.
,
!1
I
cAl THliN Cd SO ViT CHAT,CANH QDAN vA KHONG GIAN KilN TRue
. GOP PHAN XAy DUNG MOl TRUONG vAN HOA THAM Mi
TRONG cAC TRIfiJNG OAI• HOC,
•
CAD DiNG 0 NUl1c TA HliN• NAY
M
~ oi trLtc1ngvan hoa th~m mi (VHTM) la mQt
~
bQph~n hop thanh moi trLtang van hoa. No
~ phan anh moi quan h~ th~m rnl (TM) cua
r con ngLtQidoi v6'i hi~n thL!cthOng qua heat dQng TM.
:j H09t dQngTM bao gia cung g~n lien v6i nhling yeu to,
dieu ki~n hop fhanh moi trLtc1ngtL!nhlen, moi trLtang
:1
t xa hQixung quanh no.
I Trong moi truang VHTM, ca sav~t chat (CSVC),
[ nhat la t6'chuc ket cau cua no, chua dL!ng nhieu gia
tri VHTM. Khong th~ co mQt moi trLtang VHTM
d~p va lanh m9nh khi CSVC cua no khong phI)
I hqp v6'i canh quan, kien truc, khong gian nhat dinh.
II Vi v~y, xay dL!ng CSVC hqp Ii, hai hoa, ti~n Iqi, co
hi~u qua la mQt trong nhling yeu to gop phan t90
~.
ra moi trLtang VHTM phong phu, tac dQng m9nh
I me t6'i thea man nhu cau TM, hinh thanh va phat
I
tri~n nhan cach sinh vien (SV).
1
1 1. Canh quan va khong gian kien true trong
nhatnrang
KhOng giong nhLtcac 109ihinh kien truc khac, thiet
ke kien truc canh qu~n va t6' chuc khong gian cac
I
J
truang d9i hQc,cao dang (f)H, Cf)) co vai tro het suc
quan trQng.BCino khong chi lavi~c thiet I$pcac khong
I gian chuc nang hqp Ii, co tinh TM ma han mia no can
'I gop phan t90 nen moi trLtang hQct~p than thi~n, t90
j I~pvan hoa hQcdLtang - mQttrong nhling nhan to t90
nen sL!thanh cong trong cong tac dao t90 tri thuc va
I
:1
giao dl,lc nhan cach SV. Ngoai ra, cac trLtang f)H, Cf)
I vua la moi truang hQct$p vua la moi truang sinh h09t
1
va giao tiep cua SV. Trong khong gian cua cac truc1ng,
sL!tan t9i dQcI~p cua cac khu chuc nang nhLtkhu vL!c
hQct~p gam cac phong hQc,giang dLtang, hQitruc1ng;
khu vL!cthl/c hanh, thi nghi~m, thL!cnghi~m; khu vL!c
Mnh chinh quan tri; khu vL!c th~ dl,lc th~ thao; khu
h09tdQng ngoai trai, khong gian vui chai, giaitri,v.v ...
da t90 ra khong gian rieng cho cac h09t dQng Cl,lth~
nh~m tang hi~u qua h09t dQng cua SV. Tuy nhien,
cac khu vL!crieng bi~t ay deu n~m trong khuon vien
cac nha tnrang, t90 ra m"Qtkhong gian trLtang hQc
1·0 I '~p chi Giao dye so 347
TS. LE TH! THUV DUNG"
rieng bi~t, phu hop v6'i chirc nang SLtpharn d~c thu
cua nha trLtang.
Trong chien hroc phat trien dao t90 f)H, Cf) cua
quoc gia, vi~c lay ngLtai hoc lam doi tLtqng trung tam
da dLtqc khang dinh va moi trLtang khong gian v$t
chat gop mQtphan khOng nhe de thL!Chi~n dLtqcrnuc
tieu do. Ngoai nhling yeu cau ve chuc nang hQct$p,
phl,lc Vl,lhQct~p va cac chuc nang giao thong, sinh
h09t ca ban khac, t6'chuc khong gian kien truc canh
quan trong truang da quan tam nhieu den y nghia
tinh than, vi~c t90 dL!ng van hoa va moi tnrang than
thi~n cho ngLfaihQcv6'inhieu khia C9nhthe hi~n khac
nhau nhLtthe hi~n triet Ii dao t90 cua mCiinha truang,
the hi~n be day lich Slr truyen thong, the hi~n khong
gian t90 hinh anh bieu trLtng, v.v ...
