Περίληψη

Επί ελληνικού εδάφους, παρότι χαιρετίσθηκε η μετάβαση από το προσωποκεντρικό

σύστημα του υποθηκοφυλακείου στο κτηματοκεντρικό (σύστημα) του αμιγούς
κτηματολογίου, κατά τη διαδικασία καταγραφής της ακίνητης περιουσίας εμφιλοχώρησαν
σφάλματα, που θέτουν εν αμφιβόλω το βαθμό επίτευξης της κτηματολογικής ορθότητας.
Προς ευόδωση της τελευταίας, ο κτηματολογικός νομοθέτης έχει ρυθμίσει εξονυχιστικά τη
δικαστική και εξώδικη διαδικασία διόρθωσης εσφαλμένων κτηματολογικών εγγραφών -σε
σημείο που ο Άρειος Πάγος να αποφαίνεται πως το κτηματολογικό δίκαιο είναι
προεχόντως δικονομικό- όταν σε άλλες χώρες όπως η Ελβετία ή η Γερμανία το βάρος έχει
τεθεί στη διαδικασία ενημέρωσης (αντί διόρθωσης), καθότι οι εγγραφές εκ προοιμίου ήταν
ορθές. Προς τούτο, ήδη με το ν. 3127/2003 τροποποιήθηκε το βασικό νομοθέτημα
(2664/1998) και ξεκίνησε να ενισχύεται το πεδίο των εξώδικων διορθώσεων των εγγραφών
στα κτηματολογικά φύλλα με τις διαδικασίες των άρθρων 6 § 4 και 18 ΕθνΚτημ, ενώ
διευρύνθηκε το ρυθμιστικό πεδίο της διάταξης του άρθρου 6 § 8 ΕθνΚτημ, που έλαχε να
λειτουργήσει ως ένδικο δικονομικό υποκατάστατο της εξώδικης διαδικασίας διόρθωσης
του άρθρου 18 ΕθνΚτημ. Ιδίως, στο πλαίσιο της παρούσας μελέτης στο μικροσκόπιο τίθεται
η διαδικασία διόρθωσης πρόδηλων σφαλμάτων του άρθρου 18 ΕθνΚτημ, όπως αυτή
εξειδικεύτηκε και εμπλουτίστηκε με τις διατάξεις των άρθρων 2 ν. 3481/2006, 28 ν.
3728/2008, 2 ν. 4164/2013, 162 § 2 ν. 4483/2017 και 13 ν. 4821/2021 . Ειδικότερα,
επισκοπούνται αφενός η έννοια του πρόδηλου σφάλματος υπό το φως της διάταξης-
μήτρας του άρθρου 315 ΚΠολΔ, αλλά και υπό το πρίσμα του συνόλου των κανόνων
δικαίου, αφετέρου οι όροι και τα όρια διόρθωσης των ενλόγω σφαλμάτων. Άλλωστε,
ενόψει του ότι ο νομοθέτης δεν έχει προσεγγίσει εννοιολογικά την έννοια του πρόδηλου
σφάλματος, και συνεπεία της «υβριδικής» μορφής των θεσμών και διαδικασιών που
περιβάλλουν το θεσμό του κτηματολογίου, μετεχόντων τόσο του αστικού όσο και του
διοικητικού δικαίου (ουσιαστικού και δικονομικού), θα πρέπει η διόρθωση, ιδίως των
πρόδηλων σφαλμάτων, να αντιμετωπιστεί με ιδιαίτερη ευρηματικότητα· προς τούτο,
αξιοποιούνται τα πλέον πρόσφατα ευρήματα της ελληνικής νομολογίας. Και πάντως,
σημείο ορόσημο συνιστά η οριστικοποίηση των πρώτων κτηματολογικών εγγραφών,
συνθήκη που αναμένεται να μεταβάλει ουσιωδώς το ουσιαστικό και δικονομικό
κτηματολογικό δίκαιο, ώστε εξετάζεται η πρακτική εφαρμογή της εξεταζόμενης
διαδικασίας διόρθωσης στο μελλοντικά «ολοκληρωμένο» κτηματολόγιο.