Οδηγίες Διδασκαλίας Δημοτικό ΤΠΕ 2021 2022

You might also like

You are on page 1of 85

ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ


«ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ (Τ.Π.Ε.)»
ΤΟΥ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2021-2022

Περιεχόμενα
1. Εισαγωγή ...............................................................................................................................2
1.1. Οι ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο.........................................................................................2
1.2. Διάρθρωση της Διδασκαλίας των ΤΠΕ για τον Πληροφορικό Γραμματισμό .................3
1.3. Προτεινόμενες διδακτικές προσεγγίσεις .......................................................................5
1.4. Αξιολόγηση των μαθητών ..............................................................................................6
1.5. Αντιμετώπιση μαθησιακών κενών .................................................................................7
Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών των Αξόνων μαθησιακών στόχων ανά Ενότητα και
Τάξη ...........................................................................................................................................8
2. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Α’-Β’ τάξη......................................................9
Α. Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ ...........................................................10
Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή .........................................................................10
Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη Ζωγραφική ...............................................................14
Δημιουργώ με τον κειμενογράφο...................................................................................16
Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ ......................................................................19
Γνωρίζω το Διαδίκτυο – Επικοινωνώ και συνεργάζομαι ................................................19
Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ.............................................21
Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες .......................................................................21
Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ................................................23
Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο.....................................................................................27
Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό..............................................................27
3. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Γ’-Δ’ τάξη ....................................................28
Α. Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ ...........................................................29
Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή .........................................................................29
Δημιουργώ και εκφράζομαι με παρουσιάσεις και πολυμέσα........................................32
Δημιουργώ με τον κειμενογράφο...................................................................................35
B. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ ......................................................................40
Γνωρίζω το Διαδίκτυο – Επικοινωνώ και συνεργάζομαι ................................................40
Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ.............................................42
Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες .......................................................................42
Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ................................................46
Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο.....................................................................................49
Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό..............................................................49
4. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Ε’ Δημοτικού ...............................................50
Α. Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ ..........................................................................51
Δημιουργώ με τον κειμενογράφο...................................................................................51
Δημιουργώ με πολυμέσα και παρουσιάσεις..................................................................54
Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ ......................................................................56
Γνωρίζω το Διαδίκτυο-Επικοινωνώ και συνεργάζομαι ...................................................56
Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ.............................................58
Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα ..................................................................58
Προγραμματίζω τον υπολογιστή ....................................................................................60
Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ................................................63
Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο.....................................................................................67
Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα
36, 115 21 Αθήνα
Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό..............................................................67
5. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών ΣΤ’ Δημοτικού..............................................68
Α. Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ ..........................................................................69
Δημιουργώ με τον κειμενογράφο...................................................................................69
Δημιουργώ και εκφράζομαι με παρουσιάσεις και πολυμέσα........................................70
Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ ......................................................................71
Γνωρίζω το Διαδίκτυο-Επικοινωνώ και συνεργάζομαι ...................................................71
Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ.............................................73
Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα ..................................................................73
Προγραμματίζω τον υπολογιστή ....................................................................................76
Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ................................................78
Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο.....................................................................................82
Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό..............................................................82
1. Εισαγωγή

1.1. Οι ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο


Οι Τεχνολογίες της Πληροφορίας και των Επικοινωνιών (ΤΠΕ) αποτελούν δομική
συνιστώσα της σύγχρονης κοινωνίας και έχουν επηρεάσει καθοριστικά κάθε πτυχή της
καθημερινότητας του πολίτη στους τομείς της διοίκησης, της οικονομίας, της εκπαίδευσης,
του πολιτισμού, της ψυχαγωγίας κ.λπ. Η αλματώδης ανάπτυξη και διάδοση των ΤΠΕ, ο
τεράστιος όγκος και η πολλαπλότητα της διαθέσιμης σήμερα ψηφιακής πληροφορίας, σε
συνδυασμό με την ταχύτατη παραγωγή νέας γνώσης, διαμορφώνουν ένα νέο κοινωνικό,
πολιτισμικό και εκπαιδευτικό περιβάλλον.
Στο πλαίσιο αυτό, οι ΤΠΕ αποτελούν βασικό εργαλείο για τον μετασχηματισμό του
σχολείου, την υποστήριξη και ενίσχυση της μάθησης και, τελικά, την αναβάθμιση του
εκπαιδευτικού αποτελέσματος. Τα νέα περιβάλλοντα των ΤΠΕ αλλάζουν ριζικά τον τρόπο με
τον οποίο οι άνθρωποι έχουν πρόσβαση, συγκεντρώνουν, αναλύουν, αναπαριστάνουν και
παρουσιάζουν την πληροφορία, επικοινωνούν και συνεργάζονται μεταξύ τους.
Διαμορφώνουν και καθορίζουν νέου τύπου ικανότητες που πρέπει να καλλιεργήσουν οι
μαθητές στα πλαίσια των βασικών τους σπουδών, ώστε να μπορούν να χρησιμοποιούν τις
ΤΠΕ με αποτελεσματικό, δημιουργικό και δεοντολογικά ορθό τρόπο. Οι ΤΠΕ εντάσσονται
στο Πρόγραμμα Σπουδών του Δημοτικού Σχολείου με στόχο την ενίσχυση της μάθησης, τη
συνεχή ανάπτυξη των μαθητών και την προετοιμασία της συμμετοχής τους στην Κοινωνία
της Γνώσης.
Το σημερινό σχολείο οφείλει να προετοιμάσει αποτελεσματικά τον αυριανό πολίτη της
Κοινωνίας της Γνώσης, προκειμένου να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις αλλά
και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της νέας εποχής. Λαμβάνοντας υπόψη ότι οι ΤΠΕ θα
συνεχίσουν να αναπτύσσονται και να διεισδύουν στο κοινωνικό πεδίο με ταχύτατους
ρυθμούς, η διδασκαλία των ΤΠΕ και του πληροφορικού γραμματισμού στο Δημοτικό
Σχολείο, προσδιορίζει και εξειδικεύει τις διαστάσεις του πληροφορικού γραμματισμού και
της υπολογιστικής, αναλυτικής, διεπιστημονικής κριτικής σκέψης, δηλαδή τις ικανότητες
(γνώσεις, δεξιότητες, στάσεις και αξίες για τις ΤΠΕ) που θα πρέπει να αναπτύξουν όλοι οι
μαθητές και είναι απαραίτητες για τη συνέχιση των σπουδών τους στο Γυμνάσιο και την
παραπέρα ζωή τους. Απώτερος στόχος είναι οι ΤΠΕ να συμβάλουν με νέα μέσα και νέες
πρακτικές στη βελτίωση του εκπαιδευτικού αποτελέσματος και, τελικά, στη διαμόρφωση
ενός νέου σχολείου.

1.2. Διάρθρωση της Διδασκαλίας των ΤΠΕ για τον Πληροφορικό Γραμματισμό
Ο όρος πληροφορικός γραμματισμός (ICT literacy) περιγράφει την ικανότητα των μαθητών
να χρησιμοποιούν τις σύγχρονες ψηφιακές τεχνολογίες, τα εργαλεία επικοινωνίας και τις
δικτυακές υπηρεσίες για την προσπέλαση, διαχείριση, ενσωμάτωση, αξιολόγηση,
δημιουργία και επικοινωνία πληροφοριών, με στόχο την επίλυση προβλημάτων και,
τελικά, τη μάθηση και τη συνεχή τους ανάπτυξη.
Στα σύγχρονα Προγράμματα Σπουδών ο πληροφορικός γραμματισμός θεωρείται γνωστικό-
μαθησιακό αντικείμενο αντίστοιχης σπουδαιότητας με τον γλωσσικό γραμματισμό
(literacy), τα μαθηματικά και τον επιστημονικό γραμματισμό (scientific literacy). Κατά
συνέπεια, η ένταξη των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο δεν έχει ως στόχο την εξοικείωση των
μαθητών με τους υπολογιστές και με συγκεκριμένα λογισμικά ούτε, πολύ περισσότερο, την
κατάρτισή τους σε εφήμερες τεχνολογικές δεξιότητες. Κάθε άτομο στο μέλλον και
επομένως κάθε παιδί στο παρόν, εκτός από τις ικανότητες της γραφής, της ανάγνωσης και
της αριθμητικής θα πρέπει να διαθέτει και ικανότητες Υπολογιστικής Σκέψης.
Οι ΤΠΕ δεν αποτελούν ένα εξαιρετικό (σπάνιο) γεγονός στην τάξη αλλά είναι πλήρως
ενταγμένες στην καθημερινή εργασία μαθητών και δασκάλου και σε όλα τα αντικείμενα
του Προγράμματος Σπουδών με στόχο:
 την υποστήριξη των σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων για τη μάθηση
 την επίλυση προβλημάτων και την ανάπτυξη της κριτικής υπολογιστικής σκέψης
της δημιουργικής ικανότητας των μαθητών
 την υποστήριξη διερευνητικών, εποικοδομητικών και συνεργατικών μαθησιακών
δραστηριοτήτων
 τη διατήρηση ενός παράθυρου επικοινωνίας με το σύγχρονο κόσμο, με στόχο την
ενίσχυση της μάθησης.
Το προτεινόμενο πλαίσιο ένταξης των ΤΠΕ στη βασική εκπαίδευση, διαρθρώνεται σε
τέσσερις αλληλοεξαρτώμενες συνιστώσες:
Οι ΤΠΕ ως μαθησιακό-γνωστικό εργαλείο (cognitive tool): Οι ΤΠΕ διατρέχουν οριζόντια
όλα τα αντικείμενα του Προγράμματος Σπουδών και θεωρούνται μέσο υποστήριξης των
σύγχρονων παιδαγωγικών προσεγγίσεων, εργαλείο επικοινωνίας, διερευνητικής και
συνεργατικής μάθησης, ανάπτυξης της κριτικής σκέψης και της δημιουργικής ικανότητας
των μαθητών.
Οι ΤΠΕ ως μεθοδολογία επίλυσης προβλημάτων: Οι μαθητές εμπλέκονται σε
δραστηριότητες επίλυσης προβλημάτων που έχουν ως σκοπό την καλλιέργεια δεξιοτήτων
μεθοδολογικού χαρακτήρα (επεξεργασία δεδομένων, μοντελοποίηση λύσεων,
δημιουργικότητα και καινοτομία) και δεξιοτήτων υψηλού επιπέδου (διερεύνηση, κριτική
και αναλυτική σκέψη, συνθετική ικανότητα, ικανότητες επικοινωνίας και συνεργασίας).
Οι ΤΠΕ ως τεχνολογικό εργαλείο: Οι μαθητές εξοικειώνονται με τους υπολογιστές και τα
σύγχρονα εργαλεία των ΤΠΕ. Ο άξονας αυτός στοχεύει στη συνεχή ανάπτυξη τεχνικών
δεξιοτήτων και στην επάρκεια χειρισμού των σύγχρονων περιβαλλόντων των ΤΠΕ
(λογισμικά γενικής χρήσης, εκπαιδευτικό λογισμικό, υπηρεσίες Διαδικτύου κ.λπ.).
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο: Οι μαθητές γνωρίζουν και αξιολογούν τις εφαρμογές των
ΤΠΕ στη σύγχρονη κοινωνία (διοίκηση, εργασία, επιστήμες, εκπαίδευση, ψυχαγωγία,
πολιτισμός κ.λπ.). Απώτερος στόχος είναι να αποκτήσουν ευρύτερη ψηφιακή παιδεία και
να διαμορφώσουν στάσεις και αξίες, ώστε να κατανοήσουν το νέο κοινωνικό και
πολιτισμικό περιβάλλον που διαμορφώνεται στη σημερινή εποχή.
Ο γενικός σκοπός της διδασκαλίας του μαθήματος των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο είναι όλοι
οι μαθητές να έχουν τις ευκαιρίες να αναπτύξουν τουλάχιστον τις προτεινόμενες
ικανότητες (γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις) που σχετίζονται με τις ΤΠΕ. Το μάθημα των
ΤΠΕ στο δημοτικό σχολείο, από το σχολικό έτος 2016-17 διδάσκεται 1 ώρα εβδομαδιαία
σε όλες τις τάξεις.
Στον Πίνακα 1 παρουσιάζονται οι άξονες γύρω από τους οποίους διαρθρώνονται οι
μαθησιακοί στόχοι της διδασκαλίας των ΤΠΕ στο Δημοτικό Σχολείο.
Πίνακας 1. Άξονες μαθησιακών στόχων της διδασκαλίας των ΤΠΕ
Άξονες μαθησιακών στόχων
Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή
 Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη ζωγραφική, τα πολυμέσα και τις παρουσιάσεις
 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με ΤΠΕ
 Γνωρίζω το Διαδίκτυο
 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με ΤΠΕ
 Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες
 Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα
 Προγραμματίζω τον υπολογιστή
 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
 Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

1.3. Προτεινόμενες διδακτικές προσεγγίσεις


Η διδασκαλία του Πληροφορικού Γραμματισμού στο Δημοτικό έχει σαφή εργαστηριακό
προσανατολισμό. Βασικός παράγοντας είναι η ενεργός συμμετοχή κάθε μαθητή, η
συνεχής αλληλεπίδραση και η συνεργασία με τον διδάσκοντα και, κυρίως, με τους
συμμαθητές του. Το Εργαστήριο Πληροφορικής, συμβατικό ή κινητό (μεταφερόμενο στην
τάξη), αποτελεί για τους μαθητές χώρο μελέτης, έρευνας, ενεργητικής συμμετοχής και
συνεργασίας. Έτσι ενθαρρύνεται και ευνοείται η διερευνητική προσέγγιση των νέων
γνώσεων, η αλληλεπιδραστική και συνεργατική μάθηση, η αυτενέργεια και η
δημιουργικότητα των μαθητών.
Το προτεινόμενο πλαίσιο ανάπτυξης των μαθητών στις ΤΠΕ συνίσταται σε τέσσερις
διαστάσεις (συνιστώσες) αντίστοιχες με τη διάρθρωση της διδασκαλίας:
Τεχνολογική: Περιλαμβάνει τεχνικές γνώσεις που αφορούν σε θεμελιώδεις έννοιες ΤΠΕ
(π.χ. υλικό, λογισμικό, αρχείο, δίκτυο κ.λπ.), και ικανότητες χρήσης βασικών περιβαλλόντων
των ΤΠΕ (εκπαιδευτικό λογισμικό, επεξεργασία κειμένου, εννοιολογική χαρτογράφηση,
λογισμικό παρουσιάσεων, υπηρεσίες Διαδικτύου κ.λπ.).
Γνωστική: Περιγράφει τις θεμελιώδεις δεξιότητες αξιοποίησης των ΤΠΕ ως εργαλεία
έρευνας, δημιουργίας, επικοινωνίας και μάθησης στα πλαίσια όλων των μαθημάτων του
Προγράμματος Σπουδών αλλά και της καθημερινής σχολικής ζωής των μαθητών.
Επίλυση προβλήματος (problem solving): Αφορά στην εφαρμογή και ολοκλήρωση των
τεχνικών και γνωστικών δεξιοτήτων με στόχο την επίλυση προβλημάτων. Στο ανώτατο
επίπεδο, ο άξονας αυτός καταγράφει δεξιότητες δημιουργικότητας, καινοτομίας και
αλλαγής στάσεων και κοινωνικών συμπεριφορών για τις ΤΠΕ.
Κοινωνικές δεξιότητες: Oι μαθητές αναπτύσσουν, επίσης, εκείνες τις κοινωνικές στάσεις
και δεξιότητες που διαμορφώνουν τη σύγχρονη ψηφιακή κουλτούρα. Η διάσταση αυτή
αφορά σε ζητήματα ηλεκτρονικής ασφάλειας, προστασίας προσωπικών δεδομένων,
πληροφορικής ηθικής και δεοντολογίας, σε κώδικες διαχείρισης και αξιοποίησης
πληροφοριών από πηγές κ.λπ.).
Κεντρικός στόχος της διδασκαλίας του μαθήματος είναι όλοι οι μαθητές να αναπτύξουν τις
γνώσεις και τις ικανότητες χρήσης των ΤΠΕ μέσα από δραστηριότητες που αφορούν στην
αναζήτηση και διαχείριση πληροφοριών, στην επίλυση προβλημάτων και στη λήψη
αποφάσεων, στη δημιουργική έκφραση και στην επικοινωνία. Εξίσου σημαντικό είναι, μέσα
από κατάλληλες χρήσεις και δραστηριότητες βασισμένες σε ΤΠΕ, οι μαθητές να
κατανοήσουν τα όρια και την επίδραση που έχουν οι σύγχρονες τεχνολογίες στα άτομα και
στις ομάδες, στις κοινότητες και στην κοινωνία ευρύτερα.
Οι δραστηριότητες που υλοποιούν οι μαθητές στον υπολογιστή θα πρέπει να είναι
κλιμακούμενης δυσκολίας και να στοχεύουν στη συνδυασμένη ανάπτυξη τεχνικών,
γνωστικών και κοινωνικών ικανοτήτων με στόχο την επίλυση προβλημάτων από το σχολικό
πρόγραμμα σπουδών και την κοινωνική ζωή των μαθητών. Κατά συνέπεια, ενώ οι τεχνικές
και οι γνωστικές δεξιότητες συνιστούν, κατ’ αρχήν, διακριτές περιοχές γνώσεων και
δεξιοτήτων, ο συνδυασμός και η ενσωμάτωσή τους σε ένα νοηματοδοτούμενο πλαίσιο
δραστηριοτήτων επίλυσης προβλημάτων διαμορφώνουν προϋποθέσεις πολύπλευρης
ανάπτυξης των μαθητών στις ΤΠΕ και στο πεδίο του Πληροφορικού Γραμματισμού.
Οι οδηγίες διδασκαλίας δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στη διαμόρφωση μαθησιακών
καταστάσεων που θα επιτρέπουν την ολοκλήρωση των γνώσεων και των τεχνικών
δεξιοτήτων, την καλλιέργεια μαθησιακών δεξιοτήτων και ικανοτήτων μεθοδολογικού
χαρακτήρα στις ΤΠΕ και, τελικά, την αυτόνομη ανάπτυξη όλων των μαθητών. Για τον λόγο
αυτό έχει ενταχθεί μια σημαντική ενότητα, κατά την οποία οι μαθητές υλοποιούν
μαθησιακά σχέδια έρευνας/εργασίας (projects) χρησιμοποιώντας ποικίλα εργαλεία των
ΤΠΕ. Ενδεικτικά αναφέρονται λογισμικά γενικής χρήσης, επεξεργασίας και ανάπτυξης
πολυμέσων, εκπαιδευτικά περιβάλλοντα προγραμματισμού και ρομποτικής, εκπαιδευτικά
λογισμικά (εννοιολογική χαρτογράφηση, προσομοιώσεις κ.λπ.), πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό
πληροφοριών (ιστοεξερευνήσεις), υπηρεσίες και εφαρμογές Web 2.0 (wikis, blogs,
ηλεκτρονικές συζητήσεις, εργαλεία διαμοίρασης υλικού).
Οι θεματικές ενότητες της διδασκαλίας του γνωστικού αντικειμένου έχουν σχεδιαστεί με
τρόπο ώστε οι μαθησιακοί στόχοι να ανταποκρίνονται στον βαθμό ετοιμότητας και
ανάπτυξης των μαθητών. Δεν είναι απαραίτητο να διδαχθούν σειριακά. Η προτεινόμενη
κατανομή του διδακτικού χρόνου είναι ενδεικτική. Ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να κάνει
τον χρονοπρογραμματισμό και τον σχεδιασμό της διάρθρωσης της ύλης με βάση τα
μαθησιακά χαρακτηριστικά, τα ενδιαφέροντα και τις προϋπάρχουσες γνώσεις και
εμπειρίες των μαθητών της τάξης του. Επίσης, θα πρέπει να χρησιμοποιεί τη σπειροειδή
προσέγγιση και να επανέρχεται, με κάθε ευκαιρία και ειδικά στα πλαίσια της υλοποίησης
σχεδίων έρευνας/εργασίας, σε βασικές ενότητες που απαιτούν τη χρήση ποικίλων
εργαλείων λογισμικού.
Η διδακτική πορεία θα πρέπει να αξιοποιεί την έμφυτη περιέργεια και την αυτενέργεια των
μαθητών. Να συνδυάζει τη θεωρία µε την πράξη μέσα από μια ενιαία, συνεχή και
δημιουργική διαδικασία, η οποία θα ενθαρρύνει και θα βοηθά τους μαθητές να
συμμετέχουν ενεργά, να συνεργάζονται μεταξύ τους, να αναπτύσσουν πρωτοβουλίες, να
ανακαλύπτουν τη νέα γνώση, να εκφράζονται και να δημιουργούν. Ο εκπαιδευτικός είναι,
κατά περίπτωση, καθοδηγητής και συντονιστής των μαθησιακών δραστηριοτήτων των
μαθητών, μεσολαβητής, συνεργάτης και σύμβουλος των μαθητών στην πορεία της
ανακάλυψης, της δημιουργίας, της καλλιέργειας δεξιοτήτων, της ανάπτυξης ικανοτήτων
και, τελικά, της οικοδόμησης νέων γνώσεων.

1.4. Αξιολόγηση των μαθητών


Σύμφωνα με το πλαίσιο της διδασκαλίας του μαθήματος όπως περιγράφηκε ανωτέρω, η
ουσιαστική αξιολόγηση της ανάπτυξης των μαθητών στις ΤΠΕ δεν μπορεί να υλοποιηθεί με
τη χρήση συμβατικών τεστ ή διαγωνισμάτων με χαρτί και μολύβι. Ιδιαίτερη έμφαση θα
πρέπει να δοθεί σε διαμορφωτικού τύπου αξιολόγηση των μαθητών, η οποία βασίζεται
στην αποτύπωση της καθημερινής εργασίας τους στη σχολική τάξη.
Οι μαθητές χρησιμοποιούν ποικίλα εργαλεία ΤΠΕ και δημιουργούν ολοκληρωμένα
ψηφιακά έργα με στόχο την επίλυση των προβλημάτων από τη σχολική και κοινωνική ζωή,
τα οποία αναθέτει ο εκπαιδευτικός.
Τα έργα κάθε μαθητή αποθηκεύονται και διατηρούνται σε ηλεκτρονικό φάκελο (e-
portfolio), ο οποίος τηρείται τοπικά ή στην ψηφιακή πλατφόρμα της τάξης. Τα έργα αυτά
κρίνεται σκόπιμο να παρουσιάζονται στην ολομέλεια της τάξης αλλά και στους
μαθητές/τριες των άλλων τάξεων της σχολικής κοινότητας, καθώς και στην ευρύτερη
κοινότητα (γονείς/κηδεμόνες, δήμος), ώστε να προωθείται η διασύνδεση του σχολείου με
την κοινωνία. Ακόμα, τεχνουργήματα των μαθητών/τριών, μπορούν να αναρτώνται στην
ιστοσελίδα της σχολικής μονάδας, ώστε να επιτυγχάνεται η εξωστρέφεια, η επικοινωνία και
αλληλεπίδραση με την ευρύτερη εκπαιδευτική κοινότητα καθώς και η καλλιέργεια
ευγενούς άμιλλας παράλληλα με την ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης και την ικανοποίηση του
αισθήματος αυτοπραγμάτωσης των μαθητών/τριών.
Ο εκπαιδευτικός αξιοποιεί πληροφορίες από ποικίλες αναθέσεις (ασκήσεις,
δραστηριότητες, σχέδια έρευνας, ηλεκτρονικά διαγωνίσματα στον υπολογιστή), οι οποίες
αντανακλούν τον βαθμό που κάθε μαθητής επιτυγχάνει τους μαθησιακούς στόχους του
μαθήματος. Η εργασία κάθε μαθητή και τα έργα που δημιουργεί στα πλαίσια του
μαθήματος αξιοποιούνται, τόσο για τη διαμορφωτική αξιολόγηση και καθοδήγησή του,
ώστε να αναδειχθούν οι ενδεχόμενες αδυναμίες και να βελτιώσει τα αποτελέσματά του,
όσο και για τη συνολική αξιολόγησή του στο μάθημα.

