ANDE ANDE LUMUT

KADADOSAN ING NEGARI INGKANG GEMAH RIMPAH LOH JINAWI, TATA

TENTREM KERTA RAHARJA. WONTEN SALAH SAWIJINING PANGERAN
INGKANG GESANGIPUN SARWA KACEKAPAN. PANGERAN MENIKA PUTRA
MAHKOTA INGKANG BADHE NGLAJENGAKE TAHTA KERAJAAN. ANANGING
PANGERAN KALAWAU MBOTEN MAREM KALIH GESANGIPUN INGKANG
KACEKAPAN. PANGERAN KEPINGIN LELONO. NGLAMAHI WONO. PANGERAN
KEPINGIN MADOSI JATI DIRINE UGI PENGALAMAN GESANG. SAKING MRIKU
KAWIWITAN LELAMPAHAN GESANGIPUN PANGERAN INGKANG MANGGIHAKE
SISIHAN GESANGIPUN INGGIH MENIKA LARE WADON INGKANG SAE
MANAHIPUN LAN AYU PASURYANE.

BABAK 1 :

( ING ALAS ) KALIH TIYANG KANEMAN MLAMPAH NGLEWATI WANA INGKANG

RIMBUN. NINGALI KIWO TENGENE MBOTEN WONTEN KEWAN UTAWA PEKSI
INGKANG SAGET DIPUNBURU. KANEMAN BAGUS KALIHAN PANDHEREKE
WAU SAKYEKTOSIPUN INGGIH MENIKA PANGERAN INGKANG LELONO
KANGGE PADOS JATI DIRINIPUN. (KALIH TIYANG MLAHPAH KANTHI
WASADAPA NGINGETI ANA NGISOR LAN NDHUWURE NGGOLEKI KEWAN
KANG ISO DIBURU).

PANGERAN : “Jo… Bejo… kowe neng endi? Jo…. Bejo.”

BEJO : “Pangeran…. Pangeran ….Panjenengan wonten pundi pangeran?”

(MLAMPAH MUNDUR, LAJENG TABRAKAN NGANTI GELIMPUNGAN)

PANGERAN : “Aduh… kowe kuwi ati- ati ta.”

BEJO : “Hehehe…ngapunten pangeran… kula mboten ngertos pangeran wonten

wingking kula.”

PANGERAN : “Rene Jo rene!!!…. Aku arep cerita.”

BEJO : “Wonten napa pangeran?” (KALIH TIYANG LENGGAH BARENG LAN

PADHA CRITA)

PANGERAN : “Kok ra ana kewan dina iki ya Jo?”

BEJO : “Injih pangeran sepi sanget!” (PANGERAN LAN PANDHEREKE NGADEK,

KAGET WEROH WONG ING NGAREPE)

PANGERAN : “Sapa kuwi Jo?”

BEJO : “Kula mboten ngertos pangeran. Sinten nggih niku?”

PANGERAN : “Ngapunten mbok, kula badhe tanglet?” (INGKANG DITAKONI
MENENG, ORA NJAWAB, REPOT KARO KAYUNE)

PANGERAN : “Kulanuwun… mbok.” (PANGERAN NYEDAK MARANG MBOK

RONDHO, MBOK RONDHO KAGET WEROH PANGERAN)

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Walahdalah…. mangga. Sapa kowe?”

PANGERAN : “Kula pengembara mbok… ngapunten niki dusun napa?”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Iki dusun dhadhapan le… kowe arep ngapa neng
kene?”

PANGERAN : “Kula badhe mangembara mbok… ananging kula nyasar mboten

ngertos dalane.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wah… ya wis… kowe melu mbok wae piye le?
Tak dadekne anak angkatku yen kowe gelem.”

PANGERAN : “Wah… injih mbok kula purun.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Kawit sekiki kowe dadi anakku. Kowe tak
jenengke ande-ande lumut ya le?”

PANGERAN : “Inggih mbok.”

