SUBWEEK18

ຫຼາຍຄົນອາດຈະສົງໃສ
Many people may wonder
ຫຼຼື ຢາກຮູ້
or want to know
ເພີີ່ມເຕີມກ່ຽວກັບປະໂຫຍກທີີ່ວ່າ
more about the sentence that says:
"ສີ່ງພາຍນອກບໍ່ມວ
ີ ັນທີີ່ຈະມາເຕີມເຕັມ
“External factors will never fulfill
ສີ່ງພາຍໃນໄດູ້"
internal factors.”
ມັນມີຄວາມໝາຍ
What does
ວ່າແນວໃດກັນແທູ້?
it mean?
ທຸກຄົນລອງຈນຕະນາການເບີ່ງ
Let’s imagine that
ຖູ້າເຮົາມີຕນ
ົົ້ ໄມູ້
there is
ຕົນ
ົ້
ໜ ງີ່
a tree
ເປັນຕົນ
ົ້ ໄມູ້ທເີີ່ ຮົາຮັກ
It’s the tree that we love
ເປັນຕົົ້ນໄມູ້ທເີີ່ ຮົາແພງ
It’s the tree that we adore
ແລູ້ວຢູ່ຊຼືີ່ໆມີມຼືົ້
ໜ ງີ່
Idly, one day
ມັນໄດູ້ເລີີ່ມປູ່ຽນສີ
it begins to change its color
ໃບທີີ່ເຄີຍເປັນສີຂຽວໄດູ້ກາຍເປັນ
ສີເທົາ
as its green leaves turn into grey
ດອກໄມູ້ທີີ່ເຄີຍງົດງາມ
Flowers that used to be beautiful
ໄດູ້ເລີີ່ມເຮ່ຍລົງພຼືົ້ນ
begin to fall to the ground.
ດູ້ວຍຄວາມຮັກດູ້ວຍຄວາມແພງຂອງເຮົາ
With our love and affections,
ເຮົາກເລີຍຟ້າວ ໄປຫາຜູ້ຊຽ່ ວຊານ
we rush to see a specialist
ຜູ້ທີີ່ມຄ
ີ ວາມຮູ້ດາູ້ ນປກດອກໄມູ້
who is specialized in flowers
ເມຼືີ່ອເພີ່ນໄດູ້ມາເບງີ່ ຕົົ້ນໄມູ້ຂອງເຮົາແລູ້ວ
When the flower specialist comes to see our tree,
ທຸກຄົນລອງຈນຕະນາການອີກວ່າ
let’s imagine again.
ເພີ່ນໄດູ້ເວົົ້າວ່າ
He said,
ຂູ້ອຍຢາກໃຫູ້ເຈົາົ້
“I want you
ໄປຊຼືົ້ສີ ທາສີຂຽວມາໃຫູ້ຂອ
ູ້ ຍ
to go and buy me some green color.”
ຫຼາຍຄົນເມຼືີ່ອຟັງ
ອາດຈະ
ຮູ້ສ
ກງົງ
Many people may feel confused when listening,
ແຕ່ວ່າ
but
ຍູ້ອນວ່າເຮົານັບຖຼື ຍູ້ອນວ່າເຮົາ
ເຊຼືີ່ອຟັງ
because we respect and obey,
ເຮົາກເລີຍໄປຊຼືົ້ສີທເີີ່ ປັນສີຂຽວມາ
we go to buy and bring the green paint.
ຫຼງັ ຈາກທີີ່ລາວ
ໄດູ້ສີໂຕນັົ້ນແລູ້ວ
After he receives the paint,
ເຮົາກນັງັ່ ເບີ່ງ
ຢືນເບງີ່
we sit and stand watching him.
ລາວໄດູ້ເລີີ່ມເອົາ
ສີ ສີຂຽວນັົ້ນເລີີ່ມທາໃສ່ໃບໄມູ້
ທີີ່ເປັນສີເທົາ
He takes the paint and begins to paint on the grey leaves.
ລາວເລີີ່ມທາສີຂຽວໃສ່ຕນ
ົົ້ ໄມູ້
ທີີ່ກາລັງຈະຕາຍ
he begins to paint on the dying tree.