1.5. Αντιμετώπιση μαθησιακών κενών


Αναφέρθηκε ότι ο κατωτέρω χρονοπρογραμματισμός και η ροή της διδασκαλίας
προτείνονται ενδεικτικά. Οι εκπαιδευτικοί, ανάλογα με τις ανάγκες των μαθητών και των
μαθητριών τους, δύνανται να προβούν σε εκείνες τις αλλαγές που επιβάλλονται για την
ορθότερη επίτευξη των στόχων του μαθήματος.
Ειδικότερα για την αντιμετώπιση μαθησιακών κενών ή ελλείψεων που οφείλονται στην
αντικατάσταση της δια ζώσης διδασκαλίας στην τάξη με την εξ αποστάσεως διδασκαλία
λόγω πανδημίας, κατά τα σχολικά έτη 2019-20 και 2020–21, προτείνεται να δοθεί χρόνος
για την αναγκαία συζήτηση και κάλυψη των μαθησιακών κενών κατά τη ροή της
διδασκαλίας. Ενδεικτικές θεματικές ενότητες που ενδεχομένως να χρήζουν μεγαλύτερης
προσοχής -ιδιαίτερα κατά την έναρξη του σχολικού έτους- στο πλαίσιο της διερεύνησης
προτέρων, προϋπαρχουσών γνώσεων προτείνονται, ανά ομάδα τάξεων, παρακάτω.
Συγκεκριμένα, για τις Α’-Β’ τάξεις (και ιδιαιτέρως στην έναρξη της Β’), ένας άξονας
μαθησιακών στόχων που ενδεχομένως να χρήζει μεγαλύτερης προσοχής είναι ο «Γνωρίζω,
δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ» με τις επιμέρους θεματικές ενότητες «Γνωρίζω και
χειρίζομαι τον υπολογιστή», «Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη ζωγραφική, τα πολυμέσα
και τις παρουσιάσεις», «Δημιουργώ με τον κειμενογράφο».
Στη συνέχεια για τις Γ’-Δ’-Ε’ τάξεις, άξονες μαθησιακών στόχων που ενδεχομένως να
χρήζουν μεγαλύτερης προσοχής, στην αρχή του σχολικού έτους, είναι ο α) «Γνωρίζω,
δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ» με τις επιμέρους θεματικές ενότητες «Δημιουργώ
και εκφράζομαι με τη ζωγραφική, τα πολυμέσα και τις παρουσιάσεις» (με έμφαση στις
παρουσιάσεις), «Δημιουργώ με τον κειμενογράφο» καθώς και ο β) «Επικοινωνώ και
συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ» με την επιμέρους θεματική «Γνωρίζω το Διαδίκτυο – Επικοινωνώ
και συνεργάζομαι».
Τέλος για την Στ’ τάξη, ένας άξονας μαθησιακών στόχων που ενδεχομένως να χρήζει
μεγαλύτερης προσοχής -πέρα των προηγούμενων- είναι ο «Διερευνώ, ανακαλύπτω και
λύνω προβλήματα με ΤΠΕ» με έμφαση στις επιμέρους θεματικές: α) «Λύνω προβλήματα με
Υπολογιστικά Φύλλα» και βέβαια της βασικής θεματικής β) «Προγραμματίζω τον
υπολογιστή» όπου η έννοια του αλγορίθμου, της σπουδαιότητάς του, της περιγραφής και
της αναπαράστασης του καθώς και η ανάπτυξη και εκτέλεση απλών προγραμμάτων σε
προγραμματιστικό περιβάλλον αποτελούν βασικές πρότερες γνώσεις.
Σημειώνεται ότι οι μαθησιακές ή/και γνωστικές ανάγκες των μαθητών θα πρέπει να
καλύπτονται όπου εμφανίζονται και κατά τη ροή της διδασκαλίας.
Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών των Αξόνων μαθησιακών στόχων
ανά Ενότητα και Τάξη

Άξονες μαθησιακών στόχων Προτεινόμενες ώρες διδασκαλίας

Α' Β' Γ' Δ' Ε' Στ'

Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με ΤΠΕ 12 12 10 10 6 6

 Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή 4 4 2 2

 Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη ζωγραφική, τα


4 4 4 4 3 3
πολυμέσα και τις παρουσιάσεις

 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο 4 4 4 4 3 3

Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με ΤΠΕ 6 6 6 6 6 6

 Γνωρίζω το Διαδίκτυο 3 3 3 3 3 3

 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι 3 3 3 3 3 3

Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με


10 10 12 12 16 16
ΤΠΕ

 Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες 4 4 4 4

 Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα 4 4

 Προγραμματίζω τον υπολογιστή 6 6

 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) 6 6 8 8 6 6

Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο 2 2 2 2 2 2

 Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό 2 2 2 2 2 2

Σύνολο διδακτικών ωρών 30 30 30 30 30 30


ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

2. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Α’-Β’ τάξη

Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών ανά ενότητα*


Προτεινόμενες ώρες
Άξονες μαθησιακών στόχων
διδασκαλίας
Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή
12
 Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη Ζωγραφική
 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω το Διαδίκτυο 6
 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ
 Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες 10
 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
2
 Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

* Η προτεινόμενη κατανομή των διδακτικών ωρών αφορά και τις δύο τάξεις (Α’, Β’).
Δίνεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να αποφασίσει για την καλύτερη κατανομή στα επιμέρους αντικείμενα, λαμβάνοντας υπόψη τα
ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες των μαθητών της τάξης του.

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Α. Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή

Προσδοκώμενα
Μαθησιακά Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια Υπολογιστής Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Υπολογιστής
πρέπει να είναι εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με το Εκτυπωτής
ικανός/ή: Μονάδες επικοινωνίας υπολογιστικό σύστημα και υλοποιούν Σαρωτής
ανθρώπου-υπολογιστή κατάλληλες δραστηριότητες. Προβολικό
 να διακρίνει τα (οθόνη, ποντίκι, Φωτογραφική μηχανή
βασικά μέρη ενός πληκτρολόγιο, Παρατηρούν και περιγράφουν τους Βιντεοκάμερα
υπολογιστικού μικρόφωνο, κάμερα, υπολογιστές του εργαστηρίου τους, Διαδραστικός πίνακας
συστήματος και ηχεία) εντοπίζουν τις βασικές μονάδες για την
τη λειτουργία επικοινωνία ανθρώπου-υπολογιστή,
τους Έναρξη/Απενεργοποίηση αναγνωρίζουν τις βασικές μονάδες Λογισμικό Sebran
 να θέτει σε υπολογιστή επικοινωνίας σε φωτογραφίες ποικίλων Λογισμικό GCompris
λειτουργία και να υπολογιστικών συστημάτων που δίνονται από
τερματίζει το Βασικές λειτουργίες τον εκπαιδευτικό, συγκρίνουν τις μονάδες
υπολογιστικό ποντικιού (μετακίνηση επικοινωνίας του υπολογιστή με τα μέσα
σύστημα στην οθόνη, αριστερό επικοινωνίας του ανθρώπου με το Online Εκπαιδευτικό Λογισμικό Α'Βάθμιας &
 να χειρίζεται και δεξί κλικ, επιλογή περιβάλλον, ζωγραφίζουν στο χαρτί τον Β'Βάθμιας Εκπαίδευσης
αποτελεσματικά και σύρσιμο κλπ.). υπολογιστή του εργαστηρίου τους κ.λπ. (Α’ http://ts.sch.gr/software
το ποντίκι τάξη) (Λογισμικό για τη Γλώσσα Α’- Β’ Δημοτικού,
(αριστερό-δεξί Γραφικό περιβάλλον Λογισμικό για τα Μαθηματικά Α’ – Β’
κλικ, διπλό κλικ, εργασίας Χρησιμοποιούν κατάλληλα εκπαιδευτικά Δημοτικού,Λογισμικό για τη Μελέτη Περιβάλλοντος
επιλογή και Λογισμικό λογισμικά για να ασκηθούν στην Α’ – Δ’)
σύρσιμο) Έναρξη και κλείσιμο εκκίνηση/τερματισμό λογισμικού, να
 να κατονομάζει προγράμματος εντοπίσουν τις μορφές παρουσίασης
και να χειρίζεται πληροφορίας μέσω υπολογιστή (π.χ. ακρόαση

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

βασικά στοιχεία Μορφές ψηφιακής παραμυθιού, κείμενο παραμυθιού,


του γραφικού πληροφορίας (κείμενο, φωτογραφίες, βίντεο), να ασκηθούν στις
περιβάλλοντος εικόνα, ήχος κ.λπ.) βασικές λειτουργίες ποντικιού (π.χ.
εργασίας παιγνιώδεις δραστηριότητες αντιστοίχισης,
(εικονίδιο, Αρχείο-αποθήκευση παρατηρητικότητας κ.λπ.) (Α’ & Β’ τάξη)
παράθυρο,
γλώσσα εργασίας Ψηφιακές συσκευές Αξιοποιούν τις ψηφιακές συσκευές του
) (υπολογιστής, εργαστηρίου και δημιουργούν
 να εφαρμόζει εκτυπωτής, ψηφιακή αναπαραστάσεις της τάξης ή του εργαστηρίου
απλές ρυθμίσεις φωτογραφική μηχανή, τους (π.χ. σάρωση ζωγραφιάς, εκτύπωση
στο γραφικό σαρωτής κ.λπ.). ψηφιακής φωτογραφίας κ.λπ.) (Β’ τάξη) Βασικοί κανόνες εργονομίας
περιβάλλον http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/7875
εργασίας Εργονομία Γνωρίζουν και ακολουθούν τους κανόνες
(επιφάνεια εργονομίας και σωστής χρήσης υπολογιστών
εργασίας, (στάση σώματος και χεριών, απόσταση Γνωριμία με τον υπολογιστή
προφύλαξη οθόνης κ.λπ.) (Α’ & Β’ τάξη) http://aesop.iep.edu.gr/node/8512
οθόνης)
 να εκκινεί και να Γνωριμία με τον υπολογιστή (Α’ τάξη)
τερματίζει
εφαρμογές Τα μέρη ενός υπολογιστικού συστήματος (Α’
λογισμικού & Β’ τάξη) Τα μέρη ενός υπολογιστικού συστήματος
 να διακρίνει το Οι μαθητές/τριες διερευνούν τα μέρη ενός http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/953
λογισμικό και τη υπολογιστικού συστήματος επιλέγοντας τις
χρησιμότητά του συσκευές και λαμβάνουν συνοπτικές
στο υπολογιστικό πληροφορίες για την κάθε συσκευή.
σύστημα
 να αναγνωρίζει τις Τοποθετώ τα σχήματα (Α’ τάξη)
βασικές μορφές Διαδραστική δραστηριότητα που στοχεύει Τοποθετώ τα σχήματα
ψηφιακής στην εξοικείωση με τη δημιουργία εικόνων με http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2439
πληροφορίας σύνθεση γεωμετρικών σχημάτων και στην

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

(κείμενο, εικόνα, εξάσκηση στη χρήση του ποντικιού.


ήχος)
 να αναγνωρίζει τις Τangram (Α’ & Β’ τάξη)
βασικές ψηφιακές Εκπαιδευτικό παιχνίδι που στοχεύει, Tangram
συσκευές ως μέσα παράλληλα, στην ανάπτυξη της γεωμετρικής http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5623
αναπαράστασης αντίληψης καθώς και δεξιοτήτων χρήσης
ψηφιακής ποντικιού. Περιλαμβάνει είκοσι σχέδια
πληροφορίας αυξημένης δυσκολίας. Ο μαθητής επιλέγει
 να υιοθετεί την εικόνα που θα συμπληρώσει και σέρνει με
κανόνες το ποντίκι κάθε γεωμετρικό σχήμα πάνω από
εργονομίας στη το αντίστοιχο τμήμα της εικόνας.
χρήση του
υπολογιστή Βρες πόσα ζωάκια είναι (Α΄τάξη)
Διαδραστική εφαρμογή με στόχο την
εξοικείωση των μικρών μαθητών με τη χρήση Βρες πόσα ζωάκια είναι
του ποντικιού μέσα από δραστηριότητες http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3128?locale=el
καταμέτρησης στοιχείων συνόλων και
αντιστοίχισής τους με τον αριθμό του
πλήθους τους.

Πότε είναι η καλύτερη εποχή για ένα


φρούτο; (Α’ τάξη)
Διαδραστική εφαρμογή που στοχεύει στην Πότε είναι η καλύτερη εποχή για ένα φρούτο;
ανάπτυξη δεξιοτήτων χρήσης ποντικιού (ή http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5057
οθόνης αφής) και, παράλληλα, στο να
γνωρίσουν οι μικροί μαθητές τα φρούτα που
παράγονται στην Ελλάδα κάθε εποχή.

Γραμματοεισβολείς (Α’ τάξη)

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Εκπαιδευτικό παιχνίδι με στόχο την


εξοικείωση των μικρών μαθητών με το Γραμματοεισβολείς
πληκτρολόγιο. Οι μαθητές πληκτρολογούν http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2425?locale=el
γράμματα του ελληνικού πληκτρολογίου με
στόχο να ολοκληρώσουν την πίστα και να
κερδίσουν το παιγνίδι.

Φούσκα (Α’ & Β’ τάξη)


Εκπαιδευτικό παιχνίδι με στόχο την Φούσκα
εξοικείωση των μικρών μαθητών με το http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2426
πληκτρολόγιο. Οι μαθητές πληκτρολογούν
γράμματα του ελληνικού πληκτρολογίου με
στόχο να ολοκληρώσουν την πίστα και να
κερδίσουν το παιγνίδι.

Κρεμάλα (Β’ τάξη)


Εκπαιδευτικό παιχνίδι που βασίζεται στην Κρεμάλα
κλασική ιδέα της "Κρεμάλας". Οι μαθητές http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4746
ανακαλούν όρους και έννοιες Πληροφορικής
και ασκούνται παίζοντας ατομικά και σε
ομάδες. Ο εκπαιδευτικός μπορεί να
παραμετροποιήσει το παιχνίδι προσθέτοντας
και αλλάζοντας έννοιες και λέξεις, ώστε να
αξιοποιηθεί σε διαφορετικά αντικείμενα και
διδακτικές ενότητες.
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ και εκφράζομαι με τη Ζωγραφική

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά


Ενδεικτικές Δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα θέματα
Ζωγραφική Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
εκπαιδευτικού, ασκούνται στη ζωγραφική μέσω Λογισμικό Ζωγραφικής
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι
Δημιουργία υπολογιστή και υλοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες.
ικανός/ή:
ζωγραφικού Δημιουργούν κατάλληλες συνθέσεις και εκφράζουν τη MsPaint
 να χρησιμοποιεί τα βασικά
έργου στον δημιουργικότητά τους. Η θεματολογία δραστηριοτήτων TuxPaint
εργαλεία του λογισμικού
υπολογιστή θα πρέπει να διαμορφώνεται σε συνεργασία με τους Revelation Natural Art
ζωγραφικής (πινέλο,
άλλους άξονες γραμματισμού της διδασκαλίας και να
μαρκαδόρο, σπρέι κλπ.) για
Γεωμετρικά αντλεί θέματα από τη σχολική και κοινωνική ζωή των
ελεύθερη σχεδίαση
σχήματα μαθητών/τριών.
 να χρησιμοποιεί γεωμετρικά
σχήματα για τη δημιουργία
Ρύθμιση Ενδεικτικά προτείνονται:
ζωγραφικής σύνθεσης
χρώματος  Θεματικές συνθέσεις για τους μήνες, τις
 να ρυθμίζει το χρώμα ενός
εποχές του χρόνου, φυτά-ζώα κ.λπ.
εργαλείου/φόντου
Εργαλεία  Σχεδίαση σκηνής από παραμύθι, κείμενο κ.λπ.
ζωγραφικής
ελεύθερης  Δημιουργία αφίσας για τη διακόσμηση της
 να επιλέγει, μετακινεί,
σχεδίασης αίθουσας
επαναλαμβάνει τμήμα
 Επετειακή κάρτα
ζωγραφικής σύνθεσης
Επιλογή, Οι μαθητές/τριες μπορούν να συνδυάσουν ποικίλα
 να προσθέτει κείμενο σε μία
αντιγραφή, υλικά και τεχνικές (π.χ. δημιουργία κόμικ με ζωγραφική
ζωγραφική σύνθεση
μετακίνηση μέσω υπολογιστή, εκτύπωση της σύνθεσης, χειρόγραφη
 να αποθηκεύει μια
εισαγωγή διαλόγων, σύνθεση αφίσας-κολλάζ με
ζωγραφική σύνθεση Εισαγωγή τμήματα που έχουν ζωγραφιστεί μέσω υπολογιστή και
 να εκτυπώνει μια κειμένου στη τμήματα που έχουν ζωγραφιστεί χειρόγραφα ή έχουν
ζωγραφική σύνθεση ζωγραφική επικολληθεί κ.λπ.) (Α’ & Β’ τάξη)

Αποθήκευση Σχηματίζω τοπία (Α’ τάξη)

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Διαδραστική εφαρμογή σύνθεσης εικόνων παζλ 20


Εκτύπωση τμημάτων. Έχει ως στόχο την εξοικείωση των μικρών Σχηματίζω τοπία
μαθητών με τη λειτουργία του ποντικιού "σύρε και άσε" http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3169
συνδυάζοντας τη δημιουργική σύνθεση εικόνων με την
έκφραση-ψυχαγωγία.

Ζωγραφική με το ποντίκι (Α’ & Β’ τάξη)


Εφαρμογή ζωγραφικής με χρήση μόνο του ποντικιού Ζωγραφική με το ποντίκι
που έχει ως στόχο την εξοικείωση των μικρών μαθητών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2456
με τα βασικά εργαλεία σχεδίασης. Οι μαθητές
διερευνούν την εφαρμογή και εξοικειώνονται με τη
χρήση του ποντικιού και τα εργαλεία σχεδίασης που
διαθέτει. Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει και καθοδηγεί
τους μαθητές με στόχο να εκφραστούν και να
δημιουργήσουν τα δικά τους σχέδια.

Σχηματοεικόνες (Β’ τάξη)


Διαδραστική εφαρμογή που στοχεύει στην εξοικείωση
των μαθητών με τη χρήση σχηματο-εικόνων για τη Σχηματοεικόνες
δημιουργία ζωγραφικής σύνθεσης. Οι μαθητές http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3130
αποδομούν μια εικόνα που έχει δημιουργηθεί με
σύνθεση γεωμετρικών σχημάτων και παίρνουν έναυσμα
για τη δημιουργία δικών τους σχηματοεικόνων.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ με τον κειμενογράφο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Δημιουργία και Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
είναι ικανός/ή: πληκτρολόγηση εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με την Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (π.χ. Open Office)
 να εκφράζεται κειμένου επεξεργασία κειμένου, υλοποιούν κατάλληλες
δημιουργώντας δραστηριότητες, εκφράζονται και δημιουργούν Σχολικά εγχειρίδια
ψηφιακά κείμενα Αποθήκευση ποικίλες μορφές κειμένου.  Γλώσσας
 να χειρίζεται βασικά Τα θέματα των μαθητικών εργασιών θα πρέπει  Μελέτης Περιβάλλοντος
πλήκτρα του Μορφοποίηση να εντάσσονται σε ένα νοηματοδοτούμενο  Μαθηματικών
πληκτρολογίου γραμματοσειράς πλαίσιο δραστηριοτήτων, σε συνεργασία με
(γράμματα, αριθμοί, άλλους άξονες γραμματισμού της διδασκαλίας,
κενό, διαγραφή, αλλαγή Εισαγωγή και να σχετίζονται με τη σχολική και κοινωνική Βιβλιοθήκες εικόνων
γραμμής, κεφαλαία, εικόνας ζωή των μαθητών/τριών.
αλλαγή γλώσσας)
 να αποθηκεύει κείμενα Εκτύπωση Μπορούν να αξιοποιηθούν έτοιμα κείμενα και Μαθησιακά αντικείμενα από το Φωτόδεντρο και τον
που θα του δοθούν ή θα φύλλα εργασίας, όπου οι μαθητές καλούνται Αίσωπο
συνθέσει ο ίδιος να απαντήσουν σε ερωτήσεις/ασκήσεις, να
 να μορφοποιεί ένα εφαρμόσουν μορφοποιήσεις κ.λπ. σε
κείμενο με βάση συνεργασία με άλλους άξονες γραμματισμού
συγκεκριμένα της διδασκαλίας.
χαρακτηριστικά
γραμματοσειράς (π.χ. Ενδεικτικά προτείνονται:
μέγεθος, χρώμα,  Εντυπώσεις-συναισθήματα μετά από ένα
υπογράμμιση) γεγονός/εκδήλωση (Α’ τάξη)
 να εισάγει εικόνες σε  Επιστολή σε ένα φίλο (Α’ τάξη)
ένα κείμενο  Συμβουλές για μια εκδρομή (Α’ τάξη)
 να εκτυπώνει ένα  Επιστολή σε ένα σύλλογο/φορέα (Β’ τάξη)
κείμενο  Περίληψη κειμένου (Β’ τάξη)

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 Δημιουργική γραφή, συνέχιση ημιτελούς


ιστορίας (Β’ τάξη)

Ο μάστερ του πληκτρολογίου (Α’& Β’ τάξη)


Εκπαιδευτικό παιχνίδι που έχει ως στόχο την
εξάσκηση των μικρών μαθητών με την Ο μάστερ του πληκτρολογίου
πληκτρολόγηση χαρακτήρων (ελληνικών, http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2604?locale=el
λατινικών και ειδικών συμβόλων). Υπάρχει
δυνατότητα επιλογής ελληνικών ή λατινικών
χαρακτήρων και τήρησης του σκορ. Οι μαθητές
καλούνται να αναγνωρίσουν και να
πληκτρολογήσουν, σε χρόνο δύο λεπτών, όσο
το δυνατό περισσότερους χαρακτήρες από
αυτούς που εικονίζονται στην οθόνη.