f)ethehi~n cac khia C9nhtinh than tren, mOitruc1ng
co mQtcach the hi~n rieng. Thong thLtang, trong cac
trLtc1ngkithu~t, khong gian thLtc1ngthehi~n sL!nghiem
tuc, chinh xac, chu~n mL!c ngay tu cac dLtang net,
kien truc, mau san, hQa tiet trang tri cua cac cong
trinh xay dL!nghay tinh bay b6'ng, kich thich sang t90
trong cac trLtang ngh~ thu~t. Vi~c t90 ra mQthinh anh
bieu trLtng cua moi trLtang cung la mQt diem nhan
trong khong gian nha trLtang nhLt TrLtang f)H Bach
khoa Ha NQiv6'ikhong gian tru6'c giang dLtangchinh,
TrLtang f)H Xay dlfng v6'i mQt dan thep v6'i mQt nut
cau trong san truang, v.v...Nhling hinh anh bieu trLtng
nay, ngoai y nghia t90 ra hinh anh cua nha trLtang ra
ngoai xa hQican la hinh anh than thuQCde mCiiSV cua
tnrc1ngmoi khi thay no thay deu co cam xuc dang trao
tL! hao ve ngoi truang cua minh, qua do phat trien
nang lL!ccam xuc va nang lL!cchu the hoa trong nhan
cach SV.
Trong cac truang f)H, Cf), thai gian hQCt~p cua
SV la ca ngay, khong chi lathai gian len 16'pma can 18.
tho; gian tL!hQcv6i nhieu cach hQckhac nhau nhLthQc
trong thLtvi~n, hQctren giang dLtang, hQctheo nhom,
* KhoaUlu~ chinh trj, TruOngD~hqc tai nguyen va moi Wong Ha Nqi
(ki 1-12/2014)
 tham chi trong viron cay hose ben ho ruroc. San vuon
va' canh quan ngoai trai la yeu to quan trQng de tao
nen cac khong gian do, giup cho vi~c hoc t~p bat
cang thang. Khong gian ma ben ngoai cac khu nha
cOng tao dieu ki~n de phat trien cac heat dQng theo
nhom cua SV, khong gian giao hru ban be va cOng la
nai thVO'ngde 19inhieu kl ni~m. Cac khu vl!c san khau
ngoai trai, san the thao, dvang d90 quanh ho nv6'c,
wan cay trv6'c khu Vl!Cnha an ... la nhling khong gian
tinh than rat co y nghia v6'i SV.
Khong gian kien truc gop phan khong nho t~o ra
moi truang VHTM trong cac trvang £)H, C£). No gop
phan t~o nen hi~u qua cua cac h09t dQng TM. No
gian tiep nang cao tinh giao dl,lc TM cho SV b~ng
cach hinh thanh nen tinh cam, cam xuc cua SV doi
v6'i nha truang, dong thai t~o ra nhling gia tri TM, tac
dQng thuang xuyen, lien tl,lCt6'i sl! phat trien nhan
cach SV, qua do pMt trien nang Il!c cam xuc, dinh
hu6'ng gia tri va phat trien nang IIfc tu duy trong nhan
cach SV.
a
M~c du v~y, da so cac truang £)H, C£) nu6'c ta
a
deu n~m nhling thanh phol6'n nhu Ha NQi,TP. Ho
Chi Minh, £)a Nang, Can ThO' hay nhling khu trung
tam cuacactinh, thanh khacv6'idi~n tich khaeo hlilP.
Vi v~y, quy ho~ch cac khu chlic nang rieng bi~t dam
bao mQt khong gian canh quan mang tinh TM cao
trong khuon vien cua cac truang can nhieu h~n che.
