง นน
ก ร ร งผน ทมปร ทธภ พ ตรยมค มพร ม
กบ น ยง นภ ครฐ ดยยด กธรรม ภบ
(Good Governance)
กล ก Corrupt Practices Investigation Bureau (CPIB)
ก รขบ คล น ปน น ยง น ร ซงม น ท นก รตร จ บ
จรยธรรม ป งกนก รทจรต.ม น ทตร จ บกรณ
ค รรปชนทง น ยง น กชน รฐบ
ร ยง นต น ยกรฐมนตร CPIB ม น จ ย ง ตมท
นก รด นนคด ช คร งม ท งกฎ ม ย
ชน ม รถจบกมบคค ดทนท ดย มต งร
มย ก ง ย กย ข งกบก รค รรปชน
ม รถข ตร จ บ มดบญชธน ค รข ง
ข ร ชก รต ดจนค มร กข งผต ง
ง ย ด น กจ กม น จ นก รปร บปร ม
บ น CPIB ยงมบทบ ท น ท ก ย ย ง
ชน จดท ร บบบรก ร ยด นรบข ร ง รยน
(Quality Service Manager : QSM hotline)
บ ซต. พ ปนช งท ง ผร ง รยน
ร ยง น กย กบก รทจรตต ด ช มง
สภ พบงคบ Prevention of Corruption Act (PAC) ก นด
บท ง ท ม จ น ทข งรฐรบผ
ปร ยชน นต น ด น ก น จ ก
ค ต บ ทนต มทกฎ ม ยก นด
ทม : ร ง ตร จ รย ดร. ก ตงทรพย ฒน ผช ย ตร จ รย ดร. ร ร ภ จรญ
( ) ร ยง นก ร จย ร ง นวทางการประยุกตมาตรการสากล พือการตอตาน
ทุจริตของประ ทศ ทย ข ม จ ก บ ซต นกง น ป.ป.ช.
https://www.nacc.go.th/ewt_news.php?nid=3825
ขตบรห รพ ศษ งกง หงส ธ รณรฐปร ช ชนจน
นหสร จ น ทข งรฐ (Employee of Public Bodies)
ยด ก Code of conduct for Employees of
Public Bodies, ดงน
. Commitment to the Rule of Laws :
ยด กกฎ ม ย
. Honesty and integrity : ซ ตย ยดมน
นค มถกต งช บธรรม
. Objectivity and impartiality : ตรง ปตรงม
. Accountability for decisions and actions :
ค มพร มรบผด ปนท ง จข งปร ช ชน
นก รตด น จ ร กร ท ก ร ด
. Dedication , Professionalism and diligence :
ท ตน มค ม ปนม ชพ ขยน
มน พยร
กล ก Independent Commission Against Corruption
ก รขบ คล น (ICAC) น ยง น ร ท น ท ก นก ร
จรยธรรม ต ต นปญ ค รรปชน. ดยมง นนท ง นผ น
ก ก คญ ด น ค
กล ก . ก รบงคบ ชกฎ ม ย
ก รขบ คล น . ก ร ค มร
จรยธรรม . ก รป งกน
สภ พบงคบ The Prevention of Bribery Ordinance (POBO)