Λεξηδρομίες (Α’ & Β’ τάξη)


Εκπαιδευτικό παιχνίδι που στοχεύει στη
εξοικείωση των μικρών μαθητών με την Λεξηδρομίες
πληκτρολόγηση κειμένου. Προσομοιώνει έναν http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4680
αγώνα δρόμου, στον οποίο κάθε χαρακτήρας
που πληκτρολογεί ο μαθητής αντιστοιχεί σε ένα
βήμα του δρομέα στην πορεία του προς τον
τερματισμό.

Ο Κειμενογράφος μου (Β’ τάξη)


Πρόκειται για εφαρμογή επεξεργασίας
κειμένου, η οποία εκτελείται μέσα από το Ο Κειμενογράφος μου
περιβάλλον του φυλλομετρητή (Web) και http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2428
ενσωματώνει βασικές λειτουργίες
προσαρμοσμένες στο επίπεδο των μικρών

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

μαθητών. Αρχικά οι μαθητές χρησιμοποιούν τα


έτοιμα πρότυπα της εφαρμογής, με στόχο να
εξοικειωθούν με τις έννοιες και τις λειτουργίες
της επεξεργασίας κειμένου. Στην συνέχεια, ο
εκπαιδευτικός μπορεί να αναθέσει στους
μαθητές τη δημιουργία νέων εγγράφων, με
απώτερο στόχο τη μετάβαση σε περιβάλλον
λογισμικού επεξεργασίας κειμένου.

Εισαγωγή στην επεξεργασία κειμένου


(πληκτρολόγηση και εισαγωγή εικόνων) (Β’
τάξη)
Εισαγωγή στην επεξεργασία κειμένου
(πληκτρολόγηση και εισαγωγή εικόνων)
http://aesop.iep.edu.gr/node/7765

Οι Δώδεκα Θεοί του Ολύμπου Πηγαίνουν


Κατασκήνωση (Β’ τάξη)
Ανάπτυξη συνεργατικών κειμένων και Οι Δώδεκα Θεοί του Ολύμπου Πηγαίνουν
δεξιοτήτων μορφοποίησης γραμματοσειράς Κατασκήνωση
http://aesop.iep.edu.gr/node/11620

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω το Διαδίκτυο – Επικοινωνώ και συνεργάζομαι

Προσδοκώμενα
Μαθησιακά Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει Οι μαθητές/τριες, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του/της Φυλλομετρητής
να είναι ικανός/ή: εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με τη χρήση του φυλλομετρητή Εκπαιδευτική τηλεόραση
 να χρησιμοποιεί Φυλλομετρητής και την πλοήγηση σε επιλεγμένους δικτυακούς τόπους. www.edutv.gr
φυλλομετρητή και να Για τον σκοπό αυτό, υλοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες. Η Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες
πλοηγείται σε Ιστοσελίδα θεματολογία θα πρέπει να διαμορφώνεται σε συνεργασία με Βικιπαίδεια
επιλεγμένους τους άλλους άξονες γραμματισμού της διδασκαλίας και να https://el.wikipedia.org
δικτυακούς τόπους Δικτυακός τόπος αντλεί θέματα από τη σχολική και κοινωνική ζωή των Ηλεκτρονικά λεξικά
 να εντοπίζει και να μαθητών/τριών. Εκπαιδευτικές ιστοσελίδες
κάνει χρήση Χειρισμός βίντεο Ενδεικτικά προτείνονται: Δικτυακοί τόποι μουσείων
διαδικτυακών πόρων, σε ιστοσελίδα  Επίσκεψη και χρήση ιστοσελίδων με εκπαιδευτικό βίντεο, Φωτόδεντρο
π.χ. βίντεο, ήχος, πληροφορίες, πολυτροπικό κείμενο (Α’ & Β’ τάξη)
εκπαιδευτικά Πολυτροπικό  Επίσκεψη ιστοσελίδων με εκπαιδευτικά παιχνίδια (Α’ τάξη) Διδακτικό σενάριο: Εφημερίδες!
παιχνίδια κείμενο  Χρήση ηλεκτρονικού λεξικού (Α’ & Β’ τάξη) http://aesop.iep.edu.gr/node/5943
 να ανακτά  Επίσκεψη στη Βικιπαίδεια για αναζήτηση συγκεκριμένων
πληροφορίες από λημμάτων. (Β’ τάξη) Ψηφιακές συλλογές ΕΡΤ-Μαθαίνουμε
πολυτροπικό κείμενο  Ασκήσεις αναγνώρισης των διαφόρων μορφών έκφρασης στο σπίτι
(π.χ. της πληροφορίας με ή χωρίς υπολογιστή (Α’ τάξη) http://archive.ert.gr/arxiki/ert-pai-
αντιγραφή/επικόλλη scholio/
ση κειμένου και https://www.ertflix.gr/category/mathai
εικόνας) noumestospiti/
 να διακρίνει τις Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες On-line μεταφραστές κειμένου
διάφορες μορφές https://translate.google.com/
έκφρασης της Εκπαιδευτικά παιχνίδια
πληροφορίας http://gcompris.net/

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 να αναγνωρίζει το
Διαδίκτυο ως μέσο
ενημέρωσης και
ψυχαγωγίας
Ο μαθητής/τρια πρέπει Ηλεκτρονικό Οι μαθητές/τριες, με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του/της
να είναι ικανός/ή: ταχυδρομείο εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με τη χρήση ηλεκτρονικού Υπηρεσία ΠΣΔ για ηλεκτρονική
ταχυδρομείου και υλοποιούν μικρές δραστηριότητες. Η αλληλογραφία
 να διακρίνει τις Χρησιμότητα θεματολογία θα πρέπει να διαμορφώνεται σε συνεργασία με
διαφορές του ηλεκτρονικού τους άλλους άξονες γραμματισμού της διδασκαλίας και να Πώς λειτουργεί το ηλεκτρονικό
ηλεκτρονικού από το ταχυδρομείου αντλεί θέματα από τη σχολική και κοινωνική ζωή των ταχυδρομείο
συμβατικό μαθητών/τριών. http://photodentro.edu.gr/aggregator/l
ταχυδρομείο Αποστολέας/πα Ενδεικτικά προτείνονται: o/photodentro-lor-8521-
 να αναγνωρίζει τη ραλήπτης/θέμα/  Διερεύνηση των διαφόρων τρόπων επικοινωνίας μεταξύ των 1481http://photodentro.edu.gr/aggreg
χρησιμότητα του περιεχόμενο ανθρώπων από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα. (Α’ τάξη) ator/lo/photodentro-lor-8521-1481
ηλεκτρονικού ηλεκτρονικού  Εντοπισμός των στοιχείων επικοινωνίας της σχολικής Αποστολή ηλεκτρονικού μηνύματος
ταχυδρομείου μηνύματος μονάδας τους στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο. Αφόρμηση (email)
 να συνθέτει ένα για εισαγωγή στην έννοια της εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης http://photodentro.edu.gr/aggregator/l
ηλεκτρονικό μήνυμα Δημιουργία και (εξΑΕ) και των αντίστοιχων πλατφορμών. (Α’ & Β’ τάξη) o/photodentro-lor-8521-671
 να αναγνωρίζει αποστολή  Αποστολή μηνύματος στο Δήμαρχο της πόλης με τις Μηχανές-Επικοινωνία- Ενημέρωση
βασικά στοιχεία ενός ηλεκτρονικού προτάσεις των μαθητών για βελτιώσεις στο http://photodentro.edu.gr/aggregator/l
ηλεκτρονικού μηνύματος σχολείο/γειτονιά τους (Α’ & Β’ τάξη) o/photodentro-lor-8521-9337
μηνύματος  Προσομοίωση επικοινωνίας με επιστήμονα από τον οποίο οι
(αποστολέα, θέμα, Ανάγνωση και μαθητές ζητούν πληροφορίες για την ανακύκλωση (Β’ τάξη) Πλατφόρμες Ασύγχρονης εξ
παραλήπτη, απάντηση σε  Αποστολή μηνυμάτων και επικοινωνία με μαθητές άλλου Αποστάσεως Εκπαίδευσης (eclass ή/και
περιεχόμενο) ηλεκτρονικό (συνεργαζόμενου) σχολείου (Α’ & Β’ τάξη) e-me)
 να απαντά σε ένα μήνυμα  Αποστολή μηνύματος σε ΜΚΟ (π.χ. WWF) για την
ηλεκτρονικό μήνυμα προστασία ζώων που απειλούνται με εξαφάνιση (Β’ τάξη)
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ


Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά


Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Εννοιολογική Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης
ικανός/ή: χαρτογράφηση εκπαιδευτικού, εισάγονται στη μεθοδολογία της (π.χ. CmapTools)
εννοιολογικής χαρτογράφησης και υλοποιούν
 να περιγράφει Έννοιες- κατάλληλες δραστηριότητες. Σχολικά εγχειρίδια
έννοιες/αντικείμενα με συσχετίσεις Αξιοποιούν κατάλληλο λογισμικό για να υλοποιήσουν  Γλώσσας
επίθετα/ιδιότητες προ-ασκήσεις και να δημιουργήσουν απλούς  Μελέτης Περιβάλλοντος
 να Περιγραφή εννοιολογικούς χάρτες όπου περιγράφουν τον εαυτό  Μαθηματικών
κατατάσσει/ομαδοποι τους, τη γειτονιά τους, τον τόπο τους, τον ήρωα μιας
εί αντικείμενα σε Ομαδοποίηση ιστορίας, τη δομή μιας επιστολής, ομαδοποιούν ζώα σε
κατηγορίες κατηγορίες, απεικονίζουν τις επιδράσεις μιας νέας
 να προσδιορίζει τις Επιδράσεις κατάστασης (π.χ. μιας μετακόμισης), την αλληλουχία
επιδράσεις ενός γεγονότων, τις ομοιότητες και διαφορές σε
γεγονότος Αιτίες και διαφορετικές χώρες/εποχές κ.λπ.
 να αναγνωρίζει τις αποτελέσματα Η θεματολογία δραστηριοτήτων θα πρέπει να
αιτίες και τα διαμορφώνεται σε συνεργασία με τους άλλους άξονες
αποτελέσματα ενός Ομοιότητες και γραμματισμού της διδασκαλίας και να αντλεί θέματα
γεγονότος διαφορές από τη σχολική και κοινωνική ζωή των μαθητών/τριών.
 να προσδιορίζει τις
ομοιότητες και τις Γραφική
διαφορές δύο αναπαράσταση Εννοιολογική Χαρτογράφηση (Α’& Β’ τάξη)
καταστάσεων Εφαρμογή δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών, η οποία
 να αναπαριστά τα εκτελείται σε περιβάλλον φυλλομετρητή και Εννοιολογική Χαρτογράφηση
παραπάνω ενσωματώνει βασικές λειτουργίες προσαρμοσμένες http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3423
γραφικά/διαγραμματικ στο επίπεδο των μικρών μαθητών. Οι μαθητές

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ά διερευνούν τα έτοιμα παραδείγματα, πειραματίζονται


και εξασκούνται με στόχο την υλοποίηση
ολοκληρωμένων δραστηριοτήτων μοντελοποίησης και
δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών.
Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει και καθοδηγεί τους
μαθητές δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής
και συνεργατικής μάθησης. Στη συνέχεια, καλεί τους
μαθητές να υλοποιήσουν νέες εργασίες σε περιβάλλον
λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία Λογισμικό επεξεργασίας
 να αναλύει σύνθετες εργασίες σε βασίζονται στη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και κειμένου
επιμέρους απλούστερα έργα Διαθεματικότητα υλικού, στη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ, ψηφιακών
 να επιλέγει τα κατάλληλα και έντυπων πηγών και στην επίλυση προβλήματος. Λογισμικό Ζωγραφικής
εργαλεία ΤΠΕ για την υλοποίηση Σχολική ζωή Δημιουργούν ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν στην
των εργασιών που αναλαμβάνει τάξη. Λογισμικό εννοιολογικής
 να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά Κοινωνική ζωή Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα χαρτογράφησης
διάφορα εργαλεία ΤΠΕ για την νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της σχολικής
ολοκλήρωση των έργων του Ανάλυση και και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η υλοποίηση Λογισμικό δημιουργίας
 να επιλέγει, να οργανώνει και να σύνθεση εργασιών διαθεματικών εργασιών που συνδέουν διάφορα μαθήματα χρονογραμμής
ταξινομεί πληροφορίες του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Μαθηματικά, Μελέτη
 να συνθέτει, να δημιουργεί και Επιλογή και Περιβάλλοντος κ.λπ.). Εκπαιδευτικό λογισμικό
να μετασχηματίζει πληροφορίες αξιολόγηση πηγών,
 να ολοκληρώσει τις γνώσεις και πληροφοριών και Ενδεικτικές προτάσεις σχεδίων έρευνας: Φυλλομετρητής
τις δεξιότητες που έχει εργαλείων ΤΠΕ
αναπτύξει στα διάφορα 1. Τα μέσα μεταφοράς (Α’ τάξη) Google Maps
αντικείμενα του Π.Σ. Οργάνωση και Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες με στόχο την
 να εφαρμόζει τεχνικές και συντονισμός παρουσίαση των μέσων μεταφοράς. Με την καθοδήγηση Υπηρεσία ΠΣΔ για
μεθόδους οργάνωσης και εργασιών του εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες ηλεκτρονική αλληλογραφία
χρονοπρογραμματισμού των  Ομαδοποιούν τα μέσα μεταφοράς σε κατηγορίες.
εργασιών που αναλαμβάνει Συνεργασία και  Χρησιμοποιούν βιβλιοθήκες εικόνων για να Ψηφιακή φωτογραφική
 να αξιοποιεί προηγούμενα έργα αλληλοϋποστήριξη παρουσιάσουν αντιπροσωπευτικά μέσα κάθε μηχανή
και τις γνώσεις του για να κατηγορίας.
βελτιώσει τις δημιουργίες του Αίσθημα  Οργανώνουν αντιπροσωπευτικά μέσα μεταφοράς σε Σαρωτής
ικανοποίησης και χρονογραμμή.

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 να παρουσιάζει και να αυτοεπιβεβαίωσης  Παρουσιάζουν την ιστορική εξέλιξη επιλεγμένων μέσων


επικοινωνεί τις ιδέες του μεταφοράς (πώς ξεκίνησε το μέσο, πώς είναι σήμερα,
 να συνεργάζεται και να Χρησιμότητα των πώς θα είναι στο μέλλον).
προσφέρει τις γνώσεις και τις ΤΠΕ στη ζωή  Μοντελοποιούν επιλεγμένα μέσα μεταφοράς και τα
ικανότητές του στην ομάδα για χαρακτηριστικά τους.
την υλοποίηση μιας  Δημιουργούν αφίσα με τα μέσα μεταφοράς που έχουν
δραστηριότητας-εργασίας χρησιμοποιήσει προσωπικά και παρουσιάζουν σχετικές
 να βιώνει ικανοποίηση και να πληροφορίες (προορισμό, διάρκεια διαδρομής,
αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή συχνότητα χρήσης, δραστηριότητες κατά τη διαδρομή)
του μέσα από την ολοκλήρωση  Ζωγραφίζουν με γεωμετρικά σχήματα το μέσο
και την παρουσίαση των έργων μεταφοράς που προτιμούν.
του  Ζωγραφίζουν και περιγράφουν ένα μέσο μεταφοράς από
 να αντιλαμβάνεται τη το μέλλον.
σπουδαιότητα των ΤΠΕ στη ζωή  Διερευνούν και καταγράφουν τα δημόσια μέσα
του σύγχρονου ανθρώπου μεταφοράς που συνδέουν τον τόπο τους με την
πρωτεύουσα της χώρας ή με κάποια μεγάλη πόλη.
Εντοπίζουν τα δρομολόγια, το κόστος και σχεδιάζουν το
μέσο μεταφοράς και το αντίστοιχο εισιτήριο.

2. Η γειτονιά μου χτες και σήμερα (Β’ τάξη)


Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
αναλαμβάνουν να παρουσιάσουν τη γειτονιά τους. Με την
καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες υλοποιούν
συγκεκριμένες δραστηριότητες, όπως:
 Εντοπίζουν το χάρτη της γειτονιάς
 Φωτογραφίζουν χαρακτηριστικά κτίρια (π.χ. σχολείο,
εκκλησία, σούπερ μάρκετ, υπηρεσία, χαρακτηριστικό
σπίτι, παιδική χαρά κ.λπ.)
 Μοντελοποιούν σε εννοιολογικό χάρτη σημεία
ενδιαφέροντος της γειτονιάς τους

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 Δημιουργούν ηλεκτρονικά αφίσα όπου αναπαριστούν τη


γειτονιά τους σήμερα, χρησιμοποιώντας τις
φωτογραφίες που συγκέντρωσαν
 Τροποποιούν την αφίσα αναπαράστασης της γειτονιάς
τους κάνοντας αισθητικές παρεμβάσεις στα κτίρια και
προσθέτοντας χώρους πρασίνου
 Εντοπίζουν/επιλέγουν το σημείο της γειτονιάς που
χρειάζεται παρέμβαση (π.χ. οικόπεδο με σκουπίδια,
επικίνδυνη παιδική χαρά, επικίνδυνη διασταύρωση,
ερειπωμένο σπίτι κ.λπ.).
 Γράφουν μια φανταστική ιστορία που συνέβη εκεί.
 Συζητούν, συνθέτουν και αποστέλλουν ένα ηλεκτρονικό
μήνυμα προς το δήμαρχο ή άλλο αρμόδιο φορέα με τις
προτάσεις τους για παρέμβαση.

3. Δημιουργία μουσείου κινουμένων σχεδίων (Β’ τάξη)


Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες με στόχο τη
δημιουργία εκθεμάτων για ένα μουσείο κινουμένων
σχεδίων. Με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, οι
μαθητές/τριες
 Συγκεντρώνουν πληροφορίες από για τον αγαπημένο
τους ήρωα κινουμένων σχεδίων.
 Καταγράφουν τις δικές τους προτιμήσεις για ήρωες
κινουμένων σχεδίων.
 Καταγράφουν τις πιο δημοφιλείς προτιμήσεις για να τις
παρουσιάσουν στο μουσείο.
 Μοντελοποιούν σε εννοιολογικό χάρτη τα εκθέματα του
μουσείου.
 Δημιουργούν μία σελίδα για κάθε έκθεμα του μουσείου
(με φωτογραφία, λεζάντα και περίληψη για τη δράση-

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

χαρακτήρα του ήρωα).


 Σχεδιάζουν το εισιτήριο του μουσείου (φόντο,
πληροφορίες).
 Καταγράφουν τις προτάσεις τους για τις πληροφορίες
και υπηρεσίες που θα πρέπει να παρέχει η ιστοσελίδα
του μουσείου.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο


Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του ΠΣΔ
ικανός/ή εκπαιδευτικού ενημερώνονται και συζητούν για τις https://internet-safety.sch.gr/
βασικές αρχές ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου. Εκπαιδευτική Τηλεόραση
 να χρησιμοποιεί το http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
Ασφάλεια στο
Διαδίκτυο με ασφάλεια και Στο εργαστήριο πληροφορικής ο/η εκπαιδευτικός Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
Διαδίκτυο
να τηρεί βασικούς κανόνες εμπλέκει τους μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά https://saferinternet4kids.gr
προστασίας παιχνίδια ευαισθητοποίησης για τους κινδύνους του
 να αντιλαμβάνεται τη Διαδικτύου και βασικά βήματα αντιμετώπισης. CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής ασφάλειας
σπουδαιότητα και τις http://www.cyberkid.gov.gr/
προεκτάσεις της χρήσης των Προβολή βίντεο και συζήτηση για την ανωνυμία και
ΤΠΕ και
ΤΠΕ στη ζωή του σύγχρονου την πλαστοπροσωπία στο Διαδίκτυο. Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης
καθημερινότητα
ανθρώπου Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3423
εκπαιδευτικού μαθαίνουν πώς να χρησιμοποιούν το
Διαδίκτυο με ασφάλεια αξιοποιώντας μηχανές
αναζήτησης (π.χ. Google).

Δημιουργία εννοιολογικών χαρτών, με θέμα τους


κινδύνους από την πλοήγηση στο Διαδίκτυο, η οποία
εκτελείται σε περιβάλλον φυλλομετρητή και
ενσωματώνει λειτουργίες προσαρμοσμένες στο
επίπεδο των μικρών μαθητών/τριών.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

3. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Γ’-Δ’ τάξη

Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών ανά ενότητα*


Προτεινόμενες ώρες
Άξονες μαθησιακών στόχων
διδασκαλίας
Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή
10
 Δημιουργώ και εκφράζομαι με πολυμέσα και παρουσιάσεις
 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με ΤΠΕ
 Γνωρίζω το Διαδίκτυο 6
 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με ΤΠΕ
 Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες 12
 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
2
 Οικοδομώντας ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

* Η προτεινόμενη κατανομή των διδακτικών ωρών αφορά και τις δύο τάξεις (Γ’, Δ’).
Δίνεται η δυνατότητα στον εκπαιδευτικό να αποφασίσει για την καλύτερη κατανομή στα επιμέρους αντικείμενα, λαμβάνοντας υπόψη τα
ενδιαφέροντα και τις δεξιότητες των μαθητών της τάξης του.

