AKCENTY

Język starogrecki posiada tzw. akcenty muzyczne. Opierają się one na tonach.
Akcenty (ani odstępy) nie były zaznaczane aż do śmierci Aleksandra Wielkiego (324 r.
p.n.e.), którego podboje wiązały się z obowiązkiem nauki greki przez mieszkańców
podbitych ziem. Aby im to ułatwić, Grecy opracowali system akcentów.
1. Akcenty mogą padać tylko na 3 ostatnie sylaby wyrazu. Sylaby te nazywają się:
λύ - ο - μεν
Antepenultima - Penultima - Ultima
2. Miarą długości języka greckiego jest mora (z łac. opóźnienie). Długa sylaba trwa 2
morae, a krótka - 1.
3. Długość sylab:
a) zawsze krótkie - ε, ο
b) zawsze długie - η, ω, dyftongi* (z wyjątkiem -οι i -αι na końcu słowa)
c) długie lub krótkie - α, ι, υ; dla rozróżnienia mogą być zazn. jako ᾱ, ῑ, ῡ
*akcenty zaznaczamy nad drugą literą dyftongu (ού, οῦ); akcent nad pierwszą (όυ)
oznacza, że wypowiadamy litery osobno
4. Akcenty:
a) acutus (gr. ὀξεῖα - ostra, wysoka) - podnosi ton; wszystkie 3 ostatnie sylaby;
krótkie lub długie; tylko w słowach występujących pojedynczo lub
poprzedzających znak interpunkcyjny
- a - p - ú - oxytonon (ὀξῠ́τονος - ostry ton)
- a - ṕ - u - paroxytonon (παρα - przy)
- á - p - u - proparoxytonon (προ - przed)
- a - ṕ - u <- ma dodatkowe przyciąganie; jeśli ultima jest długa, akcent
może najdalej cofnąć się do penultimy
ἄνθρωπος -> ἀνθρώπου
b) gravis (gr. βαρεῖα - ciężka, niska) - obniża ton; tylko ostatnia sylaba, krótka
lub długa
-a-p-ù
Jeśli po słowie następują kolejne, ma ono akcent gravis:
ἀδελφός -> ἀδελφὸς καὶ μήτηρ.
c) circumflexus (gr. περισπωμένη) - z łac. wygięty; na dwóch ostatnich sylabach;
tylko długich; podnosi ton przez jedną morę, opuszcza przez drugą
- a - p - û - perispomenon (περισπώμενον)
- a - pˆ - u* - properispomenon (προπερισπώμενον)
- a - pˆ - u <- jeśli ultima jest krótka, a penultima długa i słowo potrzebuje na
niej akcentu, akcentem musi być circumflexus
-a-ṕ-u
δῶρον -> δώρου
*prawo kontonacji - proces wznoszenia się i opadania tonu głosu; nie może
być więcej, niż jedna mora pomiędzy kontonacją a końcem słowa
5. Znaki interpunkcyjne:
a) . - kropka (περίοδος - podróż)
b) ; - znak zapytania
c) · - średnik
d) , - przecinek