ก น ด บท ง ท ก ย ก บก รร บ น บ น
นรป บบต ง ชน ก รรบข งข ญ ซ ง ดง
น นป ม ก ร ยง ร คร งดม ก รรบ
บรจ ค งน ก รรบข น น ด ร
ผ ปร ยชน นรป บบ น ปนตน
Misconduct in Public Office (MIPO) ปน
กฎ ม ยทค บคมพฤตกรรมก ร ช น จ น ท
ข ง จ น ทข งรฐ ชน ก รปฏบต น ท ดย ม
ม ม ร งด นก รปฏบต น ททค รปฏบต
ซงก กดผ กร ทบร ย รงต ค มรบผดช บ
น น ทร ชก ร ปร ช ชน น กจ กนยง
ก นดบท ง ท รบผทช ย ร
นบ นน จ น ทข งรฐท ผดด ย
Administrative Rules and Regulations กฎร บยบ
น ต มท น ยง นตน งกด ปนผก นด
ทม : บ ซต บรก รข ม ภ ครฐข ง ขตบร รพ ฮองกง งสาธารณรัฐ
ปร ช ชนจน www.gov.hk
บ ซต นกง น ICAC http://www.icac.org.hk/
Organization for Economic Co-operation and
Development (OECD)
นหสร จ กก ร ร จม ตรฐ นท งจรยธรรมข งปร ท
ม ชก OECD นป ( ง งจ กร ยง น OECD
ร ง Trust in Government Ethics Measures in
OECD.Countries) พบ ม ตรฐ นท งจรยธรรม
ข งปร ท ม ชก OECD ทพบม กท ด นดบ
ดก
. Impartiality : ค ม ปนก ง มยง กย กบ
ก รม ง
. Legality.:.ค มช บธรรม ถกต งต ม
กฏ ม ย
. Integrity.:.ค มซ ตรง/ยดมน นค ม
ถกต ง
. Transparency : ค ม ปรง
. Efficiency : ปร ทธภ พ
. Equality : ค ม ท ทยม
. Responsibility : ค มรบผดช บ
. Justice : ค มยตธรรม
กล ก OECD. ดจดท ค น น (Guideline). พ ปน
ก รขบ คล น ม ตรฐ น ปร ท ม ชกน ปปรบ ช ม ม
จรยธรรม กบบรบท นปร ท ข งตน ร มถง ปน น ท ง
ปร ท ต ง ช นก ร ก ขปญ ค รรปชน ชน
OECD Guidelines for Managing Conflict of
Interest in the Public Service, OECD Principles for
Managing Ethics in Public Service ดงน
. OECD Guidelines for Managing Conflict of
Interest in the Public Service, นนก ร
ม งปญ ค รรปชน น ร งผ ปร ยชนทบซ น
ดยร บถงค ม ม ยข งผ ปร ยชนทบซ น
ก ร บงปร ภทข งผ ปร ยชนทบซ น
ก นด กก ร นก ร ก ขปญ ชน ก ร
จ น ทข งรฐต นง ง ปด ผยผ ปร ยชน
นตน น ยง นค รม คร งม ร ม ตรก ร น
ก รจดก รผ ปร ยชนทบซ นท ม มกบ ภ พ
ปญ ร บข ก นดทชด จน กย กบก รปฏบต
น ท นต นง พ ป งกนก ร ช งท ง กดผ
ปร ยชนทบซ น ร ง ฒนธรรม งคกรททกคน
ม รถ ดงค มคด น กย กบผ ปร ยชนทบซ น
กล ก ก นดบท ง ท รบผฝ ฝน ปนตน ด
ร บร ม น ท ง นก รจดก รปญ ร งผ ปร ยชน
ก รขบ คล น ทบซ นข ง ต ปร ท ชน ตร ย
จรยธรรม น ซ นด ฝรง ย รมน มรก ปนตน
(OECD, )
. OECD Principles for Managing Ethics in
Public Service (OECD, ) ก นด ก กณฑ
รบก รจดก รคณธรรมภ ครฐ ด ก
ม ตรฐ นท งคณธรรม รบ จ น ทข ง
รฐต งชด จน มค ม คร ชน มก รก นด
ต ย งม ตรฐ นคณธรรม พฤตกรรม
ท คญ นปร ม จรยธรรม
ม ตรฐ นท งจรยธรรมค รมมตท ง
กฎ ม ยก กบ พ ม รถบงคบ ชค บคม
พฤตกรรมข ง จ น ทข งรฐ ด ย งม
ปร ทธภ พ
จ น ทข งรฐค ร ดรบค น น ด น
คณธรรม ชนมก รจด บรม ร งค ม
ตร นกถงค ม คญข งคณธรรม ร
จด มก ก ค ปรก ก จ น ท
จ น ทข งรฐค ร ดรบค น น ก
ต งก ร ปด ผยข ม ก รทจรต ชน
กฎร บยบ ผรบผดช บ นก ร ก ข
ปญ น ร มทงค ร ดรบค มคมคร ง
ดย งคกรค ร จง จ น ททกคนทร บ
กล ก ข ร ชก รก ร ม งค ร ค ม คญ ร ง
ก ร ง รมคณธรรม นก รท ง นภ ครฐ
ก รขบ คล น
กร บ นก รตด น จต ง ต ง ปรง
จรยธรรม ตร จ บ ด
ม น ท งด นคณธรรมก นดก รม
ปฏ มพนธร งภ ครฐกบภ ค กชน
พ ค บคม ม กด ก รปฏ บต ท ม
ดค งกบคณธรรมทก นด
ผบงคบบญช ค รปร พฤตตน ปน
ยยง ย ง กผ ตบงคบบญช
น ยบ ยข ง งคกรต ง ท นค มมงมน
ข ง งคกรทจ ง รมคณธรรม นทท ง น
ปน น ท งช ย ง รม จ น ท
ภ ครฐมคณธรรม นก รท ง นม กขน
น ยบ ย กย กบก รบร รบค กร ชน
ก ร นขน นต นงต ง ง รม
จ น ทข งรฐท ง น ด ย งม
ปร ทธภ พบนพนฐ นข งคณธรรม
มก กทช ย ง รมก รท ง นทบรร
ตถปร งค ดค งกบข บงคบ ร
จรรย บรรณทร บ
มก ก นก รก กบ ตดต ม ผด
ง ท ท ง นย กผกร ท ผด ย ง ม ม
ชด จน
ทม : OECD. ( ). OECD Guidelines for Managing Conflict of Interest in
the Public Service, Retrieved from
https://www.oecd.org/gov/ethics/48994419.pdf
OECD. ( ). OECD Principles for Managing Ethics in Public Service

