GELENEKSEL TÜRK TİYATROSU ÇALIŞMA KAĞIDI

1- Aşağıda boş bırakılan yerlere bilgice doğru sözcükleri yazınız.

a-Türk edebiyatında ilk modern tiyatro TANZİMAT döneminde ŞİNASİ’ nin yazdığı ŞAİR EVLENMESİ adlı
tiyatrodur.

b-Karagöz oyununun diğer adı “GÖLGE OYUNU veya HAYAL OYUNU”dur.

c-Karagöz oyunlarının piri ŞEYH MUHAMMET KÜŞTERİ kabul edildiğinden Karagöz oyununa KÜŞTERİ
MEYDANI adı da verilmiştir.

d-Karagöz oyununda kadın kılığına girmiş erkeklere ve bütün kadınlara verilen genel ada ZENNE denir.

e-Karagöz oyunundaki cüce ,ağzı laf yapan,yaygaracı tipin adı BEBERUHİ

f-Karagöz oyununda asıl oyunun yer aldığı bölüme FASIL denir.

g-Hacivat’ın müzik eşliğinde semai okuyarak perdeye geldiği bölüme MUKADDİME( GİRİŞ) denir.

h-Dört yanı seyircilerle çevrili bir meydanın ortasında belli bir konu çerçevesinde ,herhangi bir yazılı metne bağlı
kalmadan ,canlı oyuncularla doğaçlama olarak oynanan geleneksel oyuna ORTA OYUNU denir.

ı -Türk halk tiyatrosunda tek kişiyle oynanan oyuna MEDDAH denir.

i-Orta oyunun başlıca tipleri KAVUKLU ve PİŞEKAR

j-Orta oyununun oynandığı alana PALANGA denir.

k-Hacivat PİŞEKAR ile ,Karagöz de HACİVAT ile benzerlik gösterir.

l-Orta oyununda muhavere bölümü ARZBAR ve TEKERLEME olarak iki alt bölümden oluşur.

m- Kukla oyununda iki başkahraman bulunur : İBİŞ ve İHTİYAR

n-Türk halk tiyatrosu oyunlarının hiçbirinin metni yoktur.Bu sebeple bu metinler DOĞAÇLAMA oynanır.

2- Aşağıda verilen bilgiler doğruysa “D” yanlışsa “Y” yazınız.

a- ( D )Gölge oyunundaki kişiler birer tiptir.Bu tiplerin en önemlileri Karagöz ile Hacivat’tır.
b- ( D )Geleneksel Türk halk tiyatrosu türlerinin belli bir sahnesi yoktur.Halk arasında ,köy
meydanlarında ,kahvehanelerde oynanır.
c- ( Y )Geleneksel Türk halk tiyatrosunda müziğe pek önem verilmez.
d- ( D )Geleneksel Türk halk tiyatrosunda güldürü genellikle ağız ve şive taklitlerine dayanır.
e- ( D )Karagöz oynatan kişiye “Hayali”, hayalinin tef çalan ,şarkı söyleyen yardımcısına “Yardak “ denir.
f- ( Y )Karagöz oyununda mahallenin kabadayısı “Çelebi”dir.
g- ( D )Gölge oyunundaki farklı tipler aslında Osmanlıda yaşayan diğer toplulukları temsil eder.
h- ( Y )Karagöz oyunlarını Karagöz açar ve Semai söyleyerek perdeye çıkar.
i- ( Y )Kukla oyunlarının amacı sadece güldürmektir,eğitmek amacı yoktur.
j- ( D )Meddahlar anlattıkları hikayelerdeki kişilerin hepsini kendileri canlandırır.
k- ( D )Meddahlar sopa ve mendil kullanırlar.
l- ( Y )Köy seyirlik oyunlarında oyuncular ünlü kişilerdir.
m- ( Y )Orta oyununda oyunun baş komiği Pişekar’dır.
n- ( D )Orta oyununda dekor olarak yenidünya ve dükkan adı verilen iki pano kullanılır.
o- ( D )Geleneksel halk tiyatrosunda usta-çırak ilişkisi vardır.
p- ( Y )Geleneksel halk tiyatrolarının metinleri önceden hazırdır.
3- Aşağıda verilen bilgilerle ,kavramları eşleştiriniz.

KARAGÖZ – İBİŞ – MUHAVERE -

YENİ DÜNYA - PUSAT-KAVUKLU-

PİŞEKAR – HACİVAT - PALANGA-

ÇELEBİ – HACİVAT – FASIL

Orta oyununda bilip de bilmezlikten gelen ,her şeyi ters ya da yanlış anlayan tiptir KAVUKLU

Gölge oyununda müzik eşliğinde semai okuyarak perdeye gelen tiptir HACİVAT

Orta oyununda oyun alanına verilen isimdir PALANGA

Kukla oyununda kurnaz , hazırcevap tiptir İBİŞ

Gölge oyununda , bazen malı mülkü olan bazen de mirasyedi kılığında karşımıza çıkan tiptir ÇELEBİ

Zurnacının Kavuklu havasını çalmasıyla birlikte Kavuklu ile Kavuklu arkasının birlikte geldikleri ve konuşmaların
başladığı bölüm MUHAVERE ( DİYALOG)

Gölge oyununda sıradan halkı temsil eden ,okumamış,uyanık,hep iş arayan tiptir KARAGÖZ

Orta oyununda kullanılan dekorlardan biridir YENİ DÜNYA

Gölge oyununda ve orta oyununda asıl oyunun oynandığı bölümün adıdır FASIL

Orta oyununda oyuncuların kostümlerini koydukları yere verilen addır PUSAT

Orta oyununda oyunu açıp kapayan,daha aklı başında başkarakterdir PİŞEKAR

Gölge oyununda biraz mektep görmüş,yarı aydın,kurnaz tiptir HACİVAT

4- Geleneksel tiyatro ile modern tiyatroyu maddeler halinde karşılaştırınız.

GELENEKSEL TİYATRO MODERN TİYATRO

1.Belli bir sahnesi yoktur.Köy meydanlarında 1.Sahnede oynanır.

kahvehanelerde vb oynanır. 2. Yazılı metni vardır.

2. Yazılı metni yoktur.Doğaçlama oynanır. 3. Tiyatro için beli eğitimden geçilir.Okulu

3. Usta –çırak ilişkisi vardır. vardır.

4.Basit dekorlar kullanılır. Sopa ,mendil,masa vb 4. Oyunun konusuna göre dekor ve aksesuar

kullanılır.

5. Belli tipler vardır.Laz tipi,Rum doktor,Çelebi.Arnavut 5. Oyunun konusuna göre karakterler vardır.

Tuzsuz Deli Bekir,Karagöz vb.. 6.Konuya göre dram,trajedi,komedi türleri

6.Genellikle güldürme amaçlıdır. vardır.