Professional Documents
Culture Documents
PilingLarang Akademik12 Q1 Mod2 Akademikong Sulatin Pagsulat NG Ibat Ibang Uri NG Paglalagom Ver3
PilingLarang Akademik12 Q1 Mod2 Akademikong Sulatin Pagsulat NG Ibat Ibang Uri NG Paglalagom Ver3
HINDI IPINAGBIBILI
Pagsulat sa Filipino sa
Piling Larang Akademik
Kuwarter 1 - Modyul 2:
Akademikong Sulatin:
Pagsulat ng Iba’t Ibang Uri ng Paglalagom
1
Isinasaad ng Batas Republika 8293, seksyon 176 na “Hindi maaaring magkaroon ng
karapatang-ari (sipi) sa anumang akda ang Pamahalaan ng Pilipinas.Gayunman, kailangan
muna ang pahintulot ng ahensiya o tanggapan ng pamahalaan na naghanda ng akda kung
ito’y pagkakakitaan. Kabilang sa mga maaaring gawin ng nasabing ahensiya o tanggapan ay
ang pagtakda ng kaukulang bayad.”
Ang mga hiniram na materyales ( awit, kuwento, tula, larawan, ngalan ng produkto o
brand names, tatak o trademarks atbp.) na ginamit sa aklat na ito ay sa nagtataglay ng
karapatang-ari ng mga iyon.
Pinagsikapang matunton upang makuha ang pahintulot sa paggamit ng mga
materyales o mga kagamitang pampagtuturo na nasa online o sa mga aklat at iba pa . Hindi
inangkin ng mga tagapaglathala at mga may-akda ang karapatang pagmamay-ari ng mga
ito.
Inilathala ng Kagawaran ng Edukasyon- Dibisiyon ng Cagayan de Oro
Tagapamanihala ng mga Paaralan: Dr. Cherry Mae L. Limbaco, CESO V
.
Mga Bumubuo ng Modyul para sa Mag-aaral
2
Senior High School
Pagsulat sa Filipino
sa Piling Larang
Akademik
Kuwarter 1 - Modyul 2:
Akademikong Sulatin:
Pagsulat ng Iba’t Ibang Uri ng
Paglalagom
Ang aklat na ito ay magkatuwang na inihanda at sinuri ng mga edukador mula sa
mga publiko at pribadong paaralan at pamantasan. Hinihikayat naming ang mga
guro at ibang nasa larangan ng edukasyon na mag- email ng inyong mga puna at
mungkahi sa Kagawaran ng Edukasyon sa depeddivofcdo@gmail.com.
Mahalaga sa amin ang inyong mga puna at mungkahi.
1
Talaan ng Nilalaman
Aralin 1: Abstrak
Alamin ……………………………………………………………………………..1
Subukin: Pagsusuri sa Pahayag ………………………………………………..
Balikan: Pagkilala sa Pangunahin at Pantulong na Kaisipan ……………….2
Tuklasin: Pagsulat ng Abstrak ....................................................................3
Suriin: Pagsagot sa Katanungan ................................................................4
Pagyamanin : Elemento ng Abstrak............................................................ 5
Isaisip: Pagbubuod sa Natutunan………………………………………………
Isagawa:Pagsusuri sa Elemento ng Abstrak (Matrix) ……………………… 6
Tayahin :Pagtukoy sa Katangian ng Abstrak …………… ……………….. 7
Karagdagang Gawain: Pagsulat ng Abstrak: …………………………….… 8
Aralin 2: Sinopsis
Alamin ……………………………………………………………………………..9
Subukin: Pagtukoy sa Paksa ……………………………………………………
Balikan: Elemento ng Abstrak …………………………………………………10
Tuklasin: Pagsulat ng Sinopsis ...................................................................
Suriin:Pagsagot sa Katanungan..
……………………………………………………………………12
Pagyamanin : Panonood ng Episodo sa Internet …………………………..13
Isaisip: Pagbubuod sa Natutunan ……………………………………………….
Isagawa:Pagbubuos sa Parabula ………………………………………….. 14
Tayahin : Katangian ng Sinopsis ………………………………………….. 15
Karagdagang Gawain: Pagsulat sa Kwento ng Buhay …………………… 16
2
Aralin 3 : Bionote
Alamin …………………………………………………………………………… 17
SubukIn : Pagkilala sa Paksa…………………………………………………...
