Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Oscar Brockett Tiyatro Tarihi 1

    Uploaded by

    Onur Aslantaş
    79 views478 pages

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    79 views478 pages

    Oscar Brockett Tiyatro Tarihi 1

    Uploaded by

    Onur Aslantaş

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 478
    TIYATRO TARIHI Oscar G. Brockett Tiirkge Baskeyt Yayina Hazilayan indnéi Bayramojlu DOST kitabevi icindekiler Editorin Not Onséz 1 Tivatronun Kokenleri RiTWEL KOKEN KURAMI RITUELDE ARACLAR VE KULLANIMLAR DIGER KOKEN KURAMLAR? SK] MIR VE YAKINDOGU’DA RITOEL Tiyatro Tarihine Bakay 2 Antik Yunan da Tiyatro ve Oyun Yazarhg TRAGEDVANIN KOKENI ALTINCI YUZYILDA KENT DIONYSIASI SBESINCI YEZVILDA TRAGEDYA SATIR OYUNU SESINCI YUZYILDA YUNAN KOMEDYAS! ESINCI YUZYILIN DRAMATIK FESTIVALLERI (OYUN SECiM VE PARA DESTEGL (OYUNCULAR VE OYUNCULUK KORO, xl il 6 6 8 19 a 24 sti VE DANS KOSTUM VE MASKELER TIVATRO MIMARIS| SEYIR YERI VE SEYIRCL BBESINCI YUZYILDAN SONRA YUNAN TIVATROSU DORDUNCU YUZVILDA ATINA TIVATROSU, HELENISTIK TIYATRO YUNAN MIMLER Tivatro Tavihine Bakis 3 Roma Tivatrosu ve Oyun Yazarhg ETRUSK Erkisi ROMA ORTAML ROMA SENLIKLERI ROMALILAR DONEMINDE OVUN YAZARLICH DICER EGLENCELER YYaPIM DUZENLEMELERL ROMA TIYATRO YAPII EQLENCELER IGiN KULLANILAN BASKA YAPILAR DEKOR (OYUNCULAR VE OYUNCULUK MASKELER VE KOSTUMLER Muzik TIVATRONUN COKUSU Tiyatro Tarihine Bakes 38 38 a2 45 a7 48 50 55 56 4 Dogu ve Bats: Bin Yiln Kesigen Alamlart BIZANS IMPARATORLUGU BIZANS TATROSU ISLAMIN YURSELISI HINDISTAN SANSKRIT DRAM! SANSKRIT GOSTERIM CiN'DE TWATRO. BATIAVRUPA “TIVATRO, IS 500.900 KILISE OVUNLARI DDINSEL KILISE OYUNLARININ SAHINELENMESL SOYTARILAR SOLENT Tivatro Tarihine Bolas 5 Ontacag Sonlarumda Avrapa Tivatrosu ve Oyun Yazarhge XILISENIN DISINDAKT GESTERIMLER YORESEL DINSEL OYUN, YAPIM DLIZENLEMELER| YONETMEN OYUNCULAR VE OYUNCULUK KOSTUMLER SAHNELER DEKOR (OZEL EFEKTLER VE MAKINELER muzik SeviRCI VE Sevig veRteRI DDINSEL-Di§s DRAMATIK BICIMMLER FARS: MORALITELER [AHLAK OYUNLARIL RETORIK ODALARI INTERLUDLAR TURNUVALAR, MUMMINGLER VE KILIK DEGISTIRME OVUNLARI RAL LIK GIRISLERI VE SOKAK GOSTERILERI ORTAGAG TIVATROSUNUN COKUSU Ve DONUSUME Tiyatro Tarikine Bakay 6 1400-1700 Avast ftalyan Tivatrosu ve Oyun Yazariga RONESANS DONEMI OYUN YAZARUG! BAROK CAGIN BASLARI NFOKLASIK OLKO INTERMEZZI VE OPERA YENI SAHINE UYGULAMALARININ GELIgiM| TIVATRO MMARISININ GELISIM SAPINE MARINELERI VE QZEL EFEKTLER MUZIK VE DANS: FESTIVAL ORTAMI SAHINE AYDINLATMASL COMMEDIA DELVARTE Tivatro Tarihine