Professional Documents
Culture Documents
NGÔN NGỮ CƠ THỂ
NGÔN NGỮ CƠ THỂ
Cuốn sách này dành cho những ai có thị lực tốt nhưng không nhìn
thấy bản chất của sự việc bằng đôi mắt của mình.
2
MỤC LỤC
L IM U ........................................................................................................................... 4
CHƢƠNG I ............................................................................................................................... 8
HI U NH NG I U CƠ N ............................................................................................... 8
CHƢƠNG II ............................................................................................................................ 25
QUY N L C N M TRONG T Y N .............................................................................. 25
CHƢƠNG 3 ............................................................................................................................. 50
I UK I UC N CƢ I V TI NG CƢ I ............................................................ 50
CHƢƠNG 4 ............................................................................................................................. 66
U HI U C C NH T Y ............................................................................................... 66
CHƢƠNG 5 ............................................................................................................................. 78
NH NG KH C I T V V N H .................................................................................. 78
CHƢƠNG 6 ............................................................................................................................. 91
I U N T Y V NG N C I ................................................................................... 91
Chƣơng 7 ............................................................................................................................... 103
C C U HI U NH GI V LỪ ỐI ..................................................................... 103
Gi i m i u t y v m t ....................................................................................... 103
Chƣơng 8 ............................................................................................................................... 118
C C U HI U NG M T ............................................................................................ 118
CHƢƠNG 9 ........................................................................................................................... 134
NGƢ I X M PH M KH NG GI N ................................................................................ 134
L nh thổ v không gi n riêng ................................................................................................ 134
CHƢƠNG 10 ......................................................................................................................... 144
I CH N TI T L NH NHƢ TH N O ................................................................ 144
CHƢƠNG 11 ......................................................................................................................... 153
13 I U PH I N NH T M N NH N TH Y M I NG Y ............................. 153
CHƢƠNG 12 ......................................................................................................................... 163
T CHƢ C – C CH CH NG T X Y NG MỐI QU N H ................................. 163
Chƣơng 13 ............................................................................................................................. 170
C C U HI U Í MẬT C I U THUỐC, M T KÍNH V VI C TR NG I M 170
CHƢƠNG 14 ......................................................................................................................... 181
Cơ thể tiết l nơi ầu ó ng hƣớng ến ............................................................................. 181
CHƢƠNG 15 ......................................................................................................................... 187
3
NH NG I U T N T NH V QUY N R ............................................................... 187
CHƢƠNG 16 ......................................................................................................................... 197
C C U HI U V QUY N S H U, L NH TH V CHI U C O ......................... 197
CHƢƠNG 17 ......................................................................................................................... 204
S P X P CH NG I – NG I U V T I S O ...................................................... 204
CHƢƠNG 18 ......................................................................................................................... 213
CU C PH NG V N, TRẬN U QUY N L C V ...................................................... 213
C C TH THUẬT T O QUY N L C CƠ QU N ...................................................... 213
CHƢƠNG 19 ......................................................................................................................... 222
T NG H P T T C NH NG G TH O LUẬN ....................................................... 222
L IM U
4
M
Nh n iết huy n g ng x y r với i, kh n ng ó l i u nh thƣ ng thôi Không
nhƣng nh thƣ ng ó l kh n ng ph i h p nh ng i u t i ngh m t th y trong i nh x y r s
vi m r tr kết lu n kh Tuy nhiên, i s h th y nh ng th m h ho l m nh ng
th y
C u huyên s u y n h ng ho lu n iểm n y:
H i ngƣ i n ông ng i qu nh r ng th t nh th y m t i h lớn r t s u
M t ngƣ i nói: ―Ch trông ó v s u y Ch ng t th n m m y viên s i xu ng h x m nó
s u n o‖
H n m xu ng v i viên s i v h i nhƣng không ngh ng t nh g
―Ch , i h n y r t s u Ch ng t h y n m h n to n y xu ng i S ngh tiếng ng y‖
H nh t 2 h n to tr i nh n m xu ng h v h i, nhƣng v n không ngh th y g
―Có m t th nh t v t trong m i ng ki ‖, m t ngƣ i nói ―Nếu m nh n m th nh t v t
ó xu ng h , h h n nó s g y r tiếng ng‖ H k o lê th nh t v t n ng tr u ến ên h r i n m
xu ng nhƣng không ó m t m th nh n o ph t r
t th nh l nh, t trong nh r ng gần ó xu t hi n m t on ê Nó h y nh nh nhƣ gió v l o
v o gi 2 ngƣ i R i nó ng nh y ng lên v m t ng ƣới ih H i ngƣ i n ông ng ó
h ng kiến trong kinh ng
M t ngƣ i nông n t trong nh r ng i r kh i: ―N y H i nh ó th y on ê tôi
không ‖
― ng l h ng tôi ó nh n th y nó Ch ng tôi h ng kiến m t nh tƣ ng hết s kh ng
khiếp Con ê l o nh nh nhƣ gió t nh r ng r v nh y xu ng ih ó‖
―Không‖, ngƣ i nông n nói, ― ó không ph i n o l on ê tôi Con ê tôi x h
v o it v tm ‖
lên.
7
HƯƠNG I
HIỂU NHỮNG IỀU Ơ ẢN
ut t t v s v
s v N tv t v L
8
Phần lớn m i ngƣ i v n tin r ng ngôn t l h nh th gi o tiếp h yếu h ng t Nói th o thuyết
tiến hó th h mới gần y, l i nói mới tr th nh m t ph n trong kho ông gi o tiếp on
ngƣ i v h yếu ƣ s ng ể huyển t u s ki n v li u L i nói ó l t ầu ƣ ph t
triển h y kho ng 500 000 ến 2 tri u n m, y ng l kho ng th i gi n k h n o on
ngƣ i t ng g p 3 Trƣớ ó, ngôn ng ơ thể v nh ng m ph t r ổ h ng l phƣơng ti n h
yếu ể huyển t i m x , t nh m, v i u óv n n ng ho ến ng y n y Nhƣng o qu t p
trung v o n i ung ƣ ph t ngôn nên hầu hết h ng t không ể nhi u ến ngôn ng ơ thể, nói
g ến tầm qu n tr ng nó trong u s ng
Tuy nhiên, ngôn ng nói h ng t iểu l tầm qu n tr ng ngôn ng ơ thể trong gi o
tiếp ƣới yl v tiêu iểu:
Get it off your chest. Keep a stiff upper lip.
’ e Kee chin up
Shoulder a burden. Face up to it.
Put your best foot forward. Kiss my butt.
V i m t trong s n y r t khó ―nu t‖ sw llow , nhƣng n ph i ho m t tr ng ph o t y
ho n nghênh h ng tôi giv us ig h n , iv y óm ts i u th t t ng y s-op n rs
Th o kinh nghi m th tế rul o thum , h ng tôi s gi k n k p th m oming h n ov r ist
nh ng m t n y ến khi n ót y u kl t th kn s ho n qu turn your k h ng
Hy v ng l y nhi u mt n y l m n qu n t m ến kh i ni m ngôn ng ơ thể
L
C i n viên óng phim m nhƣ Ch rli Ch pin l nh ng ngƣ i tiên phong s ng ngôn
ng ơ thể v y l phƣơng ti n uy nh t ó trên m n nh l y gi Kh n ng i n xu t t ng
i n viên ƣ xếp lo i t t h y t i trên m h s ng i u v u hi u ơ thể ể
gi o tiếp với kh n gi Khi phim tiếng tr nên phổ iến v kh nh phi l i nói x m nh th
nhi u i n viên óng phim m tr th nh k th t thế Ch nh ng i n viên ƣ s ng tr ng k
n ng s ng l i nói v h t t mới ó thể t n t i,
Liên qu n tới ông u nghiên u m ng t nh h thu t v ngôn ng ơ thể, t ph m ó nh
hƣ ng nh t trong gi i o n ti n thế k 20 ó l l u n e e e
(Charles Darwin, 1872 , nhƣng gi u n
s h n y h yếu l giới h n l m Tuy v y, u n s h l m kh i ph t nh ng u nghiên u hi n
i v n t m t v ngôn ng ơ thể Nhi u tƣ ng v ph t hi n rwin t ó ƣ nh
nghiên u trên kh p thế giới h ng minh Cho ến n y, h qu n s t v ghi l i gần m t tri u k
hi u v u hi u không l i l rt M hr i n, m t nh nghiên u tiên phong v ngôn ng ơ thể
v o th p niên 50 thế k k 20, ph t hi n r ng tổng t ng m t thông i p th l i nói h
9
x t riêng t ng hiếm kho ng 7 , th nh m o g m gi ng nói, ng i uv m th nh kh
hiếm 38 , n ngôn ng không l i hiếm ến 55%.
Th i t Ch rl s g p m t ngƣ i n th n
e
e e
ể ƣ ngôn ng m t ngƣ i th ph i hiểu ƣ tr ng th i mx ngƣ i ó
trong khi l ng ngh ng nhƣ ể ến ho n nh ph t ngôn C h n y gi p nt h h s th t với
gi tƣ ng, th tế với tƣ ng tƣ ng Th i gi n gần y, h ng t m nh với l i n tiếng nói v
vi n nh tr th nh ngƣ i n nói gi i gi ng Thế nhƣng, s m i ngƣ i l i không iết ến ngôn ng
ơ thể v hi u qu h ng, m ng y n y phần lớn thông i p trong tk u tr huy n
tr i nn o ng u ƣ l qu u hi u ơ thể V , Tổng th ng Ph p Chir , Tổng
th ng M Ron l R g n v Th tƣớng o H wk u ng 2 n t y ể i n t t nh tầm
v n m h ng ngh ến Có lần, Th tƣớng o H wk i nh v v n lƣơng t ng
h nh tr gi ng h so s nh ti n lƣơng h với ti n lƣơng nh i u h nh ông ty
11
ng ho r ng ti n lƣơng nh qu n l t ng r t nhi u, trong khi m lƣơng t ng ƣ kiến
ngh t ng ho h nh tr gi th t hơn Tuy nhiên, m i lần p ến thu nh p h nh tr
gi , ông u ng nt y h nh u 1m, n khi p ến ti n lƣơng nh i u h nh, h i
n t y ông h h nh u 30 m Kho ng h gi h i nt y ông tiết l r ng ông m th y
h nh tr gi ng ƣ hƣ ng m lƣơng h u h nh hơn r t nhi u so với i u ông th nh n
.
e
T
Khi nói i ó ―m n m‖ ho ― ó tr gi ‖, vô t nh h ng r ng m h ến kh n ng
ƣ ngôn ng ơ thể h v so s nh nh ng u hi u n y với l i nói Nói h kh , khi h ng t
nói h ng t ―linh m‖ m t ngƣ i n o ó nói i, ngh l h ng t ó nói ngôn ng ơ thể v
l i nói h không n khớp với nh u y ng h nh l i um i n gi g i l ―s nh n iết
th i kh n gi ‖, ho ―s qu n h tới m t t p thể‖ Ch ng h n, nếu to n kh n gi ng i ng lƣng
v o ghế, m h i xu ng v kho nh t y trƣớ ng th m t i n gi ―m n m‖ s linh m r ng i
ph t iểu m nh không ƣ ho n nghênh ng nhƣ nh n th y m nh ần p ng m t phƣơng
ph p kh ể lôi k o s h m i ngƣ i C n m t i n gi không ―m n m‖ s tiếp t huyên
thuyên, t h p ph n ng kh n gi
12
ƣ v v tho t t i, trong khi ó, hầu hết ph n u ó thể qu m t ƣ h ng m không ph t
hi n
M t u nghiên u o nh t m l h thu trƣ ng ih H rv r tiến h nh ho th y,
ph n nh y n với ngôn ng ơ thể hơn n ông r t nhi u H hiếu o n phim ng n ƣ t t
mv m t u tr huy n gi m t ngƣ i n ông v m t ph n , r i yêu ầu nh ng ngƣ i th m
gi gi i m nh ng g ng i n r ng h n tm t 2 nh n v t Kết qu ho th y ph n
hiểu ƣ t nh hu ng h nh x ến 87 trong khi n ông h tr ng ƣ 42 Nh ng ngƣ i n
ông l ngh s , i n viên, y t v nh ng ng t nh n m ng hiểu t t t nh hu ng ó nhƣ ph
n Tr gi ph n i t thể hi n r nh ng ngƣ i t ng nuôi on Trong v i n m ầu,
ngƣ i m gần nhƣ h v o kênh gi o tiếp không l i ể huy n tr với tr , o ó, ngƣ i ph n
thƣ ng l ngƣ i m ph n m n m hơn n m giới iv h h t p u hi u t sớm
N
Tổ h n o s ph n ho ph p h ó kh n ng gi o tiếp vƣ t tr i hơn tk
ngƣ i n ông n o trên h nh tinh n y N i soi t lớp n o ng phƣơng ph p C ng hƣ ng T ho
th y t i s o ngƣ i ph n l i ó kh n ng gi o tiếp v nh gi ngƣ i kh t t hơn nhi u so với n m
giới N o ngƣ i ph n ó t 14 ến 16 tiểu khu ng ể nh gi h nh vi ngƣ i kh trong khi
n ông h ó 4 ến 6 tiểu khu i u n y gi i th h t i s o m t ngƣ i ph n ó thể nh nh hóng
iết ƣ m i qu n h pv h ng kh trong m t uổi ti – i i nh u, i th h i
ó ng l l o m th o qu n iểm ph n th n ông ƣ ng nhƣ qu ki m l i, n th o n m
giới th ph n ƣ ng nhƣ không o gi im mi ng
Nhƣ h ng tôi tr nh y trong u n s h e ’ e e ’ e
e Nh xu t n Orion , n o
ph n ƣ tổ h ể m nhi m t v Ngƣ i ph n nh thƣ ng ng m t l ó thể xo y
s th hi n t 2 ến 4 v n không liên qu n g nh u H ó thể x m tivi khi ng nói huy n i n
tho i, ng th i l ng ngh u tr huy n t ng s u lƣng trong l nh m nhi m t t h phê Ph
n ó thể nói nhi u v h kh nh u trong m t u tr huy n v ó kh n ng s ng 5 th nh
m ể ó thể th y ổi t i ho r nh n m nh Tiế th y, hầu hết n ông h ó thể nh n r ƣ
3 trong s 5 th nh m n y Kết qu l n ông thƣ ng l m t m h huy n khi ph n ng gi o
tiếp với h
C u nghiên u ho th y m t ngƣ i n tr tiếp v iểu hi n ƣ x ngƣ i kh
ó nhi u kh n ng nh n x t h nh x v ngƣ i ó hơn l nh ng ngƣ i h nh gi ng tr gi
iểu hi n n y n m ngôn ng ơ thể ngƣ i ó V nếu ph n nh n r i un ym t h vô
th th tk i ng ó thể t h m t h ó th ể hiểu ƣ u hi u yl i um
u n s h n y mu n p
13
L
Nếu n t ng i x m ói, ó l khi r v n h n r t kinh ng v nh ng i u m h iết
v n – nh ng m t m không i ó thể iết, ó ph i h ng l kh n ng ngo i m M t u
nghiên u ng nh ói to n ho th y nh ng ― ô, u‖ n y s ng th thu t ― o n m ‖ ể o n
h nh x ến 80 v m t ngƣ i m h hƣ o gi g p i u n y ó v hiếu k i với nh ng
ngƣ i ng y thơ v tin nhƣng th t r , nó h l quy tr nh kết h p gi vi qu n s t k u hi u
ngôn ng ơ thể ng với s hiểu iết n h t on ngƣ i v kiến th v x su t th ng kê T t
l m nên th thu t ho nh ng ông ng, thầy ói i t ro, nh hiêm tinh v thầy x m h t y
gi p h thu th p thông tin v ―th n h ‖ Nhi u ―thầy ói nói m ‖ ng không iết m nh ó thể hiểu
u hi u không l i nên h tin r ng h th t s ó kh n ng ngo i m T t nh ng vi n yl m
t ng thêm t nh thuyết ph ho vi ói to n, ng thêm th tế l nh ng ngƣ i thƣ ng xuyên i
x m ói u m ng s n trong m nh m t ni m tin m qu ng K m th o i t ro n ó m t ho 2
qu ầu ph lê, m t không gi n nhƣ k h trƣ ng, v m t s n kh u ƣ tr ho n h o ho phần
ngôn ng ơ thể C nh tƣ ng n y ó thể khiến ho nh ng i nghi nh t ng tin r ng quy n
l siêu nhiên ng hiển hi n trƣớ m t h T t m n ói to n hung quy h l kh n ng gi i
m ph n ng m t ngƣ i khi h gi i y u huy n ng nhƣ thu th p thông tin t vi qu n
s t ng v h Hầu hết ― nh ngo i m‖ u l n v nhƣ nói, ph n ó thêm m ng u
tr n o ho ph p h ƣ u hi u tr sơ sinh h y tr ng th i mx ngƣ i kh
Minh h ng ho i u n y, s u y l m t qu ói nh ho riêng n:
H y tƣ ng tƣ ng n ến m t n ph ng ng p khói, nh s ng l m ó, ó m t ng
o ầy tr ng s , qu n kh n xếp ng ng i nh i n th p h nh m t tr ng v trên n óm t
qu ầu h nh ph lê:
14
Thế n o Ch ng tôi ói ho n ó ng không C u nghiên u ho th y thông tin
trong ―qu ói‖ n y h nh x ến 80 ho tk i nó C ng với kh n ng tuy t v i ƣ
ngôn ng ơ thể, n t m t v nh ng ng th i kh m t ngƣ i, ng với nh s ng m o, m
th nh k qu i v m t y nh ng, h ng tôi m ol ns ó thể l m t i ng ph i tin s i
ổ Ch ng tôi không khuyến kh h n tr th nh thầy ói, nhƣng n s nh nh hóng ó kh n ng
ƣ ngƣ i kh h nh x nhƣ thầy ói v y
16
M i ph ng lên gi p ơ thể thu n p ƣ nhi u không kh ể hu n ho vi nh nh u
ho h y Trong thế giới ng v t linh trƣ ng, i u n y ho th y h ng ng ần ƣ h tr
ể vƣ t qu m i s p xu t hi n Trong thế giới lo i ngƣ i, nhế h m p iểu hi n th i t
gi n v khó h u khi ngƣ i t m th y t ổn v thể h t h y tinh thần
N
l i u ổ phổ iến ng ể iểu th ―không iết‖ ho không hiểu n ng nói
g yl mt h ó s kết h p 3 i u h nh: l ng nt y ểl r ho th y không ó g
gi u giếm trong t y, v i nhô lên ov ổ h ng, h n m y nhƣớn lên iểu th s ph t ng
Nh ng i u m t th y, t i ngh trong t k t nh hu ng n o ng hƣ h n l th i h th
c m t ngƣ i n ần tu n th o quy t ơ n s u ể hiểu ng s vi
Q H
M t trong nh ng l i nghiêm tr ng nh t m m t ngƣ i mới h h ngôn ng ơ thể
thƣ ng ph m ph i, ó l h hiểu m t i u ơn l v t h i t với i u h y t nh hu ng kh
V , g i ầu ó nhi u ngh : ổ m hôi, không h h n, tó ó g u h y h y, ng tr ho nói
i t y thu v o i u kh ng th i x y r v o l ó Nhƣ t k ngôn ng nói n o,
ngôn ng ơ thể ng ó ―t ‖, ― u‖ v ― u u‖ M i i u gi ng nhƣ m t t ơn v m t t ó
thể ó nhi u ngh kh nh u V , trong tiếng nh, t ― r ssing‖ ó t nh t 10 ngh nhƣ: m
17
quần o, nƣớ x t rƣới th n, nh i th t g , ôi thu lên vết thƣơng, ph n ón, t m r , h i lông
ng
M t t ph i n m trong u ng với nh ng t kh th mới ó ầy ngh C i u n m
trong ― u‖ ƣ g il m Ch ng góp phần l t nh m ho th i th t m t ngƣ i
n o ó Gi ng nhƣ u, m t m ngôn ng ơ thể ng ó t nh t 3 ―t ‖ mới ể n nh ngh
h nh x ―t ‖ Ngƣ i ―m n m‖ l ngƣ i ó thể hiểu ƣ ― u‖ ngôn ng ơ thể v kết h p
h ng với l i ngƣ i nói
18
Q T
Nghiên u ho th y u hi u không l i ó t ng g p 5 lần l i nói Khi 2 yếu t n y
không khớp với nh u th m i ngƣ i – i t l ph n - s v o thông i p không l i v không
qu n t m ến n i ung l i nói
L i n gi , khi n yêu ầu ngƣ i ngh ph t iểu kiến v nh ng g n nói, nếu ngƣ i
ó tr l i không ng th l i nói v h h s khớp với nh u Tuy nhiên, nếu ngƣ i ó nói
với nh ng g n nói nhƣng i u l i không ph h p th r t ó thể h ng nói i
K
T
M t ngƣ i t t y nh ho yếu ớt – i tl n ông – r t ho l ó t nh h yếu
u i Chƣơng tiếp th o v thu t t t y s kh m ph l o ng s u i u n y Nhƣng nếu nt y
ngƣ i n o ó viêm khớp th r t ó thể, h ng s t t y nh ể tr nh u Tƣơng t , h
s , nh s , nh ph u thu t v nh ng ngƣ i ó ngh nghi p ih im t n t y kh o l o trong ông
vi thƣ ng không th h t t y Nếu u t t y, ó thể h s ng i t t y ― hiếu l ‖ ể ov
nt y m nh
Nh ng ngƣ i m quần o không ph h p ho ós t ng không thể th hi n i u
i u n y ó thể nh hƣ ng ến vi s ng ngôn ng ơ thể h V , nh ng ngƣ i o ph
không thể t h o h n Ph n m v y ng n s ng i t h o h n th t s t ể t o v , nhƣng
i u n y khiến h ó v không im ho l m v gi m i ơ h i ƣ m i khiêu v t i h p êm
Nh ng t nh hu ng n y h x y r với m t s t ngƣ i Qu n tr ng l ph i n nh x m nh ng khiếm
khuyết v thể h t ho thƣơng t t trên ơ thể m t ngƣ i ó nh hƣ ng ến ng ơ
thể h
T
Ngƣ i lớn khó hiểu hơn tr m iv s th i trên ơ m t h t ƣ iểu hi n hơn
T th hi n v kh n ng h gi u m t s i u ó liên qu n ến tuổi t m i
ngƣ i V , nếu m t tr n m tuổi nói i, r t ó thể nó s ng 1 t y ho 2t y m mi ng
l i ng y t th
20
H nh ng h mi ng ó thể m h o ho h , m h ng iết ó l l i nói i ó
thể v n gi i u h mi ng trong su t u i, h ót th hi n i u l kh i Khi
m t thiếu niên nói i th nt y ng ƣ lên mi ng gi ng nhƣ tr 5 tuổi, nhƣng th y v ng
n t y th l n y h ó ngón t y xo nh qu nh mi ng
ngƣ i trƣ ng th nh, i u h mi ng thƣ n ƣ th hi n nh nh hơn n Khi
ngƣ i trƣ ng th nh nói i, ƣ ng nhƣ ầu ó n t nt yh h mi ng nh m ng n n nh ng
l i i tr h t nhƣ nh ng tr 5 tuổi v thiếu niên Nhƣng v o ph t u i, nt y ƣ thu l i
th nh i u s m i yl i u phiên n i u h mi ng m ngƣ i t s ng
th i thơ u
21
e
23
H u hi u ngôn ng ơ thể không nh ng gi p n ó nh n th s s o hơn v
h ngƣ i kh r s hi ph i v i u khiển t nh hu ng, m n gi p n nh n r ƣ h ng
l m i u gi ng nhƣ h ng t ng l m v qu n tr ng hơn hết, nó gi p h ng t tr nên nh y m hơn
với t nh mv mx ngƣ i kh
Ng y n y, h ng tôi h ng kiến m t kiểu nh kho h x h i mới; ó l Ngƣ i qu n s t
ngôn ng ơ thể Gi ng nhƣ ngƣ i qu n s t him r t th h qu n s t him v h nh vi h ng,
Ngƣ i qu n s t ngôn ng ơ thể th h qu n s t m hi u v u hi u on ngƣ i Nh ng ngƣ i
n y qu n s t h trong nh ng s ki n x h i, t i i iển, trên tivi, trong v n ph ng ho
t nơi n o ó ho t ng gi o tiếp ó l nh ng ngƣ i mu n t m hiểu ng t on ngƣ i
ể u i ng, h ó thể th u hiểu s u s hơn v n th n v h th i thi n m i qu n h với
ngƣ i kh
24
HƯƠNG II
QUYỀN LỰ NẰM TRONG TAY ẠN
L
]
25
Con ngƣ i h h ng ể iểu l s ph t ng ho ầu h ng với k hiến th ng, on ngƣ i ể
l l ng n t y ho th y h không ó v kh v v thế s không g y h i
L
Khi i ó t ầu tr huy n i m ho nói th t, r t ó thể h s ể l to n ho m t
phần l ng n t y ho ngƣ i kh nh n th y v nói i u g ó kiểu nhƣ ―Tôi không l m i u ó ‖,
―Tôi r t tiế l m nh th t v ng‖ ho ―Tôi ng nói th t với nh y‖ C ng nhƣ hầu hết u
hi u ngôn ng ơ thể, yl m t i u ho n to n vô th Nó l m ho n linh m r ng h ng
nói th t
27
e e
K e e
Q
Tuy nhiên, khi gi o tiếp với ngƣ i kh , vi t p i u ể l l ng nt ys t or v i
m v ng tin y hơn i u ng h l khi i u m l ng n t y tr th nh thói qu n th
khuynh hƣớng nói i s gi m ớt s ngƣ i t th y khó nói i với l ng n t y o quy lu t nh n
qu M t ngƣ i n o ó im ,h s ể l l ng n t y Tƣơng t , m t ngƣ i ể l l ng nt ys
r t khó nói i thuyết ph v i u v mx ó liên h tr tiếp với nh u C ng gi ng nhƣ khi
n ó t m l ph ng th th n ó thể kho nh t y trƣớ ng Ngƣ l i, nếu n kho nh t y th n
s t ầu t m sinh l ph ng th Ngo i r , vi n nói huy n với l ng nt y ểl ng t o p
l ể ngƣ i nói huy n ng n ph i t r th nh th t Nói h kh , l ng nt ym r ó thể l m
gi m nh nói i ngƣ i kh v khuyến kh h h i m hơn với n
S
u hi u l ng nt y t ƣ h nh t nhƣng l i ó t ng m nh nh t, ó l i u
tr t y h ƣ ng ho r l nh ho i ó v i u t t y Khi l ng nt y ƣ s ng th o m t
h n o ó, s ho ngƣ i s ng ó m t th quy n l ngầm
Có i u h nh khi ng l ng n t y:
S kh i t gi i u n y ƣ thể hi n
trong t nh hu ng s u: n yêu ầu i ó nh t i g lên v m ng ó ến m t v tr kh Gi nh r ng
ns ng ng m t gi ng i u, l i nói v n t m t nhƣng th y ổi tƣ thế l ng n t y trong
t ng v
28
yêu ầu n Nếu n mu n nói huy n với i ó, n ng ó thể s ng l ng n t y ng lên
nhƣ i u ― n gi o‖ ể ho h iết r ng n mong mu n ƣ nói huy n v s n s ng l ng ngh
i u n y th y ổi qu nhi u thế k v ph t triển th nh nh ng i u nhƣ
v nhi u iến t u kh
L ng n t y p xu ng ó t ng thể hi n quy n l tr tiếp Ngƣ i ƣ yêu ầu s m
gi r l nh i món v t ầu m th y ó s i h với n M i h ph thu
v o m i qu n h ho p n so với ngƣ i ó trong môi trƣ ng l m vi
29
i u l ng n t y n m h t v m t ngón t y h r l m t n m m với ngón tr ƣ
ng gi ng nhƣ h nh tƣ ng hiế i ui m ngƣ i nói ng nó ể p ngƣ i ngh ph i quy ph
Trong ti m th , i u n y g y r nh ng ph n ng tiêu i với ngƣ i ngh , i v nó gi ng
nhƣ h nh ng hu n m t m vung t y yl ng t ơ nm s ng v t linh
trƣ ng s ng khi t n ông
ghe
30
Vi h ngón t y không nh ng t nh n ƣ ph n ng t h t ngƣ i ngh , m n khiến
h k m nhớ n i ung thuyết tr nh hơn Nếu n ó thói qu n h ngón t y, h y th i u l ng n
t y ng lên v p xu ng, n s th y r ng m nh ó thể t o r m t ầu không kh tho i m i hơn với
ngƣ i kh Ho , nếu h m ầu ngón t y v o ngón i ểl m i u ―OK‖ khi nói huy n,
ns t o ƣ n tƣ ng l ngƣ i quyết o n v không hung h ng Ch ng tôi hƣớng n nhi u
nhóm i n gi , h nh tr gi v nh ng ngƣ i ng ầu ông ty s ng i u trên r i x m x t ph n
ng ngƣ i th m C kh n gi l ng ngh nh n x t l nh ng ngƣ i n y l ― hu o‖, ― ó m tiêu‖
v ―t p trung‖
ng t n m h tr il l ng n t y, h nh th hi n i kiểu h o ổ xƣ trên, ƣ s
ng lần ầu tiên v o thế k 19 trong uổi k kết thƣơng m i gi nh ng ngƣ i ó v ng ng
31
nh u Nó h tr nên phổ iến h y kho ng 100 n m v ƣ n m giới s ng ho ến ng y
n y Hi n t i, hầu hết nƣớ phƣơng T y h y h u u, i u n y ƣ th hi n l h oh i
nh u l n khi hi t y trong t t i nh kinh o nh, v ng y ƣ n ml nn s ng t i
ti h y trong s ki n x gi o
e
Th m h , t i m t s qu gi ó kiểu h o h i truy n th ng nhƣ ng t i ngƣ i Nh t
n, ng t x Th i L n m t i u gi ng ầu nguy n th h t t y hi n iv n ƣ s
ng r ng r i r t nhi u nơi, n t y thƣ ng ƣ l lên l xu ng t 5 ến 7 lần Nhƣng m ts
nƣớ , h ng h n nhƣ ,h l t y lên xu ng 2 ho 3 lần ng với th i gi n n m t y i kho ng
g p ôi th i gi n l Ngƣ i Ph p h o nh u nhi t t nh nh t H tt y khi h o h i l n khi hi
t y v m i ng y h nh r m t kho ng th i gi n ng kể ể l m i u ó
A
M t t y thƣ ng ƣ x m l nghi th x gi o khi g p i ó lần ầu nhƣng h ng
t t y trong m t v i trƣ ng h p l i không th h h p Nếu x m i tt yl u hi u s tin y
v ho n nghênh th n ần t h i m nh m t s u trƣớ khi h ng t t y: M nh ó ƣ ho n
nghênh không Ngƣ i n y ó vui khi g p m nh h y m nh ng p u h C nh n viên n h ng
ƣ hƣớng n l nếu h h ng t t y với kh h h ng m t h t ng th ó thể n ến vi
ngƣ i mu không mu n tiếp ón h v m th y p u khi t t y Trong trƣ ng h p n y,
nh n viên n h ng ƣ khuyên l t t hơn nên i kh h h ng h ng trƣớ v nếu h hƣ s n
s ng, h y g t ầu nh ể h oh m t s qu gi , vi t t y với ph n oi l h tl h
s h ng h n nhƣ nhi u qu gi H i gi o nên th y v o ó, h y g t ầu nh Nhƣng hi n n y,
ngƣ i t nh n th y nh ng ph n h ng t t y nhi t t nh hầu hết nƣớ u ƣ nh gi l
i m hơn v t o ƣ n tƣ ng n ầu t t
S
trên nh ng i u n lu n, h ng t h y ng nh u kh m ph m i tƣơng qu n gi
i u l ng n t y ng lên v l ng n t y p xu ng trong i tt y
V o th i L M , h i th l nh g p m t v h o h i nh u nhƣ kiểu v t t y ngƣ i hi n i
Cu i ng, nt y ngƣ i kh hơn s trên nt y ngƣ i ki Tƣ thế n y ƣ g il
h.
