MATEMATIK

 Masyarakat sering dimomok dengan kepercayaan bahawa segala teori penting dalam asas
pengiraan matematik didatangkan dari ahli pemikir barat.

Karya AL-Khawarizmi tentang Algebra

Al-Khawarizmi

 Nama penuh beliau ialah Abu Abdullah Mohammad Ibn Musa al-Khawarizmi. Digelar “Bapa
Algebra”.
 Beliau merupakan seorang yang pakar dalam bidang matematik seperti geometri, algebra,
aritmetik dan lain-lain.
 Kepakaran beliau dalam ilmu matematik diiktiraf oleh pemerintah Abbasiyah iaitu Khalifah
Harun al-Rashid.
 Al-Khawarizmi ialah seorang tokoh yang pertama kali memperkenalkan aljabar (yang kini
dikenali sebagai algebra).
 Khalifah al-Makmum melantik beliau sebagai pengarah arkib di perpustakaan istana.
 Memperkenalkan sistem nombor India (kini dikenali angka Arab) yang digunakan sehingga kini
iaitu 0 hingga 9.
 Beliau memperkenalkaan beberapa proses pengiraan termasuk operasi dan pecahan dan
menerangkan tentang angka sifar.
 Al-Khawarizmi juga telah membangunkan bidang trigonometri iaitu ilmu matematik mengenai
sudut dan sempadan segi tiga yang mengandungi fungsi sin.
 Video: https://www.youtube.com/watch?v=bNttn4oy3YU
 Buku Hisab al-Jabal wa al-Muqabalah yang diterbitkan oleh Omar Khayyam

Kaedah penyelasaian persamaan kuib yang bersifat geometrikal

Omar Khayyam

 Omar Khayyam merupakan seorang tokoh matematik muslim dan ahli falsafah sains yang
terkemuka dalam dunia Islam.
 Beliau merupakan cendekewian matematik yang pertama, memperkenalkan kaedah
penyelasaian persamaan kuib yang bersifat geometrikal.
 Omar Khyyam juga pernah membuat percubaan untuk mengklasifasikan kebanyakan persamaan
algebra termasuk persamaan darjah ketiga.
 Karya agung beliau dalam perkembangan bidang algebra ialah bukunya yang berjudul ‘Mazalat fi
al-Jabr wa al-Muqabila’.
 Beliau juga menghasilkan karya-karya geometri lain yang terkenal, khususnya yang berkenaan
dengan teori perkadaran
  Omar Khayamm telah berjaya memperkenalkan calendar solat yang hampir-hampir tepat dan
menamakannya sebagai Al-Tarikh-al Jalali.

Kalender Al-Tarikh-al Jalali

Geografi

kitab al-Fawaid fi usul ‘llm al-bahar wa al-Qawaid

Ibn Majid

 Nama beliau ialah Shibab al-Din bin Majid al-Najdi.

 Beliau merupakan seorang ahli pelayaran Arab terkemuka pada abad ke-9 H/15 M.
 Menghasilkan 25 karya sama ada berbentuk prosa atau pun puisi yang merangkumi bidang
pelayaran,perjalanan bintang,angina,ombak dan lain-lain yang menggambarkan penguasaan
dalam bidang pelayaran dan geografi.
 Menghasilkan kitab al-Fawaid fi usul ‘llm al-bahar wa al-Qawaid mengenai kaedah-kaedah dan
faedah-faedah ilmu laut.
  Beliau juga menghasilkan kitab Hawiyat al Ikhtisar fi Usul ‘Ilm al-Bihar. Kandungan buku ini
mengenai ilmu tarikh (falak), ilmu bahasa dan ilmu bintang.
 Beliau memberi panduan kepada pelayar tentang penggunaan peralatan pelayaran seperti
kompas.

 Ibn Majid juga memberi gambaran jelas tentang laluan dari Teluk Parsi ke Laut China Selatan
dan laluan Laut Hindi.
 Catatan Ibn Majid membantu mengatasi masalah yang wujud dalam kalangan pelayar.

Al-Mas’udi

 Nama sebenar Abu Al Hassan Ali bin Hussayn bin Ali al Masudi.
 Faktor yang menggalakkan al-Mas’udi belayar dan membuat penyelidikan merupakan tugas
asas mereka terutamanya menguruskan perdagangan.
 Al-Mas’udi melakukan penyelidikan mengenai flora dan fauna di India.
  Beliau juga menulis karya yang popular bertajuk Muruj al-Dhahab. Kitab ini boleh dianggap
sebagai sebuah ensiklopedia geografi.
 Menceritakan tentang pengalaman peribadi beliau di pelbagai negara. Beliau cuba
menggabungkan disiplin geografi dengan disiplin sejarah agar kajiannya lebih menarik dan
relevan.
 Buku ini telah diterbitkan di negara seperti Paris dan Kaherah.
 Menyokong Teori Determinisme Alam Sekitar dengan menganggap bahawa faktor
persekitaran iaitu iklim yang dipengaruhi oleh planet mempunyai pengaruh yang rapat
dengan sikap manusia.
 Matahari dan bulan dikaitkan dengan nasib atau jalan hidup orang dari Utara dan Selatan.
 Mengaitkan fenomena alam semula jadi dengan kehidupan manusia.

1. Cikgu Shah, (2020) daripada https://cikgushah.com/sumbangan-al-khawarizmi-kepada-dunia/

2. Aza, (2011) daripada http://azagcmath.blogspot.com/2011/09/omar-al-khayyam-pakar.html
3. MarematikDBT5, (2016) daripada https://matematikdbt5.wordpress.com/2016/02/12/tokoh-
matematik-omar-khayamm/
4. Sumbangan Dunia Islam dan Ilmu Georgrafi dan Pelayaran, (2011) daripada
http://nuurislami.blogspot.com/2011/03/sumbangan-dunia-islam-dan-ilmu.html
5. Pelayaran dan Geografi, (2016) daripada https://tamadunislam2016.wordpress.com/
6. Sumbangan Ibn Majid Dalam Bidang Pelayaran, (2018) daripada
https://groupstpm.blogspot.com/2018/08/sumbangan-ibn-majid-dalam-bidang.html