a7
IDEAL
ee
Ch
aILOILO OEY ELEM,
SUFAT-STFAT GAS
Sifat makroskopis gas + Sifat mikroskopis tidak
dapat kita amati dan bisa diamati dan diukur,
kita ukur, seperti seperti kelajuan, massa
temperatur, tekanan, tigp-tiap partikel
penyusun inti, momentum,
serta energi yang
dikaitkan dengan tingkah
laku partikel gas.
dan volume,
AAAS en
Teori Kinetik Gas adalah konsep yang mempelajari sifat-sifat gas
berdasarkan kelakuan partikel/molekul penyusun gas yang
MLM ILL MEENA pd HOLE
DARI A OO MAAN
\
SAA nnnVOU ADIL LIAN AIUD WLI HALL,
4 STFAT-SIFAT GASTDEAL Z
4 4
y £
5 4
¢ a. Gas ideal terdiri dari c. Setiap partikel gas 4
Z partikel-partikel yang selalu bergerak dengan Z
4 disebut molekul-molekul arah sembarang (acak). Z
Z dalam jumlah besar. Artinya, semua molekul Z
Z Molekul ini dapat berupa bergerak ke segala arah ;
; atom maupun kelompok dengan pelbagai ¢
i = 4
4 atom. kelajuan. Z
<
4 y ¥
4 b. Ukuran partikel gas d. Partikel gas 4
Z . es ik =
4 dapat diabaikan terhadap terdistriousi merata pada ¢
4
4 ukuran wadah. seluruh ruangan dalam 4
Z 3 wadah. Z
MAMMAL ASAE VUMLMUMUMELT ALAA MAULIUD AVAIL Hp A dddaddiddp
d. Partikel gas memenuhi f. Setiap tumbukan yang
hukum newton tentang terjadi (baik tumbukan
gerak. antar molekul maupun
e. Partikel gas tumbukan molekul
terdistribusi merata pada dengan dinding) adalah
seluruh ruangan dalam tumbukan lenting
wadah sempurna dan terjadi
pada waktu yang sangat
singkat.
LARA OOO AMAASHWVWER
4
COOOLEMEAL {A MILL ELL AL MLE MACLEAN
RAARAA ASS A AN
\SOLA LIM LLCO MLE ELEM,
DO SORA SOA
Satuan tekanan yang
digunakan :
latm = 76 cmHg
= 760 mmHg
= 1,01 bar
= 1,01x 105 Pa
NA = bilangan avogadro
= 6,022 x 107
partikel/mol
(banyaknya atom atau
molekul dari 1 mol zat
apapun adalah sama)
5
- Hubungan tetapan,
mol, dan jumlah
partikel persamaan
gas ideal:
R N
k=ygatau n = 44
m
n=M
n=mol
m = massa molekul
M = Massa zat
COVA AYED GIL GIAMATTI NASAL IMAL GAMA TELA ALANA LMA Cd AIUD EL ADGA LANL LA
SERA ON
SY dAAArrann:AMM MR RRS KER KR KK OK RK MK KK KK eX
x
‘
x
x
a
x
x
x
x
*
x
7 VAIS
x
x
x
x
x
x
x
x
HUKUM GAS IDEAL
KRAK KKK ARK KA KK KK KA RK HK RR KK KKNULL MEM,
WTA DAVIE
HU KUM BOYLE
Hasilkalitekanan dan
volume gas pada
temperatur tetap adalah
konstan disebutjuga
proses isotermik
RRA Qe en hhh
z
MEOOLLL ALAA LAA LYELL ELL SMAI
De A AAA
\ALDEN A III WIM MIL,
Secara matematis, Hukum Keterangan:
Boyle dituliskan dalam P1 = tekanan gas awal
bentuk: (N/m2)
V1 = volume gas awal (m?)
P2 = tekanan gas akhir
V2 = volume akhir
PV =konstan
Ele
Ped
LARA OOO AMAASHWVWER
8
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
RAR RR nk nn nn
\'
pee e FeO hee eee Ge Ose Ht Fee Herre e ee eet eee, eees
ONTONSOAL
Dalam suatu wadah tertutup, gas memuai sehingga
volumenya berubah menjadi 2 kali volume awal (V =
volume awal, P = tekanan awal). maka berapa
tekanan gas yang berubah?
pembahasan :
Diketahui =Tekanan awal (P1) = P
Volume awal (V1) =V
Volume akhir (V2) = 2V
Ditanya : tekanan akhir (P2)?