V o n m 2001, Willi m Ch plin thu trƣ ng i h l m tiến h nh m t u
nghiên uv i t t y v ph t hi n t p ngƣ i hƣớng ngo i thƣ ng t t y th t m nh trong khi
nh ng ngƣ i t nh t nh nh t nh t k h ng l i t t y nh ng ng ph t hi n nh ng ph n
t t y th t m nh thƣ ng s n s ng tiếp nh n tƣ ng mới, n nh ng ngƣ i n ông s n s ng
33
h y không s n s ng tiếp nh n tƣ ng mới u t t y m nh nhƣ nh u i v y, v l o ông vi
ph n nên t p t t y m nh hơn, i t l khi t t y với n ông
34
L
Có h i yếu t qu n tr ng t o nên m i qu n h gi o h o trong khi t t y Th nh t, h y ể
l ng nt y n v l ng nt y i phƣơng tƣ thế th ng ng ể không i th ng tr h y ph
t ng i Th h i, t t y với l ng l n nh n ƣ i u n y ó ngh l nếu i tt y
n m nh m 7 nhƣng i tt y ngƣ i ki h m nh m 5 trên m m nh t 1 –
10 th n ần gi m i 20 s m nh Ngƣ l i, nếu ngƣ i ki n m h t t y m 9 n nn m
t y m 7 th n ần t ng s n m lên 20 Khi g p m t nhóm 10 ngƣ i, n ần i u h nh m t
s gó v ƣ ng i t t y ể t o thi n m với t t m i ngƣ i Ngo i r , nt y
ngƣ i n ông trung nh ó thể ó s m nh g p 2 lần nt y ngƣ i ph n trung nh, v
v y ần ph o h i u h nh s m nh khi n m t y S tiến hó ho ph p nt y ngƣ i n
ông v n ƣ m tl lên ến 45kg ể: x , k p h t, m ng x h, n m v p
H y nhớ r ng i tt yl h h oh it m i th y nh u m t s th thu n, v v y
luôn ần ph i t t y nhi t t nh, h u ngh v ng tin y
L
tƣơng t kiểu h o ng viên ng Qu x l
kiểu t t y hung h ng nh t v nó tƣớ i ơ h i thiết l p m i qu n h nh ng với ngƣ i nh n ó
ng l kiểu h o tiêu iểu ho t p ngƣ i o n, th ng tr , luôn luôn h ng t t y ngƣ i kh
với nh t y ng ng l ng n t y p xu ng ể y h v o tƣ thế ph t ng
35
Thu t tt y i phó n y t ầu ng vi ƣớ n h n tr i lên ph trƣớ khi n tiến lên
t t y Cần t p luy n ng t n y v 90 ngƣ i tt y ng t y ph i thƣ ng ƣớ lên ng h n
ph i
Kế tiếp, i huyển h n ph i qu trƣớ m t ngƣ i ó v ng v o không gi n riêng h
S u ng, xo y ng ng h n tr i song song với h n ph i ể ho n t t ng t , r i t t y ngƣ i ó
h nh ƣới Chiến thu t n y ho ph p n xo y ng ng i t t y ki ho th m h o nó th nh i
tt y tƣ thế ph t ng i u n y tƣơng t nhƣ vi n trƣớ ng ng qu h h ng ho th ng
h trong m t v n v t t y v y Hơn n , nó ng ho ph p n n m quy n kiểm so t ng hx m
hiếm không gi n riêng h
H y ph n t h i tt y h nh nv ể x m m nh ể ƣớ h n tr i h y ph i lên ph
trƣớ khi tt y s m i ngƣ i u thu n h n ph i, v v y khi nh n i t t y th ng tr h s rơi
v o thế tl i i v h gần nhƣ không thể th y ổi tƣ thế v i u ó ho ph p i phƣơng kh ng
36
chế h H y t p ƣớ h n tr i tới trƣớ ể tt yv n s th y ng hơn khi i phó với nh ng
ngƣ i ng kiểm so t n
T
Khi m t ngƣ i ƣ t y v ph n với l ng n t y p xu ng ể thể hi n quy n l , nh y
pl i ng h ng l ng n t y ph i n m l y h , s u ó t n t y tr i lên n t y t y ph i
h ể v h nh i t t y th ng l i
37
G
Khi nh l nh o ng nh nh u ể o giới h p nh th h i luôn t v ng ng
ng v ng p v tr ng ph Tuy nhiên, ngƣ i x m thƣ ng nh n th y ngƣ i ng ên tr i
nh ƣ ng nhƣ nổi t hơn ngƣ i ki ó l v khi t t y, ngƣ i n y ng t nt y trên,
khiến ho h trong ó v l ngƣ i n m kiểm so t i u n y thể hi n r t r trong i t t y gi John
K nn y v Ri h r Nixon trƣớ khi h tr nh lu n trên truy n h nh v o n m 1960 V o th i iểm
ó, thế giới không iết g v ngôn ng ơ thể Nhƣng th o ph n t h, J K ƣ ng nhƣ ó tr gi v
hs ng i u n y ng t ó thói qu n ng ên tr i khuôn h nh, v vi s ng tƣ thế n
t y t ph trên l m t trong nh ng ng t ƣ th h ông
– John K nn y t n ng l i thế
ng ên tr i ể y Ri h r Nixon v o thế yếu
Cu tr nh lu n ể v n ng ầu nổi tiếng gi 2 ngƣ i l m t ng h ng ng lƣu t m
v s m nh ngôn ng ơ thể Ghi nh n kiến tri ho th y, s ngƣ i M l ng ngh u
tr nh lu n trên i ph t th nh u ngh Nixon s th ng nhƣng nh ng ngƣ i th o i trên truy n
h nh th tin h r ng K nn y mới l ngƣ i hiến th ng i u n y h ng t ngôn ng ơ thể ầy
thuyết ph K nn y h u ng ến nhƣ ng n o, v qu th t ông t tổng th ng
38
39
K
M ph n kh ng nh ƣ v thế trong x h i t v i th p niên qu nhƣng nhi u
ngƣ i h i giới v n n kh i r i khi h o h i l n nh u n ông ó thể ƣ h m nh h o
ôi h t v h t t y t khi n nh nhƣng phần lớn ph n th không ƣ nhƣ v y i un y ó
thể ƣ h l m v o thế khó x l trƣ ng th nh, khi m t ngƣ i n ông tiến ến t t y trƣớ m h
l i không nh n th y n ầu, ph n thƣ ng h y nh n v o m t n ông Ngƣ i n ông thƣ ng
m th y ngƣ ng v nt y m nh ng ƣ r không trung nên r t t y l i với hy v ng ngƣ i ph
n không ể th y Thế nhƣng ng y khi nh t l m nhƣ thế, ngƣ i ph n l i ƣ t y r v ―h ‖
tƣơng t L n y, ngƣ i n ông l i giơ t y r v n m l y t y ngƣ i ph n v kết qu l nh ng
ngón t y h nx nh n n nhƣ thể h i on m ng qu n l y nh u v y
–
90 on ngƣ i khi sinh r ó kh n ng vung nh t y ph i r ph trƣớ – ƣ g il
nh vung t y – ể t v Kiểu tt y ng h i t y h n hế kh n ng t v n y ól l o t i s o nó
không o gi ƣ s ng trong nh ng u g p g gi h i ngƣ i không th n thiết Trong nh ng
ho n nh th n m t, h ng h n nhƣ 2 ngƣ i n g p nh u, s t v không n ần thiết n nên
i tt y ƣ m nh n l h n th t
41
M h m i i tt y ng h it yl ể h ng t s nhi t th nh, ni m tin tƣ ng
ho t nh ms u m ngƣ i h ng t t y với ngƣ i nh n Có h i yếu t qu n tr ng ần h
Th nh t, m i th n t nh m ngƣ i h ng t t y mu n huyển t i ó liên qu n ến kho ng h
t n t y tr i h ến nh t y ph i ngƣ i ki V ng t n y thể hi n nh mu n ôm l y
ngƣ i ó nên v tr n t y tr i ƣ x m nhƣ thƣớ o th n m t n t y tr i ngƣ i h
ng tt y t lên nh t y ngƣ i nh n ng o th m th n m t m h ng h ng t
ng nhi u H mu n thể hi n m i qu n h gần g i với ngƣ i nh n ng th i r s kiểm so t
ng ngƣ i n y
V , i n t t nh tr ng th n m t v n m quy n kiểm so t nhi u hơn
Tƣơng t , i n t t nh tr ng th n m t v n m quy n kiểm so t
nhi u hơn
42
Th h i, n t y tr i ngƣ i h ng t t y x m ph m v o không gi n riêng ngƣ i
nh n Nh n hung, i u n m ổt yv i h h ƣ h p nh n khi ngƣ i i i n m th y
gần g i với ngƣ i h ng t t y Trong trƣ ng h p n y, n t y tr i ngƣ i h ng tt y
h x m ph m v o ên ngo i không gi n riêng h i u n m v i v gi h t p t y thể hi n
t nh tr ng th n m t hơn, th m h l h i ngƣ i ó thể ôm nh u Chƣơng 11 s tr nh y nhi u hơn v
không gian riêng Tr phi gi h i ngƣ i ó qu n h gần g i ho ngƣ i h ng tt y ól o
h nh ng ể s ng kiểu tt y ng h i t y, nếu không, ngƣ i nh n ó thể m th y nghi ng
ng ngƣ i h ng t t y Tóm l i, nếu n không ó m i qu n h riêng tƣ với i phƣơng th
ng ng kiểu t t y n y V nếu ngƣ i n o ó không th n thiết với nl i tt y n ng h i
t y th h y t m hiểu x m h l g
e e
43
v tr ên tr i nh, ush n m nhƣ m t v Tổng tƣ l nh, ng v ng h i h n trên m t
tv ƣ t y ho ng r s u lƣng l ir ể kiểm so t ông t , n l ir n m nhƣ m t n m sinh
ngƣ i nh i n kiến thầy hi u trƣ ng ush thƣ ng xuyên gi nh v tr ng ên tr i nh ể
ngƣ i kh nh n th y ông t nổi t hơn v trông nhƣ thể ng kiểm so t ƣ t nh h nh
G
Nếu n vô t nh ng ên ph i nh, h y nh nh hóng ƣ nh t y r ng y khi nt x
tiến ến, u ngƣ i ki ph i qu y m t i i n với n khi n tt y i u n y ho ph p n luôn
tt y tƣ thế nh ng Khi ng h p nh ho qu y vi o, n ng nên gi nh l y v tr ên tr i
khuôn h nh Trong trƣ ng h p x u nh t, h y ng kiểu tt y ng h i t y ể gi thế nh ng.
T
S u y l 8 kiểu t t y g y khó h u v gh t nh t ng nh ng iến t u h ng n
h y luôn tr nh kiểu t t y n y:
K
tin y: 1/10
Ít ó kiểu t t y n o l i g y ph n m nhƣ i t l khi t y l nh ho m ƣớt
Ngƣ i t không th h m gi l t y nh nh kiểu tƣơi Nó l m liên tƣ ng ến t nh h yếu
u i ngƣ i t, h yếu v kiểu kiểu t t y n y, ngƣ i t ng l t long n t y ngƣ i i
i n Ngƣ i nh n l gi i i u n y thể hi n th i thiếu nhi t t nh ngƣ i tt y i với h
nhƣng nhi u khi, nó l i ph thu v o v n hó ho nh ng yếu t kh Trong m t s n n v n hó
h u v h u Phi, i t t y yếu ớt l i u nh thƣ ng, n i t t y m nh x m l hung h ng
Ngo i r , 20 ngƣ i th ó 1 ngƣ i m h ng phong th p o i truy n Ch ng nh n y g y ổ
m hôi kinh niên C h khôn ngo n l m ng th o kh n gi y ho kh n t y ể l u khô t y trƣớ m i
lần tt y
K
tin y: 0 10
―Ngƣ i m h ‖ kiểu t t y g ng k m l kiểu t t y óp v n xƣơng y l kiểu tt y
ng s nh t trong t t kiểu t t y Nó không nh ng g y n tƣ ng x u trong t m tr ngƣ i
nh n m n ểl i u vết trên nh ng ngón t y h Kiểu t t y n y h ng qu l ht o n
tƣ ng h nh n nó, trƣng ho t nh h hung h ng qu Nh ng ngƣ i t t y kiểu n y
gi nh l i thế m không h o trƣớ v g ng tr n p tinh thần i phƣơng ng h óp h t
khớp t ngón t y h nhƣ thể ng nh o t Nếu n l ph n , h y tr nh o nh n nt y
ph i trong u g pm t n huy n l m n, v kiểu t t y óp v n xƣơng ó thể r t hết m u v
khiến n t ầu u gi o h trong tr ng th i uê m
48
Trong nh nổi tiếng n y, h i ngƣ i n ông u ng v ng trên m t tv g ng
y ngƣ i ki r kh i l nh h Yitzh k R in n m v tr quy n l o ng ên tr i nh,
ng kiểu tt y h nh t y ng v nghiêng v ph trƣớ ể ng n r t ƣớ v o không
gi n riêng m nh, trong khi Y ss r r t ng r t th ng v g ng ph n ông ng vi tt y
ong nh t y v k o t y Yitszh k R in v ph ông
T
R t t ngƣ i h nh ung h s g p ngƣ i kh trong u h n ầu tiên nhƣ thế n o, m s
th t l s h ng t u iết r ng v i ph t ầu u g p m t ó thể thiết l p ho ph v m i
qu n h H y nh th i gi n luy n t p kiểu tt y ng với n v ng nghi p, ns ó thể
nh nh hóng h h ƣ r i tt yt h v om il Vi gi l ng n t y th ng ng v
n x ng với in mt y i phƣơng thƣ ng ƣ ông nh n l i tt y t tin y 10 10
49
HƯƠNG
IỀU KỲ DIỆU ỦA NỤ Ư I VÀ TIẾNG Ư I
o ƣ m t nh n h m h m kh p ph ng r i n m t v o m t ngƣ i ph n quyến r óm i
tó m u n u ƣ ng nhƣ ô y ng m m ƣ i với nh Không l ơ h i, o nh nh hóng ng
ng ng qu n ph ng r i t ầu tr huy n với ô g i Cô t óv t nói nhƣng v n m m ƣ i với
nh, v thế o kiên tr t huy n M t ngƣ i ng i o ung ung i ng ng qu v nói kh :
―Quên i, o ôt ng ngh nh l m t k ng y ‖ o s ng s Nhƣng ngƣ i ph n óv n
ng m m ƣ i với nh ơ m Gi ng nhƣ hầu hết n ông, o không hiểu ƣ h m tiêu
n ƣ i m m h t môi v không ể l r ng ph n
tôi thƣ ng o, khi g p ngƣ i mới qu n h u h y ―vui v ‖, ―n n ƣ i th t tƣơi‖, v
― ể l h m r ng tr ng nhƣ ng tr i‖ v th o tr gi , iết n ƣ is g y ƣ thi n m với
ngƣ i kh
V o ầu thế k 19, u nghiên u ầu tiên v n ƣ i ƣ nh kho h ngƣ i Ph p
Guill um u h nn oulogn th hi n ng h ng xung i n v h n o n i n ể ph n
i tn ƣ i vui th h th s với kiểu ƣ i kh Guill um ph n t h ầu nh ng ngƣ i
h nh h nh ng m y h m ể nghiên u ơ hế ho t ng ơ m t S u khi k o ơm t
th o nhi u gó nh kh nh u nh m ghi nh n nh ng ơ n o t o r kiểu ƣ i n o, ông ph t hi n r
h i ơs u y i u khiển n ƣ i: h y h i ên m t ƣ n i với khó
mi ng v C ơ lớn xƣơng g m k o mi ng r v s u ó ể l r ng v l m m n r ng,
trong khi ơ m t k o r s u, l m ho m t h p l i v h n lên ―vết h n him‖ Vi t m hiểu nh ng
50
ơ n y r t qu n tr ng iv ơ lớn xƣơng g m ƣ i u khiển m t h ó th Nói h
kh , h ng ƣ ng ể t o r nh ng n ƣ i gi t o khi on ngƣ i gi v vui th h, r v th n
thi n ho nhƣ ng Riêng ơ m t ho t ng l p với th v l nh ng mx th t V
thế, nơi ầu tiên ể kiểm tr s h n th t n ƣ i l t m nh ng nếp nh n khó m t
–
ee e
51
Mm ƣ il ƣ i th nh tiếng thƣ ng ƣ x ml u hi u ho iết ngƣ i n o ó ng vui
Khi h o i h ng t khó , r i t ầu m m ƣ i l 5 tuần tuổi v iết ƣ i th nh tiếng v o gi
th ng th 4 v th 5 Tr on nh nh hóng nh n r r ng, khó thu h t s h h ng t v ƣ i
gi h ng t l i với h ng M t u nghiên u gần y với lo i tinh tinh – lo i ng v t linh
trƣ ng gần on ngƣ i nh t – ho th y, n ƣ i n ph v ho m t m h s u x hơn
ể t th i hung h ng , tinh tinh nh r ng n nh h m ƣới, nh o r ng h ng ó thể n
Ng y on ngƣ i ng th hi n i u ó khi h tr nên hung h ng ng h h th p ho ƣ
môi ƣới r ph trƣớ , iv h n ng h yếu môi ƣới l l m v gi u h m r ng ƣới
Con tinh tinh ó h i kiểu ƣ i: ầu tiên gƣơng m t nhƣ ng ng ể thể hi n s ph t ng i với
ngƣ i th ng tr Trong kiểu ƣ i n y – ƣ g i l ―gƣơng m t s h i‖ – mi ng tinh tinh m r ,
ể l h m r ng ƣới, khó mi ng k o r s u v h xu ng gi ng nhƣ i u ƣ i on ngƣ i
52
Vui v , ph t ng h y s p x x n
53
K
B ra am d ễ v ê k ô ?
Kh n ng gi i m n ƣ i ó v nhƣ ƣ ― i t‖ s n ên trong n o v tr th nh m t
ông h tr ó t nh s ng n on ngƣ i iv v ơ n, m m ƣ i l m t u hi u ph
t ng, nó gi p ngƣ i t nh n r ngƣ i l ng tiếp n ó th i th n thi n h y hung h ng V o th i
x xƣ , nh ng ngƣ i không ƣ tr ng kh n ng nh n iết n y u tiêu i t
Khi nh n nh trên, n ó thể s nh n r y l n m i n viên Hugh Gr nt L ƣ
yêu ầu miêu t nh ng mx n m t i t n y, s m i ngƣ i u ho r ng nh t ng tho i
m i v vui v i v r r ng gƣơng m t trong nh ng m m ƣ i Nhƣng l qu y ngƣ nh
th o ng hƣớng, ngƣ i t l i th y ho n to n kh
N
V o n m 1986, C H i qu n nh h ng tôi ƣ r m t hƣơng tr nh nh m l m r ng
v t gi h ng l u v m t y nh p l u v o Cho ến l ó, nh n viên th thi ph p lu t n
ho r ng nh ng ngƣ i ng nói i ho ng h u p l ƣ i nhi u hơn S u khi ph n t h m t
phim v nh ng ngƣ i yêu ầu ƣ nói i, h ng tôi th y i u ngƣ l i Khi ngƣ i t nói i, h
m m ƣ i t hơn ho gần nhƣ không m m ƣ i, t kể thu n n v n hó n o Ngƣ l i, nh ng
ngƣ i vô t i v nói th t t ng tần s m m ƣ i khi h th nh th V m m ƣ i ó ngu n g t s
ph t ng nên nh ng ngƣ i vô t i g ng xo u nh ng ngƣ i u t i h , trong khi nh ng ngƣ i
nói i huyên nghi p t ƣ i v t l u hi u ơ thể kh Tƣơng t , khi m t hiế x nh
s t ng kế ên x n t i gi o l , ho n không ph m lu t th s hi n i n nh s t ng
55
khiến n ó m gi m nh ph m lu t nên n t ầu m m ƣ i i u n y ho th y i u ƣ i gi
t ol i u ó th , o v y, ần ph i x m x t nó trong ng nh xu t hi n
N
y l phần tóm t t v ph n t h 5 i u ƣ i phổ iến m r t ó thể n nh n th y m i ng y:
N
yl i u h i môi kh p h t k o i r h i ên gƣơng m t th o m t ƣ ng th ng v
không ể l r ng Kiểu ƣ i n y truy n t i m t thông i p r ng ngƣ i ƣ i ng ó m t m t ho
ng gi k n m t kiến, th i v h s không hi s với n y ng l i u ƣ i ƣ th h
nh ng ph n không mu n ể l r ng h không th h i ó R r ng ph n kh u hiểu ó l
u hi u t h i nhƣng s n ông l i không hiểu i u n y
N ƣ i m m h t môi ho
th y ô y ó m t m t
v s không hi s m t
ó với n
56
N
N ƣ i n y thể hi n nh ng mx tr i ngƣ m t ên gƣơng m t Trong h nh ên
ƣới, n o ph i n ng lông m y ên tr i, ơ xƣơng g m tr i v g m tr i lên ể t o r m t
kiểu ƣ i ph tr i gƣơng m t Trong khi ó, n o tr i l i k o h nh x ơn y ph trên ên ph i
xu ng ể t o r i u m y gi n Khi n t gƣơng nghiêng m t gó 90o gi tr nh minh h
ể ph n hiếu m i ên gƣơng m t, n s nh n th y h i gƣơng m t ho n to n kh nh u với nh ng
mx tr i ngƣ H nh ph n hiếu n ên ph i gƣơng m t nh ểl nh ón
ƣ i to to t, trong khi h nh ph n hiếu n ên tr i gƣơng m t nh C ểl i u m y gi n
gi
n yl u n riêng i t v n hó phƣơng T y v ól n ƣ i
Thông i p uy nh t m nó huyển t i h nh l s m m i
N
yl n ƣ i ƣ t p luy n Khi ƣ i, h m ƣới ƣ h xu ng t o m gi nhƣ ng
ƣ i ho ông yl n ƣ i ƣ th h nh n v t Jok r trong phim tm n, Tổng th ng ill
Clinton v n m i n viên Hugh Gr nt H ng kiểu ƣ i n y ể t o nh ng ph n ng vui v nơi
kh n gi ho ể gi nh ƣ nhi u phiếu ầu hơn
N
57
ầu hƣớng xu ng v nh n nghiêng trong khi m t hƣớng lên với n ƣ i m m h t môi, ngƣ i
m m ƣ i m ng ng v tr on, tinh ngh h v k n o N ƣ i óv l n y khiến n ông kh p
nơi ngơ ng n, i nó nh th n n ng th h h h ngƣ i n ông v khiến h mu n ov ,
h m só ngƣ i ph n y l m t trong nh ng kiểu ƣ i m Công nƣơng i n s ng ể mê
ho tr i tim m i ngƣ i
58
Tƣơng t n ƣ i, khi tiếng ƣ i ƣ t o th nh nhƣ m t phần n h t h u trong on
ngƣ i n, nó s lôi u n n , i thi n s kh v k o i u s ng Khi h ng t ƣ i th nh
tiếng, m i ơ qu n trong ơ thể u nh n ƣ nh hƣ ng t h Ch ng t th nh nh hơn, ơ
ho nh, ổ, y, m t, v i ƣ v n ng Không h thế, tiếng ƣ i n l m t ng lƣ ng oxy trong
m u , gi p ph h i, i thi n s tuần ho n m u v l m gi n m h m u trên m t ó h nh
l l o t i s o ngƣ i t m t khi ƣ i th nh tiếng Ngo i r tiếng ƣ i ng ó thể l m gi m nh p
tim, n ng m h, k h th h s ngon mi ng v t h y lori
Nh thần kinh h H nri Ru nst in ph t hi n r r ng m t ph t ƣ i liên t ó thể t o ến
45 ph t tho i m i s u ó Gi o s Willi m ry thu trƣ ng ih St n or ho iết, 100 tiếng
ƣ is ung p ho ơ thể nm t it p ro i tƣơng ƣơng với 10 ph t t p trên m y t p
n ng yl l o t i s o tiếng ƣ i s ng kho i r t t t ho n x t th o qu n iểm y h
T
Nghiên u ho th y ƣ i th nh tiếng h y m m ƣ i ng y khi t m tr ng không ƣ vui
u l m t ng xung i n ―v ng vui v ‖ thu n ầu n o tr i Trong m t u nghiên uv
tiếng ƣ i, gi o sƣ t m l v t m thần h Ri h r vi son thu trƣ ng i h Wis osin
M ison g i m y ghi i n n o G v o nh ng ngƣ i th m gi nghiên u ể o ho t ng sóng
n o, r i ho h x m nh ng phim h i Khi h m m ƣ i, ―v ng vui v ‖ h rung lo n x ng
h ng m nh ƣ r ng vi t or n ƣ i v tiếng ƣ i l m ho ho t ng n o tiến ến tr ng
th i vui v
Gi o sƣ t m l rni C nn thu ih C rolin kh m ph r ng s h i hƣớ ót
ng t h ến vi gi m ng th ng Gi o sƣ C nn tiến h nh u th nghi m với nh ng
ngƣ i ó tri u h ng ti n trầm m ng h hi h r l m 2 nhóm v ho x m vi o trong hơn 3
tuần Kết qu , nhóm x m ng h i ó s i thi n v t nh tr ng nh nhi u hơn nhóm x m ng
không h i Ngo i r ông n ph t hi n r r ng nh ng ngƣ i ó vết lo t ơ thể u m y nhi u hơn
nh ng ngƣ i không ó Nếu t g p t nh tr ng u m y, nh yt p t t y lên tr n khi nói huy n
ể tr nh t nh tr ng n y
T
Gi o sƣ t m l Ro rt Provin thu trƣ ng ih M ryl n , th nh ph ltimor ph t
hi n tiếng ƣ i on ngƣ i kh với tiếng ƣ i ngƣ i nh m h h ng r thu h linh
trƣ ng Tinh tinh ƣ i nhƣ ng hổn hển với h m t m th nh ƣ ph t r m i khi th r h y h t
v o T l 1-1 gi hu k h t th v ph t m khiến s ng v t n y không thể nói ƣ Khi
on ngƣ i t ầu i th ng lƣng, phần th n trên tho t kh i vi g nh h u s n ng ơ thể, i u
59
n y ho ph p on ngƣ i i u h nh hơi th t t hơn Kết qu l h ng t không nh ng ng n ƣ vi
th r nhƣ tinh tinh m n i u h nh hơi th ể ph t r tiếng nói v tiếng ƣ i Tinh tinh ng ó
thể ó kh i ni m v ngôn ng nhƣng không thể ph t r t ng Có thể nói, nh i th ng lƣng nên on
ngƣ i ng hơn trong vi t or m th nh, og m tiếng nói l n tiếng ƣ i
L
Tiếng ƣ i k h th h ― h t gi m u t nhiên‖ v ― h t l m t ng hƣng ph n‖, ƣ g il
n orphin, gi p gi i t ng th ng, ph h i ơ thể Khi Norm n Cousins ƣ h n o nm
h ng nh ng khớp, m t ng suy nhƣ ơ thể, s nói với ông r ng nh t nh ông vô
phƣơng u h v ông s ph i s ng trong u ớn ho ến hết Cousins n thuê m t ph ng
kh h s n v thuê t t nh ng phim ông t t m th y nhƣ Airplane v The Three Stooges nhóm
h i Th M rx roth r, v v r i x m i x m l i h ng, ƣ i th t nhi u v th t to S u th ng s u khi
ông t i u tr ng li u ph p tiếng ƣ i, s vô ng ng nhiên khi ph t hi n n nh
ông iến m t ng ho n to n kh m nh Kết qu ng ng nhiên n y n ến s r i u n
s h e Cousins v v i tr h t n orphin t
ầu ƣ nghiên u trên quy mô lớn n orphin l h t tiết r t n o khi h ng t ƣ i Nó ó th nh
phần hó h tƣơng t nhƣ morphin h y h roin v ót ng n thần i với ơ thể, ng th i t ng
ƣ ng h mi n h i u n y gi i th h v s o nh ng ngƣ i vui v hiếm khi nh v u khổ, n
nh ng ngƣ i h y th n th th ƣ ng nhƣ l n o ng ó nh
H
Th o qu n iểm t m l h v sinh l h , tiếng ƣ i v tiếng khó ó qu n h m t thiết với
nh u H y ngh ến lần gần y nh t, khi i ó kể ho n ngh m t u huy n il m n ƣ i
u ru t v gần nhƣ không kiểm so t ƣ n th n n m th y thế n o s u ó n m gi tê
rần to n th n ph i không N o n tiết r h t n orphin ƣ v o ơ thể khiến n ó m
gi ―ng y ng t‖, y h nh l i m gi m ngƣ i nghi n tr i qu khi ng m t y Nh ng ngƣ i
không m y g p ph i i u t h nh trong u s ng thƣ ng t m ến m t y v rƣ u i ể ó ƣ
kho i m n y Rƣ u i n ns hế khiến ngƣ i t ƣ i nhi u hơn, v i u n y l m ho h t
n orphin ƣ tiết r yl l ot is o s nh ng ngƣ i th h nghi ƣ i nhi u hơn khi h
u ng rƣ u, trong khi nh ng ngƣ i không vui ng y ng tr nên h n n n v th m h l hung
P
V o nh ng n m 80 thế k 20, nhi u nh vi n M ƣ r kh i ni m ―ph ng ƣ i‖
trên tr i ni m Norm n Cousins v nh ng ông tr nh nghiên u v tiếng ƣ i tiến s
P t h ms, nh vi n nh riêng m t n ph ng h ầy truy n ƣ i v phim h i C
ngh s h i v h h thƣ ng xuyên tới y H ng ng y, nh nh n ƣ ƣ ến ph ng ƣ i
th o t ng t t 30 ến 60 ph t Kết qu th t n tƣ ng S kh h ƣ i thi n ng kể v
th i gi n trung nh ph i n m vi n m i nh nh n ng ƣ r t ng n l i Nh ó ph ng ƣ i
m nh nh n ng t thu gi m u i, v h tr nên gần hơn V v y, ó thể nói hi n n y y
h r t oi tr ng tiếng ƣ i
61
Ro rt Provin ph t hi n r ng x su t ƣ i th nh tiếng trong t nh hu ng gi o tiếp
nhi u g p 30 lần so với khi ô ơn ng nh n th y h ó 15 tiếng ƣ i l xu t ph t t nh ng u
nói , phần n l i liên qu n ến vi thiết l p m i qu n h Trong u nghiên u Provin ,
l ô ơn, nh ng ngƣ i th m gi thƣ ng tho i hơn l ƣ i ng ghi h nh khi h ng x m
m t vi o lip h i hƣớ trong t nh hu ng kh nh u: x m m t m nh, với ngƣ i l ng ph i v với
ngƣ i n ng ph i
62
Thƣ ng xuyên tr mi ng xu ng ó thể l m ho ngƣ i th hi n ó v ngo i gi ng m t on
hó un C u nghiên u ho th y ngƣ i t thƣ ng tr nh x , t tiếp x ng m t v tr nh n
nh ng ngƣ i ó iểu hi n n y m i khi h i v ph h ng t Nếu n ph t hi n i u mi ng tr
xu ng v ng l n l i trong kho t ng n t m t n th h y t p m m ƣ i thƣ ng xuyên i u ó
không nh ng gi p n tr nh kh i ng trông gi ng nhƣ m t on hó gi n m n khiến n
m th y l qu n hơn trong u s ng Ngo i r , h n y s gi p n tr nh l m tr on s h i h y
ngƣ i hung qu nh nh gi l m t g kh m gi qu u qu
P
Cu nghiên u M rvin H ht v M ri nn L r n thu trƣ ng ih oston
ho th y, nh n viên p ƣới m m ƣ i nhi u hơn khi ó m t p trên ho nh ng ngƣ i qu n tr ng
trong t nh hu ng th n m t ho x gi o, trong khi nh ng ngƣ i p trên thƣ ng h m m ƣ i với
nh n viên p ƣới trong t nh hu ng th n m t m thôi
Cu nghiên un y ng ho th y ph n m m ƣ i nhi u hơn n m giới trong nh ng t nh
hu ng kinh o nh v gi o tiếp i u n y khiến ph n trông ó v l thu ho yếu u i khi h m
tr n với nh ng ngƣ i n ông không ƣ i M t s ngƣ i kh ng nh r ng ph n m m ƣ i nhi u
hơn l o yếu t l h s khi h n m giới t v o v tr ph thu Nhƣng u nghiên u kh
ph t hi n r ng v o 8 tuần tuổi, g i m m ƣ i nhi u hơn tr i V thế, m m ƣ i ó
thể l i u m sinh h không ph i ƣ tiếp thu v m t x h i L i gi i th h kh h p nh n
ƣ l i u m m ƣ i xu t ph t t yêu ầu ho on v nuôi y on ngƣ i ph n i u
n y không ó ngh l ph n không thể ó quy n h nh nhƣ n ông, nhƣng vi m m ƣ i qu
nhi u khiến ph n trông ó v k m o i hơn
64
Nhi u n ông ng tr nên i nếu m t ngƣ i n ông kh hiếm i n n v nói
huyên thuyên, i t l khi ó m t ph n m nh t l h ng ng ƣ i Có kh n ng n ông
s ngh ―k ph nh‖ không nh ng l m t k ng m n l ngƣ i h ng ó g th v - t kể s
th t l nh n y l m ho t t nh ng ph n óm t ó ƣ i ph lên N m giới ần hiểu i với
s ph n , nh ng ngƣ i n ông h i hƣớ trông ó v h p n hơn R t m y l n ó thể
s h ể tr nên h i hƣớ
T
65
HƯƠNG
DẤU HIỆU ỦA ÁNH TAY
D
N p s u r o h n l m t ph n ng nh thƣ ng m h ng t h ƣ ểt v t l nh Khi
n l tr on, t l n o m th y , h ng t s n p s u nh ng v t thể h h n hơn
nhƣ n, ghế, g h y mv ym C ng lớn, h nh ng n p n y ng tr nên tinh tế hơn V o
kho ng 6 tuổi, khi vi n p s u nh ng v t thể h h n không n ƣ h p nh n th h ng t h
h kho nh h t nh t y trƣớ ng nh ng khi m th y i u kho nh t y ó hơi kh
i v o tuổi thiếu niên, l n y, h i nh t y h ng t hơi th l ng kết h p với i u t h o h n
Khi lớn hơn, i u kho nh t y ph t triển th o hi u hƣớng s o ho t ph t hi n nh t
ng h kho nh m t ho h i nh t y trƣớ ng , r o h n t ng ƣ h nh th nh ể ng n
ch n nh ng g ƣ h ng t l nh n th l ó nguy ơ ho nh ng t nh hu ng không mong
mu n C nh t y xếp g n g ng trƣớ v ng ng v v ng phổi ể o v nh ng ơ qu n qu n tr ng
kh i tổn thƣơng, v v y r t ó thể h nh ng n y l m sinh Lo i khi v tinh tinh ng kho nh
t y ểt o v khi t n ông tr i n Có m t i u h h n: khi i ó ó th i lo l ng, tiêu
ho ph ng th th r t ó thể h s kho nh h t t y trƣớ ng , i u n y h ng t h ng
T
66
C nghiên uv i u khoanh tay ƣ tiến h nh M ho th y m t s kết qu ng lo
ng i M t nhóm t nh nguy n viên ƣ yêu ầu th m m t lớp h m không t h o h n, không
kho nh t y v ng i tƣ thế nh thƣ ng, tho i m i V o u i uổi h , t t h viên n y ƣ
kiểm tr kh n ng nhớ i h , kiến th v i gi ng v th i h i với gi ng viên Nhóm
t nh nguy n th h i ng tr i qu qu tr nh tƣơng t , nhƣng h ƣ yêu ầu kho nh h t t y trƣớ
ng trong su t uổi h Kết qu ho th y, nhóm kho nh t y tiếp thu ng nhƣ ghi nhớ i gi ng
k m hơn 38 so với nhóm n l i, ng th i h ng ó th i tiêu v i gi ng v gi ng viên
nhi u hơn
K
N m 1989, h ng tôi tiến h nh nh ng u kiểm tr tƣơng t với 1500 i iểu trong 6
uổi thuyết tr nh kh nh u v thu ƣ kết qu hầu nhƣ tƣơng t nh u T t u ho th y khi
ngƣ i ngh kho nh t y, h không nh ng ó nhi u suy ngh tiêu v i n gi , m n t h ến
nh ng g i n gi nói hơn yl l o t i s o ghế ng i t i trung t m o t o nên ó th nh v n ể
h viên không ng i kho nh t y
P N
M t s ngƣ i tuyên l h ó thói qu n kho nh t y i l m nhƣ v y gi p h m th y tho i
m i hơn Th r , i u n o ng m ến ho n s tho i m i khi n ó th i tƣơng ng với
nó; ngh l nếu n ó th i tiêu , ph ng th ho lo l ng th kho nh t y s gi p n m th y
tho i m i, nhƣng nếu n ng vui v với n , kho nh t y s sinh t m l t ổn
H y nhớ r ng với ngôn ng ơ thể, ngh thông i p n ph thu v o ngƣ i nh n h
không h riêng ngƣ i th hi n Có thể n th y ―tho i m i‖ khi kho nh t y, ng th i lƣng v ổ
th ng , nhƣng nghiên u ho th y nh ng ngƣ i kh l i khó h u với m i u n y V v y,
l i khuyên y kh r r ng – h y tr nh kho nh t y trong t k t nh hu ng n o tr phi h
nl ể ngƣ i kh th y n j không ng ho không mu n th m gi
.
