CATIA Eğitim Dökümanları

CATIA V5
Temelleri

1
 CATIA V5 TEMELLERĐ

Bu kitabın her hakkı saklıdır ve GRUP OTOMASYON BĐLGĐ ĐŞLEM SĐSTEMLERĐ LTD.
ŞTĐ’ne aittir. Bu kitabın tamamı veya herhangi bir bölümü firmanın yazılı izni
olmaksızın yayınlanamaz ve teksir notu haline getirilemez, fotokopi vb. şekilde
çoğaltılamaz.

Aksi davranışta bulunanlar 5846 nolu yasanın 7.6.1995 tarihinde değiştirilen 4110
nolu kanununda belirtilen yazarın ve yayınevinin maddi manevi zararını kabul etmiş
olur. Bu konuda Đstanbul mahkemeleri müracaat mercidir.

GRUP OTOMASYON BĐLGĐ ĐŞLEM SĐSTEMLERĐ

LTD. ŞTĐ. CAD / CAM / CAE / PDM
Ataşehir Bulvarı, Gardenya Plaza 3 Kat:4 No:22
Ataşehir / KADIKÖY-ĐSTANBUL
Tel : (0216) 456 47 91
Fax : (0216) 456 49 78
________________________________________________________________________________________________________________________________________

Bursa Şube : Panayır Mah. Buttim Đş Merkezi B5 / 1426

BURSA
Tel : (0224) 211 41 43
_______________________________________________________________________________________________________________________________________

www.grupotomasyon.com.tr

2
Ders 1:CATIA’a Giriş

Eğitimin Amacı
Catia V5 Temel eğitiminin amacı, parça ve montaj dosyaları ile bunların teknik
resimlerinin nasıl oluşturulduğunu göstermektir.

Hedef Dinleyiciler
Yeni CATIA V5 kullanıcıları

Gerekli Ön Bilgi
Mekanik tasarım bilgisi
Windows işletim sistemi hakkında bilgi

3
 Catia’a Giriş

Adım 1: Catia’ı (Computer Aided Three Dimensional

Đnteractive Applications) Anlama
Bu bölümde PLM (Ürün Yaşam Çevrimi Yönetimi) ile tanışacak ve PLM’in Catia
ile ilişkisini öğreneceksiniz.Ayrıca bu bölümde Catia’nın önemli özelliklerini
göreceksiniz.

4
 PLM (Ürün Yaşam Çevrimi Yönetimi)

PLM ; şirketlerin yenilik süreçlerinde, mühendislik işlerinde ve düşük maliyetli ürün imalinde,
başarıya ulaşmak amacıyla kullandıkları bir standartlar topluluğudur.
PLM şu şekilde özetlenebilir;

Bir ürünün ;
- Tasarlanması,
- Modellenmesi,
- Đmalatı,
- Değiştirilmesi,
- Đmalat stratejilerinin belirlenmesi,
- Fabrika organizasyonu gibi ürünün ilk yaratılmasından ömrünü tamamlamasına kadar
geçen iş aşamalarını, sanal ortamda gerçekleştirmenizi sağlayan bir yönetim unsurudur.

5
PLM Pratik Uygulamaları

PLM; bir ürünü tasarlayan,onu imal eden,satın alan,satan, kısacası ürünle ilgili tüm
insanlar arasındaki etkileşimi sınırlayan bariyerleri ortadan kaldırır.

Şirketler, PLM sayesinde, ürün maliyetlerini düşürüp,imalat sürelerini kısaltırken,

ürün gelişimlerine devam edebilirler.

Yeni bir bisikletmi düşünüyorsunuz?

6
PLM Çözümleri Đçinde Catia
Catia, aşağıda sıralanmış grupların CAD-CAM konularındaki gereksinimlerin
karşılayarak, PLM çözümlerinde önemli bir rol oynamaktadır.

Similasyon Tedarikçi FĐrma

Planlama

Analiz

Mühendislik

Test
Bakım
Satın Alma

7
Genel Düşünceden Gerçeğe ; Catia
• Catia konsept olarak,ürün tanımı,üretim,similasyon ve satış sonrası pazar bilgileri
gibi bir ürünün tüm ömrüyle ilgili konularda, güçlü bir destek konumundadır.

• Catia, bir ürünün yaşam çevriminin herhangi bir aşamasında, ürünle ilgili tüm
geometrik datalara ve özelliklere ulaşmamızı sağlar.

Konsept Planlama Geliştirme Kalite Hareket Destek

8
Catia V5 Nedir?
CATIA V5, ürün yaşam çevrimi yönetimi için tamamen yeniden geliştirilmiş, yeni nesil
CAD/CAM/CAE yazılım çözümleri ailesinin bir üyesidir.

