Professional Documents
Culture Documents
PPNCGK Nhom23
PPNCGK Nhom23
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................................... 1
I. GIỚI THIỆU............................................................................................................................ 1
1. Lý do chọn đề tài.................................................................................................................. 1
2. Mục tiêu nghiên cứu.............................................................................................................2
3. Đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu.....................................4
4. Tổng quan tài liệu.................................................................................................................4
5. Giới hạn nghiên cứu............................................................................................................. 7
6. Ý nghĩa khoa học và ý nghĩa thực tiễn.................................................................................7
II. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU................................................9
1. Cơ sở lý thuyết..................................................................................................................... 9
2. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................................19
2.1 Phương pháp thu thập dữ liệu...........................................................................................19
2.2 Phương pháp phân tích dữ liệu.........................................................................................20
PHẦN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU................................................................................................ 21
I. PHÂN TÍCH DỮ LIỆU..........................................................................................................21
1. Biến 1................................................................................................................................. 21
a. Bảng 1................................................................................................................ 21
b. Biểu đồ 1............................................................................................................ 21
c. Kết luận.............................................................................................................. 22
2. Biến 2................................................................................................................................. 22
a. Bảng 2................................................................................................................ 22
b. Biểu đồ 2:...........................................................................................................22
3. Biến 3................................................................................................................................. 23
a. Bảng 3................................................................................................................ 23
b. Kết luận:.............................................................................................................25
4. Biến 4................................................................................................................................. 26
a. Bảng 4 ............................................................................................................... 26
b. Biểu đồ 4............................................................................................................ 27
c. Kết luận.............................................................................................................. 27
6. Biến 6................................................................................................................................. 29
a. Bảng 6................................................................................................................ 29
b. Biểu đồ 6............................................................................................................ 30
c. Kết luận.............................................................................................................. 30
7. Biến 7................................................................................................................................. 31
a. Bảng .................................................................................................................. 31
b. Biểu đồ 7............................................................................................................ 31
c. Kết luận.............................................................................................................. 32
8. Biến 8................................................................................................................................. 32
a. Bảng 8................................................................................................................ 32
b. Biểu đồ 8............................................................................................................ 33
c. Kết luận.............................................................................................................. 33
9. Biến 9................................................................................................................................. 33
a. Bảng 9................................................................................................................ 34
b. Biểu đồ 9............................................................................................................ 34
c. Kết luận.............................................................................................................. 35
10. Biến 10............................................................................................................................. 35
a. Bảng 10.............................................................................................................. 35
b. Biểu đồ 10.......................................................................................................... 36
c. Kết luận.............................................................................................................. 36
11. Biến 11............................................................................................................................. 37
a. Bảng 11.............................................................................................................. 37
b. Biểu đồ 11.......................................................................................................... 37
c. Kết luận.............................................................................................................. 38
12. Biến 12............................................................................................................................. 38
a. Bảng 12.............................................................................................................. 38
b. Biểu đồ 12.......................................................................................................... 39
c. Kết luận.............................................................................................................. 39
13. Biến 13............................................................................................................................. 40
a. Bảng 13.............................................................................................................. 40
b. Biểu đồ 13.......................................................................................................... 41
c. Kết luận.............................................................................................................. 41
14. Biến 14............................................................................................................................. 42
a. Bảng 14.............................................................................................................. 42
b. Biểu đồ 14.......................................................................................................... 42
c. Kết luận.............................................................................................................. 43
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................................................. 48
PHẦN MỞ ĐẦU
I. GIỚI THIỆU
1. Lý do chọn đề tài
Trong xã hội phát triển với nhịp độ hối hả như hiện nay, khi con người bị cuốn vào dòng
chảy xô bồ vội vã, những lo toan cuộc sống khiến họ áp lực phải có công việc để ổn định cuộc
sống. Hiểu được điều này một bộ phận lớn sinh viên đã quyết định tham gia vào lực lượng lao
Kế thừa những đề tài nghiên cứu đã có, đề tài sẽ góp phần làm rõ nét hơn các yếu tố tác
động đến việc làm thêm của sinh viên trường Nhân văn.
Với đa số các bạn sinh viên thì việc làm thêm là một điều tích cực. Bởi lẽ việc làm thêm
giúp các bạn sinh viên đạt được nhiều mục tiêu khác nhau, không chỉ có được nhiều sự trải
nghiệm mà còn có thể tự chủ và độc lập hơn về kinh tế. Việc làm thêm không chỉ đem lại nguồn
thu nhập cho sinh viên để trang trải cuộc sống mà còn giúp sinh viên cọ xát được với thực tế,
chứng tỏ được khả năng và bản lĩnh của mình trước các công ty, doanh nghiệp sau khi ra trường.
Đồng thời tạo cho mình những mối quan hệ tốt, tạo cơ hội cho bản thân phát triển không ngừng.
Bên cạnh có được kinh nghiệm làm việc, các bạn còn học được những kinh nghiệm mà trên sách
vở không thể truyền tải hết được đó là: kinh nghiệm giao tiếp, quan hệ đồng nghiệp, quan hệ giữa
sếp và nhân viên, quan hệ giữa nhân viên và khách hàng…Khi sống trong xã hội với mức sống
cao và cạnh tranh như hiện nay, kiến thức xã hội và kiến thức thực tế ảnh hưởng rất lớn đến khả
năng làm việc của sinh viên sau khi tốt nghiệp.
Tại Việt Nam, loại hình này vẫn còn hạn chế chưa được nghiên cứu một cách sâu rộng.
1
Điển hình như một số bài viết tiêu biểu của tác giả có thể điểm qua: Theo tác giả Nguyễn Thị
Như Ý (2012) trong nghiên cứu về khảo sát nhu cầu làm thêm của sinh viên của Trường Đại học
Cần Thơ. Sử dụng phân tích phân biệt, kết quả điều tra cho thấy có 10 nhân tố ảnh hưởng đến
nhu cầu đi làm thêm của sinh viên. Sau khi phân tích yếu tố tác giả gom nhóm lại được 3 nhóm
yếu tố đó là kinh nghiệm - kỹ năng, chi tiêu của sinh viên và kênh thông tin tìm việc. Bên cạnh
đó, Trần Thị Ngọc Duyên và Cao Hoài Thi (2009) trong nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến
quyết định làm việc tại doanh nghiệp nhà nước. Kết quả cho thấy 8 nhân tố ảnh hưởng đến quyết
định làm việc tại các doanh nghiệp nhà nước như: cơ hội đào tạo và thăng tiến, thương hiệu và uy
tín tổ chức, sự phù hợp giữa cá nhân - tổ chức, mức trả công, hình thức trả công, chính sách và
môi trường tổ chức, chính sách và thông tin tuyển dụng, gia đình và bạn bè.
Thông qua nghiên cứu tìm kiếm, phân tích các yếu tố chủ quan, khách quan giữ vai trò
quyết định như thế nào đến hành vi đi làm thêm của sinh viên. Từ đó đề xuất một số kiến nghị
giúp sinh viên lựa chọn việc làm phù hợp, lấy nền tảng kinh nghiệm tích lũy ngay khi còn đang
ngồi trên giảng đường. Vì vậy đề tài “Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh
viên Trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn, ĐHQG TP.HCM hiện nay” được chọn
nghiên cứu.
+ Mô tả, tìm hiểu, nhận dạng các yếu tố hưởng đến việc quyết định đi làm của sinh viên trường
2
+ Phân tích các yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến việc quyết định đi làm của sinh
viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TP HCM.Tìm kiếm
+ Đề xuất một số kiến nghị rút ra từ nghiên cứu để giúp các bạn sinh viên nói chung và sinh viên
trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TP HCM nói riêng có thể làm cơ sở để
lựa chọn việc làm, xác định được mục tiêu sau khi ra trường từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
a. Mô tả những yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn việc làm của sinh viên trường Đại học
- Mô tả được thực trạng về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên.
- Đưa ra các lý do và mục đích tham gia hoạt động làm thêm của sinh viên.
b. Mức độ ảnh hưởng (tầm quan trọng) của từng yếu tố ảnh hưởng tới việc quyết định lựa
chọn việc làm của sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ĐHQG TP HCM:
- Phân tích tầm quan trọng của từng mức độ ảnh hưởng tới quyết định đi làm thêm:
+Yếu tố chủ quan: Năm đang học; Thu nhập; Thời gian rảnh; Kết quả học tập,...
- Xem xét và đánh giá yếu tố nào tác động nhiều nhất đến việc quyết định đi làm thêm của
sinh viên.
