Professional Documents
Culture Documents
Chào Mừng Quý Vị Đến Hoa Kỳ: Hướng Dẫn Dành Cho Người Mới Nhập Cư
Chào Mừng Quý Vị Đến Hoa Kỳ: Hướng Dẫn Dành Cho Người Mới Nhập Cư
Chào Mừng Quý Vị Đến Hoa Kỳ: Hướng Dẫn Dành Cho Người Mới Nhập Cư
Trong suốt chiều dài lịch sử, Hoa Kỳ đã đón tiếp rất nhiều người nhập cư đến từ
khắp nơi trên thế giới. Nước Mỹ đánh giá cao những đóng góp của người nhập
cư, những người tiếp tục làm giàu cho đất nước và bảo tồn di sản cho mảnh đất
của tự do và đầy cơ hội này.
Là một thường trú nhân ở Hoa Kỳ, quý vị đã quyết định xem đất nước này là quê
hương của mình. Trong khi làm việc để đạt được những mục tiêu của mình, quý
vị cũng nên dành chút thời gian để tìm hiểu về đất nước này cũng như lịch sử và
con người nơi đây. Từ bây giờ trở đi, quý vị có quyền cũng như có trách nhiệm
góp phần vào việc xây dựng tương lai của Hoa Kỳ và đảm bảo Hoa Kỳ tiếp tục
thành công.
Những cơ hội hấp dẫn đang chờ đón khi quý vị bước chân vào cuộc sống mới
với tư cách là thường trú nhân của đất nước vĩ đại này. Chào Mừng Quý Vị Đến
Hoa Kỳ:
U.S Citizenship and Immigration Services (Cơ Quan Nhập Tịch Và Di Trú
Hoa Kỳ)
1
Các Bộ Và Cơ Quan Của Chính
Quyền Liên Bang
Nếu quý vị có thắc mắc và không biết cơ quan nào có thể trả lời,
hãy gọi 1-800-FED-INFO (hoặc 1-800-333-4636). Nếu quý vị là người khiếm
thính, hãy gọi 1-800-326-2996.
Quý vị cũng có thể truy cập vào trang web www.usa.gov để biết thông tin chung
về các bộ và cơ quan của chính quyền liên bang.
U.S Department of Education (ED) (Bộ Giáo Dục U.S Department of Housing and Urban
Hoa Kỳ) Development (HUD) (Bộ Gia Cư Và Phát Triển Đô
Điện thoại: 1-800-USA-LEARN Thị Hoa Kỳ)
Điện thoại: 1-800-872-5327 Điện thoại: 202-708-1112
Dành cho người khiếm thính: 1-800-437-0833 Dành cho người khiếm thính: 202-708-1455
www.ed.gov www.hud.gov
U.S Equal Employment Opportunity Commission U.S Department of Justice (DOJ) (Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ)
(EEOC) (Ủy Ban Cơ Hội Việc Làm Bình Đẳng) Điện thoại: 202-514-2000
Điện thoại: 1-800-669-4000 www.justice.gov
Dành cho người khiếm thính: 1-800-669-6820
www.eeoc.gov U.S Department of the Treasury (Bộ Tài Chính Hoa Kỳ)
Internal Revenue Service (IRS) (Sở Thuế Vụ)
U.S Department of Health and Human Services Điện thoại: 1-800-829-1040
(HHS) (Bộ Y Tế Và Dịch Vụ Nhân Sinh Hoa Kỳ) Dành cho người khiếm thính: 1-800-829-4059
Điện thoại: 1-877-696-6775 www.irs.gov
www.hhs.gov
Selective Service System (SSS) (Đăng Ký Với Sở
U.S Department of Homeland Security (DHS) (Bộ Quân Vụ)
An Ninh Nội Địa Hoa Kỳ) Điện thoại: 1-888-655-1825
Điện thoại: 202-282-8000 Điện thoại: 847-688-6888
www.dhs.gov Dành cho người khiếm thính: 847-688-2567
www.sss.gov
U.S Citizenship and Immigration Services (USCIS)
(Cơ Quan Nhập Tịch Và Di Trú Hoa Kỳ) Social Security Administration (SSA) (Sở An Sinh
Điện thoại: 1-800-375-5283 Xã Hội)
Dành cho người khiếm thính: 1-800-767-1833 Điện thoại: 1-800-772-1213
www.uscis.gov Dành cho người khiếm thính: 1-800-325-0778
www.socialsecurity.gov hoặc www.segurosocial.gov/
U.S Customs and Border Protection (CBP) espanol
(Cục Hải Quan Và Biên Phòng Hoa Kỳ)
U.S Department of State (DOS) (Bộ Ngoại Giao
Điện thoại: 202-354-1000
www.cbp.gov Hoa Kỳ)
Điện thoại: 202-647-4000
U.S Immigration and Customs Enforcement (ICE) Dành cho người khiếm thính: 1-800-877-8339
(Cục Kiểm Soát Di Trú Và Hải Quan Hoa Kỳ) www.state.gov
www.ice.gov
2
Hoa Kỳ Ngày Nay
Washington
Montana North Minnesota Vermont Maine
Dakota
Oregon Michigan
Idaho Wisconsin New Hampshire
South Indiana New
Dakota York Massachusetts
Wyoming Rhode Island
Iowa Pennsylvania Connecticut
Nebraska New Jersey
Nevada Ohio Delaware
Utah Illinois Maryland
Colorado Washington, DC
California Missouri
Kansas Virginia West Virginia
Kentucky
North
Tennessee Carolina
Arizona New Oklahoma Arkansas
Mexico
Georgia South Carolina
Alabama
Texas
Florida
Alaska Louisiana Mississippi
Hawaii
Hoa Kỳ cũng bao gồm cả các vùng lãnh thổ Guam, American Samoa, quần đảo
Virgin Islands của Hoa Kỳ, và khối thịnh vượng chung Northern Mariana Islands
và Puerto Rico, là những nơi không có trên bản đồ này.
3
Những Ngày Lễ Liên Bang
Hầu hết các văn phòng liên bang đều đóng cửa vào những ngày lễ chính
thức. Nếu ngày lễ trùng với ngày thứ Bảy trong tuần, ngày lễ sẽ được
chuyển sang ngày thứ Sáu trước đó. Nếu trùng với ngày Chủ Nhật thì được
chuyển sang ngày thứ Hai sau đó. Nhiều nhà tuyển dụng phi chính phủ cũng
cho nhân viên của mình nghỉ vào những ngày lễ này. Chính phủ liên bang đã
quy định những ngày lễ chính thức dưới đây.
4
Liên hệ USCIS
Xin mời quý vị vào trang web của USCIS tại www.uscis.gov và
www.welcometousa.gov, là nguồn tài liệu cho người mới nhập cư.
Để xin các mẫu đơn, xin mời quý vị vào trang web của USCIS hoặc gọi cho
Đường Dây Xin Đơn USCIS số 1-800-870-3676.
5
6
Giới Thiệu Về Hướng Dẫn Này
Hướng dẫn này bao gồm những thông tin căn bản nhằm giúp quý vị định cư lập nghiệp ở Hoa Kỳ và tìm
được những gì quý vị và gia đình cần cho cuộc sống hàng ngày. Hướng dẫn cũng tóm tắt những thông tin
quan trọng về tình trạng pháp lý của quý vị và về những cơ quan và tổ chức cung cấp giấy tờ hoặc dịch vụ
mà quý vị có thể cần đến.
7
Với tư cách là một thường trú nhân (permanent resident), quý vị nên bắt đầu
tìm hiểu về quốc gia này cũng như con người và hệ thống chính quyền ở đây.
Hãy sử dụng hướng dẫn này để tìm hiểu về quyền lợi và trách nhiệm của mình
với tư cách là một người nhập cư, tìm hiểu về cách làm việc của chính quyền
liên bang, tiểu bang và chính quyền địa phương. Quý vị cũng có thể tìm hiểu về
những sự kiện lịch sử quan trọng đã góp phần hình thành nên Hoa Kỳ cũng như
tầm quan trọng của việc tham gia vào những sinh hoạt cộng đồng và những gợi
ý để giúp quý vị làm được việc đó.
Hướng dẫn này tóm tắt chung các quyền lợi, trách nhiệm và những thủ tục liên
quan đến thường trú nhân. Để biết thông tin cụ thể và chi tiết hơn, quý vị nên
tham khảo các văn bản pháp luật, quy định, mẫu đơn và những hướng dẫn của
Cơ Quan Nhập Tịch Và Di Trú Hoa Kỳ (USCIS). Nếu có thắc mắc về trường hợp
nhập cư hoặc câu hỏi về di trú, cách tốt nhất là tham khảo những nguồn thông
tin chi tiết này. Quý vị cũng có thể tìm thông tin trên trang web của USCIS ở địa
chỉ www.uscis.gov. Quý vị có thể lấy mẫu đơn của USCIS trên trang web hoặc
bằng cách gọi Đường Dây Xin Đơn của USCIS theo số 1-800-870-3676. Để biết
thêm thông tin, vui lòng gọi cho Dịch Vụ Khách Hàng số 1-800-375-5283 hoặc
1-800-767-1833 (dành cho người khiếm thính).
8
Một số thư viện có lớp học máy tính miễn phí, hướng dẫn ngôn ngữ Tiếng Anh
và các chương trình khác cho trẻ em và người lớn. Hãy hỏi nhân viên thư viện về
các dịch vụ được cung cấp trong cộng đồng. Để tìm thư viện gần nơi quý vị, vui
lòng truy cập www.nces.ed.gov.
Mạng Internet
Mạng Internet có thể kết nối quý vị đến nhiều nguồn thông tin, bao
gồm những trang web của các cơ quan chính quyền liên bang,
tiểu bang và địa phương. Hầu hết các trang web của chính
quyền có chữ “.gov” ở cuối. Nếu không có máy tính ở
nhà, quý vị có thể sử dụng máy tính trong thư viện công
cộng. Quý vị có thể sử dụng Internet để tìm việc làm,
nơi ở, tìm hiểu về trường học cho con em mình, và
tìm những tổ chức cộng đồng và nguồn trợ giúp quý
vị. Quý vị cũng có thể sử dụng Internet để tìm các tin
tức quan trọng và sự kiện hiện tại cũng như khám
phá các thông tin thú vị về đời sống ở Mỹ, lịch sử và
chính quyền của Hoa Kỳ và cộng đồng địa phương
của quý vị. Hãy truy cập www.welcometousa.gov để
tìm các nguồn tài liệu về chính quyền liên bang có sẵn
cho người mới nhập cư.
9
LỜI
KHUYÊN Là một người nhập cư, quý vị cần cảnh giác với những địa chỉ web giả
trông giống với trang web của chính quyền mà những người xấu đã
tạo ra để đánh lừa và lợi dụng quý vị. Xin nhớ rằng trang web chính
thức của Cơ Quan Nhập Tịch Và Di Trú Hoa Kỳ là www.uscis.gov.