Windows unsurlarını ve yenilikçi teknikleri kullanarak, V5 ile çalışmak; elinizdeki

fiziksel modeller ile çalışmak kadar doğaldır.

CATIA Versiyon 5, optimum dizayna daha hızlı ulaşmada, size, bir uzman gibi yol
göstermek için tanımlanmış tasarım kurallarının gücünü kullanmayı sağlar.

9
 Anahtar Terimler (1/4)
Unsur Tabanlı;
Bir montaj nasıl bir çok parçadan oluşuyorsa,aynı
şekilde bir Catia modülerindeki arayüzlerde değişik araç
çubukları ve bunların bir çok elemandan oluştuğunu gö-
receğiz. Đşte bu elemanlara, biz unsur adını vereceğiz.
Herhangi bir dosyada model oluştururken parçamıza
pad, pocket, draft, fillet, chamfer gibi unsurlar ekleye-
ceğiz.
Bu unsurlar; sketch tabanlı ve dress-up unsurları
olarak gruplandırılabilirler:
• Sketch tabanlı unsurlar 2D profillere dayanan
unsurlardır. Genelde bu profiller çeşitli komut-
larla 3D katılara dönüştürülürler.
• Dress-Up unsurları direkt olarak katı parçaya
uygulanan işlemlerdir. Örnek olarak, fillet ve
chamfer gibi işlemleri gösterilebiliriz.

10
 Anahtar Terimler (2/4)

Unsur Tabanlı (Devamı);

Catia, tüm unsurları ve görsel olmayan tüm model

özelliklerini, ürün ağacında tutar. Ürün ağacı, bü-
tün unsurları oluşturulma sırasına göre saklar ve
tüm unsurların altında bulunan verilere, kolaylıkla
ulaşmamıza izin verir. Ürün ağacı hakkında daha
fazla bilgiye, kursun sonraki aşamalarında yer ve-
receğiz.

11
 Anahtar Terimler (3/4)

Parametrik;
Unsurları oluşturmak için kullanılan boyut ölçüleri ve çeşitli ilişkiler, model altında saklanırlar.Bu,
bizim tasarım aşamalarına kolaylıkla erişmemize ve bu parametreler vasıtasıyla, istediğimiz
değişiklikleri kolayca yapmanızı sağlar.
• “Driving dimensions” , unsurları oluştururken kullandığınız boyutlardır. Unsurun kendisiyle alakalı
boyutları içerdikleri gibi, profil geometrisiyle ilgili boyutları da içerirler. Örneğin bir silindiri göz önüne
alın; bu silindirin çapı sketcherda çizilen çember tarafından belirlenirken, yüksekliği ise, extrude
aşamasında belirlenen değerdir.
• “Relations” ise paralellik, diklik ve eş merkezlilik gibi bilgileri saklar.

Katı Modelleme
Katı model, CAD sistemlerinde, kullanılan geometrinin son halidir. Modelin, kenar ve yüzlerini elde
etmek için kullanılan, tel kafes elemanlarını ve yüzeyleri içerir. Katı modeller, geometrik bilgilerin yanı
sıra topoloji’yi de içerirler.

12
Anahtar Terimler (4/4)

Tümüyle Đlişkili;
Bir Catia modeli, kendisini referans alan tüm montaj, parça dosyaları ve drawingler ile tam
olarak ilişkilidir.
Modelde yapılan tüm değişiklikler, otomatik olarak ilgili tüm dosyalara yansıtılırlar. Aynı
şekilde, drawing veya parça dosyasında yapılan değişiklikler de modele yansıtılır.

Sınırlamalar;
Geometrik sınırlamalar ; (Diklik,paralellik,yataylık,eş merkezlilik,çakışıklık vs.) , unsurları
birbirlerinin pozisyonlarına göre sınırlayarak, unsurlar arasında, bir ilişki kurulmasını
sağlarlar. Đlave olarak, parametreler arasında, matematiksel bir bağ oluşturmak için
denklemler kullanılabilir. Sınırlamaları ve denklemleri kullanarak, tasarım konseptimizi daha
sağlam oluşturabiliriz.