3
- Đề xuất các kiến nghị để tiếp tục phát huy những mặt tích cực, đưa ra những biện pháp để khắc
phục và hạn chế mặt tiêu cực của các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên
- Từ kết quả nghiên cứu, đưa ra một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả đi làm thêm của sinh
viên như sau: Đối với nhà trường; Đối với khoa; Đối với tổ chức đoàn thể; Đối với doanh nghiệp;
3. Đối tượng nghiên cứu, khách thể nghiên cứu, phạm vi nghiên cứu
a. Đối tượng nghiên cứu: Các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh
viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TPHCM 2021.
b. Khách thể nghiên cứu: Sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ĐHQG
TP HCM.
e. Không gian nghiên cứu: Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TP
HCM.
a. Ngoài nước
- Tên đề tài: “Nhận thức mới của sinh viên về việc làm bán thời gian” của các tác giả tác
giả: Howieson, Cathy; McKechnie, Jim; Hobbs, Sandy; Semple, Sheila. Đối tượng: Công
4
việc bán thời gian; Công việc học của học sinh. Nội dung: Hầu hết các học sinh trung học
người Anh hiện đang làm việc bán thời gian nhưng một phần thời gian làm việc vẫn còn
là một vấn đề tranh cãi, đặc biệt là liên quan đến tác động của nó trên kết quả học. Bài
viết này cho thấy rằng các cuộc tranh luận cần phải được mở rộng và có nhiều phần thảo
luận xuất hiện để xem xét việc bán thời gian của sinh viên tác động đến hoạt động ngoài
giờ học mà có thể cạnh tranh với việc học ở trường. Các nghiên cứu cho thấy công việc
bán thời gian ảnh hưởng như thế nào đối với việc học tập cũng như là đời sống sinh hoạt
của họ.
- Đề tài “Ảnh hưởng của việc làm thêm đối với học sinh, sinh viên”. Bài nghiên cứu của
Longitudinal Surveys of Australian Youth (LSAY), Hội đồng Úc. Báo cáo này nghiên
cứu tính chất và hậu quả của việc làm thêm của sinh viên. Ước tính cho thấy khoảng 1/3
cho đến 1/4 sinh viên đi làm thêm và dành 6 tiếng mỗi ngày để làm việc. Những công
việc thường được các sinh viên lựa chọn là bán hàng, nhân công, tiếp thị…Bên cạnh đó,
báo cáo còn nêu ra những yếu tố tác động trực tiếp và gián tiếp đến việc quyết định đi làm
thêm của sinh viên. Dữ liệu này được tham khảo từ các nhóm nghiên cứu ra đời năm
1975 của dự án Youth in Transition, là một phần của chương trình LSAY.
- Tên đề tài: “Làm việc toàn thời gian và bán thời gian ảnh hưởng như thế nào đến sinh
viên?” của tác giả: Sinclair, Robert R.; Martin, James E.; Michel, Robert P. Đối tượng:
người lao động bán thời gian (người lao động, sinh viên). Mô tả: phân tích các yếu tố tác
động đến việc lựa chọn hình thức công việc làm thêm của sinh viên.
- Đề tài: "Những ảnh hưởng của công việc bán thời gian đến học sinh trung học” vào
năm 1999 của hai sinh viên người Úc là Lyn và Robinson thực hiện nghiên cứu. Tuy đối
tượng của nghiên cứu là học sinh trung học chứ không phải sinh viên đại học, nhưng đề
5
tài này đã chỉ ra một cách chi tiết những ảnh hưởng (chủ yếu là tiêu cực) của công việc
làm thêm đến việc học và cuộc sống của người trẻ.
b. Trong nước
- Tiểu luận của tác giả Phạm Hoài Tự nghiên cứu về vấn đề “Làm thêm của sinh viên hiện
nay” đã hướng đến tìm hiểu mục đích của việc đi làm thêm của sinh viên Việt Nam hiện
nay, thông qua đó nói lên tác động của việc làm thêm đối với thế hệ sinh viên Việt Nam.
- Nghiên cứu “Báo các về vân đề sinh viên và việc làm thêm” của nguyễn Trí Dũng cũng
là một ví dụ điển hình để làm rõ hơn các câu hỏi được đặt ra cho vấn đề này. Bên cạnh
việc sử dụng các biểu đồ cho thấy 60% sinh viên nên đi làm và hơn 38% sinh viên nghĩ
ngược lại. Ngoài ra các công việc làm thêm như phát tờ rơi, dạy thêm,phục vụ bàn cũng
chiếm hơn 50% trong số các ngành nghề được sinh viên hiện nay lựa chọn. Bản báo cáo
cũng sự dụng phương pháp dùng bản hỏi để có được các thông tin chính xác về mục đích,
lợi ích, khó khăn cũng như tác động của việc làm thêm đối với sinh viên hiện nay.
- Nghiên cứu báo cáo của trường Đại học Khoa Học Tự Nhiên thành phố Hồ Chí Minh về
“Việc làm bán thời gian của sinh viên” của PGS.TS Đặng Đức Trọng cộng tác với
nhóm sinh viên. Bài nghiên cứu đề cập đến yếu tố thu nhập là lý do quan trọng nhất ảnh
hưởng đến hành vi chọn việc làm cũng như loại hình việc làm thêm của sinh viên. Tuy
vậy, không ít sinh viên có hoàn cảnh gia đình khá giả nhưng vẫn kiếm việc bán thời gian
vì nhiều mục đích, trong số đó phần lớn là muốn tăng thêm kinh nghiệm thực tế. Bài báo
cáo nêu rõ các tác động ảnh hưởng đến quyết định làm thêm và thực trạng nổi bật của
- Nghiên cứu “Tiểu luận khảo sát thực trạng làm thêm của sinh viên đại học Tây
Nguyên” do một nhóm học sinh đại học ở Tây Nguyên thực hiện. Trong tiểu luận này,
6
các bạn đã khảo sát và đưa ra nhận xét, kiến nghị về vấn đề làm thêm của sinh viên Đại
học Tây Nguyên cụ thể là nghiên cứu ở địa bàn phường Eatam, thành phố Buôn Ma
Thuột
❖ Kết luận: Chưa có đề tài nghiên cứu nào làm ở phạm vi tương tự như trường Đại
học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TPHCM. Kết quả của nghiên cứu
giúp cho các bạn sinh viên có thêm cái nhìn tổng quan về các yếu tố tác động đến
việc đi làm thêm từ đó sinh viên sẽ có những giải pháp tối ưu, hợp lý nhất cho bản
thân đưa ra đề xuất và kiến nghị phù hợp cho sinh viên.
- Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên, cụ thể là sinh
viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - ĐHQG TPHCM.
- Chỉ nghiên cứu về các tác nhân, nhân tố có ảnh hưởng tới quyết định đi làm thêm của
- Thời gian thực hiện nghiên cứu vào giai đoạn dịch bệnh Covid-19 nên chỉ khảo sát và
Đưa ra những yếu tố chủ quan, khách quan, những con số cụ thể, từ đó rút ra được cường độ tác
động của từng yếu tố đến quyết định đi làm thêm của sinh viên.
7
Hướng nghiên cứu về các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên cũng đang
là vấn đề được quan tâm. Đề tài của nhóm phân tích được tầm quan trọng của từng mức độ ảnh
hưởng tới quyết định đi làm thêm; xem xét và đánh giá yếu tố nào tác động nhiều nhất đến việc
quyết định đi làm thêm của sinh viên từ đó tạo ra cơ sở đóng góp về mặt lý thuyết.
Từ kết quả nghiên cứu, đưa ra một số đề xuất nhằm nâng cao hiệu quả đi làm thêm của sinh viên :
Đối với nhà trường; Đối với khoa; Đối với tổ chức đoàn thể; Đối với doanh nghiệp; Đối với gia
đình.
Đề tài nhóm nghiên cứu cung cấp cho các bạn sinh viên có những cơ sở khoa học đáng tin cậy để
hiểu biết thêm về việc đi làm thêm của sinh viên cũng như là nguồn tài liệu để trường Đại học
Khoa học Xã hội và Nhân Văn nắm bắt được tình hình đi làm thêm của sinh viên, đưa ra các giải
pháp giúp đỡ sinh viên vừa có thể đi học vừa có thể đi làm. Bên cạnh đó, nhà trường sẽ có định
hướng đúng đắn để sinh viên vừa làm thêm đạt hiệu quả công việc vừa không ảnh hưởng đến kết
Kết quả của nghiên cứu giúp cho các bạn sinh viên có thêm cái nhìn tổng quan về các yếu tố tác
động đến việc đi làm thêm từ đó sinh viên sẽ có những giải pháp tối ưu, hợp lý nhất cho bản thân
Bài nghiên cứu sẽ đề xuất các kiến nghị để tiếp tục phát huy những mặt tích cực, đưa ra những
biện pháp để khắc phục và hạn chế mặt tiêu cực của các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm
thêm của sinh viên. Từ đó sẽ giúp các bạn sinh viên hiểu rõ hơn về các yếu tố này và có những
kế hoạch để nâng cao hiệu quả đi làm thêm; trau dồi , học tập kinh nghiệm cho bản thân.