BABAK 2 :

(ING OMAHE KLENTING-KLENTING) WONTEN ENJING INGKANG TERANG

MBOK RONDHO KLENTING NYAWIJI KALIHAN PUTRI-PUTRINIPUN. PUTRI-
PUTRI MBOK RONDHO KLENTING SANGET AYU PASURYANE. PIYAMBAKE
INGGIH MENIKA KLENTING ABANG, KLENTING IJO, KLENTING BIRU LAN
SALAH SATUNGGALING PUTRI TIRINIPUN INGKANG NAMA KLENTING
KUNING. MBOK RONDHO KLENTING SANGET REMEN LAN TRESNA KALIYAN
PUTRI-PUTRINIPUN, ANANGING BENTEN KALIYAN KLENTING KUNING
INGKANG DADOS PUTRI TIRI, PIYAMBAKE SANGET DIBENTENAKE
KATRESNANIPUN. KLENTING KUNING DIDHAWUHI NYAPU, NGRESIKI GRIYA
LAN UGI NYAMBUT DAMEL ING SAWAH. SANGET MRIHATINAKE. (KLENTING
KUNING TEKO NGGAWA SAPU, NYAPU LAN NGEPEL JOGAN. LINGEH MOJOK
ANA RUANGAN. ORA SUWE MBOK RONDHO TEKO NGAWASI KLENTING
KUNING. NYUSUL SEDULURE KLENTING ABANG, KLENTING IJO LAN
KLENTING BIRU)

MBOK RONDHO KLENTING : “Anak-anakku sing ayu-ayu…rene ndug!”

KLENTING-KLENTING : “Injih mbok, wonten napa?”

MBOK RONDHO KLENTING : “Ngene ndug, ana warta sing penting banget.”
KLENTING ABANG : “Warta apa ta mbok?” (dewasa)

KLENTING IJO : “Inggih mbok enten napa ta?” (manja, nyedak karo nyekel tangane
mbok rondho klenting)

KLENTING BIRU : “Enten napa mbok, sajake kok tenanan. Wonten menapa?”

MBOK RONDHO KLENTING : “Kowe ngerti ta… mbok rondho dhadhapan sing
duwe anak bagus banget, jenenge ande- ande lumut?”

KLENTING-KLENTING : “Owh…ande-ande lumut…bagus!!! Wah gelem no.”

MBOK RONDHO KLENTING : “Iya… mbok rondho dhadhapan gawe saembara

“Sinden Idol” kanggo anake ande- ande lumut sing lagi goleki garwa pendamping.”

KLENTING-KLENTING : “Wah… purun sanget mbok.”

MBOK RONDHO KLENTING : “Iya… mengko mbok arep dandani kowe-kowe

supaya dadi putri sing ayu-ayu, sapa ngerti salah sijine kepilih dadi garwane ande-
ande lumut.

KLENTING-KLENTING : “Iya mbok.. purun.”

KLENTING ABANG : “Wah mesti aku sing dipilih mengko, kan aku ayu…”

KLENTING IJO : “Ora iso! Mesti aku sing dipilih ande-ande lumut dadi garwane.”

KLENTING BIRU “Ora iso mbakyu, mesti aku ta…aku kan luwih cilik, kudune
mbakyu-mbakyu ngalah karo aku!”

KLENTING ABANG : “Heh!! Aku kan luwih tua saka kowe…kudune kowe ngajeni
aku dadi mbakyumu!”

MBOK RONDHO KLENTING : “Wes-wes ta!! Rasah padu…anak-anake mbok kan

ayu-ayu, rasah do udur!! Gek neng njero,,siap-siap dandan!!”

KLENTING-KLENTING : “Injih mbok…” (KLENTING ABANG, IJO, LAN BIRI

NINGGAL MBOK RONDHO LAN MLEBU OMAH) KLENTING KUNING KAWIT WAU
MIRENGAKE PIREMBUGANE SIMBOK LAN SEDHEREKIPUN. KLENTING
KUNING MARANI MBOK RONDHO LAN NGOMONG MARANG MBOK RONDHO.

KLENTING KUNING : “Mbok… kula badhe matur.”

MBOK RONDHO KLENTING : “Matur apa….? Apa kowe wes rampung nyapune?”

KLENTING KUNING : “Sampun mbok, ngeten mbok… kula inggih kepingin ndherek
saembara “Sinden Idol” supados dados garwane ande-ande lumut kados mbakyu-
mbakyu klenting.”
MBOK RONDHO KLENTING : “Owh ya wis…rene tak dandani kowe.” (MBOK
RONDHO MENEHI ANGUS LAN AMBU- AMBU KANG ORA ENAK MARANG
KLENTING KUNING)

MBOK RONDHO KLENTING : “Ya wis sakiki kowe ngumbahi klambi- klambine
mbakyumu karo gone mbok neng kali kono.” (MBOK RONDHO NYURUNG
KLENGTING KUNING KANTHI KASAR BANGET)

KLENTING KUNING : “Injih mbok…”(KLENTING KUNING NINGGALNO MBOK

RONDHO LAN MLAKU MARAK PAWON)