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Α. Γνωρίζω, δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω και χειρίζομαι τον υπολογιστή

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά


Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Μέσα Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Λειτουργικό σύστημα και
είναι ικανός/ή: αποθήκευσης εκπαιδευτικού, εξοικειώνονται με το λειτουργικό
 να κατονομάζει τις περιβάλλον του υπολογιστή και υλοποιούν Βοηθητικές εφαρμογές
βασικές μονάδες του Περιφερειακές κατάλληλες δραστηριότητες.  Ζωγραφική
υπολογιστικού συσκευές  Ημερολόγιο
συστήματος και να Εντοπίζουν στον υπολογιστή και εκτελούν  Αριθμομηχανή
περιγράφει τη Γραφικό εγκατεστημένα προγράμματα και εφαρμογές
λειτουργία τους περιβάλλον (ημερολόγιο, αριθμομηχανή, ζωγραφική, Υπολογιστικό σύστημα
 να διακρίνει τα βασικά εργασίας κειμενογράφος κ.λπ.) (Γ’ τάξη).
αποθηκευτικά μέσα με (Λειτουργικό Σκληρός δίσκος
βάση τα χαρακτηριστικά Σύστημα) Διακρίνουν και χρησιμοποιούν διάφορες
τους περιφερειακές συσκευές που υπάρχουν στην Εξωτερικοί δίσκοι
 να αναγνωρίζει και να Εκτέλεση τάξη ή στο σχολικό εργαστήριο υπολογιστών
χρησιμοποιεί διάφορους προγράμματος (εκτυπωτής, σαρωτής, ψηφιακή φωτογραφική Σαρωτής
τύπους περιφερειακών μηχανή κ.λπ.). (Γ’ & Δ’ τάξη)
συσκευών (π.χ. Απλές Ψηφιακή φωτογραφική μηχανή
εκτυπωτής, σαρωτής, εφαρμογές Δημιουργούν απλά ψηφιακά έργα με τη
ψηφιακή φωτογραφική ζωγραφική και τον κειμενογράφο και Βιντεοκάμερα
μηχανή) Οργάνωση/ αποθηκεύουν τα αρχεία τους χρησιμοποιώντας
 να χειρίζεται βασικά διαχείριση κατάλληλα ονόματα. (Γ’ τάξη) Εκτυπωτής
στοιχεία του γραφικού φακέλων
περιβάλλοντος εργασίας Οργανώνουν τα αποθηκευτικά μέσα που Διαδίκτυο
(εικονίδια, παράθυρα, χρησιμοποιούν και αποθηκεύουν τις εργασίες
φάκελοι, φάκελος τους σε φακέλους. Εξοικειώνονται με τις Εκπαιδευτικά βίντεο
διαγραμμένων αρχείων, λειτουργίες διαχείρισης φακέλων (άνοιγμα,

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

γραμμή εργασιών) Εργονομία και δημιουργία, μετονομασία, διαγραφή, αντιγραφή,


 να χρησιμοποιεί απλές σωστή χρήση μετακίνηση). (Γ’& Δ’ τάξη)
εφαρμογές, όπως υπολογιστών Εντοπίζουν και χρησιμοποιούν το φάκελο
ημερολόγιο, αποθήκευσης διαγραμμένων αρχείων (κάδο
αριθμομηχανή, ανακύκλωσης). Επαναφέρουν αρχεία που έχουν
ζωγραφική, διαγράψει. (Γ’ τάξη)
κειμενογράφος
 να αποθηκεύει στον Αναζητούν στο Διαδίκτυο και εντοπίζουν εικόνες
δίσκο τα αρχεία που και βίντεο σχετικά με την ορθή στάση του
δημιουργεί, δίνοντας σώματος κατά την εργασία με υπολογιστή. (Γ’ &
κατάλληλα ονόματα Δ’ τάξη)
 να οργανώνει τον χώρο
αποθήκευσης που Από ποιες πρώτες ύλες παράγονται τα ρούχα Από ποιες πρώτες ύλες παράγονται τα ρούχα που
χρησιμοποιεί και να που φοράμε; (Δ’ τάξη) φοράμε;
διαχειρίζεται φακέλους Διαδραστική δραστηριότητα που στοχεύει στην http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5055?locale=el
 να είναι ενήμερος/η και εξοικείωση με τις πρώτες ύλες που
ευαισθητοποιημένος/η χρησιμοποιούνται για την κατασκευή ειδών
σε θέματα υγείας, καθημερινής ένδυσης και παράλληλα στην
εργονομίας και καλών ανάπτυξη δεξιοτήτων χρήσης ποντικιού. Οι
πρακτικών χρήσης των μαθητές διερευνούν τις σχετικές πληροφορίες
ΤΠΕ για τις πρώτες ύλες κατασκευής ενδυμάτων και,
στη συνέχεια, εξασκούν τις γνώσεις τους και τις
δεξιότητες χρήσης της διεπαφής.

Υλικό & λογισμικό (Γ’ & Δ’ τάξη) Υλικό & λογισμικό


Διαδραστική δραστηριότητα που στοχεύει στη http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2453
διάκριση των μονάδων ενός υπολογιστικού
συστήματος (υλικό, λογισμικό, δημιουργίες-
αρχεία χρήστη). Οι μαθητές διερευνούν και
ανακαλύπτουν τα διαφορετικά στοιχεία ενός

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

υπολογιστικού συστήματος μέσα από ένα


παράδειγμα χρήσης του.

Σκουληκάκι (Γ’ τάξη) Σκουληκάκι


Εκπαιδευτικό παιχνίδι που στοχεύει, παράλληλα, http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3126
στην εξοικείωση με τον χειρισμό του
πληκτρολογίου και στην εξάσκηση σε απλές
αριθμητικές πράξεις. Οι μαθητές προσπαθούν να
υπολογίσουν το αποτέλεσμα μιας τυχαίας
πράξης ενώ πρέπει να κατευθύνουν τον παίχτη
στη σωστή θέση με χρήση των πλήκτρων.

Αρχές εργονομίας: Η σωστή στάση εργασίας Αρχές εργονομίας: Η σωστή στάση εργασίας στον
στον υπολογιστή (Γ’ & Δ’ τάξη) υπολογιστή
Διαδραστική εφαρμογή που στοχεύει στην http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/757
ενημέρωση των μικρών μαθητών σχετικά με τη
σωστή στάση που πρέπει να έχουν μπροστά από
τον υπολογιστή. Ο μαθητής πειραματίζεται
προσπαθώντας να τοποθετήσει τον μικρό ήρωα
στη σωστή στάση εργασίας, σύμφωνα με τις
αρχές της εργονομίας, οι οποίες παρουσιάζονται
με συνοπτικό τρόπο.

Οργάνωση και ταξινόμηση ηλεκτρονικών Οργάνωση και ταξινόμηση ηλεκτρονικών αρχείων και
αρχείων και φακέλων (Δ’ τάξη) φακέλων
Εφαρμογή που στοχεύει στην εξοικείωση των http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/9554
μαθητών με την οργάνωση και ταξινόμηση
ηλεκτρονικών αρχείων και φακέλων
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ και εκφράζομαι με παρουσιάσεις και πολυμέσα

Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια Διαχείριση Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
πρέπει να είναι διαφανειών εκπαιδευτικού, υλοποιούν κατάλληλες εργασίες Λογισμικό παρουσιάσεων
ικανός/ή: και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) που
 να δημιουργεί Χρήση βασίζονται στη δημιουργία πολυμεσικών Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
και να πολυμεσικών παρουσιάσεων.
τροποποιεί στοιχείων σε Προτείνεται οι εργασίες να ακολουθούν ένα
παρουσιάσεις παρουσιάσεις σενάριο ή ένα μικρό σχέδιο έρευνας, βάσει του Εκπαιδευτικά Λογισμικά
 να εισάγει οποίου οι μαθητές να οδηγούνται στην ανάπτυξη  Ιστορία Γ΄-Δ΄ Δημοτικού
διαφάνειες Μορφοποίηση ενός ολοκληρωμένου έργου.  Μελέτη Περιβάλλοντος Γ΄-Δ΄ Δημοτικού
κειμένου στην διαφανειών Τα θέματα εργασίας μπορούν να αντλούνται από  Θρησκευτικά Γ΄- Δ΄ Δημοτικού
παρουσίασή τα μαθήματα του Π.Σ. (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη  «Άνθρωπος και φύση»
του Εφέ Περιβάλλοντος, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.), το
 να εισάγει εμφάνισης και διαθεματικό πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε
πληροφορίες εναλλαγή καινοτόμες δράσεις και προγράμματα, τη σχολική
πολυμεσικής διαφανειών και την κοινωνική ζωή.
μορφής στην
παρουσίασή Ενδεικτικά έργα που προτείνονται να
του (κείμενο, δημιουργήσουν οι μαθητές/τριες (Γ’ & Δ’ τάξη):
εικόνα,  Πολυμεσικό παραμύθι ή κόμικ (με ήχους,
κινούμενο αφήγηση και εικόνες/ζωγραφιές).
σχέδιο,  Οπτικοποίηση και μουσική επένδυση ενός
βίντεο, ήχο) τραγουδιού ή ποιήματος
 να διαγράφει  Το ηλιακό μας σύστημα
διαφάνειες  Οι τέσσερις εποχές
 να  Πολυμεσικό φυτολόγιο

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

μορφοποιεί  Ο ήλιος: πηγή ζωής και επικίνδυνος


κατάλληλα τις  Φυτά που ευδοκιμούν στην περιοχή μας
διαφάνειες  Κάστρα του τόπου μας
μιας  Οι άθλοι του Ηρακλή
παρουσίασης  Η Μινωική Εποχή
 να καθορίζει  Σύγχρονα μέσα μεταφοράς
τη διάταξη  Αγαπημένοι ήρωες κινουμένων σχεδίων και
των κόμικ
διαφανειών  Αθλητισμός και υγιεινή διατροφή
μιας  Το γενεαλογικό μου δένδρο.
παρουσίασης
 να καθορίζει
εφέ Βασικές έννοιες πολυμέσων (Γ’ τάξη) Βασικές έννοιες πολυμέσων
εμφάνισης Διαδραστική παρουσίαση των βασικών εννοιών και http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6681
στα στοιχεία όρων σε μια εφαρμογή πολυμέσων. Υπόδειγμα διαφανειών σε παρουσίαση
μιας http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/664
διαφάνειας
 να καθορίζει
την εναλλαγή Επεξεργασία παρουσιάσεων (Δ’ τάξη)
των Ο/η εκπαιδευτικός αξιοποιεί τις δεξιότητες και τα
διαφανειών ενδιαφέροντα των μαθητών με στόχο την ανάπτυξη
μιας πολυμεσικών παρουσιάσεων. Μπορεί να
παρουσίασης χρησιμοποιήσει τα βιντεομαθήματα της δεξιάς Σχεδίαση διαφανειών παρουσίασης
στήλης, ενθαρρύνοντας τους μαθητές/τριες να http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/663
πειραματίζονται, να διερευνούν και να εξασκούνται Δημιουργία παρουσίασης
(τόσο στο σχολείο όσο και στο σπίτι) με στόχο να http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/670http://photodentro
εξοικειωθούν με τις βασικές εργασίες στο .edu.gr/lor/r/8521/670
λογισμικό παρουσιάσεων. Ο/η εκπαιδευτικός Εισαγωγή και διαγραφή διαφανειών σε παρουσίαση
υποστηρίζει και καθοδηγεί τους/τις μαθητές/τριες http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/947
δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής και Εισαγωγή εικόνας σε παρουσίαση

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

συνεργατικής μάθησης. http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/747


Διάταξη διαφανειών σε παρουσίαση
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/949
Εφέ σε παρουσίαση
http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/944
Διαδραστική παρουσίαση των δομικών στοιχείων που
χρησιμοποιούνται κατά την ανάπτυξη μιας εφαρμογής
πολυμέσων
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/6683
Διαδραστικό βιντεομάθημα για τη χρήση των εφέ (εφέ
εναλλαγής διαφανειών, προσαρμογή κίνησης) στο λογισμικό
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες παρουσίασης
http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/944

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ με τον κειμενογράφο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Δημιουργία Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (π.χ.
ικανός/ή: εγγράφου του/της εκπαιδευτικού, υλοποιούν OpenOffice)
 να αποθηκεύει τα κείμενα που κατάλληλες εργασίες και σχέδια Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων
δημιουργεί δίνοντας κατάλληλα Πληκτρολόγηση έρευνας (μικρής διάρκειας) που
ονόματα κειμένου απαιτούν τη δημιουργία εγγράφων Σχολικά εγχειρίδια
 να χρησιμοποιεί σύμβολα και διαφόρων τύπων και μορφών.  Γλώσσας
ειδικά πλήκτρα στο Αποθήκευση Προτείνεται οι εργασίες να  Ιστορίας
πληκτρολόγιο εγγράφου ακολουθούν ένα σενάριο ή ένα μικρό  Μελέτης Περιβάλλοντος
 να μορφοποιεί ένα κείμενο με σχέδιο έρευνας, βάσει του οποίου οι
βάση συγκεκριμένα Μορφοποίηση μαθητές οδηγούνται στην ανάπτυξη
χαρακτηριστικά (μέγεθος, γραμματοσειράς και ενός ολοκληρωμένου έργου.
χρώμα, τύπος γραμματοσειράς, παραγράφου Τα θέματα εργασίας μπορούν να
στοίχιση κ.λπ.) αντλούνται από τα μαθήματα του Π.Σ.
 να εισάγει εικόνες, έτοιμα Εισαγωγή, αντιγραφή (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη
σχήματα και αντικείμενα σε ένα και μετακίνηση Περιβάλλοντος, Κοινωνικές
έγγραφο αντικειμένων Επιστήμες κ.λπ.), το διαθεματικό
 να χρησιμοποιεί το σχεδιαστικό (κείμενο, εικόνα, πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε
εργαλείο του κειμενογράφου για σχήμα κ.λπ.)S καινοτόμες δράσεις και
να δημιουργήσει κατάλληλα προγράμματα, τη σχολική και την
αντικείμενα Ορθογραφικός- κοινωνική ζωή.
 να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά γραμματικός έλεγχος
τεχνικές Ενδεικτικά έργα που προτείνονται (Γ’
αντιγραφής/μετακίνησης Εισαγωγή και & Δ’ τάξη):
τμήματος κειμένου και προσαρμογή εικόνας  πρόσκληση σε σχολική εκδήλωση
αντικειμένων σε ένα έγγραφο σε ένα έγγραφο  αφίσα για τη σχολική γιορτή ή
 να αλλάζει το μέγεθος και τη εκδήλωση

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

θέση μια εικόνας σε ένα Εκτύπωση κειμένου  ημερολόγιο δραστηριοτήτων


έγγραφο τάξης
 να χρησιμοποιεί αποτελεσματικά  γράμμα σε ένα φίλο μου
τον ορθογραφικό-γραμματικό  άλμπουμ (έκθεση) εντυπώσεων
έλεγχο σε ένα έγγραφο από εκπαιδευτική εκδήλωση ή
 να ορίζει τις βασικές ρυθμίσεις δραστηριότητα
εκτύπωσης σε ένα έγγραφο και  στίχοι αγαπημένου τραγουδιού-
να χρησιμοποιεί την ποιήματος
προεπισκόπηση εκτύπωσης  δημιουργία ψηφιακού στατικού
εγγράφου κόμικ
 να αναπτύσσει και να εκφράζει  άρθρο για τη σχολική εφημερίδα
τις ιδέες του δημιουργώντας  το πλάνο της τάξης μας
ψηφιακά πολυτροπικά κείμενα  ημερολόγιο σχολικού έτους με
ζωγραφιές των μαθητών

Ο Κειμενογράφος μου (Γ’ τάξη)


Πρόκειται για εφαρμογή
επεξεργασίας κειμένου, η οποία Ο Κειμενογράφος μου
εκτελείται μέσα από το περιβάλλον http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2428
του φυλλομετρητή (Web) και
ενσωματώνει βασικές λειτουργίες
προσαρμοσμένες στο επίπεδο των
μικρών μαθητών. Αρχικά οι μαθητές
χρησιμοποιούν τα έτοιμα πρότυπα
της εφαρμογής, με στόχο να
εξοικειωθούν με τις έννοιες και τις
λειτουργίες της επεξεργασίας
κειμένου. Στην συνέχεια, ο
εκπαιδευτικός μπορεί να αναθέσει
στους μαθητές τη δημιουργία νέων

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

εγγράφων, με απώτερο στόχο τη


μετάβαση σε περιβάλλον λογισμικού
επεξεργασίας κειμένου.

Σχεδιάζω τη δική μου κάρτα στον


κειμενογράφο (Γ’ & Δ’ τάξη)
Διαδραστικό βιντεομάθημα
δημιουργίας χριστουγεννιάτικης Σχεδιάζω τη δική μου κάρτα στον κειμενογράφο
κάρτας με χρήση των σχεδιαστικών http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2603
εργαλείων του κειμενογράφου. Οι
μαθητές πειραματίζονται, διερευνούν
και εξοικειώνονται με τα σχεδιαστικά
εργαλεία του κειμενογράφου για να
υλοποιήσουν μια ολοκληρωμένη
δραστηριότητα. Στη συνέχεια, ο
εκπαιδευτικός καλεί τους μαθητές να
υλοποιήσουν την εργασία σε
περιβάλλον λογισμικού επεξεργασίας
κειμένου.

Δημιουργώ πινακίδες σήμανσης με


τον κειμενογράφο (Δ’ τάξη)
Διαδραστικό βιντεομάθημα σχετικά Δημιουργώ πινακίδες σήμανσης με τον
με τη μορφοποίηση κειμένου και τη κειμενογράφο
χρήση έτοιμων σχημάτων και http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2602
περιγραμμάτων στον κειμενογράφο.
Οι μαθητές πειραματίζονται,
διερευνούν και εξασκούνται (τόσο

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

στο σχολείο όσο και στο σπίτι) με


στόχο να εξοικειωθούν με βασικές
εργασίες επεξεργασίας κειμένου (π.χ.
έτοιμα σχήματα και περιγράμματα)
και να υλοποιήσουν μια
ολοκληρωμένη δραστηριότητα. Ο
εκπαιδευτικός υποστηρίζει και
καθοδηγεί τους μαθητές
δημιουργώντας καταστάσεις
διερευνητικής και συνεργατικής
μάθησης. Στη συνέχεια, μπορεί να
αναθέσει στους μαθητές τη
δημιουργία νέων εγγράφων σε
περιβάλλον λογισμικού επεξεργασίας
κειμένου.

Κατασκευάζω σταυρόλεξα με τον


κειμενογράφο (Δ’ τάξη)
Διαδραστικό βιντεομάθημα Κατασκευάζω σταυρόλεξα με τον κειμενογράφο
δημιουργίας σταυρόλεξου με τον http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2717
κειμενογράφο, το οποίο έχει ως στόχο
την εξοικείωση των μαθητών με τις
επιλογές δημιουργίας και
μορφοποίησης πινάκων. Οι
μαθητές/τριες πειραματίζονται,
διερευνούν και εξασκούνται με στόχο
την υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης
δραστηριότητας επεξεργασίας
πινάκων στον κειμενογράφο. Ο/η
εκπαιδευτικός υποστηρίζει και

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

καθοδηγεί τους/τις μαθητές/τριες


δημιουργώντας καταστάσεις
διερευνητικής και συνεργατικής
μάθησης. Στη συνέχεια, καλεί τους/τις
μαθητές/τριες να υλοποιήσουν την
εργασία σε περιβάλλον λογισμικού
επεξεργασίας κειμένου.

Διαδραστικό βιντεομάθημα για την


αντιγραφή και τη μετακίνηση
κειμένου σε ένα έγγραφο (Γ’ τάξη)
Ο/η μαθητής/τρια καθοδηγούμενος/η Διαδραστικό βιντεομάθημα για την αντιγραφή
από το βίντεο, διερευνά και υλοποιεί και τη μετακίνηση κειμένου σε ένα έγγραφο
μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα
για την αντιγραφή και τη μεταφορά http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/749
κειμένου σε έγγραφα.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4


ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

B. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω το Διαδίκτυο – Επικοινωνώ και συνεργάζομαι

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες ανακαλούν βιώματα και εμπειρίες για το Φυλλομετρητές
ικανός/ή: Πλοήγηση και Διαδίκτυο υπό την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού
 να χρησιμοποιεί αναζήτηση τους. Γίνεται συζήτηση για τις βασικές εφαρμογές και Πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου
φυλλομετρητές για την πληροφορίας υπηρεσίες με στόχο να αναδειχθεί η σημασία του
πλοήγηση στο Διαδίκτυο παγκόσμιου δικτύου στην ατομική και κοινωνική ζωή ως Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο
 να διακρίνει τον Παγκόσμιο Ιστοεξερευνήσεις μέσο επικοινωνίας, πληροφόρησης, συνεργασίας,
Ιστό ως χώρο παρουσίασης και έκφρασης και ψυχαγωγίας. (Γ’ & Δ’ τάξη) Wikipedia
αναζήτησης πληροφοριών Επικοινωνία
 να αναζητά και να βρίσκει Οι μαθητές, με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, Εκπαιδευτική τηλεόραση
πληροφορίες για ένα Ηλεκτρονικό πλοηγούνται σε επιλεγμένους διαδικτυακούς τόπους και http://www.edutv.gr
συγκεκριμένο σκοπό ταχυδρομείο αναζητούν πληροφορίες, φωτογραφίες και άλλο υλικό με
 να χρησιμοποιεί μηχανές στόχο τη δημιουργία poster, ψηφιακού άλμπουμ ή Εκπαιδευτικές πύλες
αναζήτησης για την ανεύρεση Ιστολόγια πολυμεσικής παρουσίασης. Ενδεικτικά παραδείγματα
πηγών για ένα συγκεκριμένο είναι οι δικτυακοί τόποι του Δήμου, του Μουσείου της Διδακτικό σενάριο: Γνωριμία με το
σκοπό Wikis Ακρόπολης, του Ιδρύματος Ευγενίδου, του Ιδρύματος διαδίκτυο και τις υπηρεσίες του
 να αναγνωρίζει το Διαδίκτυο Μείζονος Ελληνισμού, η Wikipedia κ.α. (Γ’ τάξη) http://aesop.iep.edu.gr/node/13647
ως μέσο επικοινωνίας,
πληροφόρησης, συνεργασίας, Χρησιμοποιούν μηχανές αναζήτησης και εξοικειώνονται Διδακτικό Σενάριο: Δημιουργώ το
έκφρασης και ψυχαγωγίας με τεχνικές αναζήτησης πληροφοριών χρησιμοποιώντας δικό μου Wiki
 να εξοικειωθεί και να διαφορετικές λέξεις-κλειδιά. Εκτυπώνουν τμήματα http://aesop.iep.edu.gr/node/15997
χρησιμοποιεί υπηρεσίες, όπως ιστοσελίδων που σχετίζονται με την εργασία τους.
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, Αποθηκεύουν στο δίσκο τους σχετικές σελίδες και Διαδικτυακή τηλεόραση &
ιστολόγια, wikis κ.λπ. ψηφιακό υλικό (κείμενο, εικόνες κ.λπ.) και δημιουργούν ραδιόφωνο
 να αποθηκεύει ιστοσελίδες σελιδοδείκτες στο φυλλομετρητή. (Γ’ & Δ’ τάξη) webtv.ert.gr, webradio.ert.gr
στο μέσο αποθήκευσης

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 να υιοθετεί βασικές αρχές Με την καθοδήγηση και την υποστήριξη του


ασφαλούς χρήσης εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες αναπτύσσουν
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου συνεργατικά υλικό στο wiki ή στο ιστολόγιο της τάξης, με
θέματα από το σχολικά μαθήματα και το διαθεματικό
πεδίο. (Δ’ τάξη)

Χρησιμοποιούν πρόγραμμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου


(π.χ. το Webmail του Πανελλήνιου Σχολικού Δικτύου) για
να ανταλλάξουν μηνύματα. Επειδή οι μαθητές σε αυτή
την ηλικία δεν έχουν ατομικούς λογαριασμούς
ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, μπορεί να δημιουργηθεί
ένας λογαριασμός τάξης στο ΠΣΔ ή να χρησιμοποιηθεί
αυτός του/της εκπαιδευτικού ή του σχολείου κ.λπ. (Γ’ & Δ’
τάξη)

Αφόρμηση για εμβάθυνση στην έννοια της εξ Αποστάσεως


Πλατφόρμες Ασύγχρονης εξ
Εκπαίδευσης (εξΑΕ) και των αντίστοιχων πλατφορμών και
Αποστάσεως Εκπαίδευσης (eclass
χρήση τους για ανταλλαγή μηνυμάτων με τον\την
ή/και e-me)
εκπαιδευτικό εντός της διδακτικής ώρας.

Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του/της


εκπαιδευτικού και συζητώντας μαθαίνουν τις βασικές
αρχές που διέπουν τις ιστοσελίδες σχετικά με τις
πνευματικές άδειες. Επίσης, συζητούν και μαθαίνουν για
τα πνευματικά δικαιώματα που διέπουν τα έργα
πνευματικής ιδιοκτησίας (π.χ. εικόνες, βίντεο, τραγούδια,
άρθρα) και πώς τα διαχειριζόμαστε νόμιμα. (Γ’ & Δ’ τάξη)
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ


Μοντελοποιώ με εννοιολογικούς χάρτες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Λογισμικό εννοιολογικής χαρτογράφησης
ικανός/ή Εννοιολογική εκπαιδευτικού, αναλαμβάνουν κατάλληλες εργασίες (π.χ. CmapTools)
 να ταξινομεί και να χαρτογράφηση και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) που απαιτούν
οργανώνει έννοιες την κατασκευή εννοιολογικού χάρτη.
 να εντοπίζει σχέσεις μεταξύ Λογισμικό Διαδίκτυο
εννοιών εννοιολογικής Η θεματολογία θα πρέπει να εντάσσεται στα
 να οργανώνει και να χαρτογράφησης μαθήματα του Π.Σ. (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη Εκπαιδευτικά Λογισμικά
αναπαριστά σύνθετες Περιβάλλοντος, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.), το
εννοιολογικές δομές με διαθεματικό πεδίο, τη συμμετοχή του σχολείου σε Σχολικά εγχειρίδια
λογισμικό εννοιολογικής Σχέσεις μεταξύ καινοτόμες δράσεις και προγράμματα, τη σχολική και  Γλώσσας
χαρτογράφησης εννοιών την κοινωνική ζωή.  Ιστορίας
 να αναγνωρίζει τις  Μελέτης Περιβάλλοντος
γνωστικές αναπαραστάσεις Με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι  Γεωγραφίας
που αποτυπώνονται σε ένα μαθητές εκφράζουν τις ιδέες και τις γνώσεις τους για  Μαθηματικών
εννοιολογικό χάρτη το υπό μελέτη πρόβλημα. Για παράδειγμα, ταξινομούν
 να καταγράφει, να τα φυτά με συγκεκριμένα κριτήρια (φυλλοβόλα-
οργανώνει, να ανακαλεί, να αειθαλή, δέντρα-θάμνους- πόες, φυτά του δάσους-του
αναλύει και να μοντελοποιεί αγρού-του κήπου, με βάση τα μορφολογικά
το υλικό που συλλέγει κατά χαρακτηριστικά, το σχήμα των φύλλων κ.λπ.).
τη διερεύνηση ενός θέματος Παραθέτουν τις βασικές έννοιες και τις συσχετίσεις
με τη μορφή εννοιολογικών μεταξύ τους και δημιουργούν τον αρχικό εννοιολογικό
χαρτών χάρτη. Στη συνέχεια συζητούν στην τάξη, διερευνούν
 να δημιουργεί και εμπλουτίζουν τον χάρτη με νέες έννοιες και
πολυμεσικούς χάρτες συσχετίσεις.
εννοιών με εισαγωγή Ο/η εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους μαθητές να

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

σύμβολων, εικόνων και επανοργανώσουν τα αποτελέσματά τους και να


συνδέσμων τροποποιήσουν τον εννοιολογικό χάρτη με χρήση νέων
 να χρησιμοποιεί εννοιών. Στη συνέχεια εμπλουτίζουν τον εννοιολογικό
εννοιολογικούς χάρτες για χάρτη τους με εικόνες, σχέδια κ.ά. πολυμέσα.
την επίλυση προβλημάτων Παρουσιάζουν την εργασία τους και συζητούν στην
 να παρουσιάζει και να τάξη.
εκφράζει τις Εναλλακτικά, το περίγραμμα του εννοιολογικού χάρτη
αναπαραστάσεις του/της δίνεται έτοιμο από τον εκπαιδευτικό, με επιλεγμένα
για σύνθετες έννοιες και κενά (κόμβους ή συνδέσμους) τα οποία
διαδικασίες συμπληρώνονται από τους μαθητές.
 να τροποποιεί, να Ενδεικτικά έργα εννοιολογικής χαρτογράφησης που
επεκτείνει και να προτείνονται:
μετασχηματίζει  Έμβια και άβια όντα
εννοιολογικούς χάρτες  Σπονδυλωτά ζώα
 Πτηνά
 Η τροφική αλυσίδα
 Ο κύκλος του νερού
 Η μόλυνση του περιβάλλοντος
 Τα μέρη του Λόγου
 Η κοινωνική ιεραρχία της Αρχαίας Αθήνας/
Σπάρτης
 Ο χρυσός αιώνας του Περικλή.

Εννοιολογική Χαρτογράφηση (Γ’ τάξη)


Εφαρμογή δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών, η
οποία εκτελείται σε περιβάλλον φυλλομετρητή και Εννοιολογική Χαρτογράφηση
ενσωματώνει βασικές λειτουργίες προσαρμοσμένες http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/3423
στο επίπεδο των μικρών μαθητών. Οι μαθητές
διερευνούν τα έτοιμα παραδείγματα, πειραματίζονται
και εξασκούνται με στόχο την υλοποίηση

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ολοκληρωμένων δραστηριοτήτων μοντελοποίησης και


δημιουργίας εννοιολογικών χαρτών. Ο εκπαιδευτικός
υποστηρίζει και καθοδηγεί τους μαθητές
δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής και
συνεργατικής μάθησης. Στη συνέχεια, καλεί τους
μαθητές να υλοποιήσουν νέες εργασίες σε περιβάλλον
λογισμικού εννοιολογικής χαρτογράφησης.

Εννοιολογική Χαρτογράφηση - Σχολική εκδρομή (Γ’ &


Δ’ τάξη)
Διαδραστικό βιντεομάθημα εισαγωγής στη δημιουργία Εννοιολογική Χαρτογράφηση - Σχολική
εννοιολογικού χάρτη με χρήση του λογισμικού εκδρομή
CmapTools. Οι μαθητές διερευνούν, πειραματίζονται http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2463
και εξοικειώνονται με τα εργαλεία του λογισμικού
εννοιολογικής χαρτογράφησης με στόχο να διακρίνουν
τα βασικά στάδια/ενέργειες υλοποίησης μιας
ολοκληρωμένης δραστηριότητας εννοιολογικής
χαρτογράφησης. Στη συνέχεια, ο εκπαιδευτικός καλεί
τους μαθητές να υλοποιήσουν και να επεκτείνουν την
εργασία τους, σε περιβάλλον λογισμικού CmapTools.

Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό Οι


μαθητές αναγνωρίζουν, διακρίνουν και ιεραρχούν τις
κατηγορίες των υπολογιστών μέσω δραστηριοτήτων
εννοιολογικής χαρτογράφησης. Οπτικοποιούν τη Γνωρίζω τα είδη των Η/Υ με Εννοιολογικούς
σύνδεση μεταξύ σχέσεων και εννοιών του χάρτη, Χάρτες
αξιοποιούν το Διαδίκτυο για συλλογή πληροφοριών. http://aesop.iep.edu.gr/node/11543
Έτσι, εμπλουτίζονται οι αναπαραστάσεις των
μαθητών/τριων και δημιουργούνται συνθήκες
αυθεντικής εμπειρία μάθησης. Ο ρόλος του

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

εκπαιδευτικού είναι καθοδηγητικός, υποστηρικτικός


και εμψυχωτικός. Οι μαθητές εργαζόμενοι σε ομάδες
επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν μεταξύ τους.
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Λογισμικό επεξεργασίας
ικανός/ή γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία κειμένου
 να αναλύει σύνθετες εργασίες απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και
σε επιμέρους απλούστερα έργα Διαθεματικότητα υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ, ψηφιακών Λογισμικό Παρουσιάσεων
 να επιλέγει τα κατάλληλα και έντυπων πηγών κ.λπ. Δημιουργούν ολοκληρωμένα έργα
εργαλεία ΤΠΕ για την υλοποίηση Σχολική ζωή και τα παρουσιάζουν στην τάξη. Λογισμικά πολυμέσων
των εργασιών που αναλαμβάνει Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα
 να χρησιμοποιεί Κοινωνική ζωή νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της σχολικής Λογισμικό Ζωγραφικής
αποτελεσματικά διάφορα και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η υλοποίηση
εργαλεία ΤΠΕ για την Ανάλυση και διαθεματικών εργασιών που συνδέουν διάφορα μαθήματα Λογισμικό εννοιολογικής
ολοκλήρωση των έργων του σύνθεση εργασιών του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Μελέτη χαρτογράφησης
 να επιλέγει, να οργανώνει και Περιβάλλοντος, Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.).
να ταξινομεί πληροφορίες και Επιλογή και Λογισμικό δημιουργίας
υλικό αξιολόγηση πηγών, Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: χρονογραμμής
 να συνθέτει, να δημιουργεί και πληροφοριών και 1. Μία ψηφιακή ιστορία (Γ’ τάξη)
να μετασχηματίζει πληροφορίες εργαλείων ΤΠΕ Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες με στόχο την Εκπαιδευτικό λογισμικό
και υλικό ανάπτυξη ψηφιακής ιστορίας. Το θέμα μπορεί να αντληθεί
 να εφαρμόζει κριτήρια Οργάνωση και από τα μαθήματα του Π.Σ., το διαθεματικό πεδίο, τη σχολική Wikipedia
αξιολόγησης των πηγών και των συντονισμός και την κοινωνική ζωή (π.χ. μυθολογία, ιστορικά γεγονότα,
πληροφοριών που χρησιμοποιεί εργασιών γιατί ανακύκλωση, εξοικονόμηση ενέργειας, Google Maps
 να ολοκληρώσει τις γνώσεις και ποδηλατοδρόμοι στην πόλη μας, τρώμε υγιεινά; κ.λπ.). Με
δεξιότητες που έχει αναπτύξει Συνεργασία και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες Ιστοεξερευνήσεις
από τις άλλες θεματικές αλληλοϋποστήριξη  σχεδιάζουν το σενάριο και δημιουργούν τους ήρωες
ενότητες  συντάσσουν διαλόγους χρησιμοποιώντας λογισμικό Ιστολόγια
 να εφαρμόζει τεχνικές και Χρησιμότητα των επεξεργασίας κειμένου
μεθόδους οργάνωσης και ΤΠΕ στη ζωή  δημιουργούν παραλλαγές ιστοριών και γεγονότων Wiki

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

χρονοπρογραμματισμού των  αναζητούν και αποθηκεύουν κατάλληλες εικόνες από το


εργασιών που αναλαμβάνει Διαδίκτυο Υπηρεσία ΠΣΔ για
 να αξιοποιεί προηγούμενα έργα  σχεδιάζουν και δημιουργούν εικόνες και γραφικά με ηλεκτρονική αλληλογραφία
και τις γνώσεις του για να κατάλληλο λογισμικό
βελτιώσει τις δημιουργίες του  εισάγουν στην εφαρμογή το υλικό, μουσική, εφέ κ.λπ., Ψηφιακή φωτογραφική
 να παρουσιάζει και να χρησιμοποιώντας κατάλληλο λογισμικό παρουσιάσεων ή μηχανή
επικοινωνεί τις ιδέες του πολυμέσων
 να συνεργάζεται και να  ολοκληρώνουν το ψηφιακό τους έργο και το Σαρωτής
προσφέρει τις γνώσεις και τις παρουσιάζουν στην τάξη
ικανότητές του στην ομάδα για
την υλοποίηση μιας 2. Ιστοεξερεύνηση (Γ’ & Δ’ τάξη)
δραστηριότητας-εργασίας Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
 να βιώνει ικανοποίηση και να αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με στόχο
αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη μορφή
του μέσα από την ολοκλήρωση ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα διερεύνησης και
και την παρουσίαση των έργων μελέτης μπορεί να αντληθεί από τα άλλα μαθήματα του Π.Σ.,
του το διαθεματικό πεδίο, τη σχολική ή την κοινωνική ζωή.
 να αντιλαμβάνεται τη Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
σπουδαιότητα και τις  Η ιστορία του τόπου μας
προεκτάσεις της χρήσης των ΤΠΕ  Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη αρχαιότητα
στη ζωή του σημερινού  Οι θεοί του Ολύμπου
ανθρώπου  Οι κλιματικές αλλαγές
 Το βασίλειο των μελισσών
 Είναι υγιεινό; Διατροφή και υγεία
 Προστατεύουμε το δάσος της περιοχής μας

Οι μαθητές/τριες αξιοποιούν τις προτεινόμενες πηγές από


τον/την εκπαιδευτικό αλλά και άλλες πηγές, που εντοπίζουν
κατά από την έρευνά τους, με στόχο να συλλέξουν
πληροφορίες ή υλικό και να διαπραγματευτούν

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

συγκεκριμένα ζητήματα-προβλήματα που τους ανατίθενται.


Το τελικό έργο που καλείται να ολοκληρώσει κάθε ομάδα
μπορεί να είναι μια παρουσίαση, ένα πόστερ, μια έκθεση
ψηφιακών έργων, μια σχολική ημερίδα κ.λπ.

3. Το ιστολόγιο της τάξης (Δ’ τάξη)


Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της
εκπαιδευτικού, σχεδιάζουν και αναπτύσσουν το ιστολόγιο
της τάξης στο Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο ή στην πλατφόρμα
του σχολείου.
Συνεργάζονται και εμπλουτίζουν το ιστολόγιο με άρθρα,
πολυμεσικό υλικό και πηγές στον Παγκόσμιο Ιστό.
Ενθαρρύνονται να συμμετέχουν ενεργά, τόσο από την τάξη
όσο και από το σπίτι. Αναπτύσσουν συζητήσεις και
σχολιάζουν τα σχετικά άρθρα του ιστολογίου. Ζητούν τη
συμμετοχή και το σχολιασμό από τους συμμαθητές άλλων
τάξεων και από τους δασκάλους του σχολείου.
Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
 Η εφημερίδα της τάξης μας
 Οι δράσεις του σχολείου μας
 Η ζωή στην πόλη μας
 Μουσική και μουσικά όργανα
 Η αγροτική παραγωγή της περιοχής μας
 Ιστορία και μυθολογία
 Ανακύκλωση στην πόλη μας
 Η ιστορία του τόπου μας.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 8 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο


Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι μαθητές/τριες με την καθοδήγηση του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του
ικανός/ή: εκπαιδευτικού ενημερώνονται και συζητούν για τις ΠΣΔ
 να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο βασικές αρχές ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου. https://internet-safety.sch.gr/
με ασφάλεια και να τηρεί Στο εργαστήριο ο/η εκπαιδευτικός εμπλέκει τους Εκπαιδευτική Τηλεόραση
βασικούς κανόνες Ασφάλεια στο μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά παιχνίδια http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
προστασίας Διαδίκτυο ευαισθητοποίησης για τους κινδύνους του Διαδικτύου Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
 να γνωρίζει αρχές προστασίας και βασικά βήματα αντιμετώπισης (Γ’ τάξη). https://saferinternet4kids.gr
προσωπικών δεδομένων Πνευματική Προβολή βίντεο και συζήτηση για την ανωνυμία και Επικοινωνώ αλλά δεν αποκαλύπτω
 να σέβεται και να τηρεί τους ιδιοκτησία την πλαστοπροσωπία στο Διαδίκτυο (Γ’ & Δ’ τάξη). http://aesop.iep.edu.gr/node/15135
κανόνες της πνευματικής Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής
ιδιοκτησίας για το υλικό που Προσωπικά εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των ΤΠΕ ασφάλειας
βρίσκει σε δικτυακές πηγές. δεδομένα προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα ή να http://www.cyberkid.gov.gr/
 να αντιλαμβάνεται τη υλοποιήσουν δραστηριότητες που αφορούν επίκαιρα Υλικό για το Δημοτικό (για την ορθή
σπουδαιότητα και τις ΤΠΕ και θέματα της σύγχρονης κοινωνίας. (Γ’ & Δ’ τάξη). χρήση του διαδικτύου και τη
προεκτάσεις της χρήσης των καθημερινότητα Αναφορά και πρακτική εφαρμογή βασικών κανόνων διαδικτυακή φήμη)
ΤΠΕ στη ζωή του σύγχρονου ευπρεπούς συμπεριφοράς (Netiquette) στο Διαδίκτυο.
https://saferinternet4kids.gr/yliko-
ανθρώπου (Γ’ & Δ’ τάξη).
Οι μαθητές/τριες ενημερώνονται για θέματα dhmotikou/
 να παρουσιάζει
προστασίας προσωπικών δεδομένων και πνευματικής https://goo.gl/68Is0L
θέματα/ζητήματα ως
μελλοντικός πολίτης στην ιδιοκτησίας στο Διαδίκτυο. (Δ’ τάξη). Αρχή προστασίας προσωπικών
ψηφιακή εποχή δεδομένων
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες https://www.dpa.gr/el
Πνευματική ιδιοκτησία
https://www.copyrightschool.gr/

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

4. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών Ε’ Δημοτικού

Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών ανά ενότητα

Προτεινόμενες ώρες
Άξονες μαθησιακών στόχων
διδασκαλίας
Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο 6
 Δημιουργώ και εκφράζομαι με πολυμέσα και παρουσιάσεις
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω το Διαδίκτυο 6
 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ
 Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα
16
 Προγραμματίζω τον υπολογιστή
 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
2
 Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Α. Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ


Δημιουργώ με τον κειμενογράφο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά


Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Μορφοποίηση Οι μαθητές/τριες ασκούνται στην επεξεργασία Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου (π.χ. Open
είναι ικανός/ή: κειμένου κειμένου ατομικά και σε ομάδες εργασίας. Με την Office)
 να δημιουργεί και να καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι
διαμορφώνει κατάλληλα Εισαγωγή μαθητές/τριες αναλαμβάνουν κατάλληλες εργασίες Μηχανές Αναζήτησης
κείμενα με τον αντικειμένων και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) που
κειμενογράφο απαιτούν τη δημιουργία εγγράφων διαφόρων Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες
 να μορφοποιεί ένα Δημιουργία μορφών. Με την καθοδήγηση του εκπαιδευτικού,
κείμενο με βάση και και ανάλογα με το βαθμό εξοικείωσης των μαθητών, Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα κειμένων
συγκεκριμένα επεξεργασία υλοποιούνται δραστηριότητες συνεργατικής
χαρακτηριστικά πινάκων επεξεργασίας κειμένων σε διαδικτυακές εφαρμογές Εκπαιδευτικές πύλες
 να εισάγει και να Web 2.0 (π.χ. ψηφιακή πλατφόρμα ή ιστολόγιο
επεξεργάζεται εικόνες, Δημιουργία τάξης). Προτείνεται η υλοποίηση διαθεματικών Εφαρμογές Web 2.0
έτοιμα σχήματα και κειμένου σε εργασιών που συνδέουν περισσότερα του ενός
αντικείμενα συνεργατικό μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
χρησιμοποιώντας το περιβάλλον Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον,
σχεδιαστικό εργαλείο του (Web 2.0) Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). Ιστολόγια
κειμενογράφου
 να εισάγει και να Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
επεξεργάζεται απλούς  έκθεση εντυπώσεων από εκπαιδευτική
πίνακες σε ένα έγγραφο εκδήλωση ή δραστηριότητα
 να αναρτά και να  δημιουργική γραφή (Γλώσσα)
επεξεργάζεται κείμενα σε  δημιουργία σταυρόλεξου
διαδικτυακές εφαρμογές  δημιουργία ερωτηματολογίου
Web 2.0 (ψηφιακή  το ωρολόγιο πρόγραμμα της τάξης (με εικόνες)
πλατφόρμα τάξης,  λεξικό όρων (π.χ. Γλώσσα, ΤΠΕ, Φυσικές

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Ιστολόγια) Επιστήμες)
 να αναπτύσσει  συνεργατική επεξεργασία κειμένου σε
ολοκληρωμένα και με εφαρμογή Web 2.0.
τεχνική αρτιότητα τις
σχετικές εργασίες που Κειμενογράφος Ιστού
αναλαμβάνει Εφαρμογή επεξεργασίας κειμένου, η οποία Κειμενογράφος Ιστού
εκτελείται μέσα από περιβάλλον φυλλομετρητή και http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/2429
έχει ως στόχο την εισαγωγή των μαθητών στην
επεξεργασία κειμένου. Οι μαθητές πειραματίζονται,
διερευνούν και εξασκούνται με στόχο την
υλοποίηση μιας ολοκληρωμένης δραστηριότητας
επεξεργασίας κειμένου και την εξοικείωση με τις
βασικές επιλογές του διαδικτυακού κειμενογράφου.
Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει και καθοδηγεί τους
μαθητές δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής
και συνεργατικής μάθησης. Στη συνέχεια, καλεί τους
μαθητές να υλοποιήσουν την εργασία σε
περιβάλλον λογισμικού επεξεργασίας κειμένου.