8
II. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý thuyết
Theo Từ điển Tiếng Việt: “Hành vi con người là toàn bộ những phản ứng, cách cư xử, biểu
hiện ra bên ngoài của một con người trong một hoàn cảnh thời gian nhất định”. Như vậy, hành vi
là tất cả mọi phản ứng của của con người (cả phản ứng vô thức và phản ứng có ý thức) mà người
khác có thể quan sát được, trong những hoàn cảnh, điều kiện không giống nhau, mỗi cá nhân sẽ
Từ điển Tâm lý học Mỹ (1999) “Hành vi là hoạt động, phản ứng, những tương tác đáp lại
kích thích bên trong và bên ngoài, bao gồm những cử chỉ quan sát được một cách khách quan,
những cử chỉ thuộc về nội tâm và những quá trình vô thức". Theo khái niệm trên, hành vi bộc lộ
ra bên ngoài là những hành động mà người khác có thể quan sát được, hành vi diễn ra bên trong
là những gì chúng ta làm mà người khác không thể quan sát trực tiếp được nhưng có thể nhận
biết thông qua suy luận. Như vậy, khái niệm chỉ quan tâm đến hành vi bộc lộ ra bên ngoài mà bỏ
qua những gì diễn ra bên trong đầu thuộc bình diện nhận thức.
Theo Phạm Minh Hạc (1983), trong Tâm lý học có nhiều quan niệm khác nhau về hành vi
xuất phát từ các trường phái khác nhau. Có thể kể đến như: quan niệm về hành vi của tâm lý học
hành vi cổ điển (J.Watson,1913); quan niệm về hành vi của các nhà tâm lý hành vi mới
9
(C.Tolman và L.Hull, 1922); quan niệm về hành vi trong tâm lý học hành vi tạo tác B.F, Skinner
(1904 - 1990); quan niệm về hành vi theo phân tâm học (Sigmund Freud (1856- 1939); quan
niệm về hành vi của tâm lý học nhân văn (Maslow (1908 – 1970): quan niệm về hành vi trong
tâm lý học hoạt động (L.X.Vurgotxki, X.L.Rubinsteinn, A.N.Leonchev, đầu thế kỷ XX).
Trên cơ sở phân tích lý luận về hành vi của các trường phái tâm lý học, nhóm nghiên cứu
nhận thấy rằng: Hành vi của con người là hành động có ý thức của chủ thể với thế giới xung
Ra quyết định là hoạt động để chọn hành động làm gì, hoặc không làm gì để thực hiện
được các yêu cầu đã đề ra (Yates & Zukowski, 1976). Cũng có thể nói, quyết định là các cam kết
hành động, sự phân bổ các nguồn tài nguyên.(Mintzberg & các cộng sự, 1976).
Theo Simon (1986), ra quyết định là một quá trình gồm các bước mà cá thể nhận thức vấn
đề từ đó lựa chọn niềm tin cá nhân hoặc lựa chọn các khả năng được chọn lọc khác. Mỗi một quá
trình để ra quyết định sẽ tiến đến một lựa chọn duy nhất và điều ấy có thể hoặc là không thể đưa
đến lợi ích cho hành động. Ra quyết định là một quá trình tìm hiểu các phương án và chọn ra
được các phương án thay thế dựa trên nền tảng là các sự hiểu biết, mong muốn và sự tin tưởng
Ra quyết định là việc thực hiện một quá trình các bước cơ bản như xác định vấn đề, hình
thành các lựa chọn tối ưu, lựa chọn một phương án tối ưu nhất để thông qua và cuối cùng là văn
10
Tóm lại: Ra quyết định là một quá trình gồm các bước cơ bản mà người quyết định cân
nhắc, xác định vấn đề và phân tích, lựa chọn phương án tối ưu nhất được thông qua để giải quyết
Theo ông Đinh Văn Hường, chủ nhiệm Khoa Báo chí ở một trường tại Hà Nội “Việc làm
thêm đối với sinh viên theo quan niệm của tôi có nghĩa là sự tham gia làm việc ngay khi vẫn
đang học ở trường tại các công ty, các tổ chức, các đơn vị, hộ gia đình với mục đích có thêm thu
nhập hoặc với mục tiêu học hỏi, tích lũy kinh nghiệm, cọ sát với thực tế cuộc sống…”.
Theo anh Quách Minh Cường, Quản lý Nhân sự công ty TV Plus lại cho rằng: “Việc làm
thêm theo quan điểm của tôi đơn giản chính là các bạn sinh viên chủ động tham gia các hoạt
động xã hội ở các tổ chức trong và ngoài trường để tích lũy kinh nghiệm cho bản thân”.
Công việc làm thêm là công việc có số thời gian làm việc ít hơn thời gian làm việc bình
thường (Thurman & Trah, 1990) [18]. Theo Arne (2000) [18], việc làm bán thời gian và việc làm
toàn thời gian được quy định dựa trên tổng số thời gian trung bình của mỗi tuần làm việc trên các
nước khác nhau. Theo Tổ chức Lao động Quốc tế, tổng số lượng của những người làm việc bán
thời gian đã tăng từ 1/4 lên 1/2 trong vòng 20 năm qua ở đa số các nước phát triển, ngoại trừ Hoa
Kỳ. Có nhiều lý do khiến bạn phải làm việc bán thời gian, bao gồm cả mong muốn được làm như
vậy, bị chủ lao động cắt giảm giờ làm và nguồn việc làm toàn thời gian là hạn chế.
Từ những quan niệm trên mà nhóm đã rút ra khái niệm chung về đi làm thêm của sinh viên,
việc làm thêm đối với sinh viên là những công việc bán thời gian mà sinh viên có thể vừa học
11
vừa làm để đạt được những mục tiêu khác nhau, đó có thể là kiếm thêm thu nhập, học hỏi kinh
d. Động cơ:
Theo thuyết phân tâm học: Động lực thúc đẩy hoạt động của con người là vô thức. Nguồn
gốc vô thức là những bản năng nguyên thủy mang tính sinh vật và nhấn mạnh vai trò của các
Theo thuyết hành vi: Với mô hình “kích thích – phản ứng”, coi kích thích là nguồn gốc tạo
Theo J. Piaget: “Động cơ là tất cả các yếu tố thúc đẩy cá thể hoạt động nhằm đáp ứng nhu
Theo thuyết tâm lý hoạt động: Những đối tượng nào được phản ánh vào óc ta mà có tác
dụng thúc đẩy hoạt động, xác định phương hướng hoạt động để thỏa mãn nhu cầu nhất định thì
Các nhà tâm lý học Xô Viết quan niệm: “Động cơ là sự phản ánh nhu cầu”. Những đối
tượng đáp ứng nhu cầu này hay nhu cầu khác tồn tại trong hiện thực khách quan, một khi chúng
bộc lộ ra và được chủ thể nhận biết thì sẽ thúc đẩy, hướng dẫn con người hoạt động. Nói khác đi,
khi nhu cầu gặp đối tượng có khả năng thỏa mãn thì trở thành động cơ. Động cơ là sự biểu hiện
12
Động cơ theo nghĩa rộng nhất được hiểu là cái thúc đẩy con người hoạt động làm thỏa mãn
nhu cầu, là cái làm nảy sinh tính tích cực và xu hướng của tính tích cực đó. Động cơ là nguyên
nhân trực tiếp của hành vi. Theo từ điển Tiếng Việt, động cơ là cái có tác dụng chi phối, thúc đẩy
e. Sinh viên:
Theo TS. Phạm Minh Hạc: “Sinh viên là người đại biểu cho nhóm xã hội đặc biệt là thanh
niên đang chuẩn bị cho hoạt động sản xuất vật chất hay tinh thần của xã hội”.
V.I Lênin khi phân tích tình hình và hoạt động của giới sinh viên cũng đã nói về sinh viên
như sau: “Sinh viên là bộ phận nhạy cảm nhất trong giới tri thức, mà sở dĩ tri thức được gọi là tri
thức chính vì nó phản ánh và thể hiện sự phát triển của các lợi ích giai cấp và của các nhóm chính
trị trong toàn bộ xã hội một cách có ý thức hơn cả, kiên quyết hơn cả, chính xác hơn cả”
Có thể nêu ra một số số đặc điểm để phân biệt sinh viên với các nhóm xã hội khác như:
− Sinh viên là nhóm xã hội có khả năng di động cao, do có tính chất hoạt động nghề
nghiệp, họ có nhiều cơ hội hơn trong việc chiếm lĩnh những địa vị cao trong xã hội.