S
C nh t y n ông hơi hƣớng v o trong, n nh t y ph n hơi khu nh r ngo i S
kh i t n y ho ph p n ông n m h nh x hơn, trong khi khu u t y khu nh r ph n gi p
tƣ thế m m ƣ r ng r i v v ng h hơn Có m t i u th l khi nh ng ngƣ i n ông
h p n, ph n ó khuynh hƣớng uông h i nh t y r ng r Ngƣ l i, h thƣ ng kho nh t y
trƣớ ng khi gần nh ng ngƣ i n ông hung h ng ho không th v
67
K
Kho nh h i nh t y trƣớ ng nh m t o r o h n gi ngƣ i th hi n với ngƣ i kh
ho với th g ó m h không th h Có nhi u tƣ thế kho nh t y nhƣng y, h ng tôi h nv
nh ng tƣ thế qu n thu m r t ó thể n nh n th y K l ng t vô ng
phổ iến v thƣ ng ƣ hiểu l tƣ thế t v ho ph n i Thông thƣ ng, ngƣ i t h y kho nh t y
kiểu n y khi ng gi nh ng ngƣ i l nơi ông ng, l xếp h ng t i qu n n t ph v , trong
th ng m y h y t nơi n o ngƣ i t m th y không h h n ho không n to n
Ch ng tôi th m m t u h p h i ng phƣơng ó, nh ng ngƣ i kh i th
t i ng i ên n y ng tr nh lu n v vi n y với i th h , ―nh ng ngƣ i ov y
x nh‖, ng i ph ên ki Có kho ng ph n n s ngƣ i th m ng i kho nh t y l ng i kho nh
t yl kh i m u h p S ―ngƣ i ov y x nh‖ kho nh t y t ng ến 90 khi nh ng ngƣ i
kh i th t i ph t iểu, v gần 100 s ngƣ i kh i th t kho nh t y khi ―nh ng ngƣ i ov
y x nh‖ ƣ r kiến i u n y h ng t hầu hết ngƣ i t s kho nh t y khi h không ng t nh
với nh ng g ng ngh Nhi u i n gi th t i trong vi truy n t i thông i p ến với th nh gi
i v h không nh n th y tƣ thế kho nh t y th nh gi ó Nh ng i n gi giầu kinh nghi m
u iết r ng khi i u n y xu t hi n ngh l h ph i ó m t ―th thu t m o ầu‖ t t ể l m ho
th nh gi huyển s ng tƣ thế i m hơn, khiến h th y ổi th i t tiêu ến t h
68
Khi nh n th y i ó ng tƣ thế kho nh t y th r t ó thể, n nói i u g ó khiến h
không ng t nh Có tiếp t tr nh lu n với ngƣ i n y th ng vô h ho ngo i mi ng h nói
ng với n Ngôn ng ơ thể o gi ng trung th hơn l i nói
Kiểu kho nh t y n
t y n m h t ho th y
ngƣ i n y ó th i
th h
K
Kiểu ó iểm l nt y ngƣ i ó n m h t pt y
nh m t ng thêm s m nh ho n th n v tr nh không ể l phần ơ thể ph trƣớ ôi khi ngƣ i
t óp h t nh t y ến n i ngón t y v khớp ngón t y tr nên tr ng h v s tuần ho n m u
ngƣng l i yl h n i n th n th o h t ôm l y m nh Ch ng t thƣ ng t g p kiểu
kho nh t y n y trong ph ng i kh m nh h y t i s n y nh t l nh ng ngƣ i lần ầu i m y
y yl i u thể hi n th i tiêu , nn n mx
Kiểu kho nh t y n m h t h i nh t y:
ngƣ i n y m th y không n to n v
không mu n mu nh ng g ng n
70
t n, ngƣ i t thƣ ng nh n th y nguyên ơn ng tƣ thế kho nh h t t y, trong khi ơn
l i ó tƣ thế kho nh t y n m h t h i nh t y
S
v ó thể nh hƣ ng ến i u kho nh t y Nh ng ngƣ i p trên ó thể h ng t m nh
m nh hơn ng h không kho nh t y với : ―Tôi h ng ó g ph i s nên tôi không ần ph ng v ‖
Ch ng h n nhƣ t i uổi l n , m t ông ty giới thi u v tổng gi m với v i nh n viên mới S u
khi h o h i nh n viên ó ng i t t y ó l ng n t y p xu ng, v tổng gi m n y ng l i
r s u, hx h 1m tv ể n t y r h i ên h y h p t y s u lƣng th o kiểu
Ho ng ế Philip ầy quy n h nh , ho ól ông t tm tt yh y h it yv o
t i quần trung ung Hiếm khi ông t kho nh t y trƣớ ng ể không l m t h t m y m y lo
l ng
Ngƣ l i, s u khi t t y với sếp, nh n viên mới gi t y tƣ thế kho nh t y ho n to n
ho kho nh h o ng i v s hi n i n ngƣ i ng ầu ông ty C tổng gi m l n nh n
viên mới u m th y tho i m i với m i u riêng m nh, v nó thể hi n v h trong
m i qu n h với ngƣ i ki Nhƣng nếu tổng gi m g p m t th nh niên tr tuổi, ầy triển v ng,
v o v th m h nh t r v nh t ng qu n tr ng nhƣ tổng gi m th s o Có kh n ng l s u
khi t t y nh u th o kiểu th ng tr , ngƣ i i u h nh tr hơn s kho nh h i t y với h i ngón t y i
h lên.
i u h i ngón t y i h
lên: ph ng th , nhƣng nh t
v n ngh l m nh kh nh
t nh
71
Khi n ng tr nh yv n với m t i ó m th y h s ng i u
kết h p với i u t h kh gần u i i thuyết tr nh th n ó thể tho i
m ih ix mh ó ng với n không C n trong trƣ ng h p ngƣ i ngh ng i tƣ thế
ng với m t l nh l ng khi kết th i thuyết tr nh th vi t m kiếm s ng
t nh h h khiến nr r i m thôi T t hơn hết l n nên t u h i ể t m hiểu nh ng kiến
ph n i h i khi i ó ―t h i‖ l i ngh n th vi l mh ổi s tr nên khó
kh n, tr phi n mu n ngƣ i kh nh gi l ngƣ i hung h ng L n y, kh n ng hiểu ƣ
ngôn ng ơ thể s ho ph p n ―nh n th y’ quyết nh t h i m t ngƣ i n o ó trƣớ khi h
nói r , ng th i nó ng ho n th i gi n ể p ng gi i ph p th y thế
K
T n m t y m nh nhƣ m
t ng n m t y t khi n
Tƣ thế khó k o hƣ
Con ngƣ i mu n h
gi u nh ng v ng m
h ngh l h yếu
ho tổn thƣơng
nh t
N
Nh ng ngƣ i ph i thƣ ng xuyên ph i xu t hi n trƣớ m ông, nhƣ th nh viên ho ng
gi , h nh tr gi , nh n v t trên truy n h nh v ngôi s o i n nh, thƣ ng không mu n kh n gi
ph t hi n r h ng lo l ng ho thiếu t tin H th h xu t hi n trƣớ ông h ng với v nh th n,
t h , tuy nhiên, n i lo l ng v s h i v n l t r ngo i ƣới h nh th kho nh t y ng y t o Gi ng
nhƣ i u kho nh h i t y, m t nh t y h ng ƣ ng ng ngƣ i hƣớng v ph nh t y
73
ki , nhƣng v kho nh t y, nt y ys ầm ho h m v o t i x h, v ng o t y, ng h o t y,
ổ t y o sơ mi ho v t ng o trên nh t y ki M t lần n , r o h n ƣ h nh th nh, gi p h
ó m gi n to n
i u h nh khuy i
ổ o sơ mi Th i t
Ch rl s ho th y ông
ng m th y t n
74
T ix h ƣ ng
ểt or o h n
Cầm h t ho ho
th y s ir i
T
M i m t t h nƣớ trong u m ph n l hiến thu t tuy t v i ể ph n o n x m i
phƣơng tiếp nh n nh ng l i ể ngh n nhƣ thế n o Nơi h t t h ng y s u khi u ng l m t
u hi u m h o r ng li u h ó thuyết ph ho s n s ng x m x t nh ng i u n ng nói
75
h y không Nếu n m th y o , nghi ng ho không ng v nh ng i u ngh th y, h s t
t h ph ên ki ể t o th nh r o h n ng m t nh t y C n khi ng t nh, h s t t h ên
nh iểu l th i s n s ng x m x t ho h p nh n
N A , ứ oặ Mỹ ả t í ệu ộ t o?
H y h nh ung n ng x m x t t m m t ngôi nh v ó kh n ng n s mu nó nm
ph ng t m v nh n th y m t ph n trần tru ng ng ng i trong nt m n ngh ngƣ i ph n
n l m ho kinh ng ó s ph n ng r s o Ph n nh, M s l y m t t y h ng , nt y
ki h ơ qu n sinh trong khi ph n Th y iển h h ơ qu n sinh , ph n H i gi o s
h m t, ph n Sum tr s h ầu g i, v ph n S mo h h r n
L
L viết hƣơng n y, h ng tôi ng th nh ph V ni , ể th m m t h i th o nói v
nh ng kh i t trong v n hó Nếu nhƣ hƣ t ng ến , h h n h ng tôi s vô ng kinh ng
với nh ng g ƣ tr i nghi m t i y, Trong t t n n v n hó , m i ngƣ i i trên v h
ng với ph ƣ ng l i x i u n y ó ngh nếu n l ngƣ i nh, , N m Phi ho N w
Z l n , ns l ix v i ph ên tr i Nhƣng nếu l m nhƣ v y th n s liên t ngƣ i
ng v o khi i trên v h ó l v khi th y h ến gần, n s n s ng ph ên tr i n
trong l h l i ƣớ v ph ên ph i h nƣớ ngo i, o k nh r m l nguyên nh n s m t
g yr v h m trên v h gi kh h h nh ến t nh ng n n v n hó kh nh u, i không
i nh n th y m t ngƣ i ki ể iết h nh i l i n o Nhƣng yl il m t h h y ể l m qu n với
nh ng ngƣ i nƣớ ngo i m n hƣ iết
nh n ng kinh ng không k m khi t t y h o t m i t m t ngƣ i v n s nh n m t
i hôn m i ên m
78
K
WOODY ALLEN
Khi n nói huy n với ngƣ i n , ƣ ng nhƣ h l n v o không gi n n, liên t
v v p, nói t tiếng n nhƣ thể ng l h t ầy t gi n v m i huy n Nhƣng nh ng iểm n y
l m t phần trong qu n h gi o tiếp th n thi n thƣ ng ng y h Không ph i m i i u u ó ng
ngh m i n n v n hó
L
n iết g v nh ng kh i t v n hó trong ngôn ng ơ thể H y th giơ n t y thu n lên
ể iểu th s 5 Gi g ổi th nh s 2 Nếu n l ngƣ i nglo-S xon, 96 kh n ng n s giơ
ngón gi v ngón tr lên Nếu n l ngƣ i h u u, 94 kh n ng n s giơ ngón i v ngón tr
lên Ngƣ i h u u t ầu ếm s 1 ng ngón i, s 2 ng ngón tr , s 3 ng ngón gi , v v
C n ngƣ i nglo-S xon ếm s 1 ng ngón tr , s 2 ng ngón gi v u i ng mới ếm s 5
ng ngón i
y gi h y nh n nh ng u hi u ng t y s u y v th x m với m i u hi u n ó thể
x nh ƣ o nhiêu ngh Cho m t iểm i với u tr l i ng v tr i m t iểm với u tr
l is i p ns ƣ li t kê u i tr ng n y
Ch u u v M : OK
V ng Trung H i, Ng , r zil, Thổ Nh K : m t khiếu trên ơ thể ngƣ i v nhƣ
mi ng , x m ph m t nh , ngƣ i ng t nh n m
Tunisi , Ph p, : s 0, vô ng
79
Nh t n: ti n, ng xu
C nƣớ phƣơng T y: s 1, Xin l i ểg is h , ó Ch l m h ng, Không i
với tr con).
C nh, , N w Z l n , M lt : hó hết
M :S 2
: hiến th ng
Ph p: h nh
L M ổ: Julius C s r g i 5 i
Ch u u: s 3
C nƣớ th o o Cơ : T ơn Ch
Ch u u: s 2
nh, ,N wZ l n :s 1
M , nh: Ph v ơi
Nh t: u hi u s nh
C nƣớ phƣơng T y: s 4
Nh t: u hi u s nh
G C nƣớ phƣơng T y: s 5
kh p m i nơi: ng l i
Hy L p v Thổ Nh K : C t x o
H Trung H i: ƣơng v t nh
li: t
Nh t: ph n
N m M : gầy
Ph p: không l ƣ tôi u
I Trung H i: nh ng m s ng y
M lt v : ov h ng l i i nh n h i ngƣ i khi h th ng
N mM : o v kh i v n x u khi xo y tr n).
M : iểu tƣ ng trƣ ng ih T x s, i óng Longhorn T x s
J Hy L p: C t x o
Phƣơng T y: s 2
K L m ổ: hó hết
M : M m y, kh n
L Ch u u: s 1
: M m y ngón i th ng lên
80
Nhi u nơi: i nh x không m t ti n , t t, OK
Hy L p: hó hết gi i v ph trƣớ
Nh t: n ông, s 3
M H w ii: ―Tho i m i i n o‖
H L n: nh ó mu n u ng g không
N M : nh yêu m
O Phƣơng T y: S 10, tôi ầu h ng
Hy L p: hó hết - 2 lần
Nhi u nơi: Tôi nói th t y
S
n l ngƣ i i l i v hiểu iết nhi u, t nh t nh phóng kho ng, r t h ng
với m i ngƣ i t kể h nƣớ n o M i ngƣ i r t th h n!
- n ơ n nh n th ƣ ng h ƣx m i ngƣ i r t kh nh u Nếu
t p luy n h m h , n ó thể i thi n v n hiểu iết hi n n y n
n ho l m i ngƣ i ngh gi ng n Ngƣ i t không nên ph hiếu
ho n ho th m h không ho ph p n r i kh i nh n hầu nhƣ không ó kh i ni m r ng
nh ng ngƣ i n l i trên thế giới n y kh với n, th m h n ngh th i gi n ng nhƣ m
trên kh p thế giới u gi ng nh u Có thể n l ngƣ i M
T M
o nh hƣ ng s u r ng truy n h nh v phim nh M nên thế h tr t t n nv n
hó ng h p thu m t ng ngôn ng ơ thể n n nhƣ ngôn ng ơ thể M Ch ng h n,
ngƣ i tuổi 60 s oi i u ngƣ i nh l s x ph m, trong khi
th nh thiếu niên l i iểu hi n i u ól s 2v oi i u ngƣ i M
mới h nh l m t h nh th x ph m s qu gi ng y n y nh n nh n i u
i u ó ngh l ―OK‖, ho ó không ph i l h iểu hi n truy n th ng th o v n hó
h Hi n n y, tr m m i qu gi ó tivi u im hơi óng h y ngƣ r ph s u v l h t:
―H st l vist , y‖ ho h ng không iết tiếng T y n Nh
81
st tions‖ l i ƣ tr trên x l Trong trƣ ng h p yêu ầu ―w sh up‖ M , ngƣ i t s
vui v n n ến nh ếp, ƣ ho m t hiế kh n l u khô t v m i nr h ng [
[
(ND)]
H
Nhƣ th o lu n Chƣơng 3, iểu hi n trên khuôn m t v n ƣ i ó ng ngh
kh p nơi Gi o sƣ P ul km n trƣ ng ih C li orni , S n r nsis o, ƣ ho nh ng ngƣ i
thu 21 n n v n hó kh nh u x m nh iểu l tr ng th i vui v , t gi n, s h i, u khổ,
ghê t m v kinh ng ng ph t hi n r r ng trong m i trƣ ng h p, hầu hết m i ngƣ i 21 n n v n
hó u nh t tr nh ng iểu l ni m vui sƣớng, u khổ v ghê t m s m i ngƣ i 20 n n v n
hó nh t tr v iểu hi n kinh ng , 19 n n v n hó nh t tr v iểu l s h i, v 18 n n v n hó nh t
tr v nh ng iểu hi n t gi n uy h ó m t s kh i t ng kể v v n hó l ngƣ i Nh t
miêu t nh ―s h i‖ l ―ng nhiên‖
Gi o sƣ km n ng ến N w Guin ể nghiên u n n v n hó South or ng với ngƣ i
ni ph T y Iri n, nh ng nơi v n ô l p kh i n n v n hó kh trên thế giới v ng ghi
nh n ƣ kết qu tƣơng t , ngo i tr m t hi tiết l nh ng n n v n hó n y ng gi ng nh ng n n
v n hó Nh t, không thể ph n i t ―s h i‖ với ―ng nhiên‖
ng ng qu y l i nh nh ng ngƣ i thổ n thể hi n mx nêu trên khuôn m t r i
cho ngƣ i M x m Kết qu , nh ng ngƣ i M nh n iết h nh x t t iểu hi n i un y
h ng t ngh n ƣ iv n tm t u gi ng nh u t t n n v n hó
Tiến s Lin C mr s thu trƣ ng ih P ul, Chi go h ng minh ƣ r ng
iểu hi n trên gƣơng m t on ngƣ i l m sinh ghi l i iểu m trên khuôn m t
nhi u tr m ngƣ i M v Nh t ng h ng ng H th ng ghi m iểu m n t m t Ost r
Ros nst in, 1991 H th ng n y ho ph p nh nghiên u ghi l i, hi t h v ph n lo i nh ng
iểu hi n trên gƣơng m t tr m V Lin C mr s ph t hi n tr m Nh t v tr mM iểu
hi n mx gi ng nhau.
T ầu s h ho ến tr ng n y, h ng tôi t p trung ph n t h ngôn ng phổ iến hầu hết
v ng trên thế giới V ơ n, nh ng kh i t lớn nh t v v n hó n m vi x m ph m không gi n
ngƣ i nói, s tiếp x ng m t, tần su t h m t y h y h x ph m Khu v ó u
hi u m t nh phƣơng l tiểu vƣơng qu -r p, m t s nƣớ h u v Nh t n T m hiểu
s kh i t v v n hó l v n không thể th u tóm trong m t hƣơng, v thế y h ng tôi t p
trung v o nh ng i u ơ n m r t ó thể n s g p khi r nƣớ ngo i
82
Nếu m t ngƣ i n ông S u i n m t y m t ngƣ i
n ông kh nơi ông ng th ól u hi u
s tôn tr ng l n nh u Nhƣng , T x s ho
Liv rpool, nh th ng l m thế
S
Kh i t trong h t t y ó thể n ến nh ng t nh hu ng khôi h i, l ng t ng khi g p g
C ng nghi p ngƣ i nh, ,N wZ l n , v M thƣ ng t t y khi g p m t h y hi t y
Hầu hết nh ng ngƣ i h u u t t y nh u nhi u lần trong ng y, m t s ngƣ i Ph p th m h tt y
ến 30 ph t trong m t ng y Trong n n v n hó n , h u v -r p, ngƣ i t ó thể v n ầm
t y nh u s u khi ng ng t Ngƣ i ho ngƣ i Ph p l t y lên xu ng th t m nh 1-2 i, s u
ó ầm t y m t l Trong khi ó, ngƣ i nh l t y lên xu ng 3-5 i, n ngƣ i M l 5-7 i
Qu n s t nh ng kiểu tt yn yt i h i ngh qu tế r t th v , nh t l khi h ng kiến i
iểu t r kinh ng nhƣ thế n o trƣớ s kh i t v s lần l t y i với ngƣ i M , il t y
lên xu ng 1 lần ngƣ i trông ó v x h C n i với ngƣ i th h ngƣ i M l
t y liên h i nhƣ thể h ng ơm ho m t i n m hơi ng ph ng lên v y
V vi h o h i nh u ng h hôn lên m , ngƣ i S n in vi r t vui nếu ƣ hôn 1 i,
nhƣng phần lớn ngƣ i Ph p l i th h hôn 2 i hơn Trong khi ó, ngƣ i H L n, v -r p th
th h hôn nh ng 3 i Ngƣ i , N w Z l n v M luôn i r i v kiểu hôn m i khi h o h i
nên h lóng ngóng hôn v i 1 i C n ngƣ i nh th ho l tr nh n i hôn ng h ng l i l i
ho s l m n ng nhiên i2 i hôn kiểu h u u Trong u n s h e e
, Edmund Hill ry thu t l i r ng i ến nh v r st, ông qu y v ph
SherpaTenzing Norgay ( v tt y h m ng th o ng
kiểu nh Nhƣng Norg y l i nh y h m lên ph trƣớ v ôm hôn ông – kiểu h m ng truy n
th ng ngƣ i T y T ng
K
Khi ngƣ i nói huy n, h vung t y lên o ể gi nh phần nói C i h m t y th n m t
h không ó g kh hơn ngo i vi ng n ngƣ i ngh giơ t y lên v ph t iểu kiến ể ng t l i h ,
n ph i n m l y t y h ng vung gi không trung v k o h ng xu ng Nếu m h r l m hu n
th ngƣ i v ngƣ i nh trông nhƣ thể li t khi nói huy n Nh ng ngƣ i n y nhƣ m t
h n i h hiếm khi ó ơ h i m l i khi huy n tr với ngƣ i h y ngƣ i Ph p M t kh , khi nói
83
huy n, ngƣ i Ph p ng ng t y v n t y ể i n t , ngƣ i ng nh t y l n ơ thể trong
khi ngƣ i nh v ngƣ i ng t ng
Trong thƣơng m i qu tế, tr ng ph l h s , nh ng l i giới thi u ho m v m t xu t h y
u ó thể h y ho i h trong hớp m t im t i u nh nh t, tƣ ng h ng nhƣ vô h i Cu
nghiên u h ng tôi 42 nƣớ ho th y ngƣ i M l ngƣ i t nh y m nh t v v n hó ,
ngƣ i nh ng v tr th h i C nh n v o on s 86 ngƣ i M không ó h hiếu, h ng t
ó thể kết lu n h l nh ng ngƣ i ó hiểu iết k m nh t v quy ƣớ ngôn ng ơ thể qu tế
Ng y G org W ush khi tr th nh Tổng th ng M ng ph i xin ph hiếu ể ông u nƣớ
ngo i Ngƣ i nh tuy i y i ó nhi u nhƣng v n th h ngƣ i kh ng u hi u ơ thể kiểu
nh, nói tiếng nh, n t m t v kho i t y hiên s n n v n hó nƣớ ngo i không mong
i n iết ến tiếng h nhƣng h s k th n ph nếu n hu th i gi n h v s ng
quy ƣớ ngôn ng ơ thể n i u n y thể hi n s tôn tr ng n i với n n v n hó h
A
i u liên qu n ến vi m m môi nh m h n hế iểu hi n n t
m tv ểl mx ng t ng t t Ngƣ i nh ng h n y ể t o n tƣ ng l ng ho n to n
l m h m ix m Khi Ho ng tế Phillip[ e
e e
Phillip , Th i t Ch rl s, Ho ng t H rry v Willi m ti n ƣ linh u Công nƣơng i n v on m
1997, h ng th hi n i u n y Nhi u ngƣ i trên thế giới, không ph i ngƣ i nh, ho l h
ng ƣng trƣớ i hết Công nƣơng i n
Vu H nry VIII ng nổi tiếng với i u Mi ng ông v n nh v khi m m môi
ể h p nh, mi ng ông trông ng hơn Thói qu n n y n ến vi mi ng nh ƣ x ml
u hi u uy quy n nh v o thế k 16 Ng y n y, ngƣ i nh ns ng i u m m môi khi h
m th y ng nh ng ngƣ i v th p hơn ể m V i u n y thƣ ng i k m với v i
i hớp m t liên tiếp
84
Chú thích: Ho ng ế Philip l phu qu n N ho n nh liz th II Trong tiếng nh th
Prin ó thể l ho ng t ho ho ng th n, v v y t v n thƣ ng th y o giới viết l Prin Philip
(ND)
N N
Có m t nơi m h nh ng t t y, hôn v ôm hôn không tr th nh thông l , ó l nƣớ Nh t
Ngƣ i Nh t qu n ni m nh ng ng h m ơ thể kể trên không ng ph p l h s Th y v o ó, h
i h o nh u trong lần g p g ầu tiên, ngƣ i ó v o nh t th i h o t nh t, n ngƣ i ó
v th p nh t th i h o nhi u hơn C ng trong lần g p g n y, ngƣ i Nh t s tr o ổi nh thiếp
với nh u ể m i ngƣ i ó thể nh gi ƣ v ngƣ i ki v s u ó i h o ho th h h p.
K
].
Ngƣ i Nh t ng kh s i n nên h ph t triển m t h th ng quy ƣớ ể hƣớng u
huy n không l m v o thế khó x V v y, n h y tr nh nói ―Không‖ ho tr nh t nh ng uh i
m u tr l i ó thể l ―không‖ Th y v p ―không‖ th ng th ng, ngƣ i Nh t s l ng ―Chuy n
ó khó l m ‖ n khi h nói ―Ch ng tôi s g ng x m x t v n n y ‖ Th i u ó ó ngh ―Thôi,
h y quên nó i v v nh ho ƣ vi ‖
H – A
Ngƣ i h u u v ngƣ i phƣơng T y h m i v o kh n t y ho kh n gi y, trong khi ngƣ i
h u h y ngƣ i Nh t l kh nhổ h y kh t m i ên h kinh s i h nh vi m h ho l ― nh
kinh t m‖ ên ki S kh i t n n v v n hó n y l h u qu tr tiếp vi l yl n nh
l o trong nhi u thế k qu h u u, nh l o ó th i l n nh thế k nhƣ nh I S ng y
n y– n nh gần nhƣ vô phƣơng u h , v thế l ó h nh ph hƣớng n m i ngƣ i h m i
85
v o kh n ể tr nh ph t t n nh ól l o t i s o ngƣ i phƣơng T y ph n ng r t m nh i với
h nh vi kh nhổ v vi n y ó thể l y truy n nh l o r kh p nơi M i ngƣ i ng qu n ng i vi n
nh ngƣ i kh nhổ ó thể truy n nh I S ho ngƣ i kh
K
Chú thích: Cần lƣu r ng trong trƣ ng h p n y, ngƣ i Vi t ng ó
khuynh hƣớng tr l i gi ng ngƣ i Nh t nên thƣ ng g y hiểu lầm ho
nh ng ngƣ i thu n n v n hó nh – M N
Nếu nhƣ nh l o ng x yr nƣớ phƣơng ông th ngƣ i phƣơng ông ng s
ó h nh vi h m i v o kh n h t nhƣ ngƣ i phƣơng T y v y Ngƣ i Nh t kinh s khi th y i ó l y
kh n t y r h m i, r i l i nh t hiế kh n y v o t i quần, v o v ho v t lên t y o Ngƣ i Nh t
ng khó h p nh n phong t ngƣ i nh l n ông ể kh n t y trong t i trên ng hiế o
v t ƣới m t h th i u n y h ng kh n o vi th n nhiên tr o lơ l ng m t u gi y v sinh
trƣớ t i o ể s n s ng khi h u s v y Ngƣ i h u ho r ng – m i u n y qu l ng – kh
nhổ r ngo i us o ng v sinh hơn kh nhổ v o kh n, nhƣng ngƣ i phƣơng T y th l i ho ó l
m t thói qu n ng kinh t m i u n y gi i th h t i s o u h p n ông vi gi ngƣ i
phƣơng T y v ngƣ i h u ó nguy ơ th t i trong trƣ ng h p t t m i ngƣ i m l nh V
thế, n ng khó h u khi th y m t ngƣ i h u kh nhổ h y kh t m i ng nhƣ ng o gi h
m i v o kh n trƣớ m t m t ngƣ i Nh t
Ch ng t h y x m x t nh ng l i gi i th h v ngh v n hó i u ng t y thƣ ng
g p: i u v ng tr n, i u ngón t y i h lên v u hi u h nh h V
yl i u r t ƣ ƣ th h M v o ầu thế k 19 V o th i k n y, t o t ầu
hu ng kiểu viết t t h i ầu m t thông ng Có nhi u kiến kh nh u v ngh
h ―OK‖ M t s ngƣ i tin r ng ó l ng viết t t ― ll orr t‖ ho n to n ng nhƣng
thƣ ng viết s i th nh ―oll korr t‖, n nh ng ngƣ i kh l i ho r ng ó l t ph n ngh
―kno k-out‖ KO nh g
86
M t gi thiết r t phổ iến kh ho r ng OK l t viết t t ―Ol Kin rhook‖, nơi sinh
m t v Tổng th ng M thế k 19 V Tổng th ng n y l y h i ầu trong tên quê hƣơng
m nh ể l m kh u hi u v n ng R r ng l n th n v ng tr n tƣ ng trƣng ho m u t ―O‖ trong
u hi u ―OK‖ ngh ―OK‖ tr nên phổ iến trong ng ng nƣớ nói tiếng nh r i
nh nh hóng l n truy n kh p m i nơi nh truy n h nh v phim nh M Tuy nhiên, u hi u n y ó
ngu n g v ngh kh nh u m t s nơi Ch ng h n, Ph p v , nó ó ngh l ―Z ro‖ s 0
ho ―nothing‖ V o uổi t i n t i m t nh h ng Ph p, nh nh n viên ph v n h ng tôi ến
n v h i: ―Is th t l OK ‖ Khi th y h ng tôi r u OK, nh t p: ― , nếu qu v không th h
ng i y, h ng tôi s t m m t n kh ‖ nh nh n viên ph v hiểu u hi u OK ó ngh
l ―Z ro‖ h y ―worthl ss‖ vô ng Nói h kh , nh t ngh h ng tôi ó không th h ng i
n ó
K e
y.