eee FOP OEP Ferree eH Oe res a ree egrets Foe Fortoree tesjawab : P1V1= P2V2
PV = P2(2V)
P= P2(2)
P2=P/2="”P
Tekanan gas berubah menjadi % kali tekanan awal
Pee eee hee eee Ge Oe Oe tt Fe th eet ee dee eet eee, teesMALO OLE MOLE,
HUKUM CHARLES
- Volume gas
berbanding lurus
dengan temperatur
jika tekanan gas di
dalam ruang tertutup
dijaga konstan disebut
juga proses isobarik
DARI A OO MAAN
uv
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
RAARAA ASS A AN
\ALDEN A III WIM MIL,
- Bentuk persamaan Keterangan:
V1 = volume gas awal (m?)
V2 = volume gas akhir (m?)
T1 =temperatur mutlak awal
(kK)
T2 = temperatur mutlak akhir
(kK)
Lhe
LARA OOO AMAASHWVWER
2
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
RAR RR nk nn nn
\pee e FeO hee eee Ge Ose Ht Fee Herre e ee eet eee, eees
: QNTOH SOM.
* Dalam suatu wadah tertutup, gas memuai sehingga
. volumenya berubah menjadi 3 kali volume awal (V =
volume awal, T = suhu awal). maka berapa suhu gas
berubah?
Pembahasan
Diketahui :
Volume awal (V1) =V
Volume akhir (V2) = 3V
Suhu awal (T1) = T
°.,., Ditonya .suhuakhir T)o occ cee co ven Dae Deel tdsha}
x
S
Jowob: 7 12
VW
T 12
13
T 712 ‘Suhu gas berubah menjadi 3 kali suhu
N=3T semulaMALO OLE MOLE,
HUKUMGAYLUSSAC
Jika volume gas pada A
ruang tertutup dibuat
tetap, maka tekanan D, bens /
gas berbanding lurus. '
dengan temperatur gas Pp f 3
disebut juga proses ot
isokhorik rt
T 1, TK)
DARI A OO MAAN
15
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
RAARAA ASS A AN
\MINUTELY EL,
Bentuk persamaan Keterangan:
Py =Tekanan gas awal
LTC P
2=Tekanan gas akhir
qT, = Suhu awal
qT; = Suhu akhir
DARA QR eh AOA
16
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
DARA nk SAN
\pee e FeO hee eee Ge Ose Ht Fee Herre e ee eet eee, eees
: CONTOWSOAL
Gas berada di dalam bejana tertutup pada mulanya
bersuhu 27°C, Agar tekanannya menjadi 2 kali semula,
maka suhu ruangan tersebut adalah...
Pembahasan
Diketahui :
Tekanan awal (P1) =
Tekanan akhir (P2) =
Suhu awal (T1) = 27°C + 273 = 300 K
‘ Ditanya : suhu atshir fT) ”
'
Ce eee co ce Te eee ee eete coe tortoneJawab :
[> al
gsehs
eal
0
w
Ss
300 12 ‘Suhu ruangan adalah 327°C.
T2=2.300=600K
T2=600K-273K
12=327MINUTELY EL,
Bentuk persamaan Keterangan:
Py =Tekanan gas awal
LTC P
2=Tekanan gas akhir
qT, = Suhu awal
qT; = Suhu akhir
DARA QR eh AOA
19
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
DARA nk SAN
\ALDEN A III WIM MIL,
HUKUM BOYLE GAY LUSSAC
Untuk itu diperlukan satu
konstanta lagi yang
dapat digunakan untuk
semuajenis gas.
- Konstanta tersebut
adalah konstanta
Boltzman (k).
aa
SENN aI
LARA OOO AMAASHWVWER
20
COOELOLLTLYUAA LAE AAS NAGLE LLLAAA AGMA LEA OGM
RAR RR nk nn nn
\ALDEN A III WIM MIL,
. Keterangan :
» NAkdisebut dengan
P = tekanan gas (N/m2 atau
konstanta gas umum Pa)
(R). Jadi, persamaan
gas tersebut dapat Ye volume Oss (tt)
diubah menjadi n=jumlah mol partikel (mol)
N =jumlah partikel (partikel)
R = tetapan gas ideal (8,314
Penta J/mol.K atau 0,082
atm.L/mol.K)
k =tetapan Boltzmann (1,38
x 10-23 J/K)
T=suhu mutlak gas (273K)
Persamaan Gas Ideal
Pat
MMOL MALE AAPM AMAL OYA
DARA QR eh AOA
DARA DE Qn hn AANAV
avattt
p\NE
yee