13
Tasarım Amacı (1/3)
Tasarım amacı; parçanızın görsel ve fonksiyonel beklentilerinizi karşılaması amacıyla, nasıl tasarlanacağının
planlanmasıdır. Catia gibi parametrik bir programı, verimli bir şekilde kullanabilmeniz için ,modellemeden önce
ve modelleme esnasında, tasarım aşamalarını düşünmeniz gerekir. Modeli oluştururken kullandığınız teknik;
daha sonraki aşamalarda, onu değiştirirken modelin nasıl hareket edeceğini belirler.
Bir katıyı oluştururken izlenilen yol, pek çok unsuru etkiler. Değişimler esnasında; parçanın esnekliği, değişim
prosesi esnasında parçanın durağanlığı ve yeni bir sonuç elde etmek için gereken kaynaklar gibi. Đşte bu gibi
nedenlerden dolayı, katının modelini en verimli şekilde elde etmek için, tasarım aşamalarını göz önünde
bulundurmak önemlidir.
Aşağıdaki faktörler, tasarım amacının nasıl ele alınması gerektiği konusunda, bize yardımcı olacaktır;
Otomatik Đlişkiler
Otomatik ilişkiler objeler arasında teğetlik, diklik, yataylık gibi bir çok genel ilişkinin oluşmasını sağlar.
Denklemler
Denklemler; ölçüleri matematiksel olarak ilişkilendirir, değişiklikleri kuvvetlendirir.
Đlave Đlişkiler
Modelleme esnasında oluşturulan diğer genel ilişkiler; eş merkezlilik,çakışıklık ve ofsettir. Bunlar da
geometriyle kurulan ilişkinin bir başka yoludur.
Ölçülendirme
Bir geometrinin nasıl ölçülendirildiği, tasarımı etkileyen bir faktördür.

14
 Tasarım Amacı (2/3)
Aşağıdaki örnek, bir bir taslak çizimindeki çeşitli tasarım
yollarını göstermektedir.

A. Bu taslak delikler sol ve sağ kenardan 20mm

kalacak şekilde ölçülendirilmiştir.

B. Delikler,dikdörtgenin sol kenarını referans alacak

şekilde ölçülendirilmiştir. Deliklerin yeri, dikdörtgenin
uzun kenarında olacak bir değişiklikten etkilenmeye-
cektir.

C. Önce, ilk kenar sol kenar ile ölçülendirilmiş, daha

sonra ikinci delik, ilk delik referans alınarak ölçülen-
dirilmiş. Bu durumda, uzun kenar ölçüsünün değeri
önem arzetmiyor.

15
Tasarım Amacı (3/3)
Aşağıdaki örnek, bir modelin tüm tasarım aşamalarını içeren bir elle çizilmiş taslaktır. Bu tür bir
çalışma şekli; programla parçayı modellemeye başlamadan önce yapmış olsanız bile, arzu
edilen sonuçları, tam ve eksiksiz elde etmek için, mükemmel bir yoldur.
Bu şekilde bir çalışmayla, ileride yapacağınız değişiklikler esnasında esnek davranacak bir
modeli etkin bir şekilde elde etmiş olursunuz.

16
Eklediğimiz Unsurlar Tasarımı Nasıl Etkiler (1/2)
Sketch’i nasıl ölçülendirdiğimizin yanı sıra; seçmiş
olduğumuz unsurlar ve modelleme metodolojisi de
tasarımı etkileyecektir. Sağ taraftaki kademeli mili,
göz önüne alalım. Bu mili birkaç şekilde oluştura-
biliriz;

A) ‘Tabakalı’ yaklaşımı
• Tabakalı yaklaşımda, parçanın bir kısmı bir
kerede oluşturulur ve daha sonra diğer
kısımlar, sonuç elde edilene kadar, bir
öncekinin üzerine eklenirler.
• Tabakalardan birinin biçiminde veya
kalınlığında yapılacak bir değişiklik,
dalgalanma etkisi yapar. Yani kendisinden
sonra oluşturulan tabakaları da etkiler.

17
Eklediğimiz Unsurlar Tasarımı Nasıl Etkiler (2/2)

B) ‘Çömlekçi tekerleği’ yaklaşımı

• Bu yaklaşımda parça tek başına,döndürülmüş
olarak elde edilir.Parçanın elde edilmesinde
kullanılan sketch, tüm gerekli ölçü bilgilerini
içerir. Bu yaklaşım, en verimli yöntem olarak
gözükse bile, parçanın boyut ölçülerinin tek bir
sketch içinde verilmesi, ileride yapılacak
değişikliklerde, parçanın esnekliğini azaltır.

C) ‘Üretim’ Yaklaşımı
• Bu yaklaşımda, modelleme yapılırken parçanın
üretim aşamalarındaki durumu taklit edilir. Örne-
ğin; yandaki mili bir tornada işlerken, önce kaba
bir yuvarlak çubuk alır ve gereken yerlerde kes-
meler yaparsınız.

18
Alıştırmalar 1A

Bu bölümde, Catia’nın bazı anahtar terimlerini kullanacak ve çeşitli parçalar için farklı
tasarım yolları deneyeceksiniz.

