Professional Documents
Culture Documents
5 6109279116689670845
5 6109279116689670845
11 - බුද්ධ ධතමභය
( නල නිතමපද්ය )
කුණු දීප් ඳටිඳවටිය
1
II ඳත්රය - පිළිවරු
01. 1. සිදුශත් පඵෝවේවණතු ලශතුපවේ බුද්ධත්ලයට ඳත්වීපභතු ඳසුල ෂ ප්රථභ උාවන ලව යයට
අයත් දවථවපේ මුල් ඳා පා ලියතුන.
2. සුද්පධෝාන රජවභව භාසිතු සිදුශත් කුභවරයවට ලවවය කිරීභට ඉදි ර දුතු භවළිදව වන න්
රතුන.
4. "වපබෝ අවපබෝ අයපවෝ යපවෝ ච" යන දවථවපලතු කියපලන ධතමභ රුණු ශඳුතුලන
පඳොදු නවභය ලියතුන.
9. පවේඛියව ධතමභලට අනුල ආශවර ඳරිපබෝජනපේ දී පිළිඳ දිය යුව යශඳත් පුරුදු පා ක්
ලියතුන.
10. "ඈේ දලිතු ල සී ගිය ඇත් රජ ය . භෑේ වලණක් ඝන බුදුරැසිතු ව දී ගිය බුදුරජවපණෝය
ය ..." යන ඳවඨය ඇවෂත් ධතමභ ග්රතුථය ශව එහි වලරයව න් රතුන.
(රකුණු 02 )
(රකුණු 02 )
(රකුණු 02 )
(රකුණු 02 )
2
(රකුණු 02 )
(රකුණු 02 )
උත්ාවනඹේ නතියවීභ
අරකභ
නරෝධ කයන ඵ
(රකුණු 02 )
8. අත්ථි සුඛඹ ඹනු, ධාර්මික උඳඹා ඳඹා ගත් ධනඹක් තභේට ඇතැයි සිතීනභේ ඇතින තුටයි
(රකුණු 02 )
3
9. ආවාය ශං රීරීභට කලිේ මුඛඹ විෘත නනිරීරීභ
(රකුණු 02 )
(රකුණු 02)
02. 1. බුදුරජවණතු ලශතුපවේ ව්ලවබවභා ඳරිවරය ආශ්රිේල ලව් භාස ව්ථවන පා ක් න් රතුන.
4
වඹන ් කාරඹ - භකුර ඳර්තඹ
යජගවනුය සිත් අරන සුළුඹ. ිබනරෝධඹ සිත්කලුඹ. නචෟය ප්රඳාතඹ සිත්කලුඹ. නව්වාය
ඳර්තඹ ඳාර්ල්නඹ ල ව ප්තඳර්ණී ගුවා ද සිත්කලුඹ. ඉසිගිලි ඳර්තනේ කාරශිරා ද
සිත්කලුඹ.....
- විලාරා භවනුය උනද්න, නගෝතභක, ත්තේඵක, ායේදද ආදී යභණීඹ ්ථාන රැක් ද
ර්ණනා නකිට ඇත.
- උරුනල් දනව් නේනානී නේ ිබඹේ ගභද ර්ණනාට රක් කය ඇත. නේ භූමි බාගඹ
යභණීඹ ඹ. න රැවැඵ ප්රිඹජනකඹ....
පිළිතුය භ්තඹක් නර රකා රකුණු ප්රදානඹ කයේන. කරුණු තුනක්ත් දක්ා තිිසඹ යුතුඹ.
(රකුණු 03 )
3.
අඳ අට ඇති ඳරියනේ සිඹලුභ ේඳත් මිිබානේ ඹවඳත පිණිභ නවේතු නව්.
බුදු දවභ ඳාරිරික ේඳත් ආයක්ා කය ගැනීභ දවා ටිනා උඳනද් යාශිඹක් රඵා නදන
අතය එයිේ අඳට රඵාගත වැරී ප්රනඹෝජන ද නඳේා දී ඇත.