Kha ph6bien acac nha truang la tinh tr~ng khu giang
duang n~m lien ke hay xen ke v6'i KTX, v6'i san the
thao, vui chai giaitri, th~m chi la khu nhaacua can bQ
g~ov~n.Sl/phatrQnnayphavacanhquancuacac
truang C£), £)H, chua t~o duQ'c tinh TM trong khOng
gian kien truc cua nha trvang, dong thai, gay lic che
trong sl/ phBt trien tinh cam cua SV v6'i nha truang,
lam giam hi~u qua trong ho~t dQng cua SV. Ngoai ra,
phan l6'n cac truang £)H, C£) deu n~m I~n trong cac
khu dan cu, khu cong nghi~p nen chua t~o ra duQ'c
moi truang su ph~m rieng bi~t.
2. Ca sa v~t ehat ella nha tnrang
Ngoai vi~c dau tv CSVC phl,lc vl,l cho cong tac hQc
t~p va sinh ho~t, cac nha truang £)H, C£) can dau tu
CSVC cho ho~t d¢ng vui choi giai tri, the dl,lCthe thao
cua SV. Nhieu truang £)H d§ dau tu mQt quan the the
thao khep kin, da chlic nang v6'i cac trang thiet bi hi$n
d~i gom san v~n d¢ng, nha thi dau, bebai, san tennis,
nha t~p the hinh, v.v ... Sl/ phong phu, da d~ng va
hi$n d~i cua cac trang thiet bi cho cac 109ihinh the
dl,lCthe thao d§ giup cho SV co dieu ki~n de ren luy~n
than the, nang cao slic khoe dong thai giup cho SV co
tinh than thoai mai, sang khoai, vui va sau nhling gia
(hi 1- 12/2014)
I
L
hoc t~p va nghien cuu cang th~ng, tao ra m¢t moi
truang truang hoc than thien.
Cac truang £)H, CD trong thai gian qua da danh
nhling nguon quy kba l6'n cho vi~c dau nr CSVC,
phuc vu cho cong tac hoc tap va sinh heat cua SV.
Tuy nhien, theo danh gia cua BQ GO-£)T, thl/c tr~ng
CSVC va thiet b] dao t90 cua cac trvang £)H, C£) m6'i
a
chi dap ling mtrc rat thap. Hi~n nay, di~n tich dat
cho m¢t SV £)H, C£) trong cac truang cong I~p qua
thap, khoang 35,7m2 (trong khi tieu chu~n la 55 den
85m2 dati SV). Hau het di~n tich dat chi de cho khu
hQc t~p, do do, tinh tr~ng m~t dQ xay dl/ng qua cao
(50-60%) so v6'i tieu chu~n hi$n hanh (20-25%).
Oi~n tich Stl dl,lng khu hQc t~p trung binh tren mQt
SV cOng qua thap (chi khoang 3,6m2, trong khi tieu
chu~n thiet ke hi$n hanh la 6m2) ... H~ thong trang
thiet bi dao t~o, phong thi nghi~m, xuang thl/c hanh
mai dap ling duQ'c 40% nhu cau dao t~o. H~ thong
CSVC m6'i dap ling dvQ'c 50% nhu cau. Thu vi~n,
CSVC cong ngh~ thOng tin can rat yeu so vai cac
truang trong khu vl/C va tren the giai.
£)ieu ki~n sinh ho~t cua SV cOng khong kha han.
Hau het cac truang £)H, CD deu khong du phong a
trong cac khu ki tuc xa (KTX) danh cho SV. T~icuQc
hQi thao cong tac hQc sinh SV nQi tru nam 2011,
Truang £)~i hQc su ph~m kithu~tTP. Ho Chi Minh
chlia duQ'c 1100 SV, dap ling duQ'c 8% t6ng so SV
hQc t~i truang. £)H Tay Nguyen co 1200 cho KTX
trong khi t6ng sv toan truang la 11.000 SV. £)H Hue
a.