Balikan:Ipabatid sa Bawat Letra ………………………………………………18
Tuklasin: Pagsulat ng Bionote ....................................................................
Suriin:Pagsagot sa mga Tanong................................................................. 19
Pagyamanin: Bionote ni Galileo S. Zafra.................................................... 20
Isaisip: Paghahambing sa Bionote at Talambuhay…………………………… 21
Isagawa:Pakikipanayam.............................................................................
Tayahin : Katangian ng Bionote……………………………………………….. 22
Karagdagang Gawain: Sariling Bionote……………………………………….
Lagom …………………………………………………………………………………….23
Susi sa Pagwawasto…………………………………………………………………25-28
Mga Sanggunian....................................................................................................29
3
Para Saan ang Modyul Na Ito
Ang modyul na ito ay tungkol sa akademikong sulatin: Uri ng paglalagom na inihanda
para sa pag-aaral ng Filipino sa unang semestre ng ikalabindalawang baitang. Ito ay
naglalayong sanayin ang mga mag-aaral sa pagsulat ng iba’t ibang sulating lilinang sa mga
kakayahang magpahayag tungo sa mabisa, mapanuri at masinop na pagsusulat sa piniling
larangan.
Tatalakayin sa modyul na ito ang iba’t ibang uri ng paglalagom at ang kahulugan
katangian, layunin at gamit ng bawat isa. Hahasain ka sa pagsulat ng iba’t ibang
akademikong sulatin sa pamamagitan nang maayos na pagsunod sa mga panuntunan upang
matamo ang mga kasanayang hinahangad.
1. Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin ayon sa: (a) Layunin (b) Gamit
(c) Katangian (d) Anyo. CS_FA11/12PN-0a-c-90
2. Nakasusulat nang maayos na akademikong sulatin.CS_FA11/12PU-0d-f-92
3. Nakasusunod sa istilo at teknikal na pangangailangan ng akademikong sulatin.
CS_FAPU-0d-f-93
Paano Mo Matututunan
Upang makamit ang mga inaasahan, gawin ang mga sumusunod:
4
Mga Icon ng Modyul
ALAMIN Inihanay ang mga layunin sa aralin .Mahalagang
maunawaan ng mga mag-aaral kung ano ang
maaasahan nila sa aralin.
5
Ano ang Nalalaman Mo
Panimulang Pagtataya
Alamin natin kung gaano na ang lawak ng iyong kaalaman sa nilalaman ng
modyul na ito. Sagutin mo ang lahat ng aytem. Piliin ang letra ng tamang
sagot.
____1.Ito ay ang pinasimple o pinaikling bersyon ng isang sulatin o akda.
A. Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____2.Isang uri ng paglalagom na kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa tekstong
naratibo tulad ng kwento,salaysay ,nobela,dula,parabula at iba pa.
A. Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____3.Uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng personal profile ng isang tao.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____4.Uri ng lagom na karaniwang ginagamit sa pagsulat ng mga akademikong papel
tulad ng tesis, disertasyon, papel na siyentipiko at teknikal, lektyur at mga report.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____5.Ito ay bahagi ng akademikong papel o ulat na pinakahuling isinusulat ngunit
kadalasang unang binabasa ng mga propesor o mga eksaminer ng panel.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____6.Isang tala sa buhay ng tao na naglalaman ng kanyang academic career na madalas ay
makikita o mababasa sa mga dyurnal , aklat , abstrak ng mga sulating papel websites at iba
pa .
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____7.Sa pagsulat nito, mahalagang maibuod ang nilalaman ng binasang akda gamit ang
sariling salita.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____8. Elemento ito ng Abstrak na naglalaman ng pinakabuod ng bawat bahagi ng sulatin o
ulat.