ජර ේඳත ආයක්ා රීරීභ පිළිඵ බුදු දවභ ප්රමුඛතාක් දක්යි. ජරඹට මත්රා රීරීභ, නකශ
ගැසීභ යදක් ඵත්, එඹ භික්ෂූේ වේනේරා නනිකශ යුත්තක් ඵත් නඳේා දී ඇත. පිරිසිදු
ඳානීඹ ජරඹ රඵා ගැනීනභේ නීනයෝගී ජීවිතඹක් ගත කර වැරීඹ.
පිරිසිදු ාතඹ ද ඳාරිරික ේඳතරී. පිරිසිදු ඳරියඹක් ඳත්ා ගේනා ආකායඹ චුල්රේග
ඳාලිනේ ත්තක්ඛේධකනඹ ල වි්තය නකිට ඇත.
5
ත්ඹාට ප්රධාන ලනඹේ ආවාය රඵා නදේනේ තුරුරතාඹ. ෘක් රතා ංයක්ණඹ
ේඵේධනඹේ බුදු දවනභ ල උඳනද් රඵා දී ඇත. බුදුයජාණේ වේනේ විසිේ නාේතය
ැවීභ දිා රෑ පිං ැනඩන පිංකභක් නරද නද්ලනා නකිට ඇත. නඵෟද්ධ උඳනද් පිළිඳදිමිේ
ඳාරිරික ේඳත් ආයක්ා කයේනේ නේ ර්තභානනේ අඳට මුහුණදීභට සිදු ඇති ගංතුය,
නාඹඹෑේ, ල්න ආඵාධ ආදී පීඩාේනගේ මිදී සු ඳවසු ජීවිතඹක් ගත රීරීභට වැරී නු
ඇත.
(රකුණු 05 )
3. පුද්ද ජීභාේපේ වවතමථ ත්ලයට උඳපාව් වඳයන ග්රතුථයක් පව ධ්භඳාය ඇදයීභට ක්
රතුන.
ඹං කත්ා නානුතප්ඳති
විඳාකං ඳටිනේති
(රකුණු 02)
2. ඹභක් රීරීනභේ ඳසුතැවීභට සිදු නනිනව්ද, ඹභක විඳාකඹ ප්රීතිනඹේ වා නිේනසිේ යුතු විඳිඹ
වැරී නව්ද එඵඳු ක්රිඹාර ිබයත විඹ යුතුඹ.
නවෝ
සි ලකයන විට ඳසුතැවීභට නවේතු නනින, තුට දනන ක්රිඹාේ ල ිබයත විඹ යුතුඹ.
(රකුණු 03)
6
3
පුද්ගර ජීවිතඹ ාර්ථකත්ඹට ඳත් කය ගැනීභ දවා උඳනද් ඳඹන, ප්රානඹෝගික අදාශ කය
ගත වැරී භා වැඟි රේථඹක් නර ධේභඳදඹ වේ කශ වැරීඹ.
ධේභඳදනේ එන ගාථා ධර්භඹේ ල ඇතුශත් උඳනද් භඟිේ නවි නයක වඳුනා ගැනීභට භඟ
නඳේයි.
සිනත් ේසුේ ඵ ඇති කය ගැනීභ වා වීර්ඹේත ක්රිඹා නකිට ජීවිතඹ ජඹ ගැනීභට උඳනද්
රඵා නදයි.
වජීනනඹේ ක්රිඹා රීරීභට අල්නප්්ඡ ඵ ඇති කය ගැනීභට චාේ ජීවිතඹක් ගත රීරීභට ඉතා
ටිනා උඳනද් රඵා නදයි.
අධික ආලාේනගේ, අනප්ක්ාේනගේ නතිය ධනඹ උඳඹා නගන ාර්ථක මිිබනකු වීභට
උඳනද් රඵා නදයි.
භාජගත ජීවිතනේදී ඇසුරු කශ යුතු වා නනිකශ යුතු පුද්ගරඹේ වඳුනා ගැනීභට භඟ
නඳේයි.
