Professional Documents
Culture Documents
Mrathi 2019
Mrathi 2019
efJeYeeie 1 – ieoîe
1. (De) Gleeje Jee®etve met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje.
1. keÀesCe les efuene. [2]
i. oeefjêîeeMeer mebIe<e& keÀjCeejer - _______.
ii. ceveeves Þeerceble DemeCeejs - _______.
iii. DeveJeeCeer MeeUsle peeCeejs - _______.
iv. uesKekeÀe®³ee kegÀìgbyeeuee ceole keÀjCeejs - _______.
MeeUe DeeefCe efMe#ekeÀ Demee efJe<e³e efveIeeuee, keÀer ceuee ceePeer cegyb eF&leerue MeeUe DeeefCe Meeues³e peerJeveeleerue efMe#ekeÀeb®eer DeeþJeCe
³esles. efiejieeJeeleerue ³egefve³eve ne³emketÀue DeeefCe ceeP³ee MeeUkeÀjer Je³eele DeeHeguekeÀerveb mebmkeÀej keÀjCeejs YeeJes mej, peesMeer mej, efMekexÀ mej
³ee meeN³eeb®es ceeP³eeJej HeÀej ceesþs $eÝCe Deensle.
Deece®es cetU ieeJe oef#eCe ieesJ³eeleerue ceeMesue. ceePes yeeueHeCe efleLes®e iesues. ceePes ceeceener ³ee®e ieeJeeleues. ceeP³ee Je³ee®³ee meneJ³ee
Je<eea ceePes Je[erue Jeejues DeeefCe Deecnebuee GojefveJee&nemeeþer Deece®es ceeMesue ns ieeJe mees[eJes ueeieues. ceer DeeefCe ceePeer DeeF& cegbyeF&le ³esTve
Heesnes®euees. efiejieeJeeleu³ee KesleJee[erleerue osMecegKe ieuueerceO³es `ceeueleer efveJeemee' leerue Heefnu³ee ceeUîeeJej íesìîeeMee Keesu³eebceO³es
Deecner cee³eueskeÀ jenele neslees. DeeefLe&keÀ HeefjefmLeleer HetCe&HeCes KeeueeJeuesueer. oeefjêîeeMeer mebIe<e& keÀjCeejer ceePeer DeuHeefMeef#ele DeeF& DeeefCe
efMe#eCeemeeþer Deemegmeuesuee; HeCe keÀesCeleer®e HeÀer YejCes Meke̳e vemeu³eeves `MeeUsle keÀmee peeT?' Demes ÒeMveef®evn IesTve JeeJejCeeje ceer.
l³eeJesU®eb JeeleeJejCe ns Demeb nesleb!
HeCe ceeP³ee DeeF&veb Oeerj mees[uee veener. leer Ke®eueer veener. JesieJesieUer keÀ<ìe®eer keÀeceb leer keÀjle nesleer. l³eele®e ceeMesuentve cegbyeF&le
Deeuesues ceePes ceeceener ceoleeruee Deeues. l³eeb®³eecegUs ceuee KesleJee[erleerue ÒeeLeefcekeÀ MeeUsle ÒeJesMe efceUt MekeÀuee. ner MeeUe
ceneHeeefuekesÀ®eer nesleer. ceeP³eeÒeceeCes®e MeeUs®eerner HeefjefmLeleer yeslee®eer®e nesleer; HeCe FLeues efMe#ekeÀ cee$e ceveeveb KetHe Þeerceble nesles. Hee³eele
®eHHeuener Ieeuee³euee veJnleer DeMee HeefjefmLeleerle ceePeer MeeUe megª nesleer. Je³ee®³ee yeejeJ³ee Je<ee¥He³e¥le ceuee DeveJeeCeer®e jeneJeb ueeieueb.
2. ³eesi³e pees[îee ueeJee. [2]
`De' ieì `ye' ieì
i. ³egefve³eve ne³emketÀue De. osMecegKe ieuueer
ii. oef#eCe ieesJee ye. ceneHeeefuekesÀ®eer ÒeeLeefcekeÀ MeeUe
iii. `ceeueleer efveJeeme' keÀ. efiejieeJe
iv. KesleJee[er [. ceeMesue
275
F³ellee 10 Jeer: cejeþer De#ejYeejleer
3. J³eekeÀjCe
Keeueerue Jeeke̳eebleerue DeOeesjsefKele Meyoeb®eer peele DeesUKetve efuene. [2]
i. leer Ke®eueer veener.
ii. DeeefLe&keÀ HeefjefmLeleer HetCe&HeCes KeeueeJeuesueer.