10
Những thông tin khác dành cho Người Mới Nhập Cư
Chào Mừng Quý Vị Đến Hoa Kỳ: Hướng Dẫn Dành Cho Người Mới Nhập Cư có sẵn bằng những
ngôn ngữ khác tại www.uscis.gov/newimmigrants.
11
12
Quyền Và Trách Nhiệm Của Quý
Vị với tư cách là một Thường
Trú Nhân
Với tư cách là một thường trú nhân, quý vị cần phải xem Hoa Kỳ là quê hương mình cũng như phải tôn trọng
và tuân thủ pháp luật của quốc gia này. Là một thường trú nhân cũng có nghĩa là quý vị có các quyền và
trách nhiệm mới.
Là một thường trú nhân là một đặc ân chứ không phải là quyền. Chính quyền Mỹ có thể bãi bỏ tình trạng
thường trú nhân của quý vị trong một số điều kiện nhất định. Quý vị phải duy trì tình trạng thường trú nhân
nếu muốn sinh sống và làm việc ở Hoa Kỳ hay một ngày nào đó muốn trở thành công dân Hoa Kỳ.
Trong phần này, quý vị sẽ tìm hiểu xem là một thường trú nhân có ý nghĩa là gì và cách duy trì tình trạng
thường trú nhân của quí vị.
13
13
Quyền Và Trách Nhiệm Của
Quý Vị
Là một thường trú nhân, những gì quý vị làm có thể ảnh hưởng đến khả năng trở
thành công dân Hoa Kỳ sau này. Quá trình trở thành một công dân Hoa Kỳ được
gọi là nhập quốc tịch.
14
Quý Vị Có Thể Làm Gì
Với tư cách thường trú nhân, quý vị có nhiều quyền lợi và quyền tự do. Ngược lại, quý vị có một số trách
nhiệm. Một trong những trách nhiệm quan trọng là tham gia vào sinh hoạt cộng đồng. Quý vị cũng nên tìm
hiểu về văn hóa cũng như lịch sử và chính phủ của Hoa Kỳ. Quý vị có thể làm được điều này bằng cách
tham dự những lớp giáo dục dành cho người lớn và đọc báo địa phương.
Thường trú nhân được phát thẻ Thường Trú Nhân hợp lệ (Mẫu Đơn I-551) để
chứng minh cho tình trạng hợp pháp của họ ở Hoa Kỳ. Có người gọi thẻ này là
“Thẻ Xanh”. Nếu quý vị làm thủ tục nhập cư vào Hoa Kỳ và được nhập cảnh với
tư cách thường trú nhân thì quý vị phải trả phí người nhập cư cho USCIS. Quý
vị trả phí này trực tuyến thông qua Hệ Thống Nhập Cư Điện Tử USCIS (USCIS
ELIS) tại www.uscis.gov/uscis-elis. Xin lưu ý rằng quý vị
sẽ không nhận được Thẻ Thường Trú Nhân cho tới khi quý
vị trả phí người nhập cư cho USCIS. Nếu quý vị đã trở thành
thường trú nhân bằng cách điều chỉnh trạng thái nhập cư
khi quý vị đang ở Hoa Kỳ thì quý vị chỉ phải trả tiền cho Mẫu
Đơn I-485, Đơn Đăng Ký Thường Trú Nhân hay Điều Chỉnh
Trạng Thái Nhập Cư, lệ phí nộp hồ sơ và không cần phải trả
phí người nhập cư cho USCIS.
Nếu quý vị là một thường trú nhân từ 18 tuổi trở lên, quý vị
phải mang theo giấy tờ chứng minh tình trạng nhập cư của
mình. Quý vị phải xuất trình giấy tờ cho nhân viên di trú hoặc
nhân viên thực thi pháp luật khi có yêu cầu. Thẻ Thường
Trú Nhân có thể có hiệu lực trong 10 năm, và quý vị phải gia hạn trước khi nó
hết hạn hoặc nếu quý vị đổi họ tên. Để thay thế hoặc gia hạn Thẻ Thường Trú
Nhân, quý vị phải nộp hồ sơ Mẫu Đơn I-90, Đơn Xin Thay Thế Thẻ Thường Trú
Nhân. Quý vị phải trả lệ phí khi nộp Mẫu Đơn I-90. Quý vị có thể lấy được mẫu
đơn này trực tuyến tại www.uscis.gov hoặc gọi điện thoại tới Đường Dây Xin
Đơn của USCIS số 1-800-870-3676. Nếu quý vị là thường trú nhân có điều kiện
(CR) thông qua diện kết hôn hay diện doanh nhân thì quý vị được cấp thẻ hai
năm. Không dùng Mẫu Đơn I-90 để xin kéo dài hoặc gia hạn tình trạng thường
trú nhân của quý vị. Thay vào đó, quý vị phải nộp hồ sơ loại bỏ điều kiện trước
khi thẻ hết hạn. Xem 19 để biết hướng dẫn cách loại bỏ điều kiện tình trạng
thường trú nhân.
Thẻ Thường Trú Nhân của quý vị cho thấy rằng quý vị được phép sinh sống và
làm việc ở Hoa Kỳ. Quý vị còn có thể dùng Thẻ Thường Trú Nhân để vào lại Hoa
Kỳ sau khi đi du lịch nước ngoài. Nếu quý vị đi khỏi Hoa Kỳ quá 12 tháng, quý vị
sẽ phải trình nộp thêm một số giấy tờ để nhập cảnh trở lại Hoa Kỳ với tư cách là
một thường trú nhân. Để biết thêm thông tin về những tài liệu này, xem 17.
15
Duy Trì Tình Trạng Thường
Trú Nhân
Khi quý vị đã đạt được tình trạng thường trú nhân thì quý vị sẽ tiếp tục là thường
trú nhân trừ khi tình trạng của quý vị thay đổi theo luật nhập cư của Hoa Kỳ. Một
cách mà quý vị có thể mất tình trạng thường trú nhân là từ bỏ nó. Quý vị từ bỏ
tình trạng thường trú nhân bằng cách rời Hoa Kỳ và sống ở nước ngoài trong
thời gian dài với ý định từ bỏ tình trạng thường trú nhân của mình. Hành xử của
quý vị sẽ chứng minh cho ý định thực tế của mình. Có một số điều mà quý vị có
thể làm để giảm khả năng chính phủ Hoa Kỳ nhận định rằng quý vị đã từ bỏ tình
trạng thường trú nhân của mình:
●● Không rời khỏi Hoa Kỳ trong thời gian dài trừ những
trường hợp cho thấy chuyến đi của quý vị chỉ nhằm
mục đích tạm thời (ví dụ: đi học, nhận việc làm tạm
thời, hoặc chăm sóc thành viên gia đình). Nếu quý vị
vắng mặt một năm trở lên, quý vị không thể sử dụng
Thẻ Thường Trú Nhân để vào Hoa Kỳ.
●● Nếu có chuyện gì xảy ra làm chậm trễ việc quay trở lại
Hoa Kỳ thì quý vị hãy chuẩn bị giải trình (các) lý do cho
sự chậm trễ này.
●● Phải khai thuế thu nhập liên bang, và, nếu có thể áp
dụng, tiểu bang và địa phương.
●● Phải đăng ký với Sở Quân Vụ (Selective Service), nếu
quý vị là nam giới từ 18 đến 26 tuổi.
●● Cung cấp địa chỉ mới của quý vị cho USCIS trong vòng 10 ngày mỗi khi
chuyển nhà.
16
Duy Trì Tình Trạng Nhập Cư Của Quý Vị
Một số người nhập cư tin rằng họ có thể sống ở nước ngoài và giữ tình trạng
thường trú nhân miễn là họ trở về Hoa Kỳ ít nhất mỗi năm một lần nhưng giả định
đó là sai. Trở về Hoa Kỳ mỗi năm một lần chưa đủ để duy trì tình trạng thường
trú nhân của quý vị. Thường trú nhân có thể đi ra ngoài Hoa Kỳ, và các chuyến
đi tạm thời hoặc ngắn ngày thường không ảnh hưởng tới tình trạng thường trú
nhân. Nếu quý vị rời nước này quá lâu hoặc cho thấy rõ bằng cách khác là quý
vị không có ý định xem Hoa Kỳ là nơi định cư của mình thì chính phủ Hoa Kỳ có
thể xác định rằng quý vị đã từ bỏ tình trạng thường trú nhân của quý vị. Điều này
còn có thể xảy ra nếu quý vị đi từ sáu tháng tới một năm, nếu có bằng chứng cho
thấy quý vị không có ý định xem Hoa Kỳ là nơi định cư của mình.
Quý vị có thể sử dụng Thẻ Thường Trú Nhân làm giấy tờ đi lại để trở về Hoa
Kỳ nếu quý vị không ở nước ngoài từ một năm trở lên. Nếu quý vị dự định đi
ra ngoài Hoa Kỳ hơn 12 tháng, quý vị nên xin giấy phép tái nhập cảnh (re-entry
permit) trước khi rời khỏi Hoa Kỳ bằng cách nộp Mẫu Đơn I-131, Đơn Xin Giấy
Tờ Đi Lại. Quý vị phải trả lệ phí khi nộp Mẫu Đơn I-131. Quý vị có thể lấy Mẫu
Đơn I-131 tại www.uscis.gov hoặc gọi điện thoại tới Đường Dây Xin Đơn của
USCIS số 1-800-870-3676.
Giấy phép tái nhập cảnh có giá trị tối đa hai năm. Quý vị có thể xuất trình giấy
phép tái nhập cảnh, thay cho thị thực hoặc Thẻ Thường Trú Nhân, tại cảng nhập
cảnh. Có giấy phép tái nhập cảnh vẫn không bảo đảm là quý vị sẽ được nhập
cảnh khi trở về Hoa Kỳ, nhưng giấy phép này có thể dễ dàng chứng minh rằng
quý vị trở về từ một chuyến du lịch tạm thời ở nước ngoài. Nếu quý vị muốn có
thêm thông tin về du lịch nước ngoài với tư cách là thường trú nhân, vui lòng
truy cập www.uscis.gov.
Quý vị cũng nên biết rằng—bất kể quý vị có từ bỏ tình trạng thường trú nhân
hay không—quý vị cũng phải chấp nhận trải qua các bước kiểm tra nhập cảnh
toàn diện như là người đệ đơn xin vào Hoa Kỳ bất kỳ khi nào quý vị ở nước
ngoài ít nhất 181 ngày hoặc trong những trường hợp khác được nêu rõ trong
luật nhập cư.