A.Metodolohiya B.Delimitasyon C. Panimula D. kongklusyon
____9.Ang instrumentong ginamit sa pagtanto ng antas ng kasanayan sa pagsasalita ng mga
mag-aaral sa ikaapat na taon ay ang walang diyalogong film na pinamagatang “Ang
Pamana” na ginamit sa pagkuha ng datos sa pagkukuwento. (bahagi ito ng hal. ng
Abstrak)
A.Saklaw at Delimitasyon B.Metodolohiya C.Introduksyon D.Resulta
____!0.Maipakilala ang sarili sa madla sa pamamagitang ng pagbanggit ng personal na
impormasyon tungkol sa sarili at maging ng mga nagawa o ginagawa sa buhay. Ito ay
A. gamit B. layunin C. kahulugan D. Kalikasan
____11.Ang salitang ito ay gamitin upang madaling maunawaan at makamit ang totoong
layunin nito na maipakilala ang iyong sarili sa iba sa maikli at tuwirang paraan.
A. matalinghaga B. tayutay C.payak D.idyoma
_____12.Gumagamit ito ng hugis tulad sa pagsulat ng balita at iba pang obhetibong sulatin,
talagang inuuna ang pinakamahalagang impormasyon sa bionote .
A.baligtad na tatsulok B.tatsulok C.bilog D.kwadrado
_____13.Unang isulat sa bionote upang makita agad ang katauhan ng taong ipinakilala at
unang nakarehistro sa kamalayan ng mga taong ang taong ipinakikilala.
A.kasarian B.natapos C.tirahan D.pangalan
____ 14. Mahalagang isulat ito kung saan hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng akda.
A.sanggunian B. akda C.pamagat D. may-akda
_____15.Batayan sa pagsulat nito mula orihinal na sipi . Kung ang damdaming naghahari sa
akda ay malungkot dapat na maramdaman din ito sa buod na gagawin.
A. damdamin B.larawan C.tono D.salita
6
Aralin Uri ng Paglalagom:
1 Abstrak
Alamin
Subukin
Panuto: PAGSUSURI SA PAHAYAG: Suriin ang mga pahayag ,Isulat ang TAMA
kung ito ay nagtataglay ng katotohanan at MALI kung ito’y walang katotohanan.
1.Ang lagom ay ang pinasimple at pinaikling bersyon ng isang sulatin o akda.
Mahalagang makuha ng sinumang bumabasa o nakikinig ang kabuoang kaisipang
nakapaloob sa paksang nilalaman sng sulatin o akda.
7
Balikan
pantulong na kaisipan
pantulong na kaisipan
pantulong na kaisipan
pangunahing kaisipan
8
Tuklasin
Pagsulat ng Abstrak
9
Mga Dapat Tandaan sa Pagsulat ng Abstrak
1.Bilang bahagi ng alituntunin ng pagsulat ng mga akdang pang-akademiko, lahat ng
mga detalye o kaisipang ilalagay rito ay dapat na makikita sa kabuoan ng papel ; ibig
sabihin, hindi maaaring maglagay ng mga kaisipan o datos na hindi binanggit sa
ginawang pag-aaral o sulatin.
2.Iwasan din ang paglalagay ng mga statistical figures o table sa abstrak sapagkat hindi
ito nangangailangan ng detalyadong pagpapaliwanag na magiging dahilan para humaba
ito.
3.Gumamit ng mga simple ,malinaw at direktang mga pangungusap. Huwag maging
maligoy sa pagsulat nito.
4.Maging obhetibo sa pagsulat. Ilahad lamang ang mga pangunahing kaisipan at hindi
dapat ipaliwanag ang mga ito.
5.Higit sa lahat ay gawin lamang itong maikli ngunit komprehensibo kung saan
mauunawaan ng babasa ang pangkalahatang nilalaman at nilalayon ng pag-aaral ng
ginawa.
Suriin
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
3.Paano nakatutulong sa iba’t ibang larangan ang kasanayan sa paglalagom?
_____________________________________________________________________
10
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
4.Sa paggawa ng isang pananaliksik , bakit kailangang pinakahuling isulat ang isang
Abstrak ?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
5.Ano kaya ang bunga ng iyong gagawing Abstrak kung hindi ka sumunod sa mga paraan
sa pagsulat nito?