− Có lối sống và định hướng giá trị đặc thù, năng động, khả năng thích ứng cao và tiếp
− Có những đặc thù về lứa tuổi và giai đoạn xã hội hóa khác nhau với các nhóm thiếu
13
1.2 Lý thuyết tiếp cận
Nhóm sẽ dựa theo mô hình lý thuyết hành vi có kế hoạch - Theory of Reasoned Action
(TRA) do Ajzen và Fishbein (1975). Tác giả cho rằng nhân tố trung tâm là ý định của cá
nhân trong việc thực hiện một hành vi nhất định. Ý định thực hiện hành vi sẽ chịu ảnh
hưởng bởi ba biến số là: thái độ đối với hành vi, chuẩn mực chủ thể và nhận thức về kiểm
(1) Theo tâm lý học, thái độ là một tập hợp các cảm xúc, niềm tin và hành vi hướng đến một
đối tượng, con người, đồ vật hay một sự kiện cụ thể nào đó. Thái độ thường là kết quả của quá
trình trải nghiệm hoặc nuôi dưỡng, và có thể ảnh hưởng mạnh mẽ lên hành vi. Mặc dù thái độ
thường tồn tại lâu dài nhưng chúng vẫn có thể thay đổi được.
Thái độ đối với hành vi (Tiếng Anh: Attitude toward the Behavior) là đánh giá của một cá nhân
về kết quả thu được từ việc thực hiện một hành vi cụ thể, ám chỉ mức độ đánh giá thuận lợi hay
14
(2) Niềm tin theo chuẩn mực chung (Tiếng Anh: Normative belief): nhận thức của một cá
nhân về áp lực quy phạm xã hội, hoặc niềm tin của một người về những gì người khác nghĩ anh
Quy chuẩn chủ quan (Tiếng Anh: Subjective norm): nhận thức của một cá nhân, với những
người tham khảo quan trọng của cá nhân đó cho rằng hành vi nên hay không nên được thực hiện;
bị ảnh hưởng bởi sự phán xét của những người quan trọng khác (ví dụ: cha mẹ, vợ / chồng, bạn
(3) Nhận thức kiểm soát hành vi (Tiếng Anh: Perceived behavioural control): nhận thức
của một cá nhân về sự dễ dàng hoặc khó khăn trong việc thực hiện hành vi cụ thể; điều này phụ
thuộc vào sự sẵn có của các nguồn lực và các cơ hội để thực hiện hành vi. Ajzen đề nghị rằng
nhân tố nhận thức kiểm soát hành vi tác động trực tiếp đến xu hướng thực hiện hành vi, và nếu
cá nhân nhận thức chính xác về mức độ kiểm soát của mình, thì kiểm soát hành vi còn dự báo cả
hành vi. Khái niệm nhận thức kiểm soát hành vi có liên quan về mặt khái niệm với sự tự chủ
(4) Ý định hành vi (Tiếng Anh: Behavioural intention): một dấu hiệu cho thấy sự sẵn sàng
của một cá nhân để thực hiện một hành vi nhất định. Nó được coi là tiền đề của việc thực hiện
hành vi. Nó dựa trên thái độ đối với hành vi, quy chuẩn chủ quan và kiểm soát hành vi.
Hành vi (Tiếng Anh: Behaviour): là phản ứng có thể quan sát được của một cá nhân trong một
tình huống nhất định đối với một mục tiêu nhất định. Ajzen cho biết một hành vi là một chức
năng của các ý định tương thích với nhận thức kiểm soát hành vi trong đó kiểm soát hành vi
15
được nhận thức sẽ làm giảm bớt tác động của ý định đối với hành vi, do đó một dự định có lợi
chỉ tạo ra hành vi khi nhận thức kiểm soát hành vi là mạnh.
Dựa vào mô hình lý thuyết hành vi có kế hoạch của Theory of Reasoned Action (TRA) do Ajzen
và Fishbein (1975) là mô hình dự đoán ý định hành vi của con người. Nhóm quyết định đề xuất
mô hình lý thuyết về các yếu tố tác động đến quyết định làm thêm của sinh viên Trường Đại Học
Tiếp cận lý thuyết: Năm đang học – Thu nhập – Chi tiêu – Thời gian rảnh – Kinh nghiệm-Kỹ
16
Sử dụng phương pháp tiếp cận lý thuyết, để tiếp cận gần hơn với đối tượng sinh viên Trường Đại
học Khoa Học xã Hội và Nhân văn . Mục đích của cuộc nghiên cứu này là tìm hiểu, nhận dạng
những yếu tố khách quan và chủ quan ảnh hưởng đến việc quyết định đi làm của sinh viên.
1. Nhu cầu về hoạt động làm thêm của sinh viên hiện nay như thế nào?
2. Các yếu tố nào tác động đến hoạt động làm thêm của sinh viên?
17
3. Làm thế nào để giúp sinh viên tìm được việc làm thêm phù hợp?
Từ cơ sở lý luận và mô hình nghiên cứu, nhóm nghiên cứu đặt ra các giả thuyết sau:
- Giả thuyết 1: Nhu cầu về việc làm thêm ngày càng tăng cao đối với sinh viên nói chung và
Trường Đại Học Khoa Học Và Xã Hội Nhân Văn nói riêng.
Thực tế, sinh viên vẫn là đối tượng còn đi học, các bạn vẫn cần sự trợ cấp của gia đình, nhưng
không phải ai cũng có đủ tiền để trang trải cho các khoản, đa số những sinh viên thuộc hoàn cảnh
này sẽ quyết định đi làm thêm. Với nhu cầu làm thêm cao nhưng sẽ không phải tất cả sinh viên
đều tìm được công việc làm thêm cho mình. Một số sinh viên có nhu cầu nhưng không tìm thấy
việc, một số khác muốn có công việc trong tương lai nhưng lại phải tập trung cho việc học hoặc
kì thi sắp tới. Ngoài ra, với tính chất công việc đa dạng cùng nhiều đòi hỏi kĩ năng khác nhau,
không phải tất cả các bạn sinh viên cũng như người tuyển dụng đều tìm được đối tượng phù hợp.
- Giả thuyết 2: Các yếu tố tác động đến hoạt động đi làm thêm của sinh viên Trường Đại Học
+ Giả thuyết 2.1: Yếu tố chủ quan tác động trực tiếp đến quyết định đi làm thêm của sinh viên
Yếu tố chủ quan có mức độ tác động cao đến việc quyết định đi làm thêm đó là kiếm thu
nhập. Yếu tố thu nhập là lí do quan trọng nhất ảnh hưởng đến hành vi chọn việc làm cũng
như loại hình làm thêm. Các công việc có mức lương cao sẽ thu hút nhiều sinh viên tìm
đến hơn, đặc biệt là các bạn có hoàn cảnh khó khăn.
18
+ Giả thuyết 2.2: Yếu tố khách quan có tác động gián tiếp đến quyết định đi làm thêm của
sinh viên
Bên cạnh mục đích đi làm thêm vì thu nhập, vẫn có không ít sinh viên khá giả kiếm việc
làm bán thời gian vì các yếu tố khách quan: tích lũy kinh nghiệm, trải nghiệm bản thân,
tạo mối quan hệ…Có rất nhiều lý do riêng để các bạn sinh viên quyết định tìm kiếm một
- Giả thuyết 3: Qua nghiên cứu đề xuất những kiến nghị làm cơ sở để sinh viên lựa chọn việc
làm, xác định được mục tiêu sau khi ra trường từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường.
Việc nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên Đại học Khoa
học Xã hội và Nhân văn ĐHQG TP.HCM hiện nay là một công việc không dễ, đòi hỏi người
nghiên cứu phải thực hiện một cách tỉ mỉ và sâu sắc. Do đó, trong đề tài này, nhóm đã sử dụng
nhiều phương pháp nhằm giải quyết vấn đề hiệu quả và tối ưu nhất như sau:
Nhóm tiến hành thu thập dữ liệu bằng phương pháp thu thập dữ liệu sơ cấp. Thực hiện khảo sát
thông qua internet đối với sinh viên Đại học Khoa học Xã hội Và Nhân văn ĐHQG TP.HCM.