MBOK RONDHO KLENTING : “Hahaha… muga-muga sing ditrima dadi garwane

ande-ane lumut yaiku salah sijine anak-anakku, dudu klenting kuning.” KLENTING
KUNING NAMPI MENAPA INGKANG DIPUNUTUS DENING MBOK RONDHO LAN
DILAMPAHI KANTHI SABAR. (ING OMAHE KLENTING-KLENTING)

BABAK : 3

(PERJALANAN MARAK ING KALI) KLENTING KUNING SABEN DINTEN

NYAMBUT DAMEL NGRESIKI GRIYA, UGI NYAMBUT DAMEL WONTEN LADING.
MBOTEN KRAOS SAYAH LAN KELUH KESAH. SINAOS PIYAMBAKE
DIPUNDAMEL MBOTEN SAE KALIYAN MBOK RONDHO KLENTING LAN PARA
SEDULURE. NAMING PIYAMBAKE UGI GUSTI ALLAH INGKANG NGERTOS
SENGKOWO PIYAMBAKE. PIYMBAKE NGAJENGAKEN GUSTI ALLAH BADHE
MARINGI GANJARAN INGKANG SAE KANGGE PIYAMBAKIPUN.

KLENTING KUNING : “Duh Gusti ngeten niki gesangipun kula… mugi-mugi kula
saget nampi kanti lemah manah.”

WIDODARI : (WONG KANG ORA DISANGKA MARA) “Hei… cah ayu.”

KLENTING KUNING : “Sapa kuwi?”

WIDODARI : “Kowe rasah wedi, aku iki widodari sing arep bantu awakmu!”

KLENTING KUNING : “Ameh ngapa kowe?”

WIDODARI : “Aku arep menehi kowe pusaka… tampanen … mugo- mugo pusaka
iki keguna kanggo kowe. Iki jenenge Jimat Kalimosodo. Tampanen cah ayu.”

KLENTING KUNING : “Injih matur nuwun.”

WIDODARI : “Ati-ati, gunakno pusaka kuwi kanggo kabecikan!”

KLENTING KUNING : “Injih, matur nuwun lan nyuwun donga lan restune.”
(KLENTING KUNING NINGGALNO KALI LAN NGGAWA PUSAKA SING
DIWENEHKE WIDODARI)
BABAK : 4

ING SALAH SAWIJINING LEPEN INGKANG TOYONIPUN SANTER BANGET,

WONTEN MRIKU YUYU KANGKANG GESANG. PIYAMBAKE INGKANG
NGUASANI LEPEN MENIKA. PIYAMBAKE SI YUYU KANGKANG INGKANG
JULIK. (YUYU KANGKANG SING NJAGA LEEN LAGI MONDAR-MANDIR NGWASI
MENAWA ANA WONG TEKO)

YUYU KANGKAN G : “Hohohoho….Godong waru kok bolong- bolong… bocah ayu

kok moblong- moblong….Sapa kae sing teko?” (LAJENG TEKO KLENTING
ABANG, IJO LAN BIRU MARA ING PINGGIR KALI)

KLENTING ABANG : “Wah… kaline banjir.”

KLENTING IJO : “Iya mbakyu… piye carane awake dewe nyebrang??”

KLENTING BIRU : “Iya mbakyu… piye iki? Bisa-bisa awake dhewe ora sido melu
saembarane mbok rondho dhadhapan?!”

KLENTING ABANG : “Kosek-kosek…kae ana yuyu kangkang ta?”

KLENTING IJO LAN BIRU : “Wah…iya…ayo njaluk tulung yuyu kangkang wae
mbakyu.”

KLENTING ABANG : “Iya …Yuyu kangkang… yuyu kangkang…”

YUYU KANGKAN G : “Hahaha… ana apa cah ayu-ayu?”

KLENTING ABANG : “Yuyu kangkang… aku njaluk tulung kowe….tulung sebrangke

aku lan adhik-adikku lewat kali iki…”

YUYU KANGKAN G : “Wah…abot banget kuwi. Iso nanging enek syarate cah
ayu….enek imbalane.”

KLENTING ABANG : “Imbalane apa ta…kon mbayar nganggo duwit?? Wah kowe
kuwi mata duwitan!”

KLENTING IJO : “Ya wes lah yen duwit gampang….mengko tak bayar..”

KLENTING BIRU : “Ya… piro jalukmu mengko tak bayar!!”