Nh t, i u ―OK‖ ó ngh l ―mon y‖ Nếu n kinh o nh Nh t v l m u hi u n y
với ― ƣ ng T t‖, ngƣ i Nh t ó thể ngh l n ng yêu ầu h h i l
m t s nƣớ Trung H i, yl u hi u iểu hi n m t khiếu trên ơ thể, thƣ ng ƣ
ng ể m h nh ng ngƣ i n ông ng t nh o v y, nếu n th hi n nó với m t ngƣ i n
ông Hy L p, ó thể h s ngh n ng m h n ho h l ngƣ i ng t nh Trong khi ó, ngƣ i
Thổ Nh K l i ho r ng n g i nh t l ―k ng ‖ rs hol C n nƣớ -r p th hiếm khi
ngƣ i t s ng i u n y v nó oi l u hi u ho t tu
V o nh ng n m 50 thế k 20, trƣớ khi tr th nh Tổng th ng, Ri h r Nixon ến
th m h u M L -tinh trong m t huyến i ầy thi n h nh m g ng i thi n m i qu n h ng
th ng với ngƣ i n nơi y L ƣớ r kh i m y y, Nixon r u hi u ―OK‖ với m ông ng
ng i v vô ng s ng s t khi h t ầu l ó l n hu t s o ph n i ng không iết r ng th o
quy ƣớ ngôn ng ơ thể ngƣ i nx , u hi u ―OK‖ ƣ hiểu l ―You’r ll un h o
ars hol ‖
Nếu n i u l h nƣớ ngo i, nguyên t n to n nh t l luôn luôn nh ngƣ i n
phƣơng h ho n u hi u x ph m ể tr nh g p ph i nh ng t nh hu ng khó x
i u n y ó thể ó ngh
l ―T t‖, ―S 1‖ ho ―
hó hết‖ t y m i nơi
u hi u n y ó ngh l ―s 2‖
i với ngƣ i M , ― hiến th ng‖
i với ngƣ i v l ― hó
hết‖ i với ngƣ i nh
T y thu v o m i n n v n hó m i ó ó m th y m nh v ngƣ i kh h mv o
ngƣ i khi tr huy n h y không Ch ng h n, ngƣ i Ph p v ngƣ i th h ng h m liên t khi
nói huy n, trong khi ngƣ i nh không h mu n ng h m t l n o, tr phi h ng thi
u trƣớ h ng ng n ổ ng viên trong s n v n ng Nh ng v n ng viên nh, , N w
Z l n t hƣớ kiểu ôm th n m t nh ng ngƣ i hơi thể th o N mM v h u ul
H luôn ôm hôn nh u s u khi ghi n v tiếp t h th n m t n y trong ph ng th y Nhƣng
khi r i kh i s n th ngƣ i , nh h y N w Z l n l i tr v hx s h u: ― ng h m v o
ngƣ i tôi y nh ‖
89
Ngƣ i M thƣ ng ng ầu trong vi vô t nh x ph m n n v n hó kh Nhƣ nói,
hầu hết ngƣ i M không ó h hiếu v h tin l thế giới h ng nh ng ngh gi ng h m n
mu n ƣ nhƣ h yl nh h p Tổng th ng G org W ush ng th hi n i u
trƣng i óng Longhorn, T x s m ông ng h Ngón tr v ngón t tƣ ng trƣng ho s ng
v phần lớn ngƣ i nM u nh n r i u môn óng ầu n y
N ta t ỏ tù u s dụ ộ tá ổ vũ o mô ầu dụ Mỹ ở
, i u n y g i l ―Cu kol ‖ nh h ng m s ng v ƣ ng ể ho m t
ngƣ i n ông iết r ng v nh t ng ng với nh ng ngƣ i n ông kh V o n m 1985, n m
ngƣ i M t gi Rom khi h ng h n ho n nh y m v ng i u n y ên ngo i T
th nh V ti n s u khi ngh tin v m t tr n th ng qu n tr ng i óng Longhorn t n ên M
R r ng, Gi o ho ng không h nh gi o i u ó
TÓM T T
Ngƣ i t gi o h l m n với nh ng ngƣ i l m h m th y tho i m i v i un ys t or
m i qu n h h n th nh, l h s gi ôi ên Khi r nƣớ ngo i, h y h h n hế s ng ngôn
ng ơ thể n ho ến khi n ó ơ h i qu n s t ngƣ i n nx M t h ơn gi n ể h
v hiểu nh ng kh i t v v n hó ngôn ng ơ thể l thu ng nhi u phim nƣớ ngo i v
x m l i m không m tiếng, ng ng ph H y n m t nh ng g ng x y r , s u ó
x m l i lần n v l i ph ể kiểm tr h nh x
HƯƠNG
IỆU Ộ ÀN TAY VÀ NGÓN ÁI
92
Trong hƣơng n y, h ng tôi s x m x t m t s i u n t y v ngón i phổ iến
nh t
M
Vi qu n s t h m t ngƣ i tóm lƣ h i lu ng kiến trong u th o lu n ó thể tiết l
ho h ng t iết h ng thiên v ên n o Thông thƣ ng, h s gi m t l ng n t y hƣớng lên v
tr nh y kiến th nh t, s u ó, ƣ r kiến il p ng n t y ên ki Nh ng ngƣ i thu n t y
ph i s tr nh y kiến yêu th h h ng t y ph i, n nh ng ngƣ i thu n t y tr i th thƣ ng s
ng t y tr i khi nói v kiến yêu th h m nh
M
i u ng t y thu h t s h , t ng hi u qu gi o tiếp v gi p m i nh n ghi nhớ nhi u
thông tin hơn T i trƣ ng ih M n h st r nh, G o r y ti v Nin M Loghlin tiến
h nh m t u nghiên u Trong ó, t nh nguy n viên ƣ ho ngh nh ng u huy n ó v i
h nh l nh n v t ho t h nh nhƣ: Th Rog r, nh nƣớng Tw ti v M o Sylv st r Ngƣ i n
truy n khi kể ho m t s kh n gi thêm v o i u ng t y nhƣ ng lên xu ng th t
nh nh ể i n t ng t h y, huyển ng nhƣ l n sóng ể mô ph ng m t i m y s y tó v
ng r ng nh t y ể i n t m t s op r o tr n Mƣ i ph t s u, ngƣ i t tiến h nh kiểm tr
kh n ng nhớ truy n t t t nh nguy n viên Kết qu , nh ng ngƣ i ƣ ngh k m i u
ng t y nhớ ƣ hi tiết trong u huy n nhi u hơn kho ng 30 so với nh ng ngƣ i kh
i u n y h ng t i u ng t y ó nh hƣ ng ng kể ến kh n ng nhớ l i h ng t
Trong hƣơng n y, h ng t s ph n t h 15 trong s i u ng t y phổ iến nh t m
r t ó thể n nh n th y m i ng y v th o lu n x m h ng t nên l m g với h ng
iểu th ni m hy v ng l qu n
94
―Ch ng t ó thể kiếm
ti n t vi n y‖
H i n t y siết h t v o nh u tƣ thế
ƣ lên o tiết l s th t v ng
ngƣ i l m i u n y, ho ngƣ i
ó ng m m ƣ i
95
a ta s t ặt v o a ta s t ặt v o
au ặt ở ữa au ặt d t ấ
Ch ng tôi kh m ph r m i tƣơng qu n gi o th i nt yv m th t v ng
ngƣ i th hi n i u ó n s khó thƣơng lƣ ng với m t ngƣ i th i nt y v tr o
ho gi hơn l l h tt y ƣới th p V ng nhƣ với t t i u tiêu kh , n
ần m ngón t y n v o nh u h r ng h ƣ ho h 1 ly nƣớ ho nh h ầm th g
ó Nếu không, h s v n gi th i tiêu gi ng nhƣ l h kho nh t y
g
Ch ng tôi nh n m nh t ầu s h r ng i u thƣ ng ƣ th hi n th o m, gi ng
nhƣ nh ng t ng trong m t u, v h ng ph i ƣ gi i th h th o ng nh Tuy v y, ng t
h p t y h nh th p huông l i l m t ngo i l v nó thƣ ng xu t hi n l p Khi ó, ầu ngón
t y h i n t y n nh v o nh u, t o th nh h nh th p huông nh th Ngo i r , h ng n ƣ
y tới y lui gi ng nhƣ m t on nh n ng u lên u xu ng trên hiế gƣơng soi
Ch ng tôi ph t hi n i u n y thƣ ng xu t hi n khi p trên g p p ƣới yl i u
l th i t tin, h h n C p trên thƣ ng s ng i u n y khi h n ho khuyên o
c p ƣới, v nó ƣ nh n viên kế to n, lu t sƣ h y gi m i tƣ ng Nh ng ngƣ i
m th y t tin, ó v o ng r t th h th hi n i u n y ể thể hi n th i t tin h
ựt mì u trả ú
ôi khi, nh ng ngƣ i s ng i u h p t y h nh th p huông l i iến nó th nh i u
ầu nguy n ể r v th nh thi n Thông thƣ ng n nên tr nh i u n y khi mu n thuyết ph h y
t o l ng tin với ngƣ i kh , v ó l i u n y ƣ hiểu l s t m n v ng o m n
96
ổ t C ra v Gerr Adams ô k m ra vẻ t á t ệ
Ngƣ l i, nếu n mu n t o ng v t tin v h h n th tƣ thế h p t y h nh th p huông
s ó h ho n y
D
H y h nh ung n ng hơi v ến lƣ t n i S u khi i huyển n t y trên n ,
n t ngón t y trên 1 qu n i u n y ho th y n ó nh i qu n y L ó, n ể
th y i th n ng i l i l i v l m i u h p t y h nh th p huông i th n vô
t nh tiết l ho n iết, h m th y t tin v nƣớ n V v y, hiến thu t h y nh t l n
ng i qu n n y Th y v o ó, n h m v o qu n kh Nếu nh n th y i th nl m i u
siết h t n t y v o nh u ho gi tƣ thế kho nh t y th y l nƣớ nên i v i u h
ho iết r ng h không th h nƣớ n ng t nh
Tƣ thế h p t y h nh th p huông ó 2 kiểu h yếu Th nh t l kiểu
thƣ ng ƣ ngƣ i l m i u th hi n trong l ph t iểu kiến ho
nói huy n Kiểu th h i l , thƣ ng ƣ s ng khi
ngƣ i l m i u ng l ng ngh nhi u hơn nói
Kiểu h p t y h nh th p
huông t y t ph ƣới
Nếu n nh s ng hiêu n nh n t – h n th t h y gi t o – th i u n ym ƣ ng
ho hiêu th ó
98
thu i với nh l nh o, th nh viên ho ng gi , viên nh s t tuần tr khu v , hi u
trƣ ng i qu nh s n trƣ ng, s qu n qu n i p ov tk i ng n m quy n h nh
yl i u thể hi n s m nh, s t tin v quy n l Ngƣ i l m i u n y ể l nh ng
h yếu nhƣ ng, tim, h v ổ h ng m t h vô th ho th y h không s s t i u g Th o
kinh nghi m h ng tôi, nếu n th hi n tƣ thế n y khi g p t nh hu ng ng th ng, nhƣ
phóng viên ph ng v n h y ng ng i ngo i ph ng kh m nh s th th o quy lu t nh n qu , ns
m th y t tin hơn v th m h th y ó quy n uy
ệu ộ t t về sứ m ủa mì ì từ ằ sau v ằ tr
Khi l m vi với nh n viên trong ng nh o v ph p lu t, h ng tôi nh n th y r ng nh ng
nh n viên không o v kh thƣ ng xuyên s ng tƣ thế h p t y s u lƣng v nhón lên nhón xu ng
ể l m ho m nh o thêm C n nh n viên ƣ tr ng v kh th t s ng i u n ym h y
ểt y h i ên ngƣ i ho t ngón i v o trong th t lƣng V kh m ng l i ầy quy n l
ho h nên i u ể phô y quy n l không n ần thiết n
ệu ộ ta ắm ấ ổ ta k a
Kh với mx i u h i l ng nt yn ml i t s u lƣng, i u
l s th t v ng v g ng t h n t y n y n m h t l y ổ t y ho nh
t y ki ph s u lƣng nhƣ thể ng n nh t y ki vu t r
nt yn yn ml y nh t y ki ng o th ngƣ i ó ng th t v ng ho t gi n Ngƣ i
trong h nh minh h ên ƣới ng g ng t h nhi u hơn so với ngƣ i trong h nh trên, i n
t y ngƣ i n y ng n m l y p t y, h không ng ổt y i u n y xu t ph t t th nh ng :
―G t goo grip on yours l ‖ T h
99
ệu ộ ắm ấ ắ ta
i u n ml y ổt yv nh t y t s u lƣng thƣ ng xu t hi n khi ƣơng s ng i
m t nh u ên ngo i ph ng x n, nh n viên n h ng ng quầy gi o h ho khi nh nh n i
s i u n yl n l nh m h y s lo l ng ho k m hế n th n Nếu n tg p
m nh ng trong tƣ thế n y, h y ổi s ng i u n m h i l ng n t y l i với nh u t s u lƣng,
ns m th y s t tin v t h hơn
i u th t y
vào áo ghi-lê
100
ph ng với i u tƣơng t Tuy nhiên, không m t nh n viên p ƣới n o ms ng i u n y
trƣớ m t sếp
á t C ar es dù ệu ộ á t ò ra k ỏ tú áo k oá
101
ôi khi ngƣ i n o ó th ngón i r kh i t i quần s u h nh ƣới nhƣ thể h gi u th i
k Ph n hiếm khi s ng nh ng i u n y m i ho ến th p niên 60 thế k XX, khi
n giới t ầu m quần t y v m nhi m nhi u v i tr trong x h i
ộ á t ệ t á ộ tự t , qu ề
i u l m t m i u kh kiểu ể l
ngón i m h ng t thƣ ng g p yl u hi u k p, l th i ph ng th ho tiêu
(kho nh t y ng với th i tr h trƣ ng ể l ngón i Ngƣ i ng m i u n y thƣ ng r
hi u ng ngón i khi nói huy n v ng nhón lên nhón xu ng
Ngón t y i ng ó thể ƣ ng l m u hi u nh o
ng ho t không tôn tr ng khi nó h v o ngƣ i kh
Ch ng h n, khi ngƣ i h ng h m v ph m t ngƣ i n, h
ngón t y i v o v m nh v nói: ―Cô t luôn u nh u‖ th ó
ng l l nh t h m ng i ho u i v gi h iv h ng
trong trƣ ng h p n y, ngón i ng ngu y nh t ƣ ng
nhƣ m t m hi u nh m nh o ng v o v y, h nh ng h
ngón i khiến hầu hết ph n khó h u, i t khi n ông l
ngƣ i th hi n M không thƣ ng xuyên nhƣng ôi khi, ph n ng ng i u h ngón i
ể h v o ngƣ i h không th h
T
T h ng ng n n m n y, ngón i ƣ s ng l m u hi u ể thể hi n s m nh v
quy n l V o th i L M , ngón i hƣớng lên h y h xu ng quyết nh s s ng h y i hết
m t u s Tuy không ƣ hu n luy n nhƣng ngƣ i t v n ó thể gi i m u hi u ngón i
th o tr gi ng nhƣ hiểu ƣ ngh h ng y gi th n không h gi i m ƣ
u hi u ng ngón im n ph i t t p hs ng h ng
102
Á DẤU HIỆU ÁNH GIÁ VÀ LỪA DỐI
G
Bill Clinto tr a ộ t ẩm – t eo t ìô ta a ĩ ì?
Nếu h nói to n s th t h y nói to r nh ng suy ngh trong ầu với hết th y nh ng ngƣ i
n g p g th s n ến h u qu g y V :
n nói với sếp: ―Xin h o sếp – ng l k tt i‖
Nh n viên n m nói với m t kh h h ng n : ―C m ơn ô mu h ng, ô Sus n Cô ó m t
ng mới s n h v tuy t v i l m s o‖
Ngƣ i ph n nói với nh h ng xóm: ―C m ơn nh mu gi p tôi m y món t p hó nh
óm t i mông r n h th t h p n, nhƣng k hết ti t n o t m i tó nh v y ‖
n nói với m v : ―R t vui ƣ g pl im - gi h y h m i v o huy n ngƣ i
kh ‖
Khi ƣ m t ngƣ i ph n h i: ―C i o ầm n y l m tôi trông m p l m ph i không ‖ th
n tr l i r s o Nếu l n ông v iết i u g t t ho m nh th h h n, n s nói ô y trông r t
p Nhƣng th r n l i ngh : ―C i o ầm n y không l m ô trông o hơn m h nh nh ng t
v k m mới l m ho ô or y‖
Nếu h to n nói s th t với m i ngƣ i th kết l không nh ng ns ô ơn, m th m h
n ó thể nh p vi n ho t Nói i l th ầu ôi trơn m i tƣơng t h ng t với ngƣ i
kh , ho ph p h ng t uy tr qu n h x gi o th n thi n Nó ƣ g il , i nó
l m ho ngƣ i kh m th y tho i m i th y v nói với h s th t l nh l ng, t n nh n C u
nghiên u ho th y nh ng ngƣ i nói i x gi o ƣ m i ngƣ i yêu th h hơn nh ng ngƣ i luôn
nói th t, ho h ng t iết l h ng nói i h ng t ên nh ó, ng ó nhi u
khi i ó t nh l h ng t v l i h nh n h
N
103
Nh ng u hi u khó ph t hi n nh t khi nói i l nh ng u hi u ƣ ngƣ i nói kiểm so t
nhi u nh t, h ng h n nhƣ l i nói, i v ngƣ i t ó thể t p i t p l i h ng nhi u lần Ngƣ l i,
m nh m i ng tin y nh t h ng t ngƣ i kh ng nói i h nh l nh ng i u m h
th hi n m t h vô th , t kiểm so t ho không thể kiểm so t ƣ o h ng l nh ng i u
qu n tr ng nh t i với h x t v phƣơng i n mx
Ro rt l m n thu trƣ ng ih M ss hus tts mh rst nghiên u 121 p khi
h tr huy n với ngƣ i th M t phần ƣ yêu ầu l m r v ó n ng l V nh ng ngƣ i
nl i ƣ yêu ầu h y l h nh m nh S u ó Ro rt l m n ho t t nh ng ngƣ i th m gi
x ml i ng ghi h nh v h nh h v yêu ầu h x nh nh ng l i nói i h trong su t u
tr huy n, t kể i u ó lớn h y nh Có m t s l i nói i vô h i, h ng h n nhƣ h nói th h i
ó nhƣng th tế l không Trong khi y, ng ó nh ng l i nói i kh nghiêm tr ng hơn, nhƣ ó
nh ng ngƣ i t phong m nh l ngôi s o nh ro k Nh n hung, l m n ph t hi n r r ng ó
62 nh ng ngƣ i th m gi nghiên u trung nh 10 ph t l i nói i kho ng 2 3 lần T gi
cu n s h e e e , J m s P tt rson, ng
ph ng v n hơn 2 000 ngƣ i M v ph t hi n 91 s ngƣ i n y thƣ ng xuyên nói i nh l n ơ
quan.
J.K.JEROME
V y l m thế n o ể iết ƣ i ng nói i, nói qu nh o ho ơn gi n l ng suy ngh k
ng n ó thể h m t s k n ng qu n s t ơ n ể nh n iết i u i tr , u gi , h n
n nh y nh gi ngƣ i kh Trong hƣơng n y, n s t m hiểu nh ng u hi u ngôn ng ơ
thể m ngƣ i t vô t nh ể l Phần ầu hƣơng tr nh s p ến h nh vi nói iv s l i
104
K ô e t tệ, k ô ì t ứ xấu xa, k ô ộ á
Nh ng ngƣ i ngh tin x u ho h ng kiến m t t i n n kh ng khiếp thƣ ng ng t y h
m t, tƣ ng trƣng ho vi t ng n m nh ho ngh tin t h y t i n n kh ng khiếp ó yl i u
ƣ m i ngƣ i th hi n nhi u nh t trên thế giới khi ngh th y tin m y y mv oT th p ôi
v o ng y 11 09 2001
Nhƣ h ng t thƣ ng th y, khi nói i, tr on h y ng ng t t yv m tm t hl
li u Khi không mu n h m khiển tr h, nó ng t y t t i l i; n nếu nh n ph i i u g ó không
mu n nh n, nó ng n t y ho nh t y t m t l i Khi tr lớn hơn, i u t yv
m t x y r tinh tế hơn Nhƣng m i l nó nói i, h gi u s th t ho nh n th y i u i tr th
nh ng i u n y v n xu t hi n
Nh ng i u t yv m tn y ng thƣ ng g n với s nghi ng , không h h n ho
ƣ ng i u Trong m t t nh hu ng óng v i, smon Morris tiến h nh m t u nghiên um
th o ó, yt ƣ yêu ầu nói i nh nh n v t nh tr ng s kh h Kết qu ho th y,
nh ng y t nói is ng i u t y v m t nhi u hơn nh ng y t nói th t C n ông v ph
n u t ng s lần nu t nƣớ t khi h nói i, nhƣng h thƣ ng h nh n th y n ông v tr i
ổ h to hơn
Nhƣ p phần ầu u n s h, h ng t s ph n t h v th o lu n i u ơn l ,
nhƣng ần h y không ph i l hm h ng xu t hi n C i u thƣ ng l m t phần
m i u nên h ng t ần nghiên u h ng nhƣ nghiên u t ng trong 1 u, ngh l liên
h h ng với t kh v ng nh hung, nơi h ng ƣ s ng khi i ó ng i u t yv
m t th không ó ngh l l n oh ng ng nói i Tuy nhiên, i u y ho th y ó kh n ng h
ng gi u thông tin H y qu n s t thêm nh ng m i u kh ể ó thể kh ng nh h y
ph n o n n Qu n tr ng l n nên tr nh gi i th h i u t yv m tm t h l p
M không ó m t ng t ơn l , m t iểu hi n h y m t ng n o gƣơng m t
ng tin y ến kh ng nh ƣ i ó ng nói i nhƣng n ó thể h m ts m i u ể
l m t ng ơ h i v nh n r l i nói i
106
Nh ng ngƣ i n y nói i th o m t trong h i h s u C h th nh t, h t p luy n i u
―t o m gi ‖ nhƣ th t khi h nói i, nhƣng hn y h ót ng nếu h t p nói i thƣ ng
xuyên trong m t th i gi n i C h th h i, h h n hế s ng i u ể không ph i thể hi n
t i u t h h y tiêu n o khi nói i Nhƣng hn y ng không ơn gi n
viên.
H y l m th i kiểm tr nh nh n y: nói i với ngƣ i i i n ng nhƣ t nh t o ể
kmn nt t i u ơ thể n n g ng h gi u h ng th nhi u i u vô ng
tinh vi v n ƣ l Nh ng i u n y og m ơ m t o gi t, s gi n n v thu h p on
ngƣơi, ổ m hôi, m ,t nh y m t t ng t 10 lên 50 lần trong m t ph t ng nhi u u hi u
tinh vi kh ho th y s i tr Nghiên ut ng h nh ghi h m ho th y, i u n y h x y
r trong hớp m t v h nh ng ngƣ i ph ng v n huyên nghi p, nh n viên n h ng h y ngƣ i r t
m n m mới ó thể nh n iết h ng
R r ng ể nói i th nh ông, n ần ph i ―gi u‖ i ơ thể m nh ól l ot is o
trong uổi th m v n, ngƣ i ng i x t h i ph i ng i v o m t i ghế không h khu t ho ng i
nh n, s o ho ngƣ i ph ng v n ó thể nh n th y to n ơ thể ngƣ i th m v n, l n y
nh ng l i nói i h s ph t hi n hơn Vi nói i ng suôn s hơn nếu n ng i t i n,
ngó qu h ng r o ho nh n t ph s u nh kh p k n v l ó ơ thể n ƣ h khu t m t
phần Tuy nhiên, h t t nh t ể nói i l nói qu i n tho i ho viết m il
T
i u n y, n o i u khiển n t y h mi ng l i m t h vô th
nh m ng n h n nh ng l i nói i ng ƣ th t r ôi khi ngƣ i t h
mi ng h ng v i ngón t y th y v m t n t y kh p h t nhƣng ngh
h ng u gi ng nh u.
M t s ngƣ i ng y tr ng i u h mi ng ng h gi v ho
Nh ng i n viên th v i k ƣớp ho t i ph m thƣ ng ng i u n y
trong nh n t nh kế ho h h nh ng ng ng n ho khi nh s t tr kh o ể
kh n gi th y r ng h ng gi u giếm i u g ó ho không th nh th t
Nếu m t ngƣ i h mi ng khi ng nói, r t ó thể h ng nói i C n nếu h ng i u
n y trong l n ng nói th ó kh n ng, h m th y n ng h gi u i u g ó M t trong
nh ng t nh hu ng g y i r i t i h i ngh m ngƣ i i n thuyết ó thể g p ph i l l nh n th y
th nh gi h mi ng khi ông t ng ph t iểu L n y, ngƣ i thuyết tr nh nên ng ng l i ể h i: ―Có
qu v n o th m g không ‖ ho ―Tôi th y m t s ngƣ i không ng Xin h y nêu uh i ‖
107
C h ho ph p kh n gi ƣ r kiển ph n h i s t o ơ h i ho ngƣ i thuyết tr nh nói r qu n iểm
v gi i p th m Trƣ ng h p th nh gi ng i kho nh t y th i n gi ng nên h i tƣơng t
Ngo i r i u h mi ng ng ó thể xu t hi n ƣới h nh th tƣ ng nhƣ vô ngh l
i u ― ‖, khi y m t ngón t y ƣ t th ng ng h ng ng môi yl i u r t ó thể
ƣ h ,m m t tr s ng khi nó n nh Lớn lên, tr ys ng i u n y nh m t
nh n th n ng tiết l nh ng m nh n m nh V n l i u ―su t‖ o ho n iết
r ng ó i u ó ng ƣ gi l i
Nếu h m ho ngƣ i gi m h ng
i u n y khi n n nh th ó nhi u
kh n ng l ns s ng nó l trƣ ng
thành.
S i
i u s m i ôi khi h l ng t xo nh nh ên ƣới m i v i lần
ho h m t lần v nh nh ến m gần nhƣ không nh n thể nh n th y Ph n
thƣ ng vu t m i nh nh hơn n ông, ó thể l ể tr nh l m trôi m t lớp ph n tr ng
iểm
i u qu n tr ng ần nhớ l ng t s m i ph i ƣ hiểu th o mv
ng nh, i nh ng ngƣ i ng với ph n ho h y m l nh ng l m i u
n y
Nh ng nh kho h thu Cơ s Nghiên u, i u tr Th nh gi v V gi Chi go ph t
hi n r r ng khi n nói i, m t h t hó h ó tên l t hol min s ƣ tiết r , l m ho mô
ên trong m i sƣng lên C nh kho h trên s ng m y ghi h nh i t ể qu y l i
ƣ ng m u lƣu thông trong ơ thể Kết qu ho th y, vi nói i n l m t ng huyết p Nhƣ
v y, nghiên un y h ng minh ƣ m i on ngƣ i n ph ng lên khi nói il o m u lƣu
thông, y ƣ g i l ―Hi u ng Pino hio‖ Huyết p t ng l m m i ng ph ng lên khiến ho
ầu y thần kinh trong m i ng r nv n ến h nh ng xo m i th t m nh ể ―ng ‖
Tuy h sƣng lên không thể nh n th y ng m t thƣ ng nhƣng ó v y l nguyên nh n g y
r i u s m i Tri u h ng n y ng x y r khi i ó u khổ, lo l ng ho t gi n
Chuyên gi thần kinh h ngƣ i M l n Hirs h v huyên gi t m thần h Ch rl s Wol
ph n t h l i kh i ill Clinton trƣớ n h i th m v huy n ông l ng nh ng với Moni
L winsky Kết qu ho th y khi nói th t, ill Clinton hiếm khi s m i, n khi nói i th ông nh u
m y trong gi y l t trƣớ l tr l i uh iv h 4 ph t l i s m i 1 lần, th y l 26 lần
108
ô k ô qua ệ tì dụ v ụ ữ !
Nh ng u nghiên u ƣ th hi n ng m y qu y hiếu v o ơ thể ng ho th y,
ƣơng v t m t ngƣ i n ông s ƣơng ng lên v m u lƣu thông khi nh t nói i L r n
h i th m nên t t quần ông ill xu ng th hơn
Công t viên n h i th m h i: i
ill Clinton tr l i:
N
M t ngƣ i ng m i thƣ ng xo ho g i m i ho ng H nh
ng n y không gi ng với h nh ng vu t nh i u s m i C ng tƣơng t
nhƣ i u h mi ng, i u s m i ƣ ngƣ i nói s ng ể h y
nh ng l i i tr , l n ngƣ i ngh th hi n khi h nghi ng l i ngƣ i nói Trong
khi ó, ng m i thƣ ng l i u l p, ƣ l p i l p l i v không liên
qu n g ến to n u tr huy n
G
Nhƣ h nh minh h phần trƣớ , m t trong on kh khôn ngo n t m t khi nói: ―Không
nh n i u g x u x ‖ Khi tr m không mu n th y i u g ó, h ng s ng m t ho h it y ể
h m t l i C n ngƣ i lớn khi tr nh nh n m t i u không v , r t ó thể h s N o i u
khiển t y gi i m t nh m ng n vi nh n th y i u i tr , ng nghi, không h i l ng ho ể tr nh
nh n v o m t ngƣ i ng l i n ông thƣ ng i m t r t m nh v qu y m t i nếu ó l
l i nói i tr ng tr n Ph n t ng i u n y hơn Th y v o ó, h s h m nh v o ng y ên
ƣới m t i2l o: ho l n n ng ph i n khiến h tr nh thể hi n nh ng i u thô k h,
ho l h không mu n l m ph i i lớp tr ng iểm N giới ng tr nh i nh n h m h m
ngƣ i ngh ng h qu y m t i
―Lying through your t th‖ Nói im t h trơ tr n l m t thƣ ng ƣ ng ể m
h m i u nghiến r ng v m m ƣ i gi t o, kết h p với gi i m t yl i u h y ƣ
109
i n viên i n nh s ng ể i n t s không th nh th t v xu t hi n kh phổ iến nh ng n n v n
hó ―l h s ‖ nhƣ v n hó nh Ngƣ i nh không th h nói ho n iết h nh x i uh ng
ngh
N
H y h nh ung t nh hu ng khi n nói với i ó: ―C i n y gi h ó
300 ng thôi‖ m ngƣ i y gi t t i h r i qu y s ng m t ên v l m
m: ―Ngh óv n ti n y‖ i u n yl m tn l nh m ―không
ngh i u không h y‖ ng h tt y u ó xung qu nh t i, ên trên
t i h y gi t m nh it i y l phiên n i u e
hai tai m tr on s ng khi không mu n ngh nh ng l i khiển tr h
h m C iến thể kh i u n y g m ó: xo ph s u t i, ngo y
t i, k o i t i ho ong v nh t i v ph trƣớ ể h l t i
Ngo i r , i u ng ó thể h m ngƣ i n o ó ngh ho ng mu n
nói V gi ng nhƣ i u s m i, i u n y ng h y ƣ nh ng ngƣ i ng lo l ng s ng
Th i t Ch rl s thƣ ng n m l y t i l n s m i m i khi ông ƣớ v o n ph ng h t n h ngƣ i ho
i ng ng m ông i u n y ho iết ông ng lo l ng, i h ng t hƣ o gi th y ông ng
h ng khi yên v trong x hơi
Tuy nhiên , i u n ml yt i ng ể h m t ngƣ i không n m t nh ho ng t nh
nam.
