Thần tượng là những cá nhân hay tập thể được nhiều người biết đến và hâm mộ.

Họ xuất thân trong

nhiều lĩnh vực như giải trí, y tế, khoa học, chính trị, thể thao. Ngày nay, hình ảnh các ca sĩ, diễn viên,
người mẫu, vận động viên, v.v… Việc ngưỡng mộ thần tượng ở mức độ hợp lý có thể mang đến
nhiều lợi ích nhưng mê muội quá đáng là một thảm hoạ tới sức khoẻ và tâm lí – một điều mà nhiều
nhà nghiên cứu đã chỉ ra hơn thập kỉ qua.

Giới trẻ thường xem thần tượng như mẫu hình lí tưởng vì thần tượng vốn có những phẩm chất nổi
bật và đặc biệt trong lĩnh vực của họ. Cùng với thái độ ngưỡng mộ, giới trẻ có thể bắt chước tính
cách, ngoại hình, hành động và lối sống của thần tượng với mong muốn trở nên giống với thần
tượng. Vì thế, thần tượng có ảnh hưởng lớn đến đời sống của nhiều người, ngay cả khi xa cách về
mặt địa lý và quan hệ xã hội. Thậm chí, có những người còn tạo ra mối quan hệ tưởng tượng với
thần tượng vì sự xuất hiện liên tục của thần tượng trên truyền thông, đặc biệt là truyền hình vì nó tạo
cảm giác thần tượng đang nói chuyện trực tiếp với họ.

Nếu quá cuồng thần tượng, con người sẽ rơi vào trạng thái bệnh lý thần kinh là tôn thờ thần tượng
một cách mù quáng, thiếu lý trí. Những người ở mức này có biểu hiện cực đoan như ảo tưởng thần
tượng yêu mình, thường xuyên chủ ý theo dõi bám đuôi thần tượng, trao đổi thư từ có nội dung
không phù hợp. Những người này thường có vấn đề về lòng tin cậy và không có khả năng phát triển
hay nuôi dưỡng các mối quan hệ lâu dài. Thậm chí là sẵn sàng bắt chước hành vi bừa bãi của thần
tượng hoặc để cho thần tượng lợi dụng.

Người quá cuồng nhiệt với thần tượng thường có tập trung tình cảm ấy ở mức cao độ khiến cho họ
trở nên hoang tưởng. Sự thiếu vắng các mối quan hệ ý nghĩa trong thực tế đã làm người hâm mộ mê
mải tập trung hết sự chú ý vào thần tượng nhằm thiết lập định dạng bản thân. Tình trạng này đặc biệt
diễn ra ở lứa tuổi vị thành niên, khi nhân cách chưa phát triển hoàn chính và rất dễ chịu sự tác động
của nhân tố đồng lứa thân cận (bạn bè, hay thần tượng)

Từ hâm mộ sẽ nhanh chóng dẫn đến cuồng tín. Nếu người hâm mộ giữ ở mức vừa phải, các hoạt
động này có thể đem lại lợi ích cho người hâm mộ, ví dụ như có thêm nhiều bạn, tăng mức độ thân
mật trong các mối quan hệ. Thần tượng có ảnh hưởng tới thái độ và lòng tin của họ, hoặc đã tạo
cảm hứng cho họ làm một việc gì đó một cách say mê. Tuy nhiên, việc tôn thờ thần tượng quá mức
sẽ gây rất nhiều tác hại cho chính bản thân người hâm mộ.

Quá trình từ hâm mộ trở thành cuồng tín trải qua theo thời gian. Dần dần trong quá trình tìm hiểu
thần tượng, người hâm mộ sẽ bắt đầu có những hành động quá khích. Những động cơ của các hành
động này có nguyên tắc khá giống các chất gây nghiện. Ban đầu, người hâm mộ tìm kiếm bản thân,
xây dựng nhân dạng dựa trên một hình mẫu có sẵn (thần tượng của họ). Sau đó, họ bắt đầu có
những hành vi “phân rẽ khỏi bản thể thự”, tức là họ đánh mất bản thân để có thể đồng hóa với thần
tượng, ví dụ tưởng tượng thần tượng yêu mình hay sự sống của thần tượng phụ thuộc vào mình.

Những người tôn thờ thần tượng có tình trạng sức khỏe tâm lý thấp hơn những người không tôn thờ
thần tượng. Họ thường là những người thiếu tự tin vào bản thân và yếu đuối trước cuộc sống. Bởi
thế, nếu tôn thờ thần tượng quá mức có thể liên quan đến việc phạm pháp. Những người có xu
hướng “bắt chước tại hại” thần tượng có thể vướng vào những việc làm tiêu cực, thậm chí nguy
hiểm.

Hiện tượng người hâm mộ cuồng tín có ở khắp nơi trên thế giới, từ Mỹ đến Việt Nam. Một số ví dụ
điển hình có thể nói đến như John Hinckley, một người hâm mộ quá khích của nữ diễn viên người
Mỹ Jodie Foster đã ám sát tổng thống Ronald Reagan với mục tiêu “làm Jodie Foster ấn tượng”. Tại
Trung Quốc, người cha của Dương Lệ Quyên đã tự tử với mong muốn con gái được gặp thần tượng
Lưu Đức Hoa. Trong khi đó tại Việt Nam, người hâm mộ nhạc Hàn Quốc (Kpop) đã từng bị nhiều báo
đài chỉ trích vì những hành vi nguy hiểm như “dọa dẫm, tự tử, tuyệt thực, gào khóc” để được phụ
huynh đáp ứng những nhu cầu theo đuổi thần tượng. Đây chính là những biểu hiện của mức độ
“Ranh giới-Bệnh lý”, hay “mê muội” như đề văn đã chỉ ra, mà giới hâm mộ nên tránh khỏi.

Có thể nói, việc hâm mộ thần tượng là một sở thích cá nhân cần được tôn trọng, và mang lại nhiều
ích lợi cho người hâm mộ. Tuy nhiên, nếu ngưỡng mộ thần tượng quá mức sẽ gây ra nhiều hệ lụy
đến sức khỏe và sự phát triển, đặc biệt với những người không hiểu rõ bản thân và chưa tìm được
định hướng phát triển cho mình. Chính vì vậy, các bậc cha mẹ có con cái ở độ tuổi vị thành niên cần
hết sức lưu tâm đến vấn đề này. Đừng cấm cản hoạt động của con cái, vì như vậy sẽ khiến con trở
nên càng bất mãn và nổi loạn. Thay vào đó, hãy tìm hiểu tâm lý của con, làm chỗ dựa vững chắc,
ủng hộ hoạt động hâm mộ của con, và bảo đảm những hoạt động này không ảnh hưởng đến các
hoạt động học tập và sinh hoạt của con.