17
Khai Thuế Thu Nhập Cá Nhân
Là một thường trú nhân, quý vị phải khai thuế thu nhập và báo cáo thu nhập của
mình với Sở Thuế Vụ (IRS) cũng như cho cục thuế tiểu bang, cục thuế thành
phố hoặc cục thuế địa phương nếu được yêu cầu. Nếu quý vị không nộp
giấy khai thuế thu nhập trong khi đang sống ở ngoài Hoa Kỳ trong
bất cứ một khoảng thời gian nào, hoặc nếu quý vị khai rằng
quý vị là “người không định cư” (non-immigrant) trên giấy
khai thuế, chính quyền Hoa Kỳ có thể quyết định rằng quý
vị đã từ bỏ tình trạng thường trú nhân của mình.
Quý vị có thể đăng ký tại một bưu điện Hoa Kỳ hoặc trên Internet. Để đăng ký
với Sở Quân Vụ trên Internet, vui lòng truy cập trang web của Sở Quân Vụ tại
www.sss.gov. Gọi số 847-688-6888 để nói chuyện với nhân viên của Sở Quân
Vụ. Đây không phải là số điện thoại miễn phí.
Quý vị cũng có thể tìm thông tin trên trang web của USCIS tại www.uscis.gov.
18
Thông Báo Địa Chỉ Mới của Quý Vị cho USCIS
Quý vị phải thông báo cho USCIS nếu quý vị thay đổi địa chỉ. Đệ trình Mẫu Đơn
AR-11, Đổi Địa Chỉ trong vòng 10 ngày chuyển chỗ ở. Để biết thông tin nộp
đơn đổi địa chỉ, vui lòng truy cập trang web của USCIS tại www.uscis.gov/
addresschange hoặc gọi Dịch vụ khách hàng số 1-800-375-5283. Quý vị phải
thông báo cho USCIS tất cả các lần quý vị thay đổi địa chỉ của mình.
Gọi USCIS theo số 1-800-375-5283 hoặc truy cập www.uscis.gov để biết thêm
thông tin.
19
Nộp Mẫu Đơn I-751 cùng với Chồng Hoặc Vợ
Nếu là thường trú nhân có điều kiện và quý vị đã nhập cư dựa trên việc kết
hôn với một công dân hoặc thường trú nhân, quý vị và người phối ngẫu phải
cùng nộp Mẫu Đơn I-751 để quý vị có thể loại bỏ các điều kiện áp dụng cho
tình trạng thường trú nhân của mình.
Trong một số trường hợp, quý vị không phải nộp Mẫu Đơn I-751 cùng với
chồng hoặc vợ của mình. Nếu không còn kết hôn với người phối ngẫu nữa,
hoặc nếu người phối ngẫu đã ngược đãi quý vị thì quý vị có thể tự mình nộp
Mẫu Đơn I-751. Quý vị cũng có thể tự nộp Mẫu Đơn I-751 nếu việc bị trục xuất
khỏi Hoa Kỳ sẽ đặt quý vị vào tình trạng khó khăn, ngặt nghèo. Nếu không
đứng đơn chung với người phối ngẫu, quý vị có thể nộp Mẫu Đơn I-751 bất cứ
lúc nào sau khi trở thành thường trú nhân có điều kiện.
Tại sao: Tình trạng thường trú nhân có điều kiện hết hạn sau hai năm sau ngày quý vị trở thành CR.
Khi nào: Thường trú nhân có điều kiện khi làm hồ sơ với người phối ngẫu phải nộp Mẫu Đơn I-751. Những
nhà đầu tư nhập cư phải nộp Mẫu Đơn I-829. Cả hai mẫu đơn này phải được nộp trong vòng 90 ngày trước
khi tình trạng thường trú nhân có điều kiện hết hạn. Ngày hết hạn được ghi trên Thẻ Thường Trú Nhân của
quý vị.
Nơi lấy mẫu đơn: Quý vị có thể lấy mẫu đơn này tại www.uscis.gov hoặc gọi điện thoại tới Đường Dây Xin
Đơn của USCIS số 1-800-870-3676.
Nơi gửi mẫu đơn: Gửi tới trung tâm dịch vụ USCIS (USCIS Service Center). Địa chỉ của những trung tâm
dịch vụ này được ghi trong hướng dẫn của mẫu đơn.
Lệ phí nộp đơn: Quý vị phải trả lệ phí khi nộp Mẫu Đơn I-751 hoặc Mẫu Đơn I-829. Trước khi quý vị gửi
mẫu đơn này, hãy kiểm tra lệ phí nộp hồ sơ USCIS mới nhất tại www.uscis.gov/fees.
Nếu quý vị nộp Mẫu Đơn I-751 hoặc Mẫu Đơn I-829 đúng hạn, USCIS thường sẽ gửi một thông báo gia hạn
tình trạng CR của quý vị đến 12 tháng. Trong thời gian này, USCIS sẽ duyệt xét đơn xin của quý vị.
20
Nếu Quý Vị Là Nạn Nhân Của Bạo Hành Trong Gia Đình
Nếu quý vị là nạn nhân của bạo hành trong gia đình, quý vị có thể tìm sự trợ giúp thông qua Đường Dây
Nóng Bạo Hành Gia Đình Quốc Gia (National Domestic Violence Hotline) theo số điện thoại: 1-800-799-7233
hoặc 1-800-787-3224 (dành cho người khiếm thính). Có cả dịch vụ trợ giúp bằng tiếng Tây Ban Nha và các
thứ tiếng khác.
Nếu quý vị là người phối ngẫu hoặc con cái của công dân hay thường trú nhân Mỹ và bị người đó ngược
đãi, đạo luật Chống Bạo Hành Phụ Nữ (Violence Against Women Act) cho phép quý vị tự đề nghị hoặc tự
nộp đơn để trở thành thường trú nhân. Để biết thêm thông tin, hãy truy cập www.uscis.gov hoặc gọi đến
Đường Dây Nóng Bạo Hành Gia Đình Quốc Gia.
LỜI
KHUYÊN Hãy giữ bản sao của tất cả các mẫu đơn mà quý vị gửi tới USCIS
và những cơ quan chính quyền khác. Chỉ gửi bản sao, không phải
bản chính. Đôi khi mẫu đơn bị thất lạc, vì vậy việc giữ bản sao có thể
giúp tránh rắc rối.
21
Nếu quý vị cần sự trợ giúp pháp lý về vấn đề nhập cư, nhưng không có đủ tiền
mướn luật sư, thì có một số dịch vụ hỗ trợ miễn phí hoặc giá thấp. Hãy cân nhắc
đề nghị trợ giúp từ một trong những nơi sau đây:
●● Một Tổ Chức Được Thừa Nhận: Những tổ chức được thừa nhận bởi Ủy
Ban Duyệt Xét Kháng Cáo Di Trú (Board of Immigration Appeals hay BIA). Để
được thừa nhận, tổ chức phải có đủ kiến thức và kinh nghiệm để cung cấp
dịch vụ cho người nhập cư. Tổ chức được thừa nhận có thể tính phí hoặc chỉ
chấp nhận lệ phí rất thấp cho những dịch vụ này. Để biết danh sách những
tổ chức được BIA thừa nhận này, vui lòng truy cập www.justice.gov/eoir/
recognition-accreditation-roster-reports.
●● Người Đại Diện Chính Thức: Đây là những người có quan hệ với những tổ
chức được BIA thừa nhận. Những người đại diện này chỉ được tính phí hoặc
chấp nhận lệ phí rất thấp cho những dịch vụ của họ. Để biết danh sách những
tổ chức được BIA thừa nhận này, vui lòng truy cập www.justice.gov/eoir/
recognition-accreditation-roster-reports.
●● Người Đại Diện Có Trình Độ Chuyên Môn: Những người này cung cấp các
dịch vụ miễn phí. Họ phải am hiểu về luật nhập cư cũng như những thủ tục
của tòa án. Người đại diện có trình độ chuyên môn có thể bao gồm sinh viên
luật khoa và cử nhân luật cũng như người có quan hệ cá nhân hoặc nghề
nghiệp với quý vị mà có tư cách đạo đức tốt (bà con, láng giềng, nhà tu hành,
đồng nghiệp, bạn bè).
●● Các Nhà Cung Cấp Dịch Vụ Pháp Lý Miễn Phí: Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ có
danh sách các nhà cung cấp dịch vụ pháp lý miễn phí được thừa nhận cho
những người đang thực hiện thủ tục pháp lý trước tòa về nhập cư. Đây là một
danh sách những luật sư và tổ chức có thể sẵn sàng đại diện cho người nhập
cư làm các thủ tục pháp lý về nhập cư trước tòa án di trú. Luật sư và các tổ
chức trong danh sách này đã đồng ý giúp người nhập cư pro bono (miễn phí)
chỉ dành cho các thủ tục pháp lý trước tòa về nhập cư. Một số người có thể
không có khả năng giúp quý vị về các vấn đề không liên quan tới tòa án, như
xin thị thực, nhập quốc tịch,... Danh sách này hiện có tại www.justice.gov/
eoir/free-legal-services-providers.
●● Chương trình Pro Bono: Mỗi văn phòng USCIS ở các địa phương thường
có sẵn những danh sách các tổ chức được thừa nhận cấp dịch vụ pro bono
(miễn phí) và những người đại diện của các tổ chức này.
Để biết thêm thông tin về tìm hiểu dịch vụ pháp lý, vui lòng truy cập
www.uscis.gov/legaladvice.
22
Trước khi quý vị quyết định nhận sự trợ giúp về vấn đề nhập cư, và trước khi
trả tiền, quý vị nên nghiên cứu để có thể quyết định đúng về loại dịch vụ trợ giúp
pháp lý mà quý vị cần. Hãy tự bảo vệ mình để tránh trở thành nạn nhân của
những kẻ giả danh hành nghề tư vấn nhập cư.
Để biết thêm thông tin về cách tự bảo vệ để không trở thành nạn nhân của
kẻ giả danh hành nghề tư vấn nhập cư, vui lòng truy cập www.uscis.gov/
avoidscams.
Hãy tìm sự trợ giúp nếu nhân viên tư vấn nhập cư đã lừa gạt quý vị. Gọi cho
biện lý địa phương hoặc tiểu bang, cơ quan bảo vệ khách hàng hoặc cơ quan
cảnh sát địa phương. Quý vị cũng có thể liên hệ Ủy Ban Thương Mại Liên Bang
để báo cáo về hoạt động phạm pháp đối với luật nhập cư bằng cách truy cập
www.ftccomplaintassistant.gov.
