12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.

com

 Home  Lekcije   Testovi   Flash kartice   Prijemni ispit   Skripte  Muzej  Usluge   

 Pretraži    

- Advertisement - OPSTA EMBRIOLGIJA, SVE

LEKCIJE:

Lekcija 1: Gametogeneza
 EMBRIOLOGIJA, OPŠTA EMBRIOLOGIJA
Lekcija 2: Ženski
Oplođenje – Fertilizacija (opšta Reproduktivni Sistem

embriologija 5. deo) Lekcija 3: Menstrualni ciklus

 PROCESS  AUGUST 23, 2019  LEAVE A COMMENT Lekcija 4: Muški Reproduktivni

Sistem
Lekcija 5: Oplođenje -
Fertilizacija
Lekcija 6: Preembrionalni
Period Razvića
Lekcija 7: Embrionalni Period
Razvića
Lekcija 8: Fetalni Period
Razvića
Lekcija 9: Ekstraembrionalne
strukture: Posteljica, Horion,
Amnion i Pupčanik

Oplođenje ili fertilizacija predstavlja proces fuzije muške polne ćelije

(spermatozoid) i ženske polne ćelije (oocit). Da bi se ovaj proces mogao - Advertisement -
izvršiti, potrebno je da dođe do kontakta između ovih dveju ćelija i zato
ćemo se prvo osvrnuti na njihov transport:

Transport jajne ćelije

Pre same ovulacije, povećava se aktivnost glatke
muskulature jajovoda
a na njegovom epitelu se povećava broj cilija. Po
ovulaciji, fimbrije se
povlače bliže ovarijumu i ritmičnim pokretima po
njegovoj površini,
omogućavaju jajnoj ćeliji da uđe u jajovod.

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 1/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

Kada dospe u jajovod, jajna ćelija se transportuje do

uterusa. Ovo se
najvećim udelom vrši pomoću kontrakcija glatke muskulature tube,
dok su cilije tu samo da
potpomognu. (žene koje imaju sindrom
imotilnih cilija su često i dalje fertilne).
U unutrašnjosti jajovoda, jajna ćelija „pliva“ u sekretu izlučenom od
strane epitela tube. Ovaj sekret je izuzetno bitan jer u sebi sadrži
hranljive materije krucijalne za opstanak jajne ćelije. (slika 5.1.)
Tubalni transport traje 3-4 dana, bez obzira na oplodnju.
Postoje dve
faze transporta:
1. Spori
transport – transport kroz ampulu, traje oko 72h.
2. Brzi
transport – transport kroz isthmus i pars uterina tubae, traje
oko
8h.

Transport spermatozoida
Za razliku od oocite, transport spermatozoida se vrši i u muškom i u
ženskom reproduktivnom traktu. Pošto su procesi u muškom
reproduktivnom traktu već opisani u prethodnom poglavlju, u ovom
delu ćemo se osvrnuti samo na kretanje spermatozoida u ženskom
reproduktivnom traktu.
Transport spermatozoida započinje u gornjem delu vagine, a
završava
se u ampuli jajovoda. Da bi dospeli do ampule I oplodili jajnu ćeliju,
spermatozoidi moraju da prođu nekolicinu prorodnih barijera.
Prva od njih jeste gornja trećina vagine, gde dospevaju nakon
ejakulacije. Normalan PH u ovom delu genitalog trakta je oko 4. Ovako
kisela sredina predstavlja dobru zaštitu od infekcije ali je isto tako
pogubna za spermatozoide. Iz tog razloga se u toku seksualnog odnosa
oslobađa semena tečnost koja povećava PH do 7. Ovo se naziva
buffering mehanizam i on kod ljudi traje dosta kratko, ali dovoljno da
omogući prolaz spermatozoida do cervikalnog kanala.
U cervikalnom kanalu se nalazi cervikalni sekret koji predstavlja
sledeću prepreku za spermatozoide.
Ovaj sekret je izuzetno gust i u
normalnim okolnostima je gotovo nemoguće
penetrirati ga. Međutim,
između 9. I 16. dana menstrualnog ciklusa, značajno se
poveća količina
tečnosti, čime ovaj sekret postaje manje viskozan i penetracija
spermatozoidima je moguća.
Kada dospeju u materičnu šupljinu, spermatozoidi se pomoću
kontrakcija glatke muskulature miometrijuma ali I svojim motilitetima
kreću ka rogu materice.

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 2/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

Preko materičnog roga dospevaju u jajovod. Vezuju se za epitel

isthmusa i zadržavaju se određeno vreme. Pod dejstvom sekreta
jajovoda holesterol se otklanja sa površine spermatozoida. Smatra se da
je on komponenta koja inhibira akrozomalnu reakciju.
Nakon otklanjanja holesterola, spermatozoidi su spremni za oplođenje
te ulaze u fazu hiperaktivnosti, usled koje se odvajaju od epitela i
počinju kretati ka ampuli jajovoda. Ampula je mesto na kom najčešće
dolazi do fertilizacije. (slika 5.1.)

Slika 5.1. A. Transport jajne ćelije; B. Transport spermatozoida

Oplođenje
Oplođenje se može opisati kao skup različitih događaja usled kojih
dolazi do spajanja muške i ženske polne ćelije i formiranja zigota. Ovo
je izuzetno kompleksan proces i može se podeliti u nekoliko faza: (slika
5.2.)

