ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ THÔNG TIN

----□&□----

TIỂU LUẬN
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC

Đề tài: Vấn đề gia đình và việc phòng, chống

bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay

Giảng Viên Hướng Dẫn Cô Đặng Kiều Diễm

Sinh viên Huỳnh Phạm Việt Pháp

Lớp SS009.M14
Mã số sinh viên 19522571
Email 19522571@gm.uit.edu.vn

Tp.HCM, ngày 5/1/2022

 LỜI CẢM ƠN 
Lời đầu tiên, em xin được phép gửi lời cảm ơn chân thành nhất đến Trường Đại học
Công Nghệ Thông Tin đã cho chúng em được tiếp cận bộ môn “Chủ nghĩa xã hội khoa
học” qua đó mà chúng em được học hỏi rất nhiều kiến thức bổ ích.

Tiếp theo đó, em mong muốn được gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô Đặng Kiều Diễm, thời
gian qua cô đã rất nhiệt tình chỉ dạy và luôn cố gắng truyền đạt những tinh hoa cô mang
theo trong suốt hành trình dạy học của mình để truyền lại trọn vẹn những kiến thức, kỹ
năng cho chúng em. Những kiến thức cô chia sẻ chính là cơ sở, là nền tảng quan trọng để
em có thể tiến hành nghiên cứu và thực hiện bài tiểu luận. Những lời giảng dạy đầy cảm
hứng và đầy nhiệt huyết của cô đã tiếp theo động lực, hứng khởi, đam mê cho nhóm theo
học về bộ môn này. Em chân thành cảm ơn cô rất nhiều.

Với vốn kiến thức còn nhiều hạn chế, chưa thật sự sâu rộng, bài tiểu luận này của em có
thể không thể  tránh khỏi những thiếu sót. Em rất mong nhận được những lời góp ý quý
báu từ cô để có thể hoàn thiện hơn bài tiểu luận của mình, góp phần tích lũy và nâng cao
vốn kiến thức.
 MỤC LỤC
PHẦN MỞ ĐẦU......................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài......................................................................................................1
PHẦN NỘI DUNG..................................................................................................2
1. Đặc điểm gia đình ở Việt Nam hiện nay..................................................................2
1.1. Khái niệm gia đình............................................................................................2
1.2. Đặc điểm của gia đình Việt Nam hiện nay........................................................3
2. Vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay.....................4
2.1. Bạo lực là gì.......................................................................................................4
2.2. Bạo lực gia đình.................................................................................................4
2.3. Vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay...............6
3. Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt
Nam hiện nay................................................................................................................ 11
KẾT LUẬN............................................................................................................13
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................14
 PHẦN MỞ ĐẦU

1. Lý do chọn đề tài

Trong các tác phẩm văn học, đạo đức, triết học và đạo đức của các tôn giáo khác
nhau, gia đình được xem là nền tảng của xã hội. Đối với mỗi cá nhân, gia đình là môi
trường xã hội đầu tiên mà con người tiếp xúc, nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục và
trưởng thành. Có thể nói gia đình là chuyện của mọi dân tộc, mọi thời đại. Đặc biệt
trong những năm gần đây, vấn đề gia đình trở thành tâm điểm chú ý của mọi người. Và
xoay quanh chủ đề này là vấn đề bạo lực gia đình.
Bạo lực gia đình đang là vấn đề nhức nhối của xã hội, gây nhức nhối cho nhân loại,
để lại nhiều hậu quả nặng nề cho con người, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em. Ở nước ta hiện
nay, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước ta đã rất chú trọng đến công tác phòng, chống
bạo lực gia đình và đã ban hành nhiều đạo luật trực tiếp và gián tiếp như Hiến pháp, Luật hôn
nhân và luật hôn nhân. Cá nhân và gia đình, luật bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em, Bộ
luật dân sự, .. và đặc biệt là luật phòng, chống bạo lực gia đình 2007. Những văn bản này đã
tạo ra nhiều chuyển biến tích cực trong đời sống xã hội trong lĩnh vực gia đình. phòng, chống
bạo lực. Nhưng đánh giá một cách khách quan, các chuẩn mực pháp luật này vẫn chưa thực
sự đi vào cuộc sống, sự quan tâm và hiểu biết về lĩnh vực này chưa được sâu sắc, tình trạng
bạo lực gia đình chưa có nhiều chuyển biến và chưa có chuyển biến tích cực. Hơn nữa, hiện
nay, bạo lực xã hội ngày càng trở thành chủ đề, hiện tượng đáng quan tâm, ảnh hưởng đến
xã hội vô cùng nghiêm trọng và để lại nhiều hậu quả đau thương cho những ai là nạn nhân
của vấn nạn nêu trên.
Xây dựng gia đình hạnh phúc thực sự cần thiết đối với mỗi người, hạnh phúc gia đình
sẽ tạo điều kiện cho con người phát triển hài hòa về tâm lý và thể chất, phát huy tiềm năng
đóng góp cho xã hội. . Vì vậy, em đã chọn đề tài “Vấn đề gia đình và phòng, chống bạo lực
gia đình ở Việt Nam hiện nay” để làm rõ vấn đề gia đình và phòng, chống bạo lực gia đình ở
Việt Nam hiện nay.