G
Trong i u , ngón tr - thông thƣ ng n t y thu n – g i
m t ên ổ ƣới i t i Th o qu n s t h ng tôi, trung nh m t ngƣ i
g i ổ 5 lần, t khi ƣới 5 lần v hầu nhƣ không o gi hơn 5 lần yl
u hi u h s nghi ng , không h h n v l i u trƣng
nh ng ngƣ i h y nói ―Tôi không h l tôi ng ‖R t nh n th y i u
g i ổ khi l i nói m u thu n với i u V , nếu i ó g i ổ khi nói
u i lo i nhƣ: ―Tôi ó thể hiểu m gi nh‖ th th h t nh t không hiểu g
K
smon Morris l m t trong nh ng ngƣ i ầu tiên ph t hi n r r ng l i
nói ig y m gi ng r n t i m t s mô nh y m trên m t v ổ o ó,
ngƣ i t thƣ ng ph i ho g i ể ớt ng i u n y gi i th h t i s o nh ng
ngƣ i m th y không h h n thƣ ng g i ổ h y nh ng ngƣ i ng nói i,
s t l i k o ổ o Khi m t ngƣ i nói in o ó m th y n ng nghi
110
ng nh t th huyết p nh t t ng lên, g y ổ m hôi ổ
i u k o ổ o ng x y r khi i ó m th y t gi n ho không h i l ng v ần k o
th p ổ o xu ng ho tho ng ổ Khi th y ngƣ i n o s ng i u n y th n h y h i: ―Xin nh
vui l ng l p l i i u ó‖ ho ―Xin nh vui l ng l m r iểm ó‖ ể ho ngƣ i s p l i ph i t
nh
y l h nh ng vô th nh ng ngƣ i mu n t m l i m gi n to n nhƣ tr ng
v m khi h m th y ng th ng Tr on ng m ngón i h y m p h n th y ho v m , n ngƣ i
lớn th t t y v o mi ng, ng m iếu thu , t u thu , y viết, m t k nh ho nh i k o o su
N tro ì ầ ảm á a to
Hầu hết ng t t y v mi ng u ó liên qu n ến h nh vi nói ih yl i,
nhƣng l iểu hi n ên ngo i nhu ầu tr n t nh ên trong V v y,
ng th i t h với m t ngƣ i ng l m i u n yl m l i s tin yv m gi n to n
a ỡ ầu ă k ô ủt
Vi th nh gi g ngón t y lên n v nh p h n liên t trên s n thƣ ng l m ho nh ng
i n gi huyên nghi p hiểu nhầm l u hi u s u n h n Nhƣng th t r , nó thể hi n th i
thiếu kiên nh n Nếu u hi u n y xu t hi n trong l n nói huy n với m t nhóm ngƣ i th n
ần ph i p ng m t ng th i hiến lƣ l u ngƣ i g ngón t y ho nh p h n th m gi v o
u tr huy n ể h không g y nh hƣ ng tiêu ến nh ng ngƣ i kh t k th nh gi n o
th hi n u hi u v nêu ng ó o ho i n gi iết l ến l ông t nên kết th i nói
huy n
e
K
i u nh gi ƣ thể hi n ng nt yn ml it v o m ho m v thƣ ng th
ngón tr h lên Tƣ thế n y s huyển th nh tƣ thế l ng nt y l y m khi ngƣ i th hi n t
ầu m t h ng th nhƣng v n mu n t r qu n t m v ph p l h s
i u nh gi t v qu n
tâm – gi v ng ầu v nt y
t vào má.
112
h nh ng nt y t ầu l y ầu th o t h nh th n o tiết l s th t v r t ó thể s
khiến v h t h nh n th y m t s nh n viên m nh không th nh th t ho ng ng hiêu t ng
gi t o
Có nh ng suy
ngh tiêu
ng t ngh ho
không th y thuyết ph
113
N
Ch ng tôi ph ng v n m t ngƣ i n ông nƣớ ngo i ến xin tuyển v o ông ty h ng
tôi Su t u ph ng v n, nh t t h o h n v kho nh t y ng m i u nh gi phê
ph n , l ng n t y kh p l i ng th i thƣ ng xuyên qu y m t i R r ng l nh t lo l ng i u g
ó, nhƣng trong phần ầu u ph ng v n, h ng tôi không ó thông tin ể nh gi h nh x
nh ng i u tiêu nh t Khi h ng tôi t u h i v ngƣ i h trƣớ , th i gi n nh t l m
vi quê nh , nh t tr l i k m th o m t lo t i u gi i m t, s m i v tr nh nh n th ng Cu i
ng, h ng tôi quyết nh không tuyển ng ngƣ i n y v nh ng i u h ng tôi nh n th y um u
thu n với i u nh t nói Tuy nhiên, v hiếu k v i u gi t o ó nên h ng tôi kiểm tr
thông tin t nh ng ngƣ i ung p tin nƣớ ngo i v ph t hi n r ng nh t kh i m n v qu kh
m nh Ch h n, nh t ho r ng nh tuyển ng m t nƣớ kh s không nh ông kiểm tr
thông tin t nh ng ngƣ i ung p nƣớ ngo i Nếu không hiểu ƣ u hi u ơ thể, ó l
h ng tôi ph m s i lầm v thuê nh t
V
Lần tới, nếu ó ơ h i th o lu n với m t nhóm ngƣ i, n h y qu n s t h th t n th n trong
khi ƣ r kiến Có thể n s th y r ng s h u ƣ m t n t y lên m t v ng i u
nh gi Khi gần kết th i thuyết tr nh, n h y yêu ầu h ph t iểu ho ƣ r xu t L
n y, h s ng i u nh gi v t ầu i u yl u hi u ho th y h ng suy
ngh ể ƣ r quyết nh
114
a ra qu t K u vu t ằm ủa ụ ữ
Khi n yêu ầu ngƣ i ngh ƣ r quyết nh v h t ầu vu t m th i u th o
s u ós ho n iết h ng h y ph n i L n y, t t nh t l n gi im l ng, ng th i qu n
s t nh ng i u kế tiếp h Ch ng o hi u h quyết nh Ch ng h n, nếu s u i u vu t
ml i u kho nh t y, t h o h n v ng i th t v o trong ghế, th h h n r ng u tr l i
h s l ―không‖ S qu n s t n y sớm m h o n nêu l i ngh trƣớ khi ngƣ i ngh t
h i v l m ho u th thu n i n iến x u i
Ngƣ l i, nếu s u ng t vu t ml i u i v ph trƣớ , nh t y m r ng, ho
tiếp t ngh l i ngh n ho x m h ng m u, th ó kh n ng n s nh n ƣ u tr l i
― ng ‖ v ó thể tiến tới th thu n
C m i u nh gi ƣ
r quyết nh
115
Khi ngƣ i ngh m t ần h ng th với ngƣ i nói th ầu h t ầu t lên t y H nh minh
h ên ƣới thể hi n th i th ơ ngƣ i ngh thông qu i u nh gi với ngón i m
C m i u nh gi ,
quyết nh v h n ng n
( ữ a a t e e k (ND))
ể hiểu h nh x i u t y v m t trong t nh hu ng nh t nh ần ph i m t r t
nhi u th i gi n qu n s t Khi th y m t ngƣ i th hi n tk i u t yv m tn o ƣ
n ến trong hƣơng n y th nhi u kh n ng, h ng ó suy ngh tiêu Tuy nhiên, v n tr
l suy ngh tiêu y ó ngh g ó ó thể l s nghi ng , i tr , không h h n, ƣ ng i u,
lo l ng h y nói im t h trơ tr n K n ng th s h nh l kh n ng nh n iết th i tiêu
n o mới ng l th i h ể t ƣ i u n y, t t nh t l ph n t h nh ng i u xu t hi n
trƣớ i u t y v m t, ng th i hiểu h ng th o ng ng nh
L
Ch ng tôi ó m t ng nghi p tên l o , ông y r t th h hơi Ch ng tôi th h u
với o r i m t qu y phim l i tr n u ể ph n t h ngôn ng ơ thể ông y Cu n phim ho
th y o thƣ ng xo t i ho s m i m i khi ông y không h v ƣớ i kế tiếp Ngo i r , l
h ng tôi thể hi n nh i huyển m t qu n ng h h m h nó th ngôn ng ơ thể o tiết
l suy ngh ông y v nƣớ i kiến n y Nếu m th y ó thể nh i nƣớ ó v ngh r
nƣớ ph n ông th o s iểu hi n s t tin ng i u h p t y h nh th p huông Ngƣ l i,
nếu không h h n ho không h i l ng, ông y s ng i u h mi ng, n m l y i t i ho
g i ổ M i vi x y r th o o n khi h ng tôi m t gi i th h u hi u o ho nh ng
th nh viên kh trong nhóm hơi h ng tôi Ch ng o l u s u, s h u ó thể nh i
ông n o t i nghi p ng h o n trƣớ suy ngh ông y thông qu ngôn ng ơ thể
ông o không ƣ t ng 1 n u ns hn y
ô mắt o sò sọ ô mắt ợ tì
kh r H ss, u trƣ ng kho t m l thu trƣ ng ih Chi go, l ngƣ i tiên phong
trong u nghiên uv ng t h ng ph t hi n tr ng th i hƣng ph n thông thƣ ng on
ngƣ i nh hƣ ng tới k h on ngƣơi Nói hung, k h on ngƣơi t ng lên khi ngƣ i t nh n
th y i u g ó k h th h h Qu nghiên u, H ss ph t hi n r ng on ngƣơi nh ng ngƣ i n
ông v ph n nh thƣ ng u gi n r khi h ng m nh ngƣ i kh giới v o l i trƣớ
nh ng nh ngƣ i ng giới H ss ng thu ƣ kết qu tƣơng t khi yêu ầu nh ng
ngƣ i th m gi nh n v o nh h u v không huv t i th n, h nh tr gi , tr
khuyết t t, nh hiến tr nh ho khi yêu ầu h ngh nh
Ngo i r , ông ng ph t hi n vi t ng
k h on ngƣơi ó m i tƣơng qu n t h tới kh n ng x l v n , thể l on ngƣơi gi n r
i khi ngƣ i t t m r gi i ph p ho v n h
119
B t ấ ứ ả o qu rũ ?
Nghiên u trong giới o nh nh n, h ng tôi nh n th y, ngƣ i t s ngh ngƣ i m u trong
nh quyến r hơn nếu on ngƣơi h ƣ h nh s lớn hơn yl m t h h u hi u
ể t ng o nh s nr nh ng s n ph m ó s ng nh h p n nh gƣơng m t, h ng h n
nhƣ m ph m nh ho ph n h y s n ph m h m só tó , quần o, Khi s ng nh ng t p
s h qu ng o trong m t hiến h g i thƣ tr tiếp, h ng tôi l m t ng o nh s n son môi
hi u R vlon qu t log lên kho ng 45 ng h l m t ng k h on ngƣơi ngƣ i m u
trong nh
ôi m t l u hi u qu n tr ng trong th i gi n h n h v m h tr ng iểm m t l nh m
nh n m nh s iểu m ôi m t Nếu m t ph n u nh t i ngƣ i n ông, ô t s m
ng on ngƣơi khi nh n ngƣ i n ông ó u hi u n y gi p nh t gi i m h nh x th i
ô g i m không ần tƣ ng t n i u yl l ot is o u h n h l ng m n nh ng nơi
ó nh s ng m o thƣ ng r t th nh ông, il y, on ngƣơi 2 ngƣ i u gi n r v t o ƣ
n tƣ ng l 2 ng qu n t m ến nh u
K
120
C nghiên u ng ho th y s gi n n on ngƣơi ó t ng h tr i với ngƣ i nh n
th y h ng Nh ng ngƣ i n ông nh n nh h p ph n ó on ngƣơi gi n r ng on
ngƣơi r nhi u hơn so với khi h nh n nh ng nh h p ph n ó on ngƣơi thu l i
Kh n ng gi i m s gi n n on ngƣơi h ng t l m sinh v x y r ho n to n t
ng ể kiểm tr i u n y, n h y l y t y h h nh , r i yêu ầu m t ngƣ i n o ó nh n h m
h m v o ― on ngƣơi‖ h nh S u ó ổi l i, ho h nh n h m h m v o h nh , n s th y on
ngƣơi h ng r nhƣ thế n o ể tƣơng x ng i với h nh minh h S nhƣ v y l v n o
ngƣ i i u khiển on ngƣơi nh n ôi m t m nó m th y quyến r Con ngƣơi ph n gi n r
nh nh hơn on ngƣơi n ông nh m tƣơng ng với ôi m t m n o h nh n th y
121
―tho i m i‖, ―th h‖, ―lo l ng‖ v th i nhƣ ―kh o kh t qu n h t nh với n‖, ―kh o
kh t qu n h t nh với ngƣ i kh ‖
Th o th ng kê, ph n n s u tr l i h v o suy o n n y ho n to n h nh x Trong
ó, iểm s trung nh n ông l 19 25 n ph n t 22 25 Cu kiểm tr trên ho th y h i
giới u ó kh n ng gi i m u hi u ng m t t t hơn u hi u ơ thể v ph n gi i vi n y
hơn n ông Tuy nhiên, nh kho h v n hƣ iết thông tin ng m t ƣ g i i ho gi i m
ng hn o H h iết r ng h ng r ó thể l m ƣ i u ó m thôi Nh ng ngƣ i m nh
t k utism – hầu hết l n ông – ó iểm s th p nh t N o nh ng ngƣ i n y thiếu kh n ng
nh n iết ngôn ng ơ thể ng lo i y h nh l l o khiến h g p khó kh n trong gi o tiếp,
ho nhi u ngƣ i ó h s thông minh r t o
L
Con ngƣ i l lo i ng v t linh trƣ ng uy nh t ó tr ng tr ng – m t tinh tinh to n tr ng
n Tr ng tr ng ph t triển ần th nh m t ông h tr gi o tiếp ho ph p on ngƣ i th y ngƣ i
kh ng nh n i u, i hƣớng nh n g n li n với tr ng th i mx m sinh, n o ph n ƣ
u t o ể nh n iết mx t t hơn n o n ông; v v y, m t ph n nhi u tr ng tr ng hơn n ông
om t tinh tinh thiếu tr ng tr ng nên on m i không iết nó ng nh n i u ho m nh ó
ph t hi n g không; nh v y, tinh tinh ng s n m i hơn
.
N
T th i x xƣ , kh p nơi, ngƣ i t s ng i u n yl m u hi u ― h o h i‖ t x
ng l i u h oh i lo i kh v tinh tinh nên ó thể kh ng nh yl i u
m sinh i u n y, lông m y n ng lên r t nh nh trong gi y l t r i h xu ng ng y s u ó
nh m thu h t s h ngƣ i kh ến gƣơng m t m nh, qu ó ó thể tr o ổi u hi u r
r ng Qu gi uy nh t không s ng i u n y l Nh t nv h x m yl i u thiếu ng
n, không l h s v ó h m khêu g i t nh
122
l i i u nm n ƣớ lên nói huy n với n Nguyên t v ng l h y luôn nhƣớn lông
m y với nh ng ngƣ i n th h ho mu n g y thi n m với h
T
H th p lông m y l h on ngƣ i thể hi n s th ng tr ho khiêu kh h ngƣ i kh , trong
khi ó, n ng lông m y lên l i iểu l th i ph t ng Không nh ng v y, K ting K ting
ph t hi n r ng không h on ngƣ i m nhi u lo i tinh tinh, kh ng i u n y với ng m
h trên
Nhƣ h ng tôi ph n t h trong u n Why Men lie & Women Cry Nh xu t n Orion , ph
n tr n xo m t ng h n ng lông m y v lông mi lên nh m t o ―v m t ng y thơ‖ m t
tr i u n y l m tiết r hoo -mon k h th h n n ng h h o v ngƣ i ph n n ông
Không nh ng v y, ph n n nhổ v v lông m y xế h lên tr n ể trông ó v yếu u i hơn i t
nh t v m t ti m th , h iết i u ó lôi u n n ông Ngƣ l i, n ông t lông m y t trên ầu
lông m y xu ng ể l m ho m t ó v h p v n m t nh hơn
John K nn y ó h ng lông m y ―th p xu ng h nh gi ‖, khiến ho gƣơng m t ông
trông l n o ng ó v m hiêu v i un y lôi u n tri Nếu K nn y ó h ng lông m y to
m nhƣ i n viên J m s C gn y th ó l ông không nh hƣ ng nhi u ến tri nhƣ v y
127
S u khi xong phần n y, h y th p ng ng y phƣơng ph p m h ng tôi n ến
ng o trƣớ với i , ns m nh n ƣ hi u qu h ng M t kho ng 1 tuần t p luy n
k thu t ng m t n y ể h ng tr th nh k n ng gi o tiếp thƣ ng tr n
Có 3 kiểu nh n ơ n:
K
C u th nghi m ho th y khi g p g x gi o, m t ngƣ i thu kiểu nh n n y s nh n
v o khu v h T trên gƣơng m t ngƣ i i i n gi h i m t v mi ng trong kho ng 90 th i
gi n tiếp x ng m t
y l v ng m t m h ng t nh n v o khi không ó g y h n ngƣ i i i nv h
ng s m nh n tƣơng t
K
Khi ngƣ i t tiến l i gần nh u t x , trƣớ tiên h nh n nh nh v o gƣơng m t v phần ƣới ơ
thể ể x nh giới t nh ngƣ i i i n v nh n lần th h i ể thể hi n s qu n t m h C i
nh n n y ó ph m vi t gi h i m t, qu t tới m r i xu ng phần ƣới ơ thể ngƣ i i i n Trong
u g p m t ó kho ng h gần, v ng nh n l t m gi gi h i m t v ng , n khi nh n
kho ng h x th v ng nh n m r ng t h i m t ến ng ho th p hơn
Ngƣ i t h y s ng kiểu nh n n y ể iểu l ho p l i s qu n t m ngƣ i ki Ch ng
t thƣ ng nh n lƣớt qu ngƣ i kh h i lần, s u ó mới nh n v o m t h yl i u m m i ngƣ i
u k h li t ph nh n nhƣng ƣ u nghiên u tiến h nh m t h ng minh, ng y
n tu ng nh n nhƣ v y
Tuy nhiên, nhƣ h ng t nói trƣớ ó, gó nh n r ng hơn ph n ho ph p h kiểm tr
ơ thể ngƣ i n ông t ầu ến h n m không ph t hi n Trong khi ó, gó nh n h p n
ông l nguyên nh n khiến h nh n th y khi nh n lên nh n xu ng ơ thể ngƣ i ph n y ng
l l ot is o n ông liên t u t i l nh n h ng h v o ơ thể ph n khi kho ng h
gần, n ph n hiếm khi u t i nhƣ thế, u nghiên u ho th y ph n nh n kiểu n y
n nhi u hơn n ông Th r không ph i n ông h y m ngó ph n hơn m h nh gó nh n
h p khiến ho h ph t hi n
128
K
Tƣ ng tƣ ng ngƣ i i i n ó on m t th h nh gi tr n, h y nh n v o khu v t m
gi gi ― ‖ on m t ngƣ i ó Có th th mới iết ƣ t ng kiểu nh n n y i với
ngƣ i kh
C i nh n n y không nh ng l m ầu không kh tr nên nghiêm t m n ó thể h n ng ng
m t ngƣ i t nh t uy tr h nh n n y, n ó thể g y s p m nh ến h
Nếu n không nh n xu ng ên ƣới tầm m t h th p l n yv n n ng lên h ng
o gi nh n kiểu n y trong u g p m t th n m t ho l ng m n Nhƣng yl h ix
th h h p i với ngƣ i m n mu n ho m t ngƣ i m m mi ng không ngớt huyên thuyên
Khi m t i ó nh n qu nh ên n y ên ki m không nh n th ng v o m t h ng t l ng
nói huy n th s tin tƣ ng h ng t i với h gi m i ng kể, ho h l m nhƣ thế h v
m Ch ng tôi ó m t kh h h ng l m t h nh tr gi mới nh m h Khi ƣ ph ng v n trên
truy n h nh, ngƣ i n y không ng ng o m t gi phóng viên v m y qu y i u n y khiến ôi
m t ông t trông ó v gi n gi o v m i lần ông t xu t hi n trên truy n h nh, s mến m
m i ngƣ i nh ho ông t gi m s t Ch ng h t p ho ông t nh n ngƣ i phóng viên v ng
ể tới m y qu y phim, s t n nhi m ngƣ i n i với ông t ƣ i thi n ng kể Ch ng
tôi ng hu n luy n m t h nh tr gi kh hƣớng v o ng k nh m y qu y khi i tho i trong m t
u tr nh lu n h nh tr ƣ truy n h nh tr tiếp M i u n y l m ho 150 kh h m i t i
ph ng qu y tr nên th ơ nhƣng nó l i g y n tƣ ng tới h ng tri u kh n gi truy n h nh H m th y
nhƣ thể h nh tr gi ó ng nói huy n tr tiếp với m nh
129
Trong m t hƣơng tr nh truy n h nh, h ng tôi tiến h nh m t u th nghi m ó s ng
hv h nh ầu tiên, h ng tôi o với ngƣ i n ông ƣ h n r ng ngƣ i h n g p s p tới
h r t h p với h v h ó quy n mong im t u g p g th v Ch ng tôi gi i th h với m i
ngƣ i, i tƣ ng h tổn thƣơng m t m t l n nh v ô yr tm mv on m t không
nh n ng hƣớng y Ch ng tôi ng thêm v o r ng h ng tôi không h ól on m t n o, nhƣng
nếu nh n k , nh t ó thể nh n r M i ngƣ i ph n th m gi u th nghi m ng ƣ h ng tôi
kể tƣơng t Thế l trong u h n, nh ng pn mn ó nh uổi t i nh n nh u ể t m kiếm
― on m t ó v n y‖ m t h vô h Kết qu , m i pn mn ho iết m th n m t v l ng
m n trong u h n h t ng o v kh n ng n ến u h n lần h i pn mn
t hơn 200 so với t l trung nh hv
M y qu y n ho th y r ng ngƣ i ph n ph ng v n ng tr i qu qu tr nh nh n ng m
tƣơng t ể nh gi ngƣ i ƣ ph ng v n nhƣng nh gó nh n r ng nên ph n hiếm khi ph t
hi n Ngƣ i n ph ng v n ng kh t kh hơn so với ng nghi p n m khi th y ng viên n
nm không ƣ tƣơm t t H qu n s t i tó , h nm v s ph i h p tr ng ph ,
nếp li quần t y v óng gi y ng viên n m Hầu hết n ông ho n to n không iết r ng ph
n n nh n t nh tr ng ôi gi y khi nh t ƣớ r ngo i
G
130
Khi n ến ph ng v n, ầu tiên h y t t y, s u ó nh m t qu ng t 2 ến 3 gi y ể
ngƣ i ph ng v n nh n m t lƣ t kh p ngƣ i n L n y, h y nh n xu ng ể m pt yh y k p
h sơ, s p xếp l i gi y t ần thiết, qu y s ng mó o kho lên, i ghế n l i gần hơn v
ng ng lên Khi ghi h nh u ph ng v n n h ng, h ng tôi ph t hi n r ng nh ng ngƣ i ph ng
v n không h thi n m hơn i với ngƣ i n h ng n o s ng hiến thu t n y m nó n gi p kết
qu n h ng t t p hơn
131
L nh ng i n gi huyên nghi p, h ng tôi ph t triển m t k thu t nh m thu h t s h
th nh gi v gi p h g n ó hơn với uổi t m Với nh ng nhóm kho ng 50 ngƣ i th n
ó thể pl i i nh n t ng ngƣ i Nhƣng trong nh ng nhóm lớn hơn, n thƣ ng ph i ng l i
r x hơn, v v y n ó h tiếp n kh ng h nh n v o m t iểm ho m t ngƣ i thể ó
th t ho o n tƣ ng tƣ ng r m i nhóm v m t iểm trung t m th nh ph ng, khi n ng h
y trƣớ m t m t kho ng 10m, kho ng 20 ngƣ i trong nhóm ó 50 ngƣ i s m th y n ng
nh n t ng ngƣ i trong s h khi n i n thuyết T ó, n ó thể t o r m i th n t nh với hầu hết
th nh gi
P
Khi ns ng s h, iểu , th ho m y t nh x h t y ể tr nh y thông tin tr qu n,
i u qu n tr ng l n ph i iết h kiểm so t ph m vi t ng nh n C u nghiên u ho
th y, i với phần tr nh y tr qu n, ó ến 83 thông tin ƣ truy n ến n o qu th gi , 11
qu th nh gi v 6 qu gi qu n kh
132
Nhƣ nói, nơi n nh n t ng m nh m tới kết qu u g p g tr i n Nếu nl
ngƣ i qu n l ng nh khiển tr h m t nh n viên p ƣới ho l m t ông , m ng m ng
m on th ns ng kiểu nh n n o Nếu ng kiểu nh n x gi o th l i nói n s không ó
t ng, ho n lớn tiếng ho ến m n o i h ng n Kiểu nh n x gi o s khiến
l i nói n yếu i nhƣng kiểu nh n th n m t th l i khiến ngƣ i t ho s h i ho ir i C n
kiểu nh n quy n uy l i ó t ng m nh ến ngƣ i nh n v ho h iết r ng n không
133
HƯƠNG 9
NGƯ I ÂM PHẠM KHÔNG GIAN
L
ó h ng ngh n u n s h h y i o viết v s tr nh gi nh, nh gi l nh on
th , him hó , v ng v t linh trƣ ng Nhƣng h trong th i gi n gần y, ngƣ i t mới kh m
ph r r ng on ngƣ i ng ó l nh riêng Hiểu ƣ ngh i u n y, n s th u hiểu hơn
v h nh vi n th n ng nhƣ ó thể ph n o n ƣ ph n ng tr i n ngƣ i kh
V o th p k 60 thế k 20, nh nh n h ng h ngƣ i M w r H ll, m t trong nh ng ngƣ i
tiên phong trong ông u nghiên u v nhu ầu không gi n on ngƣ i, t r t
―prox mi s‖ ó g t ―proximity‖, ngh l ―l n n‖ Cu nghiên u w r H ll v l nh
v n y m ng l i ho nh n lo i nhi u hiểu iết mới m v m i qu n h gi ngƣ i với ngƣ i
M i m t qu gi ó m t l nh thổ riêng ƣ nh u ng ƣ ng iên giới v ôi khi ó
l lƣ ng v tr ng ov nh ng qu gi th o hế liên ng thƣ ng t n t i nh ng ơn v h nh
h nh l ng v h t Trong ng v h t n y, ó nh ng ơn v l nh thổ nh hơn g i l th nh ph
v th tr n Th nh ph v th tr n g m nh ng khu n ƣ ƣ giới h n i nh ng on ƣ ng o
quanh Trong r p hiếu phim, h ng t ngầm tr nh gi nh i t y ghế với ngƣ i n o hiếm l y nó
Tƣơng t , ƣ n t ng v ng ó hung l ng trung th nh vô h nh i với l nh thổ m nh v ể o
v nó, h không t h nh ng ol
L nh thổ ng l khi v h y không gi n xung qu nh m t ngƣ i m ngƣ i ó t ho l
m nh, nhƣ thể ó l phần nới thêm t ơ thể h M i ngƣ i u ó l nh thổ riêng o g m khu v
hung qu nh t i s n ngƣ i ó, v nhƣ không gi n t r o v o nh , không gi n ên trong
hiế x hơi, giƣ ng ng ho ghế nh riêng ho ngƣ i ó Th o nhƣ tiến s H ll ph t hi n th
nó n l phần không gi n xung qu nh ơ thể ngƣ i ó
Chƣơng n y h yếu p ến ngh không gi n n y, h on ngƣ i ph n ng khi nó
x m ph m v tầm qu n tr ng vi uy tr m i qu n h ― ó kho ng h nh t nh‖ rms-
l ngth r l tionship trong m t s trƣ ng h p
Không gian riêng
Hầu hết on v t u ó m t không gi n nh t nh xung qu nh ơ thể m h ng t ho l
không gi n riêng m nh Không gi n ó m r ng h y thu h p t y thu h yếu v o t nh tr ng
s ng ông lo i v t yv m t ƣ n nơi m nó sinh trƣ ng M t on sƣ t s ng
nh ng v ng h o l nh h u Phi ó thể ó không gi n l nh thổ trong v ng n k nh 50km ho x
hơn, t y thu v om t sƣ t s ng trong v ng V nó nh u l nh thổ m nh ng h tiểu
134
ti n ho i ti n qu nh ƣ ng r nh giới n y Trong khi ó, không gi n riêng m t on sƣ t
gi m hung với on sƣ t kh ó thể h ó v i m t, y l h qu t t yếu i u ki n s ng
ông
Gi ng nhƣ hầu hết lo i v t, m i ngƣ i u ó ― ong óng kh ‖ ir u l riêng m ng th o
qu nh m nh K h thƣớ ― ong óng kh ‖ t y thu v om t n s nơi ngƣ i ó sinh trƣ ng V
v y, không gian riêng o v n hó quy nh m t s nƣớ nhƣ Nh t n, ngƣ i t qu n với nh
ông trong khi nh ng nơi kh l i th h nh ng ―không gi n m ‖ hơn nh ng nơi ó, ngƣ i t
mu n n gi kho ng h
135
T 1,22m – 3,6m Ch ng t gi kho ng h n y với nh ng ngƣ i l nhƣ th s ng nƣớ
ho th m ng s h qu nh nh , ngƣ i ƣ thƣ, ngƣ i n h ng phƣơng, nh n viên mới
t i ơ qu n v nh ng ngƣ i h ng t qu n iết sơ
V
Trên 3,6m Nh ng khi ph t iểu trƣớ nhi u ngƣ i th y l kho ng h tho i m i m
h ng t h n ng
T t nh ng v ng kho ng h n y ó khuynh hƣớng thu h p gi h i ngƣ i ph n v gi n
r gi h i ngƣ i n ông với nh u
e
T i r p hiếu phim, nếu n ng i h qu x n kho ng h t nh t ghế ầu y tới ghế
ngƣ i ng i gần nh t, ngƣ i ó ó thể ph t v n ng i h h qu x , ho m th y nếu
n ng i qu gần M h h nh thói qu n v kho ng hn yl ể gi s h h p, nó ó v
l h nh vi ó ƣ o tiếp thu h không ph i o n n ng
M t ngo i l nguyên t n y l kho ng h không gi n trong nh v sinh ông ng
Ch ng tôi ph t hi n r ng ó ến 90 s ngƣ i s ng h n nh ng u ng v sinh u i y Ch
khi n o nh ng ph ng n y không n tr ng, nguyên t h gi mới ƣ p ng n ông luôn
tr nh ng nh ngƣ i l t i n tiểu ông ng ng nhƣ luôn tu n th quy lu t t th nh v n l
―Th hết n hơn nh n nh u ‖
H
H y th l m i kiểm tr ơn gi n n y v o lần tới l n ng ng i ó Có m t
nguyên t ngầm v l nh thổ quy nh r ng n t i nh h ng ƣ s p u gi v l mu i, tiêu,
ƣ ng, nh ho ng ph li u kh ng ƣ t gi n n Khi n, n h y kh o l o il
mu i qu ph ngƣ i ki , s u ó l l tiêu, nh ho , Ch ng m y h , s x m ph m l nh thổ tinh
tế n y s g y r ph n ng ngƣ i ng n Ho h ng i l i r s u ể o to n không gi n
m nh, ho t ầu y m i th tr l i v tr
M t pv h ng tr ngƣ i s ng nh ƣ t i Sy n y, v ƣ m i th m ul
gi o lƣu phƣơng V i tuần s u khi h th m gi , ó th nh viên n th n phi n r ng ngƣ i
n ông th o t n t nh h khiến h m th y không tho i m i khi tiếp x với nh h ng n y
C th nh viên n m trong ul ng m th y ngƣ i ph n ki ƣ x nhƣ ô t s n s ng
qu n h t nh v y
T nh hu ng n y minh h ho t nh tr ng t ng v n hó khi nh ng n n v n hó ó nhu ầu
kh nh u v kho ng h g p nh u V ng kho ng h th n m t nhi u ngƣ i N m u h t
20 – 30 m v th m h n ng n hơn m t v i nơi C p v h ng ngƣ i n y m th y huv
tho i m i khi ng h ngƣ i m t kho ng 25 m, nhƣng h ho n to n không h y iết l h
x m ph m v o v ng th n m t 46 m ngƣ i Ngƣ i ng nh n nh u v ng h m nh u
nhi u hơn ngƣ i , i u n y l m ph t sinh thêm nh ng nghi v n v ng ơ h C pv h ng
ngƣ i ki vô ng s ng s t khi iết ƣ i un yv h t p ng l i ể gi m t kho ng
h h p nh n ƣ v v n hó
139
Vi ƣớ v o v ng th n m t ngƣ i kh ph i l m t h iểu hi n s qu n t m ến
ngƣ i ó v thƣ ng ƣ g i l ― ng t th m ‖ v n Nếu không h p nh n ho i
phƣơng tiến v o v ng th n m t th ngƣ i ki s ƣớ l i r s u ể o to n không gi n m nh
Ngƣ l i, nếu h p nh n th ngƣ i ki s ng im v ho ph p ngƣ i x m ph m l i v ng th n
m t ể th m t nh m m t ngƣ i n ông, ngƣ i ph n s ƣớ v o v ng th n m t nh
t r i s u ó l i l i Nếu ngƣ i n ông ó qu n t m, h nh ng trên ph t t n hi u ho nh t ƣớ
v o không gi n ôg i t l n o nh t ho l ần thiết
143
HƯƠNG