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
Pagyamanin
Ang layunin ng pananaliksik na ito ay ang malaman at mabatid kung ano ang mga
pinagdadaan ng mga batang ina sa anim na aspeto: emosyonal, espiritwal, mental, pinansyal,
relasyonal at sosyal. Ang sinabing pananaliksik ay sumailalaim sa quantitative method at
ginamitan ng nonrandom convenient sampling, kung saan ang mga respondente ay pinili ng
mga mananaliksik base sa “convenience”. Ang bilang ng mga respondente ay tatlumpo‟t lima
(35) na batang ina na may edad na labing-dalawa hanggang labing-walo na naninirahan sa
Sta. Rosa Alaminos, Laguna. Ang lumabas na resulta ay walang pagkakaiba ang mean score
ng anim na salik kapag grinupo sa antas ng huling pag-pasok, edad ng unang panganganak
at kapag igrinupo sa pagkakakilanlan; kung ito ay tumigil o ipinag patuloy ang kanilang pag-
aaral at mayroong pagkakaiba sa mean score sa emosyonal at sosyal na salik kapag igrinupo
sa estadong marital.
Source: LPU Laguna Journal of Arts and Sciences Psychological Research Vol. 2 No.2 September 2015
11
Isaisip
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________.
Isagawa
12
Tayahin
Panuto :PAGTUKOY SA KATANGIAN NG ABSTRAK: Suriin ang kahulugan,
kalikasan , mga katangian , layunin , gamit , anyo (porma) ng Abstrak . Isulat ito sa tasrt.
Nakikilala ang iba’t ibang akademikong sulatin – Abstrak ayon sa:
a. Layunin b. Gamit c.Katangian d. Anyo CS_FA11/12PN-0a-c-90
Abstrak
Kahulugan
Kalikasan
Katangian
Layunin
Gamit
Anyo(porma
)
Karagdagang Gawain
3.Metodolohiya 4.Resulta
13
Aralin Uri ng Paglalagom:
2 Sinopsis
Baitang : 12 Markahan : Una
Panahong Igugugol : IIkalimang Linggo
Alamin
14
Subukin
Panuto: PAGTUKOY SA PAKSA: Kilalanin ang tamang sagot sa mga katanungan.
Isulat ang titik ng tamang sagot.
____1.Maraming gawain dito ang nangangailangan ng masusing pagbasa.panunuod ,
pagsasalita, pakikinig at pagsusulat.
A. akademiya B.opisina C.kantina D.librai
____2. Ito ay isang siksik at pinaikling bersyon ng isang teksto. Pinipili rito ang
pinakamahalagang ideya at sumusuportang ideya o datos.
A.Abstrak B.Bionote C.Sinopsis D.Hawig
____3.Tinutukoy agad ang pangunahing ideya o punto kaugnay ng paksa . Ito ay :
A. Gamit B. Katangian C.Kahulugan D.Anyo
____4. Sa pagbubuod, basahin, panuorin o pakinggan muna ang buong teksto. Ito ay ;
A. Paraan B. Kalikasan C.Kahulugan D.Anyo
_____5. Ito ay panauhan ng panghalip na gamitin sa pagsulat ng sinopsis .
A. una B.ikalawa C.ikatlo D.ikaapat
_____6.Gamitin ito sa paghahabi ng mga pangyayari sa kwentong binubuod lalo na
kung ang sinopsis na ginawa ay binubuo ng dalawa o higit pang talata.
A.Pangngalan B.Pang-ugnay C.Pandiwa D.Pang-ukol
_____7. Mahalagang isulat ito kung saan hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng akda.
A.sanggunian B. akda C.pamagat D. may-akda
_____8.Ito ay maaaring lantad na makikita sa akda o minsan naman, ito ay di
tuwirang nakalahad kaya mahalagang basahing mabuti ang kabuuan nito.
A.buod B.abstrak C. tesis D. pahayag ng tesis
_____9. Batayan sa pagsulat nito mula orihinal na sipi . Kung ang damdaming
naghahari sa akda ay malungkot dapat na maramdaman din ito sa buod na
gagawin.
A. damdamin B.larawan C.tono D.salita
_____10. Katangian ng gamiting salita sa pagbubuod o pagsulat ng sinopsis upang
makamtan ang layuning makatulong sa madaling pag-unawa sa diwa ng
seleksyon o akda.
A. matalinghaga B.payak C.tayutay D.idyoma
Balikan
Metodolohiya
15
Saklaw at Delimitasyon
Resulta
Tuklasin
Pagsulat ng Sinopsis/Pagbubuod
1. Basahin ang buong seleksyon o akda at unawaing mabuti hanggang makuha ang buong
kaisipan o paksa ng diwa nito.
