1- Polityka-pojęcie z zakresu 

nauk społecznych, rozumiane na wiele sposobów.

Obecnie nie można mówić o jednej polityce w stylu Platona tzn, że najlepszą polityką jest
monarchia. W naszych czasach Mamy do czynienia z wieloma politykami: społeczną,
zagraniczną, regionalną, finansową, edukacyjną czy też zatrudnienia.

Polityka we współczesnym ujęciu nie musi być rozumiana wyłącznie w kontekście

władzy państwowej. Polityka jest także:
– sztuką rządzenia państwem,
– wiedzą o instytucjach władzy,
– działaniami instytucji państwowych,
– umiejętnością kierowania jednostkami i grupami społecznymi.

Funkcje polityki:
-Kształtowanie spójności i trwałości społeczeństwa
-Rozdział dóbr, np. materialnych w społeczeństwie
-tworzenie i realizacja mających zapewnić rozwój społeczeństwa jak i państwa
-Kształtowanie postaw, świadomości i zachowań politycznych obywatelii.

Twórcy Polityki:
-Platon
-Arystoteles

Historyczne pojęcie polityki:

Od polis do polityki

W starożytnej Grecji istniały państwa - miasta, zwane polis. Ich mieszkańcy to polites, czyli
obywatele, obarczeni licznymi obowiązkami względem państwa. Polites musieli uczestniczyć
w zgromadzeniach, sądach, naradach, pełnić funkcje publiczne oraz zajmować się kultem.
Wszystkie te zadania określono mianem politika. Stąd początkowo polityka odnosiła się do
greckiej formy funkcjonowania państwa i była zbiorem obowiązków, jakie polis nakłada na
swoich obywateli.

2- Doktoryna (polityczna) i jej rodzaje.

Doktryna polityczna – wynikający z danej ideologii uporządkowany zbiór poglądów na

życie polityczne danego społeczeństwa z zagadnieniami władzy i ustroju państwa na czele.
Przedmiotem doktryn politycznych są poglądy na istotę, organizację i funkcję państwa oraz
koncepcje zasad współżycia pomiędzy ludźmi.

Doktryna często związana jest z ideologią czyli ze zbiorem przekonań uzasadniającym daną
instytucję społeczną lub też dane działanie. Doktryny polityczne zwykle wskazują metody
realizacji celów i poglądów związanych ze społeczeństwem i państwem.
-Doktryny rewolucyjne związane są z propagowaniem zmian w rzeczywistości społecznej na drodze
rewolucji, często przy użyciu siły

-Doktryny konserwatywne, inaczej nazywa się zachowawczymi. Propagują one dostosowanie się i

utrzymanie panujących stosunków społecznych oraz politycznych. Ten typ doktryn jest obecny
niemalże we wszystkich ruchach oraz programach partii politycznych.

-Doktryny reformistyczne (od łac. reformo – przekształcam), w odróżnieniu od rewolucyjnych,

zakładają, iż podstawowe i najlepsze przeprowadzanie zmian w strukturze polityczno-gospodarczo-
społecznych powinno odbywać się na zasadzie przeobrażeń ewolucyjnych, stopniowych. Z tego typu
doktrynami blisko związane są reformizm i rewizjonizm.

-Doktryny reakcyjne natomiast nawiązują do starego, tradycyjnego porządku społecznego oraz

politycznego. Często z tego typu doktrynami można się spotkać we Współczesnej Europie Środkowo-
Wschodniej, gdzie niektórzy nawołują do powrotu porządku związanego z realnym socjalizmem.

Oprócz zaprezentowanej klasyfikacji również stosuje się podział, wywodzący się z tradycji rewolucji
burżuazyjnej we Francji, na: doktryny lewicowe, centrowe oraz doktryny prawicowe.

-Doktryny lewicowe przyjmują w swych założeniach idee sprawiedliwości społecznej, twierdząc ze

wszelkie nierówności społeczne nie są czymś naturalnym. Propagują więc prawa kobiet, mniejszości
narodowych i etnicznych oraz domagają się zniesienia segregacji rasowej i wszelkiej dyskryminacji.

-Doktryny centrowe propagują utrzymanie stanu równowagi między interesami przeróżnych warstw
oraz grup społecznych. Reprezentanci tychże doktryn twierdzą ,że nierówności społeczne, chociaż nie
są czymś naturalnym, to państwo nie powinno interweniować w ich zacieranie; powinny być one
niwelowane przez samo społeczeństwo. (najczęściej partie o charakterze liberalnym).

-Doktryny prawicowe z kolei twierdzą ,że nierówności są czymś naturalnym, opowiadają się one za
społeczeństwem zhierarchizowanym. Przedstawiciele tychże doktryn są zwolennikami utrzymania
takiej struktury społecznej, w której podział na grupy i warstwy społeczne jest czymś naturalnym. Dla
nich istotne znaczenie maja takie kwestie jak: kultura, tradycja narodowa i państwowa oraz religia.
Przykładem zwolenników tej doktryny są partie konserwatywne.
Współczesna scena polityczna charakteryzuje się obecnością pragmatyzmu aniżeli przywiązaniem do
jakiejś konkretnej doktryny czy ideologii. Dlatego też poszczególne programy polityczne mogą łączyć
w sobie elementy różnych doktryn.