23
Những Hậu Quả Của Hành Vi Phạm Tội
Hình Sự Đối Với Thường Trú Nhân
Hoa Kỳ là một xã hội tôn trọng pháp luật. Thường trú nhân ở Hoa Kỳ phải tuân thủ mọi luật pháp. Nếu quý
vị là một thường trú nhân đã tham gia vào hoặc bị kết án hình sự ở Hoa Kỳ, quý vị có thể gặp những vấn
đề nghiêm trọng. Quý vị có thể bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ, bị từ chối tái nhập cảnh vào Hoa Kỳ nếu quý vị rời
nước này, mất tình trạng thường trú nhân và trong một số trường hợp, mất điều kiện công dân Hoa Kỳ.
Cũng có nhiều hậu quả nghiêm trọng đối với thường trú nhân nếu quý vị:
●● Gian dối để có lợi cho việc nhập cư của chính mình hoặc cho người khác;
●● Tự nhận là công dân Hoa Kỳ trong khi quý vị không phải là như vậy;
●● Đi bỏ phiếu trong một cuộc tranh cử liên bang hoặc địa phương chỉ dành riêng cho công dân Hoa Kỳ;
●● Là một người thường xuyên say xỉn hoặc những người thường xuyên say rượu hoặc sử dụng ma túy bất
hợp pháp;
●● Kết hôn cùng một lúc với hơn một người;
24
●● Lẩn tránh trách nhiệm nuôi nấng gia đình hoặc không trả tiền nuôi con hoặc
nuôi người hôn phối khi có lệnh của tòa án;
●● Bị bắt giữ vì tội bạo lực gia đình (tội bạo lực gia đình là khi có ai đó hành hung
hoặc quấy rối một người thân trong gia đình, bao gồm trường hợp vi phạm
lệnh bảo vệ của tòa án);
●● Dối trá hoặc xuất trình giấy tờ giả mạo để nhận trợ cấp cộng đồng hoặc lừa
đảo cơ quan chính phủ;
●● Không khai thuế khi được yêu cầu;
●● Cố tình không đăng ký với Sở Quân Vụ nếu quý vị là nam giới từ 18 đến 26
tuổi; và
●● Giúp người khác không phải là công dân hoặc không có quốc tịch Hoa Kỳ
nhập cảnh trái phép vào Hoa Kỳ ngay cả khi người đó là thân nhân và giúp
miễn phí.
Nếu quý vị đã phạm pháp hoặc bị kết án, quý vị nên tham vấn luật sư chuyên
luật di trú có uy tín hoặc một tổ chức cộng đồng cung cấp dịch vụ pháp lý cho
người nhập cư trước khi nộp đơn xin trợ cấp nhập cư khác. Hãy xem 21 để
biết cách tìm dịch vụ trợ giúp pháp lý.
25
26
Định Cư Ở Hoa Kỳ
Phần này cung cấp thông tin có thể giúp quý vị thích nghi với đời sống ở Hoa Kỳ. Quý vị sẽ tìm hiểu về việc
xin Số An Sinh Xã Hội, tìm kiếm nhà ở và công ăn việc làm, cách tìm dịch vụ chăm sóc con em và đi lại tại
Hoa Kỳ.
27
27
Xin Số An Sinh Xã Hội
Là một thường trú nhân, quý vị hội đủ điều kiện nhận Số An Sinh Xã Hội, đây là
số do chính phủ Hoa Kỳ cấp cho quý vị. Số này giúp chính quyền theo dõi thu
nhập của quý vị và các trợ cấp quý vị có thể được hưởng. Số An Sinh Xã Hội
cũng được các tổ chức tài chính và những cơ quan
khác, như trường học, sử dụng để nhận dạng quý vị.
Quý vị có thể phải cung cấp Số An Sinh Xã Hội khi
thuê căn hộ hoặc mua nhà.
Trang web của Sở An Sinh Xã Hội có những thông tin hữu ích cho những người
mới tới Hoa Kỳ. Tại trang web này có phần "Other Languages" (Những ngôn
ngữ khác) đưa thông tin về An Sinh Xã Hội bằng một số ngôn ngữ. Vui lòng truy cập
www.socialsecurity.gov; đối với tiếng Tây Ban Nha, vui lòng truy cập www.segurosocial.gov/espanol.
28
Quý vị không cần điền đơn xin hoặc đến văn phòng An Sinh Xã Hội để xin Số
An Sinh Xã Hội nếu tất cả những điều kiện sau đây áp dụng cho quý vị:
●● Quý vị đã xin thẻ hoặc Số An Sinh Xã Hội khi làm đơn xin thị thực nhập cư;
●● Quý vị đã làm đơn xin thị thực nhập cư trong tháng 10 năm 2002 hoặc sau
đó; và
●● Quý vị từ 18 tuổi trở lên khi tới Hoa Kỳ.
Trong trường hợp này, thông tin cần thiết để cấp Số An Sinh Xã Hội cho quý vị
đã được Bộ Ngoại Giao và Bộ An Ninh Nội Địa gửi tới Sở An Sinh Xã Hội (SSA).
Sở An Sinh Xã Hội sẽ cấp cho quý vị Số An Sinh Xã Hội và gửi thẻ An Sinh Xã
Hội của quý vị qua đường bưu chính tới cùng địa chỉ mà USCIS đã sử dụng để
gửi thẻ Thường Trú Nhân cho quý vị. Quý vị sẽ nhận được thẻ An Sinh Xã Hội
trong vòng ba tuần sau khi tới Hoa Kỳ. Nếu quý vị không nhận được thẻ của
mình trong vòng ba tuần sau khi tới Hoa Kỳ, hãy liên lạc ngay với SSA. Hãy liên
lạc ngay với SSA nếu quý vị thay đổi địa chỉ nhận thư sau khi quý vị tới nhưng
trước khi quý vị nhận được thẻ An Sinh Xã Hội.
Quý vị phải đến văn phòng An Sinh Xã Hội để xin Số An Sinh Xã Hội nếu có bất
kỳ điều kiện nào sau đây áp dụng cho quý vị:
●● Quý vị đã không yêu cầu cấp Số An Sinh Xã Hội hoặc thẻ An Sinh Xã Hội khi
xin thị thực nhập cư;
●● Quý vị đã nộp đơn xin thị thực nhập cư trước tháng 10 năm 2002; hoặc
●● Quý vị dưới 18 tuổi khi tới Hoa Kỳ.
Một đại diện An Sinh Xã Hội sẽ giúp quý vị nộp đơn xin Số An Sinh Xã Hội.
Mang theo giấy tờ sau đây khi quý vị tới văn phòng An Sinh Xã Hội để nộp
đơn xin:
●● Giấy khai sinh hoặc những giấy tờ khác như hộ chiếu cho biết năm sinh và
nơi sinh.
●● Giấy tờ cho biết tình trạng nhập cư, bao gồm cả giấy phép lao động tại Hoa
Kỳ. Giấy tờ này có thể là Thẻ Thường Trú Nhân hoặc hộ chiếu có đóng dấu
nhập cư hoặc nhãn thị thực.
Sở An Sinh Xã Hội sẽ gửi cho quý vị Số An Sinh Xã Hội qua đường bưu điện.
Quý vị sẽ nhận được thẻ An Sinh Xã Hội khoảng hai tuần sau khi Sở An Sinh
Xã Hội nhận được đầy đủ các giấy tờ cần thiết cho đơn xin của quý vị. Nếu SSA
cần xác minh bất kỳ tài liệu nào thì sẽ mất thêm thời gian để nhận Số An Sinh
Xã Hội.
29
Tìm Chỗ Ở
Ở Hoa Kỳ, quý vị có thể chọn nơi mình muốn sinh sống. Nhiều người sống
chung với bạn bè hoặc người thân trong gia đình khi họ mới tới. Những người
khác chuyển ra ở riêng.
Ở Hoa Kỳ, hầu hết mọi người tiêu tốn khoảng 25% thu nhập để trả tiền nhà.
Dưới đây là một số lựa chọn nhà ở khác nhau mà quý vị có thể cân nhắc.
Thuê Nhà
Quý vị có thể tìm thuê những căn hộ hoặc nhà. Quý vị có thể tìm bằng một số
cách:
●● Tìm những bảng hiệu “Căn Hộ Cho Thuê” (Apartment Available)
hoặc “Cho Thuê” (For Rent) trên những tòa nhà.
●● Hỏi thăm bạn bè, bà con hoặc đồng nghiệp để biết những nơi cho
thuê.
●● Tìm các thông báo “Cho Thuê” tại nơi những nơi công cộng, như
bảng tin trong thư viện, tiệm tạp hóa và trung tâm cộng đồng.
●● Đọc những mục cho thuê nhà trên mạng Internet. Nếu không có
máy tính ở nhà, quý vị có thể sử dụng máy tính trong thư viện
công cộng tại địa phương.
●● Xem trên những trang vàng trong danh bạ điện thoại tại mục
“Quản Lý Bất Động Sản” (Property Management). Đây là những
công ty cho thuê căn hộ và nhà. Những công ty này có thể tính lệ
phí cho việc giúp quý vị tìm nhà.
●● Tìm mục “Rao Vặt” (Classifieds) trên báo. Tìm trang liệt kê “Căn
Hộ Cho Thuê” (Apartments for Rent) hoặc “Nhà Cho Thuê”
(Homes for Rent). Những trang này sẽ có thông tin về nhà và căn
hộ cho thuê.
●● Gọi đến một nhân viên địa ốc địa phương.
Gọi 311 để biết Thông tin về Dịch vụ của Thành phố hoặc Thị trấn
Tại nhiều thành phố và thị trấn, quý vị có thể gọi 311 để tìm các dịch vụ không
khẩn cấp của chính quyền. Ví dụ, quý vị có thể gọi 311 để hỏi về thu nhặt rác
hoặc yêu cầu vỉa hè cần được sửa chữa. Một số nơi không cung cấp dịch vụ
311. Gọi chính quyền thành phố và thị trấn để xem có 311 trong khu vực của quý
vị hay không.
30
Phải Chuẩn Bị Những Gì Khi Thuê Nhà
Mục này phác thảo những bước khác nhau mà quý vị có thể gặp phải trước
khi chuyển tới nhà mới. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập www.hud.gov
hoặc để đọc tiếng Tây Ban Nha, mời vào www.espanol.hud.gov.
Nếu quý vị vẫn chưa đi làm, có thể quý vị sẽ nhờ ai đó ký tên chung vào bản hợp
đồng thuê nhà của mình. Người này được gọi là người đồng ký tên. Nếu quý vị
không thể trả tiền thuê nhà thì người đồng ký tên chịu trách nhiệm trả.