2. Suriin at hanapin ang pangunahin at di pangunahing kaisipan.
3. Habang nagbabasa,magtala kung maaari ay magbalangkas.
16
4. Isulat sa sariling pangungusap at huwag lagyan ng sariling opinyon o kuro-kuro ang
isinusulat.
5. Ihanay ang ideya sang-ayon sa orihinal na pagkakasunod-sunod. Laging sa
pangkasalukuyan ang gamit ng pandiwa. Gamitan din ng malaking titik ang pangalan
ng karakter sa unang pagbanggit nito.Tiyakin ang pananaw o punto de vista kung sino
ang nagkukwento.
6. Basahin ang unang ginawa, suriin at kung mapaikli pa ito nang hindi mababawasan
ang kaisipan ay lalong magiging mabisa ang isinusulat na buod.
Suriin
6..Kunin ang mga panghalip na panao na nasa ikatlong panauhan na maaaring( isahan
at maramihan) mula sa halimbawang sinopsis. “Ang Alamat ng Ko So Thah” hal. sila
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
7. Kunin din ang lahat ng pandiwang(verb) nasa pangkasalukuyang aspekto sa “Ang Alamat
ng Ko So Tah” hal. naninirahan -
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
________________________
8. Ganoon din ang lahat ng pang-ugnay sa “Ang Alamat ng Ko So Thah”. hal.bagamat
__________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
___________________________________________
Pagyamanin
18
Pamagat/
May-akda
Simula/
Tagpuan
Gitna
Wakas
Kinalabasan/Resolusyon
Isaisip
_______________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
_____________________________________________________________________
____________________________________
19
Isagawa
Tayahin
20
Sinopsis
Kahulugan
Kalikasan
Katangian
Layunin
Gamit
Anyo(porma)
Karagdagang Gawain
21
SIMULA
WAKAS SAGLIT NA
KASIGLAHAN
KAKALASAN KASUKDULAN
Subukin
Panuto : PAGKILALA SA PAKSA: Basahin at suriin ang mga katanungan at piliin ang
titik ng angkop na sagot. Isulat ito sa patlang.
_____1.Isang uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng personal profile ng isang tao.
Katu-katulad ito sa talambuhay o kathambuhay ngunit ito ay higit na maikli kompara sa
mga ito.
A.Bionote B.Abstrak C.Tesis D. Sinopsis
_____2. Ito ay isang maiksing tala ng personal na impormasyon na kalimitang ginagamit o
pinapahayag tungkol sa isang tao na panauhin, magtatanghal o sinumang ipakikilalala sa
isang kaganapan. Minsan ay maaaring makita rin ito sa likuran ng mga pabalat ng aklat at
kadalasan ay may katabi itong piktyur ng may-akda.
A. Sinopsis B.Abstrak C.Tesis D.Bionote
_____3. Ito ay karerang madalas na makikita o mababasa sa journal , aklat ,abstrak ng
mga sulating papel, web sites at iba pa.
A.Negosyo B. Medikal C.Akademiko D.Arkitektural
_____4.Maipakilala ang sarili sa madla sa pamamagitang ng pagbanggit ng personal na
impormasyon tungkol sa sarili at maging ng mga nagawa o ginagawa sa buhay. Ito ay
A.gamit B.layunin C.kahulugan D.Kalikasan
_____5. Ang Bionote ay maikli at siksik ang nilalaman. Ito ay
A.layunin B.anyo C.katuturan D.katangian
_____6.Ginagamit ang hugis na ito tulad sa pagsulat ng balita at iba pang obhetibong
sulatin, talagang inuuna ang pinakamahalagang impormasyon sa bionote .
A.baligtad na tatsulok B.tatsulok C.bilog D.kwadrado
_____7.Ang salitang ito ay gamitin upang madali maunawaan at makamit ang totoong
layunin nito na maipakilala ang iyong sarili sa iba sa maikli at tuwirang paraan.
A. matalinghaga B. tayutay C.payak D.idyoma
_____8.Isulat gamit ang panauhan ito upang maging litaw na obhetibo ang pagkakasulat
nito.