3-Ideologie polityczne- Idelogia to najbardziej ogólny i usystematyzowany zbiór

idei,wartości,poglądów na świat, przekonań na temat organizacji i funkcjonowania warstwie lub
klasie społecznej.
ideologie są łatwo przyjmowane bo oferują pożądany,uproszczony i uporządkowany obraz świata.
4-Partia polityczna

Partia polityczna jest dobrowolną organizacją, występującą pod określoną

nazwą, stawiającą sobie za cel udział w życiu publicznym poprzez
wywieranie metodami demokratycznymi wpływu na kształtowanie polityki
państwa lub sprawowanie władzy publicznej.

SYSTEMY PARTYJNE:

-System jednopartyjny - istnieje tylko jedna legalna partia, zaś działanie ewentualnych organizacji
opozycyjnych jest przez nią skutecznie hamowane

-System partii hegemonicznej - wśród kilku istniejących partii jedna z nich pełni funkcję hegemona
zmuszając pozostałe partie (tzw. partie satelickie) do całkowitego podporządkowania
-System partii dominującej - wśród wielu istniejących partii jedna z nich, zwykle wykorzystując
uwarunkowania historyczne, ma zdecydowaną przewagę pozostając niemal bez przerwy u władzy

-System dwupartyjny - istnieją dwie partie zdecydowanie dominujące nad pozostałymi, zmieniające
się co jakiś czas u władzy - np. w Stanach Zjednoczonych - Partia Demokratyczna i Partia
Republikańska.

-System wielopartyjny - istnieje wiele partii, które rywalizują ze sobą o zdobycie i utrzymanie władzy.
Żadna z nich nie ma szans zdobyć przewagi w parlamencie (większość mandatów), aby samodzielnie
utworzyć rząd. Tworzą się więc rządy koalicyjne. System ten świadczy o zróżnicowaniu ludności, daje
im możliwość lepszej, pełniejszej reprezentacji ich poglądów w parlamencie.

-System kooperacji partii - istnieje wiele partii, które rywalizują ze sobą w okresie
przedwyborczym. Po wyborach wszystkie lub większość partii współpracuje ze sobą ponad
podziałami i tworzą koalicyjny rząd, który działa zgodnie z ustaleniami międzypartyjnymi.

5- Główne zasady demokracji

Obecnie termin demokracja jest używany w 4 znaczeniach:

1) władza ludu, narodu, społeczeństwa;
2) forma ustroju politycznego państwa, w którym uznaje się wolę większości obywateli jako
źródło władzy i przyznaje się im prawa i wolności polityczne gwarantujące sprawowanie tej
władzy;
3) synonim samych praw i wolności politycznych, których podstawą jest równość obywateli
wobec prawa oraz równość ich szans i możliwości;
4) ustrój społeczno-gospodarczy zapewniający powszechny równy udział obywateli we własności i
zarządzaniu narodowym majątkiem produkcyjnym

Współcześnie istniejące systemy demokratyczne opierają swoje działania na

czterech fundamentalnych zasadach: suwerenności narodu,pluralizmu
politycznego, trójpodziału władzy oraz nadrzędności prawa w państwie.
6-Państwo i funkcje państwa

Państwo to organizacja polityczna sprawująca suwerenną władzę na określonym terytorium i nad

przebywającymi na nim osobami. Suwerenność zewnętrzna państwa polega na niezależności jego
władz od decyzji jakichkolwiek ośrodków władzy znajdujących się poza jego granicami. Suwerenność
wewnętrzna polega na uprawnieniu władzy państwowej do regulowania wszystkich stosunków
prawnych wewnątrz państwa. Do atrybutów (cech) państwa zalicza się także przysługującą jego
organom wyłączność na stosowanie przymusu.

zewnętrzne - obrona granic

- prowadzenie polityki zagranicznej
wewnętrzne - prawodawcza: stanowienie ustaw, wydawanie
rozporządzeń
- porządkowa: utrzymywanie porządku i
bezpieczeństwa publicznego administracyjna:
zarządzanie poszczególnymi sferami życia
publicznego
- gospodarczo‐organizacyjna: zarządzanie
gospodarką i finansami publicznymi
 - socjalna: np. ochrona zdrowia kulturalno‐
edukacyjna: mecenat kulturalny, kształcenie
dzieci i młodzieży, rozwój nauki
7-Legitymizacja

Legitymizacja, legitymacja – w szerokim sensie uzasadnienie bądź prawomocność

określonej instytucji społecznej. Najczęściej mówi się o legitymizacji władzy, państwa czy prawa.

legitymizacja wladzy-uprawnienie rządzących do podejmowania wiążących decyzji, przy

równoczesnej aprobacie rządzonych ]; . wysiłki podejmowane w celu wywołania i utrzymania
opinii, że istniejące instytucje polityczne są najbardziej odpowiednie i właściwe
dla społeczeństwa 

Legitymizacja prawa – uzasadnienie obowiązywania prawa oraz uznawania go za prawowite.

Legitymizacja prawa jest zwykle ściśle wiązana z legitymizacją władzy. Zamiennie z terminem
legitymacji używa się niekiedy takich pojęć
jak usprawiedliwienie, uprawomocnienie czy uzasadnienie mocy obowiązującej. Nie zawsze
jednak te terminy są synonimami.