Các dữ liệu sơ cấp thu thập được từ khách thể nghiên cứu, còn được gọi là các dữ liệu gốc, dữ
liệu chưa qua xử lý. Để thu thập dữ liệu sơ cấp, nhóm sử dụng kết hợp các phương pháp cụ thể
sau:
19
− Phương pháp điều tra bảng hỏi: Bảng hỏi sẽ được nhóm gửi tới khách thể nghiên cứu thông qua
link Google Biểu mẫu, link khảo sát sẽ được gửi cho khách thể nghiên cứu qua các trang
mạng xã hội (facebook, zalo,...). Mẫu điều tra được chọn theo phương pháp chọn mẫu thuận
tiện. Kết quả điều tra sẽ được nhập liệu dạng thông tin trên bảng Excel và được kiểm tra, loại
bỏ Nhung kết quả không hợp lệ trước khi xử lí, phân tích dữ liệu.
− Phương pháp phỏng vấn: Nhóm tiến hành phỏng vấn khách thể nghiên cứu bằng cách đặt câu
hỏi trực tiếp thông qua các trang mạng (Facebook, Zalo, Instagram, Messenger,..). Mẫu
điều tra sẽ được chọn theo phương pháp ngẫu nhiên. Kết quả điều tra sẽ được ghi lại, tổng
hợp và kiểm tra trước khi xử lý dữ liệu. Những dữ liệu đó sẽ được nhóm tiến hành phân tích
để đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên Đại học Khoa
học Xã hội và Nhân văn ĐHQG TP.HCM một cách khách quan, tổng hợp các nội dung từ ý
kiến của các bạn sinh viên về lí do và trở ngại cũng như những giải pháp khắc phục một
cách cụ thể.
Để phân tích bộ dữ liệu đã thu thập được nhóm sử dụng phương pháp thống kê mô tả để mô tả
những đặc tính cơ bản của biến, mô tả định lượng của biến. Trình bày dữ liệu bằng bảng thống kê
và đồ thị để so sánh các biến số, làm rõ hiện trạng các yếu tố ảnh hưởng đến quyết định đi làm
thêm của sinh viên Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn ĐHQG TP.HCM.
20
PHẦN KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
1. Biến 1:
a. Bảng 1: Thống kê dữ liệu thể hiện tần số, tần suất của biến giới tính sinh viên Trường
Nữ 104 57.78%
Nam 76 42.22%
b. Biểu đồ 1:
21
Biểu đồ thể hiện cơ cấu giới tính của sinh viên tham gia khảo sát của Trường
c. Kết luận:
Trong tổng số 180 người tham gia khảo sát có 104 phiếu là nữ (57.78%) và 76 phiếu là
nam (42.22%). Dựa trên kết quả khảo sát có thể thấy tỉ lệ nữ cao hơn tỉ lệ nam, điều này phù
hợp với tỉ lệ giới tính thực tế của trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn đảm bảo được
2. Biến 2:
a. Bảng 2: Thống kê dữ liệu thể hiện thể hiện tần số, tần suất của biến năm sinh viên học của
Năm 1 43 23.89%
Năm 2 54 30%
Năm 3 50 27.78%
b. Biểu đồ 2:
22
Biểu đồ thể hiện cơ cấu năm học của sinh viên tham gia khảo sát của Trường ĐHKHXH&NV,
c. Kết luận:
Theo khảo sát thu được, sinh viên năm 2 chiếm tỉ lệ nhiều nhất với 54 phiếu trên 180
phiếu (30%); sinh viên năm 3 chiếm tỉ lệ thứ hai với 50 phiếu (27.78%); sinh viên năm 1 đứng
thứ ba với 43 phiếu (23.89%); sinh viên năm 4 trở lên chiếm tỉ lệ thấp nhất với 33 phiếu
(18.33%). Điều này cũng đúng với thực tế khi hầu hết các bạn sinh viên đều quyết định đi làm
thêm vào năm 1, năm 2, năm 3. Bởi vì trong giai đoạn này các bạn sinh viên còn có thời gian
để sắp xếp giữa việc làm thêm và việc học. Còn năm 4 trở lên thì hầu như các bạn sinh viên sẽ
đi làm thêm ít hơn vì đây là giai đoạn các bạn sắp ra trường nên cần tập trung vào việc học
nhiều hơn.
3. Biến 3:
a. Bảng 3: Thống kê dữ liệu thể hiện tần số, tần suất của biến khoa sinh viên theo học của
23
Khoa Tần số Tần suất (%)
3.89%
Nhân học 9 5%
Lịch sử 10 5.56%
24
Thư viện-Thông tin học 4 2.22%
Du lịch 27 15%
Địa lý 4 2.22%
phòng
b. Kết luận:
Theo khảo sát thu được, sinh viên khoa Du lịch chiếm tỉ lệ nhiều nhất với 27 phiếu trên
180 phiếu (15%). Bên cạnh đó, sinh viên đến từ khoa Giáo dục đứng thứ hai với 14 phiếu
(chiếm7.78%); sinh viên khoa Quan hệ Quốc tế đứng thứ ba với 13 phiếu ( chiếm 7.22%); sinh
25
viên khoa Lịch sử và xã hội học đứng thứ tư với 10 phiếu (chiếm 5.56%); sinh viên khoa Nhân
học đứng thứ năm với 9 phiếu ( chiếm 5%); sinh viên khoa ngữ văn Anh và văn học đứng thứ
sáu với 8 phiếu (chiếm 4.44%); sinh viên khoa Nhật Bản học đứng thứ bảy với 7 phiếu (chiếm
3.89%); sinh viên khoa ngữ văn Trung Quốc, Hàn quốc học và Triết học đều đứng thứ tám với
6 phiếu ( chiếm 3.33%); sinh viên khoa báo chí và truyền thông, ngôn ngữ học đều đứng thứ
chín với 5 phiếu ( chiếm 2.78%); sinh viên các khoa ngữ văn Pháp, thư viện-thông tin học, Việt
Nam học, ngữ văn Tây Ban Nha, Địa lý, lưu trữ học và quản trị văn phòng đều có số phiếu
khảo sát là 4 (chiếm 2.22%); sinh viên khoa ngữ văn Nga và ngữ văn Đức có số phiếu khảo sát
là 3 (chiếm 1.67%); sinh viên khoa Tâm lý học có 2 phiếu khảo sát (chiếm 1.11%); sinh viên
khoa đô thị học và bộ môn ngữ văn Ý đều có 1 phiếu khảo sát (chiếm 0,56%). Riêng khoa văn
hóa học không có sinh viên tham gia khảo sát chiếm 0%.
Đa số các khoa đều có sinh viên tham gia khảo sát đạt 27/28 khoa ( không có sinh viên
khoa Văn hóa học tham gia khảo sát). Tuy nhiên, do nguồn lực cũng như điều kiện tiếp cận có
hạn nên có nhiều khoa chỉ có 1 đến 6 sinh viên tham gia khảo sát đã làm giảm đi tính đại diện
4. Biến 4
a. Bảng 4: Thống kê dữ liệu thể hiện tần số, tần suất của biến nơi ở sinh viên Trường
26
Ở trọ 31 17.22%
b. Biểu đồ 4:
Biểu đồ thể hiện nơi ở của sinh viên trong quá trình học đại học
c. Kết luận:
Trong tổng số 180 phiếu khảo sát, số lượng sinh viên ở ký túc xá là nhiều nhất chiếm tỉ
lệ 104 phiếu (58.78%), vì đa số sinh viên đến từ rất nhiều tỉnh thành, nên việc lựa chọn ký túc
xá là nơi ở trong quá trình học đại học là một điều tất nhiên. Kí túc xá, được rất nhiều sinh viên
lựa chọn tại giá cả hợp lý, tiện nghi đầy đủ, đông vui, thông tin cập nhập nhanh, vấn đề an ninh
27
được đảm bảo, thuận tiện cho việc học tập và khoảng cách đến trường.. Số phiếu khảo sát đối
với ở nhà cùng gia đình chiếm 36 phiếu (20%), vì số lượng sinh viên đến từ nhiều tỉnh khác
nên việc ở nhà cùng gia đình tương đối ít. Đối với sinh viên ở trọ chiếm 31 phiếu (17.22%), có
lẽ một trong những sinh viên này không muốn ai khác quản lý quyền riêng tư của bản thân. Và
số lượng sinh viên chiếm 9 phiếu (5%) là ở nhà người thân, vì sinh viên không muốn ảnh
5. Biến 5:
a. Bảng 5: Thống kê dữ liệu thể hiện tần số, tần suất của biến sinh viên đã từng đi làm bao giờ
chưa.
