Professional Documents
Culture Documents
Is Let Im Sistem Leri
Is Let Im Sistem Leri
(Operating Systems)
Donanım Katmanı
(Hardware Layer)
Çekirdek (Kernel)
• İşletim sisteminin ana bileşeni olan • Kernel which is the main
component of the operating
çekirdek, uygulama programları ile
system, acts as a bridge
donanım bileşenleri arasında köprü among hardware
vazifesi görür. components with application
programs.
• İşlemcide çalışan proseslerin • The management of
yönetimi, bellek yönetimi ve processes running on the
Giriş/Çıkış cihazlarının yönetimi gibi processor such as memory
management and input /
birçok temel işlev çekirdek tarafından output devices management
gerçekleştirilir. is performed by kernel.
Kabuk (Shell)
• Çekirdeğin sağladığı • Shell is intermediary a layer
servislere erişim sağlayan bir that provides access to
ara katmandır. services provided by the
• İki farklı kabuk çeşidi vardır: kernel.
– Komut istemi (CLI: • There are two different kinds of
command-line interface) Shell:
kullanan kabuk işlemlerin _Command system (CLI:
daha hızlı yapılmasını sağlar.
(DOS) (Close to the command-line interface)
system) It allows the shell processes
– Grafiksel arayüz (GUI: done faster using the
graphical user interface) command prompt.
kullanan kabuk ise - Graphical user interface
kullanıcının yapmak istediği
işlemleri daha hızlı tarif shell allows the user to be
edebilmesini sağlar. able to describe the
(Windows) (Close to the operations that the user
user)
wants, more quickly.
Proses (Process)
• Bir işletim sisteminde anahtar • Process as one of the key
kavramlardan biri olan Proses concepts in an operating
temel olarak “çalıştırılmakta system is a program that is
olan bir program” dır. being run.
• Bir kaynak program durgun • A source program is a
bir komutlar dizisi şeklinde series of passive
bulunurken, proses bu commands, while process
komutlar dizisinin işletilmesi
anındaki durumuna verilen is defined as an instance of
isimdir. operation of this
• Çok görevlilik (Multitasking) commands.
özelliğine sahip olan işletim • The operating systems,
sistemleri, aynı anda birçok which have Multi-tasking
prosesin çalıştırılmasına izin function, allows to run many
verir. Tek çekirdekli işlemciye process at the same time.
sahip olan bilgisayarlarda bu iş On computers with a single-
zaman paylaşımı esasına göre core processor, this work is
yapılır (time sharing)
done on the basis of time-
sharing.
Toplu İşleme (Batch Processing)
• A set of tasks, that users
• Kullanıcıların, bilgisayar sisteminde demand, should be done
independently and as a
bağımsız bir bütün olarak ve belli bir whole in a definite
sıra dahilinde işlenmesini istedikleri sequence is called Batch
hizmetler kümesine toplu iş (batch Job.
job) denir.
• Bilgisayar sistemlerine gönderilen • Jobs sent to the computer
işler, bir veya birden fazla programın system may consist of one
ayrı ayrı işletileceği alt adımlardan or more sub-steps the
oluşabilir. İşler genellikle adımların art program will be operated
separately. Jobs are usually
arda uygulanacağı biçimde düzenlenir. arranged to implement the
Her adım, bir öncekinin sonuçlanması steps repeatedly. Each step
üzerine işletime girer. will be executed after the
• Örneğin DOS işletim sisteminde bat conclusion of the previous
uzantılı dosyalarda toplu iş adımları one.
yer alır. • For example, steps in the
batch file is located in the
BAT extension of the DOS
operating system.
Dosya (File) &
Dizin/Klasör (Directory/Folder)
• Dosya, birbiriyle ilişkili veriler topluluğunu • The file is a structure of
(bir bilgisayar programının kaynak kodu, a storage unit used to
programın derlenmiş olan çalıştırılabilir store a group of data that
hali, metin-ses-görüntü verileri, vs.) bir related with each other.
saklama ünitesinde saklamak amacıyla • Directory (folder) is a
structure that allows the
kullanılan yapıdır. file to be grouped into a
• Dizin (Klasör) ise birbiriyle ilişkili hierarchical structure of
dosyaların saklama birimlerinde the storage unit related
hiyerarşik bir yapıda gruplanmasına with each other.
olanak sağlayan yapıdır. • Each operating system
includes commands
• Her işletim sistemi dosya/dizin yaratmak (system calls) to create,
ve yok etmek, dosyadan veri okumak ve delete files /folders, read
yazmak için komutlar (sistem çağrıları) and write the data from
içerir. the files.