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 3/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

Slika 5.2. Kratak pregled fertilizacije

a. Penetracija corone radiate

U ampuli jajovoda,spermatozoidi prvo stupaju u kontakt sa coronom
radiatom, koju čine gusto raspoređene folikularne ćelije međusobno
povezane jakim međućelijskim vezama. (slika 5.3.)
Međućelijski prostor je posebno bogat
hijaluronskom kiselinom, te se
smatra da hijalurinidaza koju luči glava
spermatozoida ima krucijalnu
ulogu za prolazak kroz ovaj sloj. Naravno,
izuzetno su bitni i aktivni
pokreti repa spermatozoida.

Slika 5.3. Prodor spermatozoida kroz coronu radiatu

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 4/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com
Slika 5.3. Prodor spermatozoida kroz coronu radiatu

b. Penetracija zone pellucide

Nakon prodiranja kroz coronu radiatu, spermatozoidi stupaju u
kontakt sa zonom pellucidom. Ovaj omotač je izgrađen od
glikoproteina, koji su specifični za vrstu. (slika 5.4.)
 Receptori na površini ćelijske membrane spermatozoida se vezuju za
karakteristični deo glikoproteina čime započinje akrozomalna reakcija.
Ona uključuje fuziju membrane spermatozoida i membrane akrozoma,
omogućavajući da se njegov sadržaj oslobodi u spoljašnju sredinu.

Slika 5.4. Kontakt između membrane spermatozoida i glikoproteina

zone pellucide

Akrozomalnu membrana prekriva celu glavu spermatozoida i to se

naziva postakrozomalna plazma membrana. (slika 5.5.) Na njoj se
nalaze molekuli koji zajedno sa prethodno oslobođenim enzimima
omogućava potpuni prodor kroz zonu pellucidu. (slika 5.6.)

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 5/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

Slika 5.5. Fuzija membrana i oslobađanje enzima

Nakon prodora kroz ovaj sloj, spermatozoid dospeva u perivitelini

prostor. To je prostor između zone pelucide i membrane jajne ćelije.
Ovde se zadržava jedno vreme, a zatim stupa u kontakt sa membranom
jajne ćelije.

Slika 5.6. Prodor kroz zonu pellucidu

c. Fuzija jajne ćelije i spermatozoida

Vrlo brzo nakon prodora, membrana spermatozoida
(postakrozomalna) stupa u kontakt sa membranom jajne ćelije. Dolazi
do niza interakcija čiji je krajnji ishod njihova fuzija (oplođenje).
U ovom periodu se takođe završava druga mejotička deoba jajne ćelije i
oslobađa se sekundarna polocita. (slika 5.7.)

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 6/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

Slika 5.7. Druga mejotička deoba jajne ćelije

 Nakon fuzije membrana, jedro spermatozoida dospeva u unutrašnjost

jajne ćelije dok ćelijska membrana glave spermatozoida postaje
sastavni deo membrane života. Vrat i rep spermatozoida ostaju izvan
jajne ćelije. (slika 5.8.) Sa ovim se završava proces oplođenja.

Slika 5.8. Fuzija postakrozomalne membrane spermatozoida i plazma

membrane jajne ćelije

d. Sprečavanje polispermije
Polispermija uključuje pojavu da jednu jajnu ćeliju oplode dva ili više
spermatozoida. Ovo je inkompatibilna sa životom i zato postoje dva
mehanizma kojima se ona sprečava.

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 7/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

1. Brzi blok – uključuje naglu promenu membranskog potencijala

plazma membrane oocite, čime se sprečava prodor drugih
spermatozoida. Nastaje vrlo brzo nakon prodora prvog
spermatozoida, i traje onoliko koliko je potrebno da se uspostavi
spori blok.
2. Spori blok – reakcija zone  uključuje biohemijske procese kojima
se izmenjuju glikoproteini zone pelucide. Ovako izmenjeni
glikoproteini neće aktivirati nadolazeće spermatozoide, a bez
akrozomalne reakcije nema ni daljeg prodora spermatozoida.

Podeli:

       

 Tagged Akrozomalna reakcija, Fertilizacija, Opšta embriologija,

Postakrozomalna membrana, Sprečavanje polispermije, Transport
Jajne Ćelije, Transport spermatozoida
Share:       

Author: Process

Preporučujemo:

Razviće lica, od Menstrualni Preembrionalni Razvoj

pupoljaka do ciklus (opšta Period Razvića Reproduktivnog
definitivnih embriologija 3. (opšta Trakta:
struktura deo) embriologija 6. Spoljašnji Polni
deo) Organi

← Muški Reproduktivni Sistem (opšta embriologija 4. deo)

Preembrionalni Period Razvića (opšta embriologija 6. deo) →

Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 8/9
12/26/21, 8:36 PM Oplođenje - Fertilizacija (opšta embriologija 5. deo) - Fascija.com

USLUGE: PREDMETI: TESTOVI:

Medicinska ilustracija Embriologija Dermatovenerologija

PowerPoint prezentacije Histologija Neurologija
Eseji, Seminarski, Diplomski Biohemija Sudska medicina

O nama | Ilustracije | Politika privatnosti | Kolačići (Cookies)

Copyright © 2021 Fascija.com

https://fascija.com/embriologija/oplodenje-fertilizacija-embriologija-5-deo/ 9/9