Chưa 77 42.77%
b. Biểu đồ 5:
28
Biểu đồ thể hiện sinh viên đã từng đi làm thêm của Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TP.HCM
hiện nay.
c. Kết luận:
Trong tổng số 180 phiếu khảo sát, số lượng sinh viên đã từng đi làm thêm chiếm tỉ lệ cao
nhất là 103 phiếu (57.22%). Và sinh viên chưa từng đi làm thêm chiếm tỉ lệ ít nhất là 77 phiếu
(43.77%), qua cuộc khảo sát này cho chúng ta thấy việc tham gia vào quá trình đi làm thêm của
sinh viên là khá cao. Hầu hết, sinh viên đi làm thêm là muốn kiếm thêm thu nhập, muốn mở
rộng thêm các mối quan hệ, tự nâng cao khả năng giao tiếp và quản lí thời gian của mình.
6. Biến 6:
a. Bảng 6: Thống kê dữ liệu thể hiện tần số, tần suất của biến lý do chưa đi làm thêm của sinh
29
Gia đình phản đối 46 59.70%
Không muốn ảnh hưởng đến kết quả học tập 41 53.20%
Khác 1 1.29%
b. Biểu đồ 6:
Biểu đồ thể hiện lý do chưa đi làm thêm của sinh viên Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TP.HCM
hiện nay.
c. Kết luận:
Thông qua cuộc khảo sát, ta thấy sinh viên không có thời gian chiếm 44 lượt chọn
(59.74%) chưa từng đi làm thêm với lý do nhiều nhất là gia đình phản đối, vì họ chỉ muốn con
cái tập trung cao độ vào việc học. Đối với sinh viên không có thời gian chiếm 46 lượt chọn
(57.14%) tương đối cao, có lẽ sinh viên dành thời gian cho việc học. Điểm khác, sinh viên
chiếm 41 lượt chọn (53.24%) là không muốn ảnh hưởng đến kết quả học tập. Trong tổng số
khảo sát được nêu trên thì sinh viên chiếm 1 phiếu (1%) sinh viên với lý do là không có
30
7. Biến 7
a. Bảng 7: Lý do ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên ĐHKHXH&NV, ĐHQG
Khác 0 0
b. Biểu đồ 7:
31
Biểu đồ thể hiện lý do ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh viên Trường
c. Kết luận:
Theo biểu đồ trên ta thấy lý do kiếm thêm thu nhập chiếm tỷ lệ nhiều nhất là 152 lượt chọn
(84.44%). Tiếp theo là tích lũy kinh nghiệm chiếm 137 lượt chọn (76.11%); học được kĩ năng
quản lí thời gian hiệu quả chiếm 86 lượt chọn (47.78%); mở rộng mối quan hệ chiếm 74 lượt
chọn (41.11%) và làm đẹp CV chiếm 52 lượt chọn (28.89%). Cuối cùng chiếm tỷ lệ thấp nhất là
lý do khác chiếm 0 lượt chọn (0%). Qua phân tích trên có thể thấy lý do kiếm thêm thu nhập được
sinh viên lựa chọn nhiều nhất, có lẽ vì sinh viên muốn đi làm thêm trang trải chí phí học tập, ăn ở
phụ giúp một phần cho gia đình, người thân. Đây cũng là lý do chính để thúc đẩy quyết định đi
làm thêm của sinh viên trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TP.HCM hiện nay.
8. Biến 8
a. Bảng 8: Thống kê dữ liệu thể hiện khoảng thời gian đi làm thêm của sinh viên Trường
Khác 0 0
32
b. Biểu đồ 8:
Biểu đồ thể hiện khoảng thời gian đi làm thêm của sinh viên trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG
c. Kết luận:
Biểu đồ thể hiện khoảng thời gian sinh viên đi làm thêm. Sinh viên chọn đi làm thêm tranh
thủ, không cố định chiếm tỷ lệ nhiều nhất là 43 phiếu (40.78%), tiếp theo sinh viên chọn làm
thêm ngoài giờ học với 33 phiếu (32.18%), sinh viên chọn chọn đi làm vào các ngày nghỉ chiếm
29 phiếu (27.18%). Thấp nhất là sinh viên chọn đi làm thêm với những khoảng thời gian khác
chiếm 0 phiếu (0%). Với chương trình học theo thể chế tín chỉ, thời gian lên lớp của sinh viên
được rút ngắn và không cố định. Do đó, sinh viên sẽ có nhiều thời gian rãnh để nghiên cứu và tự
học. Vì vậy, những lúc sinh viên có nhiều thời gian rãnh sẽ tranh thủ đi làm thêm nhiều hơn chứ
9. Biến 9
33
a. Bảng 9: Thống kê dữ liệu thể hiện công việc từng đi làm thêm của sinh viên trường
Công việc từng đi làm thêm của sinh viên Tần số Tần suất(%)
Gia sư 38 21.11
Làm MC, PG, PB cho các hoạt động Promotion của doanh nghiệp 15 8.33
Khác 5 2.78
b. Biểu đồ 9:
34
Biểu đồ thể hiện công việc từng đi làm thêm của sinh viên trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG
c. Kết luận:
Biểu đồ thể hiện thứ tự công việc làm thêm mà sinh viên Trường ĐHKHXH&NV,
ĐHQG TP.HCM hiện nay ưa thích. Sinh viên lựa chọn nhiều nhất là nhân viên phục vụ với
105 lượt chọn (58.33%), công việc tiếp theo mà sinh viên yêu thích tương đương nhau đó là
nhân viên bán hàng với 78 lượt chọn (43.33%), cộng tác viên thị trường với 41 lượt chọn
(22.78%) và gia sư với 38 lượt chọn (21.11%). Bên cạnh đó, có một số công việc ít được các
bạn sinh viên lựa chọn như phát tờ rơi, catalog với 26 lượt chọn (14.44%); tự kinh doanh: trực
tiếp, online chiếm 22 lượt chọn (12.22%); làm MC, PG, PB cho các hoạt động Promotion của
doanh nghiệp với 15 lượt chọn (8.33%) và các công việc khác chỉ với 5 lượt chọn (2.78%)
như trợ giảng; cộng tác viên cho sự kiện, các chương trình; cơ khí,… Qua phân tích trên ta thấy
công việc sinh viên lựa chọn đi làm thêm nhiều nhất là nhân viên phục vụ vì công việc không
đòi hỏi trình độ chuyên môn cao, thời gian linh hoạt, phù hợp hầu hết với các bạn sinh viên.
10. Biến 10
a. Bảng 10: Thống kê dữ liệu thể hiện thu nhập mỗi tháng của sinh viên Trường ĐHKHXH&NV,
35
3-5 triệu/tháng 26 17.90%
b. Biểu đồ 10:
Biểu đồ thể hiện thu nhập mỗi tháng của sinh viên Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TP.HCM qua
c. Kết luận:
Theo biểu đồ trên ta thấy sinh viên có thu nhập từ 1- 3 triệu/ tháng chiếm tỷ lệ cao nhất
là 66 phiếu (45.52%). Có lẽ vì sinh viên thường tranh thủ để đi làm thêm vào những lúc rảnh,
không làm toàn thời gian nên thường sẽ có mức thu nhập ổn. Tiếp đến là sinh viên có thu
nhập < 1 triệu tháng chiếm tỷ lệ 47 phiếu (32.41%). Sinh viên có thu nhập từ 3- 5 triệu/ 1
tháng chiếm 26 phiếu (17.93%). Cuối cùng là sinh viên có thu nhập thấp nhất là 6 phiếu
(4.14%), có thể còn là sinh viên nên mức thu nhập khi đi làm thêm cũng rất ít người có mức
thu nhập khá cao. Nhìn chung khi đi làm thêm thì sinh viên đều có được một mức thu nhập
nhất định, chỉ là phụ thuộc làm công việc gì, thời gian ra sao, mức lương sẽ có sự khác nhau
nhưng đều giúp đỡ được một phần lo cho học tập, cuộc sống khi còn là sinh viên.
36
11. Biến 11
a. Bảng 11: Thống kê dữ liệu thể hiện mức độ quan trọng của việc đi làm thêm trong quá trình
học đại học của sinh viên Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQG TP.HCM hiện nay.
b. Biểu đồ 11:
Biểu đồ thể hiện mức độ quan trọng của việc đi làm thêm trong quá trình học Đại học của sinh
37
c. Kết luận:
Qua biểu đồ và bản thống kê dữ liệu cho thấy, chiếm tỷ lệ cao nhất là mức độ “quan
trọng” với 69 số phiếu (38,3%). Tiếp đến là mức độ “không ý kiến” chiếm tỷ lệ thứ nhì với 67
số phiếu (37,2%). Thứ ba là mức độ “rất quan trọng” chiếm 33 số phiếu (18,3%). Mức độ
“không quan trọng” và “không rất quan trọng” chiếm tỷ lệ thấp nhất lần lược là 11 số phiếu
(6,1%) và 0 phiếu (0%). Kết quả nghiên cứu này khẳng định, các bạn sinh viên khi tham gia
làm thêm thực sự có nhu cầu làm thêm, đồng thời xác định cho mình động cơ, mục đích rõ
12. Biến 12
a. Bảng 12: Thống kê dữ liệu thể hiện phương tiện tìm kiếm việc làm của sinh viên Trường
38
Qua hình thức khác 14 5,75
b. Biểu đồ 12:
Biểu đồ thể hiện các phương tiện tìm kiếm việc làm thêm của sinh viên Trường ĐH KHXH&NV-
ĐHQG TPHCM
c. Kết luận:
Tự mình tìm kiếm là phương tiện được chọn nhiều nhất với 127 sinh viên (52,19%).