ÔI HÂN TIẾT LỘ ỊNH NHƯ THẾ NÀO
ph n ơ thể n o h n o ng x th h ng t ng t nh n iết ó ng l m g V ,
s m i ngƣ i u th nh ng iểu hi n v i u ƣ iểu l trên khuôn m t m nh, th m
h h ng t n ó thể t p luy n m t v i iểu hi n nhƣ ―l m vui v ‖ put on r v , ―tr o i
nh n m t h không h i l ng‖ giv is pproving look , ― ƣ i h u tr n‖ grin n r it h y l
―trông ó v h nh ph ‖ look h ppy khi nl i ƣ t ng lót x u x v o p sinh nh t
S u gƣơng m t, h ng t nh n iết tới ho t ng nh t y v n t y, r i s u ó l ng v ng
Ch ng t t nh n iết ôi h n m nh nh t v gần nhƣ quên ng ôi n h n
Th r ôi h n v n h n l m t ngu n thông tin qu n tr ng tiết l th i ngƣ i n o
ó, iv s m i ngƣ i u không nh n th ƣ h n h ng l m g ng nhƣ không o
gi óng nh ng i u gi t o nhƣ h h l m với khuôn m t M t ngƣ i trông ó thể nh t nh v
t h nhƣng n h n h l i ng nh p liên t ho t ng nh t ng n v o không trung ho
th y r r ng l h ng i
T
Vi ung ƣ h i nh t y khi i ho t iết t nh h ngƣ i th hi n, ho h mu n h ng
t r ng h l ngƣ i m ng t nh h ó Nh ng ngƣ i tr tuổi, kh m nh, sôi nổi thƣ ng vung nh
t y r trƣớ v s u o hơn nh ng ngƣ i lớn tuổi, th m h trông gi ng nhƣ h ng i u h nh i u
n y m t phần l ot i h nh nh hơn v ơ h ng linh ho t hơn Kết qu l
kiểu ƣớ nh inh n y ph t triển th nh kiểu i g y h , t o n tƣ ng nh ng ngƣ i i nhƣ i u
h nh nh n th tr trung, m nh m Nhi u h nh tr gi v nh n v t ông h ng ng h n kiểu
i n y khi h mu n g i thông i p v s s ng m nh ól l o t i s o nhi u h nh tr gi
thƣ ng ó ng i r o ƣớ C nh t y ph n vung r s u nhi u hơn n m giới, i khu u t y h
ong hơn ể ó thể m ng m t t hơn
147
Khi m t ngƣ i v t h o h nv kho nh t y ngh l h không mu n nói huy n Khi h
ng i tƣ thế n y th ó thuyết ph ến u ng h vô h
Trong ng nh kinh o nh, h ng tôi ph t hi n r ng nh ng ngƣ i ng i tƣ thế n y nói nh ng
u ng n g n hơn, xu t nhi u hơn v ghi nhớ t hơn hi tiết ƣ th o lu n so với
nh ng ngƣ i ng i m t h tho i m i
M
Tƣ thế n y l phiên n ng i kiểu ng phô y h h n v nó l m nổi t ơ qu n
sinh v ƣ n ông M h y n ông trong t k n n v n hó n o ng ―M hó ‖, nhƣ
th nh niên Sing por , Nh t v Phillipin s s ng i u n y thể hi n th i th h tr nh lu n ho
tr nh u Lo i kh v tinh tinh ng s ng i u ểl ơ qu n sinh khi h ng t th i
hung h ng, i v vi phô y n tƣ ng ó thể tr nh ƣ nh ng thƣơng tổn o m t tr n nh nh u
g yr lo i ng v t linh trƣ ng, on n o phô y n tƣ ng nh t s ƣ nh ng on kh
tôn l k hiến th ng v N w Z l n , ngƣ i t ng i u t h o h n ngƣ i Ch u
ul n i u n y Trong Thế hiến th h i, l nh Qu x truy l ng nh ng
ngƣ i s ng i u t h n h ng , v t i th hi n i u n y r r ng không ph i l
ngƣ i ho t ng s ng M
i u t h n h ng không ƣ nhi u ngƣ i lớn tuổi nh v Ch u us ng
nhƣng kh phổ iến lớp tr thu n n v n hó kh nh u nhƣ Ng , Nh t, S r ini v M lt v
h mê phim, mê truy n h nh M v h t hƣớ th o nh ng g ƣ x m Nh ng ngƣ i n ông
ng i kiểu n y ƣ nh gi l m nh m , phóng kho ng v tr trung Tuy nhiên, v ng thu
Trung ng v Ch u , i u t h n h ng oi l h nh vi x ph m tới ngƣ i kh v nó ể
l ế gi y, phần m v o nơi ơ n
ôi khi ngƣ i t nh n th y nh ng ph n m quần t y ho quần j n ng i tƣ thế t h n
h ng , nhƣng thƣ ng h khi ng i gần nh ng ph n kh m không ó n ông, v h không
mu n trông ó v qu n m t nh h y r hi u s n s ng qu n h t nh
C u nghiên u ng ho th y l s m i ngƣ i quyết nh i u g th h i n h n
h t trên m t t V thế, ng yêu ầu i ƣ r quyết nh khi t th y h ng t h n h
ng
K
Ch ng tôi th m m t h i th o, ó kh n gi ƣ hi u 50 n m 50 n , g m 100
nh qu n l v 500 nh n viên n h ng H i ngh ng th o lu n v m t v n g y tr nh i, ó l
vi ix ông ty i với nh n viên n h ng M t i n gi nổi tiếng l h i trƣ ng Hi p h i
nh n viên n h ng ƣ yêu ầu ph t iểu trƣớ kh n ph ng Khi ông t ng trên s n kh u th hầu
nhƣ t t nh qu n l n m v kho ng 25 nh qu n l n ng i trong tƣ thế kho nh t y v
148
t h o h n, thể hi n s lo ng i v nh ng i u m h ngh v i n gi n y s p nói r N i s h
l ó n i n gi ó t r gi n v ung h qu n l t i n ến nh ng v n nghiêm
tr ng trong nh n s Trong su t i ph t iểu ông t , phần lớn nh n viên n h ng ng i ngh
h i ngƣ i v ph trƣớ iểu l s qu n t m ho ph h ng i u nh gi , n nh
qu n l v n gi tƣ thế ph ng th
K e
S u ó, i n gi n y th o lu n v v i tr nh qu n l i với nh n viên n h ng th o suy
ngh ông t Nhƣ nh ng th nh viên trong m t n nh m nh trƣ ng h huy l v i n gi ,
hầu hết nh qu n l n m ng lo t huyển s ng tƣ thế t h n h ng L n yh ng tr nh
lu n v qu n iểm ngƣ i nh n viên n h ng; v s u th nhi u ngƣ i x nh n l ng nhƣ v y
Ch ng tôi ể th y m t s nh qu n l v n gi nguyên tƣ thế Tuy s h không t n ng với
kiến ngƣ i i n thuyết, nhƣng h không thể ng i tƣ thế t h n h ng o i u ki n s kh
không ho ph p nhƣ qu m p, u h n ho phong th p
Nếu n ng thuyết ph m t i ó m ngƣ i n y ng th hi n t k tƣ thế n o trong
s nh ng tƣ thế n y th trƣớ hết n nên g ng l m ho h không kho nh t y h y t h o h n
n trƣớ khi thuyết ph h Nếu n mu n giới thi u th g ó, h y m i h ng i nh nh y ƣ
v tg ó ho h ầm ho l m, ể h i v trƣớ ghi h p ho ầm t p s h qu ng o v h ng
m u Vi m i m t t h tr ho phê ng hi u qu không k m v nó l m ho ngƣ i t khó
m t h o h n ho kho nh t y l i ƣ
Trong i u t h n h ng , ngƣ i th hi n n p h t h n ng m t h y h i t y,
t o th nh tƣ thế nh yl u hi u h ng t ngƣ i n y không h ó th i tr nh u m n
ó ầu ó ng ng , ƣơng ng nh, o th , kh ng kh ng gi kiến m nh v ph n i tk
kiến n o kh
K hân
K n m giới thƣ ng ƣ kết h p với n m t y siết h t t trên ầu
g i ho n t y n m h t t y ghế v ng i với i u phô y h h n h nh ƣới Với ph n
kiểu qu p m t h n ó th y ổi m t h t, h i ầu g i h m v o nh u, h i n h n ó thể t h o
v h it y t nh nh u ho t yn y t trên t y ki ể trên i
Hơn 30 n m l m ông vi ph ng v n v n h ng, h ng tôi nh n th y r ng khi ngƣ i ƣ
ph ng v n qu p m t h n, x t v t m l th ngƣ i y ng k m n n mx tiêu , h nghi ho
s h i n h n thu ƣới ghế iểu l th i kh p m nh Khi m i ngƣ i tham gia v o u tr
huy n, nh ng ngƣ i n y ng t h n u tr truy n ó
149
Khi l m vi với lu t sƣ h ng tôi ƣ iết, nh ng o ng i trong ph ng h trƣớ
phiên x t x th hi n ng t qu p m t h n th t h t, t ƣới ghế nhi u g p 3 lần so với
nguyên ơn, v h ng kiểm so t tr ng th i mx m nh Ch ng tôi ng nghiên u
319 nh nh n ó v n v r ng mi ng th th y r ng 88 nh nh n qu p m t h n ng y khi
h v mới ng i v o ghế nh s T l qu p h n l 68 i với nh nh n h ến kh m r ng v
98 với nh nh n ƣ nh s tiêm thu
151
Khi qu n t m ến u huy n ho ngƣ i n o ó, h ng t ƣ m t n h n lên ph trƣớ
ể r t ng n kho ng h gi h ng t v ngƣ i ó C n nếu th ơ ho không qu n t m, h ng t
r t h n r s u ho ƣ h n v o gầm ghế nếu ng ng i
h nh trên, ngƣ i n ông ng iểu l s qu n t m ến ngƣ i ph n ng hs ng
i u t n t nh tiêu iểu n m giới: n h n ƣ v ph trƣớ , h i h n ng r , phô y h
h n v m r ng h i nh t y ể m r ng tầm với v hiếm l y nhi u không gi n hơn
Ngƣ i ph n ng ng th i s ng ngôn ng ơ thể ― m v o‖ tiêu iểu n giới: h i
h n h m l i, xo y ơ thể hƣớng r ngo i, kho nh t y v thu h p không gi n ng Có v nh h ng
n y ng ph th i gi n vô h
T
n h n h ng t ho ngƣ i kh iết h ng t mu n i uv h ng t th h ho
không th h i Nếu l ph n , n h y tr nh t h o h n i ng i ng n m o nh nh n, tr phi
n ng m v y h ho v yx ƣới ầu g i H nh nh p i ngƣ i ph n l m ph n t m
hầu hết n ông v l m l hƣớng thông i p ô g i H s nhớ ô t l i nhƣng không n tƣ ng
l m v nh ng i u ô t nói Nhi u ph n m v y ng n khi l m vi iv h hu pl
phƣơng ti n truy n thông Hơn 90 ngƣ i n hƣơng tr nh truy n h nh n xu t hi n với v y ng n
v ểl ôi h n H nh nh n y xu t ph t t u nghiên u ho th y n m kh n gi s x m
hƣơng tr nh n y l u hơn, nhƣng u nghiên u tƣơng t ng h ng m nh l ph n ểl ôi
h n ng nhi u th n ông nhớ n i ung ô t nói ng t Nguyên t y r t ơn gi n, ôi h n
t h o h nên ể l trong u g p x gi o, không nên p ng tƣ thế n y khi l m vi Nếu
nl n ông khi l m vi với ph n , nên p ng 1 nguyên t , ó l kh p il i
152
HƯƠNG
IỆU Ộ PHỔ IẾN NHẤT MÀ ẠN NHÌN THẤY MỖI NGÀY
153
3 i g t h m r i, thong th khi ngƣ i ki ng ngh kiến G t ầu nh nh ể ngƣ i nói iết r ng
n ngh v mu n h ng l i h y ến lƣ t n nói r i
ng t g t ầu ó t ng h i hi u Ngôn ng ơ thể l m t ng ph n nh vô th nh ng
mx ên trong r ên ngo i, v thế nếu n m th y t h ho không ng , th ầu n
s t ầu g t khi n nói Ngƣ l i, khi n g t ầu th ns t ầu ph t sinh nh ng m
x t h Nói h kh , nh ng mx t h khiến t g t ầu v ngƣ l i, g t ầu t o r
nh ng mx t h y h nh l m i qu n h nh n qu
ng t g t ầu r t l n truy n t ngƣ i n y s ng ngƣ i kh Nếu i ó g t ầu với n,
thƣ ng th n ng s g t ầu p l i – ho không h n n ng với nh ng g h nói G t ầu
l phƣơng h tuy t v i ể x y ng m i qu n h , tr nh th s ng t nh v h p t ng h kết
th m i u ng i u g t ầu nhƣ l i x nh n ―Ph i v y không ‖ ―Ph i thế không n ‖ ―Có
ng thế không ‖ h y ― ng h ‖ v ngƣ i ngh ng ngƣ i nói u g t ầu, ngƣ i ngh s ó
nh ng mx t h ng nhƣ ng với n hơn
Nghiêng ầu s ng m t ên l u hi u s ph t ng i i u n y ểl ổ h ng v ổ
khiến ngƣ i th hi n trông ó v nh v tg y ó thể xu t ph t t i u
ng ầu v o v i h y ng m tr , l h nh ng m s m i ngƣ i, nh t l ph n , u hiểu
ƣ ngh
Ch rl s rwin l m t trong nh ng ngƣ i ầu tiên nh n th y on ngƣ i l n on v t –
i t l lo i hó – u nghiêng ầu s ng m t ên khi qu n t m ến th g ó Ph n s ng i u
n y ể thể hi n s qu n t m với nh ng ngƣ i n ông h th h, v m t ngƣ i ph n không g y nguy
hiểm v t r ph t ng ó v quyến r i với hầu hết n ông
Nghiên u h nh nh ph n ƣ ph h trong v t 2000 n m qu l n trong
nh ng m u qu ng o ho th y n giới thƣ ng xuyên nghiêng ầu nhi u g p 3 lần so với n m giới
i u n y ho th y trong ti m th , s m i ngƣ i u ngầm hiểu r ng vi phô y phần ổ iểu l
s ph t ng o v y, khi m ph n kinh o nh với n ông, ngƣ i ph n nên thƣ ng xuyên ng ng
ầu lên
Nếu n ng thuyết tr nh ho ph t iểu, h y h tm i u n y trong s th nh gi
n Khi t nghiêng ầu v i v ph trƣớ , ng i u nh gi t y h ng m, i u ó
ó ngh l h hiểu ƣ n Khi n l ng ngh ngƣ i kh nói, h y ng i u nghiêng ầu
v g t ầu, i phƣơng s ần tin tƣ ng n i n không ó v
C m x i xu ng o hi u th i tiêu , x t o n ho g yh n i k m với i u n y
thƣ ng l m i u nh gi h tr h, v n v n ó thể g p r r i h ng n o ầu ngƣ i
155
ó hƣ ng ng lên ho nghiêng s ng m t ên Nh ng i n gi v hu n luy n viên huyên
nghi p thƣ ng ph i ƣơng ầu với nh ng th nh gi ng i i ầu xu ng v t y kho nh trƣớ ng
Trƣớ khi t ầu thuyết tr nh, i n gi v ngƣ i n hƣơng tr nh ó kinh nghi m s p
ng i n ph p ể ƣ th nh gi h nh p u Vi n y nh m l m ho th nh gi ngƣớ ầu
lên v th m gi v o u nói huy n Nếu hiến thu t nó th nh ông th tƣ thế kế tiếp th nh
gi s l nghiêng ầu
Ngƣ i nh ó m t i u h oh ik l ƣ g il , o g m vi i ầu xu ng
ng th i qu y ầu s ng m t ên i u n y ó t th i Trung ổ, khi nh ng ngƣ i n ông ng m
ể h o V s u nó ph t triển th nh i u i ầu v h m t y v o nón, ng y n y i u qu y ầu
h y ơn gi n h l v nh v o tr n khi g p i ó
S
H nh ng n ng v i lên v r t ầu xu ng gi h i v i gi p m t ngƣ i ov ổv ổ h ng
không thƣơng tổn Ngƣ i t thƣ ng th hi n m i u n y khi ngh th y tiếng ng lớn ng
s u ho khi h ngh m t v t g ó s p rơi tr ng m nh Trong ng nh nh n ho kinh o nh,
i u n yh m xin l i v m ng t nh quy ph , nó l m gi m gi tr tk u g p n o, nơi
m n ng l m r v t tin
Khi i ó i ng ng qu m t nhóm ngƣ i ng nói huy n, hiêm ngƣ ng nh v t ho ng
l ng ngh i ug ó th ngƣ i n y i ầu xu ng, thu v i v o, l m r v nh v k m qu n
tr ng hơn Ngƣ i t g i yl i u Nó h y ƣ nh n viên p ƣới s ng khi
h tiếp x với p trên ng th i nó ng tiết l v v quy n l gi nh n
156
ểl mr v ng m nh hơn trong l nh nh u ho khi th o uổi t n t nh, lo i him x
lông, lo i h t nƣớ v o ể t ng k h thƣớ ơ thể, on m o ho hó ng ng lông lên Tuy
nhiên, on ngƣ i không ó lông m ng h ng ó lớp y ng r ể trông ó v o i v hơn khi
s h i ho t gi n L kể v m t phim kinh , h ng t thƣ ng nói: ―Nó l m tôi ng tó
g y‖; khi t gi n i ó, h ng t nói: ― nh t l m tôi t ph t x lông ổ lên‖
e
-ND- ; v khi i ó l m h ng t s ng s t, h ó thể khiến h ng t ―nổi g ‖
y u l nh ng ph n ng ơ h ơ thể, o ơ ƣơng ƣới g y r khi h ng t l m
ho n th n trông ó v lớn hơn ng h ng ng t m tƣ ng tƣ ng Tuy nhiên, on ngƣ i
s ng t o m t i u gi p h ó ƣ v ngo i trông o i v hơn, ó l i u .
i u h ng n nh ƣ s ng khi tr on tr nh i với h , m h ng; khi v n ng viên
h y v s quy n nh h ến lƣ t tr nh t i; v khi nh ng ngƣ i n ông mu n ƣ r m t l i th h
th trong trƣ ng h p l nh thổ x m ph m M i l nhƣ v y, ngƣ i t thƣ ng th hi n i u t y
h ng n nh nhƣ m t th h th trong trƣ ng h p l nh thổ x m ph m M i l nhƣ v y, ngƣ i t
thƣ ng th hi n i u t y h ng n nh nhƣ m t h h ng t h s n s ng h nh ng quyết li t
i u n y ho ph p h hiếm nhi u không gi n hơn, khu u t y nh n ƣ ng nhƣ v kh ,
ng n ngƣ i kh ến gần ho i qu , nh t y n ng lên lƣng h ng ho th y tƣ thế s n s ng t n
ông y l thế ng h ng o i trong tr n u s ng Th r , h m t t y h ng hông
ng g i i thông i p n y, i t khi nó hƣớng v ph n n nh n ngầm nh i u n y
thƣ ng ƣ s ng kh p m i nơi Phillipin s v M l ysi , i u n y hƣ ng thông i p
m nh m hơn, h s t gi n ho x ph m
Ch ng n nh n ƣ g il i u ―s n s ng‖, ngh l ngƣ i th hi n s n s ng h nh ng
quyết li t i u n y ngầm l th i g y h n Ngo i r , nó n ƣ g i l thế ng ngƣ i
th nh t, g n với h nh nh m t ngƣ i ó nh hƣớng m tiêu khi h nh ng n ông thƣ ng
s ng i u n yl gần ph n ể thể hi n s quyết o n ầy n m t nh h
C u h p ƣ ghi h nh ho th y nhi u ph n ph n ng l i i u n y ng h
kho nh t y v t h o hên, i u l tƣ thế ph ng th L i khuyên nh ho ng m y r u, ó
l h y kh p i l i trong uổi h p n ông vi Nếu n l m t ph n luôn ph i i m t với
ngƣ i n ông h y phô y h h n, ng ph n ng khi nh t l m i u n y i i u ó ó h
ót ng x u Th y v v y, h y th nói huy n v i h h n nh t ng u p tr
nhƣ ― o , h ó th nh ó kiến h y ó‖ h y ―Tôi ó thể iết nh t u ến‖ ể y nh t m t
ih nhớ i ng nhƣ t o r tr n ƣ i gi n gi khi nó ƣ s ng ng l
161
m t ngƣ i ki ể iểu th s nh ng v t n ng kiến, nhƣng nếu m t n m sinh tinh ngh h l m
i u n y th s khiến thầy hi u trƣ ng nổi xung lên y
T i m t ông ty o hiểm, h ng tôi ph t hi n r ng 27 trong s 30 n m gi m kinh
o nh thƣ ng xuyên th hi n i u h nh in l tiếp x với nh n viên n h ng ho p
ƣới h v ó xu hƣớng s ng m i u ph t ng v nh n nhƣ ng khi ó m t p trên
162
HƯƠNG
T HƯỚ – Á H HÚNG TA ÂY DỰNG MỐI QUAN HỆ
163
ng gi i th h t i s o nh ng x h i ó quy nh nghiêm ng t v h nh vi t hƣớ nhƣ nh, v
L M ổ i th nh ông trong vi th ng tr thế giới su t nhi u n m
Vi t hƣớ l m ho nh ng ngƣ i kh m th y ―tho i m i‖ Nó l m t ông x y ng
m i qu n h hi u qu ến m m t u nghiên u ghi h nh qu y h m ho th y, ngƣ i t t
hƣớ nh u t vi ng lo t nh y m t, kh t m i, nhƣớn lông m y v ng y gi n n on ngƣơi
i u n y th t ng lƣu t m v nh ng i u r t nh n y không thể o t o nên ƣ
T
C u nghiên u v h nh vi ngôn ng ơ thể ng ho th y nh ng ngƣ i ó ng m
x , suy ngh h y m i qu n h t t pn o ó ng s ó nh ng iểu hi n v ngôn ng ơ thể tƣơng
h p với nh u Nhu ầu ― ng ‖ ể g n kết với ngƣ i kh t ầu t r t sớm trong on, khi
ơ qu n trong ơ thể v nh p tim th i nhi h h p với nh p tim ngƣ i m , v thế t hƣớ l
h nh vi m sinh
Trong gi i o n ầu qu tr nh t m hiểu, m t p n m n thƣ ng iểu l nh ng ng t ng
nhƣ thể ng khiêu v V , khi ngƣ i ph n ƣ th n v o mi ng th ngƣ i n ông l u s h
khó mi ng; ho nh t t ầu m t u th ô t tiếp l i Khi ô t ng th ng trƣớ th i k h nh
kinh th nh t tr nên th m so ol ; v khi ô t m th y ầy ng th nh t nh r m
Khi m t ngƣ i nói ― hung nh p p‖ ho ― m th y h p gu‖ l gần ngƣ i kh th h
không h iết l m nh ng nói ến s t hƣớ v h ƣx ng V , t i nh h ng, ngƣ i
t ó thể không mu n n ho u ng m t m nh v s m nh kh ngƣ i Khi g i món, ó thể m i ngƣ i
s t hƣớ nh ng ngƣ i kh ng h h i: ― nh s ng ‖ y l m t trong nh ng l ot is o
nh n n thƣ ng ng n lên trong m t u h n h l i vô ng hi u qu , nh l m ho pn mn h
h p với nh u
s ph u thu t t m ngƣ i M M mh t Oz kể l i m t s ph t hi n ng h v nh ng
ngƣ i ƣ gh p ng nh n th y gi ng nhƣ s ơ qu n kh , tim ƣ ng nhƣ lƣu l i h i
tế n o, i u n y khiến m t s ngƣ i ƣ gh p tim th hƣ ng m t v i mx ngƣ i hiến t ng
tim ng h hơn, ông ph t hi n m t s ngƣ i ƣ gh p tim th m h n th hi n nh ng
i u v tƣ thế gi ng nhƣ ngƣ i hiến t ng tim t ng l m, ho h hƣ o gi nh n th y ngƣ i
ó ng kết lu n r ng ƣ ng nhƣ tế o tim h n n o ngƣ i nh n th hi n ngôn ng ơ
thể ngƣ i hiến t ng Tuy nhiên, nh ng ngƣ i m nh r i lo n thần kinh nhƣ nh t k th
không ó kh n ng t hƣớ h y h h p với h ƣx nh ng ngƣ i kh , khiến h gi o tiếp
khó kh n i un y ng x y r tƣơng t i với nh ng ngƣ i s y rƣ u, o i u h không
khớp với l i nói nên h không thể t hƣớ
164
o hi n tƣ ng nh n qu , nếu n gi t o i u ngôn ng ơ thể n o ó th ns t
ầu tr i qu nh ng mx liên qu n ến i u ó V , nếu n th y t tin th t nhiên ns
l m i u h p t y h nh th p huông ể thể hi n nó, nhƣng nếu n th hi n i u n y th
không nh ng ns t ầu th y t tin hơn, m ngƣ i kh ng m nh n nhƣ v y L ó, i u
n y tr th nh m t phƣơng h h u hi u ể t o m i qu n h với nh ng ngƣ i kh ng h
h h p với ngôn ng ơ thể v tƣ thế h
N
G o r y tti thu trƣ ng ih M n h st r ph t hi n r ng th o n n ng, t l m t
ngƣ i ph n t hƣớ ngƣ i ph n kh so với m t ngƣ i n ông t hƣớ m t ngƣ i n ông
kh l 4:1 Ngo i r , ông ng ph t hi n r ng ph n n t hƣớ ngôn ng ơ thể n ông
nhƣng n ông t khi t hƣớ i u h y tƣ thế m t ngƣ i ph n - tr phi ngƣ i n ông
ó ng th o t n t nh h
Khi m t ngƣ i ph n nói r ng ô t ó thể ― iết‖ i ó không ng t nh với kiến
nhóm, i u ó ó ngh l ô t ― ng nh n th y‖ iểm t ng Cô y nh n th y r ng ngôn ng ơ
thể i ó không h h p với với kiến nhóm v h iểu l s t ng ng h không t
hƣớ ngôn ng ơ thể nhóm C h ph n ―nh n th y‖ s t ng, th i gi n , l i nói i
v th m h l m gi tổn thƣơng luôn l i u khiến ho hầu hết n ông ph i kinh ng ól
v n o phần lớn n ông không tr ng kh n ng ƣ ph n ng tinh tế trong ngôn
ng ơ thể ngƣ i kh h y không nh n iết ƣ nh ng iểm không nh t qu n h nh vi t
hƣớ
Nhƣ h ng tôi nói trong u n s h Why Me ’ e e ’ e
Nh xu t n Orion , n o n ông v ph n ƣ l p tr nh kh nh u ể i n t mx
thông qu n t m t v ngôn ng ơ thể iển h nh, m t ph n ó thể th hi n trung nh 6 iểu hi n
h nh trên khuôn m t trong m t kho ng th i gi n ngh l 10 gi y ể ph n nh v ph n h i mx
ngƣ i nói Gƣơng m t ô ys t hƣớ i n iến mx h ng v ph ngƣ i
qu n s t, s vi n o ƣ h i ngƣ i ph n th o lu n th trông nhƣ thể l nó ng x y r với
h i ngƣ i h v y
Ngƣ i ph n nh n iết ƣ ngh nh ng i u ng ƣ ngh thông qu gi ng i u
v tr ng th i mx m ngƣ i nói iểu l ng ngôn ng ơ thể y h nh l i u ngƣ i n ông
ần l m nếu mu n thu h t s h , uy tr s qu n t m ngƣ i ph n v khiến ô y l ng ngh
nh t s n ông u ng n ng m vi ph i t hƣớ n t m t ngƣ i i i n trong l ng
l ng ngh , nhƣng nó s m ng hi u qu o ho ngƣ i n o th h nh gi i
M t s n ông ph n u r ng: ―Cô t s ngh tôi ó t nh nhƣ n ‖, nhƣng u
nghiên u v nh ng phƣơng ph p n y ho th y khi m t ngƣ i n ông t hƣớ iểu hi n trên
165
khuôn m t ph n l ô t nói huy n th ô t s ho r ng ngƣ i n ông ó iết qu n t m, hu
o, thông minh, th v v quyến r
Tuy v y, n ông h ó thể th hi n ƣ hƣ tới 1 3 iểu hi n trên khuôn m t nhƣ
m t ngƣ i ph n ó thể l m n ông thƣ ng gi m t l nh, nh t l nơi ông ng i u n y xu t
ph t t yêu ầu k m n n mx nh m ng n h n u t n ông t nh ng ngƣ i l trong qu
tr nh tiến hó v r v kiểm so t ƣ t nh m m nh yl l o gi i th h t i s o s n
ông trông nhƣ pho tƣ ng khi h ng l ng ngh
Chiế m t n ―vô m‖ m n ông m ng trong khi ng l ng ngh ho ph p h ó m gi
kiểm so t ƣ t nh h nh, nhƣng ó không ó ngh l n ông không ó mx Vi h p t lớp
n o ho th y, n ông v n ph t sinh mx nhƣ ph n , h ó i u h tr nh iểu l mx m t
h ông kh i
V
V n th n h t trong vi t hƣớ h ƣx ngƣ i n ông l ph i hiểu r ng n
ông không s ng khuôn m t ể y t th i m s ng ơ thể s ph n m th y khó t
hƣớ i u ngƣ i n ông ó khuôn m t không iểu l mx Th r , i với n m giới, vi
ph n t hƣớ h không ần thiết Nếu nl n , n h ần h n hế iểu hi n khuôn m t,
tr nh t o r n tƣ ng l n ng p oh y m Qu n tr ng nh t l ng t hƣớ nh ng
i um n ngh l ngƣ i ó ng ngh ến Nếu n hiểu s i th y ó thể l m t t i h v
ns ho l ―ngớ ng n‖ ho ― ng tr ‖ Trong ông vi , nh ng ngƣ i ph n n o l ng ngh với
v m t nghiêm ngh ƣ n ông nh gi l thông minh, s s o v s ng su t hơn
K
Khi h i ngƣ i hung s ng với nh u trong m t th i gi n iv ó m i qu n h t t p th h
s ần trông gi ng nh u ó l v h liên t t hƣớ iểu hi n trên khuôn m t nh u, v l u
i, i u n y t o nên ƣ ng n t r r ng ơ trên nh ng v ng m t gi ng nh u Ng y nh ng
pv h ng ó gƣơng m t không gi ng nh u trông ng h o h o gi ng nh u khi h p nh iv h
ó ng m t n ƣ i
V o n m 2000, tiến s t m l h John Gottm n thu trƣ ng ih W shington, th nh ph
S ttl v ng s ph t hi n r ng khi ngƣ i v ho h ng h ng nh ng không t hƣớ
iểu hi n h nh ph ngƣ i ki m l i ó nh ng iểu hi n khinh mi t th u hôn nh n nhi u kh
n ng th t i Trong trƣ ng h p n y, iểu hi n tr i ngƣ ngƣ i v ho h ng s nh hƣ ng
ến n ki ng m m ƣ i, ho ngƣ i ó không nh n iết ƣ i ug ng x y r
166
n ng ó thể nh n th y vi t hƣớ x y r v t ƣng m ngƣ i t h n nuôi ó
th h y không th th tế l h ng t t nhiên ó khuynh hƣớng yêu th h nh ng v t ƣng gi ng
h ng t ho ó v nhƣ ph n nh th i h ng t hơn
ể h ng minh iểm n y, h ng t h y x m v i v s u y:
T
Lần tới, khi n th m gi v o m t s ki n x h i ho i ến nơi m i ngƣ i g p g v gi o
thi p với nh u, h y h tới s ngƣ i l m i u v tƣ thế gi ng với nh ng ngƣ i m h tiếp x
t hƣớ l h ngƣ i n y nói với ngƣ i ki iết r ng h t n ng kiến v qu n iểm ngƣ i
ki m không ần ph i m l i kiểu nhƣ: ―Nhƣ nh th y y, tôi ng ngh nhƣ nh ‖ Ngƣ i ó v
o nh t thƣ ng r ng t trƣớ , n nh ng ngƣ i kh th t hƣớ th o, v vi n y thƣ ng th
hi n th o ng tôn ti tr t t
L yv h i ngƣ i n ông ng ng t i quầy rƣ u trong h nh minh h trên H ng
t hƣớ i u nh u, ho nên ó thể kh ng nh h i ó hung nh ng suy ngh v mx v
h ng th o lu n Nếu m t ngƣ i s ng i u nh gi ho ng trên m t h n th ngƣ i
ki s t hƣớ th o Ngƣ i n y t t y v o t i quần th ngƣ i ki ng l p l i M t khi h i n
th ng nh t kiến với nh u th vi t hƣớ s v n tiếp t
H nh vi t hƣớ x y r gi n ho nh ng ngƣ i ó ng v Ch ng t thƣ ng th y
pv h ng i, ng, ng i v ng th o h th gi ng nh u l rt S h l n ng
ph t hi n r ng nh ng ngƣ i không qu n iết nh u thƣ ng tƣ thế t hƣớ
H
Ng i u, m i u lên xu ng, t nói v th m h l gi ng nói ng ng hó trong
qu tr nh t hƣớ ể h nh th nh thêm nh ng th i hung v x y ng m i qu n h i un y
ƣ g i l ―h nh p‖, nó gần nhƣ thể l h i ngƣ i ng h t ng nh p n s nh n th y ngƣ i nói
nh t y th o nh p trong khi ngƣ i ngh g t ầu th o nh p Th o th i gi n, khi m i qu n h ần ph t
triển th vi t hƣớ tƣ thế ngôn ng ơ thể h nh s t ần i, i v m i ngƣ i t ầu
o n trƣớ ƣ th i ngƣ i ki Khi ó, vi h nh p gi ng với ngƣ i ki tr th nh phƣơng
ti n h nh gi p uy tr m i qu n h
ng o gi nói với t nh nh hơn ngƣ i ki C u nghiên u ho th y, ngƣ i kh
m th y ― ng th ng‖ khi m t ngƣ i n o ó nói nh nh hơn h T nói m t ngƣ i ho iết