පුද්ගර නඳෟරුඹ ිබැයදි ක්රිඹාකායකේලිේ නගිඩ නඟා ගැනීභට ඉතා ටිනා උඳනද් රඵා
නදයි.
භ්තඹක් නර ධේභඳදනඹේ නභනරි ජීවිතඹ ාර්ථක කය ගැනීභට නභේභ ඳයනරි
ජීවිතඹ ාර්ථක කය ගැනීභට අලය උඳනද් රඵා නදන ඵ වේ කය තිබීභ අලය නව්.
(රකුණු 05)
1. දානඹ (දානං)
සීරඹ (සීරං)
7
ඳරිතයාගඹ (ඳරි්චාගං)
ෘජු ඵ (අජ්ජං)
භෘදු ඵ (භද්දං)
තඳ (තඳං)
අනරෝධඹ (අක්නකෝනධෝ)
ඉසීභ (ඛේතී)
(රකුණු 02 )
2. දානඹ
යටැසිඹානේ ආර්ථික සුයක්ෂිතතා තවවුරු කයලීභ වා අලය ප්රාේධනඹ රඵාදීභ 'දානඹ'
ඹේනනේ අර්ථත් නකනර්.කෘෂිකර්භාේතඹ, නශාභ ආදී ජීන ෘත්තීේ ආයේබ නකිට
ක්රිඹාත්භක කයනගන ඹාභට අලය ඳවසුකේ ඳඹා දීභයි.
සීරඹ
කායික, ාචසික ංයනඹේ යුක්ත වීභ, දාචාය ේඳේන අනඹකු වීභ, ප්රතිඳත්තිගරුක වීභ වා
අේ අඹට ආදර්ලත් වීභ 'සීරඹ' යි. චාරිත්ර ාරිත්ර ගැන ැරරීලිභත් ක්රිඹා රීරීභ මලික ලනඹේ
සීරඹට අඹත් නව්.
ඳරිතයාගඹ
ඳාරකඹා තභ යටැසිඹනේ ඹවඳත දවා තභ කාරඹ,ශ්රභඹ,ධනඹ සු ඳවසු ඹනාදිඹ කැඳ රීරීභ
ඳරිතයාගඹයි.
ෘජු ඵ
ිබැයදි තීේදු තීයණ ගැනීභට ඵාධාන නද්ලඳාරන ලතත්කේ ඥාති ඵතා ඳනක තඵා තය
අගතිනඹේ නතිය යුක්තිඹ වා ාධායණත්ඹ නනුනේ අලය කටයුතු රීරීභ.
8
භෘදු ඵ
භෘදු ඵ ඹනු, වදනත් නභිනශික් ඵයි. ජනතාට මුහුණඳෑභට සිදුන විවිධ ආර්ථික වා ාභාජික
ගැටලු වා අභිනඹෝගරට කාරුණික වැඟීනභේ ක්රිඹා රීරීභයි.
තඳ
භනා ඉේද්රිඹ ංයඹක් වා තැේඳත් සිතරීේ ජනතා අනප්ක්ා ඉටුන ඳරිදි ක්රිඹා රීරීභයි.
අනරෝධඹ
අවි ලංා
කායික වා භානසික ලංානේ නතිය මිිබා ඇතුළු ෑභ ත්ත් නකිට්ඨාඹක් නකනය ල භ
කටයුතු රීරීභයි.
ඉසීභ
දුයදිග සිතා ඵරා, ක්ණික තීයණරට නනි එශම ඉසිලිේත කටයුතු රීරීභයි.
අවිනයෝධතා
විවිධ අදව් වා භතාද දයණ පිරි් භග භධය්ථ ගැටුේලිේ නතිය කටයුතු රීරීභ.