YUYU KANGKAN G : “Dudu duwit…aku rak doyan…. Hahaha”

KLENTING- KLENTING : “Prett…”

YUYU KANGKAN G : “Imbalane yaiku nganggo tangamu..”

KLENTING ABANG : “Apa tanganku??? ameh bok kapakne??”

YUYU KANGKAN G : “Ora tak kapak- kapakne…mung tak ambung sitik…”

KLENTING BIRU : “He!!! Apa?”

KLENTING IJO : “Iihhhhh,,,emohh ahh….gilani…”

KLENTING ABANG : “Iya,,apa ra enek imbalan liyane..?? mosok tanganku sing

wangi iki bok ambungi??hiiiii”

YUYU KANGKAN G : “Ya wis yen wegah… yen suwe-suwe mengko imbalane
nambah…” (KLENTING ABANG, IJO LAN BIRU PADHA REMBUGAN)

KLENTING ABANG : “ya wis,,,tapi neng tangan wae,,sedilit tok….” (YUYU

KANGKANG NYEBRANGKE KLENTING ABANG, IJO LAN BIRU KANTHI GILIRAN)

YUYU KANGKAN G : “Wah…seneng banget aku iso ngambung tangane cah wadon
ayu-ayu..” (KLENTING KUNING TEKO AREP NYABRANG)

YUYU KANGKAN G : “Hohoho.. apa kuwi??.. ambune rak enak,,,rupane elek

banget.”

KLENTING KUNING : “Wah… kok banjir ta? Piye carane aku iso nyebrang?? Wah
kae enek yuyu kangkang. Yuyu kangkang…yuyu kangkang mreneo. Aku njaluk
tulung sebrangne kali iki.”

YUYU KANGKAN G : “Hahaha… apa sebrangke?aku wegah.”

KLENTING KUNING : “Mengko tak wenehi duwit…”

YUYU KANGKAN G : “Aku wegah… wes kono lunga.. aja rene meneh! Dasar wong
wadon elek.”

KLENTING KUNING : “Alah…kowe kok jahat ta Yuyu kangkang…” (KLENTING

KUNING NGETOKNO PUSAKANE)

KLENTING KUNING : “Ya wis yen kuwi karepmu. Aku arep gawe kali iki asat.”

YUYU KANGKAN G : “Hahaha… apa ya iso?” DUMADAN LEPEN MENIKA ASAT,

YUYU KANGKANG KACILAKAN LAJENG KESAH TEBIH LAN MATI. SAK
LAJENGIPUN KLENTING KUNING SAGET LUMPRAH NYEBRANG LEPEN
MENUJU GRIYA MBOK RONDHO DHADHAPAN, GRIYANIPUN SI ANDE-ANDE
LUMUT.

BABAK 5 :

(ING OMAHE MBOK RONDHO DHADHAPAN) SALAH SAWIJINING DUSUN

INGKANG NAMA DHADHAPAN, MBOK RONDHO NEMBE NYAPU GRIYA,
WONTEN NDALEM MRIKU WAU SI ANDE-ANDE LUMUT NEMBE NGAJI
WONTEN SALAH SWIJINING SURAU. NGENTOSI GEGANTILANING MANAH
INGKANG DIPUNJANJIAKEN GUSTI ALLAH KANGGE PIYAMBAKE. (MBOK
RONDHO LAGI NYAPU ING OMAHE, UJUK-UJUK TEKO ROMBONGANE WONG
WADON AYU-AYU YAIKU KLENTING ABANG, IJO LAN BIRU).

KLENTING- KLENTING : “Assalamu’alaikum…”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wa’alaikumsalam… sapa ya?”

KLENTING ABANG : “Kula mbok… klenting abang.”

KLENTING IJO : “Kula klenting ijo mbok..”

KLENTING BIRU : “Lan kula klenting biru mbok.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wah.. cah wadon ayu- ayu…arep ngapa iki?”

KLENTING- KLENTING : “Badhe melu saembara “sinden idol” supaya bisa dadi
garwane ande-ande lumut mbok…”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Owalah… arep melu saembara ta… Ayo nyanyi
siji-siji?!”

KLENTING- KLENTING : “inggih mbok..” (KLENTING-KLENTING GANTIAN

NUNJUKNO KAPINTERANE NYANYI) KLENTING ABANG : (NYANYI “NYIDAM
SARI”) MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Lumayan-lumayan.

Next….”

KLENTING IJO : (NYANYI “LUNGITING ASMARA”) MBOK RONDHO DHADHAP

AN : “Padha wae lumayan.