ເມຼືີ່ອເຮົາເຫັນແນວນັົ້ນ
When we see,
ເຮົາເລີີ່ມງົງ
we start getting confused,
ແຕ່ວ່າເຮົາກບໍ່ກາູ້ ເວົົ້າຫຍັງ
we daren’t say anything.
ຜ່ານໄປຫຼາຍຊົັ່ວໂມງ
After several hours,
ສຸດທູ້າຍແລູ້ວຕົົ້ນໄມູ້ທີີ່
ultimately the tree that
ເກຼືອບຈະຕາຍໄປຂອງເຮົາ
is almost dying,
ຕົົ້ນໄມູ້ຮັກ ຕົົ້ນໄມູ້ແພງຂອງເຮົາ
the tree that we love and adore
ກກາຍເປັນສີຂຽວເບີ່ງຄຼືວ່າ
turns into green and it looks
ມີຊີວດຊີວາ
lively,
ແຕ່ທຸກຄົນ
but everyone,
ດູ້ວຍຄວາມນັບຖຼື ທຸກຄົນລອງຄດຄຼືນເບີ່ງ
with respect, let’s imagine again
ເຖງວ່າຕົົ້ນໄມູ້ນັົ້ນອາດຈະເບີ່ງ
even the tree may look
ວ່າມັນມີຊີວດຊີວາ
lively,
ໃນໃຈແລູ້ວເຮົາຮູ້
but in our mind, we know
ໃນນາມທີີ່ວ່າເຮົາເປັນເຈົາົ້ ຂອງຕົົ້ນໄມູ້
as we are the owner of the tree;
ໃນນາມທີີ່ເຮົາເຫັນມັນຈະເລີນເຕີບໂຕ
as we see when it grows up.
ເຮົາຮູ້
ວ່າຕົົ້ນໄມູ້ນັົ້ນ
ທີີ່ຈງແລູ້ວ
ມັນກາລັງ
ຈະຕາຍ
We exactly know that the tree is dying.
ການປຽບທຽບ
ຕົົ້ນໄມູ້
The parable of the tree
ກຄຼືການປຽບທຽບ
is a metaphor
ໃຫູ້ເຫັນໃຫູ້ຄດເຖງ
that reflects on
ຊີວດຂອງມະນຸດເຮົາເອງ
our human life.
ການທີີ່ເອົາສີຂຽວມາທາ
Applying the green color for the tree and its leaves
ກປຽບເໝຼືອນການທີພ
ີ່ ະຍາຍາມເອົາສີ່ງພາຍນອກ
is like attempting to bring in external factors
ມາເຕີມເຕັມສງີ່ ພາຍໃນ
to fulfill internal factors.
ຕົົ້ນໄມູ້ມນ
ັ ຈະຢູ່ລອດໄດູ້
For the tree to survive,
ກະຕູ້ອງເລີີ່ມຈາກ
it must start from
ຂູ້າງໃນມັນເອງ
its internal factors.
ມັນຕູ້ອງມີດນທີີ່ດີ ແນ່ນອນ
There must be good and exact soil;
ມັນຕູ້ອງມີນ້າທີີ່ດີມນ
ັ ເປັນສງີ່ ທີສ
ີ່ າຄັນ
There must be good water as it is necessary.
ແຕ່ເມຼືີ່ອມີນ້າມີດນທີີ່ດີ ຕົນ
ົ້ ໄມູ້
But when there is an abundance of good water and soil for the tree,
ມັນກຕູ້ອງພະຍາຍາມທີີ່ຮຽນຮູ້
it must take effort to learn and
ຮັກສາ ສູ້າງສາ ໂຕຂອງມັນເອງ
keep building itself.
ມັນບໍ່ແມ່ນວ່າຈະຖູ້າໃຫູ້ຄນ
ົ ພາຍນອກ
It is not to wait for outsiders
ເອົາສີຂຽວມາທາ
to apply the green color for it.
ເຊັັ່ນດຽວກັນ
The same as
ກັບຊີວດພວກເຮົາ
our life,
ເຮົາສາມາດເອົາສງີ່ ພາຍນອກມາເຕີມເຕັມ
we can take external factors to fulfill,
ເບີ່ງຄຼືວ່າເຮົາເຕີມເຕັມ
it looks like we are fulfilled.
ອາດຈະມີສີ່ງພາຍນອກ
There may be external factors;
ມີສີ່ງທີງີ່ ົດງາມ
There are beautiful things;
ອາດຈະມີ
There may be
ບາງສງີ່ ສາມາດ
something that can
ເຮັດຄຼືວ່າໂຕເອງ ເຮັດຄຼືວ່າຊີວດເຮົາ
pretend to be oneself, or ourselves.
ມີຄຸນຄ່າ ມີຄວາມໝາຍ
It is worth and meaningful.
ອາດຈະມີຄົນຍູ້ອງເປັນພັນ
There may be thousands of admirers,
ຄົນສັນລະເສີນເປັນໝຼືີ່ນ
and a hundred thousand of praisers.
ອາດຈະມີຄົນຕົບມຼືໃຫູ້
There may be applauses.
ອາດຈະມີຄົນ
ຮູ້ສ
ກວ່າເຮົາດີ
Someone may feel that we are good,
ເຮົາເກັັ່ງ
we are excellent,
ຮູ້ສ
ກວ່າເຮົາມີຄວາມສາມາດ
we are capable,
ແຕ່ວ່າ
but
ຖູ້າໃນໃຈເຮົາແລູ້ວ
in our mind,
ເຮົາຍັງເປັນຄົນທີີ່
ຮູ້ສ
ກວ່າເຮົາບໍ່ມຄ
ີ ຸນຄ່າ
we still feel worthless.
ຖູ້າໃນໃຈເຮົາແລູ້ວເຮົາຮູ້ວາ່ ຄວາມ
If it is from our mind, we already know
ຈງມັນແມ່ນຫຍັງ
what the truth is.
ຖູ້າໃນໃຈເຮົາແລູ້ວເຮົາຮູ້ວາ່
If it is from our mind, we already know that
ເຮົາກປຽບເໝຼືອນຕົົ້ນໄມູ້ນັົ້ນ
we are likened to the tree
ທີີ່ກາລັງທີີ່ຈະຕາຍ
that is dying,
ແຕ່ວ່າແຄ່ເອົົາສີມາທາ
but it is just like taking a painting job
ເພຼືີ່ອໃຫູ້ຄົນຢພ
ູ່ າຍນອກ
ຄ ດ
ວ່າເຮົາ ສົມບນແບບ
to keep people outside thinking that we are perfect.
ນັົ້ນທຸກໆຄົນ
That’s all
ເປັນການກາລັນຕີ
a guarantee
ຫຼວຼື ່າ ການ
ທີີ່ຈະໃຊູ້ຊີວດ
ບໍ່ມຄ ີ ວາມສຸກ
ຢູ່າງແທູ້ຈງ
or that’s to live a life without real happiness.
ນີົ້ແມ່ນຄວາມໝາຍຂອງຄາເວົົ້າທີີ່ວ່າ
This is the meaning of the saying,
"ສີ່ງພາຍນອກບມ ໍ່ ີວັນ
ທີີ່ຈະເຕີມເຕັມສີ່ງພາຍໃນໄດູ້"
“External factors will never fulfill
ສີ່ງພາຍນອກ
internal factors.”
ສີ່ງນອກກາຍ
ບໍ່ມວ
ີ ັນທີີ່ຈະເຮັດໃຫູ້ເຮົາສະຫງົບຈດສະຫງົບໃຈໄດູ້
External factors will never bring us a peace of mind.
ບາງຄັງົ້ ເຮົາມີຫາຼ ຍເກີນໄປ
Sometimes we have too much
ອາດຈະເຮັດໃຫູ້ແຮງ
ຮູ້ສ
ກບໍ່ສະຫງົບ
which may make us feel more unpeaceful
ເພາະເຮົາຢ້ານທີີ່ຈະຖຼືກຄົນອຼືີ່ນເອົາໄປ
because we are afraid of being taken away.