19
Alıştırmalar 1A (1/2) A) Herhangi bir doküman oluştururken;
parçanıza eklediğiniz pad,pocket,
draft,fillet,chamfer gibi geometrik
elemanlar.
Aşağıdaki tanımlamaların yanına, en
B) Modelin kenar ve yüzlerini elde etmek
doğru harfi yazın. için kullanılan, tel kafes elemanlarını,
yüzeyleri ve bunun yanı sıra topoloji’yi
de içerir.
Katı modelleme
C) Bir unsur oluşturmak için kullanılan, tüm
Unsur tabanlı ölçüler ve ilişkiler model içinde saklanır.
Parametrik D) Parçanın, görsel ve fonksiyonel beklen-
tilerinizi karşılaması amacıyla, nasıl ta-
Sınırlamalar sarlanacağının planlanmasıdır.
Tasarım amacı E) Bir ürünün tasarlanması,modellenmesi,
imalatı,değiştirilmesi,imalat stratejilerinin
PLM belirlenmesi,fabrika organizasyonu gibi
ürünün ilk yaratılmasından ömrünü
tamamlamasına kadar geçen iş aşama-
larını, sanal ortamda gerçekleştirmenizi
sağlayan bir yönetim unsurudur.
F) Geometrik sınırlamalar; (Diklik, paralel-
lik, yataylık, eş merkezlilik, çakışıklık
vs.) unsurları, birbirlerinin pozisyonları-
na göre sınırlayarak unsurlar arasında
bir ilişki kurulmasını sağlarlar.

20
Alıştırmalar 1A (2/2)
Yandaki resmi kullanarak, tasarım
aşamalarında kullanılacak unsurları
yazın.

21
 Catia’ya Giriş

Adım 2: Catia’ı Açma

Bu bölümde, Catia’ı açmayı öğreneceksiniz.

22
Windows Felsefesi (1/4)

Catia V5, özellikle Windows işletim sisteminde çalışacak şekilde tasarlanmıştır ve tüm
diğer windows uygulamaları gibi çalışır.
Geleneksel pull-down menüsü, tüm Catia komutlarına, kolaylıkla erişmemizi sağlar.
Bazı pull-down menüleri, ilave seçeneklere sahiptir:

A) Sağ tarafı gösteren ok, bir alt menü olduğunu ifade eder.
B) Her bir menü içerisinde, çeşitli seçenekler vardır ve bu seçeneklerden herhangi biri
seçildiği takdirde, yeni bir pencere açılacaktır.

23
 Windows Felsefesi (2/4)

Araç çubukları, en sık kullanılan komutlara, çabuk

erişimi sağlamak amacıyla, çeşitli ikonlar içerirler.
Araç çubukları, workbench içerisinde düzenlenirler.
Araç çubuklarını, isteklerinize uygun olarak, kişisel-
leştirebilir, düzenleyebilir ve konumlarını değiştire-
bilirsiniz.
Örneğin standart araç çubuğu; açma, kaydetme,
kesme, yapıştırma, geri alma gibi komutları içerir.
Bazı araç çubukları da, ilave komutlar içerirler.

A) Herhangi bir komutun yanındaki ok; bu komut

altında aynı tipte değişik komutlar olduğunu
belirtir.

24
Windows Felsefesi (3/4)
Catia V5, üç tuşlu mause kullanır. Aşşağıda, bu tuşların
genel kullanımları anlatılmıştır. Bu konu, daha ileride
kapsamlı olarak açıklanacaktır.

A) Sol tuş, ekranda gözüken elemanları seçmenize yarar.

B) Orta tuş, elemanların döndürme merkezlerini belirlemek
için kullanılır.

C) Sağ tuş, önceden seçilmiş elemanlarda sağ tuş

menüsüne ulaşmak için kullanılır.

25
Windows Felsefesi (4/4)

Catia, aşağıda da belirtildiği gibi, kullanıcıya

çeşitli seviyelerde geri bildirimler sunar.
A) Çeşitli durumlarda, fare imleci değişik
şekillerle belirtilir.
B) Herhangi bir hata durumunda, bir proses
sonlandırıldığında veya bir sonuç
bildirilmesi gerektiğinde Catia, bu bilgileri
size aktarmak için çeşitli mesaj
pencereleri açar.
C) Herhangi bir araç çubuğunun üstüne
geldiğinizde, çeşitli yardım mesajları ve
ipuçları belirir.

26
Catia Dökümanlarına Giriş
Catia; yaratılabilecek, değiştirilebilecek ve kayıt
edilebilecek dökümanlar açısından, geniş bir
yelpazaye sahiptir. Bir parçayı tanımlayan, tüm
geometriler ve özellikler, bu doküman içinde
saklanırlar.
Bu kursta işlenen ve en çok kullanılan dokümanlar
aşağıdakilerdir:
A) Parça dökümanı (.CATPart)
B) Montaj dökümanı (.CATProduct)
C) Teknik Resim dökümanı (.CATDrawing)

27
 Modül Kavramı
Catia’da herhangi bir doküman oluşturmak için,
catia’nın modüllerinden birini, kullanmanız gerekir.
Her bir modül, bir doküman tipine aittir. Bu modül
ler, kendi içlerinde, çeşitli araçlar içerirler. Aşağıda,
en çok kullanılan modüller belirtilmiştir:

Part Design: Katı modelleme esasına dayanan

parça dizaynı.
Sketcher: 3D geometrileri oluştururken kullanılan,
2D profilleri oluşturmanızı sağlar.