Ký Hợp Đồng Thuê Nhà: Nếu chủ nhà đồng ý cho quý vị thuê nhà, quý vị sẽ
ký hợp đồng thuê nhà. Hợp đồng thuê nhà là một văn bản pháp luật. Khi ký hợp
đồng thuê nhà, quý vị đồng ý thanh toán tiền nhà đúng hẹn và đồng ý thuê nhà
đó trong một thời gian nhất định. Hầu hết các hợp đồng thuê nhà có thời hạn
một năm. Quý vị cũng có thể tìm nhà ở với thời hạn thuê ngắn hơn chẳng hạn
như một tháng. Quý vị có thể phải trả tiền nhiều hơn cho hợp đồng thuê nhà
ngắn hạn.
Khi ký hợp đồng thuê nhà, quý vị chấp thuận giữ cho nhà sạch sẽ và được bảo
quản tốt. Nếu quý vị làm hư hại nơi thuê, có thể quý vị phải trả thêm một khoản
phí tổn. Hợp đồng thuê nhà cũng có thể quy định số người có thể ở trong nhà.
Đặt Tiền Thế Chân: Người thuê thường đặt tiền thế chân trước khi chuyển vào
nhà. Số tiền này thường bằng số tiền thuê nhà một tháng. Quý vị sẽ nhận lại
tiền thế chân khi trả nhà nếu nhà sạch sẽ và trong tình trạng tốt. Nếu không, chủ
nhà có thể giữ một phần hoặc tất cả số tiền này để trả cho việc lau chùi hoặc
sửa chữa.
31
Hãy kiểm tra nhà hoặc căn hộ trước khi quý vị dọn vào. Nói cho chủ nhà biết về
bất cứ vấn đề nào mà quý vị tìm thấy. Trước khi dọn đi hãy hỏi chủ nhà để biết
quý vị cần phải sửa hoặc làm sạch những gì để được hoàn trả toàn bộ tiền thế
chân của mình.
Trả Các Chi Phí Khác Khi Thuê Nhà: Đối với một số nhà hoặc căn hộ, tiền thuê
bao gồm cả những chi phí tiện ích như gas, điện, sưởi ấm, nước và đổ rác. Đối
với những nhà thuê khác, quý vị phải trả riêng cho những chi phí này. Khi quý vị
tìm nhà ở, hãy hỏi chủ nhà xem giá thuê đã bao gồm chi phí tiện ích chưa. Nếu
giá thuê đã bao gồm chi phí tiện ích, hãy đảm bảo thông tin này nằm trong hợp
đồng thuê trước khi quý vị ký. Nếu tiền nhà không bao gồm tiện ích, quý vị hãy
tìm hiểu những khoản này sẽ tốn bao nhiêu trước khi quý vị ký hợp đồng. Chi phí
của một số tiện ích sẽ cao hơn vào mùa hè (để dùng máy lạnh) hoặc mùa đông
(để dùng máy sưởi). Đôi khi, có sẵn bảo hiểm cho người thuê, còn được coi là
bảo hiểm cho người đi thuê. Bảo hiểm này bảo vệ những tài sản cá nhân, mang
tới sự bảo vệ nghĩa vụ tài chính và có thể bao trả chi phí sinh hoạt bổ sung nếu
ngôi nhà quý vị thuê bị phá hủy hoặc hư hại.
Kết Thúc Hợp Đồng Thuê Nhà: Kết thúc một hợp đồng thuê nhà được gọi là
“chấm dứt hợp đồng thuê nhà”. Nếu quý vị cần chấm dứt hợp đồng thuê sớm
hơn dự kiến, quý vị sẽ phải trả tiền thuê hàng tháng cho đến khi chấm dứt hợp
đồng ngay cả khi quý vị không còn tiếp tục ở đó nữa. Cũng có thể quý vị không
lấy lại được tiền thế chân nếu quý vị chuyển đi trước khi hết hợp đồng thuê.
Trước khi quý vị rời đi, hãy gửi thông báo bằng văn bản cho chủ nhà để báo
rằng quý vị đã sẵn sàng chuyển đi. Hầu hết chủ nhà đòi hỏi bản thông báo ít
nhất 30 ngày trước khi quý vị muốn chuyển đi. Trước khi quý vị ký hợp đồng
thuê, hãy đảm bảo là quý vị hiểu các điều khoản và hỏi xem quý vị phải thông
báo với chủ nhà ra sao trước khi chuyển đi.
32
LỜI
Nếu quý vị thay đổi chỗ ở, quý vị nên báo cho Bưu Điện Hoa Kỳ (U.S. Postal
KHUYÊN
Service) để họ có thể gửi chuyển tiếp thư của quý vị đến địa chỉ mới. Để thay
đổi địa chỉ trực tuyến, vui lòng truy cập www.usps.com/umove hoặc tới bưu
điện địa phương của quý vị. Đừng quên rằng quý vị cũng phải nộp Mẫu Đơn
AR-11, Thay Đổi Địa Chỉ cho USCIS. Xem hướng dẫn ở trang 19.
Hiểu Rõ Quyền Của Quý Vị: Không Được Phép Phân Biệt Đối Xử Trong
Vấn Đề Nhà Ở
Chủ nhà không được phép từ chối cho thuê nhà vì lý do nhân thân của quý vị. Chủ nhà vi phạm pháp luật
nếu từ chối quý vị vì:
●● Chủng tộc hoặc màu da;
●● Nguồn gốc quốc gia;
●● Tôn giáo;
●● Giới tính;
●● Khuyết tật; hoặc
●● Tình trạng gia đình.
Nếu quý vị cảm thấy mình đã bị từ chối về nhà ở vì bất kỳ lý do nào đề cập trên đây, hãy liên hệ với Bộ Gia
Cư Và Phát Triển Đô Thị Hoa Kỳ (HUD) qua điện thoại số 1-800-669-9777 hoặc 1-800-927-9275 (dành cho
người khiếm thính). Quý vị cũng có thể nộp hồ sơ khiếu nại trong mục “Nhà Ở Công Bằng” trong
www.hud.gov. Thông tin hiện có bằng một số ngôn ngữ.
Mua Nhà
Việc sở hữu nhà là một trong những ước mơ của Người Mỹ. Việc sở hữu một căn
nhà mang lại nhiều lợi ích nhưng cũng nhiều trách nhiệm.
Nhân viên địa ốc có thể giúp quý vị tìm mua một căn nhà. Hãy hỏi bạn bè, đồng
sự nếu họ có thể khuyến nghị nhân viên địa ốc hoặc gọi nhân viên địa ốc tại địa
phương để tìm tên nhân viên. Hỏi nhân viên thông thạo khu vực quý vị muốn mua
nhà. Có nhiều cách tìm bất động sản, như tìm kiếm trên Internet, tìm bất động sản ở
mục “Rao vặt” trên báo, hoặc tìm bảng hiệu “Bán Nhà” ở những khu lân cận mà quý
vị thích.
33
Hầu hết mọi người cần vay tiền để mua nhà. Hình thức vay này được gọi là vay
thế chấp. Quý vị có thể vay thế chấp tại một ngân hàng địa phương hoặc tại một
công ty cho vay thế chấp. Vay thế chấp có nghĩa là quý vị được cho
vay tiền với lãi suất nhất định trong một thời hạn nhất định.
Số tiền lãi quý vị trả trên khoản vay thế chấp có thể được
khấu trừ từ thuế thu nhập liên bang của quý vị.
Quý vị cũng cần mua bảo hiểm chủ sở hữu nhà để giúp
trả cho những thiệt hại có thể xảy ra sau này với nhà
của quý vị. Bảo hiểm thường bao trả những thiệt hại
gây ra bởi thời tiết xấu, hỏa hoạn hoặc trộm cướp.
Quý vị cũng cần trả thuế bất động sản căn cứ vào giá
trị của căn nhà.
LỜI Tự bảo vệ quý vị khỏi sự lừa đảo và những kẻ cho vay nặng lãi đối với vay
KHUYÊN thế chấp. Một số kẻ cho vay có thể cố gắng lợi dụng quý vị, như tính thêm
phí vì quý vị mới tới quốc gia này. Có những điều luật bảo vệ quý vị khỏi bị
gian lận, bị tính những chi phí không cần thiết, và bị phân biệt đối xử trong
việc mua nhà. Để biết thêm thông tin về lừa đảo cho vay và được tư vấn
phòng ngừa chúng, vui lòng truy cập “Mua Nhà” trong www.hud.gov.
34
Thông Tin Thêm Về Việc Mua Hoặc Thuê Nhà
Vui lòng truy cập mục “Mua Nhà” trong trang web của Bộ Gia Cư Và Phát Triển Đô Thị Hoa Kỳ (HUD) tại
www.hud.gov. Quý vị còn có thể tham vấn chuyên gia tư vấn nhà ở bằng cách gọi cho HUD số 1-800-569-
4287. Thông tin có sẵn bằng tiếng Anh và tiếng Tây Ban Nha.
Để biết các nguồn hữu ích khác, vui lòng truy cập Trung Tâm Thông Tin Công Dân Liên Bang tại
http://publications.usa.gov.
35
LỜI Khi quý vị đang tìm việc, quý vị có thể gặp một số cạm bẫy công
KHUYÊN việc. Mặc dù nhiều hãng dịch vụ việc làm hợp pháp và có ích nhưng
vẫn có những nơi trình bày không đúng các dịch vụ của họ, đưa ra
những chào mời công việc đã hết hạn hoặc giả mạo, hoặc tính phí
trả trước rất cao cho các dịch vụ có thể không mang tới kết quả có
công việc. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập www.ftc.gov/
jobscams.
Xin Việc
Hầu hết nhà tuyển dụng sẽ yêu cầu quý vị điền vào một mẫu đơn xin việc. Mẫu
đơn này có những câu hỏi về địa chỉ, trình độ học vấn và kinh nghiệm làm việc
trước đây. Mẫu đơn cũng có thể yêu cầu thông tin về những đồng nghiệp trước
đây của quý vị, họ có thể khuyến nghị quý vị. Những người này được gọi là
người giới thiệu, và nhà tuyển dụng có thể muốn gọi cho họ để tìm hiểu thêm về
quý vị.
Quý vị có thể cần làm lý lịch (resumé) liệt kê những kinh nghiệm làm việc của
mình. Bản lý lịch giới thiệu cho nhà tuyển dụng biết về những việc làm trước đây,
trình độ học vấn hoặc quá trình huấn luyện, và các kỹ năng làm việc của quý vị.
Khi nộp đơn xin việc, hãy mang theo lý lịch.
36
Có Các Khoản Trợ Cấp Nào?
Ngoài tiền lương, một số nhà tuyển dụng còn trả thêm những khoản trợ cấp. Những khoản trợ cấp có thể
bao gồm:
●● Chăm sóc y tế
●● Chăm sóc nha khoa
●● Chăm sóc nhãn khoa
●● Bảo hiểm nhân thọ
●● Quỹ lương hưu
Nhà tuyển dụng có thể trả một phần hoặc toàn bộ những khoản chi phí của các khoản trợ cấp này. Nếu quý
vị được chào mời công việc, hãy hỏi nhà tuyển dụng những trợ cấp nào mà nhân viên sẽ được nhận.