Ηλεκτρονικά Παραμύθια
Εκπαιδευτικό σενάριο που στοχεύει στη
συνεργατική δημιουργία ιστοριών με βάση μία
προκαθορισμένη δομή. Οι μαθητές δημιουργούν σε Ηλεκτρονικά Παραμύθια
ένα περιβάλλον παρουσίασης ένα παραμύθι, http://photodentro.edu.gr/v/item/ds/8521/8113
χρησιμοποιώντας στοιχεία, εικόνες και ήχους από το
Διαδίκτυο.

Κατασκευάζω σταυρόλεξα με τον κειμενογράφο

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Διαδραστικό βιντεομάθημα δημιουργίας


σταυρόλεξου με τον κειμενογράφο, το οποίο έχει ως
στόχο την εξοικείωση των μαθητών με τις επιλογές Κατασκευάζω σταυρόλεξα με τον κειμενογράφο
δημιουργίας και μορφοποίησης πινάκων. Οι http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2717
μαθητές πειραματίζονται, διερευνούν και
εξασκούνται με στόχο την υλοποίηση μιας
ολοκληρωμένης δραστηριότητας επεξεργασίας
πινάκων στον κειμενογράφο. Ο εκπαιδευτικός
υποστηρίζει και καθοδηγεί τους μαθητές
δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής και
συνεργατικής μάθησης. Στη συνέχεια, καλεί τους
μαθητές να υλοποιήσουν την εργασία σε
περιβάλλον λογισμικού επεξεργασίας κειμένου.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ με πολυμέσα και παρουσιάσεις

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά


Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι Φωτογραφική μηχανή Σαρωτής
ικανός/ή Πολυμέσα μαθητές/τριες χρησιμοποιούν εμπορικό και ελεύθερο
 να χρησιμοποιεί εξοπλισμό λογισμικό για συγκεκριμένη εργασία, π.χ. επεξεργασία Λογισμικό επεξεργασίας εικόνας
πολυμέσων (σαρωτή, Μορφές κειμένου ή εικόνας. Αναζητούν και διαχειρίζονται
ψηφιακή φωτογραφική αρχείων πληροφορίες πολλαπλών μορφών (κείμενο, εικόνα, ήχο, Λογισμικό επεξεργασίας ήχου
μηχανή, βιντεοκάμερα, εικόνας, ήχου βίντεο). Εντοπίζουν και συγκρίνουν το μέγεθος των
μικρόφωνο) και βίντεο αρχείων. Συζητούν για τις μονάδες μέτρησης του όγκου Λογισμικά Οπτικοποίησης
 να διακρίνει τα είδη αποθηκευμένων πληροφοριών.
λογισμικού Επεξεργασία Προσομοιώσεις
 να δημιουργεί και να εικόνας, ήχου Οι μαθητές/τριες αναλαμβάνουν κατάλληλες ασκήσεις,
επεξεργάζεται αρχεία και βίντεο εργασίες και σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) με Ηλεκτρονικά λεξικά και ψηφιακές
εικόνων σε διαφορετικές στόχο τη δημιουργία υλικού πολυμεσικών εγκυκλοπαίδειες
μορφοποιήσεις Λογισμικό πληροφοριών (εικόνα, ήχο, κινούμενο σχέδιο).
 να δημιουργεί και να δημιουργίας Προτείνεται η υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που Ψηφιακές συλλογές
επεξεργάζεται αρχεία ήχου πολυμεσικών συνδέουν περισσότερα του ενός μαθήματα του
 να δημιουργεί μικρές αρχείων Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Εκπαιδευτικό λογισμικό Πληροφορικής
εφαρμογές κινουμένου Επιστήμες, περιβάλλον, Μαθηματικά, Ιστορία,
σχεδίου Διαδικτυακές Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). Google Maps
 να εντάσσει στις εφαρμογές Google Earth
παρουσιάσεις του υλικό δημιουργίας Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
από άλλες εφαρμογές πολυμεσικών  Παρουσίαση του έργου ενός λογοτέχνη ή ζωγράφου Ιστότοποι αναζήτησης εικόνων/ήχων
(κειμενογράφο, αρχείων  Σύγχρονα μεγάλα έργα της εποχής
υπολογιστικά φύλλα,  Η τέχνη στο Βυζάντιο Λογισμικό δημιουργίας κινουμένου
επεξεργασίας εικόνας κ.α.) Δημιουργία  Οι χώρες της Μεσογείου σχεδίου
 να εισάγει εικόνες, έτοιμα αρχείων ήχου  Υγροβιότοποι της χώρας
σχήματα και αντικείμενα  Πλοηγούμαι με ασφάλεια στο Διαδίκτυο

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

χρησιμοποιώντας το  Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία.


σχεδιαστικό εργαλείο του
λογισμικού παρουσιάσεων Δημιουργία Αναπαραστάση εικόνων στον υπολογιστή
 να αναπτύσσει κινουμένου Διαδραστική εφαρμογή που υποστηρίζει μικρο- Αναπαράσταση εικόνων στον υπολογιστή
ολοκληρωμένες σχεδίου δραστηριότητες σχετικά με τον τρόπο αναπαράστασης http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/5085
πολυμεσικές παρουσιάσεις ψηφιογραφικών εικόνων στον υπολογιστή. Οι μαθητές
διερευνούν και πειραματίζονται με τα έτοιμα
Αξιοποίηση παραδείγματα της εφαρμογής και αναδεικνύουν τον
ψηφιακού τρόπο κωδικοποίησης- αναπαράστασης
υλικού ψηφιογραφικών εικόνων. Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει
και καθοδηγεί τους μαθητές δημιουργώντας
καταστάσεις διερευνητικής και συνεργατικής μάθησης.
Στη συνέχεια κατευθύνει τους μαθητές σε
δραστηριότητες της αντίστροφης διαδικασίας
(αποκωδικοποίηση και σχηματισμός εικόνας).

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω το Διαδίκτυο-Επικοινωνώ και συνεργάζομαι

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Δίκτυο Οι μαθητές/τριες αναζητούν, αξιολογούν και αξιοποιούν Φυλλομετρητές
ικανός/ή: υπολογιστών πληροφορίες από ποικίλες πηγές στο Διαδίκτυο και στον
 να κατανοεί τα πλεονεκτήματα Παγκόσμιο Ιστό, στα πλαίσια κατάλληλων Πλατφόρμα Ψηφιακού Σχολείου
που προσφέρουν τα δίκτυα Διαδίκτυο δραστηριοτήτων που σχετίζονται με τις ΤΠΕ αλλά και τα
υπολογιστών και το Διαδίκτυο άλλα μαθήματα του Π.Σ. (π.χ. ηλεκτρονικά λεξικά, Υπηρεσίες Πανελλήνιου Σχολικού
 να χρησιμοποιεί τις κύριες Μηχανές ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες, Google Maps κ.α.). Αξιοποιούν Δικτύου
λειτουργίες μιας μηχανής αναζήτησης το υλικό της έρευνάς τους για να αναπτύξουν μικρές http://grafis.sch.gr
αναζήτησης πληροφοριών για εκθέσεις, παρουσιάσεις, αφίσες κ.λπ.
ένα συγκεκριμένο σκοπό Διαμοίραση Εκπαιδευτική τηλεόραση
 να εφαρμόζει περιεχομένου Δημιουργούν το ιστολόγιο της τάξης τους και www.edutv.gr
αποτελεσματικές στρατηγικές αναπτύσσουν καλές πρακτικές επικοινωνίας και Εκπαιδευτικές πύλες
αναζήτησης πληροφοριών για Σύγχρονες συνεργασίας. Δημοσιεύουν, καθ’ όλη τη διάρκεια της
την υλοποίηση των εργασιών συζητήσεις σχολικής χρονιάς, τις εργασίες τους, σχετικά άρθρα και Ηλεκτρονικά λεξικά και ψηφιακές
του/της αναπτύσσουν θέματα συζήτησης, δημοσιοποιώντας τα εγκυκλοπαίδειες
 να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο Ασύγχρονες έργα και τις απόψεις τους.
για να εκφράζεται και να συζητήσεις Μπορούν να δημιουργήσουν και να ενσωματώσουν Wikipedia
επικοινωνεί με σύγχρονο και δικτυακούς χάρτες (ιστορικούς, περιβαλλοντικούς, Google Maps
ασύγχρονο τρόπο (γραπτά, Ηλεκτρονικό αρχαιολογικούς, τουριστικούς κ.λπ.), με παράλληλη Google Earth
ηχητικά ή μέσω βίντεο) ταχυδρομείο χάραξη διαδρομών, υπολογισμό αποστάσεων κ.λπ.
 να εκφράζει ιδέες και Ιστολόγια
επιχειρήματα σε δικτυακούς Στα πλαίσια κατάλληλων δραστηριοτήτων, με την
τόπους (π.χ. ιστολόγιο ή καθοδήγηση του εκπαιδευτικού, οι μαθητές Πλατφόρμες σύγχρονης συζήτησης
ασύγχρονη συζήτηση της επικοινωνούν, ανταλλάσσουν ιδέες, απόψεις και Πλατφόρμες ασύγχρονης συζήτησης
τάξης) εμπειρίες και συνεργάζονται με συμμαθητές τους από (chat, videoconference)
 να δημιουργεί και να άλλο σχολείο, χρησιμοποιώντας ασύγχρονες συζητήσεις,

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

διαμοιράζεται μέσω του το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή άλλες εφαρμογές (π.χ. Δικτυακά λογισμικά
Διαδικτύου υλικό (κείμενα, Webex, Skype). Εφόσον υπάρχει ο κατάλληλος εξοπλισμός  οπτικοποίησης
αρχεία εικόνας και ήχου) Προστασία από π.χ. Webcamera κλπ. μπορεί να διοργανωθεί  προσομοίωσης
 να χρησιμοποιεί το ιούς συζήτηση/συνεργασία μαθητών/τριών από διαφορετικές  εννοιολογικής χαρτογράφησης
ηλεκτρονικό ταχυδρομείο για αίθουσες της ίδιας ή άλλης σχολικής μονάδας ή να  διαμοιρασμού αρχείων εικόνας
επικοινωνία (σύνθεση και προσκληθεί κάποιος ειδικός να μιλήσει για ένα επίκαιρο και ήχου
αποστολή μηνύματος, θέμα π.χ. ασφάλεια στο διαδίκτυο, αειφόρος ανάπτυξη
επισύναψη αρχείου, κ.ά, τηρώντας πάντα τους κανόνες για την προστασία των Διδακτικό σενάριο: Επίλυση
απάντηση, προώθηση, βιβλίο προσωπικών δεδομένων. προβλήματος με την αξιοποίηση
διευθύνσεων κ.α.) Web 2.0 Εργαλείων
 να αναγνωρίζει τον ρόλο και Εναλλακτικά, χρησιμοποιούν το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο http://aesop.iep.edu.gr/node/22799
την αναγκαιότητα του για:
λογισμικού αντιϊκής  να οργανώσουν εκπαιδευτικές επισκέψεις σε μουσεία,
προστασίας αρχαιολογικούς χώρους, τοπικές μονάδες παραγωγής
 να διαχειρίζεται σωστά τους (οινοποιεία, ελαιοτριβεία κ.λπ.)
κωδικούς ασφαλείας στους  να προσκαλέσουν ειδικούς (π.χ. επιστήμονες,
λογαριασμούς που διαθέτει συγγραφείς, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες κ.λπ.) να
 να εφαρμόζει κανόνες συμμετάσχουν στο ιστολόγιο της τάξης.
ασφάλειας και προστασίας
από ηλεκτρονικούς κινδύνους Στα πλαίσια κατάλληλων δραστηριοτήτων μπορούν να Πλατφόρμες Ασύγχρονης εξ
 να χρησιμοποιεί πλατφόρμες εμβαθύνουν στην έννοια της εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης Αποστάσεως Εκπαίδευσης (eclass
εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης (εξΑΕ) και των αντίστοιχων πλατφορμών ασύγχρονης εξΑΕ ή/και e-me)
(εξΑΕ) και να τις χρησιμοποιούν για ανταλλαγή μηνυμάτων ή/και
εργασιών με ανατροφοδότηση από τον\την εκπαιδευτικό.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ


Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα

Προσδοκώμενα
Βασικά
Μαθησιακά Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
θέματα
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει Λογισμικό Οι μαθητές/τριες εξοικειώνονται με το περιβάλλον του Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων
να είναι ικανός/ή υπολογιστικών υπολογιστικού φύλλου αξιοποιώντας την αναπαράσταση του
 να δημιουργεί και να φύλλων πίνακα που είναι οικεία από τον επεξεργαστή κειμένου. Ο
τροποποιεί απλά εκπαιδευτικός αναθέτει κατάλληλες ασκήσεις και εργασίες Διαδίκτυο
υπολογιστικά φύλλα Η έννοια του που απαιτούν τη δημιουργία υπολογιστικών φύλλων με σκοπό
 να εισάγει δεδομένα φύλλου την επίλυση προβλημάτων που αφορούν στην καταγραφή,
και να τροποποιεί το εργασίας ταξινόμηση, επεξεργασία και αναπαράσταση δεδομένων. Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
περιεχόμενο σε κελιά
του υπολογιστικού Η έννοια του Προτείνεται η υλοποίηση σχετικών εργασιών σε συνεργασία
φύλλου κελιού με τα άλλα μαθήματα του Π.Σ. (μαθηματικά, φυσικές
 να διακρίνει το επιστήμες, κοινωνικές επιστήμες κ.λπ.) αλλά και
ενεργό κελί και να Διεύθυνση, δραστηριότητες της σχολικής και της κοινωνικής ζωής:
επιλέγει τύπος και  η βιβλιοθήκη της τάξης
συγκεκριμένα κελιά περιεχόμενο  ο προϋπολογισμός της σχολικής εκδρομής
 να προσδιορίζει τη κελιού  υπολογισμός κόστους για το πάρτι της τάξης
διεύθυνση ενός  διαχείριση ταμείου της τάξης (έσοδα/έξοδα)
κελιού στο φύλλο Επεξεργασία  καταγραφή και επεξεργασία μετεωρολογικών δεδομένων
εργασίας αριθμητικών της περιοχής
 να εισάγει απλές δεδομένων  επεξεργασία δεδομένων δημογραφικής μελέτης για την
σχέσεις υπολογισμού πόλη μας (π.χ. τις τελευταίες δεκαετίες).
σε ένα υπολογιστικό Απλές σχέσεις
φύλλο υπολογισμού
 να χρησιμοποιεί
τεχνικές αντιγραφής Μορφοποίηση

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

δεδομένων και κελιών


μαθηματικών Εισαγωγή στο Υπολογιστικό Φύλλο
υπολογισμών σε ένα Δημιουργία Διαδραστικό βιντεομάθημα που στοχεύει στην εξοικείωση των Εισαγωγή στο Υπολογιστικό Φύλλο
υπολογιστικό φύλλο γραφημάτων μαθητών με το περιβάλλον του λογισμικού υπολογιστικού http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/960
 να μορφοποιεί τα φύλλου και την κατανόηση της έννοιας της διεύθυνσης κελιού,
περιεχόμενα ενός μέσα από την υλοποίηση μιας μικρο-δραστηριότητας.
κελιού Οι μαθητές διερευνούν τα βήματα επιλογών και υλοποιούν μια
 να δημιουργεί απλά ολοκληρωμένη υπολογιστική δραστηριότητα. Ο εκπαιδευτικός
γραφήματα υποστηρίζει και καθοδηγεί τους μαθητές δημιουργώντας
(ιστόγραμμα- καταστάσεις διερευνητικής μάθησης. Στη συνέχεια, τους καλεί
ραβδόγραμμα, πίτα), να υλοποιήσουν νέες δραστηριότητες σε πραγματικό
χρησιμοποιώντας τα περιβάλλον υπολογιστικού φύλλου.
δεδομένα ενός
υπολογιστικού Υπολογιστικό Φύλλο Ιστού
φύλλου Εφαρμογή που εκτελείται μέσα από περιβάλλον φυλλομετρητή
και υποστηρίζει τις βασικές λειτουργίες ενός λογισμικού Υπολογιστικό Φύλλο Ιστού
υπολογιστικών φύλλων. Οι μαθητές διερευνούν και http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/4747
πειραματίζονται με τις βασικές λειτουργίες του υπολογιστικού
φύλλου, μέσα από τις ασκήσεις και τα έτοιμα παραδείγματα
που παρέχει η εφαρμογή, με στόχο την εξοικείωση με τις
βασικές επιλογές του υπολογιστικού φύλλου και την επίλυση
απλών υπολογιστικών προβλημάτων. Ο εκπαιδευτικός μπορεί,
στη συνέχεια, να αναθέσει ασκήσεις αυξανόμενης δυσκολίας
και να μεταφέρει την εργασία των μαθητών σε λογισμικό
υπολογιστικού φύλλου.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Προγραμματίζω τον υπολογιστή

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Εκπαιδευτικά Βασικός στόχος της ενότητας αυτής είναι η σταδιακή Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα οπτικού
είναι ικανός/ή: περιβάλλοντα εξοικείωση των μαθητών με τον προγραμματισμό με προγραμματισμού
 να αναλύει ένα οπτικού παιγνιώδη τρόπο, μέσα από την αξιοποίηση διαθέσιμων
πρόβλημα σε προγραμματισμού εκπαιδευτικών περιβαλλόντων οπτικού Scratch 1.4/Scratch 2.0/Scratch app
απλούστερα προγραμματισμού. Οι μαθητές σε κατάλληλα
 να αναλύει ένα Εντολές εκπαιδευτικά περιβάλλοντα προγραμματισμού, EasyLogo
πρόβλημα σε απλά χειρίζονται και διερευνούν έτοιμα προγράμματα,
βήματα Πρόγραμμα έχοντας ως γενικό προσανατολισμό τη μετάβαση από Kodu
 να διατυπώνει απλές την ψηφιακή ζωγραφική στα προγραμματιζόμενα
εντολές με καθορισμένο Γεγονότα (events) πολυμέσα. Ο εκπαιδευτικός, προκαλεί το ενδιαφέρον Microworlds Pro
τρόπο των μαθητών, ώστε να δημιουργήσουν μικρές
 να ορίζει ενέργειες και εφαρμογές, στις οποίες θα προκαλείται η δράση Εκπαιδευτική ρομποτική
σενάρια που πρέπει να Ανάπτυξη και αντικειμένων στη σκηνή ή στο χώρο επισκόπησης με
εκτελεστούν για να εκτέλεση απλών χρήση χειριστηρίων (πληκτρολόγιο, ποντίκι).
επιτευχθούν επιθυμητά εφαρμογών
γεγονότα Εισαγωγή στο SCRATCH Εισαγωγή στο Scratch
 να εκτελεί απλές εντολές Διόρθωση Το σενάριο αποτελεί μία εισαγωγή στον http://aesop.iep.edu.gr/node/20513
σε προγραμματιστικό σφαλμάτων προγραμματισμό με SCRATCH. Μέσω των παρεμβάσεων,
περιβάλλον οι μαθητές αντιλαμβάνονται το ρόλο του
Βελτιστοποίηση προγραμματιστή. Οι μαθητές χειρίζονται και διερευνούν
προγραμμάτων έτοιμα προγράμματα και εισάγονται στην έννοια του
αλγορίθμου, έχοντας ως γενικό προσανατολισμό τη
μετάβαση από την ψηφιακή ζωγραφική στα
προγραμματιζόμενα πολυμέσα. Ο εκπαιδευτικός,
προκαλεί το ενδιαφέρον των μαθητών, ώστε να
δημιουργήσουν μικρές εφαρμογές, στις οποίες θα

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

προκαλείται η δράση αντικειμένων στη σκηνή ή στον


χώρο επισκόπησης με χρήση χειριστηρίων
(πληκτρολόγιο, ποντίκι).

Η μεταβλητή στην Πληροφορική


Το σενάριο βοηθά τους μαθητές στην αρχική κατανόηση Η μεταβλητή στην Πληροφορική
και χρήση της μεταβλητής μέσω τεχνικών και πρακτικών http://aesop.iep.edu.gr/node/22313
εμπέδωσης που αξιοποιούν τις αισθήσεις της αφής και
της όρασης αλλά και τη δημιουργική φαντασία τους, με
τη χρήση προσιτών, οικείων και καθημερινών
αντικειμένων.

Εισαγωγή στη δομή επιλογής στο Scratch


Οι μαθητές/τριες χρησιμοποιούν τη δομή επιλογής στο Εισαγωγή στη δομή επιλογής στο Scratch
προγραμματιστικό περιβάλλον Scratch για να http://aesop.iep.edu.gr/node/15835
δημιουργήσουν δικά τους προγράμματα, μέσα από
παραδείγματα καθημερινής ζωής αρχικά και στη
συνέχεια μέσα από παραδείγματα εφαρμογών της στο
scratch, απλών και κατάλληλων για την ηλικιακή τους
ομάδα.

Κίνηση στο Scratch (Αλλαγή ενδυμασίας) - Δημιουργία


Animation Κίνηση στο Scratch (Αλλαγή ενδυμασίας) -
Οι μαθητές εισάγονται στην επαναληπτική δομή, με Δημιουργία Animation
αξιοποίηση κινουμένων σχεδίων. Οι μαθητές http://aesop.iep.edu.gr/node/15634
συνεργάζονται σε μικρές ομάδες ακολουθώντας φύλλα
εργασίας και δημιουργούν τα δικά τους κινούμενα
σχέδια. Ο εκπαιδευτικός δρα υποστηρικτικά και
διευκρινιστικά.

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δομή επανάληψης με τη βοήθεια της γλώσσας


προγραμματισμού Scratch Δομή επανάληψης με τη βοήθεια της
Οι μαθητές ενεργούν ομαδοσυνεργατικά χωρισμένοι σε γλώσσας προγραμματισμού Scratch
διαφορετικές ομάδες, διερευνούν, αναστοχάζονται, http://aesop.iep.edu.gr/node/12196
δημιουργούν και παρουσιάζουν το τεχνούργημά τους
στην ολομέλεια.

Ιεραρχικά δομημένες διαδικασίες με την EasyLogo


Διαδραστικό βιντεομάθημα μιας ολοκληρωμένης Ιεραρχικά δομημένες διαδικασίες με την
δραστηριότητας προγραμματισμού, με στόχο την EasyLogo
εξοικείωση των μαθητών με το περιβάλλον της EasyLogo http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/956
και τη δημιουργία δομημένων διαδικασιών.
Οι μαθητές διερευνούν την εφαρμογή και εξοικειώνονται
και τις βασικές επιλογές-εντολές. Ο εκπαιδευτικός κάνει
επίδειξη με στόχο να υποστηρίξει και να καθοδηγήσει
τους μαθητές δημιουργώντας καταστάσεις
διερευνητικής μάθησης. Στη συνέχεια, ζητά από τους
μαθητές να αναπτύξουν και να επεκτείνουν το
πρόγραμμά στο περιβάλλον της EasyLogo.