Wireframe and surface: Tel kafes elemanlarını ve

yüzeyleri kullanarak, kompleks parçalar oluştur-
manızı sağlar.
Assembly Design: Parçalar arasında sınırlamalar
vererek, montaj oluşturmaya yarar.
Generative&Đnteractive Drafting: Parça ve montaj
dosyalarından, teknik resim oluşturmanızı sağlar.

28
Başlat Menüsünü Kullanarak Catia’ı Başlatma
Catia’ı birkaç değişik şekilde başlatabiliriz:
A) Başlat/Programlar/Catia altından başlatma,
B) Masa üstünden başlatma,
C) Herhangi bir Catia dökümanını, çift tıklayarak başlatma.

29
Mevcut Bir Dosyayı Açma

Mevcut bir dökümanı açmak için, aşağıdaki

sıralamayı takip edin:
A) Aç ikonuna tıklayın,
B) Dosya seçimi penceresinden, dosyayı
seçin,
C) Pull-Down menüsünden, açmak istediğiniz
doküman tipini seçin,
D) Seçili dosyayı ön izlemeli görmek için,
‘Show preview’ onay kutusuna tıklayın,
E) Open ikonuna tıklayın.

30
 Catia’ya Giriş

Adım 2: Catia Arayüzü

Bu bölümde Catia arayüzünü tanıyacaksınız

31
 Catia Kullanıcı Arayüzü (1/2)

Bazı Anahtar Özellikler :

• Çoklu döküman desteği

• Standart ve özel menüler, araç

çubukları (File, Edit, Insert...)

• Standard hareketler (Copy-Paste,

Sürükle & Bırak, Düzenleme...)

• Sezgisellik (Renklendirme, copilot,

imleç şekilleri...)

• Contextual menü(MB3)

• Tüm teknolojik unsurları içeren ürün

ağacı, sınırlamalar, ilişkiler...

• Modüller ve ilişkilendirilmiş
araççubukları...

32
 Catia Kullanıcı Arayüzü (2/2)
Aşağıda Catia kullanıcı arayüzünde karşı-
laşacağınız bazı tanımlamalar yapılmıştır.
A) Menü komutları
B) Ürün ağacı
C) Aktif doküman penceresi
D) Dosya adı ve uzantısı
E) Pencere kapatma,max-min hale getirme
ikonları.
F) Aktif modül ikonu.
G) Aktif modüle ait araç çubuğu.
H) Standart araç çubuğu
I) Kumpas
J) Geometri kısmı

33
 Modüller
Modüller, parça tasarımı esnasında kullanmak iste-
yebileceğiniz çeşitli araçlar içerirler. Aşağıdaki iki
yolu kullanarak, herhangi iki modül arasında geçiş
yapabilirsiniz:

A) Start menüyü kullanarak,

B) File/New altından, belli bir tipte yeni doküman
açın. Seçtiğiniz modül tipiyle ilişkili olan döküman,
otomatik olarak açılacaktır.

34
 Menüler ve Araç Çubukları (1/2)
Araç çubukları; menüler altından da ulaşa-
bileceğiniz unsurlara, hızlı olarak erişmenizi
sağlarlar. Bir araç çubuğunu aktif veya deak-
tif hale getirmek için, aşağıdaki adımları ta-
kip edin:

A) Menülerden View/Toolbar’a tıklayın.

B) Kullandığınız modülle ilgili tüm araç
çubukları, gözükecektir.
C) Aktif olan araç çubukları, yanlarındaki bir
tik işaretiyle belirtilir.
D) Aktif veya deaktif etmek istediğiniz araç
çubuğunu seçin.

35
 Menüler ve Araç Çubukları (2/2)
Araç çubuklarını kapatabilir,yeniden düzen-
leyebilir ve görüntüleyebilirsiniz:

A) Yüzen bir araç çubuğunu kapatmak için,

‘close’ ikonuna tıklayın.
B) Herhangi bir araç çubuğunu, başka bir
konuma taşımak için, ayırıcıdan tutarak
sürükleyin ve bırakın.
C) Çift ok, araç çubuğunun altında, başka
gözükmeyen araçlar olduğunu gösterir.
Đşaretini,gözükmeyen araçları görmek
için sürükleyin.