Next…”

KLENTING BIRU : (NYANYI “TANJUNG MAS NINGGAL JANJI”) MBOK RONDHO

DHADHAP AN : “Waw rondo cucok. Sek ya tak omongke ande-ande lumut . mlebu
siji-siji ya!”

KLENTING- KLENTING : “Oke… siaaaaaaappp!” (KLENTING ABANG MLEBU

PISANAN, BANJU MBOK RONDHO NYANYI)

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Putraku si ande-ande lumut.. temuruna ana putri

kang unggah- unggahi… putrine ngger sing ayu rupane… Klenting abang iku kang
dadi asmane.”

ANDE- ANDE LUMUT : “Duh ibu…kula mboten purun.. duh ibu… kula mboten
meduun.. najan ayu sisane si yuyu kangkang.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wah ora gelem ki nduk!”

KLENTING ABANG : “Wah kurang ajar kuwe kuwi… aku ayune ngene diarani sisane
yuyu kangkang.” (KLENTING ABANG METU BANJUR KLENTING IJO SING GANTI
MLEBU)

KLENTING IJO : “Cobi kula mbok…”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Putraku si ande-ande lumut…temuruna ana

putrid kang unggah- unggahi… putrine ngger sing ayu rupane.. klenting ijo iku kang
dadi asmane.”

ANDE- ANDE LUMUT : “Duh ibu… kula mboten purun.. duh ibu… kula mboten
medun… najan ayu sisane si yuyu kangkang.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wah ya padha ora gelem ki nduk.”

KLENTING BIRU : “Mbok,,,cobi kula.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Putraku si ande-ande lumut…temuruna ana utri

kang unggah- unggahi…putrine ngger sing ayu rupane… klenting biru iku kang dadi
asmane.”

ANDE- ANDE LUMUT : “Duh ibu…kula mboten purun… duh ibu… kula mboten
medun… najan ayu sisane si yuyu kangkang.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Waduh nduk wong telu ora gelem kabeh kae…”
(KLENTING KUNING TEKO MARA ING OMAHE MBOK RONDHO DHADHAPAN)

KLENTING KUNING : “Assalamu’alaikum…”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Wa’alaikumsalam… sapa ya kuwi?”

KLENTING KUNING : “Kula klenting kuning mbok…badhe melu saembara “sinden

idol” supaya bisa dadi garwane ande-ande lumut.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Apa?... Kowe kepengen dadi garwane anakku?

Ora salah ta kuwe iki?”

KLENTING ABANG : “Lha iya… rupamu elek ambumu ra enak. Aku wae sing ayu
ditolak kok apa mneh kuwe?”

KLENTING KUNING : “Dicoba ndhisik mbok…”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Ya wis kono ndang nyanyi.”

KLENTING KUNING : (NYANYI “CIDRO”) (KLENTING KUNING MELU MLEBU

MBOK RONDHO)

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Putraku si ande-ande lumut…temuruna ana

putrid kang unggah- unggahi…putrine kang ala rupane… klenting kuning iku kang
dadi asmane.”
ANDE- ANDE LUMUT : “Duh ibu…kula inggih purun…dalem putra inggih badhe
medun… najan ala menika kang putra suwun.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Lho…apa ra salah kowe le tole?”

ANDE- ANDE LUMUT : “Mboten mbok…niki sampun dadi pilihane kula.”

(KLENTING-KLENTING KUSAK-KUSUK)

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Owh… yen kuwi pilihanmu le, simbok manut
wae.”

ANDE- ANDE LUMUT : “Mbok, kula badhe ngmong jujur ngenani jati dirine kula.”

MBOK RONDHO DHADHAP AN : “Apa kuwi ngger?”

ANDE- ANDE LUMUT : “Mbok, kula menika sakjane pangeran ingakang

mangembara golek pengalaman urip lan sisihing urip.”

KLENTING- KLENTING : “haaa!!!...??? pangeran??? (KLENTING-KLENTING

SEMAPUT) PUNGKASANE KLENTING KUNING DADOS SISIHANIPUN ANDE-
ANDE LUMUT, PASURYANIPUN INGKANG AWON UGI MAMBET DUMADEKAKE
DADOS PUTRI INGKANG AYU. SEJATOSIUN KLENTING KUNING MENIKA
PUTRI SEKARTAJI LAN ANDE-ANDHE LUMUT MENIKA RAJA NGETOSI
RAMANIPUN. PENGERAN UGI KLENTING KUNING, GESANG SLARAS
SAKLAWASE.