1
 PHẦN NỘI DUNG

1. Đặc điểm gia đình ở Việt Nam hiện nay

1.1. Khái niệm gia đình

Gia đình là mô ̣t cô ̣ng đồng người đặc biêt,̣ có vai trò quyết định đến sự tồn tại và
phát triển của xã hô ̣i. C.Mác và Ph.Ăngghen, khi đề câ ̣p đến gia đình đã cho rằng:
“Quan hê ̣ thứ ba tham dự ngay từ đầu vào quá trình phát triển lịch sử: hàng ngày tái tạo
ra đời sống của bản thân mình, con người bắt đầu tạo ra những người khác, sinh sôi, nảy
nở - đó là quan hê ̣ giữa chồng và vợ, cha mẹ và con cái”1, đó là gia đình. Cơ sở hình
thành gia đình là hai mối quan hê ̣ cơ bản, quan hê ̣ hôn nhân (vợ và chồng) và quan hê ̣
huyết thống (cha mẹ và con cái…). Những mối quan hê ̣ này tồn tại trong sự gắn bó, liên
kết, ràng buô ̣c và phụ thuô ̣c lẫn nhau, bởi nghĩa vụ, quyền lợi và trách nhiêm
̣ của mỗi
người, được quy định bằng pháp lý hoặc đạo lý.

Quan hê ̣ hôn nhân là cơ sở, nền tảng hình thành nên các mối quan hê ̣ khác trong
gia đình, là cơ sở pháp lý cho sự tồn tại của mỗi gia đình. Quan hê ̣ huyết thống là quan
hê ̣ giữa những người cùng mô ̣t dòng máu, nảy sinh từ quan hê ̣ hôn nhân. Đây là mối
quan hê ̣ tự nhiên, là yếu tố mạnh mẽ nhất gắn kết các thành viên trong gia đình với nhau.

Trong gia đình, ngoài hai mối quan hê ̣ cơ bản là quan hê ̣ giữa vợ và chồng, quan
hê ̣ giữa cha mẹ với con cái, còn có các mối quan hê ̣ khác, quan hê ̣ giữa ông bà với cháu
chắt, giữa anh chị em với nhau, giữa cô, dì, chú bác với cháu v.v… Ngày nay, ở Viêṭ
Nam cũng như trên thế giới còn thừa nhâ ̣n quan hê ̣ cha mẹ nuôi (người đỡ đầu) với con
nuôi (được công nhâ ̣n bằng thủ tục pháp lý) trong quan hê ̣ gia đình. Dù hình thành từ
hình thức nào, trong gia đình tất yếu nảy sinh quan hê ̣ nuôi dưỡng, đó là sự quan tâm
chăm sóc nuôi dưỡng giữa các thành viên trong gia đình cả về vâ ̣t chất và tinh thần. Các

1
C. Mác và Ph. Ăngghen (1995), Toàn tập, t.3, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội, tr. 41

2
quan hê ̣ này có mối liên hê ̣ chặt chẽ với nhau và biến đổi, phát triển phụ thuô ̣c vào trình
đô ̣ phát triển kinh tế và thể chế chính trị-xã hô ̣i.

Vậy gia đình là một hình thức cộng đồng xã hội đặc biệt, được hình thành, duy trì
và củng cố chủ yếu dựa trên cơ sở hôn nhân và huyết thống, cùng với những quy định
về quyền và nghĩa vụ của các thành viên trong gia đình.

1.2. Đặc điểm của gia đình Việt Nam hiện nay

Qua nhiều thế hệ, gia đình Việt Nam đã hình thành và phát triển với những
chuẩn mực đạo đức tốt đẹp. Những truyền thống quý báu như lòng yêu nước, yêu quê
hương đất nước, kính yêu người cao tuổi, yêu trẻ, biết ơn, trung thành, cần cù, sáng tạo
trong công việc, kiên cường bất khuất vượt qua mọi khó khăn thử thách đã được gia
đình ghi nhận. Việt Nam ta đã gìn giữ, vun đắp và phát huy trong suốt lịch sử dựng
nước và giữ nước. Qua nhiều năm, cấu trúc và các mối quan hệ trong gia đình đã thay
đổi, nhưng các chức năng cơ bản của gia đình vẫn được giữ nguyên.

Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: “Nhiều gia đình cộng lại mới tạo thành xã
hội, gia đình tốt làm nên xã hội tốt, xã hội tốt làm nên gia đình tốt hơn. Cốt lõi của xã
hội là gia đình ”. Tư tưởng Hồ Chí Minh đã được Đảng và Nhà nước ta thể hiện đầy đủ
trong các nghị quyết đại hội Đảng và trong các luật có liên quan, có nội dung củng cố
vị trí, vai trò và chức năng của gia đình. .