36
Araçları Bulma

Catia, bir çok araç çubuğu içerir. Bu araç çubuklarının

hepsini, aynı anda görüntülemek mümkün değildir.
Catia bu problemi, açılır-kapanır menüler kullanarak
ve ekstra araçları, ekran sınırlarına yığarak giderir.
Eğer bir araç çubuğunu bulmakta, güçlük çekiyorsanız
aşağıdaki adımları gözden geçirin:
A) Aradığınız araç çubuğunun, deaktif olmadığından
emin olun.
B) Araç çubuğunun, display ekranı dışında kalmadığın-
dan emin olun. Ekranın kenarlarında çift ok işaretine
bakın. Eğer bu işaret gözüküyorsa, işaretten tutarak
sürükleyin.

37
Ürün Ağacı
Catia V5 dökümanları; montaj bilgileri, sınırlamalar,
prosesler ve unsur hiyerarşisi gibi bilgileri içeren ürün
ağacına yapısına sahiptir. Ürün ağacı; katı bir modelin
oluşturulmasında kullanılan işlemleri; görsel olarak,adım
adım görmemizi sağlar.
Oluşturduğunuz modeli yeniden yaratmaya gerek kal-
madan, parçanızı değiştirebilirsiniz. Ürün ağacından
unsurları seçerek edit edebilir, silebilir veya sıralamayı
değiştirebilirsiniz.
Ürün ağacı belli unsurları ve bilgileri, geçici olarak model
üzerinden silerek gizleyebilir.
Örneğin yandaki parçada alt tabandaki delikleri belli bir
süre için deaktif ederek düz bir taban elde edebiliriz.

38
Ürün Ağacını Yönetme
Ürün ağacı, herhangi bir geometri gibi yönetilebilir. Aşağıda, ürün ağacının yönetebileceğiniz
özellikleri belirtilmiştir.

Đşlem Tarif

Ağacı saklama Saklamak ve göstermek için F3’e

basın.

Ağacı aktif-deaktif Aktif-Deaktif etmek için ürün

etme ağacının dallarına tıklayın.

Ağacı taşıma Ağacı soltuşla tutarak taşıyın.

Ağacı genişletip- Ağacı genişletmek için +

toplama ,toplamak için – tıklayın.

39
 Nesneleri Seçme
Nesneleri seçmenin iki yolu vardır:

A) Tekli seçim:
• Nesneyi seçmek için, mouse sol tuşuna basın.
• Herhangi bir objeyi, direkt model üzerinden
veya ürün ağacından seçebilirsiniz. Obje
üzerine geldiğinizde parça renklendirilecektir.
B) Çoklu seçim:
• Nesneleri çoklu seçmek için, mouse sol tuşu-
na bastıktan sonra Ctrl tuşuna basılı tutun. Ctrl
tuşunu bırakmadan diğer elemanları da seçin.
(Ürün ağacı ,3D-2D ortamda.)

• Çoklu seçim yapmak için başka bir yolda;sol

tuş basılı iken nesneleri içine alacak bir alan
çizmektir.(3D-2D ortamda)

40
 Hareket-Nesne ve Nesne-Hareket Yaklaşımı
Catia’da, nesne ve işlem seçim sıranızı kendiniz belirleyebilirsiniz:

A) Önce nesneyi, daha sonra uygulanacak işlemi seçin,

B) Önce işlemi, daha sonra bu işlemin uygulanacağı nesneyi seçin.

41
 Pencereleri Kullanma (1/2)
Pencereler, kullanılan unsurların tanımlanması
için, gerekli olan parametreleri içerirler. Bunlar,
standart bir yapıdadırlar ve kullanımları kolay-
dır. Sağ tarafta gözüken pencere, delik pence-
residir.
Aşağıdaki unsurlar, herhangi bir pencerede kar-
şılaşabileceğiniz ortak maddelerin listesidir;
A) Đletişim kutusunun adı,
B) Belirli parametre tiplerini gruplandırmak için
seçim kartı,
C) Çeşitli seçenekler içeren, pull-down menüsü,
D) Đnput değerini, artırıp azaltmak için kullanılan
oklar,
E) Datayı korumak için, gerekli kilitli bölge,
F) Diğer işlemleri, aktif hale getirmek için
kullanılan tuşlar.

42
Pencereleri Kullanma (2/2)

G) Kontrol kutuları,
H) Đnaktif alanlar,
I) Đşlemi tamamlamak için OK tuşu,
J) Đşlemi iptal etmek için, Cancel tuşu,
K) Önizleme tuşu,
L) Pencere için yardım dökümanı,
M) Pencereyi kapama,
N) Seçili opsiyonu görmek amacıyla kulla-
nılan, görsel yardım ekranı.

43
Pencereleri ve Sağ Tuşu Kullanma
Data, dialog kutusu içindeki belirli alanlarda; sağ tuş menüsü kullanılarak dadiğer işlevlere
ulaşılabilir.