4. mJecele [2]
`DeeF& ner®e Òel³eskeÀ ceguee®eer Heefnueer efMe#ekeÀ Demeles,' ns efJeOeeve meesoenjCe mHe<ì keÀje.
(Dee) Gleeje Jee®etve met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje.
1. JewefMe<ìîes efuene. [2]
i. ke=À<Cee veoer®ee ÒeJeen - _______.
ii. ìesHeueerle þsJeuesues cetue - _______.
iii. uesKekeÀeves megìkesÀmeceOetve keÀe{uesueer Meeue - _______.
iv. keÀefJeJe³e& veeje³eCe megJex ³eeb®es keÀe³e&¬eÀce - _______.
Heg{s JeeF&uee efJeMJekeÀesMee®ee DeO³e#e cnCetve ceer iesuees. efleLes veoerkeÀeþ®³ee Òee%e HeeþMeeUs®³ee Keesueerle ceer jenle Demes.
Keesueer®³ee oef#eCeskeÀ[erue efKe[ke̳ee ke=À<Cee veoer®³ee ef®eb®eesUîee ÒeJeeneJej nesl³ee. Leb[er®³ee efoJemeele SkeÀ yeeF& ceeP³ee
efKe[keÀerKeeueerue Ieeìe®³ee íesìîee leìeJej efle®es íesìs cetue SkeÀe ìesHeueerle þsJetve ceemes HekeÀ[C³ee®³ee Goîeesieele nesleer. efle®es yeeU
keÀ[eke̳ee®³ee Leb[erves kegÀ[kegÀ[le j[le nesles; HeCe DeeF& eflekeÀ[s yeIelener veJnleer. ceuee cee$e jenJeues veener. ceer megìkesÀmeceOeerue
`HegueefkeÀle' Meeue keÀe{ueer, Hee®eHevveeme ©He³eeb®³ee veesìe keÀe{u³ee Je l³ee yeeF&uee nekeÀ ceejueer. efKe[keÀerletve les meJe& Keeueer efoues
DeeefCe cnìues, ’l³ee yeeUeuee DeeOeer Meeueerle iegb[eU DeeefCe ceie ceemes ceejle yewme.“ ³ee Ieìves®eer Tye HegueefkeÀle Meeueer®³ee
GyesHes#ee DeefOekeÀ nesleer.
keÀefJeJe³e& veeje³eCe megJex KetHe meYee, mebcesueves ieepeJele. Heg{s les meeefnl³e mebcesuevee®es DeO³e#ener Peeues. HeefjCeecele: l³eeb®³ee
keÀe³e&¬eÀceebvee Denesje$e Yejleer®e Demes. Òel³eskeÀ keÀe³e&¬eÀceele mevceevee®eer Meeue Je ÞeerHeÀU l³eebvee efceUle jener. SkeÀoe les ceuee
cnCeeues, ’³ee Meeueer IesTve ceer Deelee `Meeueerve' yevet ueeieuees Deens.“
2. Òel³eskeÀer SkeÀe Jeeke̳eele Gllejs efuene. [2]
i. mevceevee®eer ÒeleerkesÀ efuene.
ii. Hee®eHevveeme ©He³eeb®³ee veesìe uesKekeÀeves ceemes HekeÀ[CeeN³ee yeeF&uee keÀe efou³ee DemeeJ³eele?
3. J³eekeÀjCe
i. ieìele ve yemeCeeje Meyo DeesUKetve efuene. [1]
(De) þsJeCes, iegb[eUCes, MeneCes, ieepeCes - _______.
(ye) Meeue, ke=À<Cee, HeJe&le, veoer - _______.
ii. DeveskeÀJe®eve efuene. [1]
(De) ìesHeueer - _______.
(ye) ceemee - _______.
4. mJecele [2]
uesKekeÀ – je.ie. peeOeJe ³eeb®eer mebJesoveMeeruelee peeCeJeCeejs keÀesCelesner SkeÀ GoenjCe Heeþe®³ee DeeOeejs mHe<ì keÀje.
276
276
yees[& ke=ÀefleHeef$ekeÀe: cee®e& 2019
DeHeefþle ieoîe
(F) Gleeje Jee®etve met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje.
1. Deeke=Àleer HetCe& keÀje. [2]
efJeYeeie 2 – Heoîe
2. (De) keÀefJeles®³ee DeeOeejs met®evesvegmeej ke=Àleer keÀje.