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực nêu trên, gia đình ở nước ta hiện nay
cũng bộc lộ một số hạn chế cần khắc phục như: Mặt trái của cơ chế thị trường đã tác
động xấu đến đạo đức. Tệ nạn “tấn công” gia đình, ảnh hưởng lớn đến lối sống, sự hình
thành nhân cách và các mối quan hệ trong gia đình; quan hệ vợ chồng, anh em, cha mẹ,
làng xóm bị phai nhạt, coi nhẹ các giá trị tinh thần; những thay đổi trong xã hội kéo
theo những thay đổi trong gia đình, làm cho các mối quan hệ trong gia đình trở nên lỏng
lẻo; Nhiều gia đình có điều kiện, bố mẹ mải làm ăn, lao động, không có thời gian chăm
3
 lo giáo dục con cái dẫn đến con cái hư hỏng, sa vào các tệ nạn xã hội. Và trên hết, vấn
đề em muốn gợi lên ở đây là thực trạng bạo lực gia đình.

Nguyên nhân ly hôn do mâu thuẫn gia đình, bị đánh đập ngược đãi chiếm tỷ lệ
lớn cho thấy bạo lực giới là vấn đề rất nghiêm trọng trong đời sống gia đình hiện nay.
Nó là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến sự tan vỡ của gia đình và nó cũng lý giải vì sao phụ
nữ là người chủ yếu đứng đơn xin tòa án cho ly hôn. Nghiên cứu của Ngân hàng Thế
giới tại Việt Nam năm 1999 đưa ra con số từ 40-80% số phụ nữ được phỏng vấn là nạn
nhân của bạo lực gia đình dưới nhiều hình thức khác nhau. Theo báo cáo của Bộ Công
an, từ năm 1995 đến 2000 đã có 106 vụ án bạo lực gia đình dẫn đến chết người. Riêng
năm 2001, trong số 1.1000 vụ giết người trên phạm vi toàn quốc thì có tới 16% số vụ do
người thân trong gia đình giết hại lẫn nhau (Nguyễn Xuân Yên, 2002).

Một nghiên cứu của Trung tâm Tư vấn Tình yêu, Hôn nhân và Gia đình thành
phố Hồ Chí Minh cho thấy, trong 1.665 ca bạo hành trong gia đình có 43,6% phụ nữ bị
bạo hành về thể xác; 55,3% bị bạo hành về tinh thần và 1,6% bị bạo hành về tình dục
(Báo Phụ nữ Thành phố Hồ Chí Minh, số 5 ngày 15.1.2003). Nghiên cứu tại một xã
nông thôn Đồng bằng Bắc bộ cho thấy 87% số người được hỏi nói rằng ở xóm, thôn nơi
họ sinh sống có hiện tượng bạo lực gia đình. Về bạo lực tinh thần, có 94.4% chồng chửi
mắng vợ, 15,6% bỏ mặc vợ. Ngược lại, cứ 3 người vợ thì 1 người chửi mắng chồng
(chiếm 33,3%). Về bạo lực thể chất, 54,5% số người được hỏi cho rằng có hiện tượng
“chồng đánh vợ” và 8,9% số người được hỏi cho biết có hiện tượng “vợ đánh chồng”
(Hoàng Bá Thịnh, 2002: 191-193).

2. Vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay

2.1. Bạo lực là gì

Bạo lực được hiểu là “dùng sức mạnh để cưỡng bức, trấn áp hoặc lật đổ”. Khái
niệm này dễ liên tưởng đến các hoạt động chính trị, nhưng trên thực tế, bạo lực được
xem như một khuôn mẫu ứng xử trong các mối quan hệ xã hội nói chung. Các quan hệ

4
xã hội rất đa dạng và phức tạp nên các hành vi bạo lực cũng rất phong phú, bị suy giảm
dưới nhiều hình thức khác nhau tùy theo góc độ nhìn: bạo lực hữu hình và bạo lực vô
hình; bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em ...

2.2. Bạo lực gia đình

Bạo lực gia đình là một dạng bạo lực xã hội, là "hành vi cố ý gây tổn hại hoặc
đe dọa làm tổn hại đến ... các thành viên khác trong gia đình" (Điều 1, Luật Phòng,
chống bạo lực gia đình năm 2007). Nói một cách đơn giản hơn, đó là “các thành viên
trong gia đình sử dụng quyền lực của mình để giải quyết các vấn đề của gia đình”. Gia
đình là tế bào của xã hội, là một dạng xã hội thu nhỏ, vì vậy bạo lực gia đình có thể
được xem là một dạng bạo lực xã hội thu nhỏ với nhiều hình thức khác nhau. Xét về
hình thức, có thể phân chia bạo lực gia đình thành các hình thức chủ yếu sau:
❖ Bạo lực về thể chất:
Là hành vi ngược đãi, đánh đập thành viên gia đình, làm tổn thương tới sức
khỏe, tính mạng của họ.
❖ Bạo lực về tinh thần:
Là những lời nói, thái độ, hành vi làm tổn thương tới danh dự, nhân phẩm, tâm lý
của thành viên gia đình.
❖ Bạo lực về kinh tế:
Là hành vi xâm phạm tới các quyền lợi về kinh tế của thành viên gia đình (quyền
sở hữu tài sản, quyền tự do lao động…).
❖ Bạo lực về tình dục:
Là bất kỳ hành vi nào mang tính chất cưỡng ép trong các quan hệ tình dục giữa
các thành viên gia đình, kể cả việc cưỡng ép sinh con.
Mỗi hình thức bạo lực có thể được biểu hiện dưới nhiều hành vi khác nhau. Luật
Phòng, chống bạo lực gia đình đã quy định các hành vi bạo lực bao gồm:
● Hành hạ, ngược đãi, đánh đập hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe,
tính mạng;
● Lăng mạ hoặc hành vi cố ý khác xúc phạm danh dự, nhân phẩm;