Trong cuộc phỏng vấn, nhà tuyển dụng có thể hỏi quý vị nhiều câu hỏi nhưng
nhà tuyển dụng không được phép hỏi một số câu nhất định. Không ai được
phép hỏi về chủng tộc, màu da, giới tính, tình trạng hôn nhân, tôn giáo, nguồn
gốc quốc gia, tuổi tác hoặc tình trạng khuyết tật nếu có của quý vị. Để biết thêm
thông tin về quy trình phỏng vấn công việc, vui lòng truy cập www.dol.gov.
37
Hiểu Rõ Quyền Của Quý Vị: Pháp Luật Liên Bang Bảo Vệ Nhân Viên
Hoa Kỳ có một số đạo luật liên bang cấm nhà tuyển dụng phân biệt đối xử những người tìm việc và bảo vệ
họ chống lại sự trả đũa và các hình thức phân biệt đối xử khác tại nơi làm việc.
●● Đạo Luật Về Quyền Công Dân cấm phân biệt đối xử dựa trên chủng tộc, màu da, giới tính, tôn giáo,
nguồn gốc quốc gia, hoặc việc mang thai.
●● Đạo Luật Chống Phân Biệt Đối Xử Vì Lý Do Tuổi Tác Trong Vấn Đề Việc Làm cấm phân biệt đối xử dựa
vào tuổi tác.
●● Đạo Luật Bảo Vệ Người Mỹ Khuyết Tật và Đạo Luật Phục Hồi Chức Năng cấm phân biệt đối xử dựa vào.
●● Đạo Luật Bảo Đảm Tiền Lương Công Bằng cấm phân biệt đối xử dựa vào giới tính.
●● Đạo Luật Cấm Phân biệt Đối Xử Về Thông tin Di truyền cấm phân biệt đối xử dựa vào thông tin di truyền.
Để biết thêm thông tin về những biện pháp bảo vệ này, vui lòng truy cập trang web của Ủy Ban Cơ Hội Việc
Làm Bình Đẳng Hoa Kỳ tại www.eeoc.gov hoặc gọi số 1-800-669-4000 và 1-800-669-6820 (dành cho người
khiếm thính).
Có những đạo luật khác giúp giữ an toàn ở nơi làm việc, cho phép tạm nghỉ trong trường hợp có vấn đề
khẩn cấp trong gia đình hoặc y tế, và có trợ cấp tạm thời cho người thất nghiệp. Vui lòng truy cập trang web
của Bộ Lao Động Hoa Kỳ tại địa chỉ www.dol.gov để biết thêm thông tin về quyền của người lao động.
Ngoài ra, các đạo luật liên bang bảo vệ nhân viên khỏi sự phân biệt đối xử dựa vào nguồn gốc quốc gia
hoặc tình trạng công dân. Để biết thêm thông tin về những bảo vệ này, hãy gọi Văn Phòng Luật Sư Chuyên
Trách Về Thực Hành Việc Làm Không Bình Đẳng Liên Quan Đến Nhập Cư thuộc Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ theo
số 1-800-255-7688 hoặc 1-800-237-2515 (dành cho người khiếm thính). Nếu quý vị không nói được tiếng
Anh, sẽ có thông dịch viên trợ giúp. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập www.justice.gov/crt/osc.
38
nhận. Ví dụ cho các giấy tờ có thể được chấp nhận là Thẻ Thường Trú
Nhân hoặc thẻ An Sinh Xã Hội không bị hạn chế cùng với bằng lái xe do
tiểu bang cấp. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập I-9 Central tại
www.uscis.gov/I-9Central.
●● Mẫu đơn W-4, Giấy Chứng Nhận Cho Phép Khấu Trừ Lương của Nhân
Viên: Nhà tuyển dụng phải trừ thuế liên bang từ tiền lương của quý vị để
gửi lên chính quyền. Ở đây gọi là thuế tạm thu. Mẫu đơn W-4 cho phép Nhà
tuyển dụng khấu trừ thuế tạm thu và giúp quý vị xác định khoản tiền đúng
để tạm thu sao cho hóa đơn thuế của quý vị không vào diện tới hạn phải trả
tất cả một lần tới hạn vào cuối năm.
●● Những Mẫu Đơn Khác: Quý vị cũng cần điền vào một mẫu đơn cho phép
khấu trừ thuế tạm thu cho tiểu bang mình đang sống và các mẫu đơn khác
để sau này quý vị có thể lãnh tiền trợ cấp.
Quý vị có thể được trả lương hàng tuần, hai tuần một lần hoặc hàng tháng. Chi
phiếu trả lương cho quý vị cho thấy số tiền được trích ra để đóng thuế cho liên
bang và tiểu bang, thuế An Sinh Xã Hội, và chi phí cho bất cứ khoản trợ cấp nào
mà quý vị đã trả. Một số nhà tuyển dụng sẽ gửi lương trực tiếp đến ngân hàng
của quý vị, ở đây gọi là trả trực tiếp vào tài khoản.
39
Nói Tiếng Anh Tại Nơi Làm Việc
Nếu quý vị không nói được tiếng Anh, hãy cố gắng học càng sớm càng tốt. Quý
vị có thể tìm những lớp tiếng Anh miễn phí hoặc giá thấp trong cộng đồng, thông
thường qua các trường công lập tại địa phương hoặc đại học cộng đồng. Biết
tiếng Anh sẽ giúp quý vị trong công việc, trong cộng đồng và trong cuộc sống
hàng ngày. Xem trang 68 để biết thêm thông tin về việc học tiếng Anh.
Nếu nhà tuyển dụng bắt buộc quý vị phải nói tiếng Anh ở
nơi làm việc, họ phải chứng minh được rằng quý vị phải nói
tiếng Anh mới có thể thực hiện đúng phần việc của mình. Nhà
tuyển dụng cũng phải nói với quý vị về yêu cầu phải biết tiếng
Anh trước khi quý vị được nhận vào làm việc. Nếu nhà tuyển
dụng không thể chứng minh được rằng việc nói tiếng Anh là
bắt buộc đối với công việc của quý vị thì có thể họ đang vi
phạm pháp luật liên bang. Nếu quý vị cần sự trợ giúp hoặc
thêm thông tin, quý vị có thể liên hệ Ủy Ban Cơ Hội Việc Làm
Bình Đẳng Hoa Kỳ (EEOC). Gọi 1-800-669-4000 hoặc
1-800-669-6820 (dành cho người khiếm thính) hoặc truy cập
www.eeoc.gov.
Để biết thêm thông tin về quyền của quý vị hoặc để nộp hồ sơ khiếu nại, hãy gọi Văn Phòng Luật Sư Chuyên
Trách Về Thực Hành Việc Làm Không Bình Đẳng Liên Quan Đến Nhập Cư thuộc Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ số
1-800-255-7688 hoặc 1-800-237-2515 (dành cho người khiếm thính). Nếu quý vị không nói được tiếng Anh,
sẽ có thông dịch viên trợ giúp. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập www.justice.gov/crt/osc.
40
Chăm Sóc Con Em
Đừng để trẻ em ở nhà một mình. Nếu quý vị phải làm việc và có con còn quá
nhỏ chưa thể đi học, quý vị cần tìm người giữ trẻ trong khi quý vị đi làm. Đôi khi,
trẻ em trong độ tuổi đi học cần có người giữ trẻ sau khi đi học về. Nếu quý vị
hoặc những thành viên khác trong gia đình không thể trông nom con cái, thì quý
vị cần phải tìm người chăm sóc trẻ em. Nếu không, sẽ có những hậu quả pháp
lý nghiêm trọng. Để biết thêm thông tin về pháp luật và hướng dẫn tại tiểu bang
của quý vị, vui lòng liên hệ với cơ quan dịch vụ bảo vệ trẻ em tại địa phương.
LỜI
KHUYÊN
Nếu quý vị cần tìm chương trình chăm sóc con em tốt trong khu vực, vui
lòng truy cập www.usa.gov/Topics/Parents-Care.shtml.
41
Các Loại Hình Chăm Sóc Con Em
Quý vị có một số lựa chọn khi chọn nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc con em, ví dụ:
●● Người giữ trẻ đến nhà quý vị để trông nom con cái cho quý vị. Loại hình dịch vụ này có thể tốn kém, vì
con cái của quý vị được chăm sóc nhiều hơn. Chất lượng chăm sóc tùy thuộc vào người quý vị mướn.
●● Con quý vị được chăm sóc ở nhà người khác cùng nhóm với một số ít những đứa trẻ khác. Dịch vụ này
thường đỡ tốn kém hơn so với các loại hình chăm sóc con em khác. Chất lượng chăm sóc tùy thuộc vào
người giữ trẻ và số lượng trẻ em mà họ đang chăm sóc tại nhà.
●● Trung tâm chăm sóc con em là những chương trình ở trong trường học, nhà thờ hoặc những tổ chức
tín ngưỡng khác, và những nơi khác. Những chương trình này thường mướn vài người giữ trẻ để trông
chừng những nhóm nhiều trẻ em hơn. Các trung tâm chăm sóc con em phải đáp ứng được tiêu chuẩn
của tiểu bang và nhân viên đã trải qua khóa đào tạo đặc biệt và có kinh nghiệm.
●● Chương Trình Head Start, còn được gọi là “Early Head Start” và “Head Start,” là những chương trình do
chính phủ liên bang tài trợ dành cho các gia đình có thu nhập thấp. Những chương trình này cung cấp
dịch vụ chăm sóc và giáo dục trẻ nhỏ để chuẩn bị cho chúng đến trường. Để tìm hiểu thêm về những
chương trình này, hãy gọi cho Bộ Y Tế Và Dịch Vụ Nhân Sinh Hoa Kỳ theo số 1-866-763-6481 hoặc truy
cập http://eclkc.ohs.acf.hhs.gov/hslc.
Một số nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc con em sẽ chăm sóc trẻ cả ngày hoặc chỉ một buổi, tùy thuộc vào nhu
cầu của phụ huynh. Quý vị cũng cần cân nhắc đến chi phí khi lựa chọn người giữ trẻ. Hãy kiểm tra xem quý vị có
đủ điều kiện để nhận trợ cấp chăm sóc con em của liên bang hay tiểu bang hay không. Nhiều tiểu bang hỗ trợ
tài chính cho những bậc phụ huynh có thu nhập thấp đang làm việc hoặc đang tham gia học nghề hoặc những
chương trình giáo dục. Để biết thêm thông tin về trợ cấp chăm sóc con em của liên bang hay tiểu bang, vui lòng
truy cập mục "Giáo Dục và Chăm Sóc Con Em" (Education and Child Care) trong www.welcometousa.gov.