Bakiy vill 108 no uz "3 m4 5 6 n7 18 11 12 122 13, 123 125 128 128 129 11 13 134 Ortacagdan 1642'ye Kadar Ingitic Tivatrosu ERKEN TUDOR DEVE OYUN YAZARLIGH UNIVERSITE AYDINLARI “SHAKESPEARE VECAGDASLARI JAKOBEN VE CAROUINE DEVRI {ve lt. CHARLES DEVRI] VAZARLAR} TIVATRO MEVZUAT [HCKOMET DUZENLEMELERI OYUNCU TOPLULUKLAR! HAL TIVATROLARL OZEL TIVATROLAR DEKOR, SAHNE NONATIMI, (OZEL EFEKTLER Ve MUZIK KOSTUM sevikci STUART DONEMIISARAY! MASK OYUNLARE Tiyatro Tarthine Bakis 8 1700 Yilna Kadar Ispanyol Tivatrosu DIN OYUNLAR DIN-D'§] OYUNLARIN BASLANCICI iSANYA'DA PROFESYONEL TIVATRONUN B4SLANCICI LOPE DE VEGA Ve CACDASLARI CALDERON ve CAC DastARE CORRALES [VLU SAHNE} OYUNCU TOPLULUKLART OYUNCUIAR VE OYUNCULUK Kost, SATINEVEDEKOR SARAY EGLENCELERI Tivatro Tarihine Bakes 9 1500-1700 Yillars Arasinda Fransa’‘da Tiyatro 1650" TAN ONCE SARAY TIYATROSU VE OKULLARDA TIVATRO: 1595 ONCES! PARIS'TE HALK TIVATROSU 1595-1629 VILLARI ARASI HALK TIVATROSU NEOKLASIK ULKUNUN ZAFERI 1629-1660 VILLAR! ARASINDA OYUNCU TOPLULUKLAR! 11629-1660 VILLARI ARASINDA HALK TIYATROLARI 1629-1660 ARASI HALK THYATROLARINDA, SAHINE UYGULAMALAR DEKORDA FTALYAN ULKUSUINON ZAFERI, 1640-1660 HTALVAN ULKUSUNON YERLESMES), 1660-1700 11660-1700 ARASI FRANSIZ OYUN YAZARUIGH 11060-1700 VILLAR} ARAS! OYUNCU TOPLULUKLART FRANSIZ OYUNCU TOPLULUKLARININ ORGUTLENMES! 11660-1700 VILLARI ARASI TIVATRO MIMARISI VE SAHINE UYCULAMALART CONYEDINC! YUZVILIN SONU Tivatro Tarihine Bakas 169 169 173 175 176 8 181 1a? 190 194 12 193 198 201 202 dos 205 206 207 208 21 22 a3 23 15 216 29 219 221 222 225 227 229 230 21 23 25 240 240 242 24s 245 10 Dogu Tivatrosu iN JAPONYA DICER DOGU ULKELERI Tivutro Tarihine Bakis W Ingiliz Tivatrosw, 1642-1800 TEATRAL ETKINLIKLER, 1642-1660 TIVATRONUN YENIDEN YAPILANMAST ©YUNCU TOPLULUKLARI, 1660-1770 INcILiz OYUN YAZARLICI, 1660-1700 INCILIZ OYUN YAZARLIG!, 1700-1750 TTIVATROLARDA DEVLET DUZENI INciLiz OYUN VAZARLICI, 1750-1800 OYUN YAZAR) MALI POLITIKALAR. TIVATRO MMAR'Si 'SAHNE TEKNIKLERI KOSTUM GELENEG, 1660-1800 AKTORLER VE OYUNCULUK SANATI, 1660-1800 ‘SEVIRC! VE GOSTERIMLER ‘TASRA TIVATROSU AMERIKAN KOLONILERINDE TATRO Tivatro Tarihine Bakss 12 Onsekizinei Yitzyilda halya ve Fransa ITALVAN SAHNE TASARIMININ GELISiM ‘ONSEKIZINCI YUZVIL FTALYAN OYUN VAZARLIGH ‘ONSEKIZINCI YUZVILDA FRANSIZ OYUN YAZARUGH PARIS TIVATRO TOPLULUKUARI OYUN YAZAR! ‘OYUNCULAR VE O¥UNCULUK SANATE TIVATRO MIMAR'S! SAHINESEL UYGULAMALAR KOSTUM UGULAMALAR) Tivutro Tarihine Bakis 13, Onsekizinci Yisytida Kucey ve Dogu Avrupa Tiyatrosu ALMAN KRALLIKTIVATROLARL cizvi