5
 ● Cô lập, xua đuổi hoặc gây áp lực thường xuyên về tâm lý gây hậu quả nghiêm
trọng;
● Ngăn cản việc thực hiện quyền, nghĩa vụ trong quan hệ gia đình giữa ông, bà
và cháu; giữa cha, mẹ và con; giữa vợ và chồng; giữa anh, chị, em với nhau;
● Cưỡng ép quan hệ tình dục;
● Cưỡng ép tảo hôn; cưỡng ép kết hôn, ly hôn hoặc cản trở hôn nhân tự nguyện,
tiến bộ;
● Chiếm đoạt, huỷ hoại, đập phá hoặc có hành vi khác cố ý làm hư hỏng tài sản
riêng của thành viên khác trong gia đình hoặc tài sản chung của các thành viên
gia đình;
● Cưỡng ép thành viên gia đình lao động quá sức, đóng góp tài chính quá khả
năng của họ; kiểm soát thu nhập của thành viên gia đình nhằm tạo ra tình trạng
phụ thuộc về tài chính;
● Có hành vi trái pháp luật buộc thành viên gia đình ra khỏi chỗ ở.

2.3. Vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay

Bạo lực gia đình đã để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng không chỉ đối với tính
mạng của nạn nhân mà còn ảnh hưởng đến gia đình và toàn xã hội. Chính xác hơn là:
- Đối với nạn nhân:
Bạo lực gia đình gây thiệt hại cho nạn nhân về thể chất và tinh thần. Những hành
vi đánh đập, sử dụng vũ lực hoặc bạo lực tình dục tất yếu sẽ hủy hoại sức khỏe, những
vết thương đau đớn; có thể dẫn đến thương tật vĩnh viễn và thậm chí tử vong. Ngoài ra,
bạo lực gia đình gây sang chấn tinh thần; luôn chán nản, buồn bã, lo lắng, sợ hãi, mất tự
tin, thẫn thờ, suy sụp; cảm thấy cuộc sống nặng nề, căng thẳng và vô vọng.
- Đối với người gây bạo lực gia đình:
Bạo lực gia đình không chỉ khiến nạn nhân phải gánh chịu hậu quả nặng nề mà
ngay cả kẻ bạo hành cũng phải trả giá đắt. Hành vi của chính mình; Người có hành vi
bạo lực phá hoại quan hệ vợ chồng, cha mẹ - con cái, ông bà, anh chị em trong gia
đình. Với hành vi bạo lực gia đình; người này phải nộp phạt hành chính do có hành vi

6
đáng trách trong việc kích động bạo lực gia đình đối với các thành viên trong gia đình.
Và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu để xảy ra hậu quả nghiêm trọng cho
người bị hại.
- Đối với trẻ em:
Bạo lực đối với trẻ em trong phạm vi gia đình ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát
triển thể chất và trí tuệ của trẻ em; Các vụ xâm hại trẻ em ngày một gia tăng. Khi bạn
chứng kiến cảnh bạo lực gia đình; Trẻ sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng, lo sợ, tâm lý tiêu
cực, kém tập trung và không thể chủ động vui chơi, sẽ trốn tránh các mối quan hệ với
bạn bè đồng trang lứa, sẽ có xu hướng sống khép kín với mọi người xung quanh. Tuy
nhiên; nhiều trẻ có xu hướng thích gây sự; bỏ học, phạm tội, uống rượu, hút thuốc lá,
nghiện ma tuý, học từ người lớn có hành vi ngược đãi người khác; thiếu niềm tin vào
người lớn; rời khỏi nhà; có thể tham gia vào bạo lực tương tự như bạo lực của người
lớn; trầm cảm và suy nghĩ tự tử; thậm chí tự tử.
- Đối với gia đình:
Bạo lực gia đình là nguyên nhân dẫn đến chia ly; Ly hôn và gia đình tan vỡ. Chi
phí điều trị và phục hồi sức khỏe thể chất; và sức khỏe tâm thần của nạn nhân và người
chứng kiến bạo lực gia đình. Giảm thời gian và năng suất làm việc, từ đó giảm thu nhập
của gia đình. Không có khả năng thực hiện nghĩa vụ đối với gia đình nội, ngoại.
- Đối với xã hội:
Khi bạo lực gia đình ảnh hưởng đến cả nạn nhân và thủ phạm, nó sẽ làm giảm sự
đóng góp của họ cho xã hội. Tạo ra một lực lượng lao động tương lai có sức khỏe thể
chất và tinh thần kém, thiếu sáng tạo, thiếu chủ động. Nếu nó không được xử lý cẩn
thận; xã hội sẽ chấp nhận và khoan dung cho bạo lực gia đình.
Chính vì những hậu quả nghiêm trọng đó mà chúng ta vẫn chưa nhấn mạnh đến
vai trò của công tác phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt Nam hiện nay để không ai là
nạn nhân cũng như “xóa bỏ tệ nạn”.
Theo quy định tại Khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống bạo lực gia đình, các
nguyên tắc phòng, chống bạo lực gia đình bao gồm: “Kết hợp và thực hiện đồng bộ các
biện pháp phòng, chống bạo lực gia đình, lấy phòng ngừa là chính, chú trọng công tác