(රකුණු 03)
3. ජනතා ලතාදී ඳාරකනඹකු විසිේ අනුගභනඹ කශ යුතු මරධර්භ අතයට ද යාජධර්භ අඹත්
නව්. ජනතා වා ඳාරකඹේ අතය ඳැතිඹ යුත්නත් පිඹ පුතු ඵතාට භාන නශේගතු
ඵතාරී. ඒ වා ද යාජධර්භ පිටු ඵරඹක් ඳඹයි.
දානඹ ඹනු, ආර්ථික ලනඹේ යටැසිඹේ සුයක්ෂිත රීරීභට කටයුතු රීරීභයි. ඒ තුළිේ
භාජඹ ්ඹංනඳෝෂිත නව්.
ඳාරකඹා ඳරිතයාගශීලි වීභ ිබා ජනතා සුඵාධනඹ දියුණු කශ වැරී නයි.
9
ඳාරකඹා සිල්ත් වීභ, ඉේද්රිඹ ංයනඹේ, අනරෝධනඹේ, අවි ලංානේ ක්රිඹා රීරීභ
ිබා ිසනඹේ, ැනකේ නතිය වජීනනඹේ වා ාභකාමී ජීත්වීනේ වැරීඹා
රැබීභ.
ෘජු ක්රිඹා රීරීභ ඉසීභ වා භෘදු ඵ නවේතු නකිට නගන ජන ලතකාමී තීයණ ගැනීනේ
වැරීඹා රැන්බ. ඒ වයවා යුක්තිඹ වා ාධායණත්ඹ යජඹන භාජ ටපිටාක්
නගිඩනගා ගත වැරීඹ.
යනට් ජීත්න භ්ත ජනඹානේ අදව්රට ගරු රීරීභ නවේතුනේ ප්රජාත්රේතාදඹ
තවවුරු නව්.
(රකුණු 05)
(රකුණු 02)
2.
රක්දි බුදු භනේ යාප්තිඹ දවා නදන ඳෑති් යජතුභානගේ අමිර නභනවඹක් සිදුවිඹ.
යජතුභා ඳශමු බුදු දවභ ැශනගන යට ැසිඹේට ද බුදු දවභ ැශ ගැනීභ වා ආදර්ලඹක්
ැඳයීභ.
10
භවනභව්නා උඹන ඟ තු නකිට පජා නකිට එ ල විනඹ සීභා පි ලටුා භවා විවායඹ
ඉදිනකිට ේබුද්ධ ලානනේ ඳදනභ දැමීභ.
අරිට්ඨ කුභායඹා ඇතුළු පිරි ලානඹට ඇතුශත් නකිට භික්ෂු භාජඹ ඇති රීරීභට කටයුතු
රීරීභ.
අනුරා නද්විඹ ඇතුළු කාේතාේට ඳැවිදි වීභ වා ංඝමිත්තා නතයණිඹ නගේා ගැනීභට
කටයුතු ැරැ්වීභ.
ශ්රී භවා නඵෝධීේ වේනේ දමදි සිට නභයටට නගේා ගනු රැබීභ.
රක්දි බුදු සුන ඳැමිණීනභේ ඳසු ඉදිකශ ඳශමු නනචතයඹ න ථූඳායාභඹ නගිඩනැංවීභ.
(රකුණු 03)
(රකුණු 05)
11
06. 1. පාලන ධතමභ වාදවයනවල ඳ ල ත්වීභට වඩුදුතු පශේව ව ප භාතු ාක්ලතුන.
1. නදන ධර්භ ංගාඹනා ඳැැත්වීභට තුඩුදුේ නවේතු ේනේ විලාරා භවනුය ැසි
ජ්ජිපුත්තක භික්ෂූණ් ද ්තුක් ඉදිරිඳත් රීරීභ. අකැඳ ව කරුණු දවඹක් කැඳ ඹැයි එභ
භික්ෂූහු ප්රකාල නකිට ක්රිඹාට නැංවව. නභඹ විිබල්චඹ රීරීනේ අලයතාක් ඇතිවිඹ. එනේභ
ධර්භ විනඹ පිරිසිදු ඳත්ානගන ඹානේ අලයතාඹ ද ඇතිවිඹ.