Retrieved from
http://www.oecd.org/gov/ethics/Principles-on-Managing-Ethics-in-the-
Public-Service.pdf
ร ง ตร จ รย ดร. ก ตงทรพย ฒน ผช ย ตร จ รย ดร. ร ร ภ จรญ

( ) ร ยง นก ร จย ร ง นวทางการประยุกตมาตรการสากล พือการตอตาน
ทุจริตของประ ทศ ทย ข ม จ ก บ ซต นกง น ป.ป.ช.
https://www.nacc.go.th/ewt_news.php?nid=3825

01 - ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน2534-ผสาน

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

01 - ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน2534-ผสาน

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

..

ç à«π√“™°“√é À¡“¬§«“¡«à“ à«π√“™°“√µ“¡°ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬°“√ª√—∫ª√ÿß°√–∑√«ß ∑∫«ß

¡“µ√“ ˆ °“√∫√‘À“√°‘®°“√∫â“π‡¡◊Õß∑’¥Ë ’ ‰¥â·°à °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ÕË ∫√√≈ÿ‡ªÑ“À¡“¬ ¥—ßµàÕ‰ªπ’È

¡“µ√“ ˜ °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕª√–‚¬™πå ÿ¢¢Õßª√–™“™π À¡“¬∂÷ß °“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√

¡“µ√“ ˘ °“√∫√‘À“√√“™°“√‡æ◊ËÕ„Àâ‡°‘¥º≈ —¡ƒ∑∏‘ÏµàÕ¿“√°‘®¢Õß√—∞ „Àâ à«π√“™°“√ªØ‘∫—µ‘

¡“µ√“ ÒÙ „π°“√®—¥∑”·ºπ°“√∫√‘À“√√“™°“√·ºàπ¥‘πµ“¡¡“µ√“ ÒÛ „Àâ®¥— ∑”‡ªìπ·ºπ ’ªË ï

¡“µ√“ Ò˜ „π°√≥’∑°’Ë ÆÀ¡“¬«à“¥â«¬«‘∏°’ “√ß∫ª√–¡“≥°”Àπ¥„Àâ «à π√“™°“√µâÕß®—¥∑”·ºπ

¡“µ√“ Ú ‡æ◊ËÕ„Àâ°“√ªØ‘∫—µ‘√“™°“√¿“¬„π à«π√“™°“√‡ªìπ‰ªÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ „Àâ à«π

¡“µ√“ ÚÒ „Àâ «à π√“™°“√®—¥∑”∫—≠™’µπâ ∑ÿπ„πß“π∫√‘°“√ “∏“√≥–·µà≈–ª√–‡¿∑¢÷πÈ µ“¡À≈—°‡°≥±å

¡“µ√“ Ú˜ „Àâ «à π√“™°“√®—¥„Àâ¡°’ “√°√–®“¬Õ”π“®°“√µ—¥ ‘π„®‡°’¬Ë «°—∫°“√ —ßË °“√Õπÿ≠“µ

¡“µ√“ ÛÒ „π»Ÿπ¬å∫√‘°“√√à«¡µ“¡¡“µ√“ Û „Àâ®—¥„Àâ¡’‡®â“Àπâ“∑’Ë√—∫‡√◊ËÕß√“«µà“ßÊ ·≈–

°”Àπ¥‡«≈“„π°“√®—¥„Àâ¡’°“√∑∫∑«πµ“¡«√√§Àπ÷Ëß„Àâ‡ªìπ‰ªµ“¡∑’Ë °.æ.√. °”Àπ¥

¡“µ√“ ÙÒ „π°√≥’∑’Ë à«π√“™°“√‰¥â√—∫§”√âÕß‡√’¬π ‡ πÕ·π– À√◊Õ§«“¡§‘¥‡ÀÁπ‡°’Ë¬«°—∫«‘∏’

