Açık ve Uzaktan Öğrenmede Ölçme ve Değerlendirme-2
Doç. Dr. E. Pınar UÇA GÜNEŞ
İçerik • Kurum, program, ders değerlendirme • Öğrenen performansını değerlendirme Ölçme ve Değerlendirme Öğrenenler açısından; • Ölçme: Öğrenenlerin belli bir alan ya da konudaki gelişme ve başarılarını uygun araçlar ve yöntemler uygulayarak sayısal sonuçlarla belirleme • Değerlendirme: Çeşitli öğretim amaçlarının gerçekleşme oranını değişik yollarla ölçme ve ortaya çıkan sonuçlar üzerinde değer biçme Öğrenen performansını değerlendirme • Tanıma ve yerleştirme amaçlı değerlendirme (diagnostic assessment) • Biçimlendirme (yetiştirme) amaçlı değerlendirme (formative assessment) • Düzey belirleme (değer biçme) amaçlı değerlendirme (summative assessment) Tanıma ve yerleştirme amaçlı değerlendirme Konuyla ilgili ön bilgileri ve hazır bulunuşluk düzeylerini ölçme • Öğretim etkinliklerinin başlangıç düzeyinin belirlenmesinde, • Bireysel farklılıklardan dolayı ortaya çıkabilecek sorunların çözümünde, • Öğrenme sürecinin planlanmasında katkı sağlar.
• Ön-testler, öz değerlendirme testleri, tartışma panosu cevapları ve
kısa süreli görüşmeler kullanılabilir. Biçimlendirme amaçlı değerlendirme Öğrenme etkinlikleri sürerken öğrencilerin öğrenmesine yardımcı olmak amacıyla gerçekleştirilen değerlendirme • Öğrencilere ve öğreticilere geribildirim sağlar, • Süreç odaklıdır, • İşbirliği yapma, eleştirel düşünme ve yazma ya da problem çözme gibi becerilerin geliştirilmesine yönelik de kullanılabilir, • planlı ara değerlendirme ve etkileşimli ara değerlendirme • Geribildirim önemli Düzey belirleme amaçlı değerlendirme Bir ders, dönem ya da programın sonunda performans/başarı hakkında bir değer biçme, yargıda bulunma • Bitirme-final sınavları, proje ve dönem içi etkinliklerin (ödev, derse katılım vb.) tümü dikkate alınır. Mutlak ve bağıl değerlendirme • Mutlak değerlendirme • Bağıl değerlendirme Mutlak değerlendirme • Daha önce belirlenmiş ölçütlere göre performans değerlendirilir. • Ölçüt, bir program için genelde tektir. • Ölçme kapsamındaki davranışların belli bir oranının kazanılmış olmasının gerektiği, • ölçme aracının dersin kapsamını yeterince örnekleyebildiği, • öğretim açısından belli bir standardın sağlanması ve sürdürülmesinin istendiği, • ölçme aracının çok zor sorulardan oluşmadığı, • bir hız testinin uygulanmadığı durumlarda kullanılır. Bağıl değerlendirme • Değerlendirme işlemine temel olacak ölçüt, testin uygulanmasından sonra, testten elde edilecek puanlara bağlı olarak belirlenir. • Normal dağılım eğrisine göre not vermek • Aritmetik ortalama ve standart sapmaya göre not vermek • Önceden belirlenen yüzdeliklere göre not vermek şeklinde kullanılabilir.
• Sınavın yanıtlama süresinin tüm öğrencilerin yanıtlayabilecekleri
kadar uzun olmadığı, soruların güçlük düzeyinin yüksek olduğu, belli bir kontenjanı olan seçme ya da yerleştirme söz konusu olduğu, geniş kapsamlı, ulusal ölçekte çok sayıda kişinin sınava girdiği, ölçme sonuçlarının normal dağılım gösterdiği durumlarda kullanılır. Öğrenci Merkezli Öğretim ve Değerlendirme • Değerlendirme süreçlerinde öğrencinin de aktif rol oynamasını savunan bir yaklaşımdır. • Öğrencilerin ölçme ve değerlendirme sürecine ilişkin görüşlerinin alınması, onların bu süreçte söz sahibi kılınmaları öğrenmenin sürdürülmesi ve etkililiğinin artırılması açılarından önemlidir. Açık ve Uzaktan Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme • Ölçme Etkinliklerinin Amaçlara Bağlı Olarak Düzenlenmesi Hedefler ve amaçlar = içerik = öğretme-öğrenme etkinlikleri = ölçme • Ölçme Metotlarının Seçiminde Öngörülen Öğrenme Çıktılarının Dikkate Alınması • Ölçme Etkinliklerinin Sayısının Konulara ve Öğrencilere Uygun Olması • Ölçme Etkinliklerinin Süresinin ve Aralığının Belirlenmesi • Ölçme Etkinliğinde Yer Verilen Her Bir Maddenin Değerinin Ortaya Koyulması Açık ve Uzaktan Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme • Ölçme Görevlerinin Her Öğrenci Tarafından Yerine Getirilebilir Olup Olmadığının Bilinmesi • Ölçmede Geçerlik ve Güvenirliğin Sağlanması • Ölçme Görevlerinin Otantik Olması • Ölçme Görevlerinin Açık ve Kapsayıcı Olması Araç ve teknikler • Açık ve Uzaktan Eğitimde Öğrenme Çıktılarına Göre Kullanılabilecek Ölçme Araçları
• Morgan ve O’Reilly (1999:50)
Araç ve tekniklerin seçimini etkileyen faktörler • öğrenci sayısı • öğretici/değerlendirici sayısı • zaman • teknolojik altyapı • maliyet • pedagojik konular • organizasyon yapısı