A.una B.ikalawa C.ikatlo D.ikaapat
_____9.Unang isulat sa bionote upang makita agad ang katauhan ng taong
ipinakilala at unang nakarehistro sa kamalayan ng mga taong ang taong ipinakikilala.
A.kasarian B.natapos C.tirahan D.pangalan
____10. Ang Bionote ay nabibilang sa pahayag na nagbibigay ng kaalaman sa mga
mababasa ukol sa kasanayan ng may-akda at mga parangal at nakamit nito.
A. naratibo B.impormatibo C.ekspresibo D.deskriptibo
23
Balikan
--- S
--- I
--- N
--- O
--- P
--- S
--- I
--- S
Tuklasin
PAGSULAT NG BIONOTE
24
networking site, sikaping maisulat ito sa loob ng lima (5) hanggang anim (6) na
pangungusap.
2. Magsimula sa pagbanggit ng mga personal na impormasyon o detalye
tungkol sa iyong buhay. Maglagay rin ng mga detalye tungkol sa iyong mga interes.
Itala rin ang iyong mga tagumpay na nakamit, gayunman, kung ito ay marami, piliin
lamang ang dalawa (2) o tatlong (3) na pinakamahalaga.
3. Isulat ito gamit ang ikatlong panauhan upang maging litaw na obhetibo ang
pagkakasulat nito.
4. Gawing simple ang pagkakasulat nito. Gumamit ng mga payak na salita upang
madali itong maunawaan at makamit ang totoong layunin nitong maipakilala ang
iyong sarili sa iba sa maikli at tuwirang paraan.
5. May ibang gumagamit ng kaunting pagpapatawa para higit na maging kawili-
wili ito sa mga babasa, gayunman iwasang maging labis sa paggamit nito. Tandaan
na ito ang mismong maglalarawan kung ano at sino ka.
6. Basahing muli at muling isulat ang pinal na sipi ng iyong bionote. Maaring
ipabasa muna ito sa iba bago tuluyan itong gamitin upang matiyak ang katumpakan at
kaayusan nito.
https://www.buzzle.com/articles/how-to-write-a-short-bio-on-yourself.html.
Tunghayan ang isang halimbawa ng Bionote hinggil sa buhay ni Gng. Alma Dayag
,koordineytor at may-akda ng aklat “Pinagyamang Pluma”
Katangian ng Bionote
1.Maikli ang nilalaman -Sikaping paikliin ang iyong bionote at isulat lamang ang
mahahalagang impormasyon,
2.Gumagamit ng ikatlong panauhang pananaw – Tandaan ,laging gumagamit ng
pangatlong panauhang pananaw kahit na ito pa ay tungkol sa sarili.
Halimbawa: Si Juan dela Cruz ay nagtapos ng BA at MA Economics sa UP-Diliman. Siya
ay kasalukuyang nagtuturo ng Macroeconomic Theory sa parehong pamantasan .
3.Kinikilala ang mga mambabasa o ang target market - kailangang isaalang-alang
ang mambabasa sa pagsulat ng bionote. Kung ang target na mambabasa ay mga
25
administrador ng paaralan , kailangang hulmahin ang bionote ayon sa kung ano
ang hinahanap nila.
4.Gumagamit ito ng baligtad na tatsulok - tulad sa pagsulat ng balita at iba pang
obhetibong sulatin, talagang inuuna ang pinakamahalagang impormasyon sa
bionote .
PINAKAMAHALAGANG IMPORMASYON
MAHALAGANG
IMPORMASYON
DI-
GAANONG
MAHALAG
ANG
IMPORMAS
YON
https://www.slideshare.net/CookiesAlajar/bionote-80249815
Suriin
26
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
______________________________________________________________________
2.Sinasabing ang Bionote ay kinikilalang isang marketing tool, ano sa palagay mo ang
dahilan?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
3.Sa pagsulat ng Bionote, bakit kailangang sundin ang baligtad na tatsulok?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
4.Bakit kailangang kilalanin ang mga mambabasa o target na market sa pagsulat ng
Bionote?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
5. Bakit pinapahalagahan nang malaki ang katapatan ng isang tao sa pagsulat ng
kanyang Bionote?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
Pagyamanin
Panuto : BIONOTE NI GALILEO S. ZAFRA: Buuin sa isang talata ayon
sa pagkakasunod-sunod ang bionote ng isang manunulat ng aklat na
“Filipino sa Piling Larangan (Akademik).