dap ling dUQ'c20% SV v6'i 5000 cho L6'n nhat hi~n
nay la KTX D~i hQc quoc gia TP. Ho Chi Minh vai
10.000 SV luu tru. Theo bao cao thong ke cua BQ
Xay dl/ng mai day, trung binh so IUQ'ngphong a
trong cac khu KTX chi du de cung cap cho 20% so
IUQ'ngSV. £)ay la nai danh cho nhling SV thuQc di~n
chinh sach, con thuang binh, Ii~t si, gia dinh kho
khan. Chat IUQ'ngsinh ho~t atrong cac khu KTX cOng
khong dam bao. Trung binh moi phong KTX la nO'i
sinh hoatcua 8 den 12 SV, v6'isuthieu than vedien va
nuac si~h ho~t. Vi phong aqua dong nguO'i,kho~g co
nai tiep khach va phong tl/ hQc rieng nen anh huang
t6'idieu ki~n hQct~p cua SV. Han nlia, nhling dich VI,I
va cac phuong ti~n thong tin chua duQ'cdap ling day
duo Rat it cac khu KTX co phong sinh ho~t chung
duQ'ctrang bi ti vi de dap ling nhu cau thOng tin h~ng
ngay cua cac em. Nhling SV khong thuQc di$n duQ'c
atrong KTX phaithue nha trQacac khu nhadan. V6'i
dieu ki~n sinh ho~t tl/ do, khong co nguOi quan Ii nen
cac em rat de bi sa da vao cac te nan xa hoi ma nha
truO'ng khong q~an Ii duQ'c. .. .
T~p chi Giao dye so 347111
 Trang thietbi danh cho hoc t~p cua SV cOngcon
nhiau han che. Tinh tr9ng cac phong hoc kern ti~n
nghi la pho bien a cac trvong £)H, C£).Tharn chi do
thieu phong hoc,thieu thay day, SV phai hoc ghep lOp
ahQitrvang Ianvo;sollfqng SV Ianto; 200 nglfai. Giao
vian chi dlfqe trang b] micro, khong the ap dl,mgcac
phlfO'ngphap d9y hoc hi~n dai cho nhling lOphQCqua
dong nhu v~y. Tinh tr9ng nay sa anh hlfang tai chat
Ilfqng bai giang cOngnhlf Sl/ tiep thu bai eua SV.
Ngoai ra,tinh tr9ng chung acae trvang £)H, Cf) la
sl/thieu cac phong hQcchltc nang, phong thl/c hanh,
phong thi nghi~m, ho~c cothi trang thiet bi cOngqua
cOkhong theo kip Sl/ phat trien cua khoa hQccong
ngh~ hi~n d9i.
Do diau ki~n kinh te co h9n nan cac khu vui chai,
giaitri, the thao danh cho SV con it, dl,mgCl,Jthe thao
kem phong phu, chu yeu la xa dO'n,xa kep, bong da,
bong ro, cau long, bong ban, chlfa co cac may t~p
hi~nd9i nan chlfa thu hut dlfqc nhieu SV tham gia t~p
luy~n, d~c bi~t la doi vai SV ml
Sl/ h9n che trong trang bi CSVC la mQt trong
nhling dieu ki~n dan tai h9n che trong van de xay
dLfngmoi trvong VHTM trong cac trlfong £)H, C£) a theh~ tre. NXB GidodflC, H. 1997.
nlfaC ta hi~n nay. £)iau nay lam h9n che nang Il/c
hanh dQng,nang Il/c chu thehoa; nang Il/c xa hQihoa
va cac pham chat, tinh cach trong nhan cach SV Vi~t
Nam hi~n nay.
Nhting h9n che tran day cho thay moi trlfong
a
VHTM trong cac nha trlfong £)H, C£) nlfaC ta hi~n
nay con nhieu van de phai giai quyet. Llta tuoi SV
dang dinh hinh tran nhieu phlfang di~n, tinh cach,
the giai quan, xu hlfang, V.V... nen mQt moi trlfong
VHTM lanh m?nh sa gop phan hinh thanh nennhling
nhan cach trong sang, mang 19icho xa hQi nhling
cong dan tot.