7
 tuyên truyền, giáo dục về gia đình, tư vấn, hoà giải phù hợp với truyền thống văn hoá,
phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc Việt Nam”. Đây là kim chỉ nam cho công tác
phòng, chống bạo lực gia đình vì nhiều lý do. Vì mối quan hệ trong gia đình là khép kín
nên với các thành viên trong gia đình và những người xung quanh, người lạ khó có thể
can thiệp vào công việc của gia đình. Vì vậy, những vụ bạo lực gia đình thường khó
phát hiện, khi bị phát hiện cũng khó xử lý do nạn nhân và những người biết chuyện sợ
hãi, thậm chí nếu có xử lý thì khả năng tái diễn là rất cao. rất khó tìm cách ngăn chặn.
Quy định của pháp luật khó có thể thực hiện được đối với mọi gia đình, do nhận thức
của người dân về vấn đề này còn hạn chế, sự can thiệp thô bạo của pháp luật có thể dẫn
đến thiệt hại cho quan hệ của các thành viên trong gia đình. Vì vậy, công tác tuyên
truyền, giáo dục gia đình, tư vấn, hòa giải trong lĩnh vực này là rất quan trọng, giúp
định hướng hành vi cho mọi người: nạn nhân được cung cấp kiến thức để tự bảo vệ
mình. người có khả năng thực hiện hành vi bạo lực có thể nhận thức được bản chất và
hậu quả của hành vi của họ để kiểm soát bản thân tốt hơn; những người xung quanh biết
trách nhiệm của mình trong việc tham gia phòng chống bạo lực gia đình và có cách ứng
xử phù hợp.
Công tác tuyên truyền giáo dục nếu được kết hợp với truyền thống văn hóa,
phong tục, tập quán tốt đẹp của dân tộc thì càng phát huy tốt hơn nữa, vì người dân
Việt Nam nói chung đang chịu ảnh hưởng mạnh mẽ của những tư tưởng này. Đặc biệt,
trong quan niệm “phép vua mất phép làng” thì trình độ học vấn của người dân thông
qua phong tục, tập quán mới phát huy được tác dụng lớn nhất.
Hành vi bạo lực gia đình được phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời theo quy định
của pháp luật. Đó là một trong những nguyên tắc chung của luật. Riêng trong lĩnh vực bạo
lực gia đình, việc phát hiện, ngăn chặn và xử lý kịp thời hành vi lại càng quan trọng, nếu
không, nó có thể trở thành “thói quen”, được cả nạn nhân, người phạm tội và những người
xung quanh chấp nhận.
Ngoài ra, hành vi bạo lực càng kéo dài thì càng gây ra nhiều thiệt hại cho nạn nhân và
các mối quan hệ trong gia đình. Điều này sẽ được hạn chế rất nhiều nếu hành vi đó được phát
hiện và xử lý kịp thời. “Nạn nhân bạo lực gia đình được bảo vệ, giúp đỡ kịp thời phù hợp