Dito rin siya kasalukuyang nagtuturo ng mga kurso sa panitikan,wika at araling Filipino.
Aktibo rin siyang kontribyutor sa mga akademikong journal sa iba’t ibang pamatasan at
institusyong pangkultura.
Nagtapos siya ng kanyang doktorado sa larangan ng Panitikan ng Pilipinas sa
Departamento ng Filipino at Panitikan ng Pilipinas sa University of the Philippines
-Diliman.
Si Galileo S. Zafra ay isang propesor, mananaliksik, manunulat at tagasalin.
Nakapaglathala na siya ng mga aklat tulad ng Balagtasan: Kasaysayan at Antolohiya
(1999) ,at nakapag-edit ng serye ng Sawikaan: Mga Salita ng Taon at Ambagan : Mga
Salita Mula sa Iba’t ibang Wika sa Filipinas na kapwa proyekto ng Filipinas Institute of
Translation sa UP Press.
Isaisip
Isagawa
Tayahin
Bionote
Kahulugan
Kalikasan
Katangian
Layunin
Gamit
Anyo(porma)
Karagdagang Gawain
28
Panuto: BIONOTE UKOL SA SARILI: Sumulat ng iyong sariling bionote .Sundin
ang wastong pamaraan sa pagsulat ng bionote . Isulat ito sa bondpaper at sikaping
lakipan ito ng iyong larawan .
Lagom
29
madalas na mababasa sa bahaging “Tungkol sa Iyong Sarili” na makikita sa mga social
network o digital communication sites. Layunin din ng bionote na maipakilala ang sarili sa
madla sa pamamagitan ng pagbanggit ng mga personal na impormasyon tungkol sa sarili
at maging ng mga nagawa o ginagawa sa buhay.
Tayahin
Pangwakas na Pagtataya
Panuto: Batay sa natutunan mo sa buong modyul , basahin at sagutin ang mga
katanungan. Piliin ang titik ng tamang sagot.
____1.Ito ay ang pinasimple o pinaikling bersyon ng isang sulatin o akda.
B. Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____2.Isang uri ng paglalagom na kalimitang ginagamit sa mga akdang nasa tekstong
naratibo tulad ng kwento,salaysay ,nobela,dula,parabula at iba pa.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____3.Uri ng lagom na ginagamit sa pagsulat ng personal profile ng isang tao.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____4.Uri ng lagom na karaniwang ginagamit sa pagsulat ng mga akademikong papel
tulad ng tesis,disertasyon,papel na siyentipiko at teknikal ,lektyur at mga report.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____5.Ito ay bahagi ng akademikong papel o ulat na pinakahuling isinusulat ngunit
kadalasang unang binabasa ng mga propesor o mga eksaminer ng panel.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____6.Isang tala sa buhay ng tao na naglalaman ng kanyang academic career na
madalas ay makikita o mababasa sa mga akita , aklat , abstrak ng mga sulating papel
websites at iba pa .
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____7.Sa pagsulat nito, mahalagang maibuod ang nilalaman ng binasang akda gamit ang
sariling salita.
A.Abstrak B.Sinopsis C.Bionote D.Lagom
____8. Elemento ito ng Abstrak na naglalaman ng pinakabuod ng bawat bahagi ng sulatin o
ulat.
A.Metodolohiya B.Delimitasyon C. Panimula D. kongklusyon
____9.Ang akita enting ginamit sa pagtanto ng antas ng kasanayan sa pagsasalita ng mga
mag-aaral sa ikaapat na taon ay ang walang diyalogong film na pinamagatang “Ang
Pamana” na ginamit sa pagkuha ng datos sa pagkukuwento. (bahagi ito ng hal. Ng
Abstrak)
A.Saklaw at Delimitasyon B.Metodolohiya C.Introduksyon D.Resulta
____!0.Maipakilala ang sarili sa madla sa pamamagitang ng pagbanggit ng personal na
impormasyon tungkol sa sarili at maging ng mga nagawa o ginagawa sa buhay. Ito ay
A.gamit B.layunin C.kahulugan D.Kalikasan
____11.Ang salitang ito ay gamitin upang madaling maunawaan at makamit ang
totoong layunin nito na maipakilala ang iyong sarili sa iba sa maikli at tuwirang paraan.