(රකුණු 02)
කාරානලෝක යජතුභා
(රකුණු 03)
3. නදන ධර්භ ංගාඹනානව් ප්රතිපර මවඹක් ව අතය ඒා ලාන ඉතිවාඹ නකනය ල ඵරඳෑ
ආකායඹ ලාන ඉතිවාඹ තුළිේ ප්රකට නව්.
ආදී කරුණු තුනක්ත් ඇතුශත් න නේ වි්තය කය ඇත්නේ රකුණු 05 රඵා නදේන.
(රකුණු 05)
12
07. ඳශේ වශතු භවේෘ ව අවරිතු පා ට ප ටි වටශතු ලියතුන.
2. ෂයවණ මිත්ේේව
3. වද්ධතමභරත්නවලලිය
4. බුදු පිළිභය
යයිගේ නකෝයශනේ නර්රුකාන ගනභ ල උඳත රද රනඵල් ගුණර්ධන කුභරු බුරුභ ජාතික
ය. විනඹාරංකාය ලමිඹේ නතිේ නර්රුකානේ චේදවිභර නමිේ ඳැවිදි විඹ. ඳසු බුරුභ
යටට ැඩභ නකිට ත්රිපිටකඹ වා බුරුභ බාාත් භනා ඉනගනනගන එ ලදීභ උඳේඳදා
රඵා ඳසු කනරකදී රංකාට ැඩභ කනශේඹ.
නඵෟද්ධඹානේ දවේ දැනුභ ර්ධනඹ රීරීභ වා රේථ රැක්භ උේවේනේ අතිේ යචනා
විඹ. ඳායමිතා ප්රකයණඹ, නඳිනවිඹ දිනඹ, ධර්භ විිබල්චඹ ඹන රේථ ඉේ රී ලඳඹරී.
1997 ජලි 04 න දින අඳත් ව උේවේනේනේ අදාවන කටයුතු ද ඉතා චාේ ආකායඹට සිදු
නකරිණි.
(රකුණු 05)
2 කශයාණ මිත්තතා
කශයාණ මිත්තතා ඹනු, ඹවඳත් මිත්රඹේ ඇසුරු රීරීභයි. නභ ලදී ැරරීලිභත් විඹ යුත්නත්
මිත්රඹානේ ඹ නවෝ තයාතියභ නනි ගතිගුණ නකනය ලඹ. ඔවුේ තු ද්ධා, සීර, චාග,
ඳඤ්ඤා ඹන ගුණ ධර්භ තභ ජීවිතඹට මීඳ කය ගැනීභ කශයාණ මිත්රඹේනේ ආශ්රඹ තුළිේ
අනප්ක්ා කය ගත යුතු ප්රමුඛ කරුණයි.
13
(රකුණු 05)
3. ද්ධර්භයත්නාලිඹ
(රකුණු 05)
4. බුදු පිළිභඹ
බුද්ධ ප්රතිභා ක්රි. ප. ඳශමුන සිඹනේ කණි්ක යජ භනේදී ිබර්භාණඹ වී ඇතැයි ැරනක්.
ග්රීක නයෝභ කරානව් ආබාඹ රඵා ගේධායනේ දී බුද්ධ ප්රතිභා ිබර්භාණඹ කය ඇති ඵ
විලායදයිේනේ භතඹයි. ලටි පිළිභ, ලඳි පිළිභ, ැතනඳන පිළිභ නවත් ඔත් පිළිභ ලනඹේ
පිළිභ ර්ග තුනක් නව්. ත්රිවිධ නනචතයඹ අතරිේ තුේැේන බුද්ධ ප්රතිභා නව්. බුදු පිළිභනේ
ඳසුකාලීන ංර්ධනනේ දී විවිධ මුද්රා වා ආන ිබර්භාණඹ විඹ.
(රකුණු 05)
ප්රවීණ පද් :
සුනන්ද හාමුදුරුව ෝ
14
15