8
với điều kiện hoàn cảnh của họ và điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước; ưu tiên bảo vệ
quyền, lợi ích hợp pháp của trẻ em, người cao tuổi, người tàn tật và phụ nữ.”
Giúp đỡ nạn nhân, bảo vệ quyền và lợi ích của họ là việc làm cần thiết và được pháp
luật ghi nhận là nguyên tắc quan trọng mà mọi người phải tuân theo. Những vấn đề về gia
đình, trong đó có bạo lực gia đình, thường không nhận được sự quan tâm sâu sắc và đúng
mức của những người xung quanh, vì họ coi đó là chuyện riêng, chuyện nội bộ của mỗi gia
đình. Kể từ đó, việc hỗ trợ nạn nhân trở nên hạn chế, nhất là khi họ vẫn còn lo sợ về việc trả
thù kẻ gây ra hành vi bạo lực. Ngoài ra, việc giúp đỡ nạn nhân bằng mọi cách như thế nào,
cũng gây cho họ một số lúng túng, vì vậy, pháp luật cho phép họ đưa ra cách xử lý phù hợp
nhất tùy theo khả năng và hoàn cảnh của họ, như phụ nữ, người già, …
“Phát huy vai trò, trách nhiệm của cá nhân, gia đình, cộng đồng, cơ quan, tổ chức
trong phòng, chống bạo lực gia đình.” Bạo lực gia đình từ lâu đã không còn là vấn đề của
mỗi gia đình mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ gây mất ổn định xã hội; Vì vậy, việc phòng,
chống bạo lực gia đình là trách nhiệm chung của cộng đồng chứ không chỉ của nhà nước và
những người liên quan. Bên cạnh đó, công tác phòng, chống bạo lực gia đình khó triển khai
trên thực tế, cần có sự quan tâm, phối hợp của mọi thành viên trong xã hội. tổ chức phòng,
chống bạo lực gia đình.
Chúng ta có thể thấy rằng Đảng và Nhà Nước đã ban hành nhiều đạo luật trực
tiếp và gián tiếp như: Hiến pháp, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Bảo vệ, chăm sóc và
giáo dục trẻ em, Bộ luật Dân sự,..và đặc biệt Luật phòng, chống bạo lực gia đình 2007.
Không những vậy ở ngoài kia, xã hội đang ngày ngày càng đề cao vai trò chống bạo lực
gia đình nhưng ở góc khuất nào đó những trận đòn roi, những lời mắng nhiếc và những
lần đáng đập vẫn còn. Phải chăng những con người này quá xem thường trước những
đạo luật hoặc những cá nhân trong cuộc đã quá thờ ơ trước mối nguy này để rồi phải
lãnh chịu nhiều hậu quả khôn lường. Điển hình cho vấn nạn thương tâm từ việc bạo lực
gia đình thì gần đây cộng đồng mạng phải rùng mình trước sự việc một bé gái 8 tuổi bị
chính mẹ kế bạo hành đến chết tại Bình Thạnh khiến nhiều người không khỏi xót xa,
đồng thời cũng dấy lên sự phẫn nộ tột cùng của dư luận. Sự việc được diễn biến như
sau:

9
“Theo nguồn thông tin được biết thì đối tượng mẹ kế (Trang) sống chung như vợ chồng với
Nguyễn Kim Trung Thái (36 tuổi, ngụ quận 1) cùng cháu gái N.T.V.A. (8 tuổi, con ruột
Thái) từ giữa năm 2020 tại một căn hộ ở chung cư Saigon Pearl, quận Bình Thạnh. Trong
suốt thời gian sống chung mẹ kế đã nhiều lần dùng bạo lực với cháu bé 8 tuổi trên đỉnh điểm
là vào riêng ngày 22/12 (ngày cháu gái tử vong), trong khoảng thời gian dài từ 14h đến 18h,
Trang đã dùng cây gỗ to dài cả mét đánh mạnh rất nhiều lần khắp nơi trên cơ thể bé gái như
mông, lưng, đầu, trán. Trang lấy chân đạp mạnh vào vùng bụng, mông, âm hộ, ngực của
cháu gái. Trang còn dùng dây trói tay chân đến khi cháu gái bị kiệt sức nhưng vẫn bị bắt quỳ
học, vừa quỳ học vừa uống nước. Khi cháu gái đang quỳ, Trang dùng tay tát mạnh vào vùng
đầu cháu gái khiến cháu gái bị kiệt sức như muốn đổ gục. Chưa dừng lại, Trang tiếp tục bắt
cháu gái ngồi vào ghế học, khi cháu gái đang ngồi ghế, Trang dùng chân đạp cho cháu gái té
ngã và cháu tiếp tục gắng gượng ngồi lên ghế nhưng không còn chút sức lực để ngồi, khó
thở. Thấy vậy, Trang đỡ cháu gái ngồi lên chiếc giường trong nhà nhưng cháu không còn sức
nên té ngã, sức khỏe lúc này rất yếu. Trang tiếp tục kéo cháu ngồi dậy thì miệng cháu trào ra
nước, những chất màu trắng, sau đó cháu gái ngã xuống đất, ngất lịm đi… nhận thấy tình
hình không ổn Trang đã gọi cho ông Thái cha của bé gái về ứng biến. Và sau đó cháu bé
được đưa đi cấp cứu trong tình trạng ngừng tuần hoàn tim phổi và đã tử vong, thi thể có
nhiều vết thâm bầm lớn nghi đi đánh, nên trình báo công an.”

Phải chăng nếu như bé chịu vết thương không tới mức phải đi bệnh viện và nếu
không có sự xảy ra sự việc thương tâm để rồi phải nhờ công an vào cuộc thì có phải bé
gái ấy sẽ phải tiếp tục hứng chịu những trận lần đánh đập kia không, vã sẽ chẳng lấy ai
biết về sự bạo hành đáng sợ từ mẹ kế Trang, hơn hết những “con thú” trá hình này sẽ
mãi mãi phơi bày vẻ đẹp thánh thiện và chẳng phải chịu bất cứ hình phạt cho tội lỗi của
mình trước pháp luật hay không? Em đã rất bức xúc khi tiếp cận nguồn thông tin này,
được biết thêm là hàng xóm xung quanh nơi được gọi là nhà của bé gái 8 tuổi sống thì
họ luôn nghe những tiếng la hét, khóc to của bé gái nhưng vẫn không có hành động giúp
đỡ nào, nếu sự việc chỉ dừng ở đây thì sẽ trở thành những vụ bạo lực gia đình thường
thấy tuy nhiên ở đây sự bạo hành này được sự chấp thuận từ chính người cha ruột của

10
 cháu 8 tuổi khi ông chứng kiến con gái bị bạo hành nhưng không hề có hành động bênh
vực con gái, càng khiến người khác thêm phần căm phẫn.

Người ta nói rằng “Sẽ chẳng có ai có thể động đến con bạn trừ khi bạn cho phép”
quả đúng là một người cha tồi tệ, vô đạo đức. Cha mẹ ly hôn, người tổn thương nhất vẫn
là con cái. Người xưa cũng có câu “ Mấy đời bánh đúc có xương, mấy đời dì ghẻ mà
thương con chồng” dù biết vẫn có ngoại lệ nhưng sẽ được bao nhiêu ngoại lệ đây? Bé
gái đáng thương ấy chính là nạn nhân xấu số của việc bạo hành gia đình trên, và chính
những cá nhân “vờ như không nghe thấy” đó lại chính là tác nhân khiến cho vấn đề bạo
lực gia đình mãi không thể dứt ra khỏi gia đình. Thật sự khiến người ta phải suy ngẫm
rất nhiều về vấn đề lập gia đình với người thế nào và phải xây dựng gia đình ấy ra sao,
hơn hết là việc chống tệ nạn bạo lực gia đình như thế nào mới phải đang đặt ra rất nhiều
câu hỏi cho rất nhiều người trong đó có giới trẻ trên con đường tìm kiếm đối tượng hôn
nhân hay thậm chí là chính những bậc làm cha, làm mẹ.

3. Đề xuất giải pháp nâng cao vai trò của việc phòng, chống bạo lực gia đình ở Việt
Nam hiện nay

Nguyên nhân trực tiếp dẫn đến bạo lực trong gia đình là mâu thuẫn vợ chồng nảy sinh
về kinh tế, nuôi dạy con cái, áp lực sinh con trai, vợ chồng ngoại tình, v.v. Theo các nhà nữ
quyền, bạo lực là việc đàn ông muốn kiểm soát toàn bộ vợ mình. một ham muốn bắt nguồn
từ truyền thống gia trưởng cho phép đàn ông có đặc quyền đánh vợ. Nhiều người đàn ông
sau khi kết hôn cho rằng vợ là tài sản của mình và họ có quyền trừng phạt vợ nếu cần thiết.

Đối với các tổ chức xã hội:

- Thứ nhất: Tăng cường hơn nữa công tác thông tin, truyền thông pháp luật về phòng,
chống bạo lực gia đình và pháp luật về bình đẳng giới nhằm nâng cao nhận thức, điều
chỉnh hành vi của mọi người khi bị bạo lực gia đình. Giáo dục về bình đẳng giới cần

11
 được thực hiện từ gia đình đến nhà trường và xã hội. Hai giới cần nhận thức rõ
quyền và nghĩa vụ của mình đối với các thành viên trong gia đình.

- Thứ hai: Giữ gìn truyền thống tốt đẹp của gia đình; vai trò của những người thân. Giữ
gìn sự ổn định, thống nhất và bình yên trong gia đình; làm tốt công tác hòa giải mâu
thuẫn, tranh chấp giữa các thành viên trong gia đình. Kịp thời phòng ngừa và bảo vệ,
hỗ trợ nạn nhân bạo lực gia đình; Cần trang bị cho nạn nhân những kiến thức để tự
bảo vệ mình như: có nghề nghiệp, độc lập về tài chính, trình độ học vấn, ý thức tự
chủ bản thân và gia đình, biết giữ gìn hạnh phúc gia đình, nuôi dạy con cái ...
- Thứ ba: Đẩy mạnh phong trào xây dựng gia đình tu dưỡng, nếp sống văn minh; Phải
chăm lo xây dựng gia đình văn hóa, làng văn hóa, trong đó có các tiêu chí không bạo
lực gia đình, không nghiện rượu, không cờ bạc, nghiện hút để công nhận là gia đình
văn hóa.
- Thứ tư: Phải xử lý nghiêm người có hành vi bạo lực gia đình theo quy định tại Nghị
định số 110/2009 / NĐCP của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính
trong lĩnh vực phòng, chống bạo lực gia đình..
- Thứ năm: Thực hiện lồng ghép các chương trình phòng, chống bạo lực gia đình và
bình đẳng giới vào kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của các cấp, các ngành.

Có giải pháp thực hiện các mục tiêu, chỉ tiêu về phòng, chống bạo lực gia đình,
ngăn chặn tệ nạn xã hội xâm nhập vào gia đình. Xây dựng thiết chế gia đình bền vững
để phòng chống bạo lực gia đình, đồng thời tăng cường vai trò lãnh đạo của cấp ủy
Đảng, chính quyền địa phương các cấp, phối hợp với các cơ quan, ban, ngành đoàn thể
trong lĩnh vực bạo lực gia đình. phòng, chống và bình đẳng giới.

Đối với các nạn nhân bị bạo hành (cần biết một số kỹ năng để phòng tránh):

● Nhận biết các dấu hiệu mình sắp bị bạo hành.

● Thừa nhận đối tác của mình là người gây bạo lực.

12
 ● Phụ nữ còn tư tưởng xấu mặt chồng nên không chịu thừa nhận họ là người đã
gây ra những tổn hại đến thể xác và tinh thần cho mình.
● Nói cho hàng xóm biết để họ có thể giúp đỡ.
● Phòng bị một chiếc điện thoại trong nhà để liên lạc với người bên ngoài.
● Lưu trong danh bạ một vài số điện thoại khẩn cấp của cán bộ trong khu phố,
Công An địa phương, số 113 để liên hệ khi có bạo lực nghiêm trọng. Thực
hiện ngay một cuộc gọi cho người thân.
● Ghi nhận lại bằng chứng: ghi nhận lại tất cả bằng chứng - ngày, giờ diễn ra
bạo hành để làm căn cứ nếu có kiện tụng trước tòa.
● Dự trù một tài khoản bí mật cho riêng mình nếu thấy cần thiết.
● Nên im lặng là vàng khi chồng quá say xỉn.

Những người phụ nữ nên ý thức: “Mọi thứ sẽ thay đổi nếu bạn dám tố cáo. Không
phụ nữ nào đáng phải chịu cảnh bạo hành gia đình”.

Phòng chống bạo lực gia đình và bảo vệ phụ nữ không thể giải quyết trong một sớm
một chiều. Cần có thời gian, nhưng điều kiện tiên quyết là nâng cao dân trí, tích cực tuyên
truyền đi đôi với thực hiện bình đẳng giới, thực thi pháp luật và có chế tài nghiêm minh.
Công tác phòng chống bạo lực gia đình không phải là việc của một cá nhân, một tổ chức
độc lập mà là công việc chung, cần có sự phối hợp, đồng bộ của các cơ quan hữu quan và
của toàn bộ hệ thống chính trị. Khi toàn xã hội cùng tham gia sẽ có tác dụng thiết thực trong
việc xây dựng đất nước, xã hội văn minh, tiến bộ, gia đình hạnh phúc.

KẾT LUẬN

Căn nguyên của vấn đề bạo lực gia đình nằm ở một gia đình không hạnh phúc.
Một gia đình không hạnh phúc sẽ nảy sinh nhiều vấn đề, trong đó nghiêm trọng nhất
là bạo lực gia đình. Bạo lực gia đình là vấn đề nhức nhối của gia đình, cộng đồng và xã
hội, trong đó trước hết là của mọi thành viên trong gia đình, đặc biệt là người vợ. Vì
vậy, chúng ta phải sớm xây dựng các giải pháp đồng bộ để ngăn chặn và loại trừ tệ nạn

13
 này ra khỏi cộng đồng xã hội. Bạo lực gia đình để lại nhiều hậu quả nghiêm trọng cho
gia đình và toàn xã hội, vì vậy xóa bỏ bạo lực gia đình không phải là trách nhiệm của
riêng ai mà cần có sự phối hợp của các cấp, các ngành, các tổ chức chính trị - xã hội và
quốc gia trong công tác phòng, chống bạo lực gia đình. . Chỉ khi nào công tác phòng,
chống bạo lực gia đình được thực hiện có hiệu quả trong đời sống xã hội thì chúng ta
mới thực hiện được mục tiêu xây dựng gia đình no ấm, hạnh phúc, bình đẳng và bền
vững.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

http://xathachtri.hatinh.gov.vn/pho-bien-van-ban-qppl/tuyen-truyen-ve-van-de-bao-luc-gia-dinh-
582.html
https://lyluanchinhtrivatruyenthong.vn/vai-net-ve-thuc-trang-gia-dinh-viet-nam-hien-nay-
p24518.html
https://www.vhu.edu.vn/Resources/Docs/SubDomain/qlkh/bao%20luc.pdf
http://xathachtri.hatinh.gov.vn/pho-bien-van-ban-qppl/tuyen-truyen-ve-van-de-bao-luc-gia-dinh-
582.html
https://nld.com.vn/phap-luat/se-chuyen-toi-danh-di-ghe-bao-hanh-be-gai-8-tuoi-neu-du-co-so-chung-
cu-20220101112536566.htm
https://tuoitre.vn/truoc-khi-tu-vong-be-gai-8-tuoi-bi-di-ghe-hanh-ha-da-man-4-tieng-
20220101110502199.htm
https://kenh14.vn/di-ghe-danh-dap-be-gai-suot-4-tieng-trong-ngay-chau-mat-dan-mang-bay-to-phan-
no-tot-cung-tu-hinh-cung-khong-het-toi-20220101154046053.chn

14
15