A. matalinghaga B. tayutay C.payak D.idyoma
_____12.Gumagamit ito ng hugis tulad sa pagsulat ng balita at iba pang obhetibong
sulatin, talagang inuuna ang pinakamahalagang impormasyon sa bionote .
A.baligtad na tatsulok B.tatsulok C.bilog D.kwadrado
_____13.Unang isulat sa bionote upang akita agad ang katauhan ng taong ipinakilala
at unang nakarehistro sa kamalayan ng mga taong ang taong ipinakikilala.
A.kasarian B.natapos C.tirahan D.pangalan
____ 14Mahalagang isulat ito kung saan hinango o kinuha ang orihinal na sipi ng akda.
30
A.sanggunian B. akda C.pamagat D. may-akda
_____15.Batayan sa pagsulat nito mula orihinal na sipi . Kung ang
damdaming naghahari sa akda ay malungkot dapat na maramdaman din
ito sa buod na gagawin.
A. damdamin B.larawan C.tono D.salita
Susi sa Pagwawasto
31
Modyul 2
Panimulang Pagtataya Modyul 2
1.D Aralin 1
2.B Subukin (p.1)
3.C 1.TAMA
4.A 2.TAMA
5.A 3. MALI
6.C 4. MALI
7.B 5. MALI
8.D
9.B
10.B
11.C
12.A
13.B
14.A
15.C
Modyul 2
Balikan (2)
Pangunahing kaisipan - .
Ang Coronaviruses ay isang malaking pamilya ng mga virus na maaaring magdulot ng
sakit mula sa karaniwang sipon hanggang sa mas malubhang sakit tulad ng Middle East
Respiratory Syndrome (MERS-CoV) at Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS-CoV).
Pantulong na Kaisipan _
***Ang mga coronavirus ay naisip na kumalat sa hangin sa pag-ubo/pagbahing at malapit
na personal na pakikipag-ugnay, o sa paghawak ng mga kontaminadong bagay o ibabaw
at pagkatapos ay sa paghawak ng bibig, ilong, o mata.
***Ang bagong coronavirus (nCoV) ay isang bagong uri na hindi pa nakilala sa mga tao.
***Maraming mga coronavirus ang natural na nakakahawa sa mga hayop, ngunit ang ilan
ay maaari ring makahawa sa mga tao.
Isagawa (p.6)
Rasyunal - Ang pag-aaral na ito ay tungkol sa kasanayan sa pagsasalita ng mga mag-
aaral sa ika-apat na taon ng pambansang mataas na paaralan ng Talevera,Nueva Ecija.
Hinangad sa pag-aaral na ito na matanto ang antas ng kasanayan sa pagsasalita ng mga
mag-aaral sa mga sining pangtanghalan tulad ng pasalitang pagkukuwento,
pagtatalumpating impromptu at ekstemporenyo.
Saklaw at Delimitasyon- Saklaw ng pag-aaral na ito ang labing limang (15) mga mag-
aaral na mag-rebyu sa ika-apat na taon. Nalimita ang pag-aaral sa kasanayan ng mag-
aaral sa pagsasalita sa mga gawaing pasalitang pagkukuwento at talumpating
impromptu,ekstomperenyo.
Pangwakas na Pagtataya
1.D 8.D
2.B 9.B
3.C 10.B
4.A 11.C
5.A 12.A
6.C 13.B
7.B 14.A
15.C
33
Mga Sanggunian
Aklat
Internet Sites
https://www.youtube.com/watch?v=6eSvZR23G7I
https://www.youtube.com/watch?v=3rDFyzUMZs0
https://www.youtube.com/watch?v=3THuUnF2LCY
https://www.biblegateway.com/passage/?search=Lucas+15%3A11-32&version=SND;FSV
https://www.sccgov.org/sites/covid19/Pages/coronavirus-
factstl.aspxhttp://filipinosapilinglaranggroup2.blogspot.com/2018/03/halimbawa-ng
abstrak.html
Journal
LPU Laguna Journal of Arts and Sciences Psychological Research Vol. 2 No.2
September 2015
34
Para sa mga katanungan o puna, sumulat o tumawag sa:
35