Đứng thứ 2 là phương tiện qua bạn bè với 123 sinh viên (50,54%). Đứng thứ 3 là phương tiện
qua thông tin quảng cáo với 56 sinh viên (23%). Đứng thứ 4 là qua trung tâm giới thiệu việc
làm với 51 sinh viên (20,95%). Đứng thứ 5 là với 42 sinh viên (17,26%). Và 2 vị trí đứng cuối
cùng lần lượt là phương tiện qua các tổ chức đoàn thể và qua hình thức khác với 25 sinh viên
(10,27%) và qua hình thức khác với 14 sinh viên (5,75%). Giữa các phương tiện có sự lựa chọn
không đồng đều. So với phương tiện đứng vị trí thứ 2 là qua bạn bè thì phương tiện tự mình
39
tìm kiếm có sự lựa chọn cao gấp 1 lần (127 và 123). Cùng với đó, phương tiện tự mình tìm
kiếm cũng có sự lựa chọn cao gấp 9 lần so với phương tiện thấp nhất là qua các hình thức khác
(127 và 14).
Theo kết quả khảo sát, sinh viên tự mình tìm kiếm công việc chiếm tỷ lệ cao nhất điều đó
chứng tỏ được sinh viên Đại học KHXH&NV có tinh thần tự lập cao, tự mình đi tìm các công
việc phù hợp với khả năng, sức lực và thời gian rảnh của bản thân. Bên cạnh đó, tìm công việc
qua bạn bè cũng là phương tiện mà sinh viên khai thác khá cao, thể hiện được tính chủ động, linh
hoạt tìm đến công việc, có tinh thần cộng đồng cao.
13. Biến 13
a. Bảng 13: Thống kê dữ liệu thể hiện yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm
40
b. Biểu đồ 13:
Biểu đồ cơ cấu các yếu tố chủ quan quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh
c. Kết luận:
Thông qua khảo sát đối với các bạn sinh viên của trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân
văn, chúng tôi thu được 180 phiếu, đối với vấn đề “Các yếu tố chủ quan quan trọng ảnh hưởng tới
quyết định đi làm thêm của sinh viên”. Trong đó, 84 phiếu (tương đương 46.7%) đã chọn yếu tố
“Thu nhập”, 48 phiếu chọn “Thời gian rảnh” (tương đương 26.65%), 48 phiếu còn lại nhận kết
quả “Hoàn cảnh gia đình” (tương đương 26.65%) Như vậy, chúng ta có thể thấy hầu hết các bạn
sinh viên của trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn chọn “Thu nhập” là yếu tố quan trọng
nhất trong các yếu tố chủ quan ảnh hưởng tới quyết định đi làm thêm của sinh viên.
41
14. Biến 14
a. Bảng 14: Thống kê dữ liệu thể hiện yếu tố khách quan quan trọng ảnh hưởng tới quyết định đi
làm thêm của sinh viên Trường ĐH KHXH&NV-ĐHQG TPHCM hiện nay.
b. Biểu đồ 14:
42
Biểu đồ cơ cấu các yếu tố khách quan quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm của sinh
viên
c. Kết luận:
Khảo sát tổng nguồn thu tài chính mỗi tháng của sinh viên trường ĐH KHXH&NV (khảo
sát trên 180 đối tượng) đối với vấn đề “Các yếu tố khách quan quan trọng ảnh hưởng tới quyết
định đi làm thêm của sinh viên”. Qua đó cho thấy đa số sinh viên chọn yếu tố “Kinh nghiệm - Kỹ
năng sống” chiếm 124 phiếu (tương đương 68.90%), 41 phiếu chọn “Có thêm mối quan hệ”
(tương đương 23.75%), 15 phiếu còn lại nhận kết quả “Làm đẹp CV” (tương đương 8.25%).
43
1. Kiến nghị
- Theo kết quả khảo sát thì đa số các bạn sinh viên trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn
đều cho rằng yếu tố khách quan quan trọng ảnh hưởng đến quyết định đi làm thêm là kinh
nghiệm – kĩ năng sống. Chính vì vậy các bạn sinh viên đang đi làm thêm cần phải biết được tầm
quan trọng của yếu tố này để có thể trau dồi cho bản thân những kinh nghiệm- kỹ năng sống.
- Cũng theo kết quả khảo sát đa số các bạn sinh viên cho rằng lý do ảnh hưởng đến quyết định đi
làm thêm là để kiếm thêm thu nhập. Do đó, các bạn sinh viên cần phải có kế hoạch đi làm thêm
hiệu quả; cân bằng giữa việc làm thêm và việc học không để bị cuốn vào việc kiếm tiền quá nhiều;
không nên làm quá nhiều công việc, dành thời gian nhiều cho việc làm thêm dẫn đến ảnh hưởng
đến kết quả học tập phải học lại, thi lại và tệ hơn nữa là nghỉ học. Một hiện tượng phổ biến là khi
các bạn sinh viên không cân đối được thời gian và sức khỏe dẫn đến đi học trên lớp thiếu sự tỉnh
táo, ngủ gục trong giờ học. Đi làm thêm nhưng không bao giờ quên nhiệm vụ chính của bạn là
việc học.
-Khi các bạn đã quyết định đi làm thêm thì cần thiết phải lên kế hoạch học tập, đặt ra mục tiêu cụ
thể trong việc học tập của mình và phấn đấu cố gắng đạt được mục tiêu đó ví dụ là lên kế hoạch
học bao nhiêu tín chỉ trong một học kỳ như vậy phù hợp với năng lực của bạn chưa vì khi đăng
ký học quá nhiều thì không thể đi làm thêm còn học quá ít thì sẽ chậm tiến độ ra trường.
- Khi đi làm thêm bạn đừng nên suy nghĩ rằng đi làm nhân viên phục vụ, người giúp việc là xấu
hổ không dám cho ai biết, sợ người khác khinh thường, không việc gì phải xấu hổ vì bạn làm từ
chính công sức, đôi tay của bạn cho nên khi đi làm cần thông báo cho gia đình, người thân biết rõ
việc mình đang làm thêm để gia đình quan tâm, chia sẻ và thấu hiểu. Không nên che giấu, nói dối
44
về công việc làm thêm của mình. Cần chịu khó, không chán nản khi thấy mệt mỏi; chăm chỉ học
hỏi nhiều sẽ mang lại cho bản thân các bạn nhiều thứ.
- Chủ động trong việc học nhóm vì nếu bạn học theo nhóm sẽ giúp bạn được nhiều lợi ích như
được chia sẻ kiến thức tiếp nhận của các thành viên trong nhóm đối với môn học khi bạn bận việc
không đến được lớp; khi không có sách vở, tài liệu môn học thì có thể dễ dàng mượn. Bên cạnh
đó, bạn có thể nhờ các bạn trong nhóm hướng dẫn lại bài học cho các bạn nếu bạn nghỉ học hoặc
Sinh viên đi làm thêm với nhiều mục đích khác nhau. Vì vậy, cần xem mục đích đi làm thêm của
mình là gì để có thể lựa chọn công việc phù hợp và tốt nhất cho mình. Nếu sinh viên muốn tích
lũy thêm kinh nghiệm, nâng cao kỹ năng giao tiếp và không quan tâm nhiều đến mức lương thì
nên chọn các công việc nhẹ nhàng, không tốn nhiều thời gian, thời gian linh hoạt như gia sư,
cộng tác viên nghiên cứu thị trường, thông dịch viên, phát tờ rơi.