„π°“√®—¥∑” —≠≠“®—¥´◊ÕÈ À√◊Õ®—¥®â“ß Àâ“¡¡‘„Àâ¡¢’ Õâ §«“¡À√◊Õ¢âÕµ°≈ßÀâ“¡¡‘„Àâ‡ªî¥‡º¬¢âÕ§«“¡

¡“µ√“ Ùı πÕ°®“°°“√®—¥„Àâ¡°’ “√ª√–‡¡‘πº≈µ“¡¡“µ√“ ˘ (Û) ·≈â« „Àâ «à π√“™°“√®—¥„Àâ¡’

¡“µ√“ ı ‡æ◊ÕË „Àâ°“√∫√‘À“√√“™°“√‡ªìπ‰ªÕ¬à“ß¡’ª√– ‘∑∏‘¿“æ·≈–§ÿ¡â §à“„π‡™‘ß¿“√°‘®¢Õß√—∞

À¡“¬‡Àµÿ :- ‡Àµÿº≈„π°“√ª√–°“»„™âæ√–√“™°ƒ…Æ’°“©∫—∫π’È §◊Õ ‚¥¬∑’¡Ë °’ “√ªØ‘√ªŸ √–∫∫√“™°“√ ‡æ◊ÕË „Àâ°“√ªØ‘∫µ— ß‘ “π

มาตรา ๔ ให้ ยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา ๑๖ แห่งพระราชกฤษฎีกาว่าด้วย

มาตรา ๙ ในวาระเริ่มแรก การจัดทาแผนปฏิบัติราชการของส่วนราชการเป็นแผนห้าปี

มาตรา ใหยกเลิกความในวรรคหนึ่งของมาตรา แหงพระราชกฤษฎีกาวาดวย

มาตรา ในวาระเริ่มแรก การจัดทาแผนปฏิบัติราชการของสวนราชการเปนแผนหาป

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง พระร ชบัญญัรกฤษฎี

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีภูกมิพลอดุลยเดช สป.ร.

ร ชกิจจ นุเบกษ เลม /ตอนที่ ก/หน / พฤศจิก ยน

( ) ก รพิ จ รณ วิ นิ จ ฉั ย เรื่ อ งรองทุ ก ขและก รสั่ ง ก รต มกฎ หม ยว ดวย

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

กฎกระทรวงและประก ศนั้น เมื่อประก ศในร ชกิจจ นุเบกษ แลว ใหใชบังคับได

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

( ) จัด ท ร ยง นเกี่ยวกับ ก รปฏิบัติต มพระร ชบัญ ญัตินี้เสนอคณะรัฐ มนตรี

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ถ ที่ประชุมมีมติใหกรรมก รผูถูกคัดค นปฏิบัติหน ที่ตอไปดวยคะแนนเสียงไมนอย

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ผูบังคับบัญช เหนือตนขึ้นไปชั้นหนึ่งต มม ตร และม ตร

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่

สม นัตร ใหเจ รกฤษฎี

( ) เมื่อจะมีผ ลท ใหระยะเวล ที่กฎหม ยหรือกฎก หนดไวในก รท ค สั่งท ง

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ค สั่งท งปกครองที่ท เปนหนังสืออย งนอยตองระบุ วัน เดือน และป

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎี

เจ หน ที่ออกค สั่งท งปกครองนั้นใหแลวเสร็จภ ยในส มสิบวันนับแตวันที่เจ หน ที่ไดรับค ขอและ

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

แสดงถึงก รมีอยูของค สั่งท งปกครองนั้น ใหสงคืนสิ่งนั้นหรือใหน สิ่งของดังกล วอันเปนกรรมสิทธิ์

สม นัตร ค สั่ งทรกฤษฎี

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ม ตร ในก รพิ จ รณ อุ ท ธรณ ใหเจ หน ที่ พิ จ รณ ทบทวนค สั่ งท ง

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

คว มเชื่ อ โดยสุ จ ริ ต ต มวรรคหนึ่ งจะไดรับ คว มคุ มครองตอเมื่ อ ผู รับ ค สั่ งท ง

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

( ) ขอเท็จจริงและพฤติก รณเปลี่ยนแปลงไป ซึ่งห กมีขอเท็จจริงและพฤติก รณ

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก สวนที่ ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ก รยื่น ค ขอใหพิจ รณ ใหมตองกระท ภ ยในเก สิบวันนับแตผู นั้นไดรูถึงเหตุ

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก

ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก ส นักง นคณะกรรมก รกฤษฎีก