Λαβύρινθος
Εκπαιδευτικό παιχνίδι εισαγωγής των μαθητών στον
βηματικό προγραμματισμό. Οι μαθητές καλούνται να Λαβύρινθος
δημιουργήσουν το πρόγραμμα, επιλέγοντας από ένα http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/759
σύνολο τριών εντολών (μετακίνησης, περιστροφής και
συνθήκης), με στόχο την κίνηση του ήρωα στον
λαβύρινθο

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Εργαλεία ΤΠΕ
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία
 να αναλύει σύνθετες εργασίες απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και Εκτυπωτής
σε επιμέρους απλούστερα Διαθεματικότητα υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ,
έργα ψηφιακών και έντυπων πηγών. Δημιουργούν Φωτογραφική μηχανή
 να επιλέγει τα κατάλληλα Σχολική ζωή ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν στην τάξη.
εργαλεία ΤΠΕ για την Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα Σαρωτής
υλοποίηση των εργασιών που Κοινωνική ζωή νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της
αναλαμβάνει σχολικής και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
 να χρησιμοποιεί Ανάλυση και υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν
αποτελεσματικά διάφορα σύνθεση εργασιών διάφορα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών Λογισμικό παρουσιάσεων
εργαλεία ΤΠΕ για την (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον,
ολοκλήρωση των έργων του Επιλογή και Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). Λογισμικά πολυμέσων
 να επιλέγει, να οργανώνει και αξιολόγηση
να ταξινομεί πληροφορίες πηγών, Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: Εκπαιδευτικό λογισμικό
 να συνθέτει, να δημιουργεί πληροφοριών και
και να μετασχηματίζει εργαλείων ΤΠΕ 1. Ιστοεξερεύνηση Φυλλομετρητές
πληροφορίες και υλικό Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
 να εφαρμόζει κριτήρια Οργάνωση και αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με Wikipedia
αξιολόγησης των πηγών και συντονισμός στόχο να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη μορφή
των πληροφοριών που εργασιών ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα διερεύνησης και Google Maps
χρησιμοποιεί μελέτης μπορεί να εντάσσεται στον πληροφορικό
 να ολοκληρώσει τις γνώσεις Συνεργασία και γραμματισμό, στα άλλα μαθήματα του Π.Σ., στο Google Earth
και δεξιότητες που έχει αλληλοϋποστήριξη διαθεματικό πεδίο, στη σχολική ή στην κοινωνική ζωή.
αναπτύξει από τις άλλες Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται: Ιστοεξερευνήσεις
θεματικές ενότητες Χρησιμότητα των  Περιβαλλοντικός χάρτης του νομού μας

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 να εφαρμόζει τεχνικές και ΤΠΕ στη ζωή  Η ιστορία του τόπου μας Εννοιολογική χαρτογράφηση
μεθόδους οργάνωσης και  Υγροβιότοποι της χώρας σε κίνδυνο Λογισμικό δημιουργίας
χρονοπρογραμματισμού των  Οι κλιματικές αλλαγές σταυρολέξων/κουίζ
εργασιών που αναλαμβάνει  Ανανεώσιμες μορφές ενέργειας
 να αξιοποιεί προηγούμενα  Ηχορύπανση και κυκλοφοριακό πρόβλημα Ιστολόγια
έργα και τις γνώσεις του για  Η παραγωγή του λαδιού.
να βελτιώσει τις δημιουργίες Οι μαθητές/τριες αξιοποιούν τις προτεινόμενες πηγές
του από τον/την εκπαιδευτικό αλλά και άλλες πηγές, που Wiki
 να παρουσιάζει και να εντοπίζουν κατά από την έρευνά τους, με στόχο να
επικοινωνεί τις ιδέες του συλλέξουν πληροφορίες ή υλικό και να Διαθέσιμος εξοπλισμός
 να συνεργάζεται και να διαπραγματευτούν συγκεκριμένα ζητήματα-προβλήματα εκπαιδευτικής ρομποτικής
προσφέρει τις γνώσεις και τις που τους ανατίθενται. Το τελικό έργο που καλείται να
ικανότητές του στην ομάδα ολοκληρώσει κάθε ομάδα μπορεί να είναι μια
για την υλοποίηση μιας παρουσίαση, ένα πόστερ, μια έκθεση ψηφιακών έργων,
δραστηριότητας-εργασίας μια σχολική ημερίδα κ.λπ.
 να βιώνει ικανοποίηση και να
αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή 2. Δημιουργία Wiki
του μέσα από την Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες των 4-5 ατόμων Διδακτικό Σενάριο: Δημιουργώ το
ολοκλήρωση και την και με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού δικό μου Wiki
παρουσίαση των έργων του σχεδιάζουν και αναπτύσσουν συνεργατικά υλικό στο wiki http://aesop.iep.edu.gr/node/15997
 να αντιλαμβάνεται τη της τάξης. Η δραστηριότητα μπορεί να υλοποιηθεί και σε
σπουδαιότητα και τις συνεργασία με άλλα μαθήματα ή ως διαθεματική
προεκτάσεις της χρήσης των εργασία.
ΤΠΕ στη ζωή του σημερινού Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
ανθρώπου  Οι Ολυμπιακοί Αγώνες στη αρχαιότητα
 Ταξίδι στο Βυζάντιο του 6ου μ.Χ. αιώνα
 Μεσογειακή διατροφή
 Ήθη και έθιμα του τόπου μας
 Παραδοσιακές τέχνες ή επαγγέλματα που χάνονται.
Οι μαθητές αξιοποιούν ποικίλες πηγές πληροφόρησης,

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

αναζητούν κατάλληλες πληροφορίες και πολυμεσικό


υλικό (εικόνες, βίντεο, προσομοιώσεις κ.λπ.),
συνεργάζονται και οργανώνουν το υλικό σε ενότητες
κ.λπ.
Για τις ανάγκες σχεδιασμού και οργάνωσης του έργου
τους δημιουργούν σχετικό εννοιολογικό χάρτη. Συζητούν
και ανταλλάσουν ιδέες τόσο στην τάξη όσο και
ηλεκτρονικά, μέσω του εργαλείου συζήτησης του
περιβάλλοντος wiki στην ψηφιακή πλατφόρμα της τάξης
ή σε άλλο δικτυακό τόπο.
Αναπτύσσουν συνεργατικά το περιεχόμενο του wiki από
την τάξη αλλά και από το σπίτι. Ολοκληρώνουν και
παρουσιάζουν την εργασία τους στην τάξη, αξιολογούν
την εργασία της ομάδας τους, καθώς και των άλλων
ομάδων, ανταλλάσσουν ιδέες, συμπληρώνουν και
βελτιώνουν το υλικό τους.

3. Εκπαιδευτική ρομποτική
Οι μαθητές σε ομάδες των 3-4 ατόμων σχεδιάζουν και
οργανώνουν την εργασία τους, διακρίνουν τα μέσα και
τα εργαλεία του περιβάλλοντος της εκπαιδευτικής
ρομποτικής. Συναρμολογούν το ρομπότ, σχεδιάζουν,
υλοποιούν, ελέγχουν και βελτιώνουν τις διαδικασίες
καθοδήγησης του ρομπότ. Ενδεικτικά παραδείγματα, σε
συνεργασία και με άλλα μαθήματα, όπως η φυσική και
τα μαθηματικά:
 κινήσεις του ρομπότ σε ορθογώνιο επίπεδο
(ευθύγραμμη, σε γεωμετρικές τροχιές που
δημιουργούνται με στροφή υπό γωνία κ.λπ.)
 μέτρηση απόστασης με βάση το χρόνο κίνησης του

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ρομπότ.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο


Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Στο εργαστήριο ο/η εκπαιδευτικός εμπλέκει Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του
ικανός/ή: τους μαθητές/τριες σε εκπαιδευτικά ΠΣΔ
 να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο με παιχνίδια ευαισθητοποίησης για τους https://internet-safety.sch.gr/
Ασφάλεια στο
ασφάλεια και να τηρεί βασικούς κινδύνους του Διαδικτύου και βασικά βήματα Εκπαιδευτική Τηλεόραση
Διαδίκτυο
κανόνες προστασίας αντιμετώπισης. http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
 να αντιλαμβάνεται τη Οι μαθητές ευαισθητοποιούνται σε θέματα Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
Διαδικτυακός
σπουδαιότητα και τις προεκτάσεις Διαδικτυακού εκφοβισμού, τους τρόπους που https://saferinternet4kids.gr
Εκφοβισμός
της χρήσης των ΤΠΕ στη ζωή του υλοποιείται, τρόπους αποφυγής και τρόπους Ασφάλεια στο Διαδίκτυο
σύγχρονου ανθρώπου αντιμετώπισης. https://internetsafety.pi.ac.cy/
Εθισμός
 να γνωρίσει τρόπους διαχείρισης, CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής
προστασίας εθισμού από την Συζήτηση για θέματα ασφάλειας
Παραπληροφόρηση
πολύωρη ενασχόλησή με ενημέρωσης/παραπληροφόρησης στο http://www.cyberkid.gov.gr/
ηλεκτρονικές συσκευές Διαδίκτυο. Ενδοσχολική βία
ΤΠΕ και
 να γνωρίσει το φαινόμενο του καθημερινότητα http://stop-bullying.sch.gr
Διαδικτυακού εκφοβισμού και Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της
τρόπους πρόληψης και αποφυγής εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των
 Να διακρίνει φαινόμενα ΤΠΕ προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα ή
παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο να υλοποιήσουν δραστηριότητες που
 να παρουσιάζει θέματα/ζητήματα αφορούν επίκαιρα θέματα της σύγχρονης
ως μελλοντικός πολίτης στην κοινωνίας.
ψηφιακή εποχή

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

5. Τεχνολογίες Πληροφορίας και Επικοινωνιών ΣΤ’ Δημοτικού

Ενδεικτική κατανομή διδακτικών ωρών ανά ενότητα


Προτεινόμενες ώρες
Άξονες μαθησιακών στόχων
διδασκαλίας
Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ
 Δημιουργώ με τον κειμενογράφο 6
 Δημιουργώ και εκφράζομαι με πολυμέσα και παρουσιάσεις
Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ
 Γνωρίζω το Διαδίκτυο 6
 Επικοινωνώ και συνεργάζομαι
Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ
 Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα
16
 Προγραμματίζω τον υπολογιστή
 Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project)
Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο
2
 Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Α. Δημιουργώ και εκφράζομαι με τις ΤΠΕ


Δημιουργώ με τον κειμενογράφο
Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Οι μαθητές/τριες εργάζονται ατομικά και σε ομάδες Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
είναι ικανός/ή: Δημιουργία και εργασίας και υλοποιούν, με την καθοδήγηση του/της (π.χ. Open Office)
 να δημιουργεί και να διαμόρφωση εκπαιδευτικού, κατάλληλες εργασίες και σχέδια έρευνας
μορφοποιεί κείμενα με κειμένου σε (μικρής διάρκειας) που αφορούν στη δημιουργία εγγράφων Μηχανές Αναζήτησης
βάση συγκεκριμένα συνεργατικά διαφόρων τύπων και μορφών.
χαρακτηριστικά διαδικτυακά Ανάλογα με το βαθμό εξοικείωσης των μαθητών, Ψηφιακές εγκυκλοπαίδειες
 να εισάγει πίνακες, περιβάλλοντα επιχειρείται η συνεργατική επεξεργασία κειμένων σε
εικόνες, έτοιμα σχήματα διαδικτυακές εφαρμογές Web 2.0 (ψηφιακή πλατφόρμα Ηλεκτρονικά λεξικά και σώματα
και αντικείμενα στα τάξης, ιστολόγιο της τάξης, wiki). Τα θέματα δραστηριοτήτων κειμένων
έγγραφα που δημιουργεί Ιστολόγια θα πρέπει να διαμορφώνονται σε συνεργασία με άλλα
 να αναρτά και να μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Εκπαιδευτικές πύλες
επεξεργάζεται κείμενα σε Wiki Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον, Κοινωνικές Επιστήμες
διαδικτυακές εφαρμογές κ.λπ.). Wikipedia
Web 2.0 (ψηφιακή Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
πλατφόρμα τάξης,  δημιουργική γραφή (Γλώσσα) Εφαρμογές Web 2.0
ιστολόγιο, wiki).  έκθεση εντυπώσεων από εκπαιδευτική εκδήλωση ή
δραστηριότητα Ψηφιακή πλατφόρμα τάξης
 δημιουργία ερωτηματολογίου
 έκθεση αποτελεσμάτων μαθητικής έρευνας Ιστολόγια
 δημιουργία και εμπλουτισμός λήμματος στη Βικιπαίδεια
(π.χ. τοπική ιστορία, πολιτισμός, τέχνες, περιβάλλον) Wiki
 ανάπτυξη ενός γραπτού τεκμηρίου (π.χ. έκθεση, Υπηρεσία Συνεργατικών Σχολικών
εργασία, ιστορία, μυθιστόρημα) μέσα από πλατφόρμα Εγγράφων
συνεργατικής συγγραφής http://grafis.sch.gr/
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δημιουργώ και εκφράζομαι με παρουσιάσεις και πολυμέσα

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι ικανός/ή Με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού, οι Φωτογραφική μηχανή Σαρωτής
 να χρησιμοποιεί εξοπλισμό Πολυμέσα μαθητές/τριες υλοποιούν κατάλληλες εργασίες και
πολυμέσων (σαρωτή, ψηφιακή σχέδια έρευνας (μικρής διάρκειας) με στόχο τη Λογισμικό επεξεργασίας εικόνας
ψωτογραφική μηχανή, Επεξεργασία εικόνας δημιουργία υλικού πολυμεσικών πληροφοριών
βιντεοκάμερα, μικρόφωνο) και ήχου (εικόνα, ήχο, κινούμενο σχέδιο). Προτείνεται η Λογισμικό επεξεργασίας ήχου
 να δημιουργεί και να επεξεργάζεται υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν
αρχεία εικόνων σε διαφορετικές Δημιουργία περισσότερα του ενός μαθήματα του Προγράμματος Λογισμικό δημιουργίας κινουμένου
μορφοποιήσεις κινουμένου σχεδίου Σπουδών (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, σχεδίου
 να δημιουργεί και να επεξεργάζεται περιβάλλον, Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες
αρχεία ήχου Ψηφιακή πλατφόρμα κ.λπ.). Google Maps
 να δημιουργεί μικρές εφαρμογές τάξης Google Earth
κινουμένου σχεδίου Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
 να εισάγει εικόνες, έτοιμα σχήματα Ιστολόγιο  Παρουσίαση του έργου ενός επιστήμονα ή Wikipedia
και αντικείμενα χρησιμοποιώντας το δημιουργού
σχεδιαστικό εργαλείο του Wiki  Ο Ελληνισμός της Διασποράς Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
λογισμικού παρουσιάσεων  Ηλεκτρισμός-κυκλώματα
 να αναπτύσσει ολοκληρωμένες  Φωτοσύνθεση Ιστολόγια
πολυμεσικές παρουσιάσεις  Σεισμοί και τσουνάμι
 να αναρτά παρουσιάσεις και  Ανακύκλωση και πηγές ενέργειας Wiki
πολυμεσικό περιεχόμενο σε  Οι υπολογιστές στην επιστήμη και στην
διαδικτυακές εφαρμογές Web 2.0 τεχνολογία.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 3 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Β. Επικοινωνώ και συνεργάζομαι με τις ΤΠΕ


Γνωρίζω το Διαδίκτυο-Επικοινωνώ και συνεργάζομαι

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Οι ΤΠΕ στην Οι μαθητές/τριες, με την καθοδήγηση του/της Φυλλομετρητές
ικανός/ή: καθημερινή ζωή εκπαιδευτικού, συζητούν για τις εφαρμογές των ΤΠΕ στον
 να γνωρίζει και να τομέα της επικοινωνίας, της επιστήμης, της εργασίας. Πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου
επιχειρηματολογεί για τις Έκφραση και Αναλαμβάνουν ρόλους και επιχειρηματολογούν υπέρ και
αλλαγές που έχουν επικοινωνία κατά της διάδοσης των ΤΠΕ. Ο διάλογος μπορεί να Φωτόδεντρο
επιφέρει οι ΤΠΕ στην μέσω Διαδικτύου υλοποιηθεί ηλεκτρονικά σε περιβάλλον εφαρμογής Web
κοινωνία, την εκπαίδευση 2.0, στην πλατφόρμα ψηφιακού σχολείου κ.λπ. Εφαρμογές Web 2.0
και την αγορά εργασίας Δικτυακό ιστολόγιο, wiki
 να περιγράφει τη εκπαιδευτικό Ενδεικτικές δραστηριότητες που προτείνονται:
χρησιμότητα ποικίλων λογισμικό Πανελλήνιο Σχολικό Δίκτυο
εφαρμογών ψηφιακής Με πρωτοβουλία του/της εκπαιδευτικού αναπτύσσονται
τεχνολογίας σε διάφορους Διαμοιρασμός συνεργασίες με άλλες τάξεις και σχολεία στην Ελλάδα ή το Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς
τομείς της καθημερινής περιεχομένου εξωτερικό. Οι μαθητές επικοινωνούν μεταξύ τους με το Δικτύου
ζωής (επικοινωνία, ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μέσω ασύγχρονης συζήτησης ή https://saferinternet4kids.gr
εργασία, επιστήμη, Κοινωνική τηλεδιάσκεψης (π.χ. Webex, Skype) και ανταλλάσσουν Εκπαιδευτική τηλεόραση
εκπαίδευση, ψυχαγωγία δικτύωση ιδέες, εμπειρίες και απόψεις, καθώς και υλικό που έχουν www.edutv.gr
κ.λπ.) δημιουργήσει, τηρώντας πάντα τους κανόνες για την
 να αναγνωρίζει, να σέβεται Κακόβουλο προστασία των προσωπικών δεδομένων. Εκπαιδευτικές πύλες
και να αναφέρει την λογισμικό Δικτυακή Πύλη-Κοινότητα των
πνευματική ιδιοκτησία Οι μαθητές δημιουργούν το ιστολόγιο της τάξης τους ή/και σχολείων της Ευρώπης του
υλικού που εντοπίζει και Πνευματική wiki για ένα επίκαιρο θέμα. Κατανοούν την έννοια και τον eTwinning www.etwinning.net
χρησιμοποιεί από το ιδιοκτησία λόγο δημιουργίας του και αναπτύσσουν καλές πρακτικές
Διαδίκτυο αξιοποίησής του. Δημοσιεύουν τις εργασίες που Υπηρεσίες Πανελλήνιου Σχολικού
 να γνωρίζει και να συνθέτουν κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς και Δικτύου
αναφέρει τις αλλαγές που εκκινούν θέματα συζήτησης, δημοσιοποιώντας τις απόψεις http://grafis.sch.gr/

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

θα επέλθουν σε όλους τους.


τους τομείς από την Ενδεικτικά έργα που δημιουργούν οι μαθητές/τριες:
μετεξέλιξη του Web σε
Web 3.0  Καταγραφή δρώμενων σχολικής εκδήλωσης Διαδίκτυο και Διαδίκτυο των
 να χρησιμοποιεί  Δημιουργία κουίζ με γεωγραφικά στοιχεία, Πάντων(Internet and Internet of
πλατφόρμες εξ υψομετρικά χαρακτηριστικά, βάθη των θαλασσών κ.α. Things-IoT)
Αποστάσεως Εκπαίδευσης  Πολυμεσικό παιχνίδι με γεωγραφικές συντεταγμένες http://aesop.iep.edu.gr/node/5817
(εξΑΕ) πόλεων ή άλλων τοποθεσιών σε Ελλάδα/Ευρώπη,
ενεργά ηφαίστεια κ.α. Πλατφόρμες Ασύγχρονης εξ
Αποστάσεως Εκπαίδευσης (eclass
Μετά την επίδειξη σχετικού πληροφοριακού υλικού για τις ή/και e-me)
βασικές αρχές του Web 3.0 οι μαθητές/τριες σε ομάδες,
εντοπίζουν τις διαφορές από το Web 2.0 και παραθέτουν
παραδείγματα αλλαγών που θε συμβούν με την εμφάνιση
των εφαρμογών Web 3.0.

Οι εργασίες τους μπορούν να αποσταλούν προς τον/την


εκπαιδευτικό και μέσω πλατφορμών ασύγχρονης εξ
Αποστάσεως Εκπαίδευσης.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Γ. Διερευνώ, ανακαλύπτω και λύνω προβλήματα με τις ΤΠΕ


Λύνω προβλήματα με Υπολογιστικά Φύλλα

Προσδοκώμενα Βασικά
Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Μαθησιακά Αποτελέσματα θέματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Διαχείριση Οι μαθητές υλοποιούν σύνθετες εργασίες και σχέδια έρευνας Λογισμικό υπολογιστικών φύλλων
είναι ικανός/ή: κελιών στο που απαιτούν τη δημιουργία υπολογιστικών φύλλων με
 να κατανοεί τη σημασία πλέγμα σκοπό τη μοντελοποίηση και επίλυση προβλημάτων, τα οποία Διαδίκτυο
των συναρτήσεων του αφορούν στην καταγραφή, ταξινόμηση, επεξεργασία και
υπολογιστικού φύλλου Χρήση απλών αναπαράσταση δεδομένων διαφόρων τύπων. Οι εργασίες που Βιντεομαθήματα στο Φωτόδεντρο
 να χρησιμοποιεί απλές συναρτήσεων ανατίθενται θα πρέπει να αντλούν θέματα από τα μαθήματα
συναρτήσεις του και σύνθετων του Π.Σ. (Μαθηματικά, Φυσικές Επιστήμες, Κοινωνικές
υπολογιστικού φύλλου υπολογισμών Επιστήμες κ.λπ.), καθώς και από την ευρύτερη σχολική και
(π.χ. SUM, AVERAGE, κοινωνική ζωή.
MAX,MIN) για την Δημιουργία
επίλυση προβλημάτων γραφημάτων Οι μαθητές κωδικοποιούν και καταγράφουν πληροφορίες,
 να χρησιμοποιεί σχεδιάζουν επεξεργασίες και μετασχηματισμούς, εξάγουν
σχετικές και απόλυτες αποτελέσματα σε κατάλληλη μορφή, δημιουργούν
αναφορές κελιών σε γραφήματα αναπαράστασης πληροφοριών. Στα πλαίσια της
υπολογισμούς για την υλοποίησης σχεδίων έρευνας, είναι επιθυμητή και θα πρέπει
επίλυση προβλημάτων να επιδιώκεται η συνέργεια και η χρήση διαφόρων
 να ταξινομεί τα υπολογιστικών εργαλείων (π.χ. επεξεργασίας κειμένου,
δεδομένα μιας παρουσιάσεων, εννοιολογικής χαρτογράφησης κ.λπ.).
περιοχής κελιών με
βάση συγκεκριμένα Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
κριτήρια  Επεξεργασία δεδομένων δημογραφικής μελέτης για χώρες
 να δημιουργεί της Ευρωπαϊκής Ένωσης (π.χ. τις τελευταίες δεκαετίες)
γραφήματα  Μελέτη της κατανομής των μορφών παραγωγής
(ιστόγραμμα, πίτα ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα και στην Ε.Ε.