44
Nesneleri Fareyle Taşıma (1/2)
Catia üç boyutlu ortamında, nesneleri çeşitli
yöntemlerle görebilirsiniz.
Model görünümünü değiştirmenin en kolay yolu;
taşıma,döndürme ve yakınlaştırmadır:
A) Taşıma işlemi; modeli ekrana paralel bir
düzlemde hareket ettirmenize yarar. Nesne
seçiliyken, orta tuş basılı halde fareyi sürük-
leyin.
B) Döndürme işlemi; modelinizi bir nokta etrafın-
da döndürmenize yarar. Farenin orta tuşu basılı
iken ,sol tuşa basılı tutun ve fareyi döndürün.

45
Nesneleri Fareyle Taşıma (2/2)

C) Yakınlaştırma -uzaklaştırma işlemi; ekrana

paralel bir düzlemde modelinizin boyutunu arttırıp
azaltmanıza yarar. Bunun için sağ tuşa basılı iken,
sol tuşa bir kez basın ve bırakın. Daha sonra fareyi
ileriye ve geriye doğru hareket ettirin.

46
Kumpas

Kumpas, Assembly Design, Freestyle ve

Digital Mockup ürünlerinde, nesnelerin taşın-
ması ve yönetilmesi için kullanılan, güçlü bir
araçtır.

Kumpasın tabanı, (veya ayrıcalıklı düzlem)

varsayılan (default) olarak XY düzlemidir.
Kumpasın varsayılan oryantasyonu referans
XYZ eksen sistemine paraleldir.Kumpasın
varsayılan konumu ekranın sağ üst köşesidir.

47
 Grafik Özellikleri
Grafik özellikleri araç çubuğu; elemanların
çeşitli grafik özelliklerini değiştirmenize
yardımcı olur. Bu araç çubuğu ile aşağıdaki
özellikleri değiştirebiliriz.
A) Dolgu rengini,
B) Saydamlığı,
C) Çizgi kalınlığını,
D) Çizgi tipini,
E) Nokta gösterim sembolünü,
F) ‘Rendering’ stilini,
G) Elemanın ait olduğu, katman tabaka-
sını, (Layer)
H) Bir unsurun grafik özelliklerini diğerine
kopyalamayı ( painter aracı).

48
 Grafik Özelliklerini Değiştirme

Bir elemanın grafik özelliklerini değiştirmek

için, aşağıdaki adımları takip edin:
1) Elemanı sol tuş ile seçin,
2) Sağ tuş menüsünden properties’e girin,
3) Grafik özellikleri kartını seçin ve istediğiniz
özelliği değiştirin.

49
Kaplama Stili
Catia, modelin daha açık bir şekilde belli
olması için, kullanılacak değişik görünüm
şekillerine sahiptir. View araç çubuğu ile,
aşağıdaki görünüm şekillerinden birine
geçilebilir;
A) Dolgulu,
B) Kenarlarla dolgulu,
C) Keskin kenarlarla dolgulu,
D) Gizli kenarlarla dolgulu,
E) Malzemeyle kaplı
F) Telkafes

50
Görünüş Stilleri Uygulama
Herhangi bir görünüş stili uygulamak için;
View araç çubuğundan herhengi bir görünüş
tipini seçin.

51
Yardım Dökümanları
Catia, tüm araçların ve fonksiyonların, ince
detaylarını öğrenebilmeniz için gerekli bil-
gileri, bize sunmaktadır. CATIA’ dan bilgi al-
manın ilk ve ana yolu online dökümanlardır.
Catia online yardım dökümanlarına ulaşmak
için menüden ‘ e veya
klavyeden F1 tuşuna tıklayın.

52
Mesaj Çubuğu

Yaptığımız herhengi bir işlem esnasın-

da bize neyin gerektiğini belirten mesaj
çubuğu, bir diğer yararlı araçtır.
Bir araç seçtiğimizde Catia, mesaj
çubuğunda, bu komutu tamamlamak
için nelerin gerekli olduğunu, bize
bildirir.

53
Egzersiz 1B

Bu alıştırmada önce Catia’ı daha sonra varolan bir dökümanı açacaksınız.

54
Egzersiz 1B (1/5)
1) Catia’ı çalıştırın.
• Catia’ı Windows başlat menüsü altından
başlatın.
a) Masa üstünden Catia ikonuna çift
tıklayın.
2) Kullanımda olan pencere
• Aktif pencereyi genişletin.
• Dikkat ederseniz Catia, default olarak
bir product dosyası ve bununla ilişkili
olarak da, montaj modülünü açar.
• Araç çubuklarını inceleyin ve bunlardan
bir tanesini, önceki bölümlerde bahsedil-
diği şekilde taşıyın.
3) Dosyayı kapayın
• Product dosyasını kapatın.