TVATROSU, ALMIANYA'DA ERKEN DONEM HALK TIVATROSU ‘GOTTSCHED VE NEUBER REFORMLARI TIYATRO TOPLULUKLAR|, 1740-1770 ALMAN OYUN YAZARUIGL, 1740-1787, ULUSAL TIVATROLARIN KURULUSU, 1770-1800 FL seHRODER ‘ONSEKIZINCI VUZMLDA SAHINELEME TEKNICINDE CELISMELER 249 249 274 2B 283 23 der 319 319 324 327 3m 37 337 339) aan 342 Baa 387 347 350 351 353, 355 357 362 364 IFFLAND VE KOTZEBUE ‘GOETHE, SCHILLER VE WEIMAR KLASISIZMI DIGER KUZEY AVRUPA ULKELERINDE TIVATRO VE OYUN YAZARUIG! “18HO'LERE KADAR RUS TATROSU, Tivatro Tarikine Bakry ncu Yiizyriin Baslarinda Avrupa ve Amerika Birle ROMANTIK AKIMIN TEORIK TEMELLERI ALMANYA’DA ROMANTIK OYUN YAZARLICI ROMANTIZM SONRASI AIMAN OYUN YAZARLIG! ALMANYA'DA TEATRAL ORTAM FRANSIZ TIVATROSU, 1789-1815 FRANSIZ OYUN YAZARLIGH, 1600-1850 FRANSA'DA TEATRAL ORTAM, 1804-1050 FRANSA'DA YONETMENLIK VE OYUNCULUK, 1800-1850 FRANSA'OA MEKAN, KOSTUM VE ISIKLAMA GELENEC, 1800-1850 RUS TIYATRO SANATI VE TIYATRO, 1800-1850 INGILIZ TIVATROSUNDA VENI AKIMLAR, 1800-1843 INGILIZ OYUN YAZARLIGI, 18:K-1850) INGILTERE'DE TESTRAL ORTAM, 1800-1843 MACREADY VE VESTRIS BiRLESIK DEVIETLER’DE TIVATRO, 1762-1815, AMERIKAN TIYATROSUNUN, ‘VAYGINUK KAZANMASI, 1815-1850 Tiyatro Tarihine Bakes 15 Ondokuzuncu Yiizytln Sonunda Avrupa ve ABD'de Tiyatro ve Oyun Yazarhge GERCEKCILIGIN BASLANGIC! FRANSIZ OYUN VAZARLIGI, 1850-1900 FRANSA'DA TATRO ORTAM, 1850+191% INGiLiz TIVATROSU, 1050-1850 INGILTERE TIYATRO ORTAMI, 1843-1860 INGILTERE TIVATRO ORTAMI, 1860-1880 INGILTERE‘DE TIVATRO UYGULAMALARI, 1880-7900 AMERIKA BIRLESIK DEVLETLERINDE TIVATRO, 1850-1870 "AMERIKA BIRLESIK DEVLETLERINDE TIVATRO, 1870-1895 ITALVA VE SPANYA'DA TIVATRO, 1850-1900 RUS DRAM VE THVATROSU, 1850-1900, ALMAN VE AVUSTURYA TIVATROSU, 7850-1900 Tiyatro Tarihine Bakes 16 Modern Tivatronun Baslangiet, 1875-1915 WAGNER VE SAXE-MEININGEN isin ZOLA VE DICER FRANSIZ DOGALCILAR /ANTOINE VE THEATRE LIBRE [OZGUR TH¥ATRO} FREIE SUHINE JOZCUR SAHINE] VE ALMAN GERCEKCILIC! 366 383 384 385 387 390 395 396 00 400 403 40 ant 413 415 422 424 427 29 49 444 445 447 453 455 458 462 467 an 478 479 432 486 489 489 493 495 496 498 ‘THE INDEPENDENT THEATRE !SAGIMSIZ TIYATROI VE INGILTERE'DE GERCEKCILIK IINGILTERE'DE DEVAM EDEN GELENEK, 1900-1914 MOSKOVA SANAT TIYATROSU VE RUSVA'DA GERCEKCILIK FRANSA’DA IDEALIZMIN YENIDEN CANLANISI |APPIA VE CRAIG. STRINDBERG VE FREUD ALMANYA’DA IDEALIST TIVATRO VE OYUN YAZARUC! INGILTERE'DE GERCEKC] OLMAYN TIYATRO IRLANDA RONESANS! RUs IDEALIZMi FRANSADA IDEALIZMIN YENIDEN CANLANISI TTALYA VE ISPANVA'DA TIVATRO, 1875-1915 ‘SIRLESIK