Yêu cầu tên và số điện thoại của những phụ huynh khác gửi con vào chương
trình này để quý vị có thể trao đổi với họ.
42
LỜI Hãy kiểm tra xem chương trình hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc con
KHUYÊN em quý vị đang sử dụng đã được cấp phép hoặc được công nhận hay
không. Các chương trình được cấp phép có nghĩa là chương trình đáp ứng
được những tiêu chuẩn tối thiểu về sự an toàn và cách chăm sóc mà tiểu
bang quy định. Chương trình được công nhận đáp ứng được những tiêu
chuẩn cao hơn so với những yêu cầu để lấy giấy phép của tiểu bang.
Để Có Bằng Lái Xe
Lái xe không bằng lái là vi phạm pháp luật. Nếu quý vị
muốn lái xe thì quý vị phải nộp đơn và xin lấy bằng lái
xe. Qúy vị nhận bằng lái xe ở tiểu bang quý vị đang sống.
Hãy hỏi văn phòng tiểu bang phụ trách cấp bằng lái xe để
biết cách lấy bằng lái xe. Những văn phòng này được đặt tên
khác nhau tùy theo tiểu bang. Một số tên thông thường là Nha Lộ Vận
(Department of Motor Vehicles, hay DMV), Nha Giao Thông (Department of
Transportation), Cục Đăng Kiểm Xe (Motor Vehicle Administration), hoặc Nha
An Toàn Công Cộng (Department of Public Safety). Quý vị có thể tìm những văn
phòng này trong danh bạ điện thoại hoặc để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập
www.usa.gov/Topics/Motor_Vehicles.shtml.
Một số thường trú nhân đã có bằng lái xe được cấp ở một quốc gia khác. Quý vị
có thể đổi bằng lái xe đó thành bằng lái xe của tiểu bang mình ở. Hãy tìm hiểu tại
văn phòng tiểu bang xem quý vị có thể đổi được hay không.
43
Tôi Có Nên Mua Xe Hơi Không?
Sở hữu xe hơi có thể là cách đi lại tiện lợi. Tại Hoa Kỳ, quý vị phải trả tiền bảo
hiểm xe hơi và đăng ký xe và cấp biển xe. Ở một số thành phố, xe cộ nhiều có
thể làm cho việc lái xe khó khăn hơn. Quý vị nên cân nhắc tất cả các chi phí và
lợi ích trước khi quyết định mua xe. Để biết thêm thông tin về mua xe, vui lòng
truy cập mục “Đi lại và Nghỉ ngơi” (Travel and Recreation) trong www.usa.gov.
2. Luôn mang theo bằng lái xe, đăng ký xe và thẻ bảo hiểm trong xe.
4. Sử dụng dây an toàn thích hợp và ghế an toàn cho trẻ em.
5. Bật đèn tín hiệu khi quẹo trái hoặc quẹo phải.
6. Tuân thủ toàn bộ luật giao thông và tín hiệu giao thông.
7. T
ấp vào lề đường nếu có xe khẩn cấp — xe cảnh sát, xe cứu hỏa hoặc xe cứu thương — cần qua mặt
quý vị.
8. Không vượt xe buýt đưa rước học sinh khi đèn tín hiệu mầu đỏ của xe này nhấp nháy.
10. Giảm tốc độ và thật cẩn thận khi đang lái xe trong sương mù, trên đường đông đá, mưa hoặc tuyết.
LỜI
KHUYÊN
Ở Hoa Kỳ, bằng lái xe còn được sử dụng để chứng minh nhân thân. Nếu
quý vị chưa có ô tô hoặc không thường xuyên lái xe thì có bằng lái xe vẫn
là một ý hay.
44
Nếu không biết lái xe, quý vị có thể học lái. Nhiều trường công của sở học chánh
có những lớp “dạy lái xe”. Quý vị cũng có thể tìm trong mục “Hướng Dẫn Lái Xe”
(Driving Instruction) trong những trang màu vàng của danh bạ điện thoại.
LỜI
KHUYÊN
Việc quá giang xe không phổ biến ở Hoa Kỳ. Ở một số nơi, việc này là bất
hợp pháp. Vì lý do an toàn, không quá giang xe và không cho người khác
quá giang trên xe của mình.
45
46
Quản Lý Tiền Bạc
Việc quản lý tiền bạc của quý vị có thể có tác động lớn tới tương lai của quý vị tại Hoa Kỳ. Mục này bàn thảo
về tài chính cá nhân, trả tiền thuế và những cách mà quý vị có thể tự bảo vệ bản thân và tiền của mình.
47
47
Tài Chính Cá Nhân
Mở Tài Khoản Ngân Hàng
Ở Hoa Kỳ, có hai loại tổ chức tài chính cung cấp tài khoản tài chính cá nhân là
ngân hàng và liên hiệp tín dụng.
Tài khoản ngân hàng là nơi an toàn để quý vị giữ tiền của mình. Ngân hàng có
nhiều loại tài khoản khác nhau. Tài khoản viết chi phiếu và tài khoản tiết kiệm là
hai loại phổ biến. Quý vị có thể mở một tài khoản cá nhân hoặc tài khoản chung
với người phối ngẫu hoặc với một người khác. Ngân hàng có thể thu phí cho
một số dịch vụ của họ.
Liên hiệp tín dụng là một nơi khác để giữ tiền cho quý vị. Nhà tuyển dụng của
quý vị có thể có một liên hiệp tín dụng để quý vị tham gia hoặc quý vị có thể
tham gia một liên hiệp tín dụng nơi mình ở. Các liên hiệp tín dụng cung cấp phần
lớn các dịch vụ giống như ngân hàng, nhưng một số nơi cũng có thể có thêm
các dịch vụ khác. Hãy so sánh dịch vụ, lệ phí, phạm vi bảo hiểm, giờ làm việc và
địa điểm của vài ngân hàng khác nhau trước khi quý vị mở tài khoản, để quý vị
có thể chọn ngân hàng thích hợp nhất cho các nhu cầu của mình.
Khi mở tài khoản ngân hàng, quý vị sẽ được yêu cầu chứng minh nhân thân của
mình. Quý vị có thể chứng minh bằng Thẻ Thường Trú Nhân hoặc bằng lái xe.
Quý vị cũng sẽ cần gửi tổ chức tài chính một số tiền – gọi là “tiền gửi” (deposit) –
vào tài khoản mới của quý vị. Khi quý vị lĩnh tiền từ tài khoản, giao dịch này được
gọi là rút tiền. Quý vị có thể rút tiền bằng cách viết chi phiếu, rút từ máy rút tiền tự
động (ATM), hoặc điền vào một phiếu rút tiền tại tổ chức tài chính.
LỜI
KHUYÊN Nhiều cửa hàng có dịch vụ đổi chi phiếu lấy tiền mặt và chuyển tiền nhanh
ra nước ngoài, nhưng những chỗ này tính thêm lệ phí. Hãy hỏi lại xem ngân
hàng hoặc liên hiệp tín dụng của quý vị có cung cấp những dịch vụ này với
giá rẻ hơn hay không.
48
Sử Dụng Tài Khoản Ngân Hàng
Quý vị có thể rút tiền từ tài khoản ngân hàng bằng cách sử dụng chi phiếu cá
nhân, ATM hoặc thẻ ghi nợ. Hãy đảm bảo rằng chỉ quý vị và người đứng tên
chung tài khoản với quý vị (nếu có) có thể sử dụng tài khoản của quý vị.
Chi Phiếu Cá Nhân: Quý vị sẽ nhận được một sổ chi phiếu cá nhân khi mở tài
khoản dùng séc. Chi phiếu là bản mẫu in sẵn để quý vị điền vào khi chi trả cho
những chi phí nào đó. Thông tin ghi trên chi phiếu báo cho tổ chức tài chính biết
để họ chi trả cho cá nhân hoặc cơ sở kinh doanh mà quý vị đã viết trên tờ chi
phiếu. Giữ những chi phiếu này ở nơi an toàn và hỏi tổ chức tài chính của quý vị
cách mua chi phiếu mới khi quý vị xài hết tập chi phiếu cũ.
Thẻ ATM: Quý vị có thể đề nghị tổ chức tài chính cấp thẻ ATM. Thẻ ATM là
một thẻ nhựa nhỏ kết nối với tài khoản ngân hàng của quý vị. Quý vị có thể sử
dụng thẻ này để rút tiền mặt hoặc gửi tiền vào tài khoản của quý vị tại một ATM.
Thường thì quý vị không phải trả lệ phí khi sử dụng ATM của tổ chức tài chính
của mình. Quý vị hầu như sẽ bị tính phí nếu dùng ATM do tổ chức tài chính khác
sở hữu và vận hành.
Nhân viên tổ chức tài chính sẽ hướng dẫn cách sử dụng thẻ ATM và cho quý
vị một số đặc biệt gọi là PIN (số nhận dạng cá nhân) để sử dụng ATM. Hãy cẩn
thận khi sử dụng ATM. Đừng bao giờ đưa cho ai mã PIN hoặc thẻ ATM vì người
đó có thể dùng nó để lấy tiền từ tài khoản ngân hàng của quý vị.
Thẻ Ghi Nợ: Tổ chức tài chính sẽ cấp cho quý vị một thẻ ghi nợ (debit card) để
sử dụng cho tài khoản dùng chi phiếu. Đôi khi, thẻ ATM cũng có thể được sử
dụng như thẻ ghi nợ. Đừng bao giờ đưa cho ai mã PIN hoặc thẻ ghi nợ vì người
đó có thể dùng nó để lấy tiền từ tài khoản ngân hàng của quý vị. Quý vị có thể
dùng thẻ ghi nợ để trả tiền cho hàng hóa mua tại cửa hàng và tiền sẽ được tự
động lấy ra từ tài khoản viết chi phiếu để trả cho cửa hàng.
Chi Phiếu Của Thủ Quỹ Và Chi Phiếu Đã Chứng Thực: Đây là những chi
phiếu mà tổ chức tài chính tạo ra theo yêu cầu của quý vị. Quý vị gửi một số tiền
vào tổ chức tài chính và họ viết một tờ chi phiếu ngân hàng cho số tiền gửi đó
để trả cho một cá nhân hoặc cơ sở kinh doanh mà quý vị muốn trả tiền. Các tổ
chức tài chính có thể tính phí cho những chi phiếu này. Hãy hỏi tổ chức tài chính
của quý vị về những tùy chọn khác sẵn có cho quý vị.
49
LỜI
KHUYÊN Quản lý tài khoản ngân hàng của quý vị thật cẩn thận để không bị phát sinh
phí thấu chi. Thấu chi sẽ phát sinh khi quý vị không đủ tiền trong tài khoản
để thanh toán hoặc rút tiền. Kiểm tra với tổ chức tài chính của quý vị để tìm
ra các tùy chọn và phí.