t ph n t h thông tin m t h ó th n o ngƣ i ó H y nói ng t ho hơi
h m hơn ngƣ i ki , ng th i t hƣớ m i u lên xu ng v ng i u h Vi h nh p r t
qu n tr ng trong trƣ ng h p u h n ƣ s p xếp ng i n tho i, i l n y, gi ng nói l
phƣơng ti n gi o tiếp uy nh t n
167
ngh h nh vi t hƣớ l m t trong nh ng ih v ngôn ng ơ thể qu n tr ng
nh t m n ó thể h ƣ , i ó r r ng l h ngƣ i kh nói ho h ng t iết r ng h ng
với h ng t h y h th h h ng t Tƣơng t , h ng t t hƣớ ể ngƣ i kh iết r ng h ng t
ó m t nh với h
Nếu m t nh l nh o mu n ph t triển m i qu n h v t o r không kh tho i m i với m t
nh n viên ng lo l ng, th ông t ó thể t hƣớ tƣ thế nh n viên ó Tƣơng t , h ng t ó
thể th y m t nh n viên ầy triển v ng t hƣớ i u p trên, nh m thể hi n s ng
t nh m nh khi sếp ƣ r kiến Hiểu ƣ i u n y, h ng t ó thể g y nh hƣ ng tới ngƣ i
kh ng h t hƣớ i u v tƣ thế t h h i u n y t o r t m l tho i m i ho
i phƣơng v gi p h tiếp thu khi nói huy n, iv h ó thể ―nh n th y‖ r ng n hiểu qu n
iểm h
Tuy nhiên, trƣớ khi t hƣớ ngôn ng ơ thể ngƣ i kh , n ph i x m x t m i qu n
h n với ngƣ i ó L y v , m t nh n viên p ƣới trong ông ty yêu ầu ƣ t ng lƣơng
v ƣ g i v o ph ng gi m Khi nh n viên ó ƣớ v o ph ng, v gi m o nh t ng i
xu ng r i ông t l m i u h nh in ng với i u t h n h ng , thể hi n th i th ng
tr Nếu nh n viên p ƣới t hƣớ tƣ thế ầy quy n uy v gi m khi ng th thu n v n
t ng lƣơng th huy n g s x y r y
ho h nói huy n nh n viên ó v n h ng m ph n nh v th p hơn nhƣng
v gi m s m th y x ph m i tƣ thế nh n viên ó v ông vi nh t ó thể
l m nguy Ngo i r , t hƣớ n ót ng ho tƣớ v kh lớp ngƣ i ― p o hơn‖
ng gi nh quy n kiểm so t Kế to n, lu t sƣ v gi m r th ys ng m i u kiểu
trên khi ng trƣớ p ƣới ng h t hƣớ , n ó thể l m ho nh ng ngƣ i n y l ng
t ng v u h ph i ổi tƣ thế Nhƣng ng o gi l m nhƣ thể với sếp n
A
C nghiên u ho th y khi ngƣ i trƣ ng nhóm l m i u v tƣ thế n o ó th
th nh viên s t hƣớ , thƣ ng th vi n y x y r th o ng tôn ti tr t t Nh ng ngƣ i l nh o
trong m t nhóm ng ó khuynh hƣớng ƣớ v o trƣớ nh t v h n ng i ầu ghế so , ầu
n ho ầu ng ghế i hơn l ng i gi Khi m t nhóm qu n h i u h nh ƣớ v o m t
n ph ng th ngƣ i ó v o nh t thƣ ng n ầu Khi nh ng ngƣ i n y ng i trong ph ng h p
th ngƣ i l nh o o nh t thƣ ng ng i trong ph ng h p th ngƣ i l nh o o nh t thƣ ng ng i
ầu n, hx r v o nh t Nếu ngƣ i n y ng i tƣ thế h nh i n th ó kh n ng nh n
viên p ƣới s t hƣớ th o, t y v o tr t t v tr h trong nhóm ó n ó thể th y i u n y
trong m t u h p, l ngƣ i t ― ng v ph ‖ ngƣ i kh ng h t hƣớ ngôn ng ơ
168
thể ngƣ i ó i un ys m h o ho n iết i s phiếu t n th nh v phiếu h ng l i
n
t hƣớ l m t hiến thu t h y nếu n l th nh viên nhóm thuyết tr nh H y quyết
nh trƣớ , ể khi ngƣ i ph t iểu nhóm th hi n m t i u ho tƣ thế n o ó trong l ng
thuyết tr nh th t t th nh viên s t hƣớ th o i u n y không nh ng m ng l i ho nhóm
n v liên kết h t h , m n ó thể l m ho i th k lo ng i, n tin n nghi v
i ug ó ng x y r , ho h không iết ó l ig
Khi tr nh y tƣ ng, giới thi u s n ph m v hv ho pv h ng, vi im t
hƣớ i tiết l quy n h nh ho kh n ng ƣ r quyết nh s u ng thu v i Nếu ngƣ i ph n
ng trƣớ , ho nh ng h ó nh nh t nhƣ thế n o i n , v nhƣ t h o h n,
ngón t y ho s ng m t m i u nh gi h tr h v ngƣ i n ông t hƣớ th o th vi
yêu ầu nh t quyết nh l vô h nh t không ó quy n quyết nh
T
t hƣớ ngôn ng ơ thể m t i ó l m ho ngƣ i ó m th y h ƣ h p nh n v
t o r m i qu n h ó l m t hi n tƣ ng x y r t nhiên gi n v nh ng ngƣ i ó ng v
Ngƣ l i, h ng t ph i th n tr ng, không t hƣớ nh ng ngƣ i h ng t không th h ho nh ng
ngƣ i l , h ng h n nh ng ngƣ i ho h ng t i nh x ho ng xếp h ng t i r p hiếu phim
t hƣớ ngôn ng ơ thể v l i nói ngƣ i kh l m t trong nh ng phƣơng h hi u
qu nh t ể x y ng nh nh m i qu n h Với ngƣ i mới qu n, h y t hƣớ h ng i, tƣ thế, gó
ơ thể, i u , iểu hi n v gi ng nói h Ch ng o l u s u, h s t ầu m th y
th h i u g ó n, s ho l n― gần‖ v h th y n th n h ƣ ph n nh trong n Tuy
nhiên, ó m t l i nh ol ng l m i u ó qu sớm khi g p g ngƣ i l , i v nhi u ngƣ i
nh n iết ƣ hiến thu t t hƣớ kể t khi u n s h ầu tiên h ng tôi
ƣ xu t n ng nhƣ hơn 100 tri u ngƣ i x m lo t hƣơng tr nh truy n h nh nhi u k s u ó
Khi ngƣ i n o ó th hi n m t tƣ thế, n ó m t tr ng l h n: phớt l i, l m vi kh ho
t hƣớ tƣ thế ó t hƣớ m ng l i nhi u l i h hơn, nhƣng ng o gi t hƣớ u
hi u tiêu ngƣ i kh
169
Á DẤU HIỆU Í MẬT ỦA IẾU THUỐ M T KÍNH VÀ VIỆ
TRANG IỂM
171
h t i thu , ần ần, h s t ng th ng i H t thu l s ph n nh t nh tr ng ng th ng
o vi thiếu h t ni ôtin trong m u g y r
C u nghiên u ho th y trong v i tuần ầu s u khi i, ngƣ i t s mang tâm tr ng u n
Nhƣng t nh h nh ƣ i thi n ng kể m t khi h t ni ôtin ho n to n iến m t kh i ơ thể.
L n y, s th m thu v t nh tr ng ng th ng o th m thu s ƣ gi m ớt
Ph n ng iếu thu nhƣ m t s phô trƣơng x gi o ể l ơ thể v phô y ổ t y; n ông h k n ơ thế khi h hút
thu v th h h ầm iếu thu kn o hơn.
172
n ông thƣ ng l i khi h t thu , i t l nếu mu n t r k n o th h ể
khu t iếu thu trong l ng nt y i u n y thƣ ng xu t hi n trong phim nh khi n m i n
viên óng v i nh ng h ng tr i g n gó ho nh ng k ó h nh vi l n l t, ng ng
H
Phim nh v qu ng o trên phƣơng ti n truy n thông luôn miêu t vi h t thu nhƣ m t iểu
tƣ ng g i m H t thu l ơ h i ể nh n m nh nh ng iểm kh i t v giới t nh h ng t
Nó ho ph p ph n s ng i u phô y ổt y h ng t s th o lu n i u n y Chƣơng
15 v ểl ơ thể ho n ông hiêm ngƣ ng i u n y gi p h thêm phần quyến r Tƣơng t , n
ông ó thể l m nổi t s n m t nh m nh ng h ầm iếu thu m t hkn ov m i
m C thế h trƣớ y s ng h h t thu i u ngh nhƣ m t hình th t n t nh ó thể
h p nh n ƣ ng vi ngƣ i n ông ng h m thu ho ngƣ i ph n , trong khi ô t h m
v o t y nh t v nh n v o m t nh t l u hơn thƣ ng l th y ho l i m ơn Tuy nhiên, vi h t
thu nhi u nơi ng y n y phổ iến ến m m ngh t n t nh n y gần nhƣ m t h n quyết
h p n giới t nh ph n ƣ nh n iết ng s u vi h t thu l th i ph t ng Nói h
kh , nó m ng thông i p tinh tế r ng khi m t ngƣ i ph n h t thu , ô t xiêu lòng ể l m
nh ng vi m ô t không th h l m M m i ngƣ i u không h p nh n vi i ó ph khói
thu v o m t h , nhƣng Syri , khi ngƣ i n ông nh khói thu v o m t m t ph n , ó ƣ
xem là hành vi m i g i t nh
Khói thu bay lên: t tin, o ng o, l qu n; khói thu y xu ng: i qu n, gi u giếm, nghi ng
173
Trên phim nh, tên ầm ầu m t ng nhóm t i ph m thƣ ng ƣ miêu t l k gan lì, hay gây
h n vì khi h t thu , y ng h n ầu r s u v kiểm so t h nh x vi ph khói lên trần nh ể
h ng t quy n uy ổi với m àn em n l i Tr i l i, n m t i t Humphr y og rt khi v o v i k
ƣớp ho g gan lì thƣ ng ầm iếu thu hƣớng v o trong n t y, nh khói t khó mi ng th o
hƣớng xu ng khi nh t nh ƣớp ng ho th hi n nh ng m mƣu kh T nh khói
ƣ ng nhƣ ng ó liên qu n ến tr ng th i t h h y tiêu ngƣ i h t thu Nh khói
thu hƣớng lên càng nhanh thì ngƣ i ó ng m th y t tin ho o ng o; nh khói thu hƣớng
xu ng ng nh nh th nh t ng m th y i qu n hơn
Nếu m t ngƣ i h t thu ng hơi iv ƣ hi i p thì ó kh n ng l nh t nh khói
thu hƣớng lên, n nếu i ƣ hi không t t thì anh t ó thể nh khói thu hƣớng xu ng M t
s ngƣ i chơi i thƣ ng óng ― m t l nh nhƣ ti n‖ nhƣ m t h h gi u t u hi u ơ thể
n o khiến h l t y, n m t s kh th th h i n tr ng hs ng ngôn ng ơ thể gi ểl
nh ng ngƣ i hơi n l i rơi v o m gi n to n gi t o V , nếu m t ngƣ i hơi i pok r ƣ
hi t qu v mu n l nh ng ngƣ i hơi n l i, nh t ó thể n m i p xu ng n, t gi n
h i r a, khoanh tay và không nói l i n o ể ngƣ i ta tin r ng nh t ng ó nh ng qu n ix u
Nhƣng s u ó, nh t l ng l ng ng i th t v o ghế v r t thu , nh khói thu hƣớng lên Tiếp th o,
nh t l m i u h p tay hình tháp chuông. S không khôn ngo n nếu nh ng ngƣ i hơi nl i
nh ƣ v ol i kế tiếp ng y l n y, v h ó thể thu Qu n s t i u khi ngƣ i h t
thu ƣ m i mu h ng, t th y nh ng ngƣ i quyết nh mu nh khói thu hƣớng lên, n
nh ng ngƣ i không mu nh khói thu hƣớng xu ng.
Cu nghiên u sơ v nh ng ngƣ i h t thu ƣ h ng tôi tiến h nh v o n m 1978 ho
th y, ể ƣ r quyết nh trong m t u thƣơng lƣ ng th nh ng ngƣ i h t thu m t nhi u th i
gi n hơn so với nh ng ngƣ i không h t thu , v ngƣ i t thƣ ng h y h t v o nh ng l ng th ng
nh t Có v nh ng ngƣ i hút thu tr ho n vi ƣ r quyết nh ng h huyển s h t m
h v o vi c h t thu V v y, nếu n mu n h quyết nh nh nh th h y m ph n trong m t n
ph ng ó iển ―C m h t thu ‖ th t lớn
N
X g luôn luôn ƣ s ng nhƣ m t phƣơng ti n iểu th quy n uy o gi th nh v k h thƣớ
nó Nh ng o nh nh n th nh t, th l nh ng ƣớp ho nh ng ngƣ i ó v o thƣ ng ƣ
kh h vơi h nh nh ng h t x gà. X g ƣ ng trong nh ng uổi tổ h n m ng hiến
th ng ho t ƣ th nh qu nhƣ sinh m , m ƣới, k kết h p ng ho tr ng s Không ó
g ng ng nhiên khi s nh ng ngƣ i hút xì g trong trƣ ng h p n y nh khói thu hƣớng lên
T im t ti t i ó x g mi n ph , h ng tôi ghi nh n trong s 400 lần nh khói x g th hết
320 lần ngƣ i h t nh khói hƣớng lên
174
s ngƣ i t h t iếu thu ến m t i nh t nh n o ó trƣớ khi i thu v o g t t n Ph
n ó khuynh hƣớng i t t iếu thu t t , trong khi n ông thƣ ng p thu ng ngón i
Nếu ngƣ i h t h m m t iếu thu v t nhiên i t t nó sớm hơn thƣ ng l , i u ó ó ngh nh
t r hi u kết th u tr huy n m nh Qu n s t u hi u h m t n y ó thể ho ph p n
kiểm so t ho kết th u tr huy n, l m ho n ó v l ngƣ i h ng kết th m i vi
ng m t k nh ể tr
ho n m t lúc
175
Cần iết l , v ―thông minh‖ n y s gi m i nếu n o k nh ó g ng qu , g ng m u kiểu
lton John ho g ng h i u th nh nh ng h i ầu th o tên nh thiết kế o m t k nh lớn
hơn gƣơng m t m t ó thể l m ho ngƣ i tr tuổi trông h ng h hơn, h m h v quy n uy
hơn Trong u nghiên u ós ng nh gƣơng m t ngƣ i, h ng tôi ph t hi n r ng
trong i nh ông vi , khi thêm v o gƣơng m t m t p m t kiếng thi ns ƣ nh ng ngƣ i
i u nh n qu p m t k nh l m ho m i ngƣ i s
177
v h nh x m i vi th n ph i o tr ng k nh trong su t v h nên o k nh m t v k nh ổi
màu cho c ho t ng ngo i tr i.
u
Nh ng ngƣ i o k nh m t s m m u trong u h p ho l ng nghi, n v không thể tin y
ƣ Trong khi ó, nh ng ngƣ i o m t k nh trên ầu l i ƣ m nh n l tho i m i, tr trung
v ― h u‖ — nhƣ v t ul s kh tr v v y ó l v ngƣ i o k nh kiểu này trông
nhƣ h ó p m t to với on ngƣơi ng r trên nh ầu, l m h ng t liên tƣ ng tới nh ng tr
T o n tƣ ng "4 on m t"
với on ngƣơi ng r
S m
Tr ng iểm, nh t l i với ph n , h h n l m t ng thêm ni m tin ngƣ i kh trong ông
vi ể h ng minh i u n y, h ng tôi tiến h nh m t u th nghi m ơn gi n Ch ng tôi thuê
4 n nh n viên n h ng trông gi ng nh u n s n ph m t p luy n thể th o t i m t u h i
th o M i n nh n viên ng n m t quầy h ng hó riêng v t t u nm gi ng nh u Nh n
viên th nh t o k nh v tr ng iểm, nh n viên th h i o k nh nhƣng không tr ng iểm, nh n viên
th tr ng iểm nhƣng không o k nh, nh n viên th tƣ không tr ng iểm ng không o k nh
C kh h h ng ƣớ ến gần quầy h ng v th thu n với nh n viên n h ng v hƣơng trình
t p luy n trung nh kho ng t 4 ến 6 ph t Khi kh h h ng r i kh i n, h ng tôi ngh h
ung p thông tin v t nh h v v ngo i t ng nh n viên ng hl h n nh ng t nh t
trong m t ng kê ể mô t Ngƣ i nh n viên tr ng iểm v o k nh ƣ mô t l t tin, thông
minh, tinh tế v i m nh t Tuy nhiên, m t s kh h h ng n l i ho l ngƣ i n y t tin nhƣng
ng th i ng l nh m, ng o m n ho t ph i u n y ho th y ó thể l h x m ô t nhƣ m t
i th ti m n ng, iv n ông không nh n x t v ô t nhƣ thế Nh n viên n h ng tr ng iểm
nhƣng không o k nh ƣ nh gi t t v i nm ov h thể hi n n th n, nhƣng nh gi
th p hơn v k n ng nh n nhƣ k n ng l ng ngh v x y ng m i qu n h
Tra
.
179
T
t kể h ng t h n lo i v t ho th g ó ể x h t y, m ho h t th h ng t
ng u vô t nh ể l u hi u v thói qu n i t, C ng s ng thƣ ng xuyên
nh ng v t n y, h ng t ể l ng nhi u nh ho mx m nh o
v y hiểu ƣ nh ng u hi u n y gi p n t p h p m nh m i ph ể qu n s t
ngôn ng ơ thể
180
HƯƠNG
181
mu n ng s ng hƣớng m ơ thể nh t ng nh ến, m ầu nh t xo y qu nhìn ngƣ i
n l i Ch khi n o nh n y qu y ngƣ i v ph ngƣ i ki th khi ó h i ngƣ i mới ó u tr
huy n thú v
Trong tk u g p g tr i n n o, khi m t ngƣ i quyết nh kết th u tr huy n ho
mu n i nơi kh , h s qu y ngƣ i ho xo y n h n hƣớng v ph l i r gần nh t Nếu u g p
g n y ó n th m gi th nó l u hi u ho iết n nên l m gì ó ể lôi k o ngƣ i ki th m gi
tr huy n, n không th h y h ng kết th u trò huy n
T
phần trƣớ , h ng tôi nh n m nh r ng kho ng h gi h i ngƣ i ó liên qu n ến m
qu n t m ho t nh tr ng th n m t gi h Tƣơng t , gó ơ thể hƣớng ến ng ung p nh ng
m nh m i v th i v m i qu n h gi ngƣ i với ngƣ i
i với s ng v t, nếu h ng mu n nh nh u với on v t kh th h ng s hƣớng ầu gần
nh u Nếu on v t ki h p nh n l i khiêu hiến th nó s p tr ng h h u ầu l i C n nếu
m t on v t mu n ến gần m t on v t kh h ể x m x t m không ó nh t n ông th nó s
l nl ến ên nh, thân thi n nhƣ lo i hó thƣ ng l m i u này ng tƣơng t nhƣ on ngƣ i
Ngƣ i nói gi m t th i kiên quyết trong l ng ng th ng v nh n th ng v o m t ngƣ i ngh
s ho l hung h ng Nhƣng nếu ng ngƣ i nói y ƣ r ng m t thông i p nhƣng l i hƣớng
ơ thể r x ngƣ i ngh , h s ƣ nh gi l t tin và tuy ó h h nhƣng không h hung h ng
ể tr nh oi l ngƣ i hung h ng, h ng t nên ng t o gó 45 so vói ngƣ i ki s o ho h i
h p th nh m t gó 90 trong nh ng u g p m t th n thi n
183
Tƣ thế m h nh t m gi
khuyến kh h ngƣ i th ƣớ v o
ến l ph i i - ngƣ i mới
n y không u h i ngƣ i ki
h p nh n
t h o h nv ầu g i hƣớng v ph ngƣ i kh ho th y u hi u s qu n t m ho h p
nh n ngƣ i ó Nếu ngƣ i ki ng qu n t m th nh t s t h o h nv ầu g i hƣớng v ph
ngƣ i th nh t Khi h i ngƣ i tr nên qu n t m ến nh u hơn, h s t hƣớ nh ng ng tác và
i u nh u
184
Trong h nh tr ng trƣớ , ngƣ i n ông v ngƣ i ph n ph ên tr i t o th nh tƣ thế kh p, g t
t t nh ng ngƣ i xung qu nh r , v nhƣ ngƣ i n ông ên ph i. Cách duy nh t ể ngƣ i n y
ó thể th m gi v o u tr huy n l i m t hiếc ghế ến trƣớ m t h i ngƣ i ó v g ng t o
thành h nh t m gi gi ngƣ i ho p ng i n ph p n o ó ể ph v tƣ thế kh p h Ch
nhìn v o nh này th t iết h i ngƣ i h ng mu n nh t nh y sông m hết i ho r nh
H
n h n không nh ng l l i g i phƣơng hƣớng ngƣ i t mu n i tới, m nó n hƣớng v nh ng
ngƣ i m h ng t m th y th v ho quyến r nh t H y tƣ ng tƣ ng n ng ó m t trong m t
s ki n x gi o, n ể th y m t nhóm g m ngƣ i n ông v m t ph n Nh ng ngƣ i n
ông ƣ ng nhƣ m i nói ƣ i huyên thuyên, n ngƣ i ph n th h l ng ngh L t s u, n nh n
th y r ng m t m i n h n nh ng ngƣ i n ông u h v ph ngƣ i ph n
Bàn h n r hi u ho iết h nh n
nó ng ngh g
186
HƯƠNG
NHỮNG IỆU Ộ TÁN TỈNH VÀ QUYẾN RŨ
Tiến s l rt S h l n, t gi u n s h Body L e e e
ph t hi n r ng khi m t ngƣ i n o ó ƣớ v o nhóm nh ng ngƣ i kh
giới th m t s th y ổi v sinh l nh t nh s x y r C thể l ơ p ng lên ể s n s ng ho
nh ng m i qu n h giới t nh ti m n ng ó thể ó, ―quầng th m‖ qu nh m t v m t gi m, h nh n
nh o trên ơ thể iến m t, ng ƣ nr , ng t ng hóp v o, ng ph iến m t, ng ngƣ i th ng
v ngƣ i ó ƣ ng nhƣ trông tr trung hơn ng ghi nh n n ông v ph n u ƣớ i với
ng ngƣ i tho n tho t, m nh m hơn ể phô ys kh , sinh l , ng th i ể h ng t h l
ngƣ i n t nh th h h p Ngƣ i n ông s ng o lên, h m ƣ r v ƣ n ng ể t l m ho
m nh ó v nổi tr i Ngƣ i ph n qu n t m ến nh t s ph n ng l i ng h l m nổi t p
ng , nghiêng ầu, vu t tó , ể l ổt y t t i u n y l m ho ô t ó v ph t ng
Nơi l tƣ ng ể qu n s t nh ng th y ổi n y l i iển, khi n ông v ph n t x tiến
l i gần, ể nh n th y nh u C i u n y ƣ uy tr ho ến khi h i ng ng qu nh u, s u ó
h tr l i ng i n ầu
Ngôn ng ơ thể l m t phần h nh yếu trong thu t t n t nh Nó tiết l m s n s ng,
quyến r , nhi t t nh, g i m ho li u l nh h ng t M h ng t ó thể h ng t p luy n
v th hi n m t s u hi u t n t nh, nhƣng với nh ng i u kh , h ng h n nhƣ i u v
p th ho n to n i n r vô th C h h ng t h h ng nhƣ thế n o v n hƣ s ng t , nhƣng
u nghiên u hi n n y ho th y ó v nhƣ phần lớn nh ng i u n yl m sinh
187
t nh với ph n nhƣng h nh x nhƣ ph n nh t h m só móng t y, móng h n, nhu m tó ,
nm iêm , i t m kho ng, n kiêng, ôi otox [
lên h n m y,
ph u thu t ng v hơi ó v ―yểu i u‖ M nh ng ngƣ i ó ―giới t nh ngầm‖ n kh k l
i với nhi u n ông nh thƣ ng, nhƣng th o qu n s t h ng tôi, nh ng ngƣ i n ông ó ―giới
t nh ngầm‖ ƣ hi l m lo i: n ông qu n h t nh ng giới, n ông gi ng nhƣ n v
ngƣ i n ông l y vi ƣ x nhƣ ph n l m phƣơng ti n ể tiếp n nhi u ph n
G
Gr h m l ngƣ i ó m t k n ng m hầu hết n ông u r t mu n ó
Khi th m v o nh ng uổi ti t ng, ng h n o ó Gr h m nh nh hóng ―nh n r ‖
nh ng ngƣ i ph n s n s ng qu n h t nh nh t h nl v gần nhƣ trong th i gi n ng n k
l , ngƣ i t nh n th y nh t i v ph l i r ng với ngƣ i ph n ó, ƣ ôt r x v l iv n
h m nh S u ó, nh t qu y tr l i l h i v l p l i tiến tr nh n y, ôi khi v i lần trong ng m t
uổi t i ƣ ng nhƣ Gr h m ƣ tr ng m tr r g n li n v o ơ thể gi p ― ‖ th y ng l
nh ng ph n s n s ng qu n h t nh v khiến h i ng Không i iết nh t l m i u ó
nhƣ thế n o
C nghiên u o nh ng nh ng v t h huyên v h nh vi t n t nh ng v t v
nh kho h nghiên u h nh vi ho th y, on l n on i us ng m t lo t nh ng i u
t n t nh r t ph t p M ts i u th r r ng n m t s kh l i r t tinh vi, v phần lớn h ng
ƣ th hi n m t h vô th Trong thế giới ng v t, h nh vi t n t nh m i lo i tu n th o
kiểu m u nh t nh, thể Ch ng h n, v i lo i him, on ƣớ i o i v qu nh on i ể
kho tiếng hót, x lông lên v iểu i n nhi u ng t ph t p ểg y h , trong khi on i ho
t phô trƣơng hơn ho không qu n t m
C hu i i u v iểu hi n t n t nh on ngƣ i không kh m y so với nh ng i u
m v v n lo i him v ng v t kh m h ng t thƣ ng x m trong hƣơng tr nh thế giới
ng v t
Khi mu n quyến r ngƣ i kh giới, ngƣ i t thƣ ng nh n m nh v o nh ng iểm kh i t
v giới t nh V ể l m n n l ng ngƣ i kh giới th h l m gi m ớt ho gi u i nh ng kh i t
n y
192
H nh ng m n mê iếu thu , ngón t y, h n ly rƣ u, ho t i t ng t ng ho tk v tg
h nh ng nhƣ ƣơng v t vô t nh tiết l nh ng suy ngh trong t m tr h ng t Th o r o v o hiế
nh n trên ngón t y ng ó thể thể hi u s qu n h t nh tƣ ng tƣ ng Khi ph n th hi n
nh ng i u n y, nhi u kh n ng l ngƣ i n ông s m n mê i t l , h khó x hơi ô
t ho tk v t ng nh n n o gần ô t h m vi nh t s h u ôt
193
Ch ng yh ho th y ph n ót l o-hông l 70 s ós kh t tv ó kh n ng
sinh on th nh ông nh t, ngh l k h o ng 70 k h hông i u n y khiến ho th n
h nh ô t trông gi ng i ng h t Th o ghi nh n th yl t l ơ thể g y ƣ s h
n ông nhi u nh t n ông t ầu m t ần h ng th khi t l n y vƣ t qu 80 v i với s
n ông, t l n y o lên h y th p xu ng th ng khiến h t h hơn n ông ho n to n m t
h ng khi t l ó lên tới 100 , nhƣng v n n uy tr m h ng m t h ng m nh t nh khi t l
n y xu ng th p ƣới 70 Tuy nhiên, 70 v n l m t t l ho n h o x t v kh nh sinh n C h
th ph n l m nổi t t l n y r t ơn gi n, ô t h ần nghiêng khung h u khi ng
Trong u n s h Why Men lie & Women Cry Nh xu t n Orion , h ng tôi tóm lƣ
u nghiên u v nh ng ph n ơ thể m n ông v ph n nh n v o khi g p nh u Kết qu
nghiên u kh thể, n ông u nh t i nh ng ph n thể hi n kh n ng sinh s n t t v
qu n h t nh kh Khi nói ến vó ng ơ thể, n ông l n ph n u th h ngƣ i ó th n
h nh n i i với n ông, yl u hi u nh n iết ngƣ i ph n ós kh v kh n ng sinh
s nt t
Có h ng ho th y n ông u n h t hơn i ph n ó gƣơng m t nhƣ tr on – m t
to, m i nh , ôi môi m ng v ôi m ầu nh, i nh ng u hi u n y g i lên n n ng h h
m t ngƣ i h hầu hết n ông ól l o t i s o nhi u m u qu ng o ph u thu t th m m h y
nh n m nh ến nh ng iểm n y Tr i l i, ph n th h n ông ó gƣơng m t gi n hơn, v nó
ho th y kh n ng o v : h m kh m nh, lông m y r m v m t hiế m i kh
195
Nhƣng hầu nhƣ m i u nghiên u v s quyến r ƣ th hi n hơn 60 n m qu u i
ến kết lu n gi ng nhƣ i u m giới v n ngh s t ng trong hơn 6000 n m trƣớ , ngo i h nh
m t ngƣ i ph n v nh ng i u m ô y t o r quyến r n ông nhi u hơn l tr thông
minh ho t is n ô y, th m h x t th o hu n m hi n i thế k 21 n ông trong thế k
mới ng h p n i nh ng th hiển hi n ng y trên ơ thể ngƣ i ph n , h t nhƣ tổ tiên h
l mới nh n th y ph n lần ầu Tuy nhiên, nhƣ h ng tôi nói trong u n Why Men lie &
Woman Cry, khi h n n i th h ó nh ng tiêu hu n kh
Th tế l n quyến r m t ngƣ i n ông trƣớ khi nh t ó thể nh n r t t nh ng
t nh t t ên trong on ngƣ i n Khi i u , nm m i ng nh ng th th h n h không
ph i l nh ng th n th h n o gi nếm th on giun l m m i nh hƣ Có l h ngh ến
thôi l n th y ghê s , nhƣng ó l i l món n ƣ th h
K !
s m i ngƣ i u thuyết ph i nh ng tƣ ng qu ng o nh n nh n trên truy n h nh,
phim nh h y phƣơng ti n truy n thông r ng v ngo i ơ thể l yếu t th n h t ể quyến r
ngƣ i n m nh trong tƣơng l i Th r , r t hiếm nh ng ngƣ i k quyến r , v h g n nhầm
l m hu n m m h ng t kh o kh t C u nghiên u ho th y hầu hết h ng t u ho i nghi
v nh ng ngƣ i p v th h t m n t nh ó m quyến r ng ng với h ng t , ngh l h ng t
ó xu hƣớng th h nh ng ngƣ i nh thƣ ng h không t m kiếm nh ng ngƣ i p S th h n y ó
l o m sinh, gi ng nhƣ tr m th h nh n nh ng gƣơng m t ung hơn l nh ng gƣơng m t p
196
HƯƠNG
Á DẤU HIỆU VỀ QUYỀN S HỮU LÃNH THỔ VÀ HIỀU
AO
197
Trong l h s , h nh ng l m t ng lên ho h th p hi u o ơ thể trƣớ m t ngƣ i kh
nh m v o vi thiết l p m i qu n h p trên – p ƣới Ch ng t xƣng hô với th nh viên ho ng
gi l ―Your Highn ss‖ Thƣ h T u ng i , n nh ng k ph m t i nhơ nhu th g il
―low‖, ―low own‖ v ―low liv s‖ k t lƣơng Không i mu n ho l ―short-sight ‖ thiển
n , ―look own on‖ oi r , h y ― ll short o th ir t rg ts‖ không t ƣ m tiêu i n
gi thƣ ng ng trên khi i n thuyết ể o hơn nh ng ngƣ i kh , th m ph n ng i o hơn
nh ng ngƣ i n l i trong i th m o n, ngƣ i o t huy hƣơng v ng ng trên o hơn nh ng
ngƣ i o t th h ng kh , nh ng ngƣ i s ng tầng o ó nhi u uy thế hơn nh ng ngƣ i s ng
tầng tr t, m t s n n v n hó ph n hi gi i p x h i th nh ― ng p o‖ v ― ng p th p‖,
ng y ƣ s ng ng o hơn ngƣ i kh kho ng 46 m
Nh ng ngƣ i thu tầng lớp trên ôi khi ó thể h nh ng ―kiêu ng o‖ g t on th ir high
hors , ―s n s ng i phó với t nh hu ng t ng ‖ ris to th o sion , ―t t n ƣơng‖ put
th ms lv s on p st l ho ―tr nên h h h‖ om high n mighty V không m t v
th nh n o ó l ng t tr ng m l i s ng m t khu v h x th nh ph , trên ru ng h y trong thung
l ng Ch h ph i l V lh ll [ e
], nh Olympus ho trên
Thiên ng M i ngƣ i ng u hiểu ngh vi ng y trƣớ khi ph t iểu t ng u h pl
ể gi nh quy n kiểm so t
s ph n u nh n g i, n n ông i ầu ho ng nón h o khi i n kiến th nh
viên ho ng gi ng t n y l m ho n th n h trông ó v nh i trƣớ th nh viên
ho ng gi t ngu n t h nh ng i nón ể l m ho n th n ó v th p i, ngƣ i h o l m ng
t i nón tƣ ng trƣng v n ến vi h nh th nh kiểu h o hi n i Ng y n y, h ng t v n
t g p h nh nh nh ng ngƣ i n ông không i nón v nh v o tr n khi g p ph n ól o thói
qu n m r tổ tiên M t ngƣ i ng m th y m nh thu k m ho t qu n tr ng hơn ngƣ i ki
th nh t g p ngƣ i xu ng ng th p
e
).