1. Keeueerue ke=Àleer kesÀJne Ie[leele, les efuene. [2]
i. ceelee OeeJetve peeles .............. .
ii. OejCeerJej Heef#eCeer PesHeeJeles ............... .
iii. iee³e nbyejle OeeJeles ................. .
iv. nefjCeer ef®ebeflele nesles ................. .
3. DeeF&, ÒeeCeer, He#eer ³eeb®³ee ceele=Òescee®es keÀefJelesletve J³ekeÌle Peeuesues JeCe&ve legce®³ee Meyoeble efuene. [2]
4. `lewmee OeebJeW ceeefPe³ee keÀepee~ DebefkeÀuee ceer oeme legPee~~' ³ee DeesUeR®ee legcnebuee mecepeuesuee DeLe& efuene. [2]
(Dee) Keeueerue cegodoîeeb®³ee DeeOeejs keÀesCel³eener SkeÀe keÀefJelesmebyebOeer Keeueerue ke=Àleer mees[Jee.
`Deew#eCe' efkebÀJee `efnjJebieej Pee[emeejKeb'
1. Òemlegle keÀefJeles®es keÀJeer/keÀJeef³e$eer ö [1]
2. keÀefJeles®ee j®eveeÒekeÀej ö [1]
3. keÀefJeles®ee keÀeJ³emebûen ö [1]
4. keÀefJeles®ee efJe<e³e ö [1]
5. keÀefJelesleerue DeeJe[uesueer DeesU ö [2]
6. keÀefJelee DeeJe[C³ee®eer Jee ve DeeJe[C³ee®eer keÀejCes ö [2]
278
278
yees[& ke=ÀefleHeef$ekeÀe: cee®e& 2019
(F) Keeueerue DeesUeR®es jmeûenCe keÀje. [4]
ogefve³es®ee efJe®eej njIe[er kesÀuee,
Deiee peiece³e Peeuees.
og:Ke HesueeJes keÀmes, Hegvne peieeJes keÀmes,
³ee®e MeeUsle efMekeÀuees.
efJeYeeie 3 – mLetueJee®eve
3. KeeueerueHewkeÀer keÀesCel³eener oesve ke=Àleer mees[Jee. [6]
1. ìerHe efuene: yeeke&À
2. legcnebuee mecepeuesueer `peelee Demleeuee' ³ee keÀefJelesleerue met³ee&®eer YetefcekeÀe mHe<ì keÀje.
3. `efvemeie& ne ceesþe peeotieej Deens', ns efJeOeeve JeeUJebìer ÒeosMee®³ee meboYee&le keÀmes ueeiet He[les, les Heeþe®³ee DeeOeejs
meefJemlej efuene.
efJeYeeie 4 – Yee<eeY³eeme
4. (De) J³eekeÀjCe IeìkeÀebJej DeeOeeefjle ke=Àleer.
1. meceeme [2]
Heg{erue efJeûeneJeªve meeceeefpekeÀ Meyo Je meceeme DeesUKee.
De.¬eÀ. efJeûen meeceeefmekeÀ Meyo meceemee®es veeJe
i. veHeÀe efkebÀJee leesìe
ii. Òel³eskeÀ Iejer
2. DeuebkeÀej
i. Keeueerue DeesUerleerue DeuebkeÀej DeesUKee. [1]
DeeYeeUeiele cee³ee legPeer DeecnebJejer jent os!
ii. Keeueerue DeesUerleerue DeuebkeÀej DeesUKee. [1]
GHeces³e ns peCet GHeceeve®e Demeles.
3. Jeeke̳eªHeeblej [2]
Heg{erue Jeeke̳eeble kebÀmeeleerue met®evesvegmeej yeoue keÀje.
i. ojjespe DeY³eeme keÀjeJee. ( Dee%eeLeea keÀje.)
ii. ceuee ns ef®e$e veeHemeble veener. ( neskeÀejeLeea keÀje.)
4. meeceev³eªHe
lekeÌlee HetCe& keÀje. [2]
cetU Meyo meeceev³eªHe efJeYekeÌleer Òel³e³e
i. ceeJeMeerves
ii. Hee³eeuee
5. JeekedÀÒe®eej [2]
kebÀmeeleerue JeekedÀÒe®eejeb®ee Keeueerue Jeeke̳eeble ³eesi³e GHe³eesie keÀje.