ແນ່ນອນບາງຄັງົ້ ເມຼືີ່ອເຮົາມີໜູ້ອຍເກີນໄປ
Of course, when we sometimes have too little
ເຮົາກອາດຈະ
ຮູ້ສ
ກວ່າເຮົາບໍ່ພ
which may make us feel inadequate
ຫຼວ
ຼື ່າ ບໍ່ມຄ
ີ ວາມສົມບນ
or imperfect.
ບໍ່ມຄ
ີ ວາມສະຖຽນກັບຊີວດ
There is no stability in life
ທຸກສງີ່ ທຸກຢູ່າງ
as everything
ຕູ້ອງຢງູ່ ຕົງກາງ(ທາງກາງ)
must be in the middle (middle way)
ພດີພ ພດີໃຊູ້ ພດີກນ
Sufficient; sufficient to use; sufficient to eat
ແລະ ແນ່ນອນຫຼາຍຄົນເມຼືອ
ີ່
And of course, many people once
ຟັງວີດີໂອນີົ້
listen to this video
ອາດຈະ
ຮູ້ສ
ກວ່າ ມັນເວົົ້າງ່າຍ ເຮັດຍາກ
may feel that it is easy to speak, but it is difficult to do (Actions speak
louder than words)
ຫຼຼື ອາດຈະ
ຮູ້ສ
ກວ່າ
or may feel that
ເຈົົ້າເວົົ້າໄດູ້ ຂູ້ອຍເຮັດບໍ່ໄດູ້
you can speak, I can’t do it.
ຂູ້ອຍເວົົ້າໄດູ້ ແຕ່ຂູ້ອຍກເຮັດບໍ່ໄດູ້
I can speak, but I can’t do it.
ດູ້ວຍຄວາມນັບຖຼືທຸກໆຄົນ
With love and respect to everyone,
ທຸກສງີ່ ທຸກຢູ່າງ
everything
ເລີີ່ມຈາກຕົວເຮົາເອງ
starts from ourselves.
ທຸກສງີ່ ທຸກຢູ່າງເລີີ່ມຈາກໃຈຂອງເຮົາເອງ
Everything starts from our mind.
ຄາຖາມສຸດທູ້າຍ
The last question
ທີີ່ຂູ້າພະເຈົົ້າຢາກຝາກໃຫູ້ທຸກຄົນແມ່ນ
that I want to leave for everyone is,
ທຸກຄົນ
ຈະໃຊູ້ເວລາ
ເພຼືີ່ອ
ໄປທາສີຕນ ົົ້ ໄມູ້ຂອງຕົນເອງ
“Will everyone take the time to paint your own tree
ຫຼຼື ຈະໃຊູ້ເວລາ
ຫົດຕົົ້ນໄມູ້
ໃສ່ປຸຸ໋ຍໃຫູ້ດີ
or to water and fertilize it well?”
ເພຼືີ່ອໃຫູ້ຕົົ້ນໄມູ້ທີີ່ເຮົາຮັກທີເີ່ ຮົາແພງນັົ້ນ
in order to allow the tree that we love and adore
ຈະເລີນເຕີບໂຕຢູ່າງແທູ້ຈງ
to grow up naturally.
ບໍ່ແມ່ນວ່າ
Not that
ເບີ່ງຄຼືງາມແຕ່ພາຍນອກ
it looks nice outside,
ແຕ່ຂູ້າງໃນ
but it is
ເຈັບ
hurt,
ເສົົ້າ
saddened,
ແລະ ປວດ
and painful inside.
ຂູ້າພະເຈົົ້າ ສັກໄຊ ແສງອາລຸນ
My name is Sakxay SENGALOUN
ກຫວັງວ່າທຸກຄົນ
hope that everyone
ມີຄວາມກູ້າທີີ່ຈະພັດທະນາຕົນເອງ
has the courage to develop yourself
ຫວັງວ່າທຸກຄົນມີຄວາມກູ້າ
Hopefully, everyone has the courage
ທີີ່ຈະຫົດຕົົ້ນໄມູ້
ແລະ ຮັກສາຕົົ້ນໄມູ້
ຂອງຕົນເອງ
to water and protect your tree
ນັົ້ນກຄຼື
That is
ຊີວດ
ຂອງພວກເຮົາເອງ
our life.
ສະບາຍດີ
Sabaidee