DEVLETLER'DE TVATRO, 1895-1915, CONEMLI TEANIK VENILIKLER, 1875-1915 Tivatro Tarikine Bakis v7 Iki Savas Arasinda Avrupa'da ve Amerika Birlesik Devletleri'nde Tivatro ALMAN TIVATROSU VE OYUN VAZARLIGi, 1915-1940 FRANSA'DA TIYATRO VE OYUN YAZARLIGI, 1915-1940 ITALYAN TIVATROSU VE OYUN YAZARUIG|, 1915-1940 IsPANYA‘DA TIVATRO VE OYUN YAZARUG!, 1915-1940, RUSYA’DA TIVATRO VE OYUN YAZARLICR, 1917-1940 INGILIZ TIYATROSU VE OYUN YAZARLIGH, 1915-1940 ‘AMERIKA BIRLESK DEVLETLERF'NDE TIVATRO VF (OYUN YAZARLICH, 1915-1940 Tiyatro Tarihine Bakss 18 Avrupa'da ve Amerika Birlesik Devletleri’nde Tiyatro 1940-1968 FRANSIZ TIYATROSU VE OYUN YAZARLIGI, 1940-1966, ALMAN TIYATROSU VE OYUN YAZARLICI, 1940-1960 "AMERIKA BIRLESIK DEVLETLERI'NDE TIVATRO VE OYUN YAZARUGS, 1940-1968 INGILIZ TIVATROSU VE OYUN YAZARLICH, 1930-1968 ITALYA'DA TIVATRO VE OYUN YAZARUGI, 1940-1968 US TIVATROSU VE OYUN YAZARLIC, 1940-1968 (CEKOSLOVAKYA'DA TIVATRO VE (OYUN YAZARLIG), 1940-1958 LULUSLARARASI CEL iSMELER Tiyatro Torikine Bakis 499 502 504 506 507 510 a si4 516 518 520 521 523 528 529 533 534 5a 547 549 549 554 559 569 588 536 604 wor 608 608 19 1968'den Sonra Tivatro ve Oyun Ye 1968 SONRAS! ITALYADA TIVATRO VE OYUN YAZARLIGH 1968 SONRASI RUS TIVATROSU POLONYA VE CEKOSLOVAKYA'DA TIVATRO 1961 SONRAS’ ALWAN TIVATROSU VE OYUN YAZARLIGH 1968 SONRASI FRANSIZ TIVATROSU +1968 SONRASI INGILIZ TIVATROSL 1968 SONRAS! ABODE TIYATRO ik NoT Tiyatro Tarihine Balas wig 20 Afrika Tiyatrosu BAZI TEMEL KONULAR VE SORUINLAR NIJERVA CANA SIERRA LEONE KENYA UGANDA, TANZANYA, ZAMBIVA, ZIMBABWE VE BOTSWANA, MOZAMBIK, CINESISSAU, SAO TOME VE PRENSLICI, VECAPE VERDE SENEGAL FILDIS| RIVILARI MALI VE KAMERUN KONGO HALK CUMHURIVETI VE KONGO (ZAIRE, GUNEY AFRIKA KUZEY AFRIKA Tiyatro Tavihine Boks Ek I-TIVATRO TARIMININ DOGASI VE UGRAS ALAN UW. TIVATRO TARIHI ALANINDA ARASTIRMANIN MALZEMELERI 694 1 ELESTIRI VE KANITLARIN XULLANILIS IV: TARIMSEL ARASTIRMANIN SONUCLARINIILISKILENDIRMEK 697 Kaynakea Dizin 63 ou 616. 618 621 626 630 637 652 653 655 655 659) 664 666 667 659 er 672 ora 675 676 676 680 sat 689 693 693 699 m3 Editéritin Notu Ashinda, genis anlamyla da, gorsel bir sanat olan tiyatro, Aristoteles’ten beri gdsterimsel kism metne kaginilmaz ‘olarak boyun emis ve aksesuar gibi kabul edilen bu sanat ogunlukla edebiyatin bir tirine “indirgenmistit”. Oysa tarih boyunca teatral bigim ve geleneklerinin sintsiz zen- _ginligi tiyatro sanatmin, cok genel de olsa, tanimint yap- may! neredeyse olanaksiz kilmektadir. Temsili gormek igin seyircilerin bir arada durduklan yer anlamina