55
 Egzersiz 1B (2/5)

4) Bir part dosyası açın

• Aç ikonunu kullanarak bir dosya açın
a) File/Open tıklayın
b) Files of type seçimini *.CATPart
yapın
c) Dosyaya önizlemeyle bakın
d) Dosyayı açın.
5) Araç çubuklarını kişiselleştirin.
a) Araç çubuklarını istediğiniz yere taşıyın

56
Egzersiz 1B (3/5)
5) Araç çubuklarını kişiselleştirme; (Devam)
b) Araç çubuğunu, ekranın ortasına taşı-
yın ve bırakın. Şu an yüzer konumdadır.
c) Araç çubuğunu, eski konumuna sürük-
leyin ve kalınlığının artmasını bekleyin.
d) Farenin sol tuşunu bırakın. Sağ tarafa,
2. bir sütun eklendiğini göreceksiniz.
e) Diğer araç çubuklarının yerlerini değiş-
tirin.

57
 Egzersiz 1B (4/5)

6) Görünümü değiştirin.
• Fareyi ve görünüm ikonlarını
kullanarak görünüşü değiştirin.
a) Önden görünüşe tıklayın,
b) Farenin orta tuşunu kullanarak,
parçayı taşıyın,
c) Parçayı döndürün,
d) Parçayı yakınlaştırın,
e) Diğer görünüş biçimlerini
inceleyin.

58
Egzersiz 1B (5/5)
7) Özellikleri değiştirin
• Parçanın üst yüzünü kırmızı yapın,
a) Đzometrik görünüşe tıklayın,
b) Parçanın üst kısmını seçin,
c) Sağ tuş ile özelliklere girin,
d) Üst yüzey rengini kırmızı yapın,
e) Ok’e tıklayıp işlemi tamamlayın.

8) Dosyayı kapatın,
a) Dosyayı kapamak için close’a tıklayın,
b) Hayır’a tıklayın.

59
 Egzersiz 1B Özet

Bu egzersizde;
- Catia’ı açmayı,
- Varolan bir dökümanı açmayı,
- Catia doküman tiplerini,
- Ve son olarak, dosyayı kapamayı öğrendiniz.

60
 Çalışma;Catia’a Giriş

Bu derste öğrendiğiniz bilgilerle;

• Bir parçanın görünüşünü değiştirecek,
• Parçanın görünüş özelliklerini değiştirecek,
• Ürün ağacını yönetecek,
• Son olarak, Catia yardım dosyalarını kullanacaksınız.

61
Çalışma (1/6)
1) Şu dosyayı açın;

2) Montajın görünüşünü değiştirin.

a) Montajın görünüşünü ön görünüşe
ayarlayın.
b) Montaja zoom yapın.
3) Görünüş özelliklerini değiştirin.
a) Şekilde gösterilen yüzü seçin ve kırmızı
yapın.

62
 Çalışma (2/6)

4) Parçayı küçültün,
5) Đzometrik görünüşe geçin,
6) Görünüş şeklini, telkafese dönüştürün,
7) Görünüş şeklini ‘shading with edges’ olarak
ayarlayın.

63
 Çalışma (3/6)

8) Ürün ağacının görünümünü değiştirin

a) Ürün ağacını saklamak için, klavye-
den F3 tuşuna tıklayın.
b) Ürün ağacının dallarından birini
seçtiğinizde, modelin karardığına
dikkat edin.
c) Bu halde, zoom yapın. Model sabit
kalırken,ürün ağacının değiştiğini
göreceksiniz.
d) Shift+F3 tuşuna basarak, ürün ağacı
ortamını, tekrar aktif hale getirin.

64
Çalışma (4/6)
8) Devam..
e) Casing-sup parçasını genişletin.
Parça altındaki unsurların, ağaçta
gösterildiğini göreceksiniz.
f) Tüm ağacı toplayın.

65
 Çalışma (5/6)
9) Mesaj çubuğu
a) Fare imlecini herhangi bir araç
üstüne tuttuğunuzda, size araçla
ilgili kısa bilgiler verilir.
b) Đmleci bir araç üstünde
bıraktığınızda ,mesaj kutusunda
daha fazla bilgi görürsünüz.

66
 Çalışma (6/6)
9) Devam..
c) Yardım almak için

tıklayın.
d) Catia yardım penceresi açılır.
e) Açılan penceredeki linkleri inceleyin.

10) Yaptığınız değişiklikleri kaydetmeden

dosyadan çıkın.

67
Çalışma;Özet
Bu derste;
Parça bakış açısını değiştirdiniz,
Parçanın görüntü özelliklerini değiştirdiniz,
Ürün ağacını yönettiniz,
Catia yardımı kullandınız.

68