3. £)e xay dLfngmoi trlfong VHTM dE;!ptrong cac
nha trlfong £)H, C£), chung toi de xuat mQt so bi~n
phap ve dau tlf CSVC nhlf sau: + Cai t90, nang cap,
trang bi them nhting phlfO'ng ti~n ki thu~t hi~n d9i
trong cac phong hQc nhlf may tinh, may chieu,
video,...; xay dLfn9 cac phong hQc chltc nang, cac
phong thi nghi~m phl,JcVl,Jcho qua trinh d9y va hQC;
+ Bo sung cae ph(!O'ngti~n thOng tin d9i chung cho
SV, dau tlf them cho cac khu vui chO'igiai tri, the dl,JC
the thao tr~ng trlfong, xay dL!ngthem khu KTX cho
SV de khac phl,Jctinh tr?ng SV phai di thue nha trQ
nhlf hi~n nay; + £)au tlf them cho h09t dQngthlf vi~n
nhlf bo sung them m9ng internet; sach bao ve de tal
lich Slt, ve cUQcchien tranh cach m9ng, ve van hoa
ngh~thu~t, hoiki cua cac laothanh cach m9ng...£)ong
121 TfiI(P chi Giao d~c so 347
thai thlfvi~n cOngt90 mQtmoitrlfong VHTM cosirc loi
cuon dQcgia; + Tach rieng khu giang dlfong vai khu
KTX va khu nha a cua can bQgiao vien, nhan vien
trong trlfong.
Salakhiem khuyetneu noivaTM hoamoitrlfOng
tl/ nhien trong cac nha trlfong £)H, C£) rna khong d~t
ra van de va bao v~ mol trlfong sinh thai. Tv khi co
kinh te fh] trlfong va cong nghi~p hoa thi moi trlfong
song CIabi hanh vi kinh te cua con nglfai huy h09i di
rat nhieu. Moi trlfang sinh thai trong cac nha trlfang
£)H, C£) cOngkhong n~m ngoai hi~n thl/c do. Vi v~y,
vi~c tinh toan bai toan Iqiich va kinh te va nhan to sinh
thai trong qua trinh h09ch dinh ke h09ch xay dl/ng
khuon vien nha trvong co nghia laTM hoa moitrvong
tl/nhien cho h09tdQng song, lao dQngva hQCt~p cua
SV. CLIngvai dieu ki~n dola vi~c tang clfong giao dl,Jc
ythuc sinh thai cho SV, giao cho £)oanThanh nien va
HQiSV to chuc cac h09t dQng,phong trao bao v~ moi
trlfong sinh thai, lam hai hoa moi quan h~ gitia con
nglfoi vai tl/ nhien. 0
Tai Ii~u tham khao
I. Do Xuan Ha. Giao d1,lcth~m mi • mon nQ'd6i v6'i
2. Tran NgQe Hien. "Xay dl}'ng moi tnrang van hoa
eho Sl}'phat trien ben vting eua dat nll'ae ". Tt;lp chi
C9ng scm, so 11/2006; tr 32-36.
3. Do Huy. Ghio d1,lcth~m mi - may van de Iilu~n va
th1,l'ctien. NXB ThOng tin Ii lu¢n, H. 1987.
4. Do Huy. Xay d1,l'Dgmoi trmrng van hoa 0' nwc ta
hi~n nay til goc nhin ghi tri hQc. NXB Van h6a thOng
tin, H. 200 I.
5. Nguyen Quy Thanh. Internet· sinh vien· Loi song:
mQt nghien ctiu xii hQi hQc ve phmmg ti~n truy~n
thOng kien thti'CmO'.NXB Dfli h(Jc quae gia, H. 2011.
6. http://dantri.eom.vn/e25/s25-447 808/nam-20 10-
nganh-giao-due-tieu-tien-nhu-the-nao.htm
SUMMARY
Material facilities. landscape and architectural
space contribute to building aestheticulture
environment in colleges and universities. However.
most of colleges and universities are located in large
cities with a fairly narrow area at present in our
country. The planning of separate functional areas to
ensure a high aesthetic landscape space on the
campus of the school is still restricted. Besides. lack
ofthe facilities for learning and living has limited the
construction of aestheticulture environment in the
colleges and universities in our country today.
Therefore. I offer some recommendations to improve
the facilities. landscaping and architectural spaces
contribute to the aesthetic cultural environment in
the colleges and universities.
(hi 1-12/2014)