gelen Yunanca sheatron sézciiiniin ctimolojisi bu sanatin bir bileskesini ancak kismi olarak agiklamaktadir. Dramatik tirlerin ve teatral bigimlerin dagimkhgina, bir de teatral ‘yapinin estetik, toptumsal ve maddesel kosullarinin gesit- liligi eklenir: Omewin bir ilket ritie!, bir bulvar oyunu, bir ortagag ayini ya da geleneksel bir Hint ya da Cin gsterimi arasinda ne gibi bir ayrim olacaktir? Tiyatro “yazar, teatral ortam, oyun kisileri, mimari, sahnesel mekin, dekor, konunun sergilenmesi, olay, se~ yirei, tragedya-komedya-dram gibi teatral kategoriler, ve sonugta, fivatro-ve-siir, ivatro-ve-mitzk, tivatro-ve-dans gibi sentezleri veson olarak da gesitli gisteriler, sitk oyun- Jan, kukla sanati, vb, gibi” tiyatronun yaninda yer alan sanatlart ele aldigs i¢in son derece karmasik ve “tuhat” bir yapidir. ‘Tiyatro adi verilen bu “tuhaf” olguyu tammak igin her seyden dnce ona hangi gézle bakildh, hangi pers- pektif dahilinde ve hangi elestiri agisina gére ele alnds- fami bilmek gerekmektedir, Clinkii teatral nesneyi yaratan ‘olmasa da, izerinde yapilan konugmay' yaratan sey bakis olsa gerek. Bu bakisa ise antropoloji, sosyoloji, fenome- noloji, géstergebilim ve edimbilim gibi yéntembilimsel ve beseri bilimsel hafizayle ulasilmaktadir, Oscar G. Brockett’in Tiyatro Tarihi kitabn tim bu faktorleri ele almastyla dinyada bugiine kadar bu alanda yapilmig en kapsamli ve en énemli gahsma olarak kabul edilir. Tiyatronun kékenlerinden Batt tiyatrosunun bitin evrelerine, Dogu tiyatrosundan Afrika tiyatrosuna kadar tiyatromun iz biraktigs bitin topraklara ugrayan bu kitap, aidas tiyatroyu 1990" lara kadarizlemesiyle de, tiyatroda hala en Gnemli kaynaklardan biriir. Son olarak, bu kitabin Titkgeye kazandinimasinda cemegi gegenleri anmak istiyorum; Sncelikle, bugiin Géste- rim Sanatlar bask bir dizinin varlign séz konusuysa ve elinizdeki boyutta bir kitap bu diziden cikabiliyorsa, ‘bunun Raul Mansur’ un sayesinde yasam buldugunu atla~ yamamn, sonsuz tesekkiirler. Diger yandan Tivatro Tari- }inin okurla bulusmasim. Snemseyip, yayinlanabilmesi xl SSS SS eee ‘gin gerekli kosullart saglayan Dost Kitabevi Yaymlant sahibi Erdal Akalin’aieten tesekkiirler, Bu kitabm gevril- ‘mesi dlsiincesi sevgili hocalarim Sevda Sener ve Metin And’m yonlendimeleriyle oluymustur,tegekktir ediyonum, Yayina hazirlama asamasinda verdikleri her tii destek ve moral igin Ali Karabayram ve Nur Yalginkaya'ya ne kadar tegekkir etsem azdit. Kitabmn tasanm ve teknik ha. zarlik gibi hassas ve incelik gerektiren sireglerini yiiriiten Fethat Babacan ve Mehmet