Khi các bạn có ý định đi làm thêm trước tiên cần cân nhắc kỹ càng môi trường làm việc mà mình
sắp sửa đi làm. Không nên làm những công việc trong môi trường phức tạp hay môi trường mập
mờ đen tối, không phù hợp với lứa tuổi sinh viên. Cần tìm hiểu rõ địa chỉ, nguồn
gốc, nguồn gốc của công ty trước khi quyết định làm công việc đó. Sinh viên cần tỉnh táo
khi lựa chọn công việc làm thêm vì có rất nhiều đường dây lừa đảo, đa cấp nhắm vào sinh viên
Khi lựa chọn công việc đi làm thêm thì các bạn nên lựa chọn các công việc làm theo ca hay công
việc linh hoạt thời gian để dễ dàng phân bổ và thu xếp thời gian. Ngoài ra, công việc bán thời
gian giúp sinh viên chủ động hơn trong việc làm và việc.
45
2. Đề xuất
- Nhà trường nên thành lập trung tâm tư vấn và hỗ trợ việc làm bán thời gian cho sinh viên có nhu
cầu đi làm thêm ngay trong trường để sinh viên yên tâm về việc làm và nhà tuyển dụng vì không
phải lo lắng, bị lợi dụng hoặc bị lừa dối. Nhà trường cần quản lý, kiểm tra, giám sát chặt chẽ tình
- Quy định rõ ràng về tính chất của công việc kiêm nhiệm, những công việc được phép làm và
những công việc không được phép làm; thời gian được phép làm thêm/tuần; điều kiện về kết quả
Đối với giảng viên Cán bộ quản lý sinh viên cần tăng cường liên hệ, hợp tác với các doanh
nghiệp để cung cấp thông tin tuyển dụng, yêu cầu công việc giúp sinh viên nắm rõ thông tin và
tìm được việc làm phù hợp với chuyên ngành. Ngoài ra, việc đánh giá năng lực sinh viên thông
qua học tập, nghiên cứu khoa học, hoạt động xã hội cũng cần có quy định khuyến khích, hỗ trợ
sinh viên đi làm thêm, có thể bằng hình thức cộng điểm, thưởng điểm rèn luyện nếu có những
công trình mang tính thực tiễn cao và các dự án, v.v.
- Liên kết với các trung tâm xúc tiến việc làm hoặc các đơn vị có nhu cầu tuyển dụng, tổ chức các
buổi thảo luận, trao đổi với sinh viên về các hành vi lừa đảo của các công ty, nhà tuyển dụng “ma”
để các bạn biết và không vấp phải, tổ chức các lớp học miễn phí cho sinh viên về kỹ năng xin
- Đoàn Thanh niên, Hội Sinh viên cần thường xuyên tổ chức các chương trình giao lưu sinh viên-
doanh nghiệp, giao lưu cựu sinh viên thành đạt, ... giúp sinh viên rút kinh nghiệm làm việc, hiểu
46
rõ yêu cầu, tiêu chí của nhà tuyển dụng để tự điều chỉnh về kiến thức và kinh nghiệm thực tế
trước đây. bắt đầu hành trình tìm kiếm việc làm.
- Các doanh nghiệp, cơ sở cần chủ động liên hệ, phối hợp với các trường, sở, hiệp hội, ... để cung
cấp thông tin tuyển dụng và yêu cầu công việc, giúp sinh viên nắm bắt thông tin, làm rõ thông tin
và tìm được vị trí phù hợp với chuyên ngành của mình.
- Công việc đa dạng, không chỉ toàn thời gian mà còn có thêm nhiều công việc bán thời gian cho
sinh viên tham gia, làm cơ sở cho công việc sau này sau khi tốt nghiệp.
- Nên đơn giản hóa thủ tục xin việc cho sinh viên bán thời gian, miễn là có chứng minh thư hoặc
- Không nên ngăn cấm sinh viên đi làm thêm. Ngược lại, gia đình nên ủng hộ, khuyến khích các
em đi làm thêm, học hỏi kinh nghiệm thực tế, rèn luyện tính tự lập, giúp học sinh chủ động, tự tin
hơn trong giao tiếp. Ngoài ra, sinh viên không phải giấu người nhà đi làm thêm vì áp lực tâm lý.
- Hỗ trợ và tư vấn cho các em lựa chọn công việc làm thêm phù hợp. Ngoài ra, khi con cái gặp
khó khăn trong công việc, hãy giám sát, quan tâm và giúp đỡ chúng.
47
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Khái niệm hành vi (Phạm Minh Hạc).(1983). Được trích từ Hành vi và hoạt động, Viện khoa
part-time work in Europe, North America and the Pacific Rim. London, New York:
Contract Work, Department of Sociology. Annual Review of Sociology, 16(26), 341-65. doi:
10.1146/annurev.soc.26.1.341.
4. Buddelmeyer, Hielke and Mourre, Gilles and Ward-Warmedinger (2004). Melanie E. The
5. Học thuyết ra quyết định (Decision Theory). (2019). Được truy xuất từ
https://hocthuyetdoanhnghiep.edu.vn/hocthuyet-ra-quyet-dinh
6. Quốc, D. V., Lê Long, H., Hồng, D. N., Văn, T. N., Quốc, C. O., & Thúy, H. T. T. (2015).
XÁC ĐỊNH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐI LÀM THÊM CỦA
SINH VIÊN ĐẠI HỌC CẦN THƠ. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, (40), 105-
113.
48
7. Hiền, Đ. T. T., Long, N. T., & Khánh, P. N. K (2021). CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN
QUYẾT ĐỊNH THAM GIA CHẠY GRABBIKE CỦA SINH VIÊN TẠI TP. HCM. Journal
of Science and Technology-IUH, 50(02). Hiền, H. T. T., Cầm, N. D., & Thủy, P. T. T.
(2021). THỰC TRẠNG ĐI LÀM THÊM CỦA SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC KỸ
THUẬT Y TẾ HẢI DƯƠNG NĂM 2019. Tạp chí Y học Việt Nam, 503(2).
8. Quốc, D. V., Lê Long, H., Hồng, D. N., Văn, T. N., Quốc, C. O., & Thúy, H. T. T. (2015).
9. XÁC ĐỊNH CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN QUYẾT ĐỊNH ĐI LÀM THÊM CỦA
SINH VIÊN ĐẠI HỌC CẦN THƠ. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Cần Thơ, (40), 105-
113.
49
BẢNG ĐIỂM ĐÁNH GIÁ CHÉO CÁC THÀNH VIÊN
ĐIỂM
50
BIÊN BẢN CUỘC HỌP
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
51
STT Tên Công việc
---------------------------------------------------------------------------------------------------
52
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
53
3 Thị Tuyết Sửa đổi và bổ sung bộ câu hỏi
=> Hạn chót hoàn thành bảng hỏi: 00h00 ngày 08/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
54
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
55
3 Thị Tuyết Nhận xét và chỉnh sửa form khảo sát
=> Hạn chót hoàn thành form khảo sát: 00h00 ngày 12/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
56
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
1 Tuấn Tú Đăng trên trang cá nhân Facebook và các group sinh viên Nhân Văn
2 Cẩm Vân Đăng trên trang cá nhân Facebook và các group sinh viên Nhân Văn
3 Thị Tuyết Đăng trên trang cá nhân Facebook và các group sinh viên Nhân Văn
57
4 Thúy Vân Đăng trên trang cá nhân Facebook và các group sinh viên Nhân Văn
5 Thị Tươi Đăng trên trang cá nhân Facebook và các group sinh viên Nhân Văn
=> Hạn chót hoàn thành việc khảo sát: 00h00 ngày 15/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
58
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
- Phân công công việc lọc form khảo sát và việc phân tích các câu hỏi
59
3 Thị Tuyết Phân tích câu hỏi 1 + 2 + 3 + 4
Thị Tươi
=> Hạn chót hoàn thành phân tích câu hỏi khảo sát: 00h00 ngày 20/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
60
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
2 Cẩm Vân Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
3 Thị Tuyết Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
61
4 Thúy Vân Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
5 Thị Tươi Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
=> Hạn chót hoàn thành bổ sung, chỉnh sửa: 00h00 ngày 22/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
62
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
- Hoàn thành các phần còn lại của bài nghiên cứu khoa học
63
3 Thị Tuyết Phần lời cam đoan
=> Hạn chót hoàn thành bổ sung, chỉnh sửa: 00h00 ngày 25/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
64
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
- Xem lại, nhận xét, bổ sung, chỉnh sửa toàn bộ bài nghiên cứu
2 Cẩm Vân Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
3 Thị Tuyết Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
65
4 Thúy Vân Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
5 Thị Tươi Bổ sung, chỉnh sửa lại phần được nhận xét
=> Hạn chót hoàn thành bổ sung, chỉnh sửa: 00h00 ngày 28/12/2021:
---------------------------------------------------------------------------------------------------
66
TRƯỜNG ĐH KHXH & NV CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
***
=> Hạn chót hoàn thành bảng chấm chéo: 00h00 ngày 29/12/2021:
67
Ngô Tuấn Tú Lê Thị Cẩm Vân
68