Kaynak: www.gnu.org
Linux Dağıtımları
• The communication
• Farklı çalışma grupları tarafından Linux systems which have
çekirdeği üzerinde geliştirilmiş olan been developed on
işletim sistemlerine Linux Dağıtımları Linux core by
various working
denir (Linux distrubituon). groups called Linux
• Bilgisayara kurulmadan CD, DVD veya • The usage rate of
USB Bellek üzerinden doğrudan Linux distributions
çalıştırılabilen dağıtımlar da vardır. on desktop and
laptop computers
• Linux dağıtımları daha çok sunucularda are increasing
kullanılmasına rağmen masaüstü ve although it is usually
dizüstü bilgisayarlarda da kullanım used in servers.
oranı artmaktadır. • Linux distributions
• Gömülü sistemlerden, süper are also used in
bilgisayarlara kadar birçok donanım many types of
türünde kullanılan Linux dağıtımları da hardware From
vardır. embedded systems
to supercomputers.
Linux Dağıtımları:
• Created in 1992 by
• 1992 yılında Patrick Volkerding
Patrick Volkerding
tarafından yaratılan Slackware Linux, Slackware is the oldest
en eski Linux dağıtımıdır. Linux distribution.
• Grafiksel konfigürasyon araçları ve • It has a structure which
basit arayüzler sunmaktan ziyade, sizin is waiting for you to
Linux'a aşina olmanızı bekleyen bir become familiar with
yapıya sahiptir. your Linux rather than
the graphical
• Diğer dağıtımlar geliştirmesi zor fakat configuration tools and
kullanması kolay arayüzler sunarken, simple interfaces.
Slackware'de her şeyi çeşitli • While the other
konfigürasyon dosyalarını distributions offer
düzenleyerek halletmeniz gerekir. interfaces that diffficult to
• Bundan dolayı Slackware kullanmayı develop but easy to use,
in Slackware you need
düşünen acemiler Linux öğrenmek için to handle everything with
zaman harcamaya hazır olmalıdırlar. a variety of editing
configuration files.
Linux Dağıtımları:
• 1993 yılında ABD’de kurulmuş • It’s a commercial
distrubition of Linux
Red Hat şirketinin geliştirdiği which is developed by
Red Hat company was
ticari Linux dağıtımıdır. established In 1993 in
• İyi test edilmiş, nispeten kararlı the US.
• Well tested, due to the
bir Linux dağıtımı olması relatively stable Linux
distribution, in many of
nedeniyle, dünya çapındaki the worldwide server is
sunucuların bir çoğunda tercih preferred.
• Error reporting and beta
edilmektedir programs are open to
users and there are a
• Hata rapor etme ve beta number of e-mail list.
programlar kullanıcılara açıktır
ve çok sayıda e-posta listesi
bulunmaktadır.
Linux Dağıtımları:
• Fedora Core is
• Red Hat Linux un devamı olarak produced by a non-
adlandırılabilecek Fedora Core hiçbir profit organization that
kar amacı gütmeyen bir organizasyon can be called Red Hat
a continuation of Linux.
tarafından üretilmektedir. • Although it isn’t as
• Her ne kadar bir zamanlar efsane olan popular as Red Hat
Red Hat kadar büyük bir popülerliği had that once was a
legend, Linux is one of
yoksa da Linux dünyasının en sevilen the most popular and
ve en başarılı dağıtımlarından biridir. most successful
• Mandriva veya Suse kadar olmasa da distribution of the
World.
oldukça güncel paketlere sahip Fedora • Although Fedora hasn’t
onlardan daha sağlam ve kararlı bir got as much updated
dağıtım olması ile ünlüdür. package as Mandriva
or Suse, it is famous
for being more robust
and stable distribution.
Linux Dağıtımları:
• The Mandrake Linux
• Gaël Duval tarafından başlatılan project initiated by Gaël
Duval has changed its
Mandrake Linux projesi Connectiva name to Mandriva after
Linux ile birleşmesinden sonra adını the merger with
Mandriva olarak değiştirmiştir. Conectiva Linux.
• Developers, set out
• Geliştiriciler, Red Hat dağıtımından from the Red Hat
yola çıkmış, varsayılan masaüstünü distribution, has been
KDE'ye çevirmiş, kullanımı çok kolay translated the default
desktop into KDE have
bir kurulum ekleyerek "Linux'un destroyed the idea
kurulumu zordur" düşüncesini "Linux is difficult to
bertaraf etmişlerdir. install“ by adding a very
easy to use setup
• Alternatif bir işletim sistemi denemek • For home users who
isteyen ev kullanıcıları arasında want to try an
oldukça popülerdir. alternative operating
system it is very
popular.
Linux Dağıtımları: