4-14 Medicinski Kozmeticar

OBRAZOVNI PROGRAM
MEDICINSKI KOZMETIČAR
1
SADRŽAJ:
OPŠTI DIO .................................................................................................. 3

1. NAZIV PROGRAMA: MEDICINSKI KOZMETIČAR .................................................... 3
POSEBNI DIO ............................................................................................... 6
1. PREDMETNI PROGRAMI ............................................................................... 6
1. 1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI .................................................................... 6
1. 2. STRUČNO- TEORIJSKI PREDMETI ................................................................ 7
1. 2. 1. ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM ............................................................... 7
1. 2. 2. LATINSKI JEZIK ............................................................................... 16
1. 2. 3. ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA ....................................................... 22
1. 2. 4. HEMIJA I BIOHEMIJA ......................................................................... 29
1. 2. 5. MIKROBIOLOGIJA ............................................................................. 45
1. 2. 6. BOTANIKA ...................................................................................... 51
1. 2. 7. FIZIKALNA TERAPIJA......................................................................... 60
1. 2. 8. ESTETSKA NJEGA ............................................................................. 70
1. 2. 9. KOZMETOLOGIJA ............................................................................. 79
1. 2. 10. FARMAKOGNOZIJA .......................................................................... 90
1. 2. 11. DERMATOLOGIJA ........................................................................... 97
1. 2. 12. PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA ..................................................... 108
1. 2. 13. PRAKTIČNA NASTAVA .................................................................... 119
1. 3. IZBORNI PREDMETI............................................................................. 151
1. 3. 1. STRANI JEZIK II ............................................................................. 151
1. 3. 2. LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM .................................................. 152
1. 3. 3. ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA .......................................................... 160
1. 3. 4. HUMANA GENETIKA ........................................................................ 166
1. 3. 5. ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE ....................................................... 175
1. 3. 6. ETIKA ......................................................................................... 186
1. 3. 7. PREDUZETNIŠTVO .......................................................................... 194
2. STRUČNI ISPIT ...................................................................................... 200
2. 1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA ................................. 200
2. 1. 1. KOZMETOLOGIJA ........................................................................... 200
2. 1. 2. ESTETSKA NJEGA ........................................................................... 202
2. 2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČI RAD .......................................................... 204
2. 2. 1. PRAKTIČNA NASTAVA ...................................................................... 204
3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA ................................................ 206
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA................... 207
5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA ........ 207
6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH ........................ 207
7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA ........................ 207
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ............................ 209
8. 1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE ................. 209
9. PROFESIONALNA PRAKSA ........................................................................ 210
10. SLOBODNE AKTIVNOSTI ........................................................................ 210
2
OPŠTI DIO
1. Naziv programa: MEDICINSKI KOZMETIČAR

2. Nastavni plan
Redni Nastavni predmeti-grupe I II III IV
Ukupno
broj predmeta sed. god. sed. god. sed. god. sed. god.
A Opšteobrazovni predmeti
1. Maternji jezik i književnost 3 108 3 108 3 108 3 99 423
2. Matematika 2 72 2 72 2 72 2 66 282
3. Strani jezik 3 108 3 108 3 108 3 99 423
4. Informatika 2 72 72
5. Fizičko vaspitanje 2 72 2 72 2 72 2 66 282
Društvena grupa predmeta
1. Istorija 2 72 72
2. Sociologija 2 72 72
Prirodna grupa predmeta
1. Biologija 2 72 72
2. Fizika 2 72 2 72 72
UKUPNO A 18 648 14 504 10 360 10 330 1842
B Stručno-teorijski predmeti
1. Anatomija sa fiziologijom 3 108 108
2. Latinski jezik 2 72 72
3. Zdravstvena zaštita i higijena 2 72 72
4. Hemija i biohemija 2 72 2 72 2** 72 216
5. Mikrobiologija 2 72 72
6. Botanika 2 72 72
7. Fizikalna terapija 1+1* 36 1+2* 36 72
8. Estetska njega 1+2* 36 1+3* 36 1+4* 33 105
9. Kozmetologija 2+1* 72 2+3* 72 2+4* 66 210
10. Farmakognozija 2 72 72
11. Dermatologija 2+2* 72 2+2* 66 138
12. Psihologija i komunikologija 2 66 66
UKUPNO B 11 396 10 360 9 324 7 231 1275
C Praktična nastava 1 36 5 180 8 288 10 330 834
D Slobodne aktivnosti 1 36 1 36 1 36 1 33 141
E Izborna nastava 2 72 2 72 4 144 4 132 420
1. Strani jezik II 2 72 2 72 2 72 2 66 282
2. Livna umjetnost sa estetikom 2 72 → 72
3. Zdrava ishrana i dijetetika 2 72 → 72
4. Humana genetika 2 72 72
5. Odabrana poglavlja iz fizike 2 72 2 66 138
6. Etika 2 72 → 72
7. Preduzetništvo 2 66 66
F Profesionalna praksa 15 dana 15 dana 15 dana 45 dana
G Sedmični broj časova 32 32 32 32
H Broj radnih sedmica 36 36 36 33 141
Ukupno (A+B+C+D+E)= 4512
3
Napomene:
- Časovi označeni zvjezdicom (*) su časovi praktične nastave.
- Časovi označeni zvjezdicama (**) su časovi biohemije.
- Za strani jezik II koriste se katalozi stranih jezika opšteobrazovnih predmeta sa
fondom časova dva nedjeljno za sve četiri godine – predmetni katalozi su u
nadležnosti Zavoda za školstvo.
3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa

- Produbljivanje i proširivanje opšteg obrazovanja u funkciji struke i
obezbjeđivanje stručno-teorijskih i praktičnih znanja, neophodnih za samostalno
obavljanje poslova, definisanih standardima zanimanja.
- Osposobljavanje za planiranje, koordinaciju i programiranje kozmetičkih
postupaka i osiguranje prostornih i organizacionih uslova rada.
- Osposobljavanje za sprovođenje kozmetičkih procedura na zdravoj koži i davanje
uputstava za svakodnevnu higijensko-estetsku njegu, u zavisnosti od svojstava i
statusa kože, uz sprečavanje nastanka i širenja infekcija vršenjem svih metoda
sterilizacije i dezinfekcije i adekvatnom pripremom radnog mjesta.
- Sticanje sposobnosti prepoznavanja različitih tipova kože i pružanja adekvatne
njege zavisno od potreba klijenta.
- Usvajanje sposobnosti sprovođenja fizikalno-kozmetoterapijskih procedura
(mehanoterapija, elektroterapija, hidroterapija, peloidoterapija).
- Osposobljavanje za rukovođenje radom kozmetičkog salona i saradnika, kao i za
planiranje, pripremu i organizaciju rada u u kozmetičkom salonu za njegu lica i
tijela.
- Osposobljavanje za primjenu različitih tretmana za njegu zdrave kože lica i
tijela.
- Razvijanje sposobnosti rukovanja savremenim aparatima i kozmetičkim priborom.
- Osposobljavanje za pripremanje i prodaju kozmetičkih preparata.
- Osposobljavanje za vođenje odgovarajuće medicinske dokumentacije u svim
procesima rada.
- Sticanje sposobnosti održavanja higijene pribora i aparature.
- Razvijanje svijesti o značaju prevencije zdravlja i osposobljavanje za
sprovođenje zdravstveno vaspitnog rada.
- Sticanje vještina poslovne kulture, etike i komunikacije sa klijentima.
- Osposobljavanje za vođenje računa o zaštiti zdravlja klijenata i okoline u skladu
sa higijensko-tehničkim i drugim mjerama zaštite, kao i o zaštiti svog zdravlja.
- Sticanje osnovne informatičke pismenosti i komunikacije na bar jednom stranom
jeziku.
- Sticanje znanja o osnovama ekološke zaštite i principima zaštite radne okoline.
- Upoznavanje sa novim tehnologijama u kozmetici i potrebama konstatnog
usvajanja novog znanja i vještina.
4. Uslovi za upis, odnosno uključivanje u program za obrazovanje odraslih

- U srednju stručnu školu (redovno obrazovanje), radi sticanja srednjeg stručnog
obrazovanja u četvorogodišnjem trajanju mogu se upisati lica koja su završila
osnovnu školu i nijesu starija od 17 godina.
- Izuzetno, u Školu se mogu upisati lica do 18 godine, uz odobrenje Nastavničkog
vijeća škole.
- Lica koja su napunila 18 godina uključuju se u program za obrazovanje odraslih.
- Ako se za upis prijavio veći broj kandidata od broja raspisanih mjesta, upis se vrši
prema odgovarajućem Pravilniku o upisu učenika u srednju školu, koji donosi
Ministarsvo prosvjete i nauke.
4
5. Trajanje obrazovanja
- Obrazovanje po obrazovnom programu MEDICINSKI KOZMETIČAR traje 4 godine.
6. Prohodnost
- U redovnom obrazovanju učenici napreduju u viši razred ako su iz svih predmeta
tekuće godine postigli pozitivnu ocjenu i obavili profesionalnu praksu.
- Odrasli napreduju po programu u skladu sa planom za izvođenje obrazovnog
programa za odrasle koji donosi Škola u skladu sa Uputstvom o prilagođavanju
obrazovnih programa obrazovanju odraslih.
7. Obrazovanje koje se stiče

- Završetkom obrazovnog programa učenik/učenica stiče stručno obrazovanje u
četvorogodišnjem trajanju: MEDICINSKI KOZMETIČAR.
5
POSEBNI DIO
1. PREDMETNI PROGRAMI
1. 1. OPŠTEOBRAZOVNI PREDMETI
1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIŽEVNOST

1.1.2. MATEMATIKA
1.1.3. STRANI JEZIK
1.1.4. INFORMATIKA
1.1.5. FIZIČKO VASPITANJE
1.1.6. ISTORIJA
1.1.7. SOCIOLOGIJA
1.1.8. BIOLOGIJA
1.1.9. FIZIKA
Napomena:
Katalozi opšteobrazovnih predmeta su u nadležnosti Zavoda za školstvo.
6
1.2. STRUČNO - TEORIJSKI PREDMETI
1.2.1. ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM
1. Naziv predmeta: ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave
Vrste nastave
Razred Praktična Ukupno
Teorija Vježbe
nastava
I 108 108
II
III
IV
Ukupno 108 108
3. Opšti ciljevi nastave

- Upoznavanje učenika sa osnovnom anatomskom i funkcionalnom organizacijom
čovječjeg organizma.
- Sticanje znanja o lokomotornom sistemu-prepoznavanju uloge, podjele i lokacije
kostiju, zglobova i mišića.
- Uočavanje značaja tjelesnih tečnosti u organizmu.
- Uočavanje položaja, građe, podjele i osnovnih morfoloških karakteristika
kardiovaskularnog, respiratornog i digestivnog sistema.
- Razlikovanje morfoloških i funkcionalnih karakteristika urinarnog, endokrinog i
genitalnog sistema.
- Sticanje znanja o osnovnim osobinama organa recepcije, građe i podjele CNS.
- Razvijanje sposobnosti opažanja i empatije, vještine komuniciranja i navikavanja
na urednost i preciznost.
- Podsticanje i osposobljavanje učenika da koristeći znanja iz drugih područja
(biologija, hemija, fizika i zdravstvena njega) kroz interdisciplinarni pristup
rješavaju probleme.
- Razumijevanje normalne funkcije ljudskog organizma, proučavanjem paralelno sa
morfologijom, što ispunjava zahtjev sagledavanja jedinstva građe i funkcije
bitnog za medicinsku praksu.
- U nastavi slijediti savremeni trend u izučavanju temeljnih biomedicinskih nauka,
što podrazumijeva integrativnost naučnih disciplina i primjenjivost (funkcionalna
anatomija, klinička i primijenjena anatomija).
7
4. Sadržaji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI
Informativni ciljevi i Socijalizacijski Preporuke za
Formativni ciljevi
sadržaji ciljevi izvođenje nastave
učenik učenik učenik
Anatomska i funkcionalna organizacija čovječjeg organizma
- Upoznaje - Identifikuje glavne - Razumije - Kabinetska nastava
organizaciju građe djelove tijela, mogućnost široke (korišćenje svih
i funkcije pojedine organe i primjene stečenih postojećih
čovječjeg organske sisteme, znanja kako u didaktičkih
organizma. kao i njihovo profesionalnom sredstava).
- Obrazlaže čovječji značenje u radu tako i u - Nastava zahtijeva
organizam kao funkcionisanju životu. poseban
cjelinu sastavljenu organizma. metodičko-
od pojedinih - Upotrebljava didaktički pristup
međusobno osnovne latinske koji obezbjeđuje
povezanih termine iz paralelno izlaganje
organskih sistema. međunarodno gradiva iz
prihvaćene anatomije i
nomenklature. fiziologije.
- Dežurni učenici
asistiraju
nastavniku prilikom
izvođenja nastave
(grafoskop,
projektor, modeli i
slike).
Ćelija i tkiva
- Poznaje osnovne - Analizira različite - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
morfološke i veličine i oblike opažanja. humane ćelije
funkcionalne humanih ćelija, - Razvija analitičko gledane
karakteristike uočava glavne mišljene i svjetlosnim i
humane ćelije. djelove ćelije i sistematičnost u elektronskim
- Navodi neorganske šematski ih radu. mikroskopom.
i organske satojke prikazuje. - Prepoznavanje
ćelije. - Interpretira različitih vrsta
- Definiše osnovne hemijski sastav tkiva ilustrovanih
vrste tkiva koja ćelije i analizira crtežom ili slikom.
izgrađuju čovječje biohemijski značaj - Demonstriranje
tijelo. pojedinih građe organa na
- Poznaje svojstva i sastojaka, naročito modelu ili slici
uloge pojedinih vode. (primjeri).
vrsta tkiva. - Razlikuje i crta
strukturu
epitelnog,
mišićnog, nervnog i
potpornog tkiva.
- Primjenjuje
stečena znanja u
razumijevanju
građe i funkcije
pojedinih organa.
Lokomotorni sistem
Koštani sistem - Crta kosti i vrši - Stiče - Demonstriranje na
8
Formativni ciljevi
- Objašnjava razvoj, komparaciju samopouzdanje i modelu skeleta i
građu i podjelu kostiju prema sigurnost u modelima
kostiju. obliku. samostalnom pojedinačnih
- Imenuje kosti: - Uočava i izlaganju. kostiju.
glave, trupa, samostalno
gornjih i donjih pokazuje pojedine
udova. kosti i njihove
- Opisuje glavne glavne elemente na
anatomske modelu kostura.
elemente pojedinih
kostiju.
Zglobovi - Uočava ulogu - Uviđa važnost - Demonstriranje na
- Definiše zglob. zglobova u sklopu tjelesne aktivnosti modelu skeleta i
- Objašnjava građu i lokomotornog za pravilan razvoj. simulacija pokreta.
podjelu zglobova. sistema. - Šematski prikaz
- Imenuje pokretne - Skicira zglob. građe zgloba.
zglobove tijela i - Demonstrira
poznaje pokrete u pokrete u
njima. pojedinim
zglobovima.
Mišići - Uočava aktivnu - Razumije značaj - Prepoznavanje
- Poznaje građu, ulogu mišića u tjelesne aktivnosti skeletnih mišića na
podjelu i osnovne sklopu u održavanju slici i modelu.
funkcionalne lokomotornog zdravlja i estetskog
karakteristike sistema. izgleda.
mišića. - Na modelu ili slici - Razvija smisao za
- Navodi glavne samostalno urednost,
grupe skeletnih pokazuje pojedine preglednost i
mišića i njihove mišiće. konciznost u
funkcije. - Primjenjuje izlaganju.
- Zna mišiće grudnog stečena znanja u
koša i trbuha. razumijevanju i
procjenjivanju
funkcije disanja i
fenomena trbušne
prese.
Tjelesne tečnosti
- Navodi ukupnu - Analizira uticaj - Razvija - Šematska
količinu tečnosti u starosne dobi, pola analitičnost i ilustracija
organizmu i zna i uhranjenosti na logično mišljenje. vaskularnog,
njen značaj. količinu tečnosti u međućelijskog i
- Pojašnjava organizmu. ćelijskog prostora.
termine: - Upoređuje količinu
intracelularna, i sastav pojedinih
ekstracelularna, tjelesnih tečnosti.
intercelularna i - Obrazlaže
intavaskularna razmjenu tečnosti
tečnost. unutar organizma i
indetifikuje stanja
koja mogu dovesti
do njenog gubitka.
9
Formativni ciljevi
- Uočava važnost
nadoknade tečnosti
kod pacijenata sa
različitom
patologijom.
Krv
- Poznaje sastav i Analizira krvnu
- - Shvata potrebu - Tabelarni prikaz
fizičko-hemijska plazmu i krvne povezivanja teorije krvnih grupa.
svojstva krvi. ćelije. i prakse.
- Objašnjava - Ocjenjuje krv kao - Povezuje uzroke i
funkcije krvi. glavni dijagnostički posljedice.
- Navodi mehanizme materijal. - Razvija pozitivan
zaustavljanja - Razlikuje faktore stav prema
krvarenja i zgrušavanja krvi i dobrovoljnom
objašnjava proces antikoagulantne davanju krvi.
zgrušavanja krvi. materije.
- Definiše krvne - Analizira različite
grupe. krvne grupe u ABO
i RH sistemu i
posljedice davanja
krvi.
Kardiovaskularni sistem (KVS)
- Poznaje položaj, - Uočava topografske - Razvija svijest o - Posmatranje i
spoljašnji i odnose srca i značaju fizičke prepoznavanje
unutrašnji izgled samostalno aktivnosti za pojedinih djelova
kao i građu srca. pokazuje djelove poboljšanje i KVS-a na modelu i
- Definiše velike srca na modelima. očuvanje zdravlja. slici.
otvore (ušća) i - Crta srčane - Razumije - Šematski prikazi
valvularni aparat šupljine, pregrade i negativan uticaj nastavnih sadržaja
srca. otvore. uživanja nikotina i iz fiziologije KVS-a.
- Objašnjava veliki i - Razlikuje uloge alkohola kao i - Učenici pretražuju
mali krvotok. malog i velikog nepravilne ishrane po Internetu
- Poznaje djelovanje krvotoka. na zdravstveno zanimljive
srca kao pumpe i - Razlikuje faze stanje. ilustracije i
navodi načine srčanog ciklusa. - Usvaja načela sadržaje vezane za
regulacije rada - Analizira pojave zdravog života. aktuelnu temu.
srca. pulsa i krvnog
- Poznaje građu i pritiska.
vrste krvnih - Šematski prikazuje
sudova. i analizira kretanje
- Nabraja glavne krvi u
krvne sudove cirkulacijskom
arterijskog i sistemu.
venskog sistema. - Na modelu i
- Poznaje osnove slikama uočava
limfnog sistema. velike krvne sudove
tijela.
- Vrednuje značaj
povezanosti krvnog
i limfnog optoka.
10
Formativni ciljevi
Respiratorni sistem
- Poznaje podjelu, - Pokazuje djelove - Uviđa značaj - Posmatranje i
osnovne disajnog sistema na očuvanja zdrave prepoznavanje
morfološke modelu. životne sredine. djelova disajnog
karakteristike i - Posmatra i - Razvija pozitivan sistema na
uloge disajnih analizira odnos stav prema modelima i
puteva. pluća i organa sopstvenom slikama.
- Poznaje položaj, sredogruđa. zdravlju. - Korišćenje shema i
izgled i građu pluća - Uočava osnovne - Razvija osjećaj o crteža.
i plućne maramice. principe disanja. potrebi zaštite na
- Objašnjava radu.
mehanizam
ventilacije pluća.
- Razumije princip
razmjene gasova
na nivou pluća, kao
i regulaciju
disanja.
Digestivni sistem
- Navodi organe koji - Pokazuje djelove - Razvija svijest o - Prepoznavanje
čine digestivni probavne cijevi i značaju zdrave pojedinih djelova
sistem. pridodatih žlijezda ishrane za digestivnog sistema
- Poznaje položaj i na modelu. očuvanje i na modelima i
građu pojedinih - Analizira značaj i poboljšanje slikama.
organa za varenje. karakteristike zdravlja. - Učenici pretražuju
- Definiše pojam hranljivih materija - Razvija potrebu po Internetu
varenja. i procesa varenja aktivnog zanimljive
- Navodi osnovne hrane. informisanja i ilustracije i
hranljive materije. - Identifikuje razmjene sadržaja. sadržaje vezane za
- Pojašnjava složenu ulogu jetre aktuelnu temu.
mehaničku i i gušterače u
hemijsku obradu funkcionisanju
hrane. organizma u
- Obrazlaže varenje cjelini.
hranljivih materija
u pojedinim
djelovima
probavne cijevi.
- Poznaje osnovne
principe resorpcije
u digestivnom
sistemu.
Promet materija i energije
- Pojašnjava - Uočava promet - Usvaja načela - Pretraživanje
metabolizam. materija i energije prevencije interneta na temu
- Poznaje osnove kao osnovni gojaznosti. promet materije i
metabolizma biološki proces. energije, diskusija
ugljenih hidrata, - Uspostavlja rezultata.
masti i korelaciju znanja iz
bjelančevina. anatomije sa
znanjima iz drugih
11
Formativni ciljevi
predmeta.
Tjelesna temperatura i njena regulacija
- Poznaje - Vrednuje značaj - Razvija analitičko i - Seminarski rad
mehanizme termoregulacije. logičko mišljenje. - Tjelesna
stvaranja i temperatura i
odavanja tjelesne njena regulacija.
toplote.
Urinarni sistem
- Navodi organe - Skicira bubreg, - Posmatranje i
urinarnog sistem. mokraćovod, prepoznavanje
- Opisuje izgled, mokraćnu bešiku i pojedinih djelova
građu i funkciju mokraćnu cijev i urinarnog sistema
pojedinih urinarnih pokazuje ih na na modelu i slici.
organa. modelu i slici. - Šematski prikaz ili
- Nabraja osnovne - Razlikuje model nefrona.
funkcije bubrega u karakteristike
čovječjem muške i ženske
organizmu. mokraćne cijevi.
- Objašnjava - Vrednuje značaj
mehanizme koji bubrega u
učestvuju u održavanju
procesu stvaranja homeostaze
mokraće. unutrašnje sredine
- Poznaje fizička, organizma.
hemijska i - Upoređuje količinu
citološka svojstva i sastav primarne i
urina. sekundarne
mokraće.
- Ocjenjuje značaj
urina kao
dijagnostičkog
materijala.
Genitalni sistem
- Poznaje - Pokazuje djelove - Razvija osjećaj - Posmatranje i
morfološke i ženskog i muškog lične odgovornosti prepoznavanje
funkcionalne genitalnog sistema prema higijeni djelova ženskog i
karakteristike na modelu i slici. polnih organa i muškog genitalnog
ženskih i muških - Vrednuje značaj reproduktivnom sistema na modelu
polnih organa, kao zaštite od zdravlju. i slici.
i dojke. neželjene - Razvija pozitivan
- Poznaje osnove trudnoće. odnos prema
menstruacionog - Razlikuje planiranju
ciklusa i mogućnost anatomske i porodice.
kontracepcije. funkcionalne
- Navodi primarne i karakteristike
sekundarne polne polova.
karakteristike.
Endokrini sistem
- Navodi endokrine - Pravi skicu - Razumije uticaj - Seminarski rad:
žlijezde i opisuje endokrinih žlijezda stresa na - Stres i hormoni.
njihov položaj. u tijelu. organizam. - Posljedice.
12
Formativni ciljevi
- Poznaje građu - Razlikuje - Povezuje uzroke i - Pomanjkanja
pojedinih hipofunkciju i posljedice. prekomjernog
endokrinih hiperfunkciju izlučivanja
žlijezda. endokrinih pojedinih hormona.
- Objašnjava žlijezda.
fiziološko dejstvo - Vrednuje značaj
hormona pojedinih funkcionalne
žlijezda. povezanosti svih
endokrinih žlijezda
u organizmu kao i
suodnos sa nervnim
sistemom.
Sistem organa recepcije
- Poznaje opšte - Razlikuje osnovne - Podstiče humani - Seminarski radovi
osobine organa vrste receptora i odnos prema (zainteresovani
recepcije, te shvata put osobama sa učenici prave
njihovu povezanost pretvaranja draži u oštećenim vidom i video-prezentacije
sa nervnim osjećaj. sluhom. ili koriste grafo-
sistemom. - Vrednuje značaj - Uviđa značaj lične folije pri izlaganju
- Objašnjava osnove receptornih organa higijene za sadržaja).
recepcije vida, u komunikaciji održavanje zdrave - Posmatranje građe
sluha i ostalih vrsta organizma sa kože. kože i njenih
recepcije spoljašnjom derivata na
(recepcija bola, sredinom-“prozor u modelu.
taktilna i toplotna svijet koji nas
recepcija, okružuje“.
kinestetička - Pokazuje djelove
recepcija, kože na modelu i
recepcija mirisa i slici.
ukusa i - Analizira značenje
viscerorecepcija). kože za organizam.
- Poznaje građu kože
i njene funkcije.
- Navodi kožne
derivate.
Nervni sistem
- Poznaje građu i -Skicira osnovne - Razvija pravilan - Prepoznavanje
podjelu centralnog tipove neurona i odnos prema djelova nervnog
(CNS) i perifernog razlikuje sivu i mentalnom sistema na modelu
nervnog sistema. bijelu masu u CNS- zdravlju i pozitivan i slici.
- Obrazlaže princip u. stav prema novim - Šematski prikaz
djelovanja nervnog - Pokazuje djelove saznanjima. refleksnog luka.
sistema kao i nervnog sistema na - Prepoznavanje
osnovne funkcije modelu i slici. djelova neurona i
pojedinih djelova - Sposoban je opisati nervne sinapse na
nervnog sistema. refleksni luk. modelu ili slici.
- Objašnjava pojam - Šematski prikazuje
sinapse i sinapsu.
neurotransmitera. - Uočava povezanost
- Razlikuje somatski somatskog i
i vegetativni nervni vegetativnog
13
Formativni ciljevi
sistem. nervnog sistema.
- Poznaje zaštitne - Analizira značaj
tvorevine CNS-a: moždanih ovojnica
moždane ovojnice i i cerebrospinalne
cerebrospinalna tečnosti.
tečnost.
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

- I. Anđelković, A. Stajkovac, A. Ilić: Anatomija i fiziologija, udžbenik za I razred
medicinske i zubotehničke škole, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2005.
- P. Keros, B. Matković: Anatomija i fiziologija, udžbenik za učenike srednjih
medicinskih škola, Naklada Ljevak, Zagreb, 2006.
- Lj. Mijatov, N. Mihić: Repertorium, Anatomski praktikum, Educa, Novi Sad, 1989.
- N. Bukurov, Anatomska beležnica, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1992.
- A. Cassan, prevela sa španskog G. Mihajlović: Školski fiziološki atlas, Kreativni
centar, Beograd, 2004.
- Š. Plut: Anatomija in fiziologija človeka, učbenik, DZS, Ljubljana, 2002.
- T. Mozetič, A. Slapnik: Anatomija in fiziologija človeka, Delovni zvezek, DZS,
Ljubljana, 2000.
- Resursi sa Interneta.
6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

- Nastava se realizuje u opremljenom kabinetu za anatomiju sa fiziologijom koja je
opremljena:
- grafoskopom, PC uređajem i LCD projektorom,
- mikroskopom i trajnim preparatima, ćelijama i tkivima,
- modelima, kako anatomskim tako i funkcionalnim, različitim organskim sistemima
i pojedinačnim organima ( modelima skeleta i muskulature čovjeka, modelom
srca, pluća, mozga, jetre, kože, oka, uha i po mogućnosti ostalih organa),
- anatomskim kartama-slikama različitih organa i organskih sistema,
- po mogućnosti nabaviti i kompjuterske programe za izučavanje i ponavljanje
gradiva (software na CD-ROM-u) i različite oblasti istraživanja na DVD-ROM-u.
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

- Provjera znanja vrši se usmeno, najmanje po jedna ocjena u svakom
klasifikacionom periodu.
- Pismeno (jednom u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u
klasifikacionom periodu.
- Zaključna ocjena na kraju školske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

- Pozitivna ocjena na kraju školske godine.
9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

- Doktor medicine.
14
10. Povezanost predmeta
Povezanost sa drugim predmetom
Znanja
Predmet Znanja
- Latinski nazivi - Latinski jezik - Pravilan izgovor
- Pravilan naglasak
- Krv - Zdravstvena zaštita i - Prva pomoć
- Respiratorni sistem higijena - Higijena ishrane
- Digestivni sistem
- Promet materija i energije
- Nervni sistem - Psihologija i komunikologija - Organske osnove i činioci
psihičkog života
- Tjelesne tečnosti - Hemija i biohemija - Voda i elektroliti
- Krv - Cerebospinalna tečnost
- Digestivni sistem (likvor)
- Tjelesne tečnosti (urin,
znoj, limfa)
- Jetra i njena funkcija
- Ćelija i tkiva - Praktična nastava - Ćelija i tkiva
- Lokomotorni sistem - Lokomotorni sistem
- Krv - Krv
- Kardiovaskularni sistem - Uzimanje uzoraka krvi za
- Respiratorni sistem hematološke pretrage
- Digestivni sistem - Kardiovaskularni sistem
- Urinarni sistem - Respiratorni sistem
- Genitalni sistem - Digestivni sistem
- Nervni sistem - Urinarni sistem
- Sistem organa recepcije - Genitalni sistem
- Nervni sistem
- Sistem organa recepcije
- Anatomska i funkcionalna - Zdrava ishrana i dijetetika - Bolesti nepravilne ishrane
organizacija čovječjeg (bolesti jetre, oboljenje
organizma žučnih puteva, bubrega i
- Digestivni sistem dr. )
- Urinarni sistem
- Krv - Humana genetika - Osnovni principi
- Građa i funkcija organa nasleđivanja
- Normalne i patološke
osobine čovjeka
- Krvni sudovi i srce - Odabrana poglavlja iz fizike - Kretanje fluida
- Građa oka - Optika(oko)
- Poznavanje anatomije
15
1.2.2. LATINSKI JEZIK
1. Naziv predmeta: LATINSKI JEZIK
2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave:
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 36 36 72
II
III
IV
Ukupno 36 36 72

- Razvijanje svijesti o potrebi i značaju učenja latinskog jezika.
- Ovladavanje tehnikom razgovjetnog čitanja sa razumijevanjem, usvajanje
pravilnog izgovora¸ ritma i intonacije rečenice.
- Razumijevanje činjenica i zakonitosti iz latinskog jezika.
- Ovladavanje opštom i stručnom medicinskom terminologijom.
- Osposobljavanje učenika za nastavak stručnog usavršavanja i za primjenu
stečenih znanja u praksi.
16
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Uvod u latinski jezik - Uočava i razlikuje - Razvija svijest o - Diskusija:
- Upoznaje osnovne karakteristike značaju učenja - Značaj latinskog
karakteristike latinskog jezika u jezika u medicini. jezika.
latinskog jezika: medicini.
porijeklo, - Određuje
rasprostranjenost, vremensku i
značaj izučavanja. prostornu
rasprostranjenost.
- Uočava značaj
učenja latinskog
jezika.
Fonetika - Piše pravilno. - Razvija stručnost i - Izgovor i
- Navodi abecedu. - Pravilno naglašava preciznost. intonacija.
- Upoznaje pravila riječi. - Rastavljanje riječi
izgovora. - Određuje način na slogove.
- Nabraja podjelu rastavljanja riječi - Određivanje
glasova. na slogove. akcenta.
- Upoznaje pravilan - Izgovara pravilno
naglasak. intonaciju
- Objašnjava rečenice.
kvantitet slogova.
Morfologija - Razlikuje vrste - Razvija analitičnost - Analiza rečenica i
- Navodi podjelu riječi, oblik i i logičnost. teksta
riječi. značenje riječi u - Prevod teksta.
- Upoznaje osnovne rečenici. - Stručni termini
karakteristike - Pronalazi glavne (termini vezani za
imenske promjene. djelove u bolesti i ljudske
- Navodi osnovne rečenicama. organe).
karakteristike - Uočava
glagolske promjene karakteristike
(konjugacija, lice i imenske promjene
broj, vremena, (rod, broj i padež).
glagolske načine, - Pravilno koristi
glagolska stanja, stručne termine.
glagolske imenice, - Vrši adekvatan
glagolski pridjevi i prevod.
nepravilni glagoli).
- Objašnjava analizu
rečenice.
Imena - Razlikuje i - Razvija preciznost. - Analiza i prevod
- Navodi imena, interpretira: teksta.
imenice, pridjeve, imenice, pridjeve,
zamjenice i zamjenice i
brojeve. brojeve.
Imenice - Razlikuje i - Razvija sposobnost - Analiza rečenica i
- Navodi podjelu određuje rod, broj usmenog odgovarajućeg
imenica na pet i padež imenice. izražavanja. teksta.
deklinacija. - Razlikuje pet - Prevod teksta.
- Upoznaje pravila i deklinacija. - Korišćenje stručnog
17
Formativni ciljevi
izuzetke u rodu i - Razlikuje grčku rječnika.
broju. deklinaciju. - Čitanje
- Upoznaje - Koristi pravilno medicinskih
deklinaciju grčkih imenice. termina.
imenica. - Pronalazi imenice u
rečenici i tekstu.
- Određuje funkciju
u rečenici.
- Upotrebljava
stručne termine iz
svijeta medicine.
Pridjevi - Određuje pridjeve - Razvija sposobnost - Analiza rečenica i
- Definiše pridjeve I, II i III deklinacije opažanja. odgovarajućeg
- Nabraja podjelu - Uočava pridjeve u teksta.
pridjeva na rečenici
pridjeve I, II i III - Određuje rod, broj
deklinacije i padež
- Upoznaje se sa - Upoređuje
pravilnom karakteristike
komparacijom pridjeva, slaganje
pridjeva sa imenicom
- Objašnjava - Vrši komparaciju
pridjeve koji imaju pridjeva
nepravilnu i opisnu - Pravilno
komparaciju. upotrebljava
pridjeve.
Zamjenice - Razlikuje vrste - Razvija stručnost. - Analiza rečenica i
- Definiše zamjenica. odgovarajućeg
zamjenice. - Pronalazi teksta.
- Navodi podjelu zamjenice u
zamjenica na: tekstu.
lične, prisvojne, - Uočava funkciju
pokazne, odnosne i zamjenica.
upitne. - Analizira upotrebu
- Upoznaje se sa zamjenica u
promjenom recepturi.
zamjenica.
- Navodi upotrebu
zamjenica u
recepturi.
Brojevi - Razlikuje vrste - Razvija analitičnost - Analiza i prevod
- Definiše brojeve. brojeva. i logičko mišljenje. odgovarajućih
- Navodi podjelu - Pronalazi brojeve u rečenica i
brojeva. rečenici. tekstova.
- Upoznaje osnovne i - Određuje primjenu
redne brojeve. pojedinih brojeva.
Glagoli - Razlikuje glagolske - Razvija - Analiza i prevod
- Objašnjava promjene. samostalnost, odgovarajućih
glagolske - Razlikuje četiri samopouzdanje i rečenica i
promjene. konjugacije. kreativnost. tekstova.
- Navodi podjelu - Razlikuje vremena - Razvija stručnost.
18
Formativni ciljevi
glagola na u latinskom jeziku.
konjugacije. - Određuje tvorbu i
- Navodi vremena u upotrebu vremena.
latinskom jeziku: - Razlikuje tri
prezent, glagolska načina.
imperfekat, futur, - Uočava značaj i
perfekat, upotrebu glagolskih
pluskvanmperfekat načina.
i futur II. - Razlikuje glagolske
- Objašnjava imenice.
upotrebu vremena. - Pronalazi oblike
- Upoznaje glagolske glagolskih imenica.
načine: indikativ, - Razlikuje glagolske
konjuktiv, pridjeve.
imperativ. - Pronalazi i
- Navodi glagolska razlikuje
stanja: aktiv i nepravilne glagole.
pasiv. - Razlikuje glagolske
- Upoznaje glagolske pridjeve i
imenice: infinitiv, nepravilne glagole.
supin i gerund. - Prevodi tekstove u
- Navodi glagolske oba pravca.
pridjeve: participi i
gerund.
- Objašnjava
nepravilni glagol:
sum, esse, fui.
- Upoznaje glagolske
pridjeve i
nepravilne glagole.
Prilozi - Pronalazi priloge u - Analiza i prevod
- Definiše priloge. rečenici i određuje odgovarajućih
- Upoznaje se sa njihovu funkciju. rečenica i
građenjem priloga. - Određuje tvorbu i tekstova.
- Navodi podjelu značenje priloga.
priloga. - Koristi pravilno
- Upoznaje se sa priloge.
komparacijom - Uočava i shvata
priloga. upotrebu priloga u
- Navodi upotrebu recepturi.
priloga u recepturi.
Prijedlozi - Analizira funkciju - Razvija analitičnost - Analiza rečenica i
- Upoznaje funkciju prijedloga. i logičko mišljenje. tekstova.
prijedloga. - Prepoznaje
- Navodi prijedloge prijedloge u
sa akuzativom. rečenici.
- Navodi prijedloge - Razlikuje upotrebu
sa ablativom. prijedloga uz
- Nabraja prijedloge odeđene padeže.
koji se - Koristi pravilno
upotrebljavaju uz prijedloge.
19
Formativni ciljevi
oba ova padeža. - Pravilno
- Navodi prijedloge upotrebljava
koji se najčešće prijedloge u
koriste u recepturi. recepturi.
Receptura - Analizira način - Razvija sposobnost - Pisanje recepata.
- Definiše pojam pisanja recepta. za samostalnost u - Tumačenje
receptura. - Razlikuje postupke radu. skraćenica u
- Upoznaje način obrade ljekovitih - Razvija stručnost i receptima.
pisanja recepta. sirovina. preciznost.
- Navodi najčešće - Razlikuje oblike
skraćenice u ljekova.
receptima. - Pravilno koristi
skraćenice u
receptima.

- R. Popović: Latinski jezik za I razred medicinske, veterinarske i poljoprivredne
škole, Zavod za udžbenike, Beograd, Obilićev venac 5, 2007.

- Stručni rječnici.
- Leksikoni.

- Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno.
- Usmeno, najamnje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismena provjera znanja - Pismeni zadatak (po jedan u polugodištu).
- Zaključna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena
u klasifikacionom periodu.


- Profesor latinskog jezika i književnosti.
20
Povezanost sa drugim predmetom
Znanja
Predmet Znanja
- Pravilan izgovor - Anatomija sa fiziologijom - Latinski nazivi
- Pravilan naglasak
- Pravilan izgovor - Medicinska biohemija - Latinski nazivi
- Pravilan naglasak
- Receptura
- Pravilna izgovor - Praktična nastava - Latinski nazivi
- Pravilan naglasak - Vođenje protokola i
- Receptura izdavanje rezultata
- Pravilan izgovor - Farmakologija - Pravilan izgovor
- Pravilan naglasak - Pravilan naglasak
- Receptura - Receptura
21
1.2.3. ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA
1. Naziv predmeta: ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 72 72
II
III
IV
Ukupno 72 72

- Upoznavanje učenika sa pojmovima zdravlje, mentalno i fizičko zdravlje,
faktorima koji utiču na poremećaj i očuvanje zdravlja.
- Sticanje znanja o značaju zdravstvenog vaspitanja, ciljevima, principima i
metodama vaspitanja.
- Upoznavanje sa pojmom, zadacima i značajem prve pomoći, prepoznavanje
simptoma prestanka disanja i rada srca i načinima pružanja prve pomoći.
- Upoznavanje sa osnovnim principima i značajem održavanja lične higijene.
- Uviđanje značaja mentalne higijene i negativnog uticaja pušenja, alkoholizma i
narkomanije na zdravlje.
- Razvijanje pozitivanog stava prema zdravlju i potrebi zdravstvene zaštite.
- Razvijanje osjećaja lične odgovornosti prema higijeni i zdravlju.
22
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Pojam zdravlja
- Definiše pojam - Uočava razliku - Razvija pozitivan - Analiza faktora
zrdavlje. između bolesti i stav prema poremećaja
- Opisuje fizičko i zdravlja. zdravlju. zdravlja kroz
mentalno zdravlje. - Razlikuje pojmove - Usvaja načela navođenje
- Nabraja činioce fizičkog i zdravog života. primjera, rad u
poremećaja mentalnog parovima.
zdravlja. zdravlja.
- Upoznaje se sa - Analizira faktore
pojmom socijalnog poremećaja
blagostanja. zdravlja.
Zdravstveno vaspitanje
- Zna definiciju - Ocenjuje ulogu i - Usvaja pozitivan - Pretraživanje
zdravstvenog značaj odnos prema interneta na temu-
vaspitanja. zdravstvenog zdravlju kao ličnoj Zdravstveno
- Navodi ciljeve i vaspitanja. i društvenoj vaspitanje.
principe - Uočava ciljeve vrijednosti.
zdravstvenog zdravstvenog
vaspitanja. vaspitanja.
- Opisuje opšte i - Pronalazi sličnosti i
specifične ciljeve u razlike u različitim
zdravstvenom metoda
vaspitanju. zdravstveno-
- Kazuje metode vaspitnog rada.
zdravstveno- - Razlikuje
vaspitnog rada. zdravstveno
- Upoznaje se sa vaspitna sredstva.
zdravstveno
vaspitnim
sredstvima.
Promocija zdravlja
- Zna metode i - Analizira metode - Razvija osjećaj o - Izrada panoa na
oblike u zdravstvenog potrebi temu - Promocija
zdravstvenom vaspitanja. zdravstvene zdravlja.
vaspitanju. - Razlikuje sredstva zaštite.
- Nabraja zdravstveno
individualne, vaspitnog rada.
grupne i - Uočava razlike u
kompleksne zdravstvenom
metode. vaspitanju, u
- Navodi očigledna zdravstvenim
sredstva u ustanovama i
zdravstveno- predškolsko-
vaspitnom radu. školskim
- Opisuje ustanovama.
zdravstveno
vaspitanje u DZ,
bolnici, zatim u
porodici i
23
Formativni ciljevi
predškolskim
organizacijama.
Činioci koji utiču na zdravlje i očuvanje zdravlja
- Nabraja prirodne - Analizira uticaj - Razvija pozitivan - Seminarski rad na
faktore spoljašnje prirodnih faktora stav o zdravoj temu - Pozitivni i
sredine. sredine. okolini. negativni ekološki
- Navodi pozitivne i - Razlikuje pozitivne - Razvija pozitivan uticaji na
negativne ekološke i negativne stav prema novim čovjekovo zdravlje.
faktore. ekološke uticaje. znanjima.
- Povezuje uticaj - Uočava prednosti
higijene stanovanja uslova stanovanja i
na zdravlje. korišćenja zdrave
- Opisuje pijaće vode.
epidemiološki
značaj vode za piće
i vazduha.
- Shvata značaj
dispozicije
otpadnih materija.
Prva pomoć
- Definiše pojam, - Određuje stanje - Povezuje uzroke i - Simulacija
cilj i zadatke prve povrijeđenog. posljedice. bolesnika u
pomoći. - Utvrđuje znake - Razvija sposobnost komatoznom stanju
- Objašnjava značaj i prestanka disanja i opažanja. i principi pružanja
organizaciju prve rada srca. prve pomoći- igra
pomoći. - Planira i uči načine uloga.
- Zna da nabroji oživljavanja.
sredstva prve - Pravi razliku
pomoći. između
nesvjestice,
besvjesnog stanja i
kome.
- Određuje načine
pružanja prve
pomoći
komatoznom
bolesniku.
Lična higijena
- Upoznaje se sa - Uočava značaj - Razvija pozitivan - Pretraživanje
osnovnim sprovođenja lične stav prema interneta na temu-
principima higijene. zdravlju. Pravila sprovođenja
održavanja - Određuje principe - Usvaja načela lične higijene i
higijene. higijene. zdravog života. odgovarajuća
- Navodi bolesti i - Razlikuje bolesti - Shvata značaj sredstva.
poremećaje koje nastaju zbog reproduktivnog
nastale usljed neodržavanja lične zdravlja.
nedovoljne higijene.
higijene. - Uviđa razlike
- Nabraja sredstva za između pojedinih
održavanje lične sredstava za
higijene različitih održavanje
24
Formativni ciljevi
djelova tijela. higijene.
- Zna definiciju i - Upoređuje
sredstva kontraceptivne
kontracepcije. metode i analizira
- Opisuje najčešće polno prenosive
polne bolesti kao i bolesti.
bolesti prenosive - Ocjenjuje uticaj
polnim putem spoljnih faktora na
(STD). zdravlje.
- Povezuje uticaj
pravilnog
odijevanja na
zdravstveno stanje.
- Upoznaje ulogu
sunčevog
zračenja, vode,
vazduha i sporta
u unapređenju
zdravlja.
Zdravlje kože i kose
- Navodi prednosti - Uočava značaj - Razvija pozitivan - Prikaz slika
pravilnog higijene kože i stav prema ličnoj parazitarnih
održavanja adneksa. higijeni u skladu sa oboljenja kože
higijene kože. - Izražava efekte higijenskim (šuga, vašljivost).
- Nabraja posljedice čiste kože u normama sredine.
nehigijene prevenciji - Razvija pravilan
značajne za gljivičnih i odnos prema njezi
pojedinca, kao i za parazitarnih bolesnika.
širu populaciju. oboljenja, naročito - Razvija osjećaj
- Povezuje dobru u kolektivnim lične odgovornosti
ličnu higijenu sa ustanovama. prema higijeni i
njegom bolesnika, - Vrednuje dobru zdravlju.
naročito hroničnim. higijenu kože u - Razumije potrebu -
- Upoznaje se sa prevenciji neophodnost lične
problemom profesionalnih higijene bolesnika.
gljivičnih i oboljenja. .
parazitarnih (šuga i - Analizira pozitivni
vašljivost) uticaj lične
oboljenja u higijene u
školama. zdravstvenim
- Zna za preventivni ustanovama(kod
uticaj higijene njege bolesnika)
kože i kose na
parazitarna
oboljenja.
Higijena ishrane
- Definiše pojam - Analizira posljedice - Prihvata načela - Seminarski rad:
hrane. nepravilne ishrane. zdrave ishrane. - Značaj raznovrsne,
- Zna da razlikuje - Utvrđuje značaj - Uviđa posljedice higijenski ispravne
pravilnu i raznovrsne i dotadašnje i kvalitetne hrane.
nepravilnu ishranu. kvalitetne ishrane. nepravilne ishrane
25
Formativni ciljevi
- Nabraja ukupne - Razlikuje
energetske energetske,
potrebe(bazalni gradivne i zaštitne
metabolizam, materije.
fizička aktivnost i - Razlikuje bolesti
metaboličko nastale usljed
dejstvo hrane). nepravilne ishrane.
- Opisuje značaj i
vrste pojedinih
energetskih,
gradivnih i
zaštitnih materija
(masti, belančevin,
UH, minerali,
vitamini).
- Navodi važnije
životne namirnice.
- Upoznaje se sa
posljedicama
nepravilne ishrane.
Mentalna higijena
- Navodi definiciju - Analizira mjere - Razvija svijest i - Seminarski rad na
mentalne higijene. primarne i saznanja o temu:
- Opisuje primarnu i sekundarne štetnosti cigareta, - Uticaj pušenja,
sekundarnu prevencije. alkohola i droge. alkoholizma i droge
prevenciju i - Ocjenjuje štetnost na mentalno
njihove mjere. pušenja i zdravlje.
- Upoznaje se sa konzumacije - Mentalna higijena u
uticajem pušenja i alkohola na braku i porodici.
alkoholizma na organizam.
zdravlje. - Upoređuje dejstvo
- Zna za dejstvo alkohola i opojnih
alkohola na droga.
pojedine organe i - Pronalazi razlike
sisteme. uticaja različitih
- Opisuje medicinski opojnih droga.
tretman - Razvrstava načine
alkoholičara i ulogu prevencije
zdravstvenih mentalno-
radnika u higijenskih
prevenciji poremećaja.
alkoholizma.
- Definiše pojam
narkomanije.
- Nabraja vrste
narkomanija,
uzroke i odlike
istih.
- Navodi načine
prevenciie
mentalnih
26
Formativni ciljevi
poremećaja.
- Nabraja osnovne
postulate mentalne
higijene u braku i
porodici.
Okolina kao činilac zdravlja
- Nabraja faktore - Razlikuje štetne i - Razvija svijest o - Pretražiavnje
spoljne sredine koji korisne uticaje neophodnosti interneta na temu-
utiču na zdravlje. okoline. očuvanja životne Okolina kao činilac
- Opisuje uticaj - Upređuje uticaj sredine. zdravlja; diskusija
stanovanja, pijaće spoljnih faktora u - Shvata važnost rezultata.
vode, urbanim i ruralnim zaštite na radu.
aerozagađenja i sredinama.
kontaminacije - Ocjenjuje uticaj
zemljišta na štetnih noksi na
zdravlje ljudi. zdravlje u radnoj
- Navodi štetne sredini.
uticaje u radnoj
sredini.
- Zna mjere
sprečavanja
epidemija u
vanrednim
uslovima.

- M. Savićević i saradnici: Higijena, Medicinska knjiga, Beograd-Zagreb, 1978.
- M. Savićević i saradnici: Praktikum higijene i humane ekologije, Institut za
higijenu, Beograd, 1981.

- Odgovarajući crteži.
- Stručna literatura , stručni časopisi, prospekti.
- Grafoskop.
- Računar.
- Video projektor.

- Provjera znanja se vrši usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.


- Doktor medicine, specijalista za socijalnu medicinu;
- doktor stomatologije, specijalista za socijalnu medicinu;
- doktor medicine, specijalista za higijenu;
27
- doktor medicine.

Povezanost sa drugim predmetima
Znanja
Predmet Znanja
- Higijena ishrane - Zdrava ishrana i dijetetika - Načela zdrave ishrane,
nutritivne potrebe u
zdravlju i bolesti
- Zdravlje kože i kose - Kozmetologija - Kozmetički proizvodi za
njegu kose
28
1.2.4. HEMIJA I BIOHEMIJA
1. Naziv predmeta: HEMIJA I BIOHEMIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 72 72
II 72 72
III 72 72
IV
Ukupno 216 216

- Usvajanje novih i proširivanje znanja stečenih tokom prethodnog školovanja.
- Sticanje osnovnih znanja o materiji, strukturi materije, supstanci, elementima,
jedinjenjima, smješama.
- Izračunavanje molarne mase, broja mola, molarne zapremine, broja čestica,
masenog sastava jedinjenja, sastavljanja hemijskih formula, pisanja elektronskih
konfiguracija, popunjavanja orbitala u skladu sa Paulijevim principom i Hundovim
pravilima.
- Upoznavanje učenika sa hemijskim promjenama, tipovima hemijskih reakcija,
disperznim sistemima, rastvorima elektrolita, najvažnijim metalima, nemetalima
i njihovim jedinjenjima.
- Sticanje znanja o strukturi i reaktivnosti organskih molekula, ugljovodonicima i
derivatima ugljovodonika.
- Upoznavanje učenika sa definicijom, predmetom i značajem biohemije.
- Sticanje znanja o značaju vode i elektrolita, proteina, hemoglobina, enzima,
acidobazne ravnoteže, tjelesnih tečnosti, vitamina, hormona i minerala i njhovim
procesima u organizmu.
- Sticanje sposobnosti opisivanja i prikazivanja rezultata ogleda tablicama i
grafikonima.
- Sticanje sposobnosti pronalaženja i korišćenja različitih izvora informacija.
- Razvijanje sposobnosti razumijevanja procesa u živom organizmu i naglašavanje
uloge hemije na zdravlje i očuvanje životne sredine.
- Razvijanje smisla za organizovan rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Razvijanje analitičkog mišljenja i stvaralačke mašte.
- Razvijanje kriterijuma za samostalno procjenjivanje izvora podataka i
sposobnosti njihove upotrebe.
29
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Materija
- Definiše predmet - Uočava razliku - Razvija analitičko - Seminarski rad:
proučavanja između elemenata, mišljenje. - Tema - Iz istorije
hemije i jedinjenja i - Razvija preciznost i hemije.
pojašnjava njen smješa. tačnost.
značaj. - Primjenjuje - Kroz računske
- Definiše materiju, osnovne hemijske zadatke utemeljiti
supstancu, zakone na znanje učenika iz
elemente, primjerima. ove oblasti.
jedinjenja i - Izračunava molarnu
smješe. masu, broj mola,
- Pojašnjava molarnu
definiciju osnovnih zapreminu, broj
hemijskih zakona. čestica, maseni
- Navodi i pojašnjava sastav jedinjenja,
definicije Ar, Mr, sastavljanje
mol, molarnu hemijskih formula i
zapreminu, stehiometrijska
Avogadrov broj. izračunavanja.
- Objašnjava
kvalitativno i
kvantitativno
značenje simbola i
formula.
Struktura materije
- Definiše atom, - Određuje N(p),
- Razvija analitičko i - Izrada crteža S i P
elementarne N(e), N (n).
logičko mišljenje. orbitala.
čestice, njihovu - Piše elektronske
- Izrada crteža
masu i konfiguracije i
formiranja
naelektrisanje, određuje položaj
hemijskih veza.
izotope. elementa u PS.
- Sastavljanje
- Navodi modele - Popunjava orbitale
modela molekula i
atoma. u skladu sa
modela kristalnih
- Navodi teorije koje Paulijevim
rešetki.
su dovele do principom i
kvantno – Hundovim
mehaničkog pravilom.
modela atoma (De - Analizira uzroke
Brolji, stvaranja
Hajzenberg). jedinjenja iz
- Upoznaje raspored atoma.
elektrona u - Određuje kako se
omotaču i povezuje formira hemijska
sa mjestom u PS i veza između
osobinama pojedinih atoma i
elemenata. tip veze.
- Objašnjava - Na pojedinim
nastajanje jonskih, primjerima
kovalentnih i objašnjava polarnu
30
Formativni ciljevi
metalnih veza. i nepolarnu
- Pojašnjava kovalentnu vezu i
međumolekulske značaj za osobine
privlačne sile i supstanci.
povezuje sa - Pronalazi razlike u
fizičkim osobinama osobinama
supstance. jedinjenja sa
- Definiše jonskom vezom i
molekulske kovalentnom
orbitale, energiju vezom.
veze, hibridizaciju - Upoređuje oblike
atomskih orbitala. hibridizacije kod C.
- Uočava razliku
između kristalnih i
amorfnih supstanci
i vrste kristalnih
sistema.
Hemijske promjene
- Pojašnjava uslove - Razlikuje tipove - Razvija vještinu - Demonstraci-
nastanka hemijskih hemijskih reakcija. sistematičnosti u oni ogledi:
reakcija. - Razlikuje radu. - Izvođenje
- Objašnjava egzotermne i - Razvija sposobnost jonskih reakcija
prikazivanje endotermne opažanja. (praćenje
reakcija hemijskim reakcije. pojave taloga,
jednačinama. - Izračunava gasa, promjene
- Navodi tipove promjenu entalpije boje).
hemijskih pri energetskim - Praćenje
reakcija(analiza, promjenama. energetskih
sinteza, - Analizira uticaj promjena pri
oksidoredukcija). faktora na brzinu rastvaranju
- Upoznaje hemijske reakcije i (NaOH, NaCl,
energetske izračunava NH4NO3).
promjene pri promjenu brzine u - Praćenje
hemijskim zavisnosti od tih uticaja faktora
reakcijama. faktora. na brzinu
- Definiše brzinu - Određuje (Na2S2O3 sa
hemijskih reakcija i konstantu H2SO4).
faktore koji utiču ravnoteže i
na brzinu. analizira faktore - Seminarski rad:
- Definiše povratne i koji utiču na stanje - Primjena
nepovratne ravnoteže(Le elektrolitičkih
reakcije i faktore Šateljeov princip). procesa u
koji utiču na - Određuje industriji.
hemijsku oksidacione
ravnotežu. brojeve i
- Upoznaje reakcije koeficijente u
oksidoredukcije i jednačinama
sastavljanje redoks reakcija.
jednačina. - Obrazlaže radoks
- Navodi hemijske potencijal i
izvore električne predviđa tok
31
Formativni ciljevi
energije. reakcije na osnovu
- Definiše redoks mjesta metala u
potencijal. naponskom nizu.
- Definiše proces - Razlikuje katodne i
elektrolize. anodne procese pri
elektrolizi.
Disperzni sistemi
- Definiše pojmove - Razlikuje svojstva - Razvija svijest o - Seminarki rad:
rastvor, rastvarač, pravih i koloidnih značaju rastvora za - Uloga i značaj
rastvorljivost. rastvora. živi svijet i rastvora.
- Pojašnjava vrste - Izračunava industriju. - Pripremanje
rastvora. količinsku rastvora određene
- Obrazlaže koncentraciju i koncentracije.
kvantitativan maseni udio
sastav rastvora. rastvora.
- Objašnjava
koligativne osobine
rastvora.
Rastvori elektrolita
- Definiše - Razlikuje jake i - Razvija svijest o - Demonstracioni
elektrolite, slabe elektrolite na značaju pufera za ogledi:
elektrolitičku osnovu L i K. procese u - Određivanje kisjele
disocijaciju, stepen - Izražava reakcije organizmu i van i bazne sredine
i konstantu elektrolita jonskim organizma. pomoću inikatora.
disocijacije. reakcijama. - Određujivanje ph
- Navodi i pojašnjava - Razlikuje kisjelu i pomoću
definicije kisjelina, baznu sredinu na univerzalnog
baza, soli. osnovu vrijednosti indikatora.
- Objašnjava jonski ph. - Određujivanje ph u
proizvod vode i ph. - Vrednuje značaj rastvorima soli.
- Definiše hidrolizu određivanja i
soli. izračunavanja ph.
- Definiše pufere. - Razlikuje soli koje
hidrolizuju i piše
reakcije hidrolize.
- Vrednuje značaj
pufera za procese
u organizmu i van
organizma.
Metali
- Pojašnjava pojam - Interpretira opšte - Razvija sposobnost - Seminarski rad:
metala, mjesto u karakteristike zapažanja. - Metali značajni u
PS i navodi njihove alkalnih metala, organizmu.
opšte osobine. njihovo dobijanje i - Tvrde i meke vode.
- Navodi značaj značaj.
metala u živom - Vrednuje značaj - Demonstracioni
organizmu i jedinjenja Ca i Mg ogledi:
industriji. u organizmu i za - Rastvaranje Na,
- Navodi najvažnija tvrdoću vode u Mg, Al u vodi.
jedinjenja alkalnih industriji. - Rastvaranje Zn, Fe,
metala, nalaženje i - Uočava osobine i u HCl.
32
Formativni ciljevi
primjenu i značaj Al i - Amfoternost Zn, Al.
dobijanje. jedinjenja Al.
- Navodi značaj - Analizira opšte
zemnoalkalnih karakteristike
metala i njihovih prelaznih metala,
jedinjenja za živi dobijanje i značaj
svijet i u industriji. za živi svijet i u
- Upoznaje značaj Al industriji (Fe, Zn,
i jedinjenja. Hg, Ag, Co, Cu, Mn,
- Zna značaj Cr).
prelaznih metala
za živi svijet u
industriju.
- Navodi značaj Pb i
Sn.
33
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Nemetali
- Navodi mjesto - Interpretira opšte - Demonstracioni
- Razvija svijest o
nemetala u PS, karakteristike VII a ogledi:
značaju kiseonika
opšte osobine i grupe, nalaženje u - Reakcije Cl2 sa KBr,
za živi svijet.
značaj. organizmu. KJ.
- Nabraja halogene - Vrednuje značaj - Laboratorijsko
elemente, halogenih dobijanje CO2, NH3.
pojašnjava njihovo elemenata i
nalaženje u njihovih - Seminarski rad:
prirodi, živom jedinjenja. - Vještačka đubriva.
organizmu i značaj. - Procjenjuje značaj
- Navodi kiseonika u prirodi,
halogenovodonične procese
kiseline i oksi sagorijevanja,
kiseline Cl. okside, perokside i
- Procjenjuje značaj ozon.
kiseonika, njihovih - Uočava značaj S,
jedinjenja i ozona. okside i kiseline S.
- Upoznaje značaj S i - Uočava značaj N i
njegovih P, njihovih
jedinjenja. jedinjenja (NH3,
- Procjenjuje značaj oksida, kiseline).
N i P i njihovih - Uočava značaj C i
jedinjenja. jedinjenja C.
- Procjenjuje značaj - Procjenjuje značaj
C, alotropske Si u prirodi i
modifikacije i jedinjenja.
najvažnija - Analizira značaj H
jedinjenja C. u prirodi,
- Poznaje značaj H, jedinjenja (H2O).
njegove izotope i
najvažnija
jedinjenja (H2O).
- Razumije značaj Si
i njegovih
jedinjenja.
Struktura reaktivnosti organskih molekula
- Definiše organska - Uočava opšte - Razvija preciznost Vježba:
jedinjenja. karakteristike u radu. - Sastavljanje
- Navodi osobine C- organskih modela molekula
atoma značajne za jedinjenja i razliku sa jednostrukom,
organska od neorganskih. dvostrukom i
jedinjenja. - Analizira oblike trostrukom vezom.
- Definiše sastav, veza izmedju C-
strukturu, atoma.
konfiguraciju, - Razumije molekule
konformaciju i strukturne
organskih formule, izomeriju.
molekula. - Obrazlaže pojam
- Navodi podjelu hibridizacije kod C-
34
Formativni ciljevi
organskih atoma i
jedinjenja. orijentaciju veze.
- Definiše organske - Razlikuje podjelu
reakcije, tipove prema načinu
organskih reakcija. vezivanja C-atoma,
prema funkcijama,
grupama.
- Upoređuje
homolitičke i
heterolitičke
reakcije,
eletrofilne i
nukleofilne
reagense, reakcije
supstitucije,
adicije i
eliminacije.
Ugljovodonici
Alkani - Uočava način - Razvija sposobnost - Pretraživanje
- Definiše alkane, obrazovanja zapažanja. slika i informacija
homologi niz, homologog niza. - Razvija o alkanima na
orijentaciju veze, - Analizira komunikativnost. internetu,
strukturnu strukturnu diskusija
izomeriju. izomeriju kod zapažanja.
- Imenije alkane po alkana i
IUPAC-u. nomenklaturu
- Navodi postupak izomera.
dobijanja alkana. - Uočava zavisnost
- Nabraja i osobina alkana od
pojašnjava fizičke i sastava.
hemijske reakcije. - Vrednuje značaj
reakcije
sagorijevanja i
krakovanja, kao i
mehanizam
reakcije
supstitucije.
Alkeni, dieni , alkini - Prikazuje strukuru - Razvija analitičko i - Seminarski rad:
- Navodi definiciju izomera i logičko mišeljenje. Nafta i derivati
alkena, diena i nomenklaturu. nafte.
alkina, navodi - Uočava
njihov homologi geometrijsku
niz, izomeriju, izomeriju kod
nomenklaturu, alkena.
dobijanje. - Razlikuje reakcije
- Pojašnjava fizičke i sagorijevanja i
hemijske osobine. oksidacije kod
alkena.
- Analizira
mehanizam adicije,
Markovnikovljevo
35
Formativni ciljevi
pravilo, 1, 4 adiciju
kod diena, i
polimerizaciju.
- Analizira značaj
kiselosti kod
alkina.
Aliciklični - Uočava strukturu - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
ugljovodonici i benzenovog opažanja. banzenovog
areni prstena. prstena.
- Navodi definiciju - Analizira
alicikličnih mehanizam - Demionstracioni
ugljovodonika i elektrofilne ogled:
objašnjava njihov supstitucije i - Izvođenje
homologi niz, reakcije adicije. reakcije
nomenklaturu, oksidacije.
Bajerova teorija
napona, cis-trans
izomeriju, osobine.
- Navodi definiciju,
hemologe benzena,
nomenklaturu.
- Pojašnjava
aromatičnost.
- Navodi arene sa
kondezovanim
prstenovima.
Derivati ugljovodonika
Halogeni derivati - Uočava postupak - Prikazivanje
ugljovodonika dobijanja i osobine crtežom
- Navodi definiciju, halogenih derivata enantiomera i
podjelu, i primjenu dijastreoizomera
nomenklaturu, - Uočava mehanizam
dobijanje i nuklefilne
pojašnjava osobine supstitucije i
halogenih derivata značaj za organske
- Pojašnjava sinteze, primjenu
mehanizam alikl halogenida
nukleofilne
supstitucije
Alkoholi i etri - Interpretira - Povezuje uzroke i - Demonstracioni
- Navodi definiciju, homologi niz i posljedice. ogled:
podjelu, imena - Izvođenje
nomenklaturu, monohidroksilnih, reakcije
dobijanje i osobine alkohola, njihovo oksidacije
alkohola. dobijanje i alkohola.
- Nabraja i osobine.
pojašnjava - Pronalazi sličnosti
najvažnije i razlike između
polihidroksilne alifatičnih i
alkohole. aromatičnih
- Objašnjava alkohola.
36
Formativni ciljevi
optičku izomeriju. - Razlikuje
- Navodi definiciju, enantiomere,
dobijanje, osobine diastereoizomere,
i primjenu etara. racemsku smješu.
- Navodi osobine i - Uočava strukturu
primjenu fenola i osobine,
dietiletra. razliku od
alifatičnih
alkohola.
Aldehidi i ketoni - Pravilno piše - Razvija - Prikazivanje
- Navodi definiciju, strukturne sistematičnost i crteža
homologi niz, izomere. preciznost u radu. enantiomera i
nomenklaturu, - Analizira reakcije dijastreoizomera.
dobijanje i osobine oksidacije,
aldehida i ketona. nukleofilne adicije, - Demonstracioni
- Navodi značaj polimerizacije, ogled:
važnijih aldehida i kondezacije. - Izvođenje
ketona. - Uočava oksidaciju, reakcije
adiciju, oksidacije
polimerizaciju, aldehida.
kondezaciju, i
razliku između - Demonstracioni
aldehida i ketona. ogled
- Izvođenje
reakcije
CH3COOH sa
metalima i
alkoholima.
Organske kisjeline - Pravilno piše - Razvija logičko - Pretraživanje
- Navodi definiciju, formule i navodi rasuđivanje. interneta na
podjelu, homologi imena najvažnijih temu:
niz, nomenklaturu, kisjelina i uočava - Karboksilne
dobijanje i osobine njihov značaj u kisjeline.
organskih kisjelina. prirodi.
- Navodi najvažnije - Analizira kisjelost,
mono, reakcije sa
polikarbonske, metalima, bazama,
alifatične i alkoholima.
aromatične - Razlikuje hloride,
supstituisane amide, anhidride,
kiseline, derivate estre kisjelina.
kisjelina.
Jedinjenja sa N - Razlikuje nitro - Razvija preciznost i
- Navodi jedinjenja, sposobnost
funkcionalne postupke dobijanja zapažanja.
grupe, njihova i primjenu.
najvažnija - Razlikuje
jedinjenja i nazive. primarne,
- Definiše nitro sekundarne,
jedinjenja, amine, tercijarne,
dobijanje amina i kvaternerne amine,
37
Formativni ciljevi
pojašnjava njihov alifatične i
značaj. aromatične amine.
- Vrednuje značaj
derivata anilina
razlikuje baznost
amina, reakciju sa
HNO2.
Jedinjenja sa S - Uočava značaj - Razvija analitično i
- Poznaje grupe tiola, sulfida, logičko
jedinjenja u disulfida i rasuđivanje.
zavisnosti od upoređuje njihove
funkcionalne osobine.
grupe.
Heterociklična - Razlikuje - Šematski prikaz
jedinjenja heterociklična važnih životnih
- Definiše jedinjenja sa jedinjenja u čiji
heterociklična petočlanim i sastav ulaze
jedinjenja, njihov šestočlanim heterociklična
značaj, osobine i prstenom. jedinjenja.
ulogu. - Uočava alifatične i
- Navodi najvažnije aromatične
heterociklične osobine.
prstenove i
supstance u čiji
sastav ulaze.
38
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
učenika učenik učenik
Biomolekuli i ćelija
- Definiše biohemiju - Razlikuje pojmove - Razvija pozitivan - Pretraživanje
i pojašnjava njen metabolizam, stav prema novim interneta od strane
značaj za katabolizam, saznanjima. učenika na temu,
medicinu. anabolizam. katabolizam,
- Navodi definicije - Vrednuje značaj anabolizam i
bioelemenata, neorganskih i metabolizam,
biomolekula, organskih sastojaka diskusija
biomakromolekula. ćelije za životne zapažanja.
- Objašnjava razliku procese kao i
između makro i hijerarhiju u
mikro elemenata. molekulskoj
strukturi žive
materije.
Voda i elektroliti
- Objašnjava značaj - Uočava građu - Shvata značaj - Seminarski rad:
vode i elektrolita, molekula vode i naučnih - Uloga vode i
njihov odnos u vodoničnu vezu. dostignuća. elektrolita u
organizmu. - Razlikuje hidrofilne organizmu.
- Pojašnjava termine i hidrofobne
intracelularna, supstance.
ekstracelularna, - Razlikuje sastav
intersticijalna unutar ćelijske i
tečnost. van ćelijske
- Opisuje tečnosti.
hidrataciju, - Uočava proces
dehidrataciju, osmoze,
posljedice hidrataciju i
poremećaja dehidrataciju
metabolizma vode i ćelije.
elektrolita.
Acidobazna ravnoteza
- Navodi - Upoređuje - Seminarski rad:
koncentraciju bikarbonatni, - Bikarbonatni pufer
vodonikovih atoma fosfatni i proteinski i acido-bazna
u tjelesnim puferski sistem. ravnoteza.
tečnostima i - Uočava važnost
zavisnost procesa u optimalne
ćeliji od pH. vrijednosti pH za
- Nabraja i pravilno odvijanje
pojašnjava biohemijskih
fizioloski važne procesa.
pufere, njihovu
ulogu i značaj.
- Objažnjava acidozu
i alkalozu.
- Objašnjava ulogu
plućne i bubrežne
regulacije pH.
- Navodi klinički
39
Formativni ciljevi
značaj promjene
ph.
Tjelesne tecnosti
- Navodi tjelesne - Vrednuje značaj - Razvija svijest o - Seminarski rad:
tečnosti, njihov uloge likvora, značaju tjelesnih - Tjelesne tečnosti i
sastav i ulogu. limfe, urina, znoja, tečnosti za njihova analiza u
kao i analize zdravlje čovjeka. kliničkoj
tjelesnih tečnosti u dijagnostici.
kliničkoj
dijagnostici.
Proteini
- Definise amino- - Uočava ulogu i - Razvija pozitivan - Šematski prikaz
kiseline, podjelu, osobine amino- stav prema strukture proteina.
osobine, kisjelina i proteina. zdravlju.
esencijalne i - Razlikuje
neesencijalne primarnu,
proteinske amino- sekundarnu,
kiseline. tercijarnu i
- Navodi definicije kvaternernu
peptidne veze i strukturu proteina.
strukture proteina. - Razlikuje amino-
- Navodi i pojašnjava kisjeline i
proste i složene proteine.
proteine. - Vrednuje značaj
- Opisuje varenje jetre u
proteina i krajnje metabolizmu
proizvode amino-kiselina i
razlaganja. proteina.
- Razlikuje hipo i
hiper
proteinemiju.
- Uočava sastav
plazme, proteine
plazme i patološke
promjene.
Hemoglobin
- Navodi porfirine i - Uočava strukturu - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
njihov fiziološki hema i zapažanja. hemoglobina.
značaj. protoporfirina IX i
- Objašnjava ulogu
strukturu molekula - Vrednuje značaj
hemoglobina, ulogu derivata
i značaj. hemoglobina u
- Objašnjava dijagnostici.
metabolizam
hemoglobina i
nastanak žučnih
boja.
- Upoznaje derivate
hemoglobina: oksi,
karboksi i
40
Formativni ciljevi
methemoglobin.
Enzimi
- Objašnjava ulogu, - Razlikuje - Razvija pozitivan - Pretraživanje
građu i način holoenzim i stav prema interneta na temu:
djelovanja enzima. apoenzim. zdravlju. - Enzimi i njihov
- Navodi klasifikaciju - Analizira ulogu značaj u
enzima i uslove za pojedinih faktora dijagnostici.
dejstvo enzima. na dejstvo enzima.
- Upoznaje - Uočava važnost
dijagnostički važne enzima u
enzime. dijagnostici,
- Objašnjava podjelu bolesti srca, jetre i
i ulogu koenzima. pankreasa.
Ugljeni hidrati
- Navodi značaj i - Razlikuje aldoze i - Razvija svijest o - Demostracioni
podjelu ugljenih ketoze i piše značaju pravilne ogled:
hidrata. Fiserove i ishrane. - Reakcija skroba sa
- Definiše Hovortove jodom.
monosaharide, projekcione - inverzija saharoze.
podjelu i osobine. formule. - Reakcija sa
- Navodi - Razumije stvaranje Felingovim i
najpoznatije glikozidnih veza i Tolensovim
disaharide, karakteristične reagensom.
oligosaharide, reakcije
polisaharide, monosaharide.
njihovu građu i - Upoređuje aerobni
osobine. i anaerobni put
- Opisuje varenje razgradnje ugljenih
ugljenih hidrata, hidrata.
glikolizu, značaj - Uočava
insulina i poremećaje u
poremećaj metabolizmu
metabolizma ugljenih hidrata
ugljenih hidrata. (dijabetes
- Objašnjava mellitus).
regulaciju i
poremećaj nivoa
glukoze u krvi.
Lipidi
- Definiše lipidne - Vrednuje ulogu i - Razvija analitičko i - Demostracioni
klase njihove značaj lipida. logičko ogled:
osobine i ulogu. - Upoređuje zasićene rasuđivanje. - Određivanje
- Definiše proste i i nezasićene više kiselinskog, jodnog
složene lipide. masne kisjeline, i saponifikacionog
- Opisuje piše reakcije broja akrolinska
lipoproteine i esterifikacije, reakcija.
pojašnjava njihovu hidrolize,
ulogu. saponifikacije,
- Pojašnjava termine hidrogenizacije.
Ch, VLDL, LDL, - Analizira sastav i
HDL. ulogu lecitina,
41
Formativni ciljevi
- Navodi najvažnije kefalina,
steroide. fosfatidilserina.
- Opisuje varenje - Uočava ulogu lipida
lipida i stvaranje i njihovo pozitivno
krajnjih proizvoda i negativno
metabolizma. djelovanje na
organizam čovjeka.
Krebsov ciklus
- Objašnjava - Analizira molekul - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
međusobnu ATP i shvata zapažanja. Krebsovog ciklusa.
povezanost energetske - Šematski prikaz
metabolizma promjene u molekula ATP.
ugljenih hidrata, metabolizmu.
proteina i masti. - Uočava krajnje
- Pojašnjava ciklus proizvode
uree. Krebsovog ciklusa.
- Navodi i pojašnjava
pojmove
ketonemije i
ketonurija.
Hormoni
- Definiše hormone - Razlikuje - Razvija sposobnost - Pretraživanje
njihovu podjelu, najvažnije komunikacije i interneta na temu:
ulogu i način hormone i argumentovanog - Hormoni i njihov
djelovanja. mehanizam iznošenja značaj u
- Objašnjava njihovog sopstvenog metabolizmu,
stvaranje hormona djelovanja. mišljenja. diskusija
u žlijezdama sa - Zna značaj zapažanja.
unutrašnjim pojedinih hormona
lučenjem. u metabolizmu i
- Objašnjava dijagnostici.
poremećaje u
metabolizmu
pojedinih hormona.
Metabolizam minerala
- Objašnjava - Vrednuje značaj i
- Razvija svijest o - Power point
metabolizam Ca, ulogu pojedinih
značaju zdrave prezentacija od
Mg, P i esencijalnih esencijalnih
ishrane. strane učenika:
elemenata u tragu. elemenata u
- Poremećaji
- Navodi esencijalne organizmu.
koncetracije
elemente u tragu i - Razlikuje vrste
minerala i vrste
njihovu ulogu. oboljenja koja
oboljenja.
nastaju usljed
poremećaja
koncentracije
pojedinih
minerala.
- Uočava značaj
minerala u
biohemijskoj
analizi.
42
Formativni ciljevi
Vitamini
- Navodi vitamine - Uočava vitamine - Razvija svijest o - Izrada tematskih
rastvorene u vodi i rastvorene u vodi i značaju zdrave panoa:
mastima, njihovu mastima. ishrane. - Vitamini, hipo,
ulogu i mjesto - Upoređuje hiper i
nalaženja. pojmove hipo, avitaminoza.
- Navodi bolesti koje hiper i avitaminoza
su posljedice i posljedice.
poremećaja
koncentracije
vitamina u
organizmu.
- Objašnjava
koenzime-
prenosioce
vodonika i
koenzime-
prenosioce grupa.

- R. Jankov, D. Sišović, F. Bihelović, S. Antić: Hemija za I razred opšte gimnazije,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Podorica, 2007.
- M. Rakočević, R. Horvat: Opšta hemija za I razred srednje škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- S. Arsenijević, M. Ćelap: Zbirka zadataka sa ogledima iz hemije za I razred, NK
Beograd, 1982.
- M. Jovetić: Neorganska hemija za prvi i drugi razred srednje škole, Zavod za
izdavanje udžbenika, Novi Sad, 1992.
- V. Pavlović, R. Marković: Organska hemija za drugi i treći razred srednje škole,
Zavod za izdavanje udžbenika, Novi Sad, 1991.
- Dr Aleksandra Stojiljković: Hemija za treći razred, Beograd, 1997.
- V. Pavlović i R. Marković: Organska hemija, Zavod za izdavanje udžbenika , Novi
Sad, 1991.
- J. Petrović, S. Velimirović: Hemija za IV razred gimnazije, Zavod za udžbenike i
nastavna sredstva, Beograd, 2000.
- V. Đurđić: Medicinska biohemija za IV razred medicinske škole, Zavod za
- N. T. Majkić-Singh: Medicinska biohemija, DMBJ, Beograd, 1994.

- Laboratorijski pribor.
- Posudje i hemikalije za demonstracione oglede.
- Grafoskop.
- Kompjuter, video projektor.

- Usmeno po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.
- Pismena provjera znanja vrši se pismenom vježbom (po jedna u polugodištu).
43


I i II razerd:
- profesor hemije;
- diplomirani hemičar;
- diplomirani inženjer hemijske tehnologije.
III razred:
- specijalista biohemije.

Znanja
Predmet Znanja
- Voda i elektroliti - Anatomija i fiziologija - Tjelesne tečnosti
- Tjelesne tečnosti - Krv
- Krv - Digestivni sistem
- Rastvori i elektroliti
- Monosaharidi, disaharidi i
oligosaharidi
- Aminokiseline i proteini
- Lipidi i lipoproteini
- Vitamini
- Enzimi - Mikrobiologija - Metabolozam
- Krv mikroorganizama
- Antigen i antitijela
44
1.2.5. MIKROBIOLOGIJA
1. Naziv predmeta: MIKROBIOLOGIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II 72 72
III
IV
Ukupno 72 72

- Razumijevanje opštih pojmova i činjenica iz mikrobilogije.
- Usvajanje potrebnih znanja iz oblasti opšte bakteriologije, ekologije
mikroorganizama i imunologije.
- Razumijevanje uticaja spoljašnjih ageanasa na bakterije.
- Sticanje opštih znanja o uzrocima, prenosiocima i posljedicama infekcija i
zaraznih bolesti.
- Upoznavanje sa osnovama epidemiologije zaraznih bolesti.
- Razumijevanje odnosa čovjekove sredine i čovjeka sa mikroorganizmima.
- Povezivanje teorijskih sadržaja sa praktičnim radom.
- Razvijanje sposobnosti posmatranja, uočavanja i zaključivanja.
- Razvijanje sposobnosti zaštite organizma od zaraznih bolesti vakcinacijom.
- Praćenje širenja bolesti u populaciji i faktora koji utiču na njihovo širenje.
- Razumijevanje bakterija i virusa koje su najčešći uzročnici oboljenja čovjeka.
45
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Opšta bakteriologija
- Definiše bakterije i - Uočava i razlikuje - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
navodi osnovne osnovne oblike opažanja. građe bakterijske
oblike. bakterija. - Razvija analitičko i ćelije.
- Ilustruje i - Analizira i logičko mišljenje.
pojašnjava građu određuje sastavne
bakterijske ćelije. elemente
- Opisuje ishranu i bakterijske ćelije.
metabolizam uz - Razlikuje
navođenje enzima. disimilaciju i
- Opisuje asimilaciju i
razmnožavanje uočava izvore
bakterija uz hrane i energije.
navođenje faktora - Uočava značaj
koji utiču na razmnožavanja uz
razmnožavanje. razlikovanje oblika
- Objašnjava i faktora koji utiču
genetiku i opisuje na razmnožavanje.
postupak - Određuje genotip,
prenošenja fenotip i mutacije i
genetičkog razlikuje transfer
materijala genetičkog
bakterija. materijala.
Ekologija mikroorganizama
- Opisuje - Uočava staništa - Razvija pozitivan - Seminarski rad na
rasprostranjenost mikroorganizama i stav prema temu: ekologija
mikroorganizama i razlikuje zdravlju i higijeni. mikroorganizama.
objašnjava mikroorganizme
mikrofloru i kože, nosa i
mikrofaunu u digestivnog trakta.
zdravom
organizmu.
Uticaj spoljašnjih ageanasa na bakterije
- Opisuje sterilnost, - Razlikuje fičičke - Povezuje uzroke i - Posjeta
asepsu i agense i određuje posljedice. mikrobiološkoj
dezinfekciju i sterilnost i - Razvija pozitivan laboratoriji,
navodi fizičke dezinfekciju. prema higijeni i upoznavanje sa
agense. - Vrši komparaciju i zdravlju. postupcima
- Nabraja hemijske uočava sterilnosti i
ageanse i najznačajnije dizenfekcije.
objašnjava dezinficijense i
mehanizam antiseptike.
djelovanja.
Hemioterapeutici
- Objašnjava - Razlikuje difuzione - Usvaja načela - Referat na temu:
djelovanje i dilucionu metodu zdravog života. Hemioterapeutici.
hemioterapeutika i i uočava nastanak
antibiotika na rezistencije.
46
Formativni ciljevi
mikroorganizme i
navodi rezistenciju
mikroorganizama.
Infekcija i zarazna bolest
- Definiše infekciju i - Razlikuje vrste - Povezuje uzroke i - Pretraživanje
navodi vrste infekcija. posljedice. interneta na temu:
infekcija. - Uočava razliku u - Razvija osjećaj Infekcija i zarazna
- Navodi definiciju pojavi infekcija u lične odgovornosti bolest, diskusija
zarazne bolesti i odnosu na zarazne prema higijeni i zapažanja.
objašnjava bolesti. zdravlju.
posljedice
infekcije i zarazne
bolesti.
Osnovi epidemiologije zaraznih bolesti
- Definiše - Razlikuje - Razvija osjećaj - Pravljenje
epidemiologiju i Vogralikov lanac i lične odgovornosti tematskih panoa
njene zadatke i Gordonov trijas. prema higijeni i na temu: Faktori
navodi faktore - Analizira širenje zdravlju. neophodni za
neophodne za zaraze i način nastanak infekcija.
nastanak infekcije. javljanja.
- Objašnjava - Uočava mjere
prenošenje i način sprečavanja i
javljanja zaraznih suzbijanja zaraze.
bolesti.
- Navodi i opisuje
mjere za
sprečavanje i
suzbijanje zaraznih
bolesti.
Patogenost i virulencija
- Definiše - Razlikuje faktore - Uviđa važnost - Pretraživanje
patogenost i invazivnosti i očuvanja kvaliteta. interneta na temu:
virulenciju i navodi toksičnosti i Patogenost i
faktore patogene određuje virulencija,
aktivnosti. virulenciju. diskusija rezultata.
Imunologija
- Definiše - Upoređuje urođenu - Razvija sposobnost - Pravljenje
imunologiju i i stečenu opažanja. tematskih panoa
opisuje otpornost otpornost. - Razvija analitičko i na temu:
organizma. - Razlikuje logičko mišljenje. Otpornost
- Objašnjava spoljašnje i organizma.
nespecifičnu unutrašnje faktore.
otpornost i opisuje - Upoređuje antigen
spoljašnje i i imuni sistem.
unutrašnje faktore. - Analizira građu,
- Navodi i pojašnjava klase i vrste
specifičnu antitijela.
otpornost. - Razlikuje
- Objašnjava aglutinaciju,
humoralni imuni precipitaciju,
odgovor i opisuje litičke reakcije i
47
Formativni ciljevi
antitijela. reakcije
- Opisuje reakciju imobilizacije.
antigen-antitijelo. - Analizira
- Navodi i opsuje efektorne,
ćelijski imuni regulatorne i t-
odgovor. ćelije pamćenja.
- Definiše imunost i - Upoređuje
nabraja aktivnu i prirodnu i
pasivnu zaštitu. vještačku imunost.
- Opisuje vakcine i - Indentifikuje vrste
serume. vakcina, razlikuje
- Navodi definiciju homologne i
preosjetljivosti i heterologne
pojašnjava serume.
preosjetljivost - Razlikuje
ranog tipa. anafilaksu, artusov
- Pojašnjava fenomen,
preosjetljivost desenzibilizaciju i
kasnog tipa. serumsku bolest.
- Uočava značaj
turbekulinskog
testa, autoimune
bolesti i
imunodeficijencij.
Specijalna bakteriologija
- Navodi i pojašnjava - Pronalazi sličnosti i - Razvija pravilan - Pretraživanje
stafilokoke i razlike između odnos prema interneta na temu:
streptokoke. stafilokoka i zdravlju i higijeni. Specijalna
- Objašnjava streptokoka. bakteriologija.
najserije uz - Razlikuje
navođenje meningokoke i
meningokoke i gonokoke.
gonokoke. - Uočava simptome
- Pojašnjava difterije i
korinebakterijum tuberkuloze.
difterije i - Razlikuje
mikobakterijum klostridije, gasne
turbekulozis. ganglije i
- Opisuje bacilus botulinum.
antracis - Razlikuje
klostridijum tetani. enterobakterije.
- Objašnjava - Uočava pertusis ili
klostridije gasne veliki kašalj.
gangrene i - Uočava znake
klostridijum sifilisa.
botulinum.
- Upoznaje
enterobakterije.
- Objašnjava
bortodelu pertusis
- Opisuje treponemu
48
Formativni ciljevi
palidum.
Opšta virusologija
- Definiše i - Uočava građu, - Razvija sposobnost - Pravljenje
pojašnjava opšte hemijski sastav i zapažanja. tematskih panoa
karakteristike umnožavanje na temu: Opšte
virusa. virusa. karakteristike i
- Navodi i objašnjava - Razlikuje stvaranje građa virusa.
interferenciju, i vrste interferona.
tropizam i - Uočava i upređuje
selektivnost virusa. virusne infekcije.
- Nabraja i opisuje
virusne infekcije.
Specijalna virusologija
- Navodi i pojašnjva - Upoređuje - Razvija osjećaj - Prikaz slajdova
polio viruse, polioviruse, lične odgovornosti različitih vrsta
koksaki viruse i eho koksaki viruse i eho prema higijeni i Virusa.
viruse. viruse. zdravlju.
- Pojašnjava - Uočava grip ili
karakteristike virus influencu.
gripa. - Uočava oboljenja
- Opisuje virus koja izazivaju
mumpsa, morbila zauške i male
rabijesa i rubele. boginje.
- Navodi i pojašnjava - Razlikuje
virus humane prenošenje i
imunodeficijencije inficiranje hiv
. virusom.
- Upoznaje - Uočava i razlikuje
adenoviruse i infekcije izazvane
herpes viruse. adenovirusima.
- Navodi i pojašnjava - Pronalazi sličnosti i
viruse hepatitisa. razlike između
hepatitisa a i
hepatitisa b.

- Š. Radulović: Mikrobiologija sa epidemiologijom za II razred medicinske škole,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004.
- S. Stajić: Mikrobiologija za zdravstvenu struku, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Sarajevo, 1983.

- PC računar.
- LCD projektor.
- Projekciono platno.
- Slike.
- Šeme.

- Usmeno najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
49
- Pismenu provjeru znanja vršiti putem pismene vježbe - po jedna u polugodištu.


- Doktor medicine, specijalista za medicinsku mikrobiologiju;
- diplomirani biolog – mikrobiolog.

Znanja
Predmet Znanja
- Metabolizam - Hemija i biohemija - Enzimi
mikroorganizama - Krv
- Antigen i antitijela
50
1.2.6. BOTANIKA
1. Naziv predmeta: BOTANIKA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II 72 72
III
IV
Ukupno 72 72

- Sticanje osnovnih znanja o biljnoj ćeliji i njenom značaju za živi svijet.
- Usvajanje znanja o biljnim tkivima, njihovom sastavu, podjeli i funkciji.
- Sticanje znanja o morfologiji, metamorfozi i anatomiji biljnih organa.
- Shvatanje značaja procesa i razlikovanje tipova razmnožavanja kod biljaka.
- Upoznavanje sa kriterijumima sistematike biljaka i njihovom podjelom na
taksone.
- Uvježbavanje praktičnih vještina pri terenskom radu.
- Uočavanje značaja ekologije za ekosistem.
- Razvijanje svijesti o značaju očuvanja životne sredine.
51
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Biljna ćelija
- Definiše pojam - Razlikuje biljnu i - Razvija pozitivan - Prikaz skica, slika i
ćelije. životinjsku ćeliju. stav prema novim modela biljne
- Navodi - Analizira značaj saznanjima iz svoje ćelije.
specifičnosti, biljne ćelije za živi struke. - Priprema
nabraja i opisuje svijet. mikroskopskih
glavne djelove - Uočava preparata biljne
biljne ćelije. specifičnosti biljne ćelije.
- Upoznaje funkciju ćelije. - Uvježbavati
djelova biljne - Uočava glavne samostalan i grupni
ćelije. djelove biljne rad kod učenika.
- Objašnjava deobu ćelije i analizira
biljne ćelije. njihovu funkciju.
- Analizira proces
deobe biljne ćelije.
- Uočava
specifičnosti biljne
ćelije.
Biljna tkiva
- Definiše biljna - Vrednuje značaj - Razvija analitičko i - Prikaz skice, slike i
tkiva. tkiva i analizira logičko mišljenje. modela biljnih
- Nabraja biljna njihov sastav. tkiva.
tkiva i objašnjava - Vrši komparaciju - Pravljenje
njihovu podjelu. između tvornih i mikroskopskih
- Navodi razlike trajnih tkiva i preparata biljnih
između tvornih i uočava njihove tkiva.
trajnih tkiva i karakteristike.
opisuje njihove - Razlikuje tipove
morfološke tvornih tkiva.
osobine. - Indetifikuje ulogu
- Objašnjava građu i tvornih tkiva i
funkciju vršnih, uočava njihove
bočnih, umetnutih osnovne
i tkiva rane i karakteristike.
opisuje mjesto - Razlikuje tipove
njihove trajnih tkiva i
lokalizacije. indetifikuje
- Nabraja trajna njihovu ulogu.
tkiva, objašnjava
njihovu građu i
funkciju.
- Objašnjava
osnovne
karakteristike
pokoričnog,
parenhimskog,
mehaničkog,
sprovodnog i
sekrecionog tkiva.
52
Formativni ciljevi
Biljni organi (anatomija, morfologija i metamorfoza)
- Definiše biljne - Određuje porijeklo - Razvija svijest o - Pretraživanje
organe i objašnjava biljnih organa. uzročno interneta na temu:
njihovu - Analizira posljedičnim Biljni organi.
organizaciju. nastajanje i ulogu vezama odnosa Diskusija rezultata.
- Ilustruje nastanak klice. čovjeka i životne - Slike i grafikoni
klice i navodi njene - Indetifikuje biljne sredine. biljnih organa.
djelove. organe, shvata - Uvježbavati
- Opisuje od kojih ulogu i uočava samostalan i grupni
djelova klice njihove anatomske rad kod učenika.
nastaju organi. karakteristike. - Koristiti stručnu
- Nabraja vegetati- - Upoređuje funkcije literaturu.
vne biljne organe. korjena, stabla i
- Objašnjava građu i lista.
funkcije korjena. - Analizira značaj
- Pojašnjava resorpcije vode i
primanje vode i mineralnih
mineralnih materija.
materija. - Razmatra proces
- Pojašnjava transporta vode i
metamorfozu mineralnih
korjena. materija kao i
- Objašnjava građu i organskih
funkciju stabla. jedinjenja.
- Pojašnjava - Ocjenjuje značaj
transport vode i procesa fotosinteze
mineralnih i transpiracije.
materija kao i - Analizira procese
organskih koji se dešavaju u
jedinjenja. biljnim organima.
- Navodi razliku
između zeljastih i
drvenastih biljaka.
- Obrazlaže podjelu
drvenastih biljaka
na drveće, žbuno-
ve i polužbunove.
- Navodi djelove
lista, objašnjava
funkciju i nabraja
podjelu listova
prema položaju i
funkciji.
- Opisuje
metamorfozu
listova.
- Definiše proces
transpiracije i
fotosinteze.
- Obrazlaže značaj
procesa fotosinteze
53
Formativni ciljevi
za živi svijet.
Razmnožavanje kod biljaka
- Objašnjava značaj - Vrednuje značaj - Razvija svijest o - Izrada grafičkih
procesa procesa i razlikuje značaju prirodne radova vezanih za
razmnožavanja za tipove raznovrsnosti. tipove
biljke, životinje i razmnožavanja kod - Razvija sposobnost razmnožavanja
čovjeka. biljaka. opažanja. biljaka.
- Nabraja tipove - Upoređuje i uočava
razmnožavanja kod sličnosti i razlike
biljaka. između
- Pojašnjava vegetativnog,
vegetativno, bespolnog i polnog
bespolno i polno razmnožavanja.
razmnožavanje kod - Indetifikuje biljke
biljaka. koje se
- Nabraja i razmnožavaju
pojašnjava tipove vegetativno,
polnog procesa bespolno i polno.
razmnožavanja. - Razmatra procese
- Definiše proces razmnožavanja kod
oprašivanja i biljaka.
navodi tipove
oprašivanja.
- Opisuje proces
oplođenja i
objašnjava proces
razvića biljne
jedinke.
Organi za razmnožavanje kod cvjetnica
- Pojašnjava značaj - Razlikuje djelove - Razvija ekološku - Izrada tematskih
organa za cvjetova. svijest. panoa, cvijet,
razmnožavanje kod - Uočava funkciju sjemena i plod.
biljaka. cvijeta.
- Imenuje djelove - Upoređuje cimozne
organa za i recemozne cvasti.
razmnožavanje kod - Analizira proces
biljaka. oprašivanja.
- Opisuje građu - Upoređuje različite
cvijeta i navodi tipove oprašivanja.
funkciju njegovih - Analizira proces
pojedinih djelova. oplođenja.
- Definiše cvast i - Uočava ulogu
nabraja tipove sjemenog zametka.
cvasti. - Indetifikuje
- Objašnjava funkcije ploda.
nastanak sjemenog
zametka.
- Opisuje funkciju i
nabraja vrste
ploda.
- Definiše proces
54
Formativni ciljevi
oprašivanja, navodi
i pojašnjava tipove
oprašivanja.
- Opisuje proces
oplođenja.
- Objašnjava proces
razvića biljne
jedinke.
Klasifikacija (sistematika) biljaka
- Definiše ulogu - Uočava značaj - Razvija sposobnost - Upoznavanje
sistematike binarne zapažanja. učenika sa
biljaka. nomenklature. pojedinim
- Navodi sistematske - Razlikuje više i predstavnicima
kategorije ili niže biljke. biljaka.
taksone. - Analiza i - Posjeta botaničkoj
- Pojašnjava upoređivanje bašti i nacionalnom
botaničku i biljaka prema parku.
farmaceutsku obliku i građi. - Pretraživanje
nomenklaturu. - Idnetifikuje interneta.
- Obrazlaže podjelu predstavnike nižih i
biljaka na niže i viših biljaka. - Pretraživanje
više biljke. - Uočava razliku interneta na temu.
- Nabraja niže među pojedinim - Najznačajnije
biljke. predstavnicima familije
- Opisuje oblik, nižih biljaka. skrivenosjemenica.
građu i - Uočava razliku
razmnožavanje među pojedinim - Posjeta botaničkoj
algi. predstavnicima bašti, nacionalnom
- Pojašnjava razlike viših biljaka. parku i dr.
između modroze- - Upoređuje srodne
lenih, zelenih i karakteristike viših
mrkih algi. biljaka. .
- Nabraja - Vreduje značaj - Razvija svijest o
najznačajnije nižih i viših biljaka potrebi zaštite
predstavnike za životnu životne sredine.
modrozelenih, zajednicu, a
zelenih i mrkih posebno za čovjeka
algi. - Analizira značaj
- Opisuje oblik, algi u prirodi i za
građu i čovjeka.
razmnožavanje - Pronalazi osnovne
gljiva. sličnosti i razlike
- Nabraja između
najznačajnije Phycomycetes,
predstavnike Ascomycetes i
Phycomycetes, Basidiomycetes.
Ascomycetes i
Basidiomycetes.
- Opisuje građu
lišaja. - Uočava sličnosti i
- Definiše više biljke razlike između
55
Formativni ciljevi
i nabraja razdjele golosjemenjača i
viših biljaka. skrivenosje-
- Opisuje osnovne menjača.
karakteristike - Analizira razliku
mahovina i između
pojašnjava njihovo monokotiledonih i
razviće. dikotiledonih
- Nabraja biljaka.
najznačajnije - Uočava značaj
predstavnike familije kao i
mahovina. njihovih
- Opisuje osnovne predstavnika za
karakteristike farmaceutsku
rastavića. industriju.
- Objašnjava razviće - Uočava razlike i
rastavića i nabraja sličnosti između
njihove pojedinih familija i
najznačajnije rasprostranjenosti.
predstavnike. - Ističe značaj viših
- Opisuje osnovne biljaka u životnoj
karakteristike sredini.
papratnjača, - Vrednuje značaj
objašnjava razviće viših biljaka za
i navodi čovjeka
najznačajnije prvenstveno za
predstavnike farmaceutsku
papratnjača. industriju.
- Opisuje biljke sa - Ističe značaj viših
sjemenom. biljaka u životnoj
- Navodi osnovne sredini.
karakteristike - Analizira značaj
golosjemenjača i viših biljaka za
nabraja njihove čovjeka
najznačajnije prvenstveno za
familije. farmaceutsku
- Opisuje industriju.
karakteristike
Ginkgoaceae,
Pinaceae i
Cupresaceae, i
nabraja njihove
najznačajnije
predstavnike.
- Ilustruje osnovne
karakteristike
skrivenosjemenica.
- Nabraja - Sakuplja biljke i
najznačajnije izrađuje
familije herbarijum.
skrivenosjemenica,
opisuje njihove
56
Formativni ciljevi
odlike i nabraja
njihove
predstavnike:
- Ranunculaceae,
- Berberidaceae,
- Papaveraceae,
- Fumariaceae,
- Fagaceae,
- Betulaceae
- Juglandaceae,
- Caryophyllaceae,
- Brassicaceae,
- Ericaceae,
- Primulaceae,
- Tiliaceae,
- Malvaceae,
- Euphorbiaceae,
- Rosaceae,
- Fabaceae,
- Malaceae,
- Amygdalaceae,
- Punicaceae,
- Hyppocastanaceae,
- Linaceae,
- Apiaceae,
- Rhamnaceae,
- Apocynaceae,
- Gentianaceae,
- Sambucaceae,
- Oleaceae,
- Valerianaceae,
- Solanaceae,
- Scrophulariaceae,
- Plantaginaceae,
- Lamiaceae,
- Asteraceae,
- Liliaceae,
- Iridaceae,
- Poaceae,
- Orchidaceae.
Osnovni principi ekologije
- Definiše ekologiju - Uočava značaj - Razvija ekološku - Video prezentacije
kao biološku ekologije. svijest. o izvorima
nauku. - Upoređuje odnose zagađenja.
- Nabraja ekološke među živim bićima. - Zakoni o zaštiti
faktore. - Analizira ekološke životne sredine.
- Nabraja stadijume faktore. - Izrada tematskih
organizacije živih - Indetifikuje izvore panoa - zaštita
bića na zemlji. zagađenja. životne sredine.
- Objašnjava značaj - Vrednuje značaj
ekoloških faktora mjera koje se
57
Formativni ciljevi
na biljne sprovode za
zajednice. smanjenje
- Ilustruje izvore i zagađenja.
vrste zagađenja.
- Navodi mjere
zaštite protiv
raznih vidova
zagađenja.
- Nabraja biiljke kao
indikatore stepena
zagađenja.

- R. Jančić: BOTANIKA za II razred medicinske škole, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Beograd, 2006.
- D. Baloš: BIOLOGIJA za I razred medicinske i veterinarske škole, Zavod za
udžbenike i nastavna sredstva, Beograd, Zavod za školstvo, Podgorica, 1992.
- R. Marinović: Osnovi mikrologije i lihenologije, Beogradski izdavačko-grafički
zavod, Beograd, 1983.
- Ž. Tešić, R. Marinović: Sistematika nižih biljaka, Zavod za izdavanje udžbenika
Srbije, Beograd, 1981.
- B. Tatić, V. Blečić: Sistematika i filogenija viših biljaka, Univerzitet u Prištini,
Zavod za udžbenike i nastavna sredstva, Priština, 1996.
- J. Rohlena: Conspectus florae Montenegrinae, Vydano odpory ministarstva
skolstvi a Narodni rady badatelske v Praze, Praha, 1942.

- Opremljen biološki kabinet ili specijalizovana učionica.
- Kompjuter sa lcd projektorom i internet konekcijom.
- Modeli.
- Slike.
- Šeme.
- Enciklopedije i stručni časopisi.

- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu
- Pismena provjera znanja – pismena vježba (dvije u polugodištu).


- Profesor biologije;
- diplomirani biolog.
58
Znanja
Predmet Znanja
- Biljna ćelija - Biologija - Biljna ćelija
- Biljna tkiva - Biljna tkiva
- Biljni organi - Biljni organi
- Razmnožavanje biljaka - Razmnožavanje biljaka
- Sistematika biljaka - Ljekovite biljke,
- Klasifikacija biljaka - Farmakognozija - Ljekovito bilje, droge,
- Biljna ćelija proizvodnja droga
- Biljna tkiva
- Droge
- Biljna ćelija - Praktična nastava - Preparati
- Biljna tkiva - Pravljenje preparata
- Droge - Sakupljanje biljaka
59
1.2.7. FIZIKALNA TERAPIJA
1. Naziv predmeta: FIZIKALNA TERAPIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 36 36
II 36 36
III
IV
Ukupno 72 72

- Upoznavanje učenika sa osnovnim pojmovima, činjenicama i zakonitostima iz
oblasti masaže.
- Sticanje znanja o značaju i vrstama relaksacije, masažnih međuhvatova i
masažnih hvatova.
- Upozanavanje sa tehnikama masaže glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha,
leđa, gornjih i donjih ekstremiteta.
- Upoznavanje sa fiziološkiim i refleksnim dejstvom masaže na kožu, mišiće,
zglobove, krvotok, nervni sistem.
- Sticanje znanja o mogućim indikacijama i kontraindikacijama za primjenu
odgovarajućih tehnika masaže.
- Razvija pravilan odnos prema zdravlju kao društvenoj vrijednosti.
- Osposobljavanje za nastavak stručnog usavršavanja.
60
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Masaža - pojam i podjela
- Poznaje istorijat, - Vrednuje značaj - Razvija pozitivan - Prikazivanje
navodi definiciju masaže u procesu stav prema novim slajdova na kojima
i objašnjava rehabilitacije. saznanjima. su objašnjene
značaj manuelne - Razlikuje - Razvija logičko različite vrste
masaže. indikacije i rasuđivanje. masaže.
- Navodi različite kontraindikacije.
vrste masaže, - Izražava pravilan - Video prikaz
objašnjava efekte, postupak izvođenja pravilnog postupka
trajanje, masaže. pripreme pacijenta
indikacije i - Razlikuje sredstva za masažu i
kontraindikacije. za masažu. postupaka
- Opisuje postupke: - Analizira postupak izvođenja
uspostavljanja i pripreme pacijenta manuelne masaže.
prekidanja dodira, za masažu i izbora
manuelnu masažu i odgovarajućih
masažne hvatove. sredstava za
- Poznaje ulogu masažu.
masaže u procesu
rehabilitacije.
- Navodi sredstva za
masažu.
- Opisuje opremu u
prostoriji za
masažu.
- Objašnjava odnos
stručnog lica
prema bolesniku i
tehnike pripreme
bolesnika za
masažu.
Relaksacija
- Navodi definiciju - Vrednuje značaj - Uočava značaj - Prikazivanje slika i
relaksacije i relaksacije. relaksacije u grafikona na
pojašnjava - Upoređuje lokalnu, očuvanju kojima su
relaksacione progresivnu i zdravstvenog objašnjeni
položaje. totalnu stanja čovjeka. relaksacioni
- Objašnjava razlike relaksaciju. položaji.
između lokalne, - Razlikuje - Šematski prikaz
preogresivne i relaksacione sredstava za
totalne položaje i analizira masažu.
relaksacije. dejstvo
- Opisuje položaje relaksacije.
za masažu - Upoređuje
pojedinih djelova masažne tehnike.
tijela. - Razlikuje sredstva
- Opisuje srednji za masažu.
fiziološki položaj. - Analizira značaj
- Navodi sredstva za meditacije.
61
Formativni ciljevi
masažu. - Vrednuje značaj
- Poznaje masažne disanja u hari.
tehnike.
- Zna dejstvo
relaksacije i
poznaje
relaksirane mišiće.
- Navodi položaje
fizioterapeutskog
tehničara pri
masaži.
- Nabraja sredstva
za masažu.
- Pojašnjava
meditaciju.
- Demonstrira
disanje u hari.
Masažni hvatovi (glađenje, trlanje, gnječenje, lupkanje, vibracije)
- Objašnjava pojam - Razlikuje masažne - Razvija pozitivan - Izrada seminarskih
masažnih hvatova. hvatove i analizira stav prema radova.
- Navodi masažne dejstvo svakog zdravlju.
hvatove: glađenje, masažnog hvata. - Shvata potrebu
trljanje, - Vrednuje značaj povezivanja teorije
gnječenje, planiranja trajanja i prakse.
lupkanje, vibracije svakog masažnog
i objašnjava hvata.
posebno svaku - Upoređuje
tehniku. metodike i
- Poznaje metodiku, analizira dejstva
trajanje i glađenja, trljanja
djelovanje svakog gnječenja,
masažnog hvata. lupkanja i
- Poznaje pravac vibracije.
masaže. - Upoređuje
- Nabraja sredstva masažne položaje i
za masažu. sredstva za
- Navodi indikacije i masažu.
kontraindikacije za - Vrednuje značaj
svaki masažni hvat. stvaranja
- Zna mjesta opušteneog
primjene i način okruženja.
izvođenja svakog
masažnog hvata.
- Navodi intenzitet
pritiska kojim se
izvodi svaki
masažni hvat.
- Poznaje broj
terapeutskih
pokreta u minuti
kod masažnog
62
Formativni ciljevi
hvata lupkanja.
Masažni međuhvatovi (češljanje, peglanje, valjanje, štipkanje, istezanje tkiva,
rastresanje)
- Navodi definiciju - Razlikuje masažne - Razvija svijest o - Video zapis,
masažnih međuhvatove. profesionalnoj tehnika izvođenja
međuhvatova. - Uočava način odgovornosti. masažnih
- Objašnjava izvođenja - Navikava se na međuhvatova.
kombinovanje masažnih sistematičnost u
masažnih hvatova i međuhvatova. radu.
međuhvatova. - Vrednuje značaj - Razvija pozitivan
- Opisuje način određivanja dužine stav prema
izvođenja i trajanja svakog zdravlju.
primjenu masažnih masažnog
međuhvatova. međuhvata.
- Nabraja sredstva - Analizira dejstvo
za masažu. masažnih
- Demonstrira međuhvatova
masažne češljanja,
međuhvatove i peglanja, valjanja,
masažne položaje. štipkanja,
- Zna kod kojih se istezanja tkiva,
oboljenja rastezanja itd.
primjenjuje svaki - Vrednuje značaj
masažni međuhvat. adekvatnog
- Zna položaja bolesnika
kontraindikacije za za izvođenje
masažne masažnih
međuhvatove. međuhvatova.
- Poznaje češljanje , - Analizira indikacije
peglanje, valjanje, kod kojih se
štipkanje i masažni
istezanje tkiva, međuhvatovi mogu
rastresanje i primijeniti.
njihovo dejstvo. - Vrednuje značaj
izrade plana
masažnih hvatova i
međuhvatova.
- Razlikuje sredstva
za masažu.
63
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Tehnika masaže pojedinih djelova tijela
- Nabraja i - Analizira dejstvo - Razvija kulturu - Prikaz slika iz
pojašnjava tehnike masaže na dijaloga i anatomskog atlasa
masaže pojedinih pojedine djelove komunikacije sa mišićne grupe na
djelova tijela. tijela. pacijentima. kojima se izvode
- Zna topografske - Uočava pravac - Razvija osjećaj tehnike masaže.
anatomije tih masažnih pokreta. profesionalne - Video prikaz
djelova tijela. - Uočava mišićne odgovornosti. tehnike masaže
- Definiše mišićne grupe i imenuje ih - Razvija pozitivan pojedinih djelova
grupe i inervaciju - Vrednuje značaj stav prema tijela.
na tim djelovima. planiranja zdravlju. - Demonstracija
- Nabraja pravce masažnih hvatova pravca masažnog
svih masažnih međuhvatova. hvata.
pokreta. - Analizira indikacije
- Poznaje masažne i kontraindikacije
položaje, sredstva pri masaži
za masažu i pojedinih djelova
trajanje masaže tijela.
pojedinih djelova - Upoređuje i
tijela. analizira tehnike
- Nabraja masažne masaže pojedinih
hvatove i djelova tijela.
međuhvatove koji - Izražava dužinu
se koriste. trajanja masaže.
- Navodi indikacije i - Analizira masažu
kontraindikacije mišićnih grupa i
pri masaži nerava.
pojedinih djelova
tijela.
- Navodi masažu
najvažnijih nerava
pojedinih djelova
tijela.
Masaža glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha, leđa, gornjih i donjih ekstremiteta)
- Poznaje masažne - Analizira i - Razvija osjećaj - Posjete spa
hvatove koji se upoređuje dejstvo odgovornosti i centrima.
koriste kod masaže masažnih hvatova spremnosti za - Video prikaz
glave, vrata, lica, koji se koriste pri timski rad. tehnika masaže:
grudnog koša, masaži glave, - Razvija glave, vrata,
trbuha, leđa, vrata, lica, samopouzdanje. grudnog koša,
gornjih i donjih grudnog koša, trbuha, leđa,
ekstremiteta. trbuha, leđa, gornjih i donjih
- Pojašnjava gornjih i donjih ekstremiteta-
topografske ekstremiteta. analiza položaja i
anatomije tih - Uočava tehnika izvođenja
djelova tijela. topografske od strane učenika.
- Zna mišićne grupe anatomije tih - Prikaz slika iz
koje se nalaze na djelova tijela. anatomskog atlasa
tim djelovima - Upoređuje dužine mišićne grupe na
64
Formativni ciljevi
tijela. trajanja svake kojima se izvode
-Opisuje masažu masaže. tehnike masaže.
najvažnijih nerava - Uočava položaje u - Prikaz slika
i metodiku kojima se masaža različitih masažnih
izvođenja. izvodi. položaja.
-Zna trajanje svake - Analizira indikacije
masaže. i kontraindikacije
-Poznaje sredstva kod različitih vrsta
za masažu koja masaža.
određuje prema - Vrednuje značaj
tipu kože. adekvatnog
-Opisuje položaje položaja klijenta
pri masaži prilikom masaže i
pojedinih djelova izbor
tijela. odgovarajućih
-Nabraja indikacije sredstava za
i kontraindikacije. masažu.
-Opisuje dejstvo - Analizira masažne
masaža i njihovu hvatove i
metodiku međuhvatove i
izvođenja. shvata njihovo
-Objašnjava masažu dejstvo.
prednje i zadnje - Upoređuje
strane površinski i duboki
ekstremiteta. pritisak kod
masaže.
Indikacije i kontrandikacije
- Definiše pojam - Razlikuje - Uviđa važnost lične - Pretraživanje web
indikacije. indikacije od odgovornosti stranica na temu:
- Navodi i kontraindikacija. prema higijeni i Indikacije i
pojašnjava - Analizira sve zdravlju. kontraindikacije i
indikacije: povrede povrede, - Preuzima mogućnost
mekih tkiva, oboljenja, odgovornost za primjene masaže
prelome kostiju, deformacije sopstveno zdravlje. na različita
kontrakture, kontrakture i oboljenja; analiza
ožiljke, promjene kod zapažanja.
deformacije kojih se može - Primjena
kičmenog stuba, primjeniti masaža. refleksologije.
bolesti centralnog i - Uočava sva - Prikaz slika
perifernog nervnog zapaljenja, različitih vrsta
sistema, oboljenja i procese oboljenja, rad u
kardiovaskularna kod kojih se parovima,
oboljenja, masaža ne može razvrstavanje slika
degenerativna primijeniti tj. prema
reumatska kontraindikovana odgovarajućim
oboljenja je. tehnikama masaže.
zglobova, - Određuje
degenerativna odgovarajuću
reumatska masažu prema tipu
oboljenja oboljenja.
65
Formativni ciljevi
kičmenog stuba. - Analizira indikacije
- Objašnjava pojam i kontraindikacije.
kontraindikacije i - Vrednuje značaj
navodi oboljenja, pregleda kože
akutna zapaljenja, mišića zglobova.
gnjojne procese,
infektivna
oboljenja, maligne
procese, krvarenja
i sklonost ka
krvarenju,
zapaljenje vena i
limfnih puteva,
opekotina i dr.
- Pojašnjava
indikacije –
povrede mekih
tkiva,
postraumatske
kontrakture,
ožiljci, fantomski
bol, deformacije
kičmenog stuba,
morbus Bechterew
vanzglobni
reumatizam,
mlitave i spastične
pareze i paralize
kardiovaskularna
oboljenja,
nesanica, i dr.
- Poznaje pojam
kontraindikacija i
navodi oboljenja
kod kojih se
masaža ne može
primijeniti.
- Opisuje pripremu
bolesnika za
masažu i
provjerava stanje
kože cirkulacije i
limfotoka.
- Poznaje tonus
mišića kontrakture
zglobova, mjesto
izlaska nerva ili
put nervnog stabla.
Fizikalno-kozmetoterapijske procedure
- Upounaje različite - Uočava postupak - Shvata značaj - Šematski prikaz
66
Formativni ciljevi
oblike primjene različitih posvećivanja humane ćelije
mehanoterapijskih mehanoterapijskih pažnje sopstvenom gledane
procedura. procedura i organizmu kao i svjetlosnim i
- Pojašnjava mehanoterapije sa ulogu pojedinih elektronskim
djelovanje posebnim osvrtom fizikalno- mikroskopom.
mehanoterapijskih na higijensku i kozmetoterapijskih - Prepoznavanje
procedura na kozmetološku procedura u različitih vrsta
tkiva. masažu. poboljšanju tkiva ilustrovanih
- Upoznaje - Uočava postupak kvaliteta života. crtežom ili slikom.
indikacije i primjene - Demonstriranje
kontraindikacije jednostavnijih građe organa na
primjene elektroprocedura. modelu ili slici
mehanoterapijskih - Analizira postupke (primjeri).
procedura. izvođenja
- Navodi osnove kinezioterapije.
kinezioterapije i - Upoređuje
pojašnjava njen postupke izvođenja
značaj za lokalnih i opštih
kozmetologiju. hidro i
- Pojašnjava balneoprocedura.
različite oblike
hidroterapijskih i
balneoprocedura.
Kvarcne i soluks lampe u kozmetičkoj praksi
- Upoznaje opšte - Uočava postupak - Shvata značaj - Demonstriranje na
karakteristike rukovanja soluks i svjetlosti za modelu skeleta i
svjetlosti. kvarc lampama i organizam, modelima
- Pojašnjava određivanja povoljnih i pojedinačnih
biološko i biodeze. nepovoljnih kostiju.
fiziološko dejstvo - Analizira postupke djelovanja
svjetlosti na preduzimanja svjetlosti na
organizam. mjera zaštite. organizam.
- Objašnjava razliku
između prirodnog i
vještačkog izvora
svjetlosti.
- Pojašnjava
sinergističko i
antagonističko
djelovanje
svjetlosti,
indikacije i
kontraindikacije.
Sauna i toplotne procedure
- Upoznaje različite - Uočava primjenu - Shvata značaj
izvore i oblike najčešćih oblika spoljašnjih faktora
toplote (povišena, termoterapijskih za dobro
snižena, nulta i procedura. funkcionisanje
vlažna). organizma.
- Pojašnjava načine
67
Formativni ciljevi
prenošenja toplote
i njihova fiziološka
dejstva.
- Objašnjava
udružena
djelovanja toplote
sa drugim
ageansima,
indikacije i
kontraindikacije.

- Z. Miletić, S. Zorić: Osnovi masaže, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 1996.
- L. Lidel, S. Tomas: Masaža, Panonia, Novi Sad, 2005.
- J. Milošević, M. Stošić: Tehnike akumpresure, Beograd, 2003.
- V. Mihajlović: Fizikalna terapija, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2002.

- Crteži.
- Stručna literatura.
- Stručni časopisi.
- Prospekti.
- Grafoskop.
- Računar.
- Projektor.
- Internet konekcija.

- Usmeno provjeravanje znanja, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.


- Specijalista fizikalne medicine;
- diplomirani fizioterapeut, specijalista I stepena fizikalne terapije.
68
Znanja
Predmet Znanja
- Masaža pojedinih djelova - Anatomija i fiziologija - Mišići
tijela - Zglobovi
- Fizikalno-
kozmetoterapijske
procedure
- Fizikalno- - Kozmetologija - Kozmetički proizvodi
kozmetoterapijske
procedure
- Fizikalno- - Estetska njega - Kozmetoterapijske
kozmetoterapijske procedure i njega kože
procedure - Primjena toplotnih agenasa
- Kvarcne i soluks lampe u u kozmetici
kozmetičkoj praksi - Fototerapijske procedure
- Masaža – pojam i podjela - Masaža
- Masaža – pojam i podjela - Praktična nastava - Masaža
- Relaksacija - Relaksacija
- Masažni hvatovi - Masažni hvatovi
- Masažni međuhvatovi - Masažni međuhvatovi
- Tehnika masaže pojedinih - Masaža glave, vrata, lica,
djelova tijela grudnog koša, trbuha, leđa,
- Masaža glave, vrata, lica, gornjih i donjih
grudnog koša, trbuha, ekstremiteta
leđa, gornjih i donjih - Fizikalne i
ekstremiteta kozmetoterapijske
- Indikacije i procedure
kontraindikacije - Kvarcne lampe i soluks
- Fizikalno- lampe u kozmetičkoj praksi
kozmetoterapijske - Termoterapija – peloid,
procedure parafin, hidrolokator,
- Kvarcne lampe i soluks sauna
lampe u kozmetičkoj - Velnes
praksi
- Sauna i toplotne
procedure
69
1.2.8. ESTETSKA NJEGA
1. Naziv predmeta: ESTETSKA NJEGA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II 36 36
III 36 36
IV 33 33
Ukupno 105 105

- Sticanje znanja o procedurama kojima se unapređuje lična higijena u očuvanju
estetskog izgleda.
- Sticanje znanja o procedurama kojima se obezbjeđuje zaštita funkcije kože,
njega kože, ublažavanje i otklanjanje nedostataka sa kože.
- Sticanje znanja o procedurama dekoracije kože, kose i nokata.
- Povezivanje teorijskih znanja sa drugim predmetima: kozmetologijom,
dermatologijom i fizikalnom terapijom.
- Povezivanje teorijskih znanja sa praktičnim radom koji se odvija u kozmetičkom
salonu.
- Razvijanje smisla za organizovani rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Sticanje sposobnosti korišćenja odgovarajuće literature preko knjiga i
kompjuterske pretrage.
70
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Estetska njega i predmet proučavanja
- Definiše estetsku - Interpretira - Razumije ulogu
njegu. estetsku njegu. estetske njege za
- Upoznaje cilj i - Interpretira cilj i održanje zdravlja i
značaj estetske značaj ljepote.
njege. proučavanja
estetske njege.
Ustanove za estetsku njegu
- Upoznaje ustanove - Razlikuje ustanove - Obilazak ustanove
za estetsku njegu. za estetsku njegu. za estetsku njegu.
- Upoznaje - Analizira
kozmetički salon i organizaciju rada u
organizaciju rada. kozmetičkom
salonu.
- Analizira pravila
ponašanja i rad
medicinskog
kozmetičara.
Dezinfekcija, sterilizacija
- Definiše - Interpretire - Razvija svijest o - Pokazivanje
dezinfekciju i dezinfekciju i prevenciji primjeraka
sterilizaciju. razlikuje metode zdravlja. sredstava za
- Pojašnjava metode dezinfekcije. dezinfekciju i
dezinfekcije. - Interpretira demnonstracija
sterilizaciju i njihovog
razlikuje metode korištenja.
sterilizacije.
Koža kao organ
- Upoznaje kožu kao - Razlikuje slojeve - Razvija sposobnost - Prikazivanje slika
organ. kože. opažanja. kože i njenih
- Navodi tipove - Analizira fiziološku slojeva.
kože. ulogu kože.
- Razlikuje tipove
kože.
Masaža
- Upoznaje masažu - Interpretira - Prepoznaje ulogu - Kratki filmovi o
kao metodu njege. masažu kao poštovanja izvođenju različitih
- Navodi vrste metodu njege i senzibiliteta vrsta masaže.
masaža. unapređenja čovjeka prema
- Opisuje fiziološko zdravlja. svom tijelu za
dejstvo masaže. - Razlikuje masažu svoju profesiju.
prema vrsti
mehaničkog
agensa, namjeni i
površini.
- Analizira sredstva
za masažu.
- Poznaje fizičko
dejstvo masaže.
71
Formativni ciljevi
Akupresura i refleksoterapija
- Opisuje - Interpretira - Film ili slike –
akupresuru. akupresuru. Prikaz akupresure i
- Navodi vrste - Razlikuje vrste refleksoterapije.
akupresure. akupresure.
- Opisuje - Interpretira
refleksoterapiju. akupresuru.
- Poznaje teoriju
zona.
Primjena toplotnih agenasa u kozmetologiji
- Upoznavanje - Interpretira - Shvata značaj - Film ili slika –
termoterapijske termoterapijske toplote i dobre Prikaz
procedure. procedure. regulacije za dobro termoterapijskih
- Navodi toplotne - Poznaje fiziološke funkcionisanje procedura.
agense u aspekte. organizma.
kozmetoterapiji. - Razlikuje toplotne
agense u
kozmetoterapiji.
- Poznaje
krioterapiju kao
kozmetoterapijsku
proceduru.
Primjena hidroterapije u kozmetoterapiji
- Upoznaje - Interpretira - Film ili slika –
hidroterapiju kao hidroterapiju. Prikaz
metodu u - Poznaje fiziološko hidroterapijskih
kozmetoterapiji. dejstvo procedura.
- Upoznaje fiziološko hidroterapijskih
dejstvo i vrste procedura.
hidroterapijskih - Razlikuje vrste
procedura. hidroterapijskih
procedura.
Depilacija i epilacija
- Upoznaje se sa - Razlikuje postupke - Razvija - Film ili slika –
metodama depilacije profesionalnu Prikaz depilacije i
depilacije i - Razlikuje postupke odgovornost. epilacije.
epilacije. . epilacije.
72
Razred:TREĆI
Formativni ciljevi
Kozmetodijagnostika
- Pojašnjavanje - Inerpretira - Razvija - Rad u parovima –
pojam kozmetodijagnosti komunikacijske Vježba izvođenja
kozmetodijagno- ku kao skup radnji vještine. kozmetodijagno-
stike. i procedura. - Razvija senzibilitet stike.
- Obrazlaže - Interpretira prema klijentu.
anamnezu i anamnezu i
kozmetičku utvrđuje
dijagnostiku. kozmetičku
dijagnozu.
Elektroterapijske procedure
- Upoznaje - Interpretira - Razvija - Film ili slike –
elektroterapijske elektroterapijske profesionalnu Prikaz izvođenja
procedure. procedure. odgovornost. elektroterapije.
- Obrazlaže biološko - Analizira biološko
dejstvo djelovanje struje.
jednosmjerne i - Analizira efekte
naizmjenične djelovanja
električne struje. galvanske struje.
- Analizira efekat
neofaradske
struje-miolifting.
- Analizira efekte
djelovanja
naizmjeničnih
interferentnih
struja.
Fototerapijske procedure
- Upoznaje - Interpretira - Shvata značaj - Film ili slike –
fototerapijske fototerapijske svjetlosti za Prikaz izvođenja
procedure. procedure. organizam, elektroterapije.
- Obrazlaže - Analizira efekte povoljnih i
primjenu biološkog dejstva, nepovoljnih
infracrvenih, infracrvenih, djelovanja
vidljivih i vidljivih i svjetlosti na
ultraljubičastih ultraljubičastih organizam.
zraka u zraka.
kozmetoterapiji. - Analizira primjenu
infracrvenih zraka
u kozmetoterapiji.
- Analizira primjenu
vidljivih zraka u
kozmetoterapiji.
ultraljubičastih
zraka u
kozmetoterapiji.
- Analizira
hromoterapiju u
njezi lica i tijela.
73
Formativni ciljevi
polihromatske
(bioptrom lampa)i
monohromatske
vrijednosti (laser)
u kozmetoterapiji.
Primjena ultrazvuka u estetskoj njezi
- Obrazlaže - Interpretira sonu - Film ili slike –
primjenu terapiju u Prikaz upotrebe
ultrazvuka u estetskoj njezi. ultrazvuka u
estetskoj njezi. - Analizira biološko estetskoj njezi.
dejstvo i primjenu
ultrazvuka u
estetskoj njezi.
Kozmetoterapijske procedure i njega kože
- Upoznaje osnovne - Interpretira - Razvija sposobnost
kozmetoterapijske hemijsko čišćenje opažanja i
procedure. različitih tipova razlikovanja tipova
- Opisuje kože. i stanja kože.
karakteristike i - Inerpretira piling i
tretmane različitih koonedokspresiju
tipova kože. kože.
- Opisuje - Analizira primjenu
karakteristike i maski za različite
tretmane različitih tipove i stanja
stanja kože. kože.
- Opisuje estetske - Analizira
procedure u karakteristike i
tretmanu njegu suve kože.
dishromija. - Analizira
karakteristike i
njegu masne i
mješovite kože.
- Analizira
karakteristike i
njegu aknozne
kože.
- Analizira
karakteristike i
njegu kože
zahvaćene
serijumom.
- Analizira
karakteristike i
njegu kože sa
eritemom.
- Analizira
karakteristike kože
sa dishromijama
- Analizira tretmane
za kožu sa
74
Formativni ciljevi
dishromijama.
Kozmetoterapijske procedure u tretmanima celulita
- Obrazlaže pojam - Interpretira pojam
celulita, uzroke celulita.
nastajanja i oblike. - Analizira uzroke
- Opisuje nastajanja i oblike.
kozmetoterapijske - Analizira
procedure u kozmetoterapijske
tretmanima procedure u
celulita. tretmanima
celulita.
75
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Estetske procedure u njezi ruku i stopala
- Pojašnjava - Inerpretira - Razvija estetsku - Prikaz opreme i
pojmove manikir i pojmove manikir i svijest. preparata za njegu
pedikir. pedikir kao i dekoraciju ruku i
- Navodi opremu za procedure u njegi stopala.
manikir i pedikir. ruku i stopala. - Prikaz slika za
- Opisuje promjene - Poznaje opremu za različitim vrstama
na šakama i manikir i pedikir. promjena na koži
noktima. - Analizira promjene ruku i stopala.
- Opisuje estetske na šakama i
procedure njege i noktima.
dekoracije ruku i - Analizira
nokata. procedure njege
- Opisuje promjene ruku.
na stopalima. - Analizira preparate
- Opisuje procedure za njegu i
estetske njege dekoraciju nokata.
stopala. - Analizira
procedure njege i
dekoracije nokata.
- Analizira promjene
na stopalima.
- Analizira
procedure estetske
njege stopala.
Dekorativne i korektivne estetske procedure
- Navodi dekorativne - Interpretira - Pretraživanje
i korektivne dekorativne i interneta:
estetske korektivne - Puderi i rumenila
procedure. estetske u industriji i na
- Navodi dekorativne procedure. tržištu.
preparate za lice. - Analizira pudere za - Dekoracija obrva –
- Opisuje procedure lice. vježba u parovima.
dekoracije - Analizira rumenila
periokularne i ruževe za lice.
regije. - Analizira
- Opisuje procedure procedure
dekoracije usana. dekoracije obrva.
- Opisuje procedure - Analizira
šminkanja. procedure
dekoracije
trepavica.
- Analizira
procedure
korekcije i
dekoracije očnih
kapaka.
- Analizira
procedure
dekoracije usana.
76
Formativni ciljevi
- Analizira
procedure
šminkanja za
različite prilike.
- Analizira
procedure trajne
šminke.
Sociološki, psihološki i medicinski aspekti estetske njege
- Opisuje povezanost - Interpretira - Formira svoj stav o - Diskusija:
estetske njege i povezanost njegovanju - Estetika i
mode, zdravlja i estetske njege i prorodnog izgleda zdravlje.
njege bolesnika. izgleda mode, ljepote i - Prednosti i
ljepote i šarma. mogućnostima nedostaci estetske
- Interpretira estetske hirurgije. hirurgije.
estetski izgled i
zdravlje.
- Interpretira ulogu
estetske hirurgije
u estetskoj njezi.
Zaštita od profesionalnih estetskih poremećaja
- Navodi mjere - Interpretira vrste - Razvija svijest o
zaštite i zaštitnih uzroka povreda i potrebi zaštite na
sredstava. profesionalnih radu.
bolesti.
- Analizira mjere
zaštite i zaštitna
sredstva.

- S. Mazić, B. Kovčić, J. Marković: Estetska njega I, Zavod za udžbenike, Beograd,
2006.
- S. Mazić, S. Mazić-Radovanović, M. Đujić, N. Vujasinović: Estetska njega II,
Zavod za udžbenike, Beograd, 2006.
- S. Mazić, S. Mazić- Radovanović, M. Katančević: Estetska njega II, III i IV razred
medicinskih i stučnih škola- Zavod za udžbenike, Beograd. 2004.

- Grafoskop.
- Kompjuter sa priključkom za internet.
- Video projektor.

- Znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i pismeno (pismenom vježbom poslije
svake oblasti).
- Učenik dobija minimum po jednu ocjenu u svakom klasifikacionom periodu.
77

- Specijalista kozmetologije;
- specijalista fizikalne medicine.

Znanja
Predmet Znanja
- Njega kože - Kozmetologija - Emulzije
- Koža i njeni izdanci - Maske
- Preparati za uljepšavanje
- Koža kao organ
- Kozmetoterapijske - Fizikalna terapija - Fizikalno-
procedure i njega kože kozmetoterapijske
- Primjena toplotnih procedure
agenasa u kozmetici - Kvarcne i soluks lampe u
- Fototerapijske procedure kozmetičkoj praksi
- Masaža - Masaža – pojam i podjela
- Moralne obaveze - Etika - Komunikacija sa klijentom
medicinskog radnika - Sociološko, psihološki i
medicinski aspekti estetske
njege
78
1.2.9. KOZMETOLOGIJA
1. Naziv predmeta: KOZMETOLOGIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II 72 72
III 72 72
IV 66 66
Ukupno 210 210

- Upoznavanje sa morfološkim i fiziološkim karakteristikama kože i njenih
izdanaka.
- Sticanje znanja o osobinama kozmetičkih sirovina i biološkom djelovanju.
- Sticanje znanja o sastavu i načinu izrade kozmetičkih proizvoda.
- Poznavanje zakonskih propisa koji regulišu upotrebu kozmetičkih sirovina i
kozmetičkih proizvoda.
- Povezivanje teorijskih znanja sa praktičnim radom koji se odvija u sklopu
proizvodnog ciklusa u materijalnoj proizvodnji.
- Razvijanje smisla za organizacioni rad, tačnost, sistematičnost i urednost.
- Sticanje sposobnosti korišćenja odgovarajuće literature preko knjiga i
kompjuterske pretrage.
79
Razred: DRUGI
Formativni ciljevi
Kozmetologija, predmet proučavanja
- Definiše - Intepretira - Razvija analitičko
kozmetologiju kao kozmetologiju kao mišljenje.
naučnu disciplinu. naučnu disciplinu i
- Upoznaje se sa kratak istorijat.
ciljem proučavanja i - Razlikuje – opštu,
podjelom dekorativnu i
kozmetologije. medicinsku
kozmetologiju.
Građa i funkcija kože i njenih izdanaka
- Upoznaje strukturu - Razlikuje slojeve - Razvija analitičko - Shematski prikaz
kože i njenu kože. mišljenje. građe kože.
funkciju. - Analizira strukturu
- Navodi izdanke epidermisa.
kože-znojne - Analizira strukturu
žlijezde, lojne dermisa i
žlijezde, nokte i hipodermisa.
dlake. - Pojašnjava
funkciju kože i
njenih slojeva.
- Analizira građu i
funkcije znojnih
žlijezda.
funkcije lojnih
žlijezda.
funkcije nokata.
funkcije dlaka.
Kozmetičke sirovine
- Definiše kozmetičke - Interpretira - Razvija sposobnost - Izrada tematskih
sirovine. kozmetičke zaključivanja. panoa – vrste
- Navodi kozmetičke sirovine. kozmetičkih
sirovine prema - Razlikuje sirovina.
porijeklu i kozmetičke
hemijskom sastavu. sirovine prema
- Pojašnjava porijeklu.
nomenklaturu - Razlikuje
sirovina. kozmetičke
- Obrazlaže zakonske sirovine prema
propise za hemijskom
kozmetičke sastavu.
sirovine. - Interpretira
KOZMETIČKE SIROVINE nomenklaturu
PRIRODNOG kozmetičkih
PORIJEKLA sirovina. - Razvija
- Upoznaje sirovine - Interpretira sistematičnost.
prirodnog porijekla. zakonske propise
80
Formativni ciljevi
- Navodi sirovine za:
neorganskog i - kozmetičke
organskog porijekla. sirovine,
- Opisuje sirovine - interpretira
biljnog porijekla. kozmetičke
- Opisuje alge i sirovine prirodnog
ekstrate algi. porijekla,
- Opisuje sirovine - razlikuje sirovine
životinjskog neorganskog
porijekla. porijekla,
- Obrazlaže osobine - razlikuje sirovine
viših masnih organskog
alkohola i viših porijekla,
masnih kiselina. - analizira biljne
ekstrakte,
- a, nalizira masna
ulja i voskove
biljnog porijekla
- analizira sirovine
životinjskog
porijekla,
- razlikuje više
masne alkohole i
više masne
kiseline.
Polusintetička i sintetička sirovina
- Upoznaje sirovine - Analizira sirovine
polusuintetičkog i polusintetičkog
sintetičkog porijekla.
porijekla. - Analizira sirovine
sintetičkog
porijekla.
Kozmetički aktivna i pomoćna supstanca
- Navodi kozmetičke - Uočava razliku - Izrada tematskih
sirovine kao grupu između panoa kozmetički
aktivnih i pomoćnih kozmetički aktivne i
supstanci. aktivnih i pomoćne
- Obrazlaže osobine pomoćnih supstance.
biogenih stimulansa. supstanci.
- Navodi površinski - Razlikuje
aktivne površinski aktivne
materije(pam) materije (pam)
prema hlb prema hlb
vrijednostima i vrijednostima.
jonogenosti. - Upoređuje
- Obrazlaže osobine osobine –
emolijenasa. katjonaktivnih,
- Obrazlaže osobine anjonaktivnih,
ugušivača. amfoternih i
- Navodi konzervanse nejonskih,
i antioksidanse. površinski aktivnih
81
Formativni ciljevi
- Navodi boje i materija.
mirise. - Upoređuje
osobine hidrofilnih
i lipofilnih
emolijenasa.
- Upoređuje
prirodne,
polusintetičke i
sintetičke
ugušičivače,
konzervanse i
antioksidanse.
- Razlikuje boje i
mirise.
Kozmetički proizvodi
- Definiše kozmetičke - Interpretira - Razvija analitičko - Pretraživanje
proizvode i navodi kozmetičke mišljenje. interneta na
njihovu podjelu. proizvode. temu:
- Obrazlaže - Razlikuje - Kozmetički
kozmetičke kozmetičke proizvodi i
proizvode. (sirovine) prema prikupljanje
- Opisuje prave namjeni, obliku i kataloga
rastvore i koloidne konzistenciji. proizvođača
rastvore. - Analizira prave kozmetičkih
- Opisuje emulzije. rastvore i proizvoda.
- Obrazlaže postupke primjenu u
dobijanja emulzija. kozmetologiji.
- Opisuje suspenzije. - Analizira koloidne
- Opisuje ekstraktivne rastvore i
rastvore i način primjenu gela u
dobijanja. kozmetologiji.
- Opisuje sluzi, paste, - Analizira emulzije
aerosoli. i mehanizam
stvaranja.
- Razlikuje
postupke
dobijanja
emulzija.
- Analizira
suspenzije.
- Analizira
ekstraktivne
rastvore i
postupke
dobijanja (infuzi i
dakoti).
- Razlikuje tinkture
i aromatične
vode.
- Razlikuje sluzi,
paste i aerosoli.
82
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
Kozmetički proizvodi za održavanje čistoće
- Upoznaje - Razlikuje - Razvija analitičko - Izrada tematskih
kozmetičke proizvode za mišljenje. panoa vrste
proizvode za održavanje proizvoda za
održavanje čistoće. održavanje
čistoće. - Interpretira sastav čistoće.
- Obrazlaže osobine i osobine sapuna. - Analiza proizvoda
sapuna i navodi - Razlikuje vrste u maloprodajnim
vrste sapuna. sapuna. trgovinama
- Obrazlaže - Analizira postupke kozmetičkih
postupke dobijanja dobijanja sapuna. proizvoda i
sapuna. - Interpretira sastav literaturi.
- Navodi proizvode šampona za pranje
za pranje kose. kose.
- Navodi proizvode - Razlikuje vrste
za kupanje i šampona.
tuširanje. - Uočava razliku
- Upoznaje između proizvoda
proizvode za za pranje kose.
čišćenje kože. - Razlikuje
proizvode za
kupanje.
- Razlikuje
proizvode za
tuširanje.
- Uočava razliku
uzmeđu proizvoda
za čišćenje kože.
- Razlikuje kreme i
losione za čišćenje
kože.
- Razlikuje gelove i
ulja za čišćenje
kože.
- Razlikuje
preparate za piling
kože.
Proizvodi za čišćenje zuba i njegu usne duplje
- Upoznaje - Uočava razliku - Razgovor sa
proizvode za između proizvoda stomatologom na
čiščenje zuba i za čišćenje zuba i temu čišćenje
njegu usne duplje. njegu usne duplje. zuba i njega usne
- Navodi proizvode - Analizira sastav duplje.
za čišćenje zuba. proizvoda za
čišćenje zuba.
- Razlikuje vrste
pasti za zube
prema sastavu
namjeni i izgledu.
- Razlikuje
83
Formativni ciljevi
proizvode za njegu
usne duplje.
Dezodoransi i antiperspiransi
- Upoznaje - Uočava razliku
dezodoranse i između
antiperspiranse. dezodoransa i
- Opisuje antiperspiransa.
dezodoranse i - Analizira
antiperspiranse. dezodoranse i
antiperspiranse.
- Razlikuje oblike
dezodoranasa i
antiperspiranata.
Kreme za njegu kože
- Upoznaje kreme za - Interpretira kreme - Analiza reklamnih
njegu kože. za njegu kože. prospekata krema
- Opisuje supstance - Analizira supstance za njegu koze.
za izradu krema za za izradu krema za
kožu. njegu.
- Navodi vrste krema - Analizira
za njegu. ambiofilne kreme.
- Analizira kreme za
dan.
- Analizira hidrantne
kreme.
noć.
hlađenje i
ublažavanje.
masažu.
Losioni, gelovi i ulja za njegu kože i kose
- Upoznavanje - Uočava razliku - Referat -
losiona za njegu između losiona za Kozmetička ulja,
kože i kose. njegu kože i kose. gelovi i losioni.
- Navodi losione za - Razlikuje losione
njegu kože i kose. za njegu kože.
- Opisuje gel za - Razlikuje losione
njegu kože. za njegu kose.
- Navodi ulja za - Analizira gel za
njegu kože i kose. njegu kože.
- Analizira gel za
njegu kose.
- Razlikuje ulja za
njegu kože.
- Razlikuje ulja za
njegu kose.
Puderi za njegu tijela
- Upoznavanje - Interpretira pudere
pudera za njegu za njegu kože.
84
Formativni ciljevi
tijela. - Analizira pudere za
- Navodi pudere za njegu kože.
njegu kože.
Maske i pakovanja za njegu kože
- Upoznaje maske i - Interpretira maske - Prikuplja
pakovanja za njegu i pakovanja kao reklamne
kože. proizvode za njegu prospekte maski
- Navodi maske kože. za njegu koze.
prema izradi, - Razlikuje maske
osobinama kože i prema izradi i
načinu tehnološkog osobinama kože.
postupka. - Razlikuje maske
prema
tehnološkom
postupku.
Proizvodi za njegu ruku i nogu
- Upoznaje - Obrazlaže
proizvode za njegu proizvode za njegu
ruku i nogu. ruku i nogu.
- Navodi proizvode - Analizira proizvode
za njegu ruku i za njegu ruku.
nogu. - Analizira proizvode
za njegu nogu.
85
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Proizvodi za njegu djece
- Upoznavanje - Interpretira - Razgovor sa
proizvoda za njegu proizvode za njegu pedijatrom.
djece. kože djece.
- Navodi proizvode - Razlikuje
za njegu kože proizvode za njegu
djece. djece.
- Analizira kreme i
losione za njegu
kože djece.
- Analizira pudere za
njegu kože djece.
Proizvodi za muškarce
- Upoznaje - Inerpretira
proizvode za proizvode za njegu
muškarce. kože za muškarce.
- Navodi proizvode - Razlikuje
za muškarce. proizvode prije, u
toku, i poslije
brijanja.
- Analizira proizvode
prije i u toku
brijanja.
poslije brijanja.
Preparati za zaštitu kože
- Obrazlaže - Analizira - Referat –
karakteristike djelovanje - Uticaj UV zračenja
sunčanog zračenja sunčevog svijetla i na kožu i upotreba
i individualnu uv-zračenja. solarijuma.
podnošljivost. - Interpretira
- Navodi proizvode individualne
za zaštitu od podnošljivosti
sunčanog zračenja. sunčevog zračenja.
- Navodi proizvode - Analizira proizvode
za zaštitu od koji pripremaju
insekata. kožu za duži
boravak na suncu.
za zaštitu kože od
sunca.
za njegu kože
poslije sunčanja.
za zaštitu od
insekata.
Proizvodi za uljepšavanje
- Upoznavanje - Interpretira - Analiza slika
proizvoda za proizvode za poznatih ličnosti iz
86
Formativni ciljevi
uljepšavanje. uljepšavanje. novina prema stilu
- Navodi proizvode - Analizira proizvode njege i šminkanja.
za izbjeljivanje i za izbjeljivanje - Analiza postojećih
tamnjenje kože. kože. proizvoda za
- Navodi podloge za - Analizira proizvode uljpšavanje na
šminku, za tamnjenje kože. tržištu.
dekorativne - Analizira podlogu - Diskusija o
pudere i rumenila za šminku. stilovima
za lice. - Analizira šminkanja.
- Navodi proizvode dekorativne
za uljepšavanje pudere.
očiju. - Analizira rumenila
- Navodi proizvode za lice.
za uljepšavanje - Analizira sjenke za
obrva i trepavica. očne kapke.
- Navodi proizvode - Analizira maskare
za uljepšavanje za trepavice.
usana. - Analizira proizvode
- Upoznaje za bojenje obrva i
proizvode za trepavica.
uljepšavanje kose. - Analizira ruževe za
- Navodi proizvode usne.
za uljepšavanje - Analizira olovke za
kose. usta i sjaj za usta.
- Interpretira
proizvode za
uljepšavanje kose.
- Razlikuje
proizvode za
privremeno i
trajno kovrdžanje
kose.
- Analizira lakove za
kosu.
- Analizira boje za
kosu.
- Razlikuje
- Upoznaje proizvode za
proizvode za uklanjanje suvišnih
uklanjanje suvišnih dlaka ( adhezivna i
dlaka. hemijska
- Upoznaje sredstva).
proizvode za - Interpretira
uljepšavanje proizvode za
nokata. uljepšavanje
- Navodi proizvode nokata.
za uljepšavanje - Analizira proizvode
nokata. za čišćenje mrlja
sa nokata,
omekšavanje
zanoktica i
87
Formativni ciljevi
očvršćivanje
nokata.
- Analizira podloge
za lakove, lakove
za nokte,
proizvode za
sušenje lakova i
odstranjivanje
lakova.
Neželjene reakcije različitih proizvoda
- Navodi kozmetička - Razlikuje - Seminarski rad –
sredstva koja mogu kozmetička Neželjene reakcije
izazvati neželjene sredstva koja mogu različitih
reakcije. izazvati neželjene kozmetičkih
- Upoznaje metode reakcije. sredstava.
ispitivanja - Razlikuje metode
kozmetičkih ispitivanja
proizvoda na kozmetičkih
neželjene proizvoda na
reakcije. neželjene
reakcije.
Industrijska proizvodnja kozmetičkih sredstava
- Upoznaje - Interpretira - Pretraživanje
karakteristike karakteristike interneta.
industrijske industrijske
proizvodnje proizvodnje
kozmetičkih kozmetičkih
proizvoda proizvoda

- S. Mazić i Ž. Nidžović: Kozmetologija – za II, III i IV razred medicinske škole,
- S. Mazić: Kozmetologija I i II, Mrlješ, Beograd, 2001.

- Grafoskop.
- Kompjuter sa priključkom za internet.
- Video projektor.
7. Obavezni način provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

- Znanje se provjerava i ocjenjuje usmeno i pismeno.
- Usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismeno- pismene vježbe poslije svake oblasti.

88
- Specijalista kozmetologije;
- Diplomirani farmaceut.

Znanja
Predmet Znanja
- Kozmetičke sirovine - Neorganska hemija - Osobine oksida, kiselina i
- organska hemija ljekovitih biljaka
- Farmakognozija
- Kozmetički preparati - Farmakognozija - Dobijanje emulzija vodeno-
alkoholnih
89
1.2.10. FARMAKOGNOZIJA
1. Naziv predmeta: FARMAKOGNOZIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III 72 72
IV
Ukupno 72 72

- Sticanje saznanja o značaju ljekovitog bilja kako u terapijske tako i u kozmetičke
svrhe.
- Osposobljavanje za poznavanje i razlikovanje ljekovitog bilja u prirodi.
- Sticanje saznanja o tome koji dio ljekovitog bilja sadrži aktivne principe (droge).
- Upoznavanje na koji način se vrši berba i sušenje droga, kao i ekstrakcija aktivnih
principa iz droga, zatim način pakovanja, čuvanja i upotreba kako bi se zadržala
aktivnost ljekovitih sastojaka.
- Sticanje saznanja koje biljne droge se mogu upotrebljavati u obliku infuzuma,
macerata i ljekovitih pripravaka koje služe u kozmetičke svrhe, a koje služe samo
za ekstrakciju aktivnih principa.
- Upoznavanje sa hemijskim sastavom biljnih droga, sa njihovim farmakološkim
djelovanjem i optimalnim dozama.
- Upoznavanje sa osnovnom podjelom biljnih droga na osnovu glavnodjelujućih
aktivnih principa.
- Sticanje sposobnosti za pravilno korišćenje literature i interneta kako bi se
upotpunila saznanja i upoznala nova istraživanja na poljima farmacije i
kozmetologije.
- Shvatanje značaj prirodnih sirovina, koje su bile i ostale osnov za sintezu lijekova
i kozmetičkih preparata.
90
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
Uvodni dio
- Navodi pojam - Interpretira značaj - Razvija moć
predmeta. ljekovitog bilja. zapažanja.
- Objašnjava pojam i - Razlikuje ljekoviti - Razvija analitičko
značaj ljekovitog dio biljke od dijela mišljenje i
bilja i biljnih koji nema ljekoviti objektivnost.
droga. značaj.
- Opisuje - Uviđa značaj
proizvodnju droga vremena i načina
od samoniklog i proizvodnje droga.
uzgajanog bilja.
- Opisuje branje,
stabilizaciju,
sušenje, pakovanje
i čuvanje droga.
Kozmetičke sirovine biljnog porijekla
Alkaloidne droge - Interpretira znanja - Razvija pozitivan - Pokazivanje
- Navodi osnovne o ekstrakciji stav prema novim praktičnih
karakteristike alkaloida i saznanjima. kozmetičkih
alkaloida. upotrebi ekstrakta - Razvija pozitivan preparata koji
- Opisuje biljke. u ljekovite i stav prema sadrže alkaloide.
- Chelidonium kozmetičke svrhe. zdravlju. - Upoznavanje sa
majus. - Razlikuje biljke i prvilnom
- Capsicum annum. droge koje sadrže upotrebom i
- Thea sinensis. alkaloide. doziranjem.
- Theobroma cacao. - Upoznavanje sa
- Navodi hemijski najnovijim
sastav, alkaloide, saznanjima i
kozmetičke zanimljivostima o
pripravke, dejstvu i upotrebi
djelovanje i alkaloida.
upotrebu droga,
alkaloida i
preparata.
Heterozidne droge - Interpretira znanja - Razvija moć - Pokazivanje
- Navodi osnovne o ekstrakciji zapažanja. praktičnih
karakteristike heterozida i - Povezuje i razvija kozmetičkih
heterozida. upotrebi ekstrakta logiku mišljenja. preparata koji
- Opisuje biljke. u ljekovite i - Razvija sadrže heterozide.
- Prunus amygdalus. kozmetičke svrhe. sistematičnost. - Upoznavanje sa
- Brassica nigra et - Razlikuje biljke i najnovijim
alba. droge koje sadrže saznanjima i
- Aloe. heterozide. zanimljivostima o
- Tilia cordata. - Razlikuje dejstva i dejstvu i upotrebi
- Betula verrucosa. upotrebu heterozida.
- Navodi hemijski heterozida od
sastav, heterozide, alkaloida.
kozmetičke
pripravke,
91
Formativni ciljevi
djelovanje i
upotrebu droga,
heterozida i
preparata.
Saponozidne droge - Interpretira znanja - Pokazivanje
- Navodi opšte o ekstrakciji praktičnih
karakteristike heterozida i kozmetičkih
saponina, njihovo upotrebi ekstrakta preparata koji
prisustvo u u ljekovite i sadrže saponozide.
biljkama. kozmetičke svrhe.
- Navodi fizičko- - Razlikuje biljke i
hemijske osobine, droge koje sadrže
strukturu saponina. heterozide.
- Objašnjava dejstvo - Razlikuje dejstva i
i primjenu upotrebu
saponina. heterozida od
- Opisuje biljke. alkaloida.
- Hedera helix.
- Callendula
officinalis.
- Navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke,
djelovanje i
upotrebu droga i
preparata.
Taninske droge - Interpretira - Razvija sposobnost - Pokazivanje
- Navodi opšte saznanja o logičkog mišljenja. praktičnih
karakteristike upotrebi taninskih - Razvija kozmetičkih
tanina, njihovo droga u ljekovite i sistematičnost. preparata koji
prisustvo u kozmetičke svrhe. sadrže tanine.
biljkama. - Razlikuje biljke i - Upoznavanje sa
- Navodi fizičko- droge koje sadrže najnovijim
hemijske osobine, tanine. saznanjima i
strukturu i podjelu - Razlikuje dejstva i zanimljivostima o
tanina. upotrebu tanina od dejstvu i upotrebi
- Objašnjava dejstvo heterozida i tanina.
i primjenu tanina. alkaloida.
- Opisuje biljke:
- juglans regia,
- hypericum
perforatum.
- Navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke,
djelovanje i
upotrebu droga,
tanina i preparata.
Etarska ulja - Shvata veliki - Razvija - Pokazivanje
- Definiše etarska značaj etarskih sistematičnost. praktičnih
ulja. ulja u kozmetičke - Razvija pozitivan kozmetičkih
92
Formativni ciljevi
- Navodi svrhe. stav prema preparata koji
rasprostranjenost i - Razlikuje biljke i zdravlju. sadrže etarska
lokalizaciju. droge koje sadrže ulja.
- Objašnjava fizičko etarska ulja. - Upoznavanje sa
hemijske osobine - Shvata značaj najnovijim
etarskih ulja. ljekovitog bilja i saznanjima i
- Opisuje proces prirodnih sirovina zanimljivostima o
proizvodnje koje nisu strane za dejstvu i upotrebi
etarskih ulja. organizam u etarskih ulja.
- Objašnjava proizvodnji - Upoznavanje sa
djelovanje i kozmetičkih prvilnom
primjenu etarskih preparata. upotrebom i
ulja. doziranjem
- Opisuje biljke: preparata etarskih
- humulus lupulus, ulja.
- mentha piperita,
- melissa officinalis,
- cinnamomum
ceylanicum,
- eugenia,
cariophyllata
- achillea
millefolium,
- zingiber oficinale,
- pimpinella anisum,
- thymus vulgaris,
- thymus serpyllum,
- eucalyptus,
- eglobulus,
- salvia officinalis,
- pertroselinum
sativum,
- matricaria
chamomilla,
- pinus nigra,
- rosmarinus
officinalis,
- lavandula
officinalis,
- camphora,
- navodi hemijski
sastav, kozmetičke
pripravke
djelovanje i
upotrebu droga,
etarskih ulja i
preparata.
Smole i balzami - Interpretira - Razvija moć - Pokazivanje
- Definiše smole i saznanja o zapažanja. praktičnih
balzame. dobijanju i - Povezuje podatke i kozmetičkih
- Navodi hemijski upotrebi smola i razvija logičko preparata koji
93
Formativni ciljevi
sastav, fizičko- balzama u mišljenje. sadrže smole i
hemijske osobine. kozmetičke svrhe. balzame.
- Objašnjava - Prepoznaje biljke i
dobijanje, droge.
djelovanje i
upotrebu droga:
- Colophonium,
- Mastix,
- podophylli
rhizoma,
- benzoe,
- balsamum
peruvianum et
tolutanum.
Masti i ulja
- Opisuje biljne i - Interpretira značaj - Razvija pozitivan - Pokazivanje
životinjske droge biljnih i stav prema praktičnih
koje sadrže masne životinjskih masti i zdravlju. kozmetičkih
materije: ulja koja se koriste preparata koji
- oleum amygdale, kao sirovine za sadrže masti, ulja i
- oleum olivae, izradu kozmetičkih voskove.
- oleum sesami, proizvoda.
- adeps suillus, - Prepoznaje biljke i
- objašnjava droge.
hemijski sastav i
upotrebu.
Prirodni voskovi
- Opisuje dobijanje i - Shvata značaj - Razvija sposobnost
upotrebu prirodnih prirodnih voskova logičkog mišljenja.
voskova: koji se koriste kao
- cera flava et alba, sirovine za izradu
- cetaceum, kozmetičkih
- lanolinum. proizvoda.
Slatke droge
- Definiše pčelinje - Shvata značaj - Razvija pozitivan - Pokazivanje
proizvode. meda i ostalih stav prema praktičnih
- Opisuje: pčelinjih zdravlju. kozmetičkih
- med, produkata u preparata koji
- matičnu mliječ, ljekovite i sadrže pčelinje
- propolis, kozmetičke svrhe. proizvode.
- polen, - Upoznavanje sa
- navodi hemijski najnovijim
sastav, djelovanje saznanjima i
i upotrebu. zanimljivostima o
dejstvu i pčelinjih
proizvoda.
Sluzi
- Opisuje sluzi algi. - Usvaja saznanje o - Razvija moć
- Navodi hemijski sluzima. zapažanja.
sastav, dejstvo i - Shvata značaj sluzi
upotrebu. algi u
94
Formativni ciljevi
kozmetoterapijski
m preparatima.
Vitaminske droge
- Opisuje biljku Rosa - Na osnovu - Razvija pozitivan - Pokazivanje
canina. prethodnih znanja stav prema praktičnih
- Navodi hemijski o vitaminima i zdravlju. kozmetičkih
sastav. usvajanja znanja o preparata koji
- Objašnjava dejstvo vitaminskim sadrže vitamine.
i upotrebu. drogama, analizira - Upoznavanje sa
- Objašnjava značaj i upotrebu najnovijim
hemijski sastav vitaminskih droga saznanjima i
Faex medicinalis. u zanimljivostima o
- Navodi djelovanje i kozmetoterapijske dejstvu vitamina.
upotrebu. svrhe.

- N. Kovačević: Osnovi farmakognozije, Srpska školska knjiga 3, Beograd, 2004.
- P. Lukić: Farmakognozija, Savez socijalističke omladine Farmaceutskog fakulteta
u Beogradu, 4. izdanje, Beograd, 1988.
- J. Tucakov: Lečenje biljem, Rad, Beograd, 1990.
- Z. Kalođera: Farmakognozija II, Sveučilište u Zagrebu, 2006/2007, Zagreb.

- Kompjuter.
- Video projektor.
- Internet konekcija.
- Ljekoviti preparati i materijali.
- Stručna literatura.

- Znanje se provjerava usmeno, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Pismeno - pismena vježba, najmanje jednom u klasifikacionom periodu.

- Pozitivna ocjena na kraju svake školske godine.

- Diplomirani farmaceut.
95
Znanja
Predmet Znanja
- Poznavanje biljaka - Botanika - Građa i funkcija biljnih
organa, podjela biljaka,
ljekovito bilje
- Vitaminske droge - Hemija i biohemija - Vitamini
- Značaj prirodnoh sirovina - Kozmetologija - Sirovine prirodnog
porijekla
96
1.2.11. DERMATOLOGIJA
1. Naziv predmeta: DERMATOLOGIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III 72 72
IV 66 66
Ukupno 138 138

- Sticanje osnovnih znanja i razumijevanje pojmova i činjenica iz oblasti
dermatovenerologije.
- Spajanje novih saznanja o biologiji kože, patološko anatomskih procesa sa
kliničkim manifestacijama.
- Sticanje osnovnih saznanja o građi i funkciji kožnog omotača čovečjeg tijela.
- Upoznavanje sa promjenama koje se javljaju kod kožnih oboljenja u ravni, ispod
ravni i iznad ravni kože.
- Sticanje znanja o najčešćim patološkim oboljenjima kože i dermatozama kože
izazvanim različitim fizičkim faktorima.
- Upoznavanje sa bakterijskim, virusnim, gljivičnim infekcijama kože.
- Sticanje osnovnih znanja o bolestima noktiju, poremećajima keratinizacije,
pigmentacije kože, faktorima koji utiču na starenje kože i mogućnostima zaštite
kože.
- Upoznavanje sa značajem upotrebe lasera u osnovnim terapijskim tretmanima u
dermatologiji.
- Razvijanje sposobnosti zapažanja, uočavanja, analitičkog i logičkog mišljenja, i
zaključivanja.
- Podsticanje istraživackog potencijala u dermatovenerologiji.
- Razvijanje osjećaja sposobnosti za primjenu teorijskih znanja u praksi.
- Razvijanje pozitivnog stava prema zdravlju.
97
Razred: TRECI
Formativni ciljevi
učenik Učenik učenik
Koža kao organ
- Definiše pojam - Uočava važnost - Razvija sposobnost - Komjuterski prikaz
dermatologije. kože i kožnih opažanja. fotografija ili
- Definiše pojam adneksa. - Razvija analitičko i prikaz fotografija
kože i adneksa - Vrednuje značaj logičko mišljenje. iz atlasa građe
kože. kože i adneksa u kože i različitih
- Upoznaje važnost funkcionisanju tipova kože.
uloge i funkcije organizma.
kože kao najvećeg - Upoređuje
ljudskog organa. termoregulacionu,
- Objašnjava barijeru,
strukturu i slojeve imunoreceptornu i
kože i kožnih imunološku ulogu
adneksa. kože.
- Navodi tipove i - Analizira strukturu
osobine kože. kože.
- Razlikuje tipove
kože.
Opšta patologija kože
- Upoznaje promjene - Razlikuje zdravu od - Razvija pozitivan - Prikazivanje slika
i reakcije na koži patološke kože. stav prema sa CD atlasa,
koje nastaju kao - Razlikuje tipove zdravlju. kompjuterski
posljedica eflorescencija - Razvija sposobnost prikaz fotografija
patoloških prema izazivaču na opažanja. zdrave i patološke
zbivanja. primarne i kože.
- Nabraja i opisuje sekundarne. - Prikaz tipova
vrste - Analizira eflorescencija na
eflorescencija. eflorscencije koje grafofoliji.
su u nivou, iznad i
ispod nivoa kože.
- Vrednuje značaj
razlikovanja
eflorescencija za
pravilno
postavljanje
dijagnoze.
Dermatoze izazvane fizičkim faktorima
- Upoznaje i navodi - Upoređuje - Pozitivno - Kompjuterski
faktore koji dovode ostećenja koja procjenjuje prikaz fotografija.
do ostećenja na nastaju kao važnost novih - Prikaz slika sa CD
koži. posljedica fizičkih saznanja. atlasa različitih
- Nabraja i opisuje faktora- callositas, - Razvja moć vrsta oštećenja
ostećenja koja clavus, intertrigo. zapazanja. kože kao posljedica
nastaju kao - Analizira ostećenja dejstva fizičkih
posljedica fizičkih nastala usljed faktora.
faktora, toplote i toplote i hladnoće-
hladnoće. combustiones,
- Objašnjava congelationes i
aktiničke perniones.
98
Formativni ciljevi
dermatoze. - Razlikuje zdravu
- Objašnjava kožu od kože koja
dermatoze je izmijenjena
izazvane usled aktiničke
abnormalnom radijacije.
reakcijom na - Analizira
sunčevu ili fotodermatoze.
vještacku svjetlost.
Bakterijske infekcije kože
- Poznaje - Uočava razliku - Razvija pozitivan - Kompjuterski
zastupljenost, između izazivača stav prema novim prikaz fotografija
uzroke nastanka i bakterijskih saznanjima. različitih vrsta
puteve širenja bolesti. - Preuzima bakterijskih
bakterijskih - Vrednuje značaj odgovornost za infekcija kože.
infekcija kože. razlikovanja sopstveno zdravlje. - Prikazivanje slika
- Definise impetigo, bakterijskih - Razvija osjecaj sa CD atlasa.
foliculitis, bolesti. lične odgovornosti - Seminarski rad.
carbunkul, - Razlikuje i razlaže prema zdravlju. - Bakterijske
erysipelas. ove bolesti na infekcije kože-
- Zna osnovu osnovu kliničkih učestalost, klinička
patoloških manifestacija. slika, terapija.
promjena o kojoj - Analizira kliničku
se dermatozi radi. sliku piodermija.
- Obrazlaže osnovne - Pravi komparaciju
karakteristike između impetiga,
pojedinih foliculitisa,
bakterijskih bolesti carbunkula,
kože. furunkula i
- Objašnjava erysipelas.
liječenje - Uočava postupak
bakterijskih liječenja ovih
bolesti. infekcija.
Virusne infekcije kože
- Objašnjava - Vrednuje značaj - Razvija pravilan - Kompjuterski
učestalost i značaj virusnih bolesti. odnos prema prikaz fotografija
virusnih bolesti - Analizira kliničku zdravlju. različitih vrsta
kože. sliku ovih bolesti - Razvija pozitivan virusnih infekcija
- Poznaje puteve na osnovu izazivača stav prema novim kože.
širenja virusnih i simptoma. saznanjima. - Prikazivanje slika
infekcija kože. - Pravi komparaciju - Razvija moć iz atlasa.
- Nabraja izazivače izmedju herpes zapazanja.
nastanka virusnih simplexa, zostera, - Seminarski rad:
infekcija. verruca. - Virusne infekcije
- Definise herpes - Uočava načine kože- učestalost,
simplex, herpes prenošenja ovih načini prenošenja,
zoster, verrucae. bolesti. klinička slika i
- Objašnjava na - Uočava terapijske terapija.
osnovu kliničke procedure.
slike o kojoj se
virusnoj bolesti
radi.
99
Formativni ciljevi
- Opisuje kliničku
sliku, lokalizaciju i
terapijske
procedure u
liječenju virusnih
infekcija kože.
Gljivična oboljenja kože
- Poznaje i nabraja - Uočava značaj - Razvija pozitivan - Kompjuterski
izazivače gljivičnih gljivičnih stav prema novim prikaz fotografija
infekcija kože. oboljenja. saznanjima. ili prikaz
- Poznaje učestalost - Analizira kliničku - Razvija osjecaj fotografija iz atlasa
i načine prenošenja sliku dermatofitnih lične odgovornosti virusnih,
ovih oboljenja, kao oboljenja. prema higijeni i bakterijskih i
i značaj - Analizira pityriasis zdravlju. gljivičnih oboljenja
kolektivnog versicolor. - Razvija moć kože, uočavanje
boravka na prenos - Analizira zapažanja. razlike u
istih. candidiasis. simptomima od
- Obrazlaže značaj - Razlikuje simptome strane učenika.
pojave ovih gljivičnih oboljenja - Seminarski rad:
oboljenja kod od bakterijskih - Učestalost, načini
djece i odraslih. oboljenja. prenošenja,
- Definise - Razlikuje simptome klinička slika i
dermatofitne gljivičnih oboljenja terapija gljivičnih
oboljenja, od virusnih oboljenja kože.
pityriasis oboljenja.
versicolor, - Uočava postupke
candidiasis. liječenja ovih
- Opisuje kliničku bolesti.
sliku i terapijske
procedure u
liječenju gljivičnih
oboljenja.
Oboljenja izazvana životinjskim parazitima
- Navodi izazivača - Uočava - Pozitivno - Šematski prikaz
pedikuloze. etipatogenetski procjenjuje razvoja izazivača
- Opisuje značaj i vaznost novih scabiesa u koži.
etiopatogenezu, rasprostranjenost saznanja. - Kompjuterski
lokalizaciju, pedikuloza. - Razvija osjećaj prikaz fotografija
kliničku sliku i - Razlikuje lične odgovornosti ili fotografija iz
liječenje pedikuloze u prema higijeni. albuma.
pedikuloza. odnosu na
- Pojašnjava lokalizaciju.
etiopatogenezu - Uočava
scabiesa. etiopatogenetski
- Opisuje značaj i
lokalizaciju, rasprostranjenost
kliničku sliku i scabiesa.
liječenje scabiesa. - Vrednuje značaj
- Objašnjava noćnog svraba u
učestalost i značaj postavljanju
ovih parazitarnih pravilne dijagnoze.
100
Formativni ciljevi
dermatoza. Scabiesa.
- Interpretira
najčesće terapijske
procedure u
liječenju scabiesa.
Reaktivni eritemi, ekcemi, psorijaza
- Definiše pojam - Uočava faktore koji - Razvija sposobnost - Kompjuterski
ekcem i navodi najčešće mogu opažanja. prikaz fotografija
podjelu ekcema. dovesti do - razvija analitičnost ili fotografija iz
- Opisuje alergijski alergijskog i i logično misljenje. atlasa.
kontaktni i iritantni iritantnog - razvija osjećaj o
dermatitis, faktore dermatitisa. potrebi zaštite na - Seminarski rad:
nastanka, kliničku - Uočava značaj radu. - Kontaktni alergijski
sliku, terapiju i redovne upotrebe i iritantni
preventivne mjere. zaštitnih rukavica u dermatitis, klinička
- Pojašnjava razliku sprečavanju slika, liječenje.
između alergijsko nastanka - Psorijaza,
kontaktnog i alergijskog i predisponirajući
iritantnog iritantnog faktori, klinička
dermatitisa. dermatitisa. slika, terapija.
- Opisuje najčešće - Interpretira
uzročnike uzroke, kliničku
urtikarija. sliku i tipove
- Opisuje tipove urtikarija.
urtikarija, kliničku - Analizira genetske
sliku i terapiju. faktore i
- Definiše i opisuje povezanost stresa
kliničku sliku sa pojavom
psorijazu. psorijaze.
- Objašnjava - Analizira vrste
etiopatogenezu psorijaze u odnosu
psorijaze. na veličinu plakova
- Poznaje tipove i i tok.
zna najpoznatije - Razlikuje vrste
fenomene u psorijaze u
dokazivanju zavisnosti gdje se
psorijaze. javljaju.
- Opisuje opšta - Interpretira
načela u terapiji fenomen kapi
psorijaze. svijeće i krvave
rose.
- Uočava značaj
puva i
marinoheliotera-
pije u liječenju
psorijaze.
Oboljenja lojnih i znojnih žlijezda
- Opisuje funkciju i - Interpretira - Razvija pozitivan - Kompjuterski
rasproredjenost fiziološku funkciju stav prema prikaz fotografija
lojnih i znojnih znojnih žlijezda. zdravlju. ili prikazivanje
žlijezda. - Uočava i - Razvija osjećaj fotografija iz
101
Formativni ciljevi
- Nabraja najcečća interpretira lične odgovornosti albuma različitih
oboljenja lojnih funkciju lojnih prema higijeni. tipova akni.
žlijezda. žlijezda. - Seminarski rad:
- Definiše akne - Analizira uzroke - Acne vulgaris,
vulgaris, nastanka akni. klinička slika,
učestalost, - Interpretira terapija.
etiopatogenezu, etiopatogenezu
kliničku sliku i akni.
osnovne terapijske - Ocjenjuje ulogu
procedure. genetskih faktora u
- Nabraja najčešća nastanku akni.
oboljenja znojnih - Razlikuje nekoliko
žlijezda. tipova akni.
- Dokazuje kako
akne mogu da utiču
na psihičko stanje
pacijenta.
- Interpretira
najčesće terapijske
procedure u
liječenju akni.
- Razlikuje
anhidrozu, hipo i
hiperhidrozu.
Bolesti kose i vlasišta
- Objašnjava građu i - Razlikuje tipove - Razvija osjećaj - Kompjuterski
fiziologiju folikula dlake. lične odgovornosti prikaz slika ili
dlake. - Vrši komparaciju prema higijeni. prikaz slika iz
- Poznaje faze rasta izmedju normalne - Razvija osjećaj atlasa o
dlake. kosmatosti, pozitivan stav alopecijama,
- Definiše i prorijeđene kose, prema novim hirzutizmu,
objašnjava alopecija i saznanjima. hipertrihozama.
alopeciju. hipertrihoza.
- Navodi tipove - Analizira najčešće
alopecije. uzroke alopecija.
- Definise - Uočava uticaj
hirzutizam. stresa na pojavu
- Definise alopecija.
hipertrihoze. - Razlikuje vrste
hipertrihoza.
- Upoređuje vrste i
uzroke hirzutizma.
- Interpretira
najčešće terapijske
procedure u
terapiji alopecija,
hipertrihoza,
hirzutizma.
102
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Bolesti noktiju
- Upoznaje građu - Razlikuje patoloski - Pozitivno ocjenjuje - Kompjuterski ili
nokta. izmijenjen nokat važnost novih prikaz slika iz
- Navodi anomalije od neizmijenjenog. saznanja. atlasa o
konture nokta. - Analizira infekcije promjenama i
- Objašnjava noktiju. oboljenjima
promjene u boji - Interpretira noktiju.
nokta. perionyxis acuta,
- Poznaje infekcije perionyxis
noktiju i osnove chronica.
liječenja. - Analizira osnovne
- Pojašnjava terapijske
promjene noktiju u procedure.
različitim - Interpretira
dermatološkim promjene koje
oboljenjima. nastaju pod
- Definiše i uticajem fizičkih i
objašnjava hemijskih faktora.
gljivične infekcije - Uočava oboljenja
nokta i osnove nokata koja
terapije. nastaju pod
uticajem fizičkih i
hemijskih faktora.
- Analizira osnovne
terapijske
procedure u
liječenju ovih
oboljenja.
- Uočava kliničku
sliku gljivičnih
oboljenja.
- Uočava promjene
na noktima kod
unutrašnjih bolesti.
Bolesti poremećene keratinizacije
- Definise - Uočava kliničku - Razvija pravilan - Pretraživanje
keratodermije. sliku odnos prema interneta na temu:
- Nabraja i opisuje keratodermija. zdravlju. Bolesti
najznačajnije - Uočava genetske - Povezuje uzroke i poremećene
keratodermije. faktore u nastanku posljedice. keratinizacije.
- Navodi povezanost keratodermija.
nekih - Upoređuje
keratodermija sa najčešće tipove
oboljenjima keratodermija.
unutrašnjih organa. - Analizira uticaj
- Opisuje liječenje povećanja tjelesne
keratodermija. težine na nastanak
kyperkeratosis
traumatica
marginis calcis
103
Formativni ciljevi
pedis.
- Analizira terapijske
procedure u
liječenju
keratodermija.
Poremećaji pigmentacije
- Definiše - Razlikuje - Razvija pozitivan - Kompjuterski
dishromije. hiperhromije, stav prema novim prikaz fotografija
- Definiše uočava i saznanjima. ili pikaz fotografija
hiperhromije, interpretira iz albuma o
navodi uzroke I kliničku sliku dishromijama.
kliničku sliku. hiperhromija.
- Definiše - Ocjenjuje uticaj - Seminarski rad:
hipohromije, sunčevog zračenja - Vitiligo,
uzroke I na pojavu lentiga, etipoatogeneza,
povezanost sa kao i na pogoršanje klinička slika,
genetskim pojedinih liječenje.
faktorima. hiperhromija.
- Navodi - Uočava kliničku
najznačajnije sliku hipohromija.
terapijske - Vrednuje značaj
procedure. zaštite od sunca ko
hipohromija.
- Interpretira
vitiligo, kliničku
sliku i terapijske
procedure.
Dermatološka onkologija
- Nabraja i opisuje - Razlikuje normalne - Razvija pozitivan - Prikaz fotografija
benigne tumore, promjene na koži odnos prema iz dermatološke
nevuse. od tumorskih zdravlju i novim onkologije.
- Definiše promjena. saznanjima. - Tabelarni prikaz
prekancerozne - Uočava osnovne ABCDE pravila u
dermatoze. tumorske promjene prepoznavanju
- Definiše i nabraja na koži. melanoma.
maligne tumore. - Analizira nevuse.
- Opisuje melanom - Vrednuje značaj - Seminarski rad:
blagovremenog - Melanoma,
otkrivanja etiopatogeneza,
promjena na klinička slika,
nevusu. liječenje.
- Interpretira
prekancerozne
dermatoze.
- Upoznaje kliničku
sliku i terapiju
keratosis solaris.
- Ocjenjuje ulogu
genetskih faktora i
sunčevog zračenja
na nastanak bcc i
104
Formativni ciljevi
scc.
- Uočava kliničku
sliku scc i bcc i
terapijske
procedure.
- Razlikuje kliničku
sliku melanoma.
- Uočava
predisponirajuce
faktore za nastanak
melanoma.
- Razlikuje
terapijske
procedure u
liječenju
melanoma.
Venerične bolesti
- Definiše i nabraja - Analizira značaj - Razvija pravilan - Komjuterski prikaz
najčesce venerične polnog kontakta u odnos prema fotografija.
bolesti. prenošenju zdravlju kao
- Definiše sifilis, veneričnih bolesti. društvenoj - Seminarski rad:
kliničku sliku i - Izražava vrijednosti. - Sida, načini
terapijski pristup. preventivne mjere - Razvija osjećaj prenošenja,
- Opisuje kliničku zastite. lične odgovornosti simptomi.
sliku i terapiju - Vrši komparaciju prema higijeni i
gonoreje. izmedju raznih zdravlju.
- Navodi izazivača, faza sifilisa.
način prenosa, - Analizira kliničku
kliničku sliku i sliku gonoreje.
osnovne terapijske - Razlikuje načine
procedure u prenošenja side.
liječenju side. - Razlikuje promjene
na koži udružene sa
sidom.
Laseri u dermatologiji
- Definiše pojam - Analizira funkciju - Razvija analitičnost - Pretraživanje
lasera. lasera. i logično misljenje. interneta od strane
- Nabraja tipove - Analizira osobine učenika na temu-
lasera. laserske svjetlosti. laseri u
- Poznaje primjenu - Razlikuje dermatologiji.
lasera u dermatološke
dermatologiji. lasere prema
indikacionom
području.
- Izražava terapijske
domene primjene
lasera u
dermatologiji.
Starenje kože
- Poznaje fiziološko - Razumije fiziološka - Razvija sposobnost - Izrada tematskih
starenje kože. dešavanja u koži opažanja, panoa i
105
Formativni ciljevi
- Objašnjava uticaj koja stari. analitičnost i prezentacija.
najčescih fizičkih - Interpretira značaj logično - Starenje kože.
faktora na starenje solarnog oštećenja rasudjivanje. - Preparati za zaštitu
kože. kože. od sunca.
- Opisuje - Analizira kliničke
preventivne mjere manifestacije
zaštite. solarne elastoze.
- Poznaje prevenciju
i liječenje
ostarjele kože.
- Vrednuje značaj
preparata za
zastitu od sunca.
Osnovi terapije u dermatologiji
- Opisuje lokalnu i - Analizira osnovne - Razvija analitičnost - Video prikaz
opštu terapiju. principe u lokalnoj i logičko mišljenje. sprovođenja
- Definiše i nabraja terapiji. - Razvija pozitivan postupaka terapije
metode fizikalne - Izražava neželjene odnos prema radu i u dermatologiji.
terapije. efekte i zdravlju.
- Poznaje kontraindikacije
dermatološku primijenjene
hirurgiju. lokalne terapije.
- Razumije značaj
opšte dermatološke
terapije.
- Izražava neželjene
efekte i
kontraindikacije
primijenjenih
ljekova.
- Analizira efekte
krioterapije.
- Shvata efekte
dermoabrazije.
- Analizira osnovne
principe hemijskog
polinga,
liposukcije,
augmentacije
mekih tkiva.
- Interpretira značaj
fototerapije i
njenu primjenu.

- Đ. Karadaglić, M. D. Pavlović: Dermatovenerologija, Grafolik, 2002.
- B. Lalević, Lj. Medenica, M. Nikolić: Dermatovenerologija, IPS Savremena
administracija, Beograd, 2006.
- J. Lipozenčić i suradnici: Dermatovenerologija, Medicinska naklada, Zagreb,
2004.
106
- TV.
- Video.
- Grafoskop.
- Kompjuter.

- Provjera znanja vrši se usmenim putem, najmanje jednom u klasifikacionom
periodu.

- Urađen seminarski rad.

- Specijalista dermatovenerologije;
- doktor medicine.

Znanja
Predmet Znanja
- Koža kao organ - Kozmetologija - Koža i njeni izdanci
- Starenje kože - Kozmetički proizvodi za
zaštitu
- Bakterijske infekcije kože - Biologija - Opšta bakteriologija
- Virusne infekcije kože - Specijalna virusologija
- Bolesti kose i vlasišta - Zdravstvena zaštita i - Zdravlje kože i kose
higijena
- Koža kao organ - Estetska njega - Kozmetoterapijske
procedure njege kože i
njega kože
107
1.2.12. PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA
1. Naziv predmeta: PSIHOLOGIJA I KOMUNIKOLOGIJA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III
IV 56 10 66
Ukupno 56 10 66

- Upoznavanje sa predmetom, granama, metodama i tehnikama psiholoških
istraživanja.
- Sticanje znanja o organskim i društvenim činiocima psihičkog života.
- Usvajanje znanja o osnovnim psihičkim pojavama (osjećaji i opažaji, učenje,
pamćenje i zaboravljenje, mišljenje, emocije, motivacija, stavovi i vrijednosti).
- Razvijanje svijesti o činiocima koji utiču na formiranje i razvoj ličnosti.
- Razvijanje osnovnih vještina komunikacije, usvajanje pravila uspješne
komunikacije, korišćenja JA poruka.
- Usvajanje potrebnih znanja i vještina neophodnih u komunikaciji sa pacijentima u
procesu ozdravljenja, kao i vještina komunikacije u organizaciji.
- Bolje razumijevanje sebe i drugih.
- Razvijanje vještina socijalne snalažljivosti i adaptacije, samokontrole i
emocionalne stabilnosti.
108
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Predmet, grane i metode psihologije
- Navodi definiciju - Analizira proces - Bolje razumije Vježba:
psihologije i formiranja sebe i druge. - Analiza
pojašnjava cilj dominantnih - Razvija svijest o dominantnih
psiholoških psiholoških osobina relevantnosti psiholoških osobina
istraživanja. kod sebe i drugih. subjektivnih i njihovog
- Objašnjava predmet - Upoređuje odnos podataka. formiranja - rad u
proučavanja psihologije i drugih parovima.
psihologije u naučnih disciplina - Subjektivni i
zavisnosti od u procesu objektivni podaci –
sadržaja i oblika razumijevanja ljudi diskusija.
javljanja psihičkih i njihovih
pojava. raznovrsnih
- Ukratko opisuje aktivnosti.
teorijski i praktični - Uočava razliku
zadatak i imenuje između objektivnih
glavne grane i subjektivnih
psihologije. podataka i tehnika
- Nabraja i pojašnjava koje se koriste za
metode i tehnike registrovanje
putem kojih se jednih odnosno
prikupljaju podaci u drugih.
psihološkim
istraživanjima.
Organske osnove i društveni činioci psihičkog života
- Opisuje podjelu, - Analizira ulogu - Podstiče - Prikaz modela
građu i ulogu centralnog i sposobnost boljeg mozga.
centralnog i perifernog nervnog razumijevanja sebe - Šematski prikaz
perifernog nervnog sistema u nastanku i drugih. prenošnja
sistema i pojašnjava psihičkih procesa. informacija od čula
funkcije čula. - Upoređuje preko receptora do
- Nabraja žlijezde sa posledice koje CNS - navođenje
unutrašnjim nastaju usljed primjera.
lučenjem i povećanog i Radionica
pojašnjava njihovu smanjenog lučenja - Rad u manjim
ulogu. žlijezda sa grupama, igra
- Pojašnjava razvoj unutrašnjim uloga - pacijenti
psihičkog života lučenjem. (sa poremećenim
čovjeka sa aspekta - Kritički procjenjuje lučenjem žlijezda
filogeneze, teorije interakcije sa unutrašnjim
ontogeneze, i konvergencije u lučenjem) - doktor,
nativizma i objašnjenju zdravstveni
empirizma. individualnog tehničar, članovi
razvoja čovjeka. porodice i dr.
Osnovne psihičke pojave
Osjećaji i opažaji - Na primjerima - Razvija svijest o - Prikaz slika -
- Navodi i pojašnjava uočava principe individualnim ''Prisvajanje
faze javljanja organizacije razlikama u konture'',
osjećaja, akciono opažaja. opažanju. djelimične
109
Formativni ciljevi
vrijeme, vrste - Analizira uticaj - Razvija svijest o konture, slika koje
osjeta, biofidbek i ranijeg iskustva, mogućim greškama ilustruju dobar
osobine po kojima motivacije i u opažaju drugih pravac, zajedničku
se osjeti razlikuju psihofizičkog ljudi. sudbinu,
jedni od drugih. stanja na opažanje - Podstiče preciznost asimetrične figure i
- Definiše opažaj, i obrazlaže na u opažanju. zatvaranje -
osjećaja i pažnju i primjerima. diskusija
pojašnjava principe - Analizira proces zapažanja.
organizacije opažaja uzajamnosti Diskusija
i osobine pažnje. opažanja osoba, - Uticaj ranijeg
- Objašnjava razliku uticaj prve iskustva,
između osjećaja, impresije, činioce motivacije i
opažaja i pažnje. koji povećevaju psihofizičkog stanja
- Pojašnjava proces tačnost u opažanju na opažanje,
opažanja osoba, i činioca koji mogu navođenje
vrste podataka i dovesti do grešaka primjera.
uzajamnost u opažanju. - Proces uzajamnog
opažanja. - Upoređuje faktore opažanja, greške u
- Pojašnjava utisak koji utiču na opažanju,
prve impresije i uzajamnost navođenje
pristrasnosti u opažanja pacijenta primjera.
opažanju i činioce i zdravstvenog - Igra uloga
koji utiču na tačnost radnika. - pacijent -
ocjenjivanja drugih. zdravstveni radnik.
Učenje, pamćenje i - Na primjerima - Razvija svijest o - Izrada slika od
zaboravljanje Pavlovog, značaju psiholoških strane učenika, po
- Definiše učenje i Skinerovog i uslova uspješnog instrukcijama
pojašnjava ishode Kelerovog učenja i nastavnika, koje
učenja. eksperimenta prilagođavanja ilustruju Pavlov,
- Navodi i objašnjava utvrđuje i sopstvenom načinu Skinerov i
vrste učenja prema upoređuje stepen učenja. Tornjakov
kriterijumu složenosti učenja. - Razvija vještine eksperiment,
složenosti i prema - Analizira kako uspješnog učenja. prezentacija i
sadržaju koji se uči. promjene u diskusija na času.
- Definiše pamćenje i pamćenju utiču na - Video prikaz osoba
zaboravljanje, ličnost. sa različitim
opisuje vrste - Analizira značaj vrstama
pamćenja i proces transfera u učenju. poremećaja
zaboravljanja. - Vrednuje značaj pamćenja.
- Upoznaje psihološke formiranja radnih - Izrada plana rada,
uslove i metode navika u učenju i učenja i slobodnih
uspješnog učenja. korišćenja metoda aktivnosti u cilju
uspješnog učenja. praćenja i
- Analizira svoj popravljanja svojih
uobičajni način radnih navika.
učenja. - Upoređivanje svog
načina učenja sa
idealnim - rad u
parovima.
110
Formativni ciljevi
Mišljenje i - Na primjerima - Razvija vještinu - Postavljanje
intelektualne obrazlaže faze kontrolisanja problema i njihovo
sposobnosti misaonog procesa i misaonog toka u rješavanje - rad u
- Navodi definiciju uočava njihov rješavanju parovima.
mišljenja i značaj u rješavanju svakodnevnih - Šematski prikaz
pojašnjava uticaj svakodnevnih životnih teškoća. krivulje
asocijacija, problema. - Razvija svijest o intelektualnog
shvatanja odnosa, - Vrednuje značaj postojanju razlika razvoja.
znanja i iskustva na stvaralačkog u intelektualnim - Šematski prikaz
mišljenje. mišljenja. sposobnostima klasifikacije
- Nabraja faze - Vrednuje značaj ljudi. intelektualnih
misaonog procesa i poznavanja - Razvija svijest o sposobnosti.
ukratko objašnjava intelektualnog mogućnostima - Navođenje
vrste mišljenja. razvoja, stagnacije uticaja na primjera umne
- Defniše i opadanja. sopstveni zaostalosti ljudi iz
intelektualne - Analizira svoj intelektualni okruženja,
sposobnosti, intelektualni razvoj. razgovor o
pojašnjava strukturu razvoj i mogućnosti njihovim uočenim
i upoznaje se sa unapređenja mogućnostima i
postupcima sopstvenog orjentaciono
mjerenja razvoja. svrstavanje u
intelektualnih - Uočava razliku u određenu
sposobnosti. intelektualnim kategoriju umne
- Upoznaje sposobnostima zaostalosti.
intelektualni razvoj među ljudima.
i kalsifikaciju - Analizira
intelektualnih klasifikaciju umne
sposobnosti. zaostalosti
istražuje moguće
uzroke.
Emocije - Razlikuje emocije - Shvata značaj Vježba:
- Definiše emocije, sreće, tuge, bijesa, poznavanja - Prikaz slika ili
opisuje osnovne odvratnosti, straha neverbalne gluma odrađenih
vrste i osobine i iznenađenja na komunikacije. emocija (sreća,
emocionalnih osnovu facijalne - Bolje razumije bijes, tuga,
pojava. ekspresije osobe. sopstvenu i odvratnost, strah i
- Pojašnjava organske - Analizira uticaj emocionalnost iznenađenje),
promene koje eksperimentisanja drugih ljudi. razilkovanje
nastaju prilikom adolescenta sa - Razvija svijest o emocionalnog
ispoljavanja emocija sobom, usvajanja značaju stanja od strane
i način izražavanja različitih stavova, emocionalne učenika.
emocija. uticaja vršnjačkih samokontrole u - Diskusija -
- Na osnovu grupa i cilju očuvanja svog emocionalnost
šematskog prikaza povremenog mentalnog zdravlja dijete/adolescent/
pojašnjava razvoj povlačenja u sebe i bolje socijalne odrasli.
emocija prema na formiranje interakcije. Vježba:
Katarini Bridžes i identiteta i - Uvježbavanje
pojašnjava razliku sazrijevanje. emocijalne
između primarnih i - Uočava značaj samokontrole u
složenih emocija. emocionalne različitim
- Objašnjava samokontrole u socijalnim
111
Formativni ciljevi
specifičnosti socijalnim interakcijama -
emocionalnog života interakcijama i igra uloga.
adolescenta. postizanju željenih - Adekvatan i
- Navodi definicije ciljeva. neadekvatan
emocionalne - Analizira značaj emocionalni odnos
samokontrole emocija za zdravstveni radnik-
stresne situacije, mentalno zdravlje i pacijent – igra
stresa i emocionalne uspostavljanja uloga.
reakcije. adekvatnih Radionica
emocionalnih - Promjene, JA
odnosa između nakada, JA sada,
zdravstvenog Ja u budućnosti
radnika i (cilj: upoznavanje
pacijenta. promjena koje se
- Analizira uticaj dešavaju tokom
emocionalne adolescenskog
neravnoteže - uzrasta)
stresa na različita
psihosomatska
oboljenja.
Motivacija - Vrednuje značaj - Bolje razumije - Šematki prikaz
- Pojašnjava pojam homeostaze i frustracione osnovnog
motiva, razliku homeostatskih reakcije kod sebe i motivacionog
između motiva i mehanizama u drugih. ciklusa.
motivatora i vrste organizmu. - Bolje razumije - Šematski prikaz
motiva prema - Uočava proces i motivaciono Lestvice motiva
različitim značaj ponašanje i prema Maslovu.
kriterijumima. socijalizacije pokušaje Diskusija
- Pojašnjava razliku u bioloških potreba. zadovoljenja - Načini
značaju motiva - Analizira i željenih motiva kod zadovoljavanja
gladi, žeđi i obrazlaže na sebe i drugih. bioloških potreba
seksualnog motiva. primjerima - Razvija svijest o (gladi, žeđi i dr. )
- Objašnjava proces Masljovljevu značaju korišćenja djeca/odrasli.
socijalizacije hijerarhiju motiva. znanja o motivima i - Navođenje
bioloških potreba. - Obrazlaže na mehanizmima primjera
- Upoznaje lične i primjerima odbrane u boljoj reagovanja na
socijalne motive reakciju osobe na saradnji i sa frustraciju, i
- Navodi i pojašnjava frustracije i način ljudima. prevazilaženje
hijerarhiju motiva prevazilaženja frustracije - rad u
po Maslovu. frustracije. parovima.
- Definiše i pojašnjava - Analizira - Radionica
pojmove: barijera, mehanizme - Rad u manjim
frustracija, odbrane koje ljudi grupama -
tolerancija na najčešće koriste u mehanizmi odbrane
frustraciju, opravdavanju i njihovo
potiskivanje, neprihvatljivog ispoljavanje -
mehanizam ponašanja. svaka grupa ima
odbrane. - Koristi znanja o zadatak da
- Nabraja i pojašnjava motivima demonstrira jednu
različite vrste (Masljovljeva životnu situaciju
mehanizma teorija hijerarhije, koja je u skladu sa
112
Formativni ciljevi
odbrane. frustracija, nekim od
tolerancija na mehanizama
frustraciju, odbrane.
potiskivanje) u - Igra uloga
procesu oporavka - Pacijent
bolesnika. zdravstveni radnik
(korišćenje znanja
o motivima).
Interesovanja, -Uočava razliku u - Analiza
stavovi i vrijednosti korišćenju međusobnih
- Navodi definiciju slobodnog vremena interesovanja i
interesovanja i u zavisnosti od načina korišćenja
pojašnjava vrste interesovanja slobodnog vremena
interesovanja. među ljudima. - rad u parovima.
- Pojašnjava razliku - Vrednuje značaj Radionica
između stavova i poznavanja - Na temu
vrijednosti. različitih vrsta zdravstvena
- Navodi činioce koji interesovanja u propaganda
utiču na formiranje cilju - Izrada poruka u
stava, otpornost prilagođavanja vidu razglednica,
stava na promjenu i interesovanjima plakata, letaka,
način promjene slobodnog vremena panoa, TV i radio
stava. pacijenta u oglasa, kratkih
- Definiše socijalne procesu oporavka. video zapisa i sl.
predrasude i - Obrazlaže na Diskusija
pojašnjava način primjerima i - Stavovi, otpornost
borbe protiv vrednuje značaj promjena.
predrasuda. činioca koji utiču Radionica
- Pojašnjava termin na formiranje - „Šta mi je važno-
zdravstvena kultura stava, otpornost i moje vrijednosti“
i činioce koji utiču promjenu. (cilj: razmišljanje
na formiranje - Vrednuje značaj i o sopstvenim
zdravstvenih činioce koji utiču u vrijednostima,
stavova. borbi protiv uviđanje da se
- Nabraja i pojašnjava predrasuda. hijerarhija
psihološka načela - Izrađuje reklame o vrijednosti mijenja
zdravstvene zdravstvenoj u zavisnosti od
propagande. propagandi, različitih faktora“)
poštujući načela
zdravstvene
propagande.
Ličnost i organizacija psihičkog života
- Struktura ličnosti - Kroz primjere - Razvija svijest o - Šematski prikaz
- Navodi definiciju obrazlaže postojanju razlike tipologije ličnosti
ličnosti i pojašnjava doslednost, u emocionalnom prema Hipokratu.
pojmove jedinstvenost i reagovanju na - Prikaz slika-
doslednosti, osobenost frustracije među tipologije ličnosti
jedinstvenosti i ponašanja neke ljudima. prema starim
osobenosti osobe. - Bolje razumije Grcima.
ponašanja. - Na osnovu sebe i druge. - Navođenje
- Definiše i šematskog prikaza primjera iz
113
Formativni ciljevi
pojašnjava analizira četiri tipa okruženja koji
pojmove: temperamenta najbolje
temperament, prema Hipokratu. odgovaraju
sposobnosti, - Pronalazi tip Hipokratovoj
karakter, svijest o ličnosti iz tipologiji ličnosti.
sebi, realno i okruženja koji
idealno JA. najbolje
- Navodi i pojašnjava odgovaraju po
klasifikaciju ispoljavanju
strukture ličnosti na osobina ovoj
osnovu tipologiji.
temperamenta, - Analizira značaj
sposobnosti, ispoljavanja
karaktera i svijesti o karakternih
sebi. osobina kroz
- Pojašnjava vezu odnose prema
između tjelesnih drugim ljudima,
osobina i ličnosti po sebi, radnim
Krešmeru i Šeldonu. zadacima i
društvenoj
zajednici.
- Na primjerima
obrazlaže razliku
između realnog i
idealnog JA,
privatnog i javnog
JA.
Dinamika ličnosti - Obrazlaže na - Razvija vještinu Oluja misli
- Navodi definiciju primjerima sukobe izbora željenog (Brainstrom)
dinamike ličnosti. motiva dvostrukog motiva pri - Kada ste bili u
- Pojašnjava privlačenja, svakodnevnim situacijama sukoba
unutarlične i dvostrukog sukobima motiva u motiva i kako ste ih
interpersonalne odbijanja i socijalnoj riješili?
sukobe. privlačenja, i interakciji. - Koje vaše uloge
savlađuje tehnike - Bolje razumije svakodnevno
izbora željenog sopstveno dolaze u sukob?
cilja. ponašanje i - Kako obično
- Analizira sukobe ponašanje drugih rješavate sukob?
uloga i sukobe ljudi. - U kojim
saznanja kroz situacijama se
navođenje javljao vaš saznajni
primjera. nesklad?
- Kako ste ga
doživjeli i riješili?
Razvoj ličnosti - Analizira uticaj - Razvija svijest o - Debata
- Navodi i pojašnjava srdačnog i uticaju porodice, - Srdačan ili uzdržan
činioce koji utiču na uzdržanog odnosa škole, kulture i odnos.
razvoj ličnosti. na razvoj ličnosti. društvenog sistema - Ograničenje ili
- Pojašnjava uticaj - Upoređuje tipove na razvoj ličnosti. sloboda.
vaspitanja u vaspitanja gdje se - Razumije značaj - Test emocionalne
okviru porodice djetetu daju emocionalne zrelosti,
114
Formativni ciljevi
na razvoj ličnosti. izvjesna zrelosti u cilju međusobna
- Pojašnjava uticaj ograničenja i uspješne socijalne procjena zrelosti-
škole, kulture i potpuna sloboda na saradnje sa rad u parovima,
društvenog razvoj ličnosti. ljudima. analiza ajtema
sistema na razvoj - Analizira testa (kriterijuma
ličnosti. kriterijume zrelosti zrelosti) kroz
- Imenuje razvojne ličnosti i upoređuje diskusiju.
faze i pojašnjava sa stupnjem
zrelost ličnosti. sopstvene zrelosti.
Promjene i - Analizira - Razvija svijest o - Diskusija
poremećaji kriterijume značaju adaptivnog - Normalnost/
društvenog života normalnosti i ponašanja u sredini nenormalnost.
- Pojašnjava razliku nenormalnosti. u cilju formiranja - Video prikaz
između normalnog - Upoređuje zdrave i zrele psihotičnog,
i nenormalnog simptome neuroze, ličnosti. neurotičnog
ponašanja. psihoze i - Razvija svijest o ponašanja i
- Upoznaje glavne psihopatije i značaju kontrole psihopatije.
kategorije navodi primjere. nad svojim - Prikaz slika
mentalnih - Analizira uzroke i postupcima, delikventnog
poremećaja - mjere sprečavanja razmjene ponašanja, djece iz
neuroze, psihoze, delikvencije. osjećanja, stabilne potpunih i
psihopatije. - Analizira uzroke, procjene sebe i nepotpunih
- Imenuje i faze razvoja i drugih u porodica, zatim
objašnjava oblike posledice svakodnevnim primjera dobro
neprilagođenog alkoholizma i socijalnim organizovanog i
ponašanja. narkomanije. interakcijama. naorganizovanog
- Uviđa značaj - Razvija društvenog
emocionalne emocionalnu sistema,
stabilnosti u stabilnost. podsticanje
svakodnevnim učenika da uoče
životnim uzroke
interakcijama. neprilagođenog
ponašanja.
- Pretraživanje
interneta od strane
učenika na temu
narkomanija,
ispovijesti
narkomana, vrste
droga i posledice,
pretraživanje slika,
diskusija zapažanja
ili izrada tematskih
panoa.
Komunikacija
- Definiše pojam - Uočava značaj - Razvija sopstveni - Brainstorming
komunikacije. učenja o procesu komunikacioni stil. pojma
- Navodi vrste komunikacije. - Prepoznaje učenje komunikacija.
komunikacije - Prepoznaje značaj komunikacionih
(podjele prema komunikacije za vještina kao izazov
vrsti znakova, razvoj pojedinca i i priliku za
115
Formativni ciljevi
uspješnosti, društva. sopstveni
složenosti). - Navodi primjere napredak.
- Navodi osnovne različiih
elemente neverbalnih
komunikacionog znakova.
procesa.
Pravila uspješne komunikacije i uzroci neuspješne komunikacije
- Poznaje načela - Na primjerima - Prihvata konflikte u - Brainstorming
funkcionalne prepoznaje komunikaciji kao pojmova
komunikacije. ne/jasne poruke. prirodnu pojavu i ne/uspješna
- Navodi uzroke - Prepoznaje priliku za komunikacija.
neuspješnog, različitost napredovanje i - Vježba –
nejasnog percepcija i razvijanje odnosa razlikovanje jasnih
komuniciranja. neprihvatanje sa ljudima. i nejasnih poruka.
- Navodi tehnike sopstvene - Razvija toleranciju - Vježba – rad u
nenasilne odgovornosti kao i prihvata parovima - aktivno
komunikacije. uzročnike različitost. slušanje.
- Navodi principe konflikta. - Vježba – upotreba
dobrog slušaoca i - Uspješno razlikuje JA rečenica u
lažnog slušaoca. JA-TI rečenice konfliktnoj situaciji
prema efektu koji
postižu u
interakciji.
- Koristi JA rečenice
za izražavanje svog
stava, osjećanja i
sugestija.
- Razvija tehniku
aktivnog slušanja.
Odnos bolesnik - tehničar zdravstvene njege, komunikacija sa pacijentima, pomoć
pacijentima u procesu ozdravljenja
- Poznaje bonton u - Shvata da su - Razvija - Vježba - rad u
komunikaciji sa ljubaznost i odgovornost. parovima –
pacijentima. strpljenje standard - Razvija razgovor sa
- Navodi ponašanja u samostalnost u pacijentom
karakteristike komunikaciji sa uspostavljanju (nestrpljivim,
komunikacije koja klijentom. kontakta sa prezahtjevnim,
pozitivno utiče na - Upotrebljava pacijentom. teško bolesnim,
stanje pacijenta. pravilan i jasan ljutim itd. ).
način izražavanja.
- Kontroliše emocije,
izbjegava
pretjeranu
privatnost i
bliskost.
- Daje pozitivne
komentare, kojima
unosi vedrinu u
komunikaciju sa
klijentima.
116
Formativni ciljevi
Komunikacija u organizaciji
- Upoznaje pojam i - Uočava - Razvija vještine - Radionica – rad u
navodi vrste grupa specifičnosti timskog rada i malim grupama –
i organizacije. pojedinih vrsta pregovaranja. donošenje odluka u
- Navodi grupa. timskom radu.
specifičnosti - Uočava
strukture grupe s karakteristike
obzirom na moć i grupe s obzirom na
vrste moći. razne vrste moći.
- Navodi - Razumije važnost
karakteristike poštovanja
komunikacione i hijerarhije u
sociometrijske organizaciji.
strukture grupe. - Pravi razliku
- Definiše pojam između različitih
odlučivanja i oblika grupa.
opisuje faze - Analizira proces
procesa donošenja grupnog
odluke. odlučivanja.
- Upoznaje grupno i - Pravi razliku i
individualno uočava prednosti
rješavanje grupnog rješavanja
problema. problema u odnosu
na individualno.

- N. Havelka: Psihologija za II i III razred medicinske škole, Zavod za udžbenike i
- M. Zvonarević: Psihologija, priručnik za nastavnike, Školska knjiga, Zagreb, 1964.
- Z. Trikić, D. Koruga, J. Branješević, V. Damjanović, S. Vidović: Vršnjačka
medijacija-od svađe slađe, Njemačka organizacija za tehničku saradnju (GTZ)
GmbH, Beograd, 2006.
- T. Mandić: Komunikologija, Psihologija komunikacije, Clio, Beograd, 2005.
- B. Piz, A. Piz: Definitivni vodič kroz govor tela, Mono&Manana, Beograd, 2005.
- B. M. Rosenberg: We can work it out , Resolving Conflicts Peacefully and
Powerfully, Puddle Dancer Press, Encititas, CA, 2003.

- Video projektor.
- Prijektno platno.
- Računarsaka učionica sa pristupom internetu (po potrebi).
- Odgovarajuće slike, šeme, video zapisi, stručni časopisi.
- Flip-čart.

- Provjera znanja vrši se usmeno, najmanje jednom u klasifikacionim periodu.
117

- Profesor psihologije;
- diplomirani psiholog;
- profesor pedagogije;
- diplomirani pedagog.

Znanja
Predmet Znanja
- Nervni sistem - Anatomija sa fiziologijom - Organske osnove i činioci
psihičkog života
- Odnos bolesnik - tehničar - Praktična nastava - Komunikacija sa
zdravstvene njege, pacijentima, rodbinom,
komunikacija sa saradnicima
pacijentima, pomoć - Uzimanje i obrada
pacijentima u procesu materijala za laboratorijsko
ozdravljenja ispitivanje
- Promjene i poremećeji - Uzimanje bolesničkog
duševnog života materijala za različite vrste
- Pravila uspješne i ispitivanja
neuspješne komunikacije - Psihička priprema pacijenta
- Komunikacija u za različite dijagnostičke
organizaciji procedure
- Mentalni poremećaji - Humana genetika - Promjene i poremećaji
duševnog života
- Klasifikacija umne - Etika - Etički odnos prema
zaostalosti pacijentima sa mentalnim
retardacijama
- Timski rad - Komunikacija u organizaciji
118
1.2.13. PRAKTIČNA NASTAVA
1. Naziv predmeta: PRAKTIČNA NASTAVA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 36 36
II 180 180
III 288 288
IV 330 330
Ukupno 834 834
Struktura praktične nastave po predmetnim oblastima i razredima:

- I razred: Fizikalna terapija 36 časova.
- II razred: Fizikalna terapija 72 časa; Estetska njega 72 časa; Kozmetologija 36
časova.
- III razred: Estetska njega 108 časova; Kozmetologija 108 časova; Dermatologija
72 časa.
- IV razred: Estetska njega 132 časa; Kozmetologija 132 časa; Dermatologija 72
časa.
Praktična nastava se realizuje podjelom odjeljenja na grupe 10-12 učenika.

Realizuje se u opremljenom kabinetu škole, na dermatološkom odjeljenju, u
kozmetičkim salonima i u laboratoriji.

- Upoznavanje učenika sa značajem održavanja lične higijene, posljedicama
neodržavanja higijene i sprovođenjem specifičnih mjera u cilju sprečavanja
širenja zaraznih bolesti.
- Razvijanje vještina dijaloga i komunikacije sa klijentima, poštovanja privatnosti
klijenta i specifičnostima komunikacije prije, u toku i poslije izvođenja tretmana.
- Osposobljavanje za adekvatno održavanje higijene radnog prostora i pripreme
radnog prostora.
- Sticanje vještina čitanja i sprovođenja propisane terapijske procedure.
- Osposobljavanje učenika za samostalno izvođenje manuelne masaže.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura čišćenja, njege i zaštite
kože, ublažavanja i otklanjanja nedostataka na koži.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje dekorativnih, korektivnih i estetskih procedura.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura njege ruku i stopala.
- Sticanje sposobnosti za izvođenje praktičnih procedura primjene fizičkih agenasa.
- Sticanje sposobnosti samostalne izrade kozmetičkih preparata.
- Upoznavanje metoda ispitivanja kozmetičkih proizvoda.
- Određivanje tipa kože pacijenta, pregleda kože i unošenja potrebnih podataka u
medicinsku dokumentaciju.
- Uočavanje patoloških promjena na koži i dermatoza izazvanih fizičkim faktorima.
- Razlikovanje virusnih, bakterijskih i gljivičnih oboljenja kože i prepoznavanje
oboljenja izazvanih životinjskim parazitima.
- Uočavanje znakova- reaktivni eritemi, ekcemi i psorijaza.
- Razlikovanje vrsta akni na koži pacijenta i različitih oboljenja kože i vlasišta.
119
- Uočavanje različitih vrsta oboljenja noktiju, poremećaja pigmentacije na koži i
veneričnih bolesti i faktorima koji doprinose bržem starenju kože.
- Sticanje znanja o upotrebi lasera u dermatologiji.
- Upoznavanje sa osnovnim zadacima tehničara u sprovođenju terapijskih
procedura u dermatologiji.
- Sticanje praktičnih znanja i savlađivanje tehnika koje su neophodne u njezi
kožnih bolesti bolesnika.
- Razvijanje osjećaja odgovornosti, reda i urednosti.
- Navikavanje na pridržavanje propisa.
120
4. Sadržaj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi
Razred: PRVI - OBLAST FIZIKALNA TERAPIJA (36 časova)
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi Socijalizacijski Preporuke za
Masaža
- Zna tehnike - Upisuje potrebne - Razvija pozitivan - Prikazivanje
izvođenja masažnih podatke o stav prema slajdova na kojima
hvatova. pacijentu u zdravlju. su objašnjene
- Objašnjava dejstvo zdravstvenu - Navikava se na red različite vrste
masaže. dokumentaciju. i urednost. masaže.
- Navodi sredstva za - Aplicira određena - Razvija lični
masažu. sredstva. osjećaj
- Opisuje opremu - Određuje masažne odgovornosti
prostorije za položaje. prema higijeni i
masažu. - Ocjenjuje stanje zdravlju.
- Pojašnjava kože cirkulacije i - Razvija sposobnost
pripremu limfotoka. komunikacije.
fizioterapeutskog - Analizira stanje
tehničara. mišića i njihovu
- Poznaje pripremu konzistenciju.
bolesnika za - Planira kontrolu
masažu. pulsa disanja,
- Objašnjava tenzije prije i
postupke aplikacije poslije masaže.
određenih
sredstava.
Relaksacija
- Navodi dejstvo - Obučava bolesnika - Razvija sposobnost - Prikazivanje slika i
relaksacije. vježbama disanja. opažanja. grafikona na
- Poznaje vrste - Razlikuje vrste - Shvata potrebu kojima su
relaksacije. relaksacije i povezivanja teorije objašnjeni
- Pojašnjava totalnu, postavlja bolesnika i prakse. relaksacioni
lokalnu i u položaje koji su položaji.
progresivnu za njega
relaksaciju. najudobniji.
- Zna masažne - Upoređuje
položaje pri kontrahovane i
izvođenju totalne, relaksirane mišiće.
lokalne i - Dokazuje da li su
progresivne mišići maksimalno
relaksacije. opušteni ili ne.
- Zna položaje - Razlikuje srednji
bolesnika za fiziološki položaj
masažu pojedinih ekstremiteta po
djelova tijela. Fiku.
- Nabraja sredstva za
masažu.
- Objašnjava značaj
saradnje tehničara
i bolesnika
umješnost
fizioterapeuta i
važnost idealnih
121
mikroklimatskih
uslova.
Masažni hvatovi (glađenje, trljanje, gnječenje, lupkanje, vibracije)
- Zna pet osnovnih - Izvodi - Navikava se na - Predavanje uz
masažnih hvatova pravolinijsko, sistematičnost u stručnu literaturu.
a to su: kružno i cik-cak radu.
glađenje(efleraž), glađenje. - Razvija osjećaj
trljanje(frikcija), - Planira trljanje profesionalne
gnječenje(petrisa), jednom ili objema odgovornosti.
lupkanje(perkusij), rukama.
vibracije - Ocjenjuje da
(vibrasion). upotreba sredstava
- Demonstrira za masiranje nije
pravolinijsko preporučljiva jer je
kružno i cik-cak kod masaže
glađenje. trljanjem potreban
- Obrazlaže što intimniji
intenzitet pritiska i kontakt sa kožom.
pravac kretanja - Izvodi tehnike
ruku. gnječenja na tri
- Pojašnjava razliku načina: odiže
između površinskog mišićnu masu od
i dubokog osnove, pritiska
glađenja. mišićnu masu ka
- Zna metodiku i osnovi i radi
dejstvo glađenja. gnječenje sa
- Demonstrira straničnim
trljanje ulnarnim iskrivljenjem.
dijelom šake, - Razlikuje lupkanje
jagodicama prstiju jagodicama prstiju
i interfalangealnim ulnarnim djelom
zglobovima. šake i volarnim
- Zna metodiku dijelom šake i
djelovanja trljanja. izvodi ga u seriji od
- Poznaje gnječenje 120-180 udara u
na sva tri načina. minuti.
- Opisuje lupkanje - Upotrebljava
jagodicama prstiju, stabilne i labilne
ulnarnim i volarnim vibracije.
djelom šake. - Izvodi ih brzinom
- Pojašnjava stabilne pokreta od 12 do
i labilne vibracije. 16 u sekundi.
Masažni međuhvatovi (češljanje, peglanje, valjanje, štipkanje, istezanje tkiva i

rastresanje)
- Navodi postupke - Razlikuje masažne - Razvija osjećaj - Posjeta spa
postavljanja međuhvatove. profesionalne centrima i drugim
bolesnika u - Izvodi pravilno odgovornosti. institutima.
odgovarajuće pokrete u radio- - Forsiranje timskog
položaje. karpalnom zglobu - Razvija osjećaj rada i dijaloga.
- Zna načine iz krajnje fleksije u odgovornosti i
122
izvođenja masažnih ekstenziju vršeći spremnosti za
međuhvatova. snažan pritisak pri timski rad.
- Demonstrira „češljanju“.
češljanje i navodi - Izvodi - Usvaja načela
gdje se „peglanje“dorzalno zdravog života.
primjenjuje. m stranom prstiju - Razvija moć
- Pojašnjava tako da sa zapažanja.
peglanje i njegovo doručjem zaklapa
dejstvo. prav ugao. - Razvija umješnost
- Poznaje - Upotrebljava u radu,
„valjanje“. „valjanje“ na dva samoinicijativnost i
- Objašnjava načina tako da smisao za dobro
štipkanje i poznaje rukama valja mišić organizovanje
oboljenja kod kojih preko čvrste posla.
se izvodi. podloge ili su ruke
- Demonstrira postavljene tako
istezanje tkiva i da se mišići valjaju
zna indikacije za između ispruženih i
njegovu primjenu. paralelno
- Zna rastresanje i postavljenih
karakteristike ovog dlanova.
međuhvata. - Izvodi „štipkanje“
palcem i
kažiprstom brzim i
ritmičim
pokretima.
- Upotrebljava
volarnu stranu
prstiju ili dlanova
pri istezanju tkiva.
- Planira
„rastresanje“ na
ekstremitetima
tako da uzdužne
osovine šaka
poklapa sa
uzdužnom
osovinom
ekstremiteta.
- Predviđa brzinu
pokreta kod
rastresanja i
šakama vrši
pokrete gore, dole,
lijevo i desno.
- Planira
kombinovanje
masažnih hvatova i
međuhvatova.
123
Razred: DRUGI - OBLAST FIZIKALNA TERAPIJA (72 časa)
Masaža glave, vrata, lica, grudnog koša, trbuha, leđa, gornjih i donjih ekstremiteta
- Zna topografsku - Razlikuje masažu - Razvija analitičnost - Pretraživanje
anatomiju glave kosmatog dijela i logičnost. interneta.
vrata, lica, grudnog glave i masažu lica. - Razvija sposobnost
koša, trbuha, leđa, - Izvodi pravilno opažanja.
gornjih i donjih masažne pokrete u - Navikava se na red
ekstremiteta. pravcu pružanja i urednost.
- Poznaje masažne limfnih sudova lica. - Razvija sposobnost
hvatove koji se - Poznaje masažu komunikacije.
primjenjuju kod najvažnijih nerava.
ovih regija. - Planira masažu
- Navodi masažne kosmatog dijela
hvatove pojedinih glave i masažne
nerava. pokrete izvodi u
- Pojašnjava pravcu rasta kose.
metodiku - Razlikuje masažu
navedenih regija. prednje i zadnje
- Zna indikacije i strane vrata.
kontraindikacije - Izvodi masažu
kod ovih masaža. grkljana i masažu
mekih djelova
vrata.
- Planira pravilan
položaj pri masaži
sternokleidomastoi
deusa.
- Uočava da pri
masaži prednjeg
dijela vrata ne
treba pritiskivati
podjezičnu kost da
se ne bi javio
kašalj.
- Izvodi masažu
grudnog koša i to
pektoralis majora
et minora serratus
anteriora i
interkostalnih
mišića.
- Upotrebljava
vibracionu masažu
u predjelu nervnih
tačaka bola.
- Određuje masažne
hvatove kod
masaže trbuha i
poznaje masažu
trbušnog zida
organa trbušne
124
duplje i nervnog
spleta u predjelu
trbuha.
- Analizira stanje
pacijenta i
informiše se iz
anamneze kako bi
plan masaže bio
precizniji.
- Izvodi masažu leđa
i to masažu kože
mišića i nervnih
završetaka.
- Upotrebljava
glađenje, trljanje,
gnječenje i
lupkanje a za
masažu koristi
dlanski dio šake
tenar hipotenar i
ulnarni dio
podlakta.
- Razlikuje masažu
gornjih
ekstremiteta i to
masažu prstiju šake
zgloba ručja
podlakta lakatnog
zgloba nadlakta i
ramena.
- Upotrebljava
glađenje, trljanje i
trakciju zglobova
kod masaže prstiju.
- Predviđa glađenje,
trljanje, gnječenje
i kombinuje ga sa
pasivnim i aktivnim
vježbama kod
masaže šake i
ručnog zgloba.
- Izvodi masažu
podlakta pomoću
glađenja, trljanja,
gnječenja i
lupkanja.
- Upotrebljava
masažne hvatove -
glađenje i trljanje
pri masaži lakatnog
zgloba dok je ruka
125
oslonjena na šaku.
- Predviđa masažu
dvoglavog i
troglavog mišića
nadlaktice.
- Razlikuje masažu
deltastog mišića po
djelovima.
- Uočava otoke na
gornjem
ekstremitetu i
masažu sprovodi od
proksimaslog dijela
ka distalnom.
- Izvodi masažu
donjeg
ekstremiteta i to
masažu stopala,
masažu skočnog
zgloba, masažu
potkoljenice,
koljenog zgloba
natkoljenice,
zgloba kuka i
karlice.
- Upotrebljava
masažne hvatove
glađenje i trljanje
kod masaže
dorzalne i
plantarne strane
stopala.
- Izvodi glađenje i
trljanje maleolusa i
ahilove tetive pri
masaži skočnog
zgloba.
- Razlikuje masažu
prednje spolje i
zadnje lože
potkoljenice i
izvodi glađenje,
trljanje, gnječenje
i lupkanje, a od
međuhvatove
valjanje, čupkanje
i rastresanje.
- Određuje masažu
natkoljenice i
primjenjuje
gađenje, trljanje,
126
gnječenje i
lupkanje a od
međuhvatova
valjanje,
rastresanje,
štipkanje.
- Ocjenjuje da se
masaža zatkoljene
jame mora uraditi
obazrivo zbog
velikih krvnih
sudova i nerava u
njoj.
Fizikalne i kozmetoterapijske procedure (mehanoterapija, elektroterapija,
hidroterapija)
- Opisuje hvatove - Izvodi higijensku i - Razvija sposobnost
higijenske i kozmetološku opažanja.
kozmetološke masažu. - Razvija sposobnost
masaže. - Primjenjuje neke timskog rada.
- Nabraja indikacije i oblike galvanske
kontraindikacije struje.
djelovanja - Asistira u primjeni
higijenkse i elektrostimulacije i
kozmetološke elektrodijagnostike.
masaže na - Primjenjuje
organizam. osnovne oblike
- Upoznaje osnovne hidroprocedure,
oblike lokalnih i opštih
elektroprocedure. kupki, tuševa i sl.
- Upoznaje osnovne - Prepoznaje
oblike povoljne i
hidroprocedure. nepovoljne efekte
fizikalnih i
kozmetotarapijskih
procedura na
organizam.
Kvarcne lampe i soluks lampe u kozmetičkoj praksi
- Objašnjava značaj - Rukuje kvarcnim i
svjetlosti za soluks lampama.
organizam. - Prepoznaje
- Nabraja indikacije i povoljne i
kontraindikacije nepovoljne efekte
djelovanja djelovanja
prirodnih i svjetlosti na kožu i
vještačkih izvora sluzokožu.
svjetlosti na
organizam.
Termoterapija – peloid, parafin, hidrokolator, sauna
- Definiše pojam - Uočava da se pod - Shvata potrebu
termoterapije. termoterapijom povezivanja teorije
- Definiše pojam podrazumijeva i prakse.
127
termoterapijskog primjena egzogene - Razvija osjećaj
agenasa. toplote. odgovornosti.
- Poznaje termička - Shvata princip - Navikava se na
svojstva tkiva. prinošenja toplote tačnost.
- Nabraja fiziološko i sa
terapijsko dejstvo termoterapijskog
termoterapiskih agensa na tijelo.
procedura. - Razlikuje toplotni
kapacitet i
toplotnu
provodljivost.
- Razlikuje peloid,
parafin,
hidrokolator i
saunu kao oblike
termoterapije.
- Shvata indikacije
za primjenu
termoterapije.
Velnes
- Definiše pojam - Uočava da je - Shvata važnost
velnesa. pojam velnesa skup velnesa u
- Objašnjava važnost principa. svakodnevnom
velnesa u očuvanju - Poznaje životu.
zdravlja. komponente
velnesa: fitnes,
kompozicija tijela,
način života, odnos
prema stresu,
odmoru i radu.
- Shvata važnost svih
komponenti
velnesa i njihovu
međuzavisnost.
128
Razred: DRUGI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (72 časa)
Formativni ciljevi
Ustanove za estetsku njegu
- Poznaje - Razlikuje opremu i - Razvija preciznost i
organizaciju rada u pribor u sistematičnost u
kozmetičkim kozmetičkim radu.
salonima. salonima.
- Poznaje postupke - Analizira
dezinfekcije i organizaciju rada u
sterilizacije. kozmetičkim
- Poznaje procedure salonima.
određivanja tipa i - Vrši prijem
stanja kože. klijenata u
- Poznaje postupke kozmetičkim
hemijskog čišćenja salonima.
kože. - Vrši dezinfekciju i
sterilizaciju.
- Vrši određivanje
tipa i stanja kože.
- Vrši hemijsko
čišćenje.
Masaža
- Poznaje masažu - Poznaje opremu,
kao metod njege i pribor i preparate
unapređenja za masažu.
zdravlja. - Izvodi masažne
- Poznaje masažne hvatove.
hvatove i - Izvodi masažne
međuhvatove. međuhvatove.
- Poznaje masažu - Izvodi masažu
glave, lica, vrata i kosmatog dijela
poprsja. glave.
- Poznaje postupke - Izvodi masažu lica,
masaže leđa, vrata i poprsja.
ekstremiteta, grudi - Izvodi masažu leđa.
i butina. - Izvodi masažu
donjih
ekstremiteta.
- Izvodi masažu grudi
i trbuha.
Akupresura i refleksoterapija
- Poznaje postupke - Izvodi akupresuru.
akupresure i - Izvodi
refleksoterapije. refleksoterapiju.
Primjena toplotnih agenasa u kozmetologiji
- Poznaje toplotne - Izvodi vlažne
procedure u toplotne
kozmetoterapiji. procedure.
- Izvodi suve
toplotne
procedure.
129
Formativni ciljevi
Depilacija i epilacija
- Poznaje postupke - Izvodi postupke
depilacije. depilacije toplim i
- Poznaje postupke hladnim
epilacije. postupkom.
- Izvodi postupke
epilacije.
130
Razred: DRUGI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (36 časova)
Formativni ciljevi
Kozmetološka laboratorija
- Upoznaje se sa - Poznaje - Razvija - Svaki učenik vodi
radom i organizaciju rada u samostalnost u dnevnik na bazi
organizacijom u kozmetološkoj radu. unaprijed datih
kozmetološkoj laboratoriji. - Razvija opreznost i uputstava od
laboratoriji. - Primjenjuje mjere svijest o potrebi strane nastavnika
- Navodi moguće i predstavlja zaštite na radu. praktične nastave.
povrede pri radu, zaštite pri radu i
mjere zaštite i pružanje prve
pružanje prve pomoći.
pomoći.
Posuđe, pribor, instrumenti i aparati
- Upoznaje sa sa - Razlikuje - Stiče radne navike.
laboratorijskim laboratorijsko - Razvija preciznost i
posuđem, posuđe i pribor tačnost.
instrumentima i prema namjeni. - Razvija svijest o
aparatima. - Razlikuje potrebi za ličnom
instrumente i higijenom.
aparate u
laboratoriji.
- Poznaje postupke
čišćenja i pranje
posuđa i pribora.
Kozmetičke sirovine i preparati
- Upoznaje se sa - Razlikuje sirovine - Razvija
kozmetičkim pravilnim čitanjem odgovornost.
sirovinama i na regens listi.
načinom - Pravilno čuva
skladištenja. čvrste, tečne, lako
isparljive i
zapaljive
supstance.
Toplotni izvori u laboratoriji i operacije
- Upoznaje se sa - Pravilno rukuje sa - Razvija preciznost.
priborom za laboratorijskim
zagrijevanje. priborom za
- Upoznaje toplotne zagrijevanje.
operacije. - Vrši isparavanje ,
ukuvavanje,
hlađenje i
kondezaciju,
destilaciju.
Mjerenje čvrstih i tečnih supstanci
- Upoznaje se sa - Precizno
tehničkom i odmjerava
analitičkom vagom supstance na
i sudova za tehničkoj i
mjerenje analitičkoj vagi.
zapremine. - Pravilno odmjerava
i očitava utrošenu
131
Formativni ciljevi
zapreminu-pipetom
i biretom,
menzurom i
mjernim balonom.
Osnovne operacije u laboratoriji
- Upoznaje se sa - Precizno obavlja
osnovnim sitnjenje,
operacijama u miješanje,
laboratoriji. rastvaranje,
taloženje,
dekontovanje i
filtriranje.
- Vrši ekstrakciju i
centrifugiranje.
Pripremanje rastvora
- Poznaje načine - Računa
izražavanja koncentraciju
kvantitativnog rastvora (maseni
sastava rastvora. udio, molski udio,
molovitet).
- Priprema rastvore
različite
koncentracije.
132
Razred: TREĆI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (108 časova)
Formativni ciljevi
Elektroterapijske procedure
- Poznaje procedure - Izvodi proceduru
primjene galvanske primjene galvanske
struje. struje.
- Poznaje procedure - Izvodi procedure
primjene elektroforeze.
neofaradske struje. - Izvodi procedure
- Poznaje procedure mioliftinga kože
interferentne lica.
struje. - Izvodi procedure
bodiliftinga.
- Izvodi procedure
aplikacije
interfentne struje.
- Izvodi procedure
aplikacije D'
Arsonvalove struje.
Fototerapijske procedure
primjene primjene UV-
ultraljubičastog zračenja,
(uv) vidljive solarijum.
svjetlosti, - Izvodi procedure
infracrvenog primjene IR-
zračenja (IR). zračenja.
primjene primjene vidljive
polihromatske i svjetlosti.
monohromatske - Izvodi procedure
svjetlosti. primjene
polihromatske
svjetlosti (bioprom
lampe).
- Izvodi procedure
primjene
monohromatske
svjetlosti (laser).
Primjena ultrazvuka u estetskoj njezi
primjene primjene
ultrazvuka. ultrazvuka u
tretmanima kože
lica.
- Izvodi procedure
primjene u
tretmanima tijela.
- Izvodi procedure
kapilodermije.
Kozmetoterapijske procedure i njega kože
- Poznaje procedure - Izvodi piling kože.
133
Formativni ciljevi
pilinga kože i - Izvodi proceduru
komedoekspresiju. komeodokspresije.
- Poznaje - Izvodi tretmane
kozmetoterapiju i normalne kože.
njegu različitih - Izvodi tretmane
tipova kože. suve kože.
- Poznaje procedure - Izvodi tretmane
tretmana različitih masne kože.
slojeva kože. - Izvodi tretmane
aknozne kože
- Izvodi tretmane
mješovite kože.
- Izvodi tretmane na
koži zahvaćenoj
senigumom.
- Izvodi zahvate na
koži zahvaćenoj
rozaceom.
- Izvodi tretmane
osjetljive kože.
- Izvodi tretmane
atrofične kože.
- Izvodi tretmane sa
hiperpigmentacija-
ma.
134
Razred: TREĆI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (108 časova)
Formativni ciljevi
Kozmetički proizvodi za održavanje čistoće
- Opisuje metode - Vrši izradu - Stiče samostalnost
izrade sapuna. kalijumovog i i odgovornost.
- Opisuje metode natrijumovog
izrade šampona. sapuna.
- Opisuje metode - Vrši izradu
izrade preparata za šampona.
kupanje. - Vrši izradu tečnih
- Opisuje metode kupki.
izrade preparata za - Vrši izradu soli za
čišćenje zuba, kupanje.
njegu usne duplje. - Vrši izradu pasti za
- Opisuje metode zube.
izrade kremova za - Vrši izradu voda za
čišćenje kože. usta.
izrade gelova i ulja neemulzionih
za čišćenje kože. kremova za
- Opisuje metode čišćenje kože.
izrade losiona za - Vrši izradu
čišćenje kože. emulzionih
kremova za
čišćenje kože.
- Vrši izradu gelova i
ulja za čišćenje
kože.
- Vrši izradu losiona
za čišćenje kože.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Kozmetički proizvodi za njegu kože i kose
- Opisuje metode - Vrši izradu krema
izrade kremova za dan.
različitih namjena. - Vrši izradu
- Opisuje metode hidrantnih krema.
izrade - Vrši izradu krema
neemulzionih i za noć.
emulzionih losiona - Vrši izradu krema
za njegu kože i za hlađenje i
kose. ublažavanje.
izrade ulja za za masažu.
njegu kože i kose. - Vrši izradu vodenih
i vodeno-alkoholnih
losiona.
- Vrši izradu
emulgovanih
losiona.
- Vrši izradu ulja za
135
Formativni ciljevi
njegu kože i kose.
Proizvodi za njegu ruku i nogu
izrade preparata za za njegu ruku.
njegu ruku i nogu. - Vrši izradu losiona
- Opisuje postupke za njegu ruku.
ispitivanja krema, - Vrši izradu krema
losiona i ulja. za njegu nogu.
- Vrši izradu losiona
za njegu nogu.
- Vrši ispitivanje
kremova, losiona i
ulja.
136
Razred: TREĆI - OBLAST DERMATOLOGIJA (72 časa)
Formativni ciljevi
Dermatološki pregled bolesnika (zadaci tehnicara pri pregledu)
- Poznaje osnovna - Uspostavlja - Razvija pozitivan - Unošenje potrebnih
pravila i postupke adekvatnu stav prema podataka u
pri dermatološkom komunikaciju sa zdravlju i razvija medicinsku
pregledu. pacijentom. moć opažanja. dokumentaciju.
- Unosi potrebne - Razvija svijest o - Pregled kože,
podatke o značaju sluzokože, dlake,
pacijentu u adekvatnog noktiju-rad u
medicinsku pristupa bolesniku. parovima.
dokumentaciju.
- Pregleda čitavu
kožu, sluzokožu,
dlaku i nokte i na
taj način
zaključuje o
zdravlju ili infekciji
kože.
- Vrednuje značaj
mijenjanja
rastojanja od
klijenta pri
pregledu.
- Aktivno asistira
ljekaru u procesu
uspostavljanja
dijagnoze i
sprovođenja
terapijskih
procedura.
Određivanje tipa kože klijenta
- Zna tehnike - Razgovara sa - Razvija sposobnost - Naizmjenično
pregleda kože. klijentom u cilju komunikacije. određivanje tipa
- Objašnjava dobijanja - Razvija svijest o kože i pregled kože
strukturu i slojeve potrebnih postojanju od strane učenika-
kože i kožnih informacija o koži. različitih tipova rad u parovima.
adneksa. - Vrši pregled kože kože i
- Navodi tipove kože klijenta. prilagođavanja
i osobine kože. - Analizira strukturu kozmetičkih
kože. sredstava tipu
- Razlikuje tipove kože.
kože.
- Određuje tip kože
klijenta.
- Prilagođeva
određena
kozmetička
sredstva tipu kože.
- Prilagođava
kozmetički tretman
tipu kože.
137
Formativni ciljevi
Uočavanje patologija kože klijenta
- Zna promjene i - Vrši pregled kože - Razvija pozitivan - Prikaz fotografija
reakcije na koži klijenta. stav prema sa različitim
koje nastaju kao - Uočava patološke zdravlju. patološkim
posljedica promjene na koži. promjenama na
patoloških - Razlikuje zdravu od koži-razvrstavanje
zbivanja. patološke kože. slika prema
- Nabraja i opisuje - Razlikuje tipove odgovarajućim
vrste eflorescencija simptomima.
eflorescencija. primarne i
sekundarne.
- Daje preporuke
klijentu o uočenim
patološkim
promjenama i
upućuje ga
stručnom licu.
Dermatoze izazvane fizičkim faktorima
- Nabraja i opisuje - Vrši pregled kože - Razvija sposobnost - Pretraživanje
oštećenja koja klijenta. zapažanja. interneta na temu-
nastaju kao - Ljubazno se odnosi povrede kože
posljedica fizičkih sa klijentima. izazvane fizičkim
faktora, toplote i - Uočava oštećenja faktorima,
hladnoće. na koži klijenta pronalaženje
- Objašnjava nastala kao potrebnih podataka
dermatoze posljedica dejstva i diskusija.
izazvane fizičkih faktora - Pregled kože i
abnormalnom clavus, tas, callos, davanje
reakcijom na intertigo. odgovarajućih
sunčevu ili - Razlikuje oštećenja preporuka klijentu
vještačku svjetlost. nastala usljed o daljim
toplote i hladnoće. intervencijama-
- Razlikuje zdravu igra uloga
kožu klijenta od kozmetičar-klijent.
kože koja je
oštećena usljed
dejstva radijacije.
- Daje preporuke
klijentu o uočenim
patološkim
promjenama i
upućuje ga
stručnom licu.
Bakterijske, virusne i gljivične infekcije kože i oboljenja izazvana životinjskim
parazitima
- Obrazlaže osnovne - Uspostavlja - Razvija analitičko i - Izrada tematskih
karakteristike adekvatnu logičko mišljenje. panoa.
pojedinih komunikaciju sa - Bakterijske,
bakterijskih bolesti klijentom. virusne i gljivične
kože. - Razlikuje simptome infekcije kože.
- Zna simptome bakterijskih i
138
Formativni ciljevi
virusnih i gljivičnih virusnih infekcija
oboljenja na koži. na koži klijenta.
- Uočava simptome
gljivičnih infekcija
kože.
- Daje preporuke
klijentima o daljim
intervencijama.
Reaktivni eritemi, ekcemi, psorijaze
- Definiše pojam - Uočava znakove - Razvija pozitivan - Prikaz fotografija
ekcem. eritema, ekcema i stav prema svojoj sa različitim
- Opisuje alergijski psorijaza na koži profesiji. patološkim
kontaktni i iritantni klijenta. promjenama na
dermatitis i - Daje informacije koži-razvrstavanje
preventivne mjere. pacijentima koji se slika prema
- Opisuje najčešće bave određenim odgovarajućim
uzročnike i tipove profesijama, npr. simptomima.
urtikarija. kozmetičari,
- Definiše i opisuje frizeri, o mogućem
kliničku sliku uticaju hemijskih
psorijazu. sredstava koje
- Analizira fenomene koriste na pojavu
u dokazivanju kontaktnog
psorijaze. alergijskog i
iritantnog
dermatitisa.
- Daje informacije
klijentima o
mjerama zaštite.
- Daje informacije
klijentu o
mogućem uticaju
genetike i stresa na
pojavu psorijaza.
- Vrši pregled
pacijenta sa
psorijazom i izvodi
"fenomen krvave
rose".
- Upućuje klijenta na
dalja ispitivanja
koja su potrebna.
Oboljenja lojnih i znojnih žlijezda
- Nabraja i zna vrste - Uočava znakove - Posjeta
eflorescencija kod akni kod pacijenta. kozmetičkom
akni. - Razlikuje zdravu salonu i
- Obrazlaže osnovne kožu i uočava prisustvovanje
karakteristike akni. promjene na koži kozmetičkim
- Zna učestalost i kod pacijenta sa tretmanima koji
značaj akni za aknama. sadrže piling i
pacijenta. - Razlikuje sledeće komedoekspresiju.
139
Formativni ciljevi
- Opisuje sljedeće eflorescencije/ - Posjeta
eflorescencije komedone, papule, dermatološkoj
komedone, papule, pustule, noduse. ambulanti i
pustule, noduse - Uočava značaj uočavanje
- Opisuje postupak kozmetickih pacijenta sa
sprovođenja procedura koje se aknama.
kozmetzičkih mogu sprovoditi
procedura kod kod pacijenta sa
pacijenta sa aknama u
aknama. kozmetičkom
salonu.
- Vrši piling i
komedoekspresiju i
shvata značaj tih
kozmetičkih
procedura kod
pacijenta sa
aknama.
- Daje informacije
pacijentu koji ima
problematičnu
kožu o značaju
pravilne njege kože
i primjeni
adekvatne
kozmetike za taj
tip kože.
Bolesti kose i vlasišta
- Definiše i - Razlikuje normalnu - Razvija pozitivan - Posjeta
objašnjava kosmatost od stav prema kozmetičkih salona
alopeciju, prorijeđenosti. zdravlju. u kojima se vrši
hirzutizam i - Uočava znakove - Razvija analitičko i presađivanje kose
hipertrihoze. alopecije. logičko misljenje. - Prikaz slika na
- Navodi tipove - Daje određene kojima se mogu
alopecije. preporuke klijentu indetifikovati znaci
u zavisnosti od alopecije.
promjena na kosi i
vlasištvu.
- Na adekvatan način
prenosi informacije
klijentu o uočenim
promjenema.
- Upućuje klijenta
stručnom licu.
- Vrednuje značaj
kozmetičkih
procedura koje se
mogu sprovoditi
kod pacijenta sa
alopecijom, npr.
presadjivanje kose.
140
Razred: ČETVRTI - OBLAST ESTETSKA NJEGA (132 časa)
Formativni ciljevi
Kozmetoterapijske procedure u tretmanima celulita
- Poznaje procedure - Izvodi
u tretmanima mehanoterapijske
celulita. procedure u
tretmanima
celulita.
- Izvodi
elektroterapijske
procedure u
tretmanima
celulita.
- Izvodi
termoterapijske
procedure u
tretmanima
celulita.
Estetske procedure u njezi ruku i stopala
- Poznaje pribor za - Razlikuje pribor i - Razvija kreativnost
izvođenje aparate za u radu.
manikira. izvođenje - Razvija
- Poznaje estetske manikira. komunikativnost.
procedure u njezi - Izvodi proceduru
ruku. pilinga.
dekoracije nokata. manikira.
- Ppoznaje pribor i - Izvodi procedure
aparate za dekoracije nokata.
izvođenje pedikira. - Izvodi masažu.
u njezi stopala. praktičnog
- Poznaje procedure poučavanja.
dekoracije nokata. - Razlikuje pribor i
aparate za
izvođenje pedikira.
- Izvodi tretman
pedikira.
- Izvodi tretman
žuljeva.
- Izvodi kozmetičko
zbrinjavanje kurjeg
oka.
- Izvodi obradu i
dekoraciju nokata.
Dekorativne i korektivne estetske procedure
- Upoznaje salon za - Poznaje pribor i
dekorativnu dekorativne
kozmetiku. preparate za lice.
- Poznaje procedure - Izvodi aplikaciju
aplikacije dekorativnih
dekoracionih pudera za lice.
141
Formativni ciljevi
preparata. - Izvodi korekciju
- Poznaje procedure lica dekorativnim
dekoracije preparatima.
periokularne - Izvodi aplikaciju
regije. rumenila.
- Poznaje procedure - Izvodi oblikovanje
dekoracije i obrva.
korekcije usana. - Izvodi korekciju
- Poznaje procedure obrva sjenkom i
trajne šminke olovkama.
usana. - Izvodi bojenje
- Poznaje procedure obrva.
šminkanja za - Izvodi aplikaciju
različite prilike. maskare.
- Izvodi bojenje
trepavica.
- Izvodi aplikaciju
sjenke.
- Izvodi aplikaciju
ajlajner.
- Izvodi aplikaciju
ruža i korekciju
usana.
- Izvodi procedure
trajne šminke –
tetovaža usana.
- Izvodi šminkanje za
dan, večernju
šminku, šminku za
vjenčanje.
142
Razred: ČETVRTI - OBLAST KOZMETOLOGIJA (132 časa)
Formativni ciljevi
Proizvodi za njegu djece
izrade kremova, kremova i losiona
losiona i pudera za za njegu kože
njegu djece. djece.
- Vrši izradu pudera
za djecu.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za njegu muškaraca
izrade preparata za kremova za
njegu muškaraca. brijanje.
- Vrši izradu losiona i
kremova poslije
brijanja i
preparata za
zaustavljanje
krvarenja.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za zaštitu
izrade preparata za preparata za
izbjeljivanje i izbjeljivanje kože.
tamnjenje kože. - Vrši izradu
- Opisuje metode preparata za
izrade preparata za tamnjenje kože.
piling kože. - Vrši izradu
preparata za piling
kože.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
preparata.
Maske i pakovanja za kožu i kosu
- Opisuje metode - Vrši izradu maski
izrade maski i prema namjeni.
pakovanja za kosu i - Vrši izradu
kožu. pakovanja za njegu
kose.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
preparata.
Podloge za šminku, puderi i rumenila
- Opisuje metode - Vrši izradu podloga
izrade podloga za za šminku.
šminku. - Vrši izradu čvrstih i
143
Formativni ciljevi
- Opisuje metode tečnih pudera.
izrade pudera i - Vrši izradu
rumenila. rumenila.
- Vrši ispitivanje
dobijenih
proizvoda.
Proizvodi za usne
- Opisuje metode - Vrši izradu stina i
izrade preparata za krema za njegu
njegu i usana.
uljepšavanje - Vrši izradu ruževa i
usana. sjaja za usne.
Proizvodi za uljepšavanje očiju
- Opisuje metode - Vrši izradu sjenki
preparata za za oči.
uljepšavanje očiju. - Vrši izradu maskara
za oči.
- Vrši izradu krejona
za oči.
- Vrši izradu
preparata za
omekšavanja
zanoktica.
Proizvodi za uljepšavanje noktiju
uljepšavanje učvršćivanje
noktiju. noktiju.
- Vrši izradu laka za
nokte i
odstranjivača laka
za nokte.
Proizvodi za uljepšavanje kose
uljepšavanje kose. učvršćivanje kose.
- Vrši izradu
preparata za
privremeno
bojenje i
izbjeljivanje kose.
- Vrši izradu
preparata za
ispiranje kose posle
pranja i
briljantina.
144
Razred: ČETVRTI - OBLAST DERMATOLOGIJA (72 časa)
Formativni ciljevi
Poremećeji pigmentacije
- Definiše - Uočava - Razvija pozitivan - Posjeta
dishromije. hiperhromije na stav prema kozmetičkom
- Definiše koži klijenta. zdravlju kao salonu i
hiperhromije, - Ocjenjuje uticaj društvenoj prisustvovanje
navodi uzroke i sunčevih zraka na vrijednosti. tretmanima koji se
kliničku sliku. pojavu lentinga. sprovode kod
- Definiše - Daje savjete pacijenata sa
hipohromije. klijentima u cilju hiperhromijama.
zaštite od sunca. - Seminarski rad na
- Uočava značaj temu: Značaj UV
kozmetičkih zračenja na pojavu
procedura koje se hiperhromija.
sprovode kod
pacijenta sa
hiperhromijama.
Laseri u dermatologiji
- Nabraja tipove - Shvata terapijske - Pozitivno ocjenjuje - Posjeta
lasera. domene lasera i važnost novih kozmetičkom
- Poznaje primjenu njihovu primjenu. saznanja i razvija salonu i
lasera u - Uočava primjenu moć opažanja. prisustvovanje
dermatologiji. lasera u izvodjenju
elektroepilaciji. procedure trajne
epilacije.
Starenje kože
- Poznaje fiziološko - Uočava promjene - Razvija sposobnost - Posjeta
starenja kože. na koži nastale opažanja. kozmetičkom
- Objašnjava uticaj usljed solarnog - Razvija analitičko i salonu i
najčešćih fizičkih oštećenja. logičko mišljenje. prisustvovanje
faktora na starenje - Daje preporuke izvodjenju
kože. klijentu o kozmetičkih
korišćenju tretmana u cilju
preparata za očuvanja vitalnosti
zaštitu od sunca u kože, kao i
cilju zaštite kože. rehidrataciji stare i
- Uočava značaj ispucale kože.
njege kože na
usporavanje
starenja kože.
- Daje savjete
klijentima o
najznačajnijim
sastojcima krema
koje se koriste za
sprežavanje
procesa starenja
kože, kao i o
antirid kremama.
145
Formativni ciljevi
- Uočava značaj
kozmetičkih
tretmana koji se
sprovode za
očuvanje vitalnosti
kože.
Osnovi terpije u dermatologije
- Opisuje lokalnu i - Aktivno učestvuje u - Razvija analitičnost - Posjeta
opštu terapiju. asistiranju i logično mišljenje. dermatološkom
- Definiše i nabraja medicinskom - Razvija pozitivan odjeljenju i
metode fizikalne tehničaru u odnos prema radu i asistiranje
terapije. procesu zdravlju. medicinskom
sprovođenja tehničaru u
terapije. sprovodjenju
- Unosi potrebne terapije.
podatke u - Seminarski rad na
medicinsku temu lokalne i
dokumentaciju. opšte terapije.
- Uspostavlja
adekvatnu
komunikaciju sa
pacijentom.
Sadržaj rada mikrobiološke laboratorije i tehnika uzimanja bolesničkih materijala za
mikrobiološke analize
- Upoznaje se sa - Shvata značaj - Pozitivno ocjenjuje - Posjeta
sadržajem rada dobre organizacije važnost novih mikrobiološkoj
mikrobiološke i jasno definisanih saznanja. laboratoriji.
laboratorije. zadataka osoblja u - Seminarski rad:
- Poznaje tehniku mikrobiološkoj - Tehnika uzimanja
uzimanja laboratoriji. materijala za
materijala za - Shvata značaj mokrobiološke
mikrobiloške metoda koje se analize.
analize. koriste u
- Upoznaje direktan dijagnostikovanju
mikroskopski nekih bolesti u
pregled. dermatologiji.
- Objašnjava - Analizira postupak
postupak uzimanja
kultivisanja materijala sa kože.
materijala. - Analizira postupak
uzimanja nokatnog
materijala.
- Analizira postupak
uzimanja materiala
sa kose.
- Analizira uzeti
materijal.
- Interpretira
postupak
kultivisanja
146
Formativni ciljevi
materijala.
Tehnologija zasejanja materijala na hranljive podloge i vrste podloga
- Definiše metode - Shvata značaj - Preuzima - Posjeta
koje se koriste za uzimanja odgovornost za mikrobiološkoj
zasijavanje materijala za sopstvene zadatke. laboratoriji.
materijala. dijagnostikovanje
- Definiše hranljive nekih oboljenja
podloge za kože.
zasijavanje - Razlikuje podloge
materijala. koje se koriste za
- Nabraja vrste zasijavanje
podloga koje se materijala.
koriste za - Analizira
zasijavanje uzetog Sabouraud glukoza
materijala. agar, podlogu koja
se koristi za
kultivisanje
materijala.
Laboratorijski poslovi u dermatologiji značajni za postavljanje dijagnoze
- Upoznaje značaj - Uočava najčešće - Razvija osjećaj - Posjeta laboratoriji
laboratorijskih laboratorijske lične odgovornosti i prisustvovanje
ispitivanja. analize koje se prema zdravlju. uzimanju
- Navodi najčešće izvode u zavisnosti laboratorijskih
laboratorijske od kliničke slike i analiza krvi i urina,
analize koje se anamneze bolesti. zasijavanju
izvode u zavisnosti - Uočava vitalni strugotina sa kože
od kliničke slike i značaj ili dlake, brisevima
anamneze bolesti. laboratorijskih sa lezija na
- Opisuje postupak ispitivanja za odgovarajuće
uzimanja krvi, pravilno podloge.
seruma i urina, postavljanje
strugotine kože, dijagnoze.
dlake, za dalja - Ocjenjuje značaj
ispitivanja. ispitivanja krvi,
seruma i urina,
zasijavanja
strugotina kože i
dlake, brisevi sa
lezija na
odgovarajuće
podloge.
- Uzima krv, serum i
urin, strugotine
kože, dlake, za
dalja ispitivanja.
- Priprema materijal
za dalja
ispitivanja.
- Unosi potrebne
podatke o klijentu
147
Formativni ciljevi
u medicinsku
dokimentaciju.
- Vrši dizenfekciju
laboratorijskog
pribora.

- S. Mazić, B. Kovčić, J. Marković: Estetska njega I, Zavod za udžbenike, Beograd,
2006.
- S. Mazić, S. Mazić- Radovanović, M. Đujić, N. Vujasinović: Estetska njega II, Zavod
za udžbenike, Beograd, 2006.
- S. Mazić, S. Mazić Radovanović, M. Katančević: Estetska njega za II, III i IV razred
medicinskih i stučnih škola, Zavod za udžbenike, Beograd, 2004.
- S. Marić i Ž. Nidžović: Kozmetologija – za II, III i IV razred medicinske škole,
- S. Marić: Kozmetologija I i II, Mrlješ, Beograd, 2001.
- Đ. Karadaglić, M. D. Pavlović: Dermatovenerologija, Grafolik 2002.
- B. Lalević, Lj. Medenica, M. Nikolić: Dermatovenerologija, IPS Savremena
administracija, Beograd, 2006.
- J. Lipozenčić i suradnici: Dermatovenerologija, Medicinska naklada, Zagreb,
2004.

- Školski kozmetički salon opremljen potrebnim priborom, preparatima i aparatima
za izvođenje praktičnih procedura.
- Laboratorija opremljena laboratorijskim posuđem i priborom, aparatima i
sirovinama za izradu kozmetičkih proizvoda.
- TV, video, grafoskop, kompjuter
7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika:

- U okviru svake oblasti provjeravaju se i ocjenjuju:
- praktični rad na vježbama (najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom
periodu);
- usmena obrazloženja učenika (najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom
periodu);
- Ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih ocjena u klasifikacionom
periodu;
- Zaključna ocjena iz navedenih oblasti izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u
klasifikacionim periodima;
- Konačna ocjena iz praktične nastave je jedinstvena i izvodi se iz ocjena iz
predmetnih oblasti uz saglasnot svih nastavnika praktične nastave koji su
realizovali pojedine oblasti:
- Ukoliko se nastavnici ne dogovore oko jednistevne ocjene ocjenu će usaglasti
nadležni organ škole.

- Vođen dnevnik praktične nastave.
- Urađen jedan seminarski rad.
148
Oblast Fizikalne terapije
- Diplomirani fizioterapeut, specijalista I stepena fizikalne terapije;
- visoka stručna sprema za fizioterapeuta;
- viši fizioterapeutski tehničar.
Oblast Kozmetologija
- Specijalista kozmetologije.
Oblast estetske njege
- Visoka ili viša stručna sprema iz oblasti kozmetologije.
Oblast Dermatologije
- Specijalista dermatovenerolog ili viša stručna sprema iz oblasti dermatologije.

Znanja
Predmet Znanja
- Njega ruku - Kozmetologija - Preparati za njegu ruku
- Sapuni, šamponi kupke - Dobijanje šampona, sapuna
- Koža kao organ i kupki
- Kozmetički proizvodi kao - Koža i njeni izdanci
fizičko-hemijski sistemi - Kozmetički proizvodi kao
- Kozmetički proizvodi za fizičko-hemijski sistemi
održavanje čistoće - Kozmetički proizvodi za
- Kozmetički proizvodi za održavanje čistoće
njegu - Kozmetički proizvodi za
- Kozmetički proizvodi za njegu
zaštitu - Kozmetički proizvodi za
- Kozmetički proizvodi za zaštitu
uljepšavanje - Kozmetički proizvodi za
uljepšavanje
- Masaža – pojam i podjela - Fizikalna medicina - Relaksacija
- Relaksacija - Masažni hvatovi
- Masažni hvatovi - Masažni međuhvatovi
- Masažni međuhvatovi - Masaža glave, vrata, lica,
- Tehnika masaže pojedinih grudnog koša, trbuha, leđa,
djelova tijela gornjih i donjih
- Masaža glave, vrata, lica, ekstremiteta
grudnog koša, trbuha, - Kvarcne lampe i soluks
leđa, gornjih i donjih lampe u kozmetičkoj praksi
ekstremiteta - Sauna
- Kvarcne lampe i soluks - Mehanoterapija
lampe u kozmetičkoj - Elektroterapija
praksi - Hidroterapija
- Sauna - Peloidoterapija
- Toplotne procedure
- Fizikalno-
kozmetoterapijske
procedure
(mehanoterapija,
elektroterapija,
hidroterapija,
peloidoterapija)
- Ustanove za estetsku - Estetska njega - Ustanove za estetsku njegu
njegu - Masaža
- Masaža - Akupresura i
149
Znanja
Predmet Znanja
- Akupresura i refleksoterapija
refleksoterapija - Primjena toplotnih agenasa
- Primjena toplotnih u kozmetici
agenasa u kozmetici - Depilacija i epilacija
- Depilacija i epilacija - Kozmetodijagnostika
- Kozmetodijagnostika - Elektroterapijske
- Elektroterapijske procedure
procedure - Fototerapijske procedure
- Fototerapijske procedure - Primjena ultrazvuka u
- Primjena ultrazvuka u kozmetičkoj praksi
kozmetičkoj praksi - Kozmetoterapijske
- Kozmetoterapijske procedure i njega kože
procedure i njega kože - Kozmetoterapijske
- Kozmetoterapijske procedure u tretmanima
procedure u tretmanima celulita
celulita - Estetske procedure u njezi
- Estetske procedure u njezi ruku i stopala
ruku i stopala - Dekorativne i korektivne
- Dekorativne i korektivne estetske procedure
estetske procedure
- Uočavanje patologija kože - Dermatologija - Dermatoze izazvane
klijenta fizičkim faktorima
- Dermatoze izazvane - Bakterijske infekcije kože
fizičkim faktorima - Virusne infekcije kože
- Bakterijske, virusne i - Gljivična oboljenja kože
gljivične infekcije kože i - Oboljenja izazvana
oboljenja izazvana životinjskim parazitima
životinjskim parazitima - Reaktivni eritemi, ekcemi,
- Reaktivni eritemi, ekcemi, psorijaza
psorijaze - Oboljenja lojnih i znojnih
- Oboljenja lojnih i znojnih žlijezda
žlijezda - Bolesti kose i vlasišta
- Bolesti kose i vlasišta - Bolesti noktiju
- Poremećeji pigmentacije - Bolesti poremećene
- Laseri u dermatologiji keratinizacije
- Starenje kože - Poremećaji pigmentacije
- Osnovi terapije u - Dermatološka onkologija
dermatologije - Venerične bolesti
- Laseri u dermatologiji
- Starenje kože
- Osnovi terapije u
dermatologiji
- Bolesti kose i vlasišta - Zdravstvena zaštita i - Zdravlje kože i kose
higijena
- Bakterijske infekcije kože - Biologija - Opšta bakteriologija
- Virusne infekcije kože - Specijalna virusologija
- Emulzije - Hemija i biohemija - Osobine i dobijanje
- Sirovine za izradu emulzija
kozmetičkih proizvoda
150
1.3. IZBORNI PREDMETI
1.3.1. STRANI JEZIK II
Za strani jezik II koriste se Katalozi stranih jezika opšteobrazovnih predmeta sa

fondom časova dva nedjeljno za sve četiri godine – predmetni katalozi su u
nadležnosti Zavoda za školstvo.
151
1.3.2. LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM
1. Naziv predmeta: LIKOVNA UMJETNOST SA ESTETIKOM
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 62 10 72
II
III
IV
Ukupno 62 10 72

- Izgrađivanje odnosa prema umjetnosti i kulturi.
- Poznavanje istorijskih faktora koji su uticali na razvoj umjetnosti.
- Upoznavanje sa različitim poimanjem umjetnosti kroz istoriju.
- Poznavanje anatomskih mjera ljudske figure.
- Sticanje osjećaja za kompoziciju.
- Sticanje osjećaja za boju.
- Sticanje osjećaja za treću dimenziju.
- Razvijanje sposobnosti opažanja.
- Razvijanje samostalnosti pri radu.
- Razvijanje kreativnosti i kreativnog mišljenja.
- Razvijanje svijesti o ulozi estetskih vrijednosti.
152
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Umjetnost
- Upoznaje se sa - Analizira - Korišćenje stručne
pojmom umjetnička djela i literature i
umjetnost: razlikuje interneta.
umjetničko djelo, umjetničke stilove.
epoha, stil, pravac,
umjetnička kritika,
Likovna umjetnost
- Nabraja likovne - Razlikuje likovne - Korišćenje stručne
discipline: crtež, discipline. literature.
slikarstvo,
skulptura, grafika,
arhitektura i
primijenjena
umjetnost.
Likovno djelo
- Upoznaje se sa - Razlikuje motive - Korišćenje stručne
motivima u likovne umjetnosti: literature.
likovnoj portret, akt,
umjetniosti. pejzaž, mrtva
- Nabraja teme priroda.
likovne umjetnosti: - Razlikuje teme
religiozne, likovne umjetnosti.
istorijske,
mitološke,
alegorijske i
simboličke.
Crtež
- Upoznaje liniju kao - Uočava značaj - Razvija sposobnost - Praktični rad.
umjetničko linije u stvaranju opažanja.
sredstvo: stvaranje umjetničkog djela. - Razvija preciznost. - Korišćenje stručne
konture, površine, - Analizira crtež kroz literature.
kompozicije. epohe.
- Pojašnjava - Razlikuje osnovne
pojmove tehnike crtanja:
proporcija, olovka, ugalj,
simetrija, kreda, pero,
perspektiva. metalno pero,
- Nabraja vrste lavirani crtež,
crteža: skica, crtež četkicom.
studija, tehnički - Crta ljudsku figuru
crtež. . postavljenu u
- Upoznaje crtačke različitim pozama
tehnike (kroki).
- Crta portret po
živom modelu u
tehnici olovke
vodeći računa o
odnosu veličina
153
Formativni ciljevi
(proporciji),
karakternim
osobinama modela.
Slikarstvo
- Upoznaje boje - Razlikuje boje - Razvija sposobnost - Korišćenje stručne
spektre, podjelu na spektra: opažanja. literature i slikanje
hromatske i hromatiske i u prirodi.
ahromatske boje. ahromatske. - Posjeta galerijama
- Upoznaje glavna - Uočava i muzejima.
svojstva boja: ton, komplementarni
valer, zasićenost. odnos, odnos
- Nabraja slikarske svijetlo-tamno,
tehnike. toplo-hladno,
- Upoznaje se sa simultani kontrast.
slikanjem mrtve - Uočava izražajne
prirode u tehnici mogućnosti
tempere slikarskih tehnika.
- Slika pejzaž u
tehnici akvarel.
- Slika mrtvu prirodu
u tehnici tempere
(tri boje), analizira
svjetlost i sjenku.
Skulptura
- Upoznaje i opisuje - Upoređuje i - Razvija sposobnost - Korišćenje stručne
skulpturu u analizira skulpturu opažanja. literature.
slobodnom prostoru u slobodnom - Posjeta galerijama
i reljefnu prostoru kroz i muzejima.
skulpturu. epohe.
- Nabraja i opisuje - Analizira reljefnu
vajarske tehnike: skulpturu kroz
modelovanje, epohe.
vajanje, livenje, - Analizira i
klesanje. upoređuje
- Nabraja i opisuje skulpturske
skulpturske tehnike.
materijale. - Prepoznaje vrste
- Poznaje motive u skulptorskog
vajarstvu: portret, materijala: glina,
kip, bista, torzo, drvo, kamen, kost,
skulpturske gips, štuko, vosak.
kompozicije.
Grafika
- Upoznaje se sa - Razlikuje - Posjeta muzejima,
umjetničkom i umjetničku i galerijama,
industrijskom industrijsku štamparijama.
grafikom. grafiku.
- Poznaje vrste - Analizira i uočava
štampe: visoka, razliku između
duboka, ravna. grafičke tehnike:
- Nabraja i opisuje drvoreaz, linoreza,
154
Formativni ciljevi
grafičke tehnike. bakropisa,
bakroreza, suve
igle, akvatinta,
bakropisa,
mecotinta,
litografije.
Arhitektura
- Upoznaje se sa - Analizira namjeru - Koristi internet i
osnovnim arhitekture kroz stručnu literaturu.
zakonitostima istoriju.
arhitekture. - Upotrebljava
- Pojašnjava pojmove,
(termine) enterijer,
enterijer, eksterijer,
eksterijer, urbanizam,
urbanizam, hortikultura.
hortikultura.
Istorija umjetnosti
- Upoznaje se sa - Razlikuje istorijska - Korišćenje stručne
istorijom likovne razdoblja likovne literature.
umjetnosti i umjetnosti.
njenom podjelom - Razlikuje pojmove
na razdoblja. arheologija, muzej,
galerija, kustos,
konzervator,
restaurator.
Umjetnost praistorije
- Upoznaje i opisuje - Razlikuje periode - Posjeta galerijama
umjetnst paleolita, praistorije: i muzejima.
neolita i metalnog slikarstvo,
doba. skulpturu,
arhitekturu,
primijenjenu
umjetnost.
Umjetnost starog vijeka
- Upoznaje - Razlikuje - Razvija pozitan - Poseta galarijama,
Umjetnost arhitekturu, stav prema novim muzejima.
Mesopotamije: slikarstvo, saznanjima. - Stručne ekskurzije.
Sumerska, Asirska, vajarstvo i - Posjeta
Persijska. primijenjenu bibliotekama.
- Poznaje i umjetnost naroda - Istraživanje
objašnjava Mesopotamije. interneta.
nastanak Egipatske - Ukazuje na - Korišćenje
kulture i osnovne fotografija,
umjetnosti. karakteristike slajdova,
- Upoznaje Egejsku Egipatske reprodukcija.
umjetnost: umjetnosti.
Kikladska, Minojska - Prepozanje djela
i Mikenska arhitekture Antičke
umjetnost. Grčke.
- Opisuje umjetnost - Prepozanje
155
Formativni ciljevi
Antičke Grčke: primjere
arhajski, klasični i arhitekture,
helenski period. skulpture i
- Upoznaje i opisuje slikarstva staroga
Etrursku umjetnost Rima.
i umjetnost starog - Prepoznaje
Rima. karakteristike
- Upoznaje rano ranohrišćanske
hrišćansku umjetnosti.
umjetnost.
Umjetnost srednjeg vijeka
- Upoznaje - Prepoznaje - Posjeta galerijama
umjetnost karakteristike i muzejima.
Vizantije. Vizantijske
- Upoznaje i opisuje arhitekture i
Romaniku i Gotiku. slikarstva.
- Upoređuje
umjernost
romanike i gotike.
Umjetnost novog vijeka
- Objašnjava pojavu - Upoređuje i - Razvija pozitivan - Korišćenje
renesanse kao analzira djela stav prema novim interneta, stručne
najznačajnijeg arhitekture, saznanjima. literature.
pokreta u kultuiri slikarstva i - Posjeta galerijama
Evrope. vajarstva i muzejima.
- Upoznaje najznačajnijih
umjetnost predstavnika
manirizma. renesanse.
- Upoznaje i opisuje: - Prepoznaje
- umjetnost baroka umjetnost
(Italija, Španija, manirizma.
Holandija, - Upoređuje i
Flandrija, analizira umjetnost
Francuska, baroka.
Engleska) i - Upoređuje i
rokokoa. analizira umjetnost
- umetnost neoklasicizma sa
neoklasicizma, antičkom
- umjetnost umjetnošću.
romantizma, - Uočava osobenosti
- umjetnost slikarstva
realizma, romantizma i
- umjetnost povezanost sa
impresionizma i književnošću.
postimpresionizma. - Prepoznaje
osobenosti
realizma kao
pravca.
- Upoređuje i
analizira umjetnost
impresionizma i
156
Formativni ciljevi
postimpresionizma.
Moderna umjetnost
- Upoznaje i opisuje - Razlikuje pravce - Posjeta galerijama
stilove moderne moderne i muzejima.
umjetnosti, umjetnosti:
najznačajnije fovizam,
predstavnike i ekspresionizam,
njihova djela. kubizam,
futurizam,
dadaizam,
nadrealizam,
apstraktna
umjetnost, njihove
predstavnike i
djela.
Savremena likovna umjetnost
- Upoznaje pravce - Razlikuje pravce - Razvija pozitivan - Posjeta galerijama
savremene likovne savremene likovne stav prema novim i muzejima.
umjetnosti. umjetnosti: saznanjima.
enformel, optička
umjetnost,
asamblaž, pop-art,
hepening,
konceptualna
umjetnost, lend-
art, bodi-art.
Estetika
- Upoznaje se sa - Analizira estetiku i - Korišćenje stručne
pojmom estetika. filozofiju, planove i literature.
slojeve
umjetničkog djela,
metafizičko u
umjetnosti.
Estetika i umjetnost
- Upoznaje formu i i - Analizira formu i - Razvija sposobnost - Korišćenje stručne
sadržaj sadržaj opažanja. literature.
umjetničkog djela. umjetničkog djela.
Estetika i umjetnička kritika
- Upoznaje - Analizira - Razvija pravilan
kriterijume za umjetničko djelo. odnos prema
procjenjivanje - Prepoznaje zanimanju.
umjetničkog djela. vaspitnu i moralnu
funkciju estetike u
umjetnosti.
Estetičke kategorije
- Upoznaje pojmove - Upotrebljava - Korišćenje
lijepo, uzvišeno, pojmove lijepo, interneta i stručne
tragično, komično, uzvišeno, tragično, literature.
ljupko, ružno u komično, ljupko i
umjetnosti. ružno.
157
Formativni ciljevi
Umjetničko stvaranje
- Pojašnjava pojam - Procjenjuje - Razvija sposobnost - Korišćenje
genija. vrijednost umjetničkog interneta i stručne
umjetničkog djela. opažanja. literature.
Istorija estetike
- Upoznaje sa - Prepoznaje istoriju - Korišćenje
istorijom estetike: estetike kroz interneta i stručne
lijepo i umjetnost periode. literature.
u antici (Platon,
Aristotel),
srednovjekovna
estetika, estetika
renesanse, estetika
XVII i XVIII vijeka
(Imanuel Kant),
estetski pravci u IX
vijeku
(Šopenhauer, Niče,
Kroče).
Semantička i simbolička estetika
- Pojašnjava - Prepoznaje - Korišćenje stručne
(termine) semantičku i literature.
semantička i simboličku
simbolička. estetiku.

- Leonardo da Vinči: Traktat o slikarstvu, Miodrag Draničanin, Beograd, 1988.
- H. W Janson: Istorija umjetnosti, Prosveta, Beograd, 1994.
- Pavle Vasić: Uvod u likovne umjetnosti- elementi likovnog izražavanja,
Univerzitet umjetnosti u Beogradu, Beograd, 1998.
- Grupa autora: Majstori umjetnosti, Komuna, Beograd, 1997.
- S. Petrović: Estetika, Beograd, 1996.

- Slajdovi.
- Projektor.
- Reprodukcije.
- Biblioteka.

- Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu.
- Ocjena vježbi.

- Pozitivna ocjena kraju školske godine.
158
- Profesor likovne umjetnosti;
- akademski slikar, odnosno diplomirani slikar;
- akademski vajar, odnosno diplomirani vajar;
- akademski grafičar, odnosno diplomirani grafičar;
- profesor ili diplomirani istoričar umjetnosti.

Znanja
Predmet Znanja
- Podjela istorije umjetnosti - Istorija - Podjela istorije
- Kosti i mišiči glave, gornjih i - Anatomija sa fiziologijom - Crtanje portreta, stojeće i
donjih ekstremiteta sjedeće figure
159
1.3.3. ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA
1. Naziv predmeta: ZDRAVA ISHRANA I DIJETETIKA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I 62 10 72
II
III
IV
Ukupno 62 10 72

- Usvajanje osnovnih znanja iz oblasti dijetetike.
- Razvijanje pravilanog odnosa prema zdravoj ishrani i unosu hranljivih materija.
- Razvijanje pravilnog odnosa prema alternativnoj ishrani, dijetalnoj ishrani i
načinu sprovođenja dijete.
- Uviđanje važnosti prilagođavanja ishrane zdravstvenom stanju i uzrastu čovjeka u
cilju očuvanja zdravlja.
- Osposobljavanje učenika za izradu šema nepoželjnih i odgovarajućih namirnica i
pravilne piramide ishrane zavisnosti od zdravstvenog stanja čovjeka.
- Sticanje osnovnih znanja o bolestima nepravilne ishrane, odgovarajućoj ishrani i
nutritivnoj terapiji.
- Razvijanje analitičkog, logičkog mišljenja i sposobnosti argumentovanog
iznošenja svog mišljenja.
- Osposobljavanje učenika da stečena znanja primijene u praksi i daljem
usavršavanju.
160
Razred: PRVI
Formativni ciljevi
Uvod u dijetetiku
- Navodi definiciju - Pronalazi sličnosti i - Razvija pozitivan - Diskusija.
dijetetike. razlike između stav prema novim - Za ili protiv dijete.
- Nabraja i ishrane, dijete, saznanjima.
pojašnjava osnovne hranljivih materija - Razvija sposobnost
pojmove i esencijalnih argumentovanog
dijetetike. materija. iznošenja
- Upoznaje - Razlikuje sopstvenog
uravnoteženu dijetoprofilaktičku mišljenja, i
kvalitetnu, i dijetopreventivnu uvažavanje
bezbijednu i ishranu. suprotnog.
dijetalnu ishranu.
Hranljive materije i zdrava ishrana
- Zna pravila zdrave - Analizira - Razvija pravilan - Izrada šeme
ishrane. energetsku, odnos prema dnevnih potreba
- Navodi najvažnije gradivnu i biološku zdravoj ishrani i za vitaminima
hranljive materije ulogu hrane. unosu hranljivih čovjeka-rad u
koje su neophodne - Razlikuje dnevne materija. parovima.
za rast i razvoj potrebe u ishrani
čovjeka. čovjeka u
- Upoznaje se sa zavisnosti od
energetskom i uzrasta,
biološkom zdravstvenog
vrijednošću hrane. stanja i fizičke
- Upoznaje ulogu aktivnosti.
masti, bjelančevina - Uočava posljedice
i ugljenih hidrata u pogrešne ishrane u
ishrani odraslog pojedinim životnim
čovjeka. razdobljima.
- Objašnjava - Vrednuje značaj
kalorijsku pravilnog unosa
vrijednost vitamina u okviru
pojedinih hranljivih ishrane čovjeka.
sastojaka. - Vrednuje značaj
- Navodi podjelu adekvaktnog unosa
vitamina: vode u normalnoj
- liposolubilni A, D, ishrani.
E, K, - Uočava razliku
- hidrosolubilni između
kompleks D i liposolubilnih i
vitamin C. hidrosolubilnih
- Upoznaje ulogu vitamina.
vode u zdravoj - Pravi šemu dnevnih
ishrani. potreba za
vitaminima u
zavisnosti od
uzrasta,
zdravstvenog
stanja i fizičke
161
Formativni ciljevi
aktivnosti čovjeka.
Alternativna ishrana (vegeterijanska ishrana, makrobiotika)
- Definiše i - Upoređuje i - Razvija pravilan - Pretraživanje
pojašnjava obrazlaže razlike odnos prema interneta na temu
alternativne načine između pojedinih alternativnoj alternativna
ishrane načina ishrane. ishrani. ishrana- diskusija
(vegeterijanstvo, - Analizira prednosti zapažanja.
makrobiotika. . . ). i nedostatke
pojedinih načina - Izrada šeme
prehrane po odgovarajućih i
čovjekovo zdravlje. nepoželjnih
- Pravi piramidu namirnica u
ishrane za pojedine zavisnosti od
načine ishrane. zdravstvenog
- Pravi šemu stanja organizma.
nepoželjnih i
odgovarajućih
namirnica.
Dijetalna ishrana
- Zna režim dijetalne - Uočava značaj - Razvija pozitivan - Izrada tematskih
ishrane. dijeta za zdravlje stav prema panoa- dijetalna
- Poznaje podjelu i čovjeka. dijetalnoj ishrani i ishrana i zdravlje.
vrste dijeta. - Analizira pravilnom
- Navodi i pojašnjava karakteristike sprovođenju dijete.
podjelu dijeta. pojedinih dijeta i
upoređuje režime
dijetalne ishrane.
Ishrana različitih kategorija zdravih ljudi
- Upoznaje pravilnu - Analizira - Uviđa važnost - Izrada piramide
ishranu u odnosu energetsku, prilagođavanja ishrane-grupni rad
na uzrast: gradivnu i biološku ishrane (4-5 članova u
- odojče, ulogu hrane. zdravstvenom grupi).
- malo dijete, - Upoređuje dnevne stanju i uzrastu
adolescent, potrebe u ishrani čovjeka u cilju
- odrasli i muškarca i žene. očuvanja zdravlja.
- stari ljudi. - Upoređuje
- Objašnjava ishranu fiziološku i
u odnosu na prehrambenu
različita fiziološka vrijednost
stanja organizma: majčinog, kravljeg
- trudnice, i mliječnih
- dojilje, formula.
- sportisti. - Razlikuje dnevne
potrebe u ishrane u
odnosu na uzrast,
fiziološko stanje
organizma i pol.
- Razlikuje kalorijsku
vrijednost
pojedinih
namirnica.
162
Formativni ciljevi
- Skicira i objašnjava
piramidu pravilne
ishrane u zavisnosti
od uzrasta i
fiziološkog stanja
organizma.
Bolesti nepravilne ishrane i odgovarajuće dijete (ishrana kod depresija, bolesti jetre,
oboljenja žučnih puteva, bubrega, malignih oboljenja, dijabetisa, anoreksije, bulimije,
operacija)
- Poznaje uzroke - Ocjenjuje koja je - Razvija svijest o - Izrada tematskih
nastanka bolesti ishrana nepravilna i značaju zdrave panoa i
nepravilne ishrane. objašnjava njen ishrane za prezentacija:
- Objašnjava uzroke uticaj na nastanak poboljšanje i - Bolesti nepravilne
nastanka pojedinih bolesti. očuvanje zdravlja. ishrane.
gojaznosti. - Obrazlaže uz
- Navodi i objašnjava navođenje primjera
uzroke nastanka značaj dijeta kod
kaheksije i pojedinih bolesti.
anoreksije. - Upoređuje i
- Navodi i objašnjava pojašnjava uzroke,
kliničku sliku i kliničku sliku i
posljedice kod terapiju bolesti
gojaznosti i nepravilne ishrane.
anoreksije. - Vrši izbor
- Objašnjava namirnica za
gojaznost kao pojedine dijete.
faktor rizika za - Razlikuje alergene,
nastanak oboljenja sastojke životnih
srca, šećerne namirnica.
bolesti, bolesti
jetre i žučnih
puteva.
- Poznaje terapiju
gojaznosti.
- Poznaje uzroke
nastanka, kliničku
sliku i terapiju kod
hipo i avitaminoze
(skorbus, pelagra,
rahitis, kokošije
sljepilo,
megaloblastna
anemija).
- Navodi i pojašnjava
uzroke, kliničku
sliku i terapiju
hepervitaminoza
(vitamini
rastvorljivi u
mastima).
- Objašnjava uzroke,
163
Formativni ciljevi
kliničku sliku i
terapiju
dehidratacija i
hiperhidratacija.
- Navodi namirnice
koje često
izazivaju alergijske
reakcije.
- Poznaje dijete kod
kardiovaskularnih
bolesti, šećerne
bolesti, bolesti
probavnog trakta,
bolesti bubrega,
bolesti jetre i
žuči).
Nutritivna terapija
- Navodi i pojašnjava - Analizira indikacije - Razvija pozitivan - Posjeta ustanovi,
oblike nutritivne za nutritivnu stav prema zdravoj posmatranje
terapije. terapiju. ishrani. postupaka
- Poznaje inidikacije - Obrazlaže tehniku - Razvija sposobnost izvođenja
za paranteralnu izvođenja opažanja. nutritivne terapije,
ishranu. paranteralne - Razvija analitičnost individualno
- Poznaje indikacije terapije. i logičnost. bilježenje
za ishranu - Obrazlaže tehniku zapažanja.
nadogastičnim plasiranja
sondoma. nadogastične
- Pojašnjava tehniku sonde.
primjene - Utvrđuje indikacije
parenteralne za nutritivnu
terapije. terapiju.
- Navodi i pojašnjava - Upoređuje
tehniku plasiranja indikacije za
nadogastične parenteralnom
sonde. terapijom i
- Nabraja rastvore za terapijom
paranteralnu nadogastičnom
primjenu. sondoma.
- Opisuje moguće
komplikacije usljed
primjene nutritivne
terapije.

- P. Barović: Zdravstnena nega za treći razred medicinske škole, Zavod za
- M. Imamović- Kulugić: Zdrava ishrana i dijetetika, Book Tuzla, 2008.
- Dr D. Pokorn: Dijetetika, DZS, 2000.
- S. Branković-Paunovič, M. Nikolić: Nauka o ishrani, Zavod za udžbenike i nastavna
sredstva, Beograd, 2000.
- M. Kodele, M. S. Stanojević, M. Gliha: Prehrana, DZS, 2000.
164
- M. Đurica: Zdravstvena nega u internoj medicini, Madejan, Beograd, 2001.
- Internet izvori.

- Kompjuter.
- Video projektor.
- Računarska učionica.
- Internet.
- Šema Piramide zdrave ishrane.



- Doktor medicine.

Znanja
Predmet Znanja
- Hranljive materije i - Anatomija i fiziologija - Promet materija i energije
zdrava ishrana
- Hranljive materije i - Zdravstvena zaštita i - Higijena ishrane
zdrava ishrana higijena
- Ishrana različitih - Hemija i biohemija - Metabolizam ugljenih
kategorija zdravih ljudi hidrata
- Bolesti nepravilne ishrane - Metabolizam lipida
i odgovarajuće dijete
165
1.3.4. HUMANA GENETIKA
1. Naziv predmeta: HUMANA GENETIKA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III 72 72
IV
Ukupno 72 72

- Usvajanje pojmova, činjenica i zakonitosti biološkog nasljedjivanja i evolucije
živih bića u okvirima molekularne biologije, opšte genetike, humane genetike i
evolucije živih bića.
- Razumijevanje molekulskih osnova nasljedjivanja.
- Shvatanje da su pravila i principi nasljedjivanja univerzalni za sva živa bića.
- Povezivanje teorije i prakse kroz osposobljavanje učenika da kroz primjere i
zadatke predvidjaju osobine potomaka na osnovu osobina predaka.
- Shvatanje značaja humane genetike za razumijevanje nasljeđivanja normalnih i
patoloških osobina čovjeka.
- Razvijanje logičkog mišljenja i zaključivanja.
- Odbacivanje nenaučnih shvatanja i sticanje naučnog pogleda na razumijevanju
procesa nastanka i evolucije živih bića.
- Objašnjenje nastanka i razvoja čovjeka i pravce njegove dalje evolucije.
166
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
Osnovi molekularne biologije
- Upoznaje predmet - Uočava da se - Razvija svijest o - Koristiti šeme:
i značaj životni procesi jedinstvu živog - građe i strukture
molekularne odvijaju na svijeta. DNK i RNK,
biologije, njenu molekulskom - Razvija sposobnost - građe nukleotida,
vezu sa drugim nivou, da od građe logičkog
naukama. nukleinskih kiselina zaključivanja. - tabelu genetičkog
- Upoznaje dva tipa zavisi građa - Razvija koda.
nukleinskih kiselina proteina, a da od samokritičnost u
DNK i RNK. njih zavise osobine mogućnost - Šeme:
- Poznaje građu, organizma. zloupotrebe nauke. - replikacija,
vrste i uloge RNK. - Uočava da su - transkripcija,
- Objašnjava nukleinske kiseline - translacija.
sličnosti i razlike nosioci, prenosioci
izmedju DNK i RNK. i izvršioci - Slikoviti prikaz
- Opisuje osnovnu genetičkih - DNK-RNK-PROTEIN.
građu informacija.
aminokiselina i - Crta šematski - Šematski prikaz
objašnjava prikaz dvolančane građe nukleotida.
povezivanje više zavojnice DNK.
aminokiselina u - Analizira
polipeptidne lance. raznovrsnost
- Nabraja uloge proteina.
proteina. - Analizira vezu
- Upoznaje nazive i između DNK, RNK i
skraćenice proteina.
prirodnih - Analizira tabelu
aminokiselina. genetičkog koda.
- Objašnjava - Na osnovu niza
genetički kod tripleta nukleotida
- Definiše gen na pravi
molekulskom nivou komplementaran
i objašnjava niz aminokiselina u
funkcije gena. polipeptidni lanac i
- Upoznaje obratno.
biosintezu - Uočava molekulsko
nukleinskih kiselina objašnjenje odnosa
i proteina. gena i proteina kao
- Opisuje replikaciju- genskih proizvoda i
sintezu DNK. fenotipskih
- Zna da na osnovu osobina.
jednog lanca DNK - Uočava da od građe
objasni građu DNK zavise građa
komplementarnog RNK i proteina.
lanca. - Uviđa značaj
- Opisuje nepromjenljivosti
transkripciju- DNK pri replikaciji.
sintezu RNK. .
- Upoznaje osnovne - Uočava veze
167
Formativni ciljevi
faze translacije- izmedju DNK i RNK.
sinteze proteina. - Pronalazi sličnosti i
razlike izmedju
replikacije i
transkripcije.
- Analizira
mehanizme sinteze
proteina i potrebu
modifikovanja
proteina prema
potrebama ćelije i
organizma.
- Ocjenjuje praktični
značaj proizvodnje
proteina
genetičkim
inžinjerstvom u
medicini, farmaciji
i poljoprivredi.
- Uviđa korisne i
štetne efekte
kombinacije gena
na mijenjanje
fenotipa.
Osnovni mehanizmi i principi nasleđivanja
- Upoznaje predmet - Uočava da su - Razvija sposobnost - Šematski prikaz
i značaj izučavanja osnovi mehanizmi i samostalnog Strukture
genetike, njenu principi zaključivanja. hromozoma u
podjelu i vezu sa nasljeđivanja - Razvija preciznost metafazi i
drugim naukama. univerzalni za sva u izvodjenju interfazi.
- Opisuje građu, živa bića zaključaka.
hemijski sastav i - Uviđa značaj - Shvata važnost - Učenike upoznati
uloge hromozoma. karakterističnog poznavanja krvnih sa odabranim
- Poznaje pojmove broja hromozoma grupa i stiče human primjerima
diploidan broj za svaku vrstu kao i odnos prema nasljeđivanja
hromozoma, mehanizme za dobrovoljnom osobina.
haploidan broj, održavanje stalnog davanju krvi.
kariotip, broja hromozoma - Razvija osjećaj - Osposobiti učenike
kariogram. - Uočava da od humanosti prema za samostalno
- Zna šta je genotip genotipa zavise čovjeku bez obzira rješavanje
a šta fenotip. predispozicije za na pol, vjeru ili zadataka za sve
- Upoznaje se sa izražavanje druge razlike tipove
radovima G. fenotipa medju ljudima. nasljeđivanja.
Mendela na - Formira svijest o
utvrdjivanju univerzalnosti - Šeme: duplikacije i
pravila i principa pravila i principa delecije,
nasljeđivanja. nasljedjivanja translokacije,
- Opisuje - Prikazuje primjere inverzije i
monohibridno i monohibridnog i genetičko
dihibridno dihibridnog odredjivanje pola.
nasljedjivanje. nasljedjivanja
168
Formativni ciljevi
- Zna za osnovne - Prikazuje primjere
tipove intermedijarnog - Šeme: transfuzija
nasljeđivanja. nasljeđivanja. krvi ABO i Rh-
- Opisuje - Dokazuje sistema krvnih
intermedijarno predvidljivost grupa.
nasljedjivanje. osobina potomaka - Rješavanje
- Objašnjava na osnovu osobina zadataka o
dominantno- predaka kroz nasljedjivanju
recesivno primjere i zadatke. krvnih grupa.
nasljeđivanje. - Uviđa kako genotip - Izrada tematskih
- Poznaje a kako sredina panoa.
kodominantno utiču na - Osnovni principi
nasljeđivanje. ispoljavanje nasljeđivanja.
- Opisuje korelativno osobina.
nasljeđivanje. - Obrazlaže na
- Nabraja stečene primjerima
osobine. interakciju među
- Upoznaje genima.
interakcije među - Analizira uzroke
genskim alelima, varijabilnosti živih
komplementarnost, bića.
epistazu i - Uočava da sredinski
aditivnost. uslovi modifikuju
- Opisuje izvore osobine živih bića.
genetičke - Razlikuje
varijabilnosti. modifikacije od
- Objašnjava mutacija.
kombinativno - Predviđa
nasljeđivanje. mogućnost
- Navodi primjere mapiranja
modifikacija. hromozoma.
- Objašnjava prirodu - Analizira posljedice
i nastanak promjena u
mutacija. strukturi i broju
- Navodi primjere hromozoma.
rekombinacije gena - Zapaža da činioci
kao uzroke sredine utiču na
promjenljivosti izazivanje
živih bića. mutacija.
- Opisuje promjene u - Razlikuje
strukturi determinaciju od
hromozoma. diferencijacije
- Opisuje uzroke i embrionalnih
posljedice ćelija.
promjene u broju - Predviđa pol
hromozoma. jedinke na osnovu
- Upoznaje uslova sredine i
mutagene činioce prisutnih polnih
sredine. hromozoma.
- Poznaje genetičku - Uočava da su
kontrolu razvojnih uzroci starenja
169
Formativni ciljevi
procesa. dosta nepoznati.
- Zna za različite - Uviđa značaj
tipove određivanja stvaranja velikog
pola, a posebno broja i
opisuje genetičko raznovrsnosti
odredjivanje pola. antigena i
- Saznaje da je antitijela.
starenje pod - Predviđa krvne
genetičkom grupe djece na
kontrolom. osnovu krvnih
- Poznaje grupa roditelja i
imunološke obratno.
sposobnosti - Rješava zadatke o
organizma kroz nasljeđivanju
reakcije antigen- krvnih grupa ABO i
antitijelo. Rh-sistema.
- Upoznaje krvne - Uočava da u
grupe ABO-sistema ljudskim
i poznaje osnovna populacijama,
pravila transfuzije pored bioloških,
krvi. djeluju i
- Upoznaje se sa Rh- društveno-socijalni
sistemom krvnih činioci.
grupa.
- Opisuje genetičku
strukturu
populacije i
dinamiku
održavanja
genetičke
polimorfnosti
populacija.
Osnovni principi humane genetike
- Upoznaje se sa - Uočava osnovne - Razvija svijest o - Šeme:
predmetom i principe i pravila raznolikosti i - Stepeni srodstva i
značajem humane nasljeđivanja. promjenljivosti rodoslovno stablo
genetike. - Uočava primjenu ljudske vrste. nasljeđivanja
- Objašnjava metode znanja iz humane - Razvija svijest o osobina različitim
u izučavanju genetike u čovjeku kao tipovima
genetike čovjeka. medicini. prirodnom, nasljeđivanja.
- Rezimira znanja o - Pravi rodoslovno društvenom, - Normalan kariotip
hromozomima i stablo. kulturnom i čovjeka.
objašnjava sastav - Svrstava razumnom biću. - Odabrani primjeri i
normalnog muškog hromozome - Razvija predstavu o zadaci
i ženskog kariotipa. čovjeka u čovjeku kao o nasljeđivanja
- Objašnjava karakteristične potpuno osobina.
nasljedne osnove grupe. ravnopravnom biću - Slike osoba sa
varijabilnosti ljudi. - Analizira genetičku bez obzira na Daunovim,
- Pojašnjava tipove raznovrsnost ljudi sociološke i druge Tarnerovim i
nasljedjivanja kod kroz kombinativno uslove. Klinefelterovim
ljudi: monogensko, nasljeđivanje - Razvija svijest da sindromom.
170
Formativni ciljevi
autozomno- Krosing-over i na ponašanje ljudi
dominantno, mutacije gena. ima uticaj
autozomno- - Obrazlaže primjere nasljedje i
recesivno, dominantno- socijalno
determinaciju pola recesivno okruženje.
kod čovjeka, nasljedjivanje kod - Razumije
nasljedjivanje ljudi. sposobnost
vezano za X- - Predviđa pol prihvatanja osoba
hromozom, djeteta na osnovu sa mentalnom
nasljedjivanje tipova gameti. retardacijom.
vezano za Y- - Rješava zadatke o
hromozom. nasljeđivanju
- Objašnjava i vezanom za X-
nabraja hromozome.
nasljedjivanje - Uočava da na
poligenih osobina, izražavanje osobina
normalnih i čovjeka utiču u
patoloških. većem obimu
- Upoznaje štetne faktori sredine.
posljedice - Analizira stepene
ukrštanja u srodstva.
srodstvu. - Uočava posljedice
- Navodi uzroke brakova u krvnom
hromozomopatija. srodstvu.
- Objašnjava - Analizira najčešće
promjene u broju sindrome (Daunov,
hromozoma. Tarnerov,
- Objašnjava Klinefelterov).
promjene u - Uočava posljedice
strukturi promjene broja i
hromozoma. strukture
- Poznaje ciljeve hromozoma.
genetičkog - Prognozira
savjetovanja radi mogućnost
ranog otkrivanja nasljedjivanja
nasljednih bolesti. nasljedih bolesti.
- Objašnjava - Uočava prenatalnu
genetičku dijagnozu
uslovljenost nasljednih bolesti.
ponašanja ljudi. - Predviđa koliko
- Objašnjava uslovi sredine, a
genetičku koliko genotip
uslovljenost utiču na ponašanje
mentalnih ljudi.
poremećaja. - Analizira najčešće
mentalne
poremećaje
uzrokovane
nasljeđem.
Osnovni principi evolucione biologije i antropogeneze
- Upoznaje predmet - Analizira faze u - Formira naučni - Šema Milerovog
171
Formativni ciljevi
i značaj izučavanja nastanku i pogled na eksperimenta.
evolucione formiranju Zemlje stvaranje i razvoj -
biologije i kao i promjene na Zemlje i života na - Šematski prikaz
antropogeneze. njoj u različitim njoj. promjena na
- Opisuje abiogenu stadijumima - Razvija logičko Zemlji u vezi sa
evoluciju i njenog razvitka. rasudjivanje. postankom života.
postanak - Određuje nastanak - Odbacuje nenaučna
prvobitnih organskih shvatanja o - Filogenetski razvoj
organskih sistema, jedinjenja iz nastanku i razvoju živih bića.
pojavu organskih neorganskih. živih bića. - Evolucioni nizovi
monomera i - Uporedjuje - Uviđa važnost konja i čovjeka,
polimera, organske i žive poznavanja
obrazovanje sisteme i shvata evolucionih - Šeme:
prvobitnih suštinu životnih procesa i - lanac ishrane,
koarcervata i procesa. neophodnost - geografska
njihovu evoluciju. - Analizira razvoj očuvanja životne diferencijacija,
- Objašnjava živih bića od sredine. populacija i
postanak života i prostijih ka - Stiče predstavu o postanak novih
prvobitnih složenijim jedinstvu živog vrsta,
organizama. oblicima. svijeta. - progresivna
- Upoznaje - Analizira - Razvija svijest o evolucija,
filogenetski razvoj evolucione nizove. zaštiti ugrožene - divergencija klasa
živih bića. - Objašnjava kroz flore i faune. kičmenjaka.
- Zna za evolucione pogodne primjere - Uviđa da čovjekove
teorije prije faktore evolucije aktivnosti mogu da
Darvina. po Darvinu. remete ekološku
- Upoznaje dokaze - Analizira strukturu ravnotežu.
evolucije. populacije i - Razvija pozitivan
- Poznaje život i rad uspostavljanje i stav prema
Čarlsa Darvina, održavanje različitostima
osnovne postavke genetičke ljudske populacije i
njegove teorije ravnoteže. predrasude.
evolucije i - Navodi primjere - Razvija svijest o
savremeno prirodne selekcije progresivnom
objašnjenje kroz borbu za razvoju
evolucionih opstanak i čovječanstva.
procesa. adaptacije na
- Zna da su uslove sredine.
populacija jedinice - Upoređuje prirodnu
evolucione i vještačku
promjenljivosti. selekciju.
- Opisuje mehanizme - Analizira osnovne
evolucionih oblike interakcija
procesa. medju različitim
- Upoznaje prirodnu vrstama.
selekciju i - Upoređuje različite
adaptacije i značaj načine postanka
genetičke vrsta.
različitosti za - Analizira različite
opstanak pravce evolucije.
organizama. - Analizira uzroke
172
Formativni ciljevi
- Objašnjava koji su doveli do
koevoluciju u izumiranja nekih
ekološkim vrsta.
sistemima. - Razlikuje različite
- Zna kako postaju faze
vrste i objašnjava antropogeneze od
teoriju specijacije. prvobitnih
- Obrazlaže Hominida do
genetičke razlike savremenog
medju grupama čovjeka.
organizama. - Analizira uticaj
- Upoznaje postanak bioloških,
evolucionih novina, socioloških i
pravce evolucije i kultirnih činilaca
njenu usmjerenost. na razvoj čovjeka.
- Poznaje procese
izumiranja vrsta i
nepovratnost
evolucije.
- Poznaje porijeklo
čovjeka kroz
antropoidnu
teoriju.
- Opisuje čovjekovu
biološku, socijalnu
i kulturnu
evoluciju.
- Objašnjava
perspektive dalje
evolucije čovjeka.

- D. Marinković, M. Anđelković, A. Savić, V. Diklić: Biologija za III razred
medicinske škole, Beograd, 2003.
- V. Femić: Osnove biološkog nasljedjivanja, odabrani primjeri i zadaci, Podgorica,
1996.
- P. Mišić: Genetika, Beograd, 1998.
- D. Marinković, Nikola Tucić, Vladimir Kekić: Genetika, Naučna knjiga, Beograd,
1981.
- P. Radoman: Organska evolucija za III i IV razred gimnazije, Zavod za izdavanje
udžbenika Srbije, 1971.

- Opremljeni kabinet za biologiju ili specijalizovana učionica.
- Kompjuter sa projektorom ili grafoskop.
- Model ili slika građe DNK.
- Šeme, slike, grafikoni.

- Provjera znanja vrši se usmeno i putem pismene vježbe.
- Usmeno, po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.
173
- Pismeno, po jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu.


- Profesor biologije;
- diplomirani biolog.

Znanja
Predmet Znanja
- Osnovni principi - Mikrobiologija - Opšta bakteriologija
evolucione biologije i - Opšta virusologija
antropogeneze
- Osnovni mehanzmi i - Botanika - Razmnožavanje kod biljaka
principi nasljeđivanja
- Osnovi molekularne - Medicinska biohemija - Proteini
biologije
174
1.3.5. ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE
1. Naziv predmeta: ODABRANA POGLAVLJA IZ FIZIKE
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III 64 8 72
IV 58 8 66
Ukupno 122 16 138

- Razumijevanje pojmova, činjenica i zakonitosti iz oblasti fizike.
- Povezivanje teorijskog sadržaja sa medicinskim saznanjem.
- Razvijanje sposobnosti za fizičko istraživanje u medicinske svrhe.
- Usvajanje opštih i stručnih znanja, razvijanje opštih kompetencija za rješavanje
problema.
- Razvijanje naučno-istraživačkih sposobnosti kod učenika.
175
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
Fizičke osnove termodinamike
- Definiše - Poznaje osnovne - Razvija sposobnost Grafofolije:
termodinamiku. karakteristike opažanja. - Prikaz Karnovog
- Objašnjava I i II termodinamike. - Razvija analitičko ciklusa, toplotnih
princip - Analizira I princip u mišljenje. motora.
termodinamike i gasnim procesima. - Uočava važnost
rad kod gasova. - Analizira II princip. nauke u
- Obrazlaže povratne - Rješava zadatke iz svakodnevnom
i nepovratne I principa rada kod životu.
procese. gasova.
- Ilustruje Karnov - Crta grafik
ciklus i toplotne Karnovog ciklusa.
motore. - Prikazuje šematski
- Definiše koeficient rad toplotnog
korisnog dejstva. motora.
- Rješava zadatke
određivanja
koeficienta
korisnog dejstva.
Statika i dinamika fluida
- Definiše statiku - Usvaja osnovne - Shvata - Demostracioni
fluida i fizičke definicije statike i neophodnost fizike ogled:
veličine koje se dinamike fluida. u same medicinske - Na primjeru šprica
koriste. - Dokazuje formulu svrhe. pokazati primjenu
- Poznaje za silu potiska. jednačine
hidrostatički i - Analizira kontinuiteta.
aerostatički Arhimedov zakon. - Grafofolija.
pritisak. - Dokazuje jednačinu - Korišćenje skica i
- Obrazlaže silu kontnuiteta. crteža.
potiska i definiše - Dokazuje
Arhimedov zakon. Bernulijevu
- Objašnjava jednačinu.
jednačinu - Analizira primjenu
kontinuiteta i iste.
njenu primjenu. - Rješava zadatke iz
- Objašnjava dinamike fluida.
Bernulijevu - Upoređuje vrste
jednačinu i navodi kretanja u fluidima
primjere i u krvnim
korišćenja. sudovima.
- Objašnjava - Uočava efekte koji
kretanje fluida i utiču na način
opisuje sile rada tokom
viskoznosti. mjerenja krvnog
- Zna površinsku pritiska
energiju i napon. - Analizira
- Opisuje pojavu površinsku energiju
kvašenja. i napon u
176
Formativni ciljevi
- Definiše La Plasov tečnostima.
pritisak. - Razlikuje kvašenje - Pokazati ogledno
- Opisuje kapilarne i pojave, sile nastanak kapilarnih
pojave i njihovu adhezije i pojava.
primjenu. kohezije. - Korišćenje
- Uočava kapilarnost. preglednih crteža i
- Rješava zadatke iz skica.
kapilarnosti i
površinskog
napona.
- Navodi primjere
kapilarnosti u
prirodi.
Elektrostatika
- Pojašnjava Kulonov - Razumije Kulonov - Razvija svijest o - Korišćenje
zakon i zakon i značaju grafofolije, skica.
elektrostastičko elektrostatičko elektrostatike u - Pravljenje strujnog
polje. polje. medicini. kola i
- Nabraja i definiše - Crta linije sila provjeravanje
fizičke veličine elektostatičkog Omovog zakona.
koje opisuju polja.
elektrostatičko - Razlikuje pojmove
polje. električno polje,
- Objašnjava rad i potencijal, napon.
potencijalnu - Rješava zadatke iz
energiju. elektrostatike.
- Upoznaje električni - Izvodi formulu za
dipol. rad i potencijalnu
- Objašnjava energiju.
elektrostatičko - Interpretira
polje dijaletrika. električni dipol.
- Pojašnjava - Analizira električni
električni kapacitet.
kapacitet. - Razlikuje načine
- Utemeljuje povezivanja
pojmove: struja, kondezatora.
napon, - Rješava zadatke iz
elektromotorna sila kondezatora.
i električna - Interpretira i
otpornost. analizira Omov
- Definiše i zakon i Kirhofova
objašnjava Omov i pravila.
Djul-lencov zakon. - Analizira i
- Pojašnjava obrazlaže
Kirhofova pravila. mehanizam
- Pojašnjava provodljivosti
mehanizam struje u metalima,
provodljivosti u poluprovodnicima,
metalima, tečnostima i
poluprovodnicima, gasovima.
tečnostima i - Rješavanje
177
Formativni ciljevi
gasovima. zadataka strujnih
kontura.
Elektromagnetizam
- Definiše magnetno - Analizira magnetno - Razvija sposobnost - Korišćenje
polje i nabraja polje, magnetnu zapažanja. grafofolija, skica,
fizičke veličine indukciju i fluks crteža.
koje ga opisuju(b, magnetnog polja. - Ogledno pokazati
h). - Rješava zadatke nastanak struje
- Opisuje magnetno magnetnog polja, pomoću magnetnog
polje provodnika i čestice provodnika polja(koristiti
solenoida. i solenoida. kalem, magnet i
- Definiše lorencovu i - Izvodi formule za galvanometar).
Amperovu silu. Amperovu i
- Opisuje magnetno Lorencovu silu.
polje. - Analizira i
- Definiše obrazlaže
feromagnetike, Faradejev zakon
dijamagnetike i elektromagnetne
paramagnetike. indukcije.
- Definiše i - Rješava zadatke iz
objašnjava pojavu elektromagnetne
elektromagnetne indukcije.
indukcije,
uzajamne indukcije
i samoinukcije.
- Objašnjava
energiju
magnetnog polja.
Oscilacije
- Definiše oscilacije i - Razlikuje vrste - Razvija analitičko i - Korišćenje crteža i
podjelu oscilacija. oscilajcija- logičko mišljenje skica
- Opisuje osnovne restitucionu silu, - Vježba mjerenje
osobine mehaničkih parametre impedanse u rcl
oscilacija. oscilovanja. kolu
- Definiše jednačine - Izvodi jednačine - Vježba ispitivanje
oscilacija, period i oscilovanja. zavisnosti perioda
energiju. - Rješava zadatke iz oscilovanja
- Definiše prinudno oscilacija. matematičkog
oscilovanje i - Analizira prinudno klatna od njegove
rezonancu. oscilovanje i dužine
- Opisuje rezonancu. - Korišćenje
matematičko i - Analizira grafofolije
fizičko klatno. matematičko
- Pojašnjava osnovne klatno.
osobine električnih - Rješava zadatke iz
oscilacija. matematičkog
- Navodi definiciju klatna.
naizmjenične - Analizira nastanak i
struje i napona. vrste
- Obrazlaže elektromagnetnih
178
Formativni ciljevi
termogeni i oscilacija.
reaktivni otpor. - Analizira zavisnosti
- Definiše impedansu termogene i
rcl kola. reaktivne
- Upoznaje i otpornosti.
objašnjava - Razlikuje načine
transformatore. rada
transformatora i
njihovu primjenu.
Akustika
- Definiše akustiku - Uočava osnovne - Razvija pozitivno - Grafofolijom
kao nauku i opisuje zavisnosti i analitičko i logičko ilustrovati Doplerov
fizičke veličine zakonitosti mišljenje. efekat.
koje se koriste. akustike.
- Upoznaje infra i - Razumije šta je
ultra zvuk, njihovu zvuk.
primjenu. - Razlikuje ultra
- Definiše Doplerov zvuk od infra
efekat u akustici. zvuka.
ultra i infra zvuka.
ultra zvuka u
medicini.
- Uočava Doplerov
efekat.
179
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Optika
- Rezimira osnovne - Uočava i navodi - Pozitivno - Korišćenje
pojmove optike, osnovne pojmove procjenjuje grafofolija u
svjetlosni zrak i geometrijske važnost nauke i prikazivanju
indeks prelamanja. optike. novih saznanja za konstrukcije lika
- Definiše zakone - Izvodi zakone razvoj svoje kod ogledala i
odbijanja i odbijanja i struke. sočiva.
prelamanja. prelamanja. - Internet
- Objašnjava - Ilustruje prezentacija za
formiranje lika kod formiranje lika kod interferenciju,
ravnih i sfernih ogledala i sočiva. difrakciju.
ogledala. - Analizira nastanak
- Upoznaje totalnu lika kod ogledala i
refleksiju sočiva.
- Objašnjava - Interpretira i
nedostatke kod analizira jednačine
sočiva. ogledala i sočiva.
- Opisuje rad - Rješava zadatke iz
optičkih ogledala i sočiva.
instrumenata(lupa, - Usvaja princip rada
mikroskop). lupe i mikroskopa.
- Definiše talasnu - Analizira nastanak i
optiku i pojašnjava uslove
osnovne interferencije
zakonitosti. svjetlosti.
- Upoznaje i definiše - Analizira nastanak i
interferenciju uslove difrakcije i
svjetlosti. difrakcione
- Upoznaje i definiše rešetke.
difrakciju - Analizira
svjetlosti. polarizaciju pri
- Opisuje princip odbijanju i
rada difrakcione prelamanju.
rešetke. - Analizira
- Definiše pojavu apsorpciju
polarizacije. svjetlosti.
- Objašnjava - Uočava i obrazlaže
disperziju, Lambetr-Berov
apsorpciju i zakon.
rasipanje - Usvaja definicije i
svjetlosti. zavisnosti
- Objašnjava fotometrijskih
fotometriju, veličina.
osnovne
zakonitosti.
- Definiše osnovne
jedinice
fotometrije.
Elementi kvantne optike
- Definiše toplotno - Obrazlaže na - Razvija logičko - Korišćenje
180
Formativni ciljevi
zračenje. primjerima pojave mišljenje. grafofolija, crteža
- Definiše i apsorpcije, za sve zakone.
objašnjava zakone odbijanja i
toplotnog zračenja prelamanja. - Vježba:
Kirhofov, Štefan- - Uočava apsolutno - Određivanje
Bolcmanov i Vinov crno tijelo. karakteristika foto
zakon. - Analizira zakone ćelije.
- Navodi i pojašnjava toplotnog zračenja. - Zadatak:
pojam fotona. - Uočava šta je - Snimiti
- Definiše i foton. karakteristike date
objašnjava Plankov - Određuje enrgiju, foto ćelije i za
zakon zračenja. masu i impuls usvojeni svjetlosni
- Objašnjava fotona. fluks odrediti
fotoefekat. - Uočava i shvata maksimalnu brzinu
- Navodi i objašnjava pojavu fotoefekta i fotoelektrona.
talasna svojstva obrazlaže
mikročestica. jednačinu
- Formuliše De- fotoefekta.
broljevu formulu. - Analizira talasna
- Opisuje difrakciju svojstva
elektrona. mikročestica.
- Definiše - Uočava dualizam
Hajzenbergovu svjetlosti i
relaciju mikročestica.
neodređenosti. - Rješava zadatke iz
- Definiše i fotoefekta.
objašnjava talasnu - Uočava i obrazlaže
funkciju. difrakciju
elektrona.
- Vrednuje fizički
smisao talasne
funkcije i poznaje
pojam tunel-
efekat.
Elementi atomske fizike
- Rezimira stečeno - Uočava i obrazlaže - Razvija pozitivan - Korišćenje
znanje o atomu i osnovne osobine stav prema novim grafofolija i
modelima atoma. atoma, strukturu i saznanjima. šematskih prikaza
- Izvještava o modele atoma. strukture atoma,
Borovim - Interpretira Borove spektra vodonika ,
postulatima. postulate. rentgenske cijevi,
- Definiše - Razlikuje energiju laserske cijevi.
energetska stanja jonizacije i - Odlazak u obližnji
u atomu. enegriju veze. medicinski centar i
- Pojašnjava termine - Određuje i shvata upoznavanje sa
kvantovanja kvantne brojeve. rentgen aparatom.
energije i - Uočava serije u
poluprečnika spektru atoma
atoma. vodonika.
- Upoznaje kvantne - Rješava
brojeve ( glavni, maksimalne i
181
Formativni ciljevi
sporedni, magnetni minimalne
i spinski). frekvencije za date
- Definiše i serije.
objašnjava - Uočava rentgensko
nastanak periodnog zračenje i
sistema rentgensku cijev.
elemenata. - Razlikuje osnovna
- Definiše svojstva svojstva
rentgenskog rentgenskog
zračenja zračenja.
(difrakciju i - Rješava zadatke iz
apsorpciju). rentgenskog
- Navodi definiciju zračenja.
primjene - Uočava pravila
rentgenskog zaštite od
zračenja u rentgenskog
medicini. zračenja.
- Objašnjava zaštitu - Analizira lasersko
od rentgenskog zračenje i njegovu
zračenja. primjenu u
- Definiše lasersko medicini.
zračenje, načine
dobijanja i vrste.
- Upoznaje primjenu
lasera u medicini.
Elementi nuklearne fizke
- Rezimira osnovne - Analizira osnovne - Razvija sposobnost - Korišćenje
karakteristike karakteristike opažanja. grafofolije i prikazi
jezgra ( masu, jezgra. strukture jezgra,
naelektrisanje, - Uočava formulu za klasifikacija
dimenzije i defekt defekt mase i elementarnih
mase). energiju veze. čestica, prikaz
- Objašnjava modele - Rješava zadatke iz radioaktivnog
jezgra. defekta mase. raspada, šematski
- Definiše nuklearne - Analizira nuklearne prikaz alfa, beta i
sile, njihove sile i modele gama raspada.
osnovne osobine i jezgra.
podjelu. - Uočava i razumije - Korišćenje
- Definiše i upoznaje prirodu internet-
klasifikaciju elementarnih prezentacija za
elementarnih čestica. korišćenje izotopa
čestica. - Uočava osnovne u medicini.
- Upoznaje kosmičko osobine i podjele
zračenje i njegove kosmičkog
osobine. zračenja.
- Rezimira - Analizira podjelu
radioaktivnost i radioaktivnosti.
radioaktivni rastvor - Izvodi zakon
kao i zakon radioaktivnog
radioaktivnog raspada.
raspada. - Uočava i obrazlaže
182
Formativni ciljevi
- Upoznaje osnovne interakciju fotona i
osobine čestice.
radioaktivnosti - Analizira fiziološko
apsorpciju i dejstvo
detekciju. radioaktivnog
- Objašnjava zračenja.
primjenu - Uočava i razumije
radioaktivnosti i dozimetriju,
zaštitu od jonizaciju i
radioaktivnosti. radiometrijsko
- Izvještava o zračenje.
pojmovima fisije i - Klasifikuje
fuzije. nuklearne reakcije.
- Objašnjava - Razlikuje pojave
primjenu izotopa u fisije i fuzije.
medicini.
Biofizika
- Objašnjava - Uočava osnovne - Shvata značaj - Korišćenje
osnove biofizike, karakteristike povezivanja teorije grafofolija.
značaj fizike na biofizike. i prakse. - Obilazak
žive organizme. - Analizira razmjenu - Razumije odnos medicinskog
- Rezimira količinu količine toplote. tehnike i prirode. centra.
toplote i - Uočava vrste - Prihvata i poštuje - Korišćenje internet
objašnjava princip kretanja fluida i propise u radu. prezentacija.
rada shvata princip - Pozitivno
biokalorimetra. mjerenja krvnog procjenjuje
- Objašnjava pritiska. važnost novih
kretanje krvotoka i - Analizira strukturu saznanja iz svoje
mjerenje krvnog ćelije i nastanak struke.
pritiska. biostruja.
- Definiše i - Uočava princip
objašnjava rada EKG, skenera,
biostruje. magnetne
- Objašnjava rezonance,
elektrostimulaciju, endometrije,
galvanizaciju. radiotelemetrije.
- Definiše i - Uočava kako se
objašnjava formira lik u oku.
auskultacione - Analizira
tehnike i nedostatke sočiva
fonokardiograf. - Vrednuje značaj
- Objašnjava EKG, biomarkera i njihov
endometriju, značaj za čovjeka
radiotelemetriju i
skener.
- Opisuje oko kao
optički sistem.
- Pojašnjava
endoskopiju.
- Objašnjava
holografiju.
183
Formativni ciljevi
- Upoznaje i
pojašnjva
magnetnu
rezonancu.
- Upoznaje
biomarkere i
njihovu primjenu u
medicini i ostalim
granama.

- J. Janjić, M. Pavlov, B. Radivojević: Fizika za II, III i IV razred, Beograd, 2004.
- Ing. V. M. Vučić, dr. ing. D. M. Ivanović: Elektromagnetika i optika, Naučna
knjiga, Beograd, 1980.
- D. Popović, V. Stefanović: Fizika sa osnovama biofizike, Beograd, 1989.
- Dr V. Ivanović, dr K. Konstantinov: Biomarkeri, Velarta, Beograd, 2000.
- N. Čaluković, N. Kadelburg: Zbirka zadataka i testova, Krug, Beograd, 2004.
- P. Kulišić: Fizika za II, III i IV razred srednje stručne škole, Školska knjiga, d. d.
Zagreb, 2006.

- Grafoskop.
- Odgovarajući materijal za laboratorijske vježbe.
- Kao pomoć može se koristiti i laptop.

- Usmeno, najmane jednom u kalsifikacionom periodu.
- Pismeno- pismene vježbe nakon završene oblasti (pismena vježba bi trebala da
sadrži odgovarajuće zadatke iz te oblasti).


- Diplomirani fizičar;
- profesor fizike.

Znanja
Predmet Znanja
- Oscilacije - Matematika - Trigonometrijske f-je,
- Magnetno polje grafici
- Optika - Skalarni i vektorski
- Radioaktivnost proizvod
- Geomertija
- Eksponencijalne i
184
Znanja
Predmet Znanja
logaritamske f-je
- Kretanje fluida - Anatomija i fiziologija - Krvni sudovi i srce
- Optika (oko) - Građa oka
- EKG, rentgensko zračenje - Poznavanje anatomije
- Laseri
- Biostruje - Biologija - Građa ćelije
185
1.3.6. ETIKA
1. Naziv predmeta: ETIKA
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III 72 72
IV
Ukupno 72 72

- Usvajanje osnovnih etičkih pojmova.
- Upoznavanje različitih sistema vrijednosti u istoriji etike.
- Upoznavanje sa etičkim kodeksima.
- Sticanje znanja o značaju estetskog izgleda, propisane uniforme, savjesnog
obavljanja posla i ponašanja medicinskog radnika prema pacijentu.
- Sticanje znanja o timskom radu, čuvanju poslovne tajne, poštovanje čovjekovog
života, privatnosti pacijenta i pravilnom odnosu prema pacijentu u zavisnosti od
uzrasta i kategorije bolesti.
- Sticanje znanja o humanitarnim organizacijama i prvoj pomoći.
- Podsticanje učenika na aktivno učešće u nastavi, podsticanje ka usavršavanju
profesije.
- Razvijanje osjećaja odgovornosti i preciznosti u radu.
- Razvijanje sposobnosti komunikacije i kulture vođenja dijaloga.
186
Razred: TREĆI
Formativni ciljevi
Opšti pojmovi o etici
Uvod - Razlikuje teorijsku - Uočava važnost - Diskusija:
- Poznaje pojam i od primijenjene etike u Savjest, stid,
sadržaj etike. etike. svakodnevnom kajanje.
- Zna porijeklo i - Analizira odnos životu.
značenje termina morala i etike.
"filozofija" i - Vrednuje značaj
"etika". moralnog
- Upoznaje etiku kao rasuđivanja.
praktičnu - Analizira ulogu
filozofsku volje kao moći
disciplinu. unutrašnjeg
- Definiše pojam usmjeravanja.
morala i njegovu - Određuje stepen
istorijsku razvijenosti volje
uslovljenost. kod sebe i okoline.
- Obrazlaže nastanak - Analizira značaj
i razvitak moralnih savjesti za razvoj
normi. ličnosti.
- Objašnjava - Izražava svoje
pojmove moralno mišljenje o
rasuđivanje i savjesti, stidu,
moralno kajanju, i sl.
ponašanje. - Uočava razliku
- Objašnava između morala,
preduslove za običaja, religije,
moralno prava.
rasuđivanje i
ponašanje ( svijest,
razum, osjećanja,
volja, osjećanja
dužnosti i sl. ).
- Obrazlaže značaj
savjesti za moralnu
svijest i moralni
fenomen kao
takav.
- Navodi pojam
deontologije i
poznaje različite
vrste odgovornosti.
- Upoznaje odnos
između: običaja i
morala, religije i
morala, prava i
morala.
Istorijat etičkih učenja
Etička učenja - Analizira Sokratov - Razvija pravilan - Diskusija na teme:
antičkog doba stav "vrlina je odnos prema - Dobro-zlo
187
Formativni ciljevi
- Poznaje i obrazlaže znanje". društvenim - Aristotelove etičke
Sokratovo, - Upoređuje naukama. i dianoetičke
Platonovo i pojmove dobra i vriline i današnje
Aristotelovo učenje zla. shvatanje vrlina.
o vrlini. - Analizira Platonov
- Nabraja pravce u princip mjere i
etici: hedonizam i harmonije.
stoicizam. - Razlikuje
Aristotelove etičke
i dianoetičke
vrline.
- Određuje i shvata
pojmove
hedonizam i
stoicizam.
Etička učenja - Uočava razlike - Razvija slobodu - Diskusija:
srednjeg i novog između etičkog iznošenja Etička učenja
vijeka učenja hrišćanske sopstvenog stava i hrišćanske crkve i
- Poznaje hrišćanske crkve i današnjih uvažavanja današnje shvatanje
etičke norme i shvatanja etike. suprotnog. etike.
pravila. - Određuje postulate
- Upoznaje i moralnog
obrazlaže Kantove djelovanja.
kategoričke - Vrednuje slobodu
imperative. kao uslov
- Objašnjava moralnosti.
Šopenhauerovu
etiku pesimizma.
- Obrazlaže Ničeov
pojam imoralizma.
Najnovija etička - Razlikuje - Pretraživanje
učenja Kjerkegorove interneta na temu:
- Navodi stadijume na Najnovija etička
predstavnike životnom putu učenja,
egzistencionalizma čovjeka. prikupljanje
(Kjerkegor, - Analizira Jaspersov podataka i
Jaspers, Sartr). pojam slobode i diskusija.
- Poznaje i obrazlaže nesigurnosti.
pojmove - Analizira Sartrov
egzistencija i pojam slobode i
esencija. odgovornosti.
- Navodi određenja
individualne
egzistencije
(neponovljivost,
konačnost,
prolaznost,
slučajnost,
neizvjesnost).
Zakletve i kodeksi medicinske etike
- Zna Hipokratovu - Analizira značajne - Porihvata i poštuje - Prikaz Hipokratove
188
Formativni ciljevi
zakletvu. odredbe propise u radu. zakletve i
- Zna Maimonidovu Hipokratove Maimonidove
ljekarsku molitvu. zakletve. ljekarske molitve,
- Navodi Ženevsku - Analizira začetke analiza i diskusija
reviziju rada medicinskih od strane učenika u
Hipokratove sestara. cilju shvatanja
zakletve. - Upoređuje značaja istih.
- Zna zakletvu Hipokratovu
Florens Najtingejl. zakletvu sa
- Obrazlaže zakletvom Florens
Helsinšku Najtingel i uviđa
deklaraciju o njihov značaj.
biomedicinskim - Upoređuje zakone
istraživanjima. medicinske etike-
- Pojašnjava po jedna ocjena u
deklaraciju o svakom
pravima bolesnika. klasifikacionom
- Navodi periodu.
internacionalni - Vrednuje kodeks
kodeks etike etičkih pravila koja
medicinskih sestara će koristiti u svom
(tehničara). radu.
- Zna kodeks etike
medicinskih sestara
Crne Gore.
Moralne obaveze medicinskog radnika
Lik medicinskog - Uviđa korelaciju - Razvija pravilan - Video zapis.
radnika između estetskog odnos prema - Prikaz adekvatne
- Opisuje ličnost izgleda, propisane zanimanju. uniforme i
medicinskog uniforme, - Navikava se na red i komunikacije
radnika. ponašanja urednost. zdravstvenog
- Zna prava bolesnika medicinskog radnika i pacijenta.
(štićenika) u skladu radnika i
sa važećim povjerenja
propisima. bolesnika.
- Opisuje odnos - Vrednuje pravo
medicinskog radnika izbora bolesnika
prema bolesniku, (štićenika) o odluci
rodbini bolesnika i sopstvenog zdravlja
posjeti. i života.
- Vrednuje značaj
saradnje
zdravstvenog
radnika sa
pacijentom i
članovima njegove
porodice.
189
Formativni ciljevi
Čuvanje medicinske - Uočava značaj - Usvaja principe - Diskusija:
tajne obaveze čuvanja medicinske etike. Značaj čuvanja
- Zna značaj čuvanja medicinske tajne. tajne.
medicinske tajne.
Poštovanje ljudskog - Vrednuje značaj - Razvija osjećaj - Diskusija:

života čovjekovog života. odrgovornosti i Poštovanje
- Zna da poštuje ispunjavanja radnih ljudskog života.
ljudski život. obaveza.
- Opisuje pravila
poštovanja ljudskog
života.
Timski rad - Vrednuje značaj - Razvija svijest o - Diskusija:
- Poznaje značaj saradnje značaju timskog Prednosti timskog
timskog rada i uloge medicinskog rada. rada.
medicinskog tehničara sa svojim
tehničara u timu. kolegama u cilju
- Navodi pravila koja postizanja što
se moraju poštovati boljih rezultata u
pri timskom radu. obavljanju svoje
profesije.
Etički odnos medicinskog radnika prema uzrastu i vrstama bolesti
Etički odnos prema - Suočava se sa - Razvija osjećaj - Video zapis.
djetetu problemom lične odgovornosti Prikaz bolesnog
- Navodi definiciju hospitalizacije prema higijeni, djeteta.
djetinjstva. djece i shvata zdravlju i
- Opisuje specifične etičnost sposobnost
potrebe bolesnog uključivanja empatije.
djeteta. roditelja u proces
- Opisuje postupak liječenja.
adekvatnog odnosa - Uviđa značaj
sa djecom. poštovanja potreba
djeteta.
Etički odnos prema - Uočava značaj - Razvija svijest - Diskusija:
sarim ljudima adekvatnog odnosa profesionalne Stari ljudi i njihovo
- Navodi definiciju medicinskog odgovornosti. psihofizičko stanje,
starenja-starosti. radnika prema navođenje
- Opisuje starim osobama i primjera.
psihofizičko stanje njihovim
starih ljudi. potrebama.
- Poznaje potrebe
starih osoba.
- Navodi pravila koja
se moraju
poštovati u odnosu
sa starim ljudima.
Etički odnos prema - Uočava razliku u - Razumije značaj Video zapis.

pacijentima sa: simptomima osoba lične odgovornosti Osobe sa posebnim
- posebnim sa posebnim prema higijeni i potrebama,
potrebama potrebama, zdravlju. mentalnim
190
Formativni ciljevi
- mentalnim mentalnim - Razvija osjećaj smetnjama i
smetnjama smetnjama i odgovornosti. tjelesnim
- tjelesnim tjelesnim oštećenjima.
oštećenjima oštećenjima.
- Navodi definiciju - Uviđa značaj
mentalnih poštovanja pravila
retardacija. u radu sa
- Definiše mentalne pacijentima sa:
smetnje. posebnim
- Definiše tjelesna potrebama,
oštećenja. mentalnim
- Opisuje potrebe smetnjama i
ljudi koje su tjelesnim
nastale zbog oštećenjima.
duševnih ili
tjelesnih promjena
ovih kategorija
bolesnika.
- Navodi pravila rada
koja se moraju
poštovati u radu sa
pacijentima sa:
posebnim
potrebama,
mentalnim
smetnjama i
tjelesnim
oštećenjima.
Etički odnos prema - Razlikuje simptome - Razumije značaj i - Prikaz fotografija
ljudima oboljelim zaraznih bolesti. osjećaj lične različitih vrsta
od zaraznih bolesti - Vrednuje značaj odgovornosti zaraznih bolesti.
- Definiše zarazne adekvatnog odnosa prema higijeni i
bolesti. prema oboljelim od zdravlju.
- Opisuje pravila zaraznih bolesti i
adekvatnog odnosa značaj izolacije.
prema oboljelim od
zaraznih bolesti.
Humanitarne organizacije i prva pomoć
- Poznaje svjedske - Vrednuje značaj - Pozitivno ocjenjuje - Seminarski radovi
humanitarne postojanja važnost novih na teme:
organizacije (Crveni humanitarnih znanja iz svoje - Svjetske
krst, Crveni organizacija. struke. zdravstvene
polumjesec, - Uočava važnost organizacije.
UNICEF, FAO, i dr.). dobrovoljnog - Prva pomoć.
- Zna adekvatan davanja krvi. - Dobrovoljni
odnos prema - Analizira obavezu davaoci krvi.
dobrovoljniom prve pomoći kao
davaocima krvi. službenu i moralnu
- Nabraja postupke dužnost.
pružanja prve
pomoći.
191
Formativni ciljevi
- Opisuje stanje
povrijeđenog.
Velike i vječite teme i dileme u medicinskoj etici
- Nabraja vječite - Vrši komparaciju - Razvija sposobnost - Debata na teme:
teme i dileme: pomenutih tema i argumentovanog - Eutanazija.
- eutanazija; formira svoje iznošenja - Abortus.
- abortus; mišljenje. sopstvenog - Vještačka
- vještačka oplodnja; mišljenja i oplodnja.
- medicinski uvažavanje - Medicinski
eksperimenti; suprotnog. eksperimenti.
- kloniranje. - Razvija umješnost - Kloniranje.
slušanja i kulturu
dijaloga.

- V. Pavićević: Osnovi etike, Kultura, Beograd, 1967.
- F. Jodl: Istorija etike, Veselin Masleša, Sarajevo, 1975.
- A. Makintajner: Kratka istorija etike, Plato, Beograd, 2000.
- J. Marić: Medicinska etika, XII dopunjeno i prerađeno izdanje, MegRaf, Beograd,
2002.
- D. Milovanović: Medicinska etika, Naučna kniga, Beograd, 1986.
- I. Pančovski: Etika hrišćanske ljubavi, Prosveta, Niš, 1973.
- M. Životić: Osnovna učenja o najvišem dobru i cilju života, Rad, Beograd, 1962.

- Računarska učionica.
- Omogućen pristup internetu.
- Grafoskop.
- Video projektor.
- Priručnici.
- Slike.
- Fotografije.
- Šira literatura.

- Provjera znanja se vrši usmeno i pismeno.
- Učenik mora biti ocijenjen na kraju svakog klasifikacionog perioda.


- Profesor filozofije;
- diplomirani pedagog.
192
Znanja
Predmet Znanja
- Timski rad - Psihologija i - Komunikacija u
komunikologija organizaciji
- Opšti pojmovi o etici - Preduzetništvo - Poslovni kodeks preduzeća
- Timski rad - Organizaciona struktura
privrednog društva
- Kontakt sa klijentom - Estetska njega - Moralne obaveze
- Sociološko, psihološki i medicinskog radnika
medicinski aspekti estetske
njege
193
1.3.7. PREDUZETNIŠTVO
1. Naziv predmeta: PREDUZETNIŠTVO
Vrste nastave
Teorija Vježbe
nastava
I
II
III
IV 40 26 66
Ukupno 40 26 66

- Razvijanje preduzetničke sposobnosti.
- Sticanj znanja o razvoju biznis ideje.
- Sticanje znanja o izradi biznis plana.
- Sticanje znanja i vještina za osnivanje privrednog društva.
- Sticanje znanja i vještina za upravljanje malim privrednim društvom.
- Osposobljavanje za rad u timu.
- Osposobljavanje za primjenu moderne vrste komunikacije.
- Osposobljavanje za prezentovanje rezultata rada uz pomoć savremenih
tehnologija.
194
Razred: ČETVRTI
Formativni ciljevi
Biznis ideja i biznis plan
- Upoznaje pojam - Suočavajući - Razvija osjećaj za - Poželjno je
biznis ideja. argumente kritički kreativnost. učenicima ukazati
- Opisuje nastanak procjenjuje - Razvija sposobnost na primjere.
biznis ideje. kvalitet poslovne postizanja
- Nabraja i ideje u skladu sa kompromisa. - Organizovati
opredjeljuje se za postulatima prisustvo
poslovnu ideju. tržišnog predstavnika
- Nabraja moguće poslovanja. realnog privrednog
vrste djelatnosti. - Razvija analitičko društva.
- Opisuje pojam - Uviđa važnost mišljenje.
biznis plana. izrade biznis plana
u kontekstu - Primjena tehnika
obezbjeđivanja za unapređenje
podrške, kako razmišljanja, npr.
unutar samog - Razvija Eksperiment Šest
privrednog društva odgovornost u šešira.
tako i od strane radu.
eksternih partnera - Kao model može da
(investitora, posluži biznis plan
kreditora). realnog privrednog
- Upoznaje pojmove: - Razvija stručnost. društva.
vizija, misija, - Razlikuje pojmove:
strategija, ciljevi. vizija, misija, - Pripremiti
strategija. integralnu cjelinu
- Kroz primjere - Uočava važnost od elemenata
obrazlaže ciljeve očuvanja zdrave biznis plana.
- Upoznaje postupak privrednog društva. životne sredine.
istraživanja tržišta. - Kroz primjere
obrazlaže postupak
istraživanja tržišta
na novom - Razvija osjećaj za
- Upoznaje pojmove: primjeru. marljivost i
marketing plan i - Izvodi zaključke o preciznost.
plan prodaje. potencijalnoj
konkurenciji.
- Izvodi zaključak o
potencijalnim
- Opisuje elemente kupcima/korisnicim
finansijskog plana a usluga.
privrednog društva. - Vrši opis
proizvoda/usluga.
- Uviđa značaj
sprovođenja
kontrole kvaliteta
proizvoda/usluga.
- Kroz primjere
195
Formativni ciljevi
- Objašnjava obrazlaže
neophodnost elemente
očuvanja životne finansijskog plana
sredine. privrednog društva.
- Sarađuje kod
izrade plana
- Rezimira biznis očuvanja životne
plan. sredine za
- Prezentuje biznis konkretno
plan. privredno društvo.
- Oblikuje dinamiku
realizacije biznis
plana.
- Kritički procjenjuje
slabosti sačinjenog
biznis plana.
Osnivanje privrednog društva
Ime privrednog društva
- Nabraja moguća - Opredjeljuje se za - Razvija logičko - Rad u grupama:
rješenja za ime ime privrednog mišljenje i učenici predlažu
privrednog društva. društva u skladu sa sposobnost za moguća rješenja a
propisima i pravilno nakon toga, kroz
poštujući principe rasuđivanje i diskusiju, donose
jednostavnosti i zaključivanje. odluku.
jedinstvenosti.
Vizuelni identitet privrednog društva
- Upoznaje elemente - Oblikuje vizuelni - Stiče radne navike. - Rad na računaru:
i značaj identitet učenici koriste
oblikovanja privrednog društva. programe za
vizuelnog obradu teksta i
identiteta slika.
privrednog društva.
Registracija privrednog društva
- Upoznaje postupak - Popunjava
registracije formulare za
privrednog društva. registraciju
- Opisuje moguće privrednog društva.
oblike - Sprovodi aktivnosti
organizovanja na pribavljanju
privrednog društva. pečata i štambilja.
Otvaranje računa kod poslovne banke
- Opisuje postupak - Popunjava - Izrada organograma
otvaranja računa formulare za privrednog društva.
kod poslovne otvaranje računa
banke. kod poslovne
banke.
- Obavlja postupak
otvaranja računa
kod poslovne
banke.
196
Formativni ciljevi
Poslovni kodeks preduzeća
- Upoznaje pojam - Popunjava
poslovni kodeks formulare za
privrednog društva. otvaranje računa
- Nabraja elemente kod poslovne
poslovnog kodeksa. banke.
- Obavlja postupak
otvaranja računa
kod poslovne
banke.
Organizaciona struktura privrednog društva
- Upoznaje tipove - Pronalazi sličnosti i
organizacione razlike između
strukture različitih tipova
privrednog društva. organizacionih
struktura
Rad u sektorima i poslovanje privrednog društva
- Upoznaje različite - Pronalazi sličnosti i - Razvija sposobnost - Kao model može da
nivoe upravljanja razlike u nivoima snalaženja u posluži konkurs za
privrednim upravljanja hijerarhiji prijem u radni
društvom. privrednim socijalnih odnosa. odnos objavljen u
- Upoznaje postupak društvom. dnevnoj štampi.
zasnivanja radnog - Popunjava prijavu
odnosa u o slobodnom
privrednom radnom mjestu.
društvu. - Učestvuje u izradi
- Upoznaje postupak jednostavnog
izrade godišnjeg godišnjeg
izvještaja o radu. izvještaja o radu.
Služba opštih poslova
- Nabraja i opisuje - Obavlja usmenu i - Razvija spremnost i - Rad u grupama od
aktivnosti u okviru pisanu sposobnost za tri do pet učenika.
službe opštih komunikaciju saradnju. - Upotrebljava
poslova. unutar privrednog kancelarijsku
društva i sa opremu (telefon,
eksternim - Razvija faks, fotokopir
partnerima. odgovornost u aparat, skener,
- Tehnički održava radu. štampač).
internet sajt
- Šalje i prima poštu
i druge službene
materijale.
Sektor Marketing
- Upoznaje pojam - Kroz primjere - Razvija - Rad na računaru:
marketinga. obrazlaže strukturu komunikativnost, Učenici koriste
- Opisuje postupak asortimana efikasnost u radu, programe za
istraživanja tržišta. proizvoda/usluga. marljivost i obradu teksta i
- Upoznaje pojam i - Sprovodi postupak preciznost. slika, kao i
elemente formiranja cijene programe za
197
Formativni ciljevi
marketing miksa: proizvoda/usluga. elektronsku
proizvod, cijena, - Kroz primjere komunikaciju.
promocija i obrazlaže važnost i
distribucija. načine promocije. - Izrada reklamnog
- Upoređuje moguća materijala.
rješenja za
reklamni slogan i
reklamnu poruku
- Upoređuje moguće
forme i sadržaje
reklamnog
materijala.
- Planira način
reklamiranja
privrednog društva,
odnosno
proizvoda/usluge.
- Kroz primjere
obrazlaže moguće
načine distribucije.
Sektor komercijala
- Upoznaje vrste i - Izrađuje ponudu, - Razvija analitičko
elemente porudžbenicu, mišljenje.
dokumentacije predračun, upit,
koja prati poslove račun i ostala
nabavke i prodaje. dokumenta iz
oblasti poslova
nabavke i prodaje.
Sektor finansija i računovodstvo
- Opisuje postupak - Kroz primjere - Podstiče razvoj
obračuna zarada. obrazlaže način tačnosti,
- Opisuje način obračuna zarada, preciznosti i
obračuna poreza i poreza i doprinosa. urednosti.
doprinosa. - Obavlja
- Upoznaje blagajničke - Formira stav o
blagajničke poslove. preuzimanju
poslove. - Obavlja poslove odgovornosti.
- Upoznaje postupak plaćanja dospjelih
plaćanja dospjelih obaveza i naplate
obaveza i naplate dospjelih
dospjelih potraživanja.
potraživanja.

- V. Vukotić: Preduzetništvo i biznis, Ekonomski fakultet, Podgorica, 1996.
- J. Manojlović, S. Ignjatović: Poslovna i službena korespondencija za I razred,
- D. Bogdanović, G. Ivanišević: Osnovi ekonomije za I razred, Zavod za udžbenike i
198
- D. Dragiđić, B. Ilić, B. Medojević, M. Pavlović: Osnovi ekonomije za II razred,
- R. Rajović: Osnovi prava za I razred, Zavod za udžbenike i nastavna sredstva,
Beograd, 2004.
- Publikacija „Moj Biznis“, Montenegro Biznis Alijansa, Podgorica, 2004.
- Hauard Potit: Kako započeti sopstveni biznis, CID, Podgorica, 1997.

- Učionica sa najmanje pet računara snabdjevenih adekvatnom programskom
opremom, fax, telefon, skener, štampač, fotokopir aparat.

- Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
- Ocjena vježbi, jedna u klasifikacionom periodu.


- Diplomirani ekonomista.

Znanja
Predmeti Znanja
- Oblikovanje vizuelnog - Informatika - Informacije u tekstualnom
identiteta privrednog vidu
društva - Multimedijalno
- Usmena i pisana predstavljanje informacija
komunikacija - Internet
- Održavanje internet sajta - Korišćenje računarskih
- Izrada reklamnog programa kao vida
materijala komuniciranja
- Vizuelni identitet - Likovna umjetnost sa - Slikarstvo
provrednog društva estetikom - Grafika
- Poslovni kodeks - Etika - Opšti pojmovi o etici
preduzeća - Timski rad
- Organizaciona struktura
privrednog društva
199
2. STRUČNI ISPIT
2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČNO-TEORIJSKI DIO ISPITA
2.1.1. KOZMETOLOGIJA
1. Naziv ispitnog kataloga: KOZMETOLOGIJA
2. Cilj ispita
- Provjera uspješnosti učenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti

Kozmetologije.
3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu
1. Opisati građu i navesti funkcije kože.

2. Nabrojiti i analizirati kozmetičke sirovine neorganskog i organskog porijekla.
3. Navesti i objasniti značaj kozmetičkih sirovina biljnog porijekla.
4. Navesti i objasniti kozmezičke sirovine životinjskog porijekla.
5. Analizirati razlike viših masnih alkohola i viših masnih kiselina.
6. Opisati i objasniti značaj biljnih ekstrakata.
7. Opisati alge i ekstrakte algi.
8. Navesti kozmetičke sirovine polusintetičkog porijekla.
9. Navesti kozmetičke sirovine sintetičkog porijekla.
10. Objasniti površinski aktivne materije.
11. Obrazložiti osobine emolijensa.
12. Obrazložiti osobine ugušćivača.
13. Navesti konzervanse.
14. Navesti antioksidanse.
15. Navesti boje i mirise.
16. Definisati kozmetičke proizvode i navesti podjelu.
17. Opisati prave rastvore.
18. Opisati koloidne rastvore-geli.
19. Opisati emulzije i postupke njihovog dobijanja.
20. Opisati ekstrativne rastvore i načine njihovg dobijanja.
21. Obrazložiti osobine i vrste sapuna.
22. Navesti vrste i sastav šampona.
23. Navesti proizvode za kupanje.
24. Navesti proizvode za tuširanje.
25. Navesti i objasni upotrebu krema i losiona za čišćenje kože.
26. Navesti gelove i ulja za čišćenje kože.
27. Navesti proizvode za piling kože.
28. Navesti paste za zube.
29. Navesti proizvode za njegu usne duplje.
30. Opisati dezodoranse.
31. Opisati antipespirante.
32. Opisati supstance za izradu krema za njegu kože.
33. Navesti vrste krema za masažu.
34. Navesti losione za njegu kože.
35. Analizirati gel za njegu kože.
36. Opisati ulja za njegu kože.
37. Navesti losione za njegu kose.
38. Analizirati gel za njegu kose.
39. Opisati ulja za njegu kose.
200
40. Navesti pudere za njegu tijela.
41. Objasniti upotrebu maske za njegu kože.
42. Navesti proizvode za njegu ruku.
43. Navesti proizvode za njegu nogu.
44. Navesti proizvode za njegu kože djece.
45. Analizirati proizvode za njegu kože za muškarce.
46. Navesti proizvode za zaštitu od sunčevog zračenja i obrazložiti njihovu
upotrebu.
47. Analizirati proizvode za zaštitu od insekata.
48. Navesti proizvode za izbjeljivanje kože.
49. Navesti proizvode za tamnjenje kože.
50. Analizirati podloge za šminku.
51. Objasniti upotrebu dekorativnih pudera.
52. Analizirati rumenila za lice i objasniti upotrebu.
53. Analizirati sjenke za očne kapke i objasniti upotrebu.
54. Analizirati proizvode za bojenje obrva i trepavica.
55. Analizirati ruževe za usne.
56. Objasniti proizvode za privremeno i trajno kovrdžanje kose.
57. Analizirati lakove za kosu.
58. Analizirati boje za kosu.
59. Objasniti upotrebu proizvoda za uklanjanje suvišnih dlaka.
60. Analizirati lakovi za nokte.
61. Navesti kozmetičke proizvode koji mogu imati neželjene reakcije.
4. Tip ispita
- Usmeno.
- Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih
pitanja na osnovu okvirnog spiska pitanja, datog u ispitnom katalogu.
- Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na
odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih
tematskih oblasti.
- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta.
- Usmeni ispit traje najviše 20 minuta.
- Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivača.
5. Dozvoljena pomagala
- Pomagala nijesu predviđena.
6. Literatura i drugi izvori

- Za kandidate je preporučena literatura data u Katalogu znanja i godišnjem planu
rada nastavnika.
201
2.1.2. ESTETSKA NJEGA
1. Naziv ispitnog kataloga: ESTETSKA NJEGA
2. Cilj ispita
- Provjera uspješnosti učenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti

Estetske njege
3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na stručnom ispitu
1. Analizirati organizaciju rada u kozmetičkom salonu.

2. Definisati dezinfekciju i objasniti metode.
3. Definisati sterilizaciju i objasniti metode sterilizacije.
4. Navesti i objasniti tipove kože.
5. Interpretirati masažu kao metodu njege i unapređenja zdravlja.
6. Navesti vrste masaže prema vrsti mehaničkog agensa, namjeni i površini.
7. Opisati akunpresuru i navedi vrste.
8. Opisati refleksoterapiju.
9. Navesti toplotne agense u kozmetoterapiji.
10. Objasniti krioterapiju kao kozmetoterapijsku proceduru.
11. Objasniti primjenu i dejstvo hidroterapije.
12. Navesti metode i postupke depilacije.
13. Navesti metode i postupke epilacije.
14. Obrazložiti primjenu infracrvrnih zraka.
15. Objasniti primjenu vidljivih zraka.
16. Objasniti primjenu ultraljubičastih zraka.
17. Objasniti primjenu polihromatske i monohromatske svjetlosti.
18. Objasniti primjenu galvanske struje.
19. Objasniti primjenu neofaradske struje.
20. Objasniti primjenu naizmjeničnih interferentnih struja.
21. Objasniti primjenu ultrazvuka.
22. Interpretirati hemijsko čišćenje različitih tipova kože.
23. Objasniti postupak njege suve kože.
24. Objasniti postupak njege masne i mješvite kože.
25. Objasniti postupak njege aknozne kože.
26. Objasniti postupak njege ostarjele kože.
27. Objasniti postupak njege kože sa eritemom.
28. Objasniti postupak njege kože sa dishronijama.
29. Objasniti postupak i dejstvo tretmana celulita.
30. Objasniti postupak njege ruku.
31. Objasniti postupak njege nogu.
32. Navesti dekorativne preparate.
33. Objasniti postupak dekoracije nokata.
34. Objasniti postupak korekcije i dekoracije obrva.
35. Objasniti postupak dekoracije trepavica.
36. Objasniti postupak dekoracije očnih kapaka i usana.
37. Opisati postupke šminkanja za različite prilike.
38. Navesti karakteristike i aplikaciju trajne šminke.
39. Analizirati estetsku njegu, izgled i modu.
40. Analzirati estetsku njegu i zdravlje.
41. Analizirati prednosti i ograničenja estetske hirurgije.
42. Objasniti profesionalni estetski poremećaj.
202
4. Tip ispita
- Usmeno.
- Nastavnik/aktiv formuliše pojedina pitanja i sastavlja detaljan spisak ispitnih
pitanja na osnovu okvirnog spiska pitanja, datog u ispitnom katalogu.
- Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po složenosti na
odgovarajući način – da budu iz različitih taksonomskih kategorija i iz različitih
tematskih oblasti.
- Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta.
- Usmeni ispit traje najviše 20 minuta.
- Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivača.

rada nastavnika.
203
2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUČI RAD
2.2.1. PRAKTIČNA NASTAVA
1. Naziv ispitnog kataloga: PRAKTIČNA NASTAVA
2. Cilje ispita
- Na praktičnom dijelu stručnog ispita kandidat treba da pokaže:

- prepoznavanje i analizu problema iz oblasti kozmetologije i estetske njege;
- poznavanje i poštovanje poslovne etike i principa konstruktivne komunikacije sa
klijentima;
- pravilnu upotrebu stručne terminologije;
- stepen povezanosti stručnoteorijskih i praktičnih znanja;
- samostalnost u uočavanju problema, njihovom rješavanju, predstavljanju i
vrednovanju predloženih rješenja;
- samostalnost u korišćenju literature i drugih izvora, sistematičnost u radu;
- poznavanje propisa za obezbjeđenje zaštite na radu i zaštite okoline;
- racionalno korišćenje materijala, vremena i energije.
3. Spisak tema/zadataka
1. Izvesti masažu lica, vrata i poprsja

2. Izvesti masažu leđa.
3. Izvesti masažu donjih ekstremiteta.
3. Izvesti masažu grudi i trbuha.
4. Izvesti postupke depilacije toplim i hladnim postupkom.
5. Izvesti procedure elektroforeze.
6. Izvesti procedure mioliftinga kože lica.
7. Izvesti procedure bodiliftinga.
8. Izvesti procedure aplikacije interfentne struje.
9. Izvesti procedure primjene IR-zračenja.
10. Izvesti procedure primjene monohromatske svjetlosti (laser).
11. Izvesti procedure primjene ultrazvuka u tretmanima kože lica.
12. Izvesti procedure primjene u tretmenima tijela.
13. Izvesti tretmane normalne kože.
14. Izvesti tretmane suve kože.
15. Izvesti tretmane masne kože.
16. Izvesti tretmane aknozne kože.
17. Izvesti tretmane mješovite kože.
18. Izvesti tretmane na koži zahvaćenoj senijumom.
19. Izvesti zahvate na koži zahvaćenoj rozaceom.
20. Izvesti tretmane osjetljive kože.
21. Izvesti tretmane atrofične kože.
22. Izvesti tretmane sa hiperpigmentacijama.
23. Izvesti procedure manikira.
24. Izvesti procedure dekoracije nokata.
25. Izvesti tretman pedikira.
26. Izvesti tretman žuljeva.
27. Izvesti kozmetičko zbrinjavanje kurjeg oka.
28. Izvesti oblikovanje i bojenje obrva.
29. Izvesti šminkanje za dan.
30. Izvesti večernju šminku.
31. Izvesti šminku za vjenčanje.
204
32. Izvesti procedure u tretmanima celulita.
4. Uputstvo za sprovođenje stručnog rada

- Nastavnik/aktiv formuliše zadatke i sastavlja detaljan spisak zadataka na osnovu
okvirnog spiska zadataka, datih u ispitnom katalogu, način i postupak realizacije
zadataka.
- Ispitni zadaci se izvlače pred ispitnom komisijom.
- Ocjenu na praktičnom dijelu ispita oblikuje ispitna komisija, na predlog
ispitivača.

rada nastavnika.
205
3. OBAVEZNI NAČINI PROVJERAVANJA ZNANJA
Redni
Naziv predmeta Obavezni načini provjeravanja znanja
broj
1. Anatomija i fiziologija Usmeno i pismeno
2. Latinski jezik Usmeno i pismeno
3. Zdravstvena zaštita i higijena Usmeno
4. Hemija i biohemija Usmeno i pismeno
5. Mikrobiologija Usmeno i pismeno
6. Botanika Usmeno i pismeno
7. Fizikalna terapija Usmeno
8. Estetska njega Usmeno i pismeno
Provjera znanja vrši se usmeno i pismeno –

9. Kozmetologija
pismenom vježbom nakon svake oblasti.
10. Farmakognozija Usmeno i pismeno
11. Dermatologija Usmeno
12. Psihologija i komunikologija Usmeno
U okviru svake oblasti provjeravaju se i ocjenjuju

13. Praktična nastava praktični rad na vježbama i usmena obrazloženja
učenika
IZBORNA NASTAVA
1. Strani jezik II Usmeno i pismeno
2. Likovna umjetnost sa estetikom Usmeno i na vježbama
3. Zdrava ishrana i dijetetika Usmeno
4. Humana genetika Usmeno i pismeno
5. Odabrana poglavlja iz fizike Usmneo i pismeno
6. Etika Usmeno
7. Preduzetništvo Usmeno i u toku vježbi
206
4. USLOVI ZA NAPREDOVANJE I ZAVRŠETAK OBRAZOVNOG PROGRAMA
- U sledeći razred napreduju učenici koji su na kraju školske godine pozitivno
ocijenjeni iz svih predmeta tog razreda i ako su obavili profesionalnu praksu,
kako je predviđeno nastavnim planom.
- Obrazovanje se završava stručnim ispitom, koji obuhvata:
- pismeni ispit iz maternjeg jezika i književnosti,
- pismeni ispit iz stranog jezika ili matematike,
- usmeni ispit iz Kozmetologije ili Estetske njege, po izboru učenika,
- stručni rad.
5. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA UČENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA

- U skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama (u roku od
mjesec dana) Škola izrađuje individualni program (nacrt) uzimajući u obzir odluku
o usmjerenju.
- Individualni program omogućava prilagođeno izvođenje kako bi učenici dostigli
propisani stručni standard u svim predmetima.
6. NAČIN PRILAGOĐAVANJA PROGRAMA OBRAZOVANJU ODRASLIH

- Programi stručnog obrazovanja koji su pripremljeni za mlade izvode se i za
odrasle u skladu sa polaznim osnovama za prilagođavanje izvođenja obrazovnih
programa obrazovanju odraslih tako, da:
- iz nastavnog plana se izostavljaju predmeti fizičko vaspitanje i slobodne
aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za završetak obrazovanja-škola je
obavezna da odraslim ponudi sportske aktivnosti kojima se odrasli mogu
dobrovoljno priključiti;
- škola izradi prilagođen program praktičnog obrazovanja s obzirom na poslove i
zadatke, koje obavlja učesnik obrazovanja;
- za odrasle ne važe uslovi za napredovanje koji su određeni u programima nego
uslovi koje utvrdi Škola u nacrtu izvođenja obrazovnog programa za odrasle;
- se provjeravanje znanja izvodi putem ispita, pri čemu se uzimaju u obzir načini
provjeravanja znanja (usmeno, pismeno, vježbe, praktični rad), određeni
obrazovnim programom;
- odrasli ne polažu međuispit iz uspješnosti praktičnoga obrazovanja.
7. PROFIL STRUČNE SPREME NASTAVNIKA I STRUČNIH SARADNIKA

Redni Profil stručne spreme nastavnika i stručnih
Naziv predmeta
broj saradnika
1. Anatomija i fiziologija - doktor medicine
2. Latinski jezik - profesor latinskog jezika i književnosti
- doktor medicine, specijalista za socijalnu

medicinu;
- doktor stomatologije, specijalista za socijalnu
3. Zdravstvena zaštita i higijena
medicinu;
- doktor medicine, specijalista za higijenu;
- doktor medicine.
I i II razerd:
- profesor hemije
- diplomirani hemičar
4. Hemija i biohemija
- diplomirani inženjer hemijske tehnologije
III razred:
- specijalista biohemije
207
Naziv predmeta
broj saradnika
- doktor medicine, specijalista za medicinsku
5. Mikrobiologija mikrobiologiju
- diplomirani biolog – mikrobiolog
- profesor biologije
6. Botanika
- diplomirani biolog
- specijalista fizikalne medicine
7. Fizikalna terapija - diplomirani fizioterapeut, specijalista i stepena
fizikalne terapije
- specijalista kozmetologije
8. Estetska njega
- specijalista fizikalne medicine
- specijalista kozmetologije
9. Kozmetologija
- diplomirani farmaceut
10. Farmakognozija - diplomirani farmaceut
- specijalista dermatovenerologije
11. Dermatologija
- doktor medicine
- profesor psihologije
- diplomirani psiholog
12. Psihologija i komunikologija
- profesor pedagogije
- diplomirani pedagog
oblast fizikalne terapije
- diplomirani fizioterapeut, specijalista i stepena
fizikalne terapije
- visoka stručna sprema za fizioterapeuta
- viši fizioterapeutski tehničar
oblast kozmetologija
13. Praktična nastava - specijalista kozmetologije.
oblast estetske njege
- visoka ili viša stručna sprema iz oblasti
kozmetologije
oblast dermatologije
- specijalista dermatovenerolog ili viša stručna
sprema iz oblasti dermatologije
IZBORNA NASTAVA
1. Strani jezik II - profesor stranog jezika
- profesor likovne umjetnosti

- akademski slikar, odnosno diplomirani slikar
2. Likovna umjetnost sa estetikom - akademski vajar, odnosno diplomirani vajar
- akademski grafičar, odnosno diplomirani grafičar
- profesor ili diplomirani istoričar umjetnosti
3. Zdrava ishrana i dijetetika - doktor medicine
- profesor biologije
4. Humana genetika
- diplomirani biolog
- profesor fizike
5. Odabrana poglavlja iz fizike
- diplomirani fizičar
- profesor filozofije
6. Etika
- diplomirani pedagog
208
Naziv predmeta
broj saradnika
7. Preduzetništvo - diplomirani ekonomista
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOĐENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA

- Obrazovni program se organizuje i izvodi u školskom obliku.
8. 1. BROJ ČASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE

Broj časova kod kojih
Redni Ukupno Vrsta nastave se odjeljenje dijeli u
Naziv predmeta Razred grupe
broj časova
T V P T V P
Anatomija i
1. I 108 108
fiziologija
2. Latinski jezik I 72 36 36
Zdravstvena zaštita
3. I 72 72
i higijena
I 72 72
4. Hemija i biohemija II 72 72
III 72 72
5. Mikrobiologija II 72 72
6. Botanika II 72 72
I 36 36
7. Fizikalna terapija
II 36 36
II 36 36
8. Estetska njega III 36 36
IV 33 33
II 72 72
9. Kozmetologija III 72 72
IV 66 66
10. Farmakognozija III 72 72
III 72 72
11. Dermatologija
IV 66 66
Psihologija i
12. IV 66 56 10
komunikologija
I 36 36 36
II 180 180 180
13. Praktična nastava
III 288 288 288
IV 330 330 330
IZBORNA NASTAVA
I 72 72
II 72 72
1. Strani jezik II
III 72 72
IV 66 66
209
Broj časova kod kojih
Redni Ukupno Vrsta nastave se odjeljenje dijeli u
Naziv predmeta Razred grupe
broj časova
T V P T V P
Likovna umjetnost
2. I/II 72 62 10
sa estetikom
Zdrava ishrana i
3. I/II 72 62 10
dijetetika
4. Humana genetika III 72 72
Odabrana poglavlja III 72 64 8
5. iz fizike IV 66 58 8
6. Etika III/IV 72 72
7. Preduzetništvo IV 66 40 26
T– Teorijska nastava
V– Vježbe
P– Praktična nastava
9. PROFESIONALNA PRAKSA
- Učenici poslije završenog prvog, drugog i trećeg razreda obavljaju profeisonalnu
praksu u skladu sa nastavnim planom.
- Praksa se obavlja u kozmetičkom salonu profesionalne prakse koji je u korelaciji
sa programima stručno teorijskih predmeta i praktične nastave.
- Za izradu programa profesionalne prakse zadužena je škola.
- Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za završetak razreda.
10. SLOBODNE AKTIVNOSTI

- Slobodne aktivnosti učenika sastavni su dio nastavnog plana i obrazovnog
programa.
- Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome da doprinese kako rekreaciji i
opštekulturnom uzdizanju učenika, tako i upotpunjavanju stručnog znanja.
- Slobodne aktivnosti sadrže obavezne i sadržaje po izboru učenika.
- Program slobodnih aktivnosti priprema škola, polazeći od utvrđenog broja časova
u nastavnom planu (u I i II, III razredu po 36 časova, a u IV – 33 godišnje).
- Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godišnjeg plana rada škole, a sastoji
se iz tri cjeline:
Obavezni sadržaji vezani za opšteobrazovno područje:
- dani sporta;
- ekološke aktivnosti;
- filmske, pozorišne, muzičke predstave i likovne izložbe;
- posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr.
Obavezni sadržaji vezani za stručno-teorijsko područje:

- posjete institucijama i preduzećima koja su stručno vezana za obrazovni program
koji se realizuje;
- posjete sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije;
- učešće na stručnim predavanjima i takmičenjima u poznavanju određenih oblasti.
Sadržaji po izboru učenika:

- učešće u raznim sekcijama (sportska, dramska, literarna, muzička, likovna,
informatička, prva pomoć, saobraćajni propisi, tehnički i Internet klub i dr. );
- socijalni rad učenika;
210
- organizovanje dopunske i dodatne nastave i dr.
- Uspješnost učenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su učenici
obavezni da realizuju sadržaje slobodnih aktivnosti jer je to uslov za
napredovanje u viši razred, kao i za završetak obrazovnog programa.
11. SPISAK UČESNIKA KOJI SU UČESTVOVALI U IZRADI OBRAZOVNOG PROGRAMA

- Biljana Janković, spec. kozmetologije, JU Srednja stručna škola „Spasoje
Raspopović“ Podgorica.
- Dragana Šćepanović, doktor medicine, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Sanja Kopitović, prof. italijanskog jezika, JU Srednja medicinska škola,
Podgorica.
- Blažo Stijović, spec. opšte medicine, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko
Zogović“, Berane.
- Ljiljana Žurić, prof. hemije, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Vera Obadović, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko Zogović“,
Berane.
- Tomislav Celić, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko Zogović“,
Berane.
- Milan Knežević, spec. fizikalne medicine, Institut „Dr Simo Milošević“, Igalo.
- Ljiljana Vavić, viši fizioterapeutski tehničar, JU SMS „Ivan Goran Kovačić“, Igalo.
- Vera Dabanović, dipl. farmacuet, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Marija Mališić Korać, spec. dermatovenerologije, Dom zdravlja, Plav.
- Isidora Dautović, akademski slikar, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Aleksandar Babović, spec. interne medicine, JU Srednja medicinska škola „Dr
Branko Zogović“, Berane.
- Veselin Radičević, prof. biologije, JU Srednja medicinska škola „Dr Branko
Zogović“, Berane.
- Suzana Vujošević, prof. fizike, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Stana Lazarević, prof. filozofije, JU Srednja medicinska škola, Podgorica.
- Jelena Knežević, dipl. psiholog, Centar za stručno obrazovanje.
- Vjera Mitrović, dipl. psiholog, Centar za stručno obrazovanje.
211

4-14 Medicinski Kozmeticar

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

4-14 Medicinski Kozmeticar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

OBRAZOVNI PROGRAM

OPŠTI DIO .................................................................................................. 3

1. Naziv programa: MEDICINSKI KOZMETIČAR

3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa

4. Uslovi za upis, odnosno uključivanje u program za obrazovanje odraslih

7. Obrazovanje koje se stiče

1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIŽEVNOST

1.2.1. ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM

1. Naziv predmeta: ANATOMIJA SA FIZIOLOGIJOM

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

1. Naziv predmeta: LATINSKI JEZIK

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave:

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

1. Naziv predmeta: ZDRAVSTVENA ZAŠTITA I HIGIJENA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

10. Povezanost predmeta

1. Naziv predmeta: HEMIJA I BIOHEMIJA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

10. Povezanost predmeta

1. Naziv predmeta: MIKROBIOLOGIJA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

10. Povezanost predmeta

1. Naziv predmeta: BOTANIKA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave

7. Obavezni načini provjeravanja i ocjenjivanja znanja učenika

8. Uslovi za napredovanje i završetak predmeta

9. Profil stručne spreme nastavnika i stručnih saradnika

1. Naziv predmeta: FIZIKALNA TERAPIJA

2. Broj časova po godinama obrazovanja i vrstama nastave

3. Opšti ciljevi nastave

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora

6. Materijalni uslovi za izvođenje nastave