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

κ.λπ.), χρησιμοποιώντας  Δημιουργία βάσης γεωγραφικών δεδομένων χωρών της


τα δεδομένα ενός Ευρώπης (πρωτεύουσα, πληθυσμός, παραγωγή,
υπολογιστικού φύλλου οικονομία κ.λπ.)
 να μορφοποιεί τα κελιά  Διεξαγωγή έρευνας μεταξύ των μαθητών Ε’ και ΣΤ’ τάξης
ενός υπολογιστικού (π.χ. σχετικά με τις διατροφικές τους συνήθειες).
φύλλου με βάση
συγκεκριμένα Οι συναρτήσεις στο Υπολογιστικό Φύλλο
χαρακτηριστικά Διαδραστικό βιντεομάθημα που στοχεύει στην εξοικείωση
(γραμματοσειρά, χρώμα των μαθητών με τη χρήση των βασικών συναρτήσεων του Οι συναρτήσεις στο Υπολογιστικό Φύλλο
φόντου, περιγράμματα) υπολογιστικού φύλλου (SUM, MAX, MIN, AVERAGE). http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/555
 να χρησιμοποιεί Οι μαθητές, καθοδηγούμενοι από το βιντεομάθημα,
αποτελεσματικά το διερευνούν τα βήματα επιλογών του υπολογιστικού φύλλου
υπολογιστικό φύλλο για και υλοποιούν μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα επίλυσης
την επίλυση προβλήματος με χρήση των βασικών συναρτήσεων. Ο
προβλημάτων και την εκπαιδευτικός υποστηρίζει και καθοδηγεί τους μαθητές
υλοποίηση σχεδίων δημιουργώντας καταστάσεις διερευνητικής μάθησης. Στη
έρευνας συνέχεια, τους καλεί να υλοποιήσουν τη δραστηριότητα σε
πραγματικό περιβάλλον υπολογιστικού φύλλου.

Εισαγωγή γραφήματος στο Υπολογιστικό Φύλλο


Διαδραστικό βιντεομάθημα που στοχεύει στην εξοικείωση Εισαγωγή γραφήματος στο Υπολογιστικό
των Φύλλο
μαθητών με τη δημιουργία γραφημάτων στο υπολογιστικό http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/625
φύλλο. Οι μαθητές, καθοδηγούμενοι από το βιντεομάθημα,
διερευνούν τα βήματα επιλογών του υπολογιστικού φύλλου
και υλοποιούν μια ολοκληρωμένη δραστηριότητα
δημιουργίας γραφήματος. Ο εκπαιδευτικός υποστηρίζει και
καθοδηγεί τους μαθητές δημιουργώντας καταστάσεις
διερευνητικής μάθησης. Στη συνέχεια, τους καλεί να
υλοποιήσουν τη δραστηριότητα σε πραγματικό περιβάλλον

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

υπολογιστικού φύλλου.

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 4 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Προγραμματίζω τον υπολογιστή

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να Εκπαιδευτικά Οι μαθητές υλοποιούν κατάλληλες δραστηριότητες, ώστε να Μαθησιακά Αντικείμενα στο
είναι ικανός/ή: περιβάλλοντα επεκτείνουν και να ενισχύσουν τις προγραμματιστικές τους Φωτόδεντρο
 να εκτελεί έτοιμα οπτικού δεξιότητες. Στόχος είναι, μέσα από την ενεργητική συμμετοχή
προγράμματα που θα του προγραμματισμού τους, η διερευνητική προσέγγιση της γνώσης, η συνεργασία, Εκπαιδευτικά Σενάρια στην
δοθούν η αυτενέργεια, η ανάπτυξη της δημιουργικότητας και της πλατφόρμα Αίσωπος
 να αναλύει ένα φαντασίας των μαθητών.
πρόβλημα σε επιμέρους Πρόγραμμα Με τη χρήση κατάλληλων παραδειγμάτων, αναδεικνύεται η
απλούστερα ανάγκη της επαναχρησιμοποίησης τμήματος εντολών αλλά Εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
 να αναγνωρίζει τη Γεγονότα (events) και της επαναληπτικής εκτέλεσης εντολών. Παρουσιάζονται οπτικού προγραμματισμού
λειτουργία έτοιμων στους μαθητές οι έννοιες της διαδικασίας και της
προγραμμάτων που του επανάληψης και καλούνται να επανασχεδιάσουν Scratch 1.4/Scratch 2.0/Scratch app
δίνονται Διαδικασία προγράμματα που έχουν ήδη υλοποιήσει. Οι μαθητές
 να επιζητά τη βέλτιστη (υποπρόγραμμα) καθοδηγούνται να αναλύσουν τα σχήματα σε απλούστερα,
λύση που απαιτεί να εντοπίσουν και να διορθώσουν λάθη στα προγράμματά
ανάλυση του Κλήση τους.
προβλήματος και διαδικασιών Ενδεικτικά έργα που προτείνονται:
συνεχείς δοκιμές και  δημιουργία τρένου (σύνθεση βαγονιών, όπου κάθε
βελτιώσεις Διόρθωση βαγόνι είναι ένα ορθογώνιο με δύο κυκλικές ρόδες)
 να ορίζει ενέργειες και σφαλμάτων  δημιουργία πίνακα ζωγραφικής (με απλά γεωμετρικά
σενάρια που πρέπει να σχήματα σε διαφορετικά μεγέθη και χρώματα)
εκτελεστούν για να  δημιουργία και κίνηση ανεμόμυλου (ως σύνθεση
επιτευχθούν επιθυμητά ορθογωνίου, τριγώνων και γραμμών).
γεγονότα  ο προγραμματισμός της κίνησης ενός αντικειμένου (π.χ.
 να διαχειρίζεται τα μπάλα) στο χώρο ή σε λαβύρινθο.
αντικείμενα σε ένα έργο  προγραμματισμός διαδραστικών παιχνιδιών και ιστοριών
και να επεξεργάζεται τις Είναι δυνατή η χρήση προσομοιώσεων (java applets, flash

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

ιδιότητές τους animations), με στόχο οι μαθητές να προβληματιστούν για το


 να χρησιμοποιεί πώς μπορούν να καταγράψουν τα βήματα επίλυσης ενός
μεταβλητές, δομή προβλήματος και πώς μπορούν να τα περιγράψουν στο
επιλογής και δομή προγραμματιστικό περιβάλλον.
επανάληψης στα
προγράμματα που Οι εντολές ελέγχου στο Scratch 2.0, δημιουργία
αναπτύσσει διαδραστικού παιχνιδιού
 να σχεδιάζει, αναπτύσσει Οι μαθητές/τριες χρησιμοποιούν τη δομή επιλογής και
και δοκιμάζει ένα σύνολο κατασκευάζουν ένα διαδραστικό παιχνίδι που έχουν Οι εντολές ελέγχου στο Scratch 2.0,
εντολών και διαδικασιών σχεδιάσει. Ο/Η εκπαιδευτικός συντονίζει και συμμετέχει με δημιουργία διαδραστικού
για τον έλεγχο γεγονότων φθίνουσα καθοδήγηση. παιχνιδιού
 να εφαρμόζει τεχνικές http://aesop.iep.edu.gr/node/14122
ελέγχου και διόρθωσης Δημιουργία διαλόγων στο προγραμματιστικό περιβάλλον
σφαλμάτων στα scratch
προγράμματα που Οι μαθητές/τριες δημιουργούν ψηφιακές αφηγήσεις.
δημιουργεί Χρησιμοποιούν τις εντολές, επεξεργάζονται ιδιότητες των Δημιουργία διαλόγων στο
αντικειμένων και προγραμματίζουν γεγονότα, περιγράφουν προγραμματιστικό περιβάλλον
μια ιστορία από το διαθεματικό πεδίο ή την scratch
σχολική/κοινωνική ζωή. http://aesop.iep.edu.gr/node/15328

Animation στο Scratch


Το παρόν σενάριο βοηθά τους/τις μαθητές/τριες να
κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας του animation
(κινούμενα σχέδια). Επεξεργάζονται φιγούρες και Animation στο Scratch
ενδυμασίες, σχεδιάζουν κινήσεις. Χρησιμοποιούν τη δομή http://aesop.iep.edu.gr/node/16129
επανάληψης και δημιουργούν ολοκληρωμένα έργα.
Μοιράζονται τα έργα τους και εμπνέονται από τα έργα των
συμμαθητών τους.
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Υλοποιώ σχέδια εργασίας/έρευνας (project) με τις ΤΠΕ

Προσδοκώμενα Μαθησιακά
Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό
Αποτελέσματα
Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Πληροφορικός Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες και υλοποιούν Εργαλεία ΤΠΕ
ικανός/ή: γραμματισμός σχέδια έρευνας μικρής και μεγάλης διάρκειας, τα οποία
 να αναλύει σύνθετες εργασίες απαιτούν τη συλλογή και επεξεργασία πληροφοριών και Εκτυπωτής
σε επιμέρους απλούστερα Διαθεματικότητα υλικού, τη χρήση ποικίλων εργαλείων των ΤΠΕ, Φωτογραφική μηχανή Σαρωτής
έργα ψηφιακών και έντυπων πηγών. Δημιουργούν
 να επιλέγει τα κατάλληλα Σχολική ζωή ολοκληρωμένα έργα και τα παρουσιάζουν στην τάξη. Λογισμικό επεξεργασίας κειμένου
εργαλεία ΤΠΕ και να τα Η θεματολογία των σχεδίων εργασίας εντάσσεται σε ένα
χρησιμοποιεί αποτελεσματικά Κοινωνική ζωή νοηματοδοτούμενο πλαίσιο δραστηριοτήτων της Λογισμικό παρουσιάσεων
για την ολοκλήρωση των σχολικής και της κοινωνικής ζωής. Προτείνεται η
έργων Ανάλυση και υλοποίηση διαθεματικών εργασιών που συνδέουν Λογισμικά πολυμέσων
 να επιλέγει, να οργανώνει και σύνθεση εργασιών διάφορα μαθήματα του Προγράμματος Σπουδών
να ταξινομεί πληροφορίες (Γλώσσα, Ιστορία, Φυσικές Επιστήμες, περιβάλλον, Λογισμικά εννοιολογικής
 να συνθέτει, να δημιουργεί Επιλογή και Μαθηματικά, Κοινωνικές Επιστήμες κ.λπ.). χαρτογράφησης
και να μετασχηματίζει αξιολόγηση
πληροφορίες και υλικό πηγών, Ενδεικτικά σχέδια έρευνας που προτείνονται: Εκπαιδευτικό λογισμικό
 να εφαρμόζει κριτήρια πληροφοριών και
αξιολόγησης των πηγών και εργαλείων ΤΠΕ 1. Ιστοεξερεύνηση Φυλλομετρητές
των πληροφοριών που Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε μικρές ομάδες και
χρησιμοποιεί Οργάνωση και αναλαμβάνουν ρόλους-διαθεματικές προσεγγίσεις, με Wikipedia
 να ολοκληρώσει τις γνώσεις συντονισμός στόχο να υλοποιήσουν ένα σχέδιο έρευνας με τη μορφή
και δεξιότητες που έχει εργασιών ιστοεξερεύνησης (WebQuest). Το θέμα διερεύνησης και Google Maps-Google Earth
αναπτύξει από τις άλλες μελέτης μπορεί να εντάσσεται στον πληροφορικό
θεματικές ενότητες Συνεργασία και γραμματισμό, στα άλλα μαθήματα του Π.Σ., στο Ιστοεξερευνήσεις
 να εφαρμόζει τεχνικές και αλληλοϋποστήριξη διαθεματικό πεδίο, στη σχολική ή στην κοινωνική ζωή.
μεθόδους οργάνωσης και Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται: Ιστολόγια
χρονοπρογραμματισμού των Χρησιμότητα των

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

εργασιών που αναλαμβάνει ΤΠΕ στη ζωή  Οι κλιματικές αλλαγές στον πλανήτη Wiki
 να αξιοποιεί προηγούμενα  Ναι στην πυρηνική ενέργεια;
έργα και τις γνώσεις του για  Τα σωματίδια της ύλης Διαθέσιμος εξοπλισμός
να βελτιώσει τις δημιουργίες  Μεσογειακή διατροφή εκπαιδευτικής ρομποτικής
του  Ταξίδι στις χώρες της Αφρικής.
 να παρουσιάζει και να
επικοινωνεί τις ιδέες του Οι μαθητές/τριες αξιοποιούν τις προτεινόμενες πηγές
 να συνεργάζεται και να από τον/την εκπαιδευτικό αλλά και άλλες πηγές, που
προσφέρει τις γνώσεις και τις εντοπίζουν κατά από την έρευνά τους, με στόχο να
ικανότητές του στην ομάδα συλλέξουν πληροφορίες ή υλικό και να
για την υλοποίηση μιας διαπραγματευτούν συγκεκριμένα ζητήματα-προβλήματα
δραστηριότητας-εργασίας που τους ανατίθενται. Το τελικό έργο που καλείται να
 να βιώνει ικανοποίηση και να ολοκληρώσει κάθε ομάδα μπορεί να είναι μια
αναπτύσσει την αυτοεκτίμησή παρουσίαση, ένα πόστερ, μια έκθεση ψηφιακών έργων,
του μέσα από την μια σχολική ημερίδα κ.λπ.
ολοκλήρωση και την
παρουσίαση των έργων του
 να αναγνωρίζει τη 2. Δημιουργία Wiki
σπουδαιότητα και τις Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε ομάδες των 4-5 ατόμων Διδακτικό Σενάριο: Δημιουργώ το
προεκτάσεις της χρήσης των και με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού δικό μου Wiki
ΤΠΕ στη ζωή του σημερινού σχεδιάζουν και αναπτύσσουν συνεργατικά υλικό στο wiki http://aesop.iep.edu.gr/node/15997
ανθρώπου της τάξης. Η δραστηριότητα μπορεί να υλοποιηθεί και σε
συνεργασία με άλλα μαθήματα ή ως διαθεματική
εργασία.

Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:


 Οι Ολυμπιακοί Αγώνες σήμερα
 Αθλητισμός και ντόπινγκ
 Ηφαίστεια του πλανήτη
 Η όξινη βροχή

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 Το ταξίδι του Κολόμβου


 Παραδοσιακές τέχνες ή επαγγέλματα που χάνονται
 Η παραγωγή του λαδιού.
Οι μαθητές αξιοποιούν ποικίλες πηγές πληροφόρησης,
αναζητούν κατάλληλες πληροφορίες και πολυμεσικό
υλικό (εικόνες, βίντεο, προσομοιώσεις κ.λπ.),
συνεργάζονται και οργανώνουν το υλικό σε ενότητες
κ.λπ. Για τις ανάγκες σχεδιασμού και οργάνωσης του
έργου τους δημιουργούν σχετικό εννοιολογικό χάρτη.
Συζητούν και ανταλλάσσουν ιδέες τόσο στην τάξη όσο
και ηλεκτρονικά, μέσω του εργαλείου συζήτησης του
περιβάλλοντος wiki ή στην ψηφιακή πλατφόρμα της
τάξης. Αναπτύσσουν συνεργατικά το περιεχόμενο του
wiki, τόσο από την τάξη όσο και από το σπίτι.
Ολοκληρώνουν και παρουσιάζουν την εργασία τους στην
τάξη, αξιολογούν την εργασία της ομάδας τους και των
άλλων ομάδων, ανταλλάσσουν ιδέες, συμπληρώνουν και
βελτιώνουν το υλικό τους.

3. Εκπαιδευτική ρομποτική
Οι μαθητές, χωρισμένοι σε ομάδες των 3-4 ατόμων,
σχεδιάζουν και οργανώνουν την εργασία τους,
διακρίνουν τα μέσα και τα εργαλεία του περιβάλλοντος
της εκπαιδευτικής ρομποτικής. Συναρμολογούν το
ρομπότ, σχεδιάζουν, υλοποιούν, ελέγχουν και
βελτιώνουν τις διαδικασίες καθοδήγησης του ρομπότ.
Ενδεικτικά θέματα που προτείνονται:
 μέτρηση απόστασης με βάση την περίμετρο της
ρόδας του ρομπότ
 υπολογισμός περιμέτρου και εμβαδού επιφάνειας

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

 κίνηση του ρομπότ σε λαβύρινθο ή χώρο με εμπόδια


 κίνηση-ανταπόκριση του ρομπότ σε ηχητικές εντολές

Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 6 ώρες

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

Δ. Οι ΤΠΕ ως κοινωνικό φαινόμενο


Οικοδομώ ψηφιακή παιδεία και γραμματισμό

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Βασικά θέματα Ενδεικτικές δραστηριότητες Εκπαιδευτικό υλικό


Αποτελέσματα

Ο μαθητής/τρια πρέπει να είναι Ασφάλεια στο Οι μαθητές ευαισθητοποιούνται σχετικά με τον Ενδοσχολική βία
ικανός/ή: Διαδίκτυο διαδικτυακό εκφοβισμό, τους τρόπους που http://stop-bullying.sch.gr/
υλοποιείται, τρόπους αποφυγής και τρόπους
 να χρησιμοποιεί το Διαδίκτυο αντιμετώπισης. http://stop-bullying.sch.gr/sxoliki-via
με ασφάλεια και να τηρεί
Διαδικτυακός Οι μαθητές/τριες με την υποστήριξη του/της Ασφάλεια στο Διαδίκτυο, Κόμβος του ΠΣΔ
βασικούς κανόνες
Εκφοβισμός εκπαιδευτικού αξιοποιούν εφαρμογές των ΤΠΕ
προστασίας https://internet-safety.sch.gr/
προκειμένου να παρουσιάσουν θέματα ή να
 να γνωρίζει θέματα υλοποιήσουν δραστηριότητες που αφορούν επίκαιρα Εκπαιδευτική Τηλεόραση
προσωπικών δεδομένων Εθισμός θέματα της σύγχρονης κοινωνίας.
http://www.edutv.gr/index.php/diadiktio
 να αναπτύξει κανόνες ορθής Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου
διαδικτυακής συμπεριφοράς
Παρα- Συζήτηση για θέματα https://saferinternet4kids.gr
 να γνωρίζει τρόπους πληροφόρηση ενημέρωσης/παραπληροφόρησης στο Διαδίκτυο.
διαχείρισης, προστασίας Ασφάλεια στο Διαδίκτυο
εθισμού από την πολύωρη Netiquette Προτείνεται η συνεργατική υλοποίηση διερευνητικών
https://internetsafety.pi.ac.cy/
ενασχόλησή με ηλεκτρονικές δράσεων από τους μαθητές/τριες, είτε με τη χρήση
συσκευές ΤΠΕ είτε με την υλοποίηση συνεντεύξεων, CyberKid – Οδηγίες ψηφιακής ασφάλειας
Πνευματική προκειμένου να καταγράψουν βιώματα και στάσεις
 να γνωρίζει το φαινόμενο ιδιοκτησία συμμαθητών τους σχετικά με τον εθισμό από το http://www.cyberkid.gov.gr/
του Διαδικτυακού Διαδίκτυο και στη συνέχεια να τα παρουσιάσουν στην

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

εκφοβισμού και τρόπους τάξη τους προς συζήτηση.


πρόληψης και αποφυγής
Προσωπικά Σύνδεση με σύνεση
 να διακρίνει φαινόμενα δεδομένα
Οι μαθητές εντοπίζουν διαφημίσεις στον έντυπο και http://synmesyn.sch.gr/
παραπληροφόρησης στο
ΤΠΕ και στο ηλεκτρονικό τύπο, τις συγκρίνουν, καταγράφουν
Διαδίκτυο
καθημερινότητα τις ιδιαιτερότητες κάθε κατηγορίας. Μελετούν και
 να αναγνωρίζει, να συζητούν για τις αλλαγές που έχει επιφέρει η διάχυση Πρόγραμμα Stop Bullying
αποφεύγει και να των ΤΠΕ στην καθημερινότητας (π.χ. επαγγέλματα που
καταγγέλλει το Διαδικτυακό χάθηκαν ή δημιουργήθηκαν). Ακολουθεί συζήτηση http://stop-bullying.sch.gr
εκφοβισμό στην τάξη με σύνθεση των απόψεων.

 να αναγνωρίζει πιθανούς Ενημερώνονται για θέματα προστασίας προσωπικών


Προσωπικά δεδομένα
κινδύνους από τη χρήση δεδομένων, ορθής διαδικτυακής συμπεριφοράς και
εφαρμογών λογισμικού πνευματικής ιδιοκτησίας. https://www.dpa.gr/el
επικοινωνίας (π.χ. messenger,
Skype), τη συμμετοχή σε Άδειες creative commons
κοινωνικά δίκτυα (π.χ.
https://creativecommons.ellak.gr/fylladio/
facebook, twitter), την
εγγραφή σε δικτυακούς Υλικό για το Δημοτικό (για την ορθή
τόπους χρήση του διαδικτύου και τη διαδικτυακή
φήμη)
 να εφαρμόζει τεχνικές και
κανόνες ασφάλειας και https://saferinternet4kids.gr/yliko-
προστασίας από κακόβουλο dhmotikou/
λογισμικό
https://goo.gl/68Is0L
 να αναγνωρίζει τη σημασία

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα
ΥΛΗ ΚΑΙ ΟΔΗΓΙΕΣ 2021-2022_ΔΗΜΟΤΙΚΟ

της άδειας χρήσης


περιεχομένου και λογισμικού Πνευματική ιδιοκτησία
που αντλεί από διαδικτυακές https://www.copyrightschool.gr/
πηγές

 να σέβεται και να αναφέρει


τα πνευματικά δικαιώματα σε
πληροφορίες που αντλεί από
διαδικτυακές πηγές

 να παρουσιάζει
Ενδεικτικός διδακτικός χρόνος: 2 ώρες
θέματα/ζητήματα ως
μελλοντικός πολίτης στην
ψηφιακή εποχή

Επιστημονική Μονάδα Φυσικών Επιστημών, Τεχνολογίας, Μαθηματικών και Τεχνών  Αν. Τσόχα 36, 115 21 Αθήνα

You might also like