Dirican'a gosterdikleri zen ve sabir iin binlerce tesekkii. Tivatro Tarihi, yazarinun tasarladigy Szgin haliyle ya- yimlaniyor, Buarada, 1997 "de kitap gevrilmeye baslandi- Xl Sunda elimizdeki metinde yer almayan ancak sonradan, 1999 Allyn & Bacon basiminda yer verilen “Afrika Tiyat. ost” béliimti de son anda gevrilip kitaba eklenmistr, Ulkemizde bu alanda biyik eksikligi duyulan kitap, yillardrr stiren geviri ve yaya hazirlama asamalarindan sonra nihayet okurla buiusuyor. Elinizdek’ kitapta hem metinleri daha agik kilmak hem de dénemlerin tiyatro lezzetinin anlasilmast igin her bé- liimde pek gok resim ve illstrasyon kullanulmughr. Bu an Jamda, kuse kégida basil 1000"e yekin resimle, bir yérsel s6len de beklemektedir okuru {yi okumalar... ve iyi seyirler Jndnii Bayramogiu TIVATRO TARIMI Ons6z Bu kitabin ilk baskist 1968"de, ikinci baskisi 1974'te, aigiineil baskisi 1977'de ve détdiineit baskist 1982'de yayumlandt, Blinizdeki beyinci baskida ise tivatronun geg- misini konu alan incelememi giincellemek amacindayim. Eger énceki baskilar gibi bu kitap da kabul g6riirse kendi- mi miltesekkir hissedecegim. Bu yeni baskida, kimi aynntilan belirgin kilmak ve Kayitlan yenilemek igin metinde kiigik degisiklikler yap ‘um, Dah genis capls degisiklikler yaptigam botiimler ise IL Diinya Savast, Dogu Tiyatrosu (Hint, Cin ve Japon) ve Elizabeth dinemi tiyarosuyla ilgili boldimlerdit. Kimi yen iiistrasyonlar,dzellikle son béliimde, kitaba eklendi, ‘Vine de kitabin genel format: degismeden kaldh Bu baskida, baslangiemdan 1985°e kadar tiyatronun kat ettigi yolu irdeledim, Avrupa ve Birlesik Amerika ti- yatrosu iizerine yaptyam ézel vurgularin yant sire Dogu Tiyatrosu’nu cok daha genis bigimde ele aldim, Tiyatro, oyun yazarligi, yénetmenlik, oyunculuk, kos- ttim, makyaj, sahne tasarimu, isiklandirma, donatim, tiyatro mimarisi, makineler, 6zel efekiler, igletmecilik, izleyiciler ve elestiriyiigine aldigtigin son derece karmasik bir yapi- ddr, Bunlarin her irine ayrilan bbliim fark olsa da, satt edilen konulann hepsine degindim, Omegin, drama teatral baglam olusturan dgelerden sadece biti oldugu igin, yal- nizca dramanm gelisimindeki anahatlara deginildi, zira bu Konu igin en az bu hacimde bir kitaba veya eni konu biiyiik bir galismaya ihtiyag var, Benim amacim, tek bir bilesenin sonu gelmez incelemesini yapmaktan gok, bir yap olarak tiyatro tarihinin kronolojik bir aktarimint sag. iamak. Ayrica,tiyatro kendisini sekillendiren gesitli giig- lerden ays: tutulamayacags igin, sadece tiyatronun nasil gelistigini degil, kimi durumlarda