( Deepe&Je keÀjCes, leL³e DemeCes, Glmeeneuee GOeeCe ³esCes )
i. leeF&®es ueive þju³eeJej meieUîeebvee KetHe Deevebo Peeuee.
ii. efJe%eevee®³ee efve³eceeble mel³elee Demeles.
279
F³ellee 10 Jeer: cejeþer De#ejYeejleer
(Dee) Yeeef<ekeÀ IeìkeÀebJej DeeOeeefjle ke=Àleer.
1. MeyomebHelleer
i. Keeueerue Meyoeb®es meceeveeLeea Meyo efuene. [1]
De. efce$e
ye. ®ebê
ii. Keeueerue Meyoeb®es efJe©odOeeLeea Meyo efuene. [1]
De. meeJeOe
ye. mlegleer
iii. Keeueerue Meyomecetnebyeodoue SkeÀ Meyo efuene. [1]
De. cele osCeeje -
ye. Yee<eCe SskeÀCeeje –
iv. Keeueerue Meyoeleerue De#ejebHeemetve oesve DeLe&HetCe& Meyo yeveJee. [1]
Jee®eveeue³e -
2. uesKeveefve³eceebvegmeej uesKeve
i. De®etkeÀ Meyo DeesUKee. [1]
De. keÀJe³e$eer / keÀJe³eeref$e / keÀJe³eer$eer / keÀJeef³e$eer
ye. ef¬eÀ[ebieCe / ¬eÀer[ebieCe / ef¬eÀ[bieCe / ¬eÀer[eieCe
ii. Keeueerue Jeeke̳e uesKeveefve³eceebvegmeej efuene. [1]
DeeHeCe efueneruesuee cepekegÀj Jee®eCeeN³eeuee ueies®e mecepee³euee nJee.
3. efJejeceef®evns
i. Keeueerue Jeeke̳eeble ³eesi³e efJejeceef®evne®ee GHe³eesie keÀje. [1]
De. Deeveboer KesUkeÀj cegues meJee¥vee DeeJe[leele.
ye. let kesÀJne, Deeueerme
ii. Keeueerue ef®evneb®eer veeJes efuene. [1]
De. ! -
ye. `………' -
4. HeeefjYeeef<ekeÀ Meyo
Keeueerue HeeefjYeeef<ekeÀ Meyoebvee Òe®eefuele cejeþer Yee<esleerue Meyo efuene. [1]
i. Workshop - ………...
280
280
yees[& ke=ÀefleHeef$ekeÀe: cee®e& 2019
DeeoMe& efJeoîeeue³e,
yeesHe[ea, lee. JeeF&, efpe. meeleeje
leeuegkeÀemlejer³e DeeblejMeeues³e ef®e$ekeÀuee mHeOee&
mHeOee& oesve ieìebmeeþer Dee³eesefpele
ieì ¬eÀ. 1 F. 5 Jeer les F. 7 Jeer
ieì ¬eÀ. 2 F. 8 Jeer les F. 10 Jeer
1 Dee@keÌìeW.
DeeOeejJe[ Je=odOeefveJeeme mebO³eekeÀeUer
efvece&ueveiej, HegCes 5 les 7
peeieeflekeÀ Je=odOe efoveeefveefcelle efJeMes<e
meebmke=ÀeflekeÀ keÀe³e&¬eÀce
iee³eve, Jeeove, keÀLeekeÀLeve
meeojkeÀlex jefmekeÀ efce$eceb[U, HegCes
ceesHeÀle ÒeJesMe
meJee¥vee memvesn efveceb$eCe
J³eJemLeeHekeÀ
Je=odOe efoveeefveefcelle mebHevve Peeuesu³ee Jejerue keÀe³e&¬eÀcee®eer yeeleceer le³eej keÀªve efuene.
281
F³ellee 10 Jeer: cejeþer De#ejYeejleer
2. keÀLeeuesKeve [6]
Keeueerue cegodoîeebJeªve iees<ì le³eej keÀje.
cegodos
MeeUsle peeCeeje keÀ<ìeUt ÒeeceeefCekeÀ cegueiee JeeF&ì efce$eeb®eer mebiele efMe#ekeÀebvee keÀeUpeer cegueeuee IesTve
yeepeejele HesÀjHeÀìkeÀe Gllece Òeleer®³ee Deeby³eeb®eer Kejsoer SkeÀ Kejeye Peeuesuee Deebyee oesve efoJemeebveer HeenCeer
veemeke̳ee Deeby³eecegUs yeekeÀer®es Deebyes Kejeye mebosMe
282
282