M t v i o nh nghi p Nh t t ầu p ng l i hiến thu t ― hiế m y h o
kh h‖ ng h hu n luy n ho nh n viên gó i h o kh h h ng m t h hi li, thƣ ng l
15 i với kh h h ng ― h x m h ng‖ v t ng lên 45 i với ngƣ i mu h ng Trong kinh
o nh, nh ng ngƣ i liên t ― i h o‖ n qu n tr s g n ho nh ng i t nh ầy x ph m
nhƣ ― n nh ‖, ―k lu n i‖
N
198
t h p nh ng g ngƣ i t ho l h p h nh tr politi lly orr t khi nv hi u o
on ngƣ i, u nghiên u h ng minh m t h thuyết ph r ng nh ng ngƣ i o hơn th
th nh ông, kh m nh v s ng l u hơn nh ng ngƣ i th p s ru llis, trƣ ng kho t m l
th nghi m thu trƣ ng ih C nt r ury, N w Z l n ph t hi n r ng nh ng ngƣ i n ông
o ng ó ơ h i i truy n n i gi ng t t hơn nh ng ngƣ i n ông th p, không h i ngƣ i o
óm tor st ron t ng m n v ph n thƣ ng h n ngƣ i n ông o hơn m nh l m n i n
ông o hơn ƣ ho l ó nhi u kh n ng ov v i truy n hi u o ho thế h s u Ngƣ l i,
n ông th h ph n th p hơn m nh ể nh n m nh l i thế r r ng v hi u o h
n ng th p th ng ó nhi u kh n ng l ns nh n ông ng t l i liên t M t
kh h h ng h ng tôi o 1m55, l n gi m p o t i m t ông ty kế to n ó nh n viên
n m hiếm s , th n phi n r ng ô y liên t nh ng ngƣ i ng v ng t l i t i u h p
l nh o Cô hiếm khi ó ơ h i tr nh y kiến m nh m t h tr n v n, th m h l hƣ nói
hết u Ch ng tôi ngh r hiến thu t yêu ầu ô y ng y, i ến n u ng phê v l qu y
tr l i h ng i, ô y h y ng ể ph t iểu v tr nh y qu n iểm m nh Cô r t i ng
nhiên v s kh i tm ô nh n ƣ t hiến thu t n y M ô y không thể s ng hiêu
u ng phê n y m i, nhƣng i u ó l m ô y nh n r ƣ r ng vi i u h nh hi u o ó thể
gi p ô ó nhi u quy n uy hơn
Cu nghiên u tiên phong ông Wilson 1986 ph t hi n khi m t sinh viên n nói
huy n với sinh viên kh , h m nh n l nh t o 1m75 C ng h nh sinh viên ó, khi
ƣ giới thi u l gi o sƣ, th ngƣ i ngh nh n th y nh t o ến 1m90 Kh n ng i n xu t t i t nh
ho m t tƣớ v g y n tƣ ng u khiến ngƣ i kh m nh n n o hơn
200
h nh ng ng y ho n to n l i u không l h s trên l nh thổ ngƣ i kh , thể hi n
th i tr h trƣ ng ho g yh n
Trong l nh riêng m i ngƣ i, nh t l ng y trong nh h th i ng mu n t r m nh l
ngƣ i trên v t h nh th nh th o v l nh V v y, nếu mu n g y m t nh với h th n
ần ph i t p i u v h ƣ x m ng t nh ph t ng
L
Hơn 3 th p niên qu , h ng tôi ƣ r l i khuyên v h thu h t s t n nhi m v tin yt
ngƣ i kh ho nh ng ngƣ i thƣ ng xu t hi n trƣớ ông h ng H m i th nh phần, t
ngôi s o nh ro k, h nh tr gi ho ến ngƣ i o th i tiết h y Th tƣớng V o m t pn ,h i
nh h nh tr h ng ầu ƣ m i ến th m gi h i u tr nh lu n trên truy n h nh v h i u h nh
t nƣớ ng viên o 1m75 nhƣng tri th y ông t th p hơn o h tiếp n ông t
nh nh ng v trầm l ng hơn, trong khi i th ông t , ng viên , o 1m90 ƣ tri nh n
th y o hơn o th i quyết o n, quy n uy ông t S u u tr nh lu n th nh t trên truy n
h nh, i ng th y l ng viên th p hơn ng th t im t h th m h i ng viên li n g i i n
ho h ng tôi ể xin l i khuyên Ch ng tôi tƣ v n nhi u hiến thu t, kể vi ƣ ớt 10 m
t mi ro, ể kh n gi ó thể nh n th y m t v m ông t ng ng nh u nhƣ ng viên
Ch ng tôi ngh ng viên nên tr m y qu y th p hơn m t h t v qu y hƣớng lên ể ông t
trông o hơn Ch ng tôi n khuyên ông t nên nh n th ng v o m y qu y khi truy n t thông tin ể
t ng tri m th y nhƣ thể h ƣ nói huy n riêng với ông t V hn y ph t huy t ng
S ng u tr nh lu n kế tiếp, ng viên ƣ nh gi l ngƣ i hiếm ƣu thế r r t C phƣơng
ti n truy n thông nh n x t r ng ông t ― ó m t h nh n mới v quy n l v kh n ng l nh
o‖ S u u ầu , ng viên tr th nh ngƣ i ih yl tri thƣ ng không
m y qu n t m h y nhớ nhi u ến nh ng g h nh tr gi nói trong u tr nh H ƣ r l
phiếu u i ng v o ni m tin r ng ngƣ i hiến th ng h nh l ngƣ i l nh o ph h p nh t
203
HƯƠNG
S P ẾP HỖ NGỒI – NGỒI ÂU VÀ TẠI SAO
V tr n ng i so với ngƣ i kh l h th hi u qu ể ó ƣ s h pt t ph h
Ngƣ l i, v tr h ng i so với n ng ó thể tiết l th i h
Trong su t nh ng th p niên u i thế k 20, h ng tôi tiến h nh nhi u u kh o s t
với i iểu h i th o ể x nh nh ng v tr n o n h i th o m h ngh l ó thể t o th i
t h nh t ên nh s th m gi i iểu, h ng tôi ng ng th i s ng ng u
h i kh o s t th o ơ s li u h ng tôi Cu nghiên u qu n tr ng ầu tiên v v tr ng i t ng
ƣ nh t m l h Ro rt Somm r thu trƣ ng ih C li orni th hi n ng ph n t h
m t nhóm sinh viên v tr m, i i n ho i tƣ ng ƣ nghiên u, khi h xu t hi n nơi
ông ng nhƣ trong qu n rƣ u, nh h ng Ch ng tôi p ng nh ng ph t hi n Somm r
v o v tr ng i trong t nh hu ng kinh o nh v m ph n qu m t v i kh i t không ng
kể gi n n v n hó h y gi m i qu n h , y h ng tôi s tóm t t m t s v tr ng i phổ iến
m n thƣ ng g p ph i
Trong u n s h - e e
), gi o sƣ M rk Kn pp thu trƣ ng ih V rmont
ghi nh n r ng, ên nh m t ― ông th hung‖ ể gi i th h v tr ng i th môi trƣ ng ng nh
hƣ ng tới v tr ƣ h n M t u nghiên u ƣ tiến h nh với nh ng ngƣ i thu tầng lớp
trung lƣu ho th y, v tr ng i h trong qu n rƣ u ó thể kh với v tr ng i trong m t nh
h ng o p Ngo i r , hƣớng ng i v kho ng h gi n ng ó nh hƣ ng tới tƣ thế ng i
Ch ng h n, nh ng p yêu nh u thƣ ng th h ng i nh nh u t nơi n o ó thể, nhƣng trong
m t nh h ng ông , o n kê s t nh u nên h u ph i ng i i i n nh u nhƣ trong tƣ thế
ph ng th
H y lƣu i u ó y gi , h ng tôi s giới thi u v tr ng i h yếu trong m t s t nh
hu ng t i nơi l m vi v trong ho t ng x gi o
205
tr kh h h ng‖ v th y m t ho kh h h ng t u h i với huyên viên k thu t V tr n y ƣ
g i l v tr ―h tr i phƣơng‖
V
Trong h tr n y, ên i m t nh u, h t nhƣ t y s ng mi n vi n T y Ng i i
i n nh u qu hiế n ó thể t o ầu không kh ph ng th , nh tr nh, th m h l n ến vi
m i ên s gi khƣ khƣ qu n iểm m nh i i n tr th nh m t r o n v ng h gi h i
bên.
Có 56 s ngƣ i ƣ kh o s t nh n x t y l v tr nh tr nh trong kinh o nh C n trong
t nh hu ng x gi o, v nhƣ t i nh h ng, 35 ho y l v tr tr huy n Khi h n h , 3 l v tr
ng i phổ iến nh t trong h ng qu n, nhƣng i u n y h yếu l o nh n viên ph v n m i
h ng i v o tƣ thế ó V tr n y kh hi u qu i với nh ng ôi t nh nh n khi ng i trong nh h ng,
i h ng i ― i i n‖ ho ph p h nh n nh u r hơn, ng th i l m nổi t nh ng kh i tv
giới t nh m t h tinh tế Tuy nhiên, trong môi trƣ ng l m vi , ng i i i n l v tr nh ng
ngƣ i ng tr nh u ho khiển tr h l n nh u Ngƣ i t ng thƣ ng ng i v tr n y trên l nh thổ
m nh ể thiết l p v o hơn h y th p hơn
T
Ch ng tôi ph t hi n trong môi trƣ ng kinh o nh, nh ng ngƣ i ng i v tr nh tr nh ph ng
th thƣ ng nói nh ng u ng n hơn, nhớ nh ng g h ngh t hơn v ó khuynh hƣớng ph n i n
nhi u hơn
M t u th nghi m ƣ G Whit tiến h nh trong ph ng m h s ho th y,
s hi n i n hiế n ó nh hƣ ng lớn ến t m l nh nh n ng nh n th y khi s
ng i t i n l m vi th h ó 10 nh nh n m th y tho i m i, n khi không ó n th on s
n y t ng lên ến 55 Ch ng tôi tiến h nh m t u th nghi m P s P s , 1990 , trong ó
yêu ầu 244 nh qu n l p o v 127 nh qu n l p th p v p trung ph h h i tr
trong v n ph ng h th o s th h nếu ƣ i ến t nh mới Kết qu , hơn 76 nh
qu n l p o 185 ngƣ i ph h nơi t n l m vi n m gi h với nh n viên p
ƣới Ch ó 50 nh qu n l p th p 64 ngƣ i ph h tƣơng t Nh ng nh qu n l n m ó xu
hƣớng t n gi h v ngƣ i kh nhi u g p 2 lần so với nh qu n l n
Ph t hi n th v nh t l h nh n viên m nh n v nh ng nh qu n l không t n
l m vi nhƣ m t r o n Nh ng nh qu n l n y ƣ nh n viên h mô t l ông ng hơn
v s n s ng l ng ngh kiến m không ƣ r l i h tr h
207
ngƣ i ng i ên tr i S u ó, quy n l m i hi p s s ng gi m ần khi h ng i ng hx
nh vu
Hi p s ng i i i n vu rthur, trên th tế l ng i v tr nh tr nh ph ng th , ó kh
n ng l ngƣ i g y r r i nh t 68 nh ng ngƣ i ƣ kh o s t nh n th y ngƣ i ng i i i n ó thể
iểu th th i không mu n qu y rầy ho không qu n t m, v nhƣ trong thƣ vi n ông ng
71 ngƣ i nói r ng h tr huy n th n thi n ho t th i h pt khi h ng i ng y ên nh
ngƣ i kh c.
Ng y n y, nhi u nh i u h nh o nh nghi p s ng n h nh h nh t, n vuông v n
tr n n h nh h nh t thƣ ng l n l m vi , ƣ ng ho ho t ng thƣơng m i, u tr
huy n ng n, khiển tr h, v v n tr n, thƣ ng l n u ng tr với ghế ng i qu y l i ho ghế th p
hơn, ƣ ng ể t o không kh tho i m i, th n m t ho ể thuyết ph C ng ó thể nh n th y n
tr n nh ng gi nh ix nh ng ho không o n với on i n vuông thƣ ng ƣ s
ng trong ng-tin.
D
Gi s n l ngƣ i C, s p nói huy n với ngƣ i v ngƣ i M i ngƣ i ng i gó t i
m t n tr n Gi s ngƣ i nói nhi u v t nhi u u h i, n ngƣ i th v n im l ng su t Khi
ngƣ i h i n th l m thế n o ể n ó thể tr l i nh t v tiếp t u tr huy n m không l m
ho ngƣ i m th y m nh g t r ngo i H y s ng phƣơng ph p kết n i ơn gi n nhƣng m
hi u qu n y: Khi ngƣ i t u h i, h y nh n nh t l n t ầu tr l i, s u ó qu y s ng nh n
ngƣ i r i l i qu y s ng ngƣ i , r i l i qu y s ng ngƣ i ho ến khi n nói us u ng, u i
ng nh n l i ngƣ i khi n kết th u nói ó
Phƣơng ph p n y khiến ho ngƣ i m th y nh t ƣ th m gi v o u tr huy n Nó
i t h u h trong trƣ ng h p n ần ngƣ i ng v ph n
209
Nếu n ƣ yêu ầu nói huy n với kh n gi v o t l n o, i u qu n tr ng l ph i
hiểu ƣ kh n gi nh n v gi l i thông tin ó ng h n o Th nh t, ng o gi iểu l s lo
l ng ho s h i, v l m nhƣ thế, kh n gi s xo y s ng t m kiếm ngôn ng ơ thể nv h
h n h s t m th y nh ng iểu hi n lo l ng H s không m y m y nghi ng n lo l ng tr khi n
nói ho h iết Th h i, h y s ng i u t tin khi n nói, ho l n ng m th y s
h i H y ng i u h p t y h nh th p huông, ng t ể l v kh p l ng n t y, th nh
tho ng ng i u ngón i th r v không kho nh t y Tr nh h t y v o ngƣ i ngh , kho nh t y,
s m t h y t m nh t y v o t mi ro C u nghiên u ho th y nh ng ngƣ i ng i h ng
ghế ph trƣớ iết ƣ v gi l i nhi u thông tin hơn nh ng ngƣ i n l i, m t phần v h h m h
h i hơn nh ng ngƣ i ki nhƣng m t kh , h t r qu n t m ến i n gi ể tr nh g i ph t iểu
.
Nh ng ngƣ i ng i khu v gi l lớp ngƣ i kế tiếp th o i h m h v t nhi u uh i
nh t, v y ƣ x m l khu v n to n, ƣ o qu nh i nhi u ngƣ i kh Nh ng ngƣ i ng i
khu v h i ên v ph s u t h v t nhi t t nh nh t Khi n ng ph ên tr i kh n gi -
ngh l ph ên ph i s n kh u – thông tin ns t ng m nh hơn ến n ầu n o ph i, l
ph ph t sinh mx hầu hết m i ngƣ i Tƣơng t , ng ph ên ph i kh n gi - t ph ên
tr i s n kh u – t ng ến n ầu n o tr i kh n gi yl l o t i s o khi n ng ph ên
tr i s n kh u v ph tr th kh n gi s ƣ i nhi u v l u hơn, n nếu ng ph ên ph i s n kh u
th l i kêu g i v nh ng u huy n m ng ns ƣ kh n gi ón nh n t t hơn i u
n y ƣ i n viên h i k h nh n iết t nhi u th p k qu , l m ho kh n gi ƣ i khi ng
ph ên tr i s n kh u v l m ho kh n gi khó khi ng ên ph i
V
ng hs ng nh ng thông s nh nghiên u Ro rt Somm r, mv i l ,
h ng tôi tiến h nh nghiên u kh n gi ể ƣớ t nh m th m gi h trong uổi i n
thuyết n v o h h ng i trong kh n ph ng ng th i, h ng tôi n kiểm tr li u h ó thể
nhớ ƣ o nhiêu n i ung i n thuyết C kết qu h ng tôi tr ng với kết qu nghiên u
g Ro rt Somm r, m i tƣ ng kh o s t h ng tôi u l ngƣ i lớn tuổi, n nh ng
ngƣ i th m gi u nghiên u Somm r l sinh viên Ch ng tôi ng ph t hi n ó r t t s kh
i t gi n n v n hó , Sing por , N m Phi, , nh, Ph p ho Phần L n v v n
n y hầu hết nơi, nh ng ngƣ i ó v o ng i h ng ghế ầu ng h nh t l Nh t,
h th m gi t nh t, v v y h ng tôi h ghi nh n li u t hầu hết kh n gi ó ng v Kết qu
n y h ng tôi g i l ―Hi u ng h nh ph u‖
210
Nhƣ n th y, khi nh ng ngƣ i th m gi ng i th o kiểu ph ng h s t o m t ―v ng tiếp thu‖
ó h nh ng gi ng nhƣ m t i ph u, với u ng ph u h y trung t m kh n ph ng, n mi ng
ph u l h ng ghế ầu Nh ng ngƣ i ng i trong ph m vi ― i ph u‖ th m gi nhi t t nh nh t, tr o ổi
kiến với i n gi sôi nổi nh t v nhớ l i nh ng g ƣ th o lu n nhi u nh t Nh ng ngƣ i k m
nhi t t nh nh t l nh ng ngƣ i ng i ph s u ho h i ên kh n ph ng, h ó khuynh hƣớng tiêu
ho i ầu hơn v nhớ l i t nh t C v tr ph s u ng ho ph p kh n gi ó nhi u ơ h i hơn
ể ng i v y, ng g ho hu n i
HƯƠNG
UỘ PHỎNG VẤN TRẬN ẤU QUYỀN LỰ VÀ
Á THỦ THUẬT TẠO QUYỀN LỰ Ơ QUAN
213
i p viên J m s on p ng t i nh ng nguyên t n y, t th y nh t s ng r t t
i u ơ thể, i t l khi ng th ng Khi k th ,x ph m ho tr ng n, nh t
u kh nh th n v nói u ng n, gi ng u u
James Bond
216
Ph i h ng l nếu n tr nh th hi n i u t y, m t v thƣ ng xuyên ng nh ng
u hi u m th n ó thể nói i không ngƣ ng mi ng m không ph t hi n hƣ h , i
v nếu ns ng tƣ thế m khi ng nói i th ó kh n ng l ng nt y ns ổ m hôi,
h im o gi t v on ngƣơi thu l i Nh ng ngƣ i nói i t i t nh nh t l nh ng ngƣ i ó thể nh p v i
v i n nhƣ thể h th s tin v o l i nói i M t i n viên huyên nghi p ó thể l m i u n y t t
hơn tk i th ng ƣ nh n gi i Os r y M h ng tôi không khuyên n nên nói i,
nhƣng ó m t ng h ng m nh m ho th y nếu n t p luy n k n ng t h m h ng tôi
p ến trong u n s h n y, h ng s tr th nh ― n n ng th h i‖ n v s gi p nr t
nhi u trong u s ng m nh
C nh kho h h ng minh qu n iểm ―l m r i s th nh qu n‖ ng h th
nghi m trên lo i him nhi u lo i him, on him ng kh th lông nó ng s m m u
Nh ng on him ó m u s m hơn luôn gi nh ƣ v tr ầu tiên khi l y th nv tm n t nh C
nh nghiên u tm ts on him ó lông m u s ng hơn, yếu hơn r i nhu m lông h ng
s m m u ể nh ng on him n y ―nói i‖ nh ng on him kh r ng h ng m nh m Nhƣng kết
qu l nh ng on him ―nói i‖ v n nh ng on him m nh t n ông i h ng ểl
ngôn ng ơ thể yếu k m, ph t ng u kiểm tr kế tiếp, nh ng on him yếu hơn, on
tr ng l n on m i, không nh ng ƣ nhu m lông m n ƣ tiêm hoo mon t stost ron ể h ng
m nh m hơn Lần n y, nh ng on him ―nói i‖ th nh ông v h ng t ầu ƣớ im t h
o i v v h nh ng o n hơn h n Ch ng ho n to n nh l ƣ nh ng on him m nh m th t
s i u n y ho th y n ần t o ho m nh v ngo i ng tin y trong uổi ph ng v n v h y suy
ngh trƣớ h ƣx n nếu mu n ngƣ i kh oi tr ng n
C p h sơ m ng ó khó s thƣ ng ƣ nh ng nh n v t qu n tr ng m ng ên m nh h ng t
h h qu n t m ến hi tiết t yếu Nh ng ngƣ i m ng p h sơ to, ng k nh l ngƣ i h y
ôm vi v ho l ó ầu ó tổ h k m, khó m o ho n th nh ông vi ng h n
ến phần n y u n s h, ó l n n m ƣ h tr v n ph ng khi mu n t o
nh hƣ ng quy n l , gi nh quy n kiểm so t ho ể t o s tho i m i v th n thi n S u yl m t
220
v minh h ho th y h tr l i v n ph ng m t ngƣ i n o ó ó thể gi p gi i quyết m t
s v n v qu n h gi gi m v nh n viên
John l m vi ho m t ông ty t i h nh lớn nh t ƣ ổ nhi m v o v tr gi m v
ƣ p m t v n ph ng S u v i th ng nh m h , John nh n th y nh n viên kh không gi o
thi p với m nh M i qu n h gi nh t v h thƣ ng ng th ng, i t khi h trong v n ph ng
nh t John khó t h l m th o h n m nh, th m h , nh n ngh h nói x u s u lƣng
Qu n s t t nh tr ng khó x John, h ng tôi th y khi nh n viên trong v n ph ng nh t
th vi gi o tiếp s tr nên t h i nh t
V m h i t p n y, h ng t s qu k n ng qu n l John m h t p trung
v o kh nh phi ngôn t v n S u y l phần tóm t t nh ng ghi nh n h ng tôi v
h tr v n ph ng John:
1 Ghế kh h t v tr nh tr nh so với John
2 C tƣ ng trong v n ph ng l nh ng t m th p kiên , ngo i tr sổ hƣớng r ngo i
v m t v h ng n ng k nh trong su t John ó thể qu n s t to n nh v n ph ng t t m k nh
n y v nh ng nh n viên nl i ng nh n th y nh t t y Vi nh n viên ó thể nh n th y John
l m gi m v nh t v l m t ng quy n l ho t k nh n viên p ƣới n o ng ng i ghế
kh h, i v nh ng nh n viên n l i ng i ng y s u ghế kh h v v o v tr ó v k m hơn
3 n l m vi John ó phần trƣớ h h n, h k n phần ƣới ơ thể nh t khiến
nh n viên không qu n s t ƣ i u ên ƣới ể nh gi th i John
4 Ghế kh h ƣ t v tr xo y lƣng r
5 John thƣ ng ng i tƣ thế h nh in , h ng lên t y ghế ho th hi n h i i u
trên khi ó m t nh n viên p ƣới trong v n ph ng
6 John ng i trên ghế xo y ó lƣng t ov ó t y v n Ghế kh h ó lƣng t th p,
h n ghế nh v không ó t y v n
C n th o qu n iểm tr v n ph ng m ng t nh th n thi n th v n ph ng John l v
m t r ng t i h Nó không ó v g l th n thi n i với t i gh v o C h tr l i s u y
kh ph ƣ i u n y:
1 t n l m vi John ng y s u t m v h ng n ng k nh ể v n ph ng trông ó v
r ng r v ho ph p kh h v o ph ng nh n th y nh t Th o h i tr n y, h v kh h ƣớ v o
s g p h nh John h không ph i n l m vi nh t
2 Ghế kh h – ―V tr ng i tổn thƣơng ƣ t gó gi p vi gi o tiếp tr nên
i m hơn Ngo i r , gó ng i n y phần n o óng v i tr l l h n, h h ho nh ng nh n viên
m th y t an.
221
3 T mv h ng k nh ƣ ph m t lớp hó h t, ho ph p John qu n s t ên ngo i nhƣng
ngƣ i kh l i không nh n th y ên trong i u n y l m t ng v nh t v t o không kh riêng
tƣ hơn ên trong v n ph ng
4 M t i n tr n th p v i ghế xo y gi ng nh u ƣ t u i ph ng v t o không
kh th n m t ho nh ng u g pg
5 h tr n ầu, phần không gi n trên m t n l m vi John hi n ho kh h
nhƣng h tr mới tr l i to n m t n ho John
6 John t p ng i nh ng tƣ thế m , kh o l o ng i u h p t y h nh th p huông v
ể l l ng n t y khi nói huy n với ngƣ i kh
Kết qu r s o Qu n h gi m -nh n viên i thi n ng kể M t s nh n viên t ầu
th y John ― gần‖ v m th y tho i m i hơn khi l m vi với nh t
T t nh ng vi ần l m l ể n ng o v , l m t ng quy n l v s nh hƣ ng i với
ngƣ i kh l h y ể m t h t ến ngôn ng phi l i nói trong v n ph ng ho nh n Tiế th y,
s v n ph ng nh qu n l u ƣ tr nhƣ v n ph ng n ầu John, i h ng u
o kiến tr sƣ h không ph i nh ng ngƣ i hiểu r m i qu n h tƣơng t gi on ngƣ i thiết
kế Ngƣ i t t khi x t ến u hi u phi ngôn ng m ng t nh tiêu m nh ng ngƣ i kh m
nh n
H y nghiên u h tr nơi l m vi nv s ng thông tin trên ể t o r
nh ng th y ổi t h ần thiết
T
i u i t tr hơi quy n l v th thu t t o quy n l trong v n ph ng l n ó
thể o n trƣớ hi u qu v th m h ó thể t o s s p t m không h iết r ng, n nv n
hó phƣơng T y, n ông m ompl m u so ol khiến ho ph n m t h ng th , n h mr u ê
ó thể l m t nhƣng th o ti m th , nó l m ho nh ng ngƣ i lớn tuổi hơn th y t m l m v nó l m
liên tƣ ng tới qu S t n, r i hiế khuyên t i, p h sơ nh t qu ầy Ch nh ng ngƣ i không m
hiểu ngôn ng ơ thể mới m ng th n y v o uổi ph ng v n
HƯƠNG 9
TỔNG HỢP TẤT Ả NHỮNG GÌ Ã THẢO LUẬN
222
s h l i l nh ng m nh m i m khi ƣ h r mới v l l h ng r t r r ng Ngôn ng ơ
thể ng v y Gi o tiếp ng ngôn ng ơ thể tuy t n t i hơn m t tri u n m n y nh ng h mới
ƣ nghiên um t h ó kho h ến m t m nh t nh t u i thế k 20 Cu i ng, ngôn
ng ơ thể ƣ ―kh m ph ‖ v hi n tr th nh m t phần n n gi o h nh quy v
hƣơng tr nh o t o kinh o nh kh p m i nơi
Chƣơng u i n y n v nh ng t nh hu ng x gi o v kinh o nh, ng th i gi p n kiểm
tr x m n ó thể hiểu ƣ u hi u ơ thể ến m n o Tuy nhiên, trƣớ khi phần p
n, h y qu n s t t ng h nh v ểx m n ó thể nh n th y o nhiêu u hi u ngôn ng ơ thể m
n ƣ T nh m t iểm ho m i u hi u qu n tr ng n ph t hi n r v n s nh n ƣ
m t ng nh gi hung s u ng n s r t ng nhiên khi th y ―kh n ng nh n iết‖ m nh
ƣ i thi n ng kể ến thế n o H y nhớ l y, tuy h ng t ph n t h nh ng i u t nh
nhƣng trong th tế, h ng ần ph i ƣ hiểu th o m, th o ng nh v x t ến kh i tv
v n hó
223
Ngƣ i ph n n y t ng kiến với ngƣ i m ôt ng i n kiến Cô t không qu y ầu
h y qu y ngƣ i v ph ngƣ i ki m h liế ng ng nh n ngƣ i ó, ầu hơi i xu ng không t n
th nh , lông m y hơi nh u l i gi n , kho nh h i t y ph ng th n khó mi ng th nh h xu ng
h nh s u y minh h m i u ph ng th , g y h n v t n t nh iển h nh
–
227
n ó tr gi tuy t v i y tm n n l ngƣ i gi o tiếp k khôn kh o n gần
nhƣ luôn nh y m với mx ngƣ i kh n x ng ng ng ầu
–
n r t gi i gi o thi p v thƣ ng ― m nh n‖ ƣ nh ng g s p i n r Nếu kiên tr luy n
t p, n ó thể tr th nh ngƣ i gi o tiếp h ng nh t
–
ôi khi n t h t hiểu ƣ m gi m i ngƣ i i với s vi ho với nh u,
nhƣng ó nh ng l ph i v i ng y s u n mới hiểu ƣ n ần kiên tr luy n t p ngôn ng ơ
thể
229