neden baz1 Szel yéne- limleri benimsedigini de anlatmaya galistim. Birgok olgu- dan s6z etmeme karsin, teme! olarak, her déneme kendi aytikst zelligini katan uygulamalar ve sonraki dénemleri de etkileyen egilimler iizerinde yogunlastim. Tarih, gecmisi yeniden kurmay1 amaglasa da, bu ti- miiyle olgusal bir calisma degildir. Bunun kantt ise, ster belingin olsun isterse gézden kagsin, mutlaka incelenmeli Bu yolla goriltirki, teatral uygulamalann akademik yén- temlerle yeniden yapitandinimast dénemden déneme bir- cok farkliiik gésterir. Okuru digiineeler arasindaki sayisiz farklihga karst uyanir, hethangi bir fikri kesinlemeden ‘nce bitgok farkh inceleme okumalarint Sneririm. Kendine bunlar: amag edinen bir kitap, elbette cok sayida akademisyene borglu durumdadir. Her metin igin~ Xill deki her katkiyt teker teker vurgulamam olanakst2, bunt yapmak kitabin uzunlugunu iki Katina gikarir, Bunun yeri- ne, hem temel kaynaklan igaret eden hem de ilesi okumalar dneren ve biliimlere gore diizenlenmis kaynakgalar ekle- ddim kitaba, Tiyatro zaman zaman grsel materyaller yar- chimyyla daba iyi agiklanabilir. Bu yiizden, hem metinleri daha agik kilmak hem de o ddnemdeki tiyatronun lezzeti- ai aktarmak igin her bolimde ilustrasyonlar kullandim, Bu kitabin hazirlanmasinda bitgok kisinin yardimt ol- du, Unlii akademisyenlerin gahsmalarina ek olarak, dersler xiv ve seminerlerde bildiklerime gok sey katan dgrencilere karst da borglayum. Kisilere, yayineilara, kitiiphanelere, ‘materyalleri Kullanmamiza izin veren koleksiyonlara ve koleksiyonculara duydugum minnet ilistrasyonlarin ve kaynak bilgilerinin yanina not dstiim. Aynea, D. Wilmeth, D, Rinear, M. Barranger, N. Gruber ve A. Riley’ye tesek- kiir ederim. Metni son kez okuyan ve dizinin hazirlanma- sinda degeri dlgilemez yardimlari dokunan S, Brady, W. Stotts, M. Bames, P. Pederson-Lawton ve R. Runkel'e de en sicak sikran duygularim gonderiyorum. Oscar G. Brockett TIYATRO TARIMI 1 Tiyatronun K6kenleri Teatral ve dramatik dgeler her toplumda bulunur, Bu olguye toplum yapilarinin karmastk ya da basit olmast degistirmez, Bu dfeler ilkel halklarin danstarinda ve t8- renlerinde oldugu dlgiide, bizim siyasal gosterilerimizde, gecit alaylanimzda, spor olaylarimizda, dini tbrenle- rimizde ve gocuklanimizn oyunlannda da apacik g6riltir Bununla beraber etkinliklere katilantar, gosteriyi, diya- logu ve catismay: kullanmalarina ragmen bu dgelerin aslinds teatral oldugunu diisiinmezler. Sonug olarak bir sanat bigimi olarak tiyatro ile diger etkinliklerdeki teatral

    You might also like