Hãy cẩn thận khi cho người khác biết số thẻ tín dụng của mình, nhất là qua điện thoại hoặc Internet. Hãy
đảm bảo rằng quý vị biết rõ và tin tưởng những người hoặc những cơ sở thương mại đã hỏi số thẻ tín dụng
của quý vị.
LỜI
Hãy kiểm tra hoá đơn tính tiền thẻ tín dụng mỗi tháng để chắc chắn tất cả
KHUYÊN
các khoản tiền phải trả là đúng. Nếu quý vị thấy một khoản tiền phải trả
không phải của mình, hãy gọi ngay lập tức cho công ty phát hành thẻ tín
dụng. Thường thì quý vị không phải trả cho những khoản mà quý vị không
mua, miễn là quý vị báo ngay cho công ty phát hành thẻ tín dụng.
Hãy viết danh sách liệt kê số của tất cả tài khoản ngân hàng và thẻ ghi nợ, thẻ
ATM và thẻ tín dụng. Viết cả số điện thoại của những công ty này. Giữ thông tin
này ở nơi an toàn và bảo mật. Nếu bóp bị rơi mất hoặc bị đánh cắp, quý vị có
thể gọi cho những công ty này yêu cầu huỷ tất cả các thẻ này. Điều này sẽ ngăn
chặn người khác sử dụng bất hợp pháp thẻ của mình.
Để tìm hiểu thêm về tài chính cá nhân, vui lòng truy cập www.mymoney.gov.
50
Xếp Loại Tín Dụng Của Quý Vị
Tại Hoa Kỳ, cách thức quý vị sử dụng tín dụng rất quan trọng. Có những tổ chức ấn định “điểm tín dụng”
(credit score) hoặc “xếp loại tín dụng” (credit rating) cho quý vị. Điểm tín dụng hoặc xếp loại tín dụng của quý
vị tuỳ thuộc vào việc quý vị thanh toán hóa đơn như thế nào, có bao nhiêu khoản vay, có bao nhiêu thẻ tín
dụng và một số yếu tố khác. Việc xếp loại tín dụng này rất quan trọng khi quý vị muốn mua nhà, xe hơi hoặc
vay một khoản tiền. Sau đây là một số việc quý vị có thể làm để duy trì xếp loại tín dụng tốt:
●● Thanh toán hoá đơn đúng hẹn.
●● Giữ cho số tìền vay trong thẻ tín dụng ở mức thấp, và trả ít nhất ở mức tối thiểu hàng tháng.
Theo luật liên bang, quý vị có quyền lấy một bản báo cáo tín dụng miễn phí mỗi năm một lần. Nếu quý vị
muốn xin một bản báo cáo tín dụng của mình, gọi số 1-877-322-8228 hoặc truy cập trang web
www.annualcreditreport.com.
Đóng Thuế
Thuế là số tiền mà mọi người đóng cho chính quyền liên bang, tiểu bang và địa
phương. Thuế trả cho những dịch vụ được chính phủ cung cấp. Có nhiều loại
thuế khác nhau, như là thuế thu nhập, thuế bán hàng và thuế bất động sản.
Thuế Thu Nhập: Thuế thu nhập được nộp cho chính quyền liên bang, hầu hết
các chính quyền tiểu bang và một số chính quyền địa phương. Thu nhập chịu
thuế là số tiền mà quý vị kiếm được từ tiền lương, tiền do làm nghề tự do mà có,
tiền tip và tiền bán bất động sản. Hầu hết mọi người đóng thuế thu nhập
bằng cách trừ từ lương của họ. Số tiền thuế thu nhập quý vị phải đóng
tùy thuộc vào số tiền quý vị kiếm được. Những người làm ra ít tiền
được đóng thuế thu nhập ở mức thấp hơn. Bất cứ ai thường trú tại
Hoa Kỳ và có thu nhập, và đáp ứng một số yêu cầu nhất định, đều
phải khai thuế và trả bất cứ số tiền thuế nào mà họ nợ.
51
Thuế An Sinh Xã Hội Và Thuế Chăm Sóc Y Tế (Medicare): Những khoản thuế
liên bang này cũng được trừ từ chi phiếu trả lương của quý vị. Chương trình
An Sinh Xã Hội trợ cấp cho một số người lao động đã nghỉ hưu và gia đình của
họ; một số người lao động bị khuyết tật và gia đình họ; và một số thân nhân của
người lao động đã qua đời. Thuế chăm sóc y tế trả cho những dịch vụ y tế cho
hầu hết những người trên 65 tuổi. Trong phần lớn các trường hợp, quý vị phải
làm việc tổng cộng 10 năm (hoặc 40 quý) cuộc đời để
được hưởng trợ cấp An Sinh Xã Hội dành cho người
về hưu và trợ cấp Medicare. Quý vị có thể làm việc
chưa đủ 10 năm mà vẫn được nhận tiền trợ cấp bệnh
tật hoặc gia đình của quý vị vẫn nhận được tiền tuất
sau khi quý vị qua đời căn cứ vào lương của quý vị.
Thuế Bất Động Sản: Thuế bất động sản là loại thuế địa phương và tiểu bang
thu trên nhà và/hoặc đất của quý vị. Trong hầu hết các vùng, thuế bất động sản
giúp tài trợ cho những trường học công lập địa phương và những dịch vụ khác.
52
Trung Tâm Hỗ Trợ Người Đóng Thuế có văn phòng trong các cộng đồng khắp
Hoa Kỳ. Để tìm Trung Tâm Hỗ Trợ Người Đóng Thuế ở nơi quý vị sống, vui lòng
truy cập trang web www.irs.gov/localcontacts/index.html. Để nhận trợ giúp
bằng điện thoại, hãy gọi IRS theo số 1-800-829-1040 hoặc 1-800-829-4059
(dành cho người khiếm thính). Để biết danh sách tín dụng thuế hiện tại, vui lòng
truy cập www.benefits.gov.
53
●● Xé vụn những giấy tờ hoặc mẫu đơn có thông tin cá nhân trước khi bỏ vào
thùng rác.
●● Chọn mật khẩu riêng cho từng tài khoản. Không dùng chung mật khẩu vì nó
có thể khiến thông tin cá nhân của quý vị gặp rủi ro.
Để tự bảo vệ mình khỏi bị giả danh, quý vị hãy gọi Đường Dây Nóng về Tội Giả
Danh của Ủy Ban Thương Mại Liên Bang theo số 1-877-438-4338 hoặc truy cập
www.consumer.ftc.gov/features/feature-0014-identity-theft.
Xin lưu ý rằng lừa đảo qua điện thoại nhằm vào các cá nhân, bao gồm cả người
nhập cư. Kẻ lừa đảo có thể gọi cho quý vị và đòi tiền hay đe dọa quý vị. Chúng
chắc chắn sẽ có một số thông tin về quý vị và số điện thoại của chúng có thể
trông giống như của một văn phòng. Các cơ quan chính phủ sẽ không bao giờ
gọi cho quý vị để đòi tiền hay đe dọa quý vị. Nếu quý vị nhận được cuộc
gọi như vậy, hãy gác máy và gọi số điện thoại chính thức của doanh
nghiệp hoặc cơ quan chính phủ để kiểm tra xem nó có phải là lừa
đảo hay không.
Để tránh bị lừa đảo, sau đây là một số điều quan trọng cần
nhớ:
●● Nếu quý vị nhận được email hoặc thông báo tự động xuất
hiện trên màn hình máy tính yêu cầu cung cấp thông tin cá
nhân hoặc tài chính, đừng trả lời.
●● Đừng đưa số tài khoản hoặc mật khẩu qua điện thoại trừ
khi quý vị gọi tới công ty mà quý vị biết là uy tín. Nếu quý vị
có thắc mắc về một công ty, hãy kiểm tra với văn phòng bảo vệ
người tiêu dùng địa phương hoặc Tổ Chức Kinh Doanh Đáng Tin
Cậy (Better Business Bureau).
●● Kiểm tra sao kê thẻ tín dụng và tài khoản ngân hàng ngay khi quý vị nhận
được chúng để tìm các chi phí bất hợp pháp.
54
●● Nếu quý vị có máy tính, hãy dùng phần mềm diệt virus và phần mềm chống
gián điệp cũng như tường lửa. Cập nhật chúng thường xuyên.
●● Cẩn trọng khi mở tài liệu đính kèm hoặc tải về tệp tin từ các email. Nếu quý vị
không biết ai gửi tin nhắn cho mình thì đừng mở (các) tài liệu đính kèm hoặc
tải về tệp tin từ các email.
●● Nếu quý vị nghi ngờ một email hoặc trang web là lừa đảo thì hãy báo cáo
thông tin này tới ngân hàng, công ty hoặc cơ quan chính phủ thực sự.
Nếu quý vị tin rằng mình đã bị lừa đảo, quý vị có thể nộp hồ sơ khiếu nại qua
trang web của FTC tại www.ftccomplaintassistant.gov. Để tìm hiểu thêm về
cách tránh bị lừa đảo trực tuyến và giải quyết các tin nhắn rác lừa dối, vui lòng
truy cập www.onguardonline.gov.
55
56
Hiểu về Giáo Dục và Chăm Sóc
Y Tế
Giáo dục có thể kết nối quý vị và gia đình quý vị với cộng đồng. Phần này mô tả các trường học tại Mỹ
cho trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Phần này cũng thảo luận các hệ thống chăm sóc y tế và cung
cấp các nguồn lực để quý vị và gia đình có thể nắm rõ.
57
57
Giáo Dục Tại Hoa Kỳ
Để đảm bảo mỗi đứa trẻ đều được chuẩn bị để thành công, nước Mỹ có nền
giáo dục công lập miễn phí từ mầm non đến hết lớp 12 cho tất cả học sinh tại
Mỹ. Một số cộng đồng cũng tạo cơ hội cho trẻ em 3 tuổi học mẫu giáo. Phần này
sẽ giúp quý vị biết cách ghi danh nhập học cho con mình, cách vận hành của
các trường học tại Mỹ, và cách giúp trẻ học.
Phần lớn những trường học công lập ở nước Mỹ là đồng giáo dục
(co-educational). Đồng giáo dục nghĩa là học sinh nam và học sinh nữ cùng
học một lớp, tuy nhiên, có một số trường chỉ cho ghi danh học cho một giới:
nam hoặc nữ. Hầu hết các trường thuộc về một học khu, trong đó bao gồm các
trường khác nhau cho trẻ thuộc các độ tuổi khác nhau. Các độ tuổi của học sinh
ở mỗi trường có thể khác nhau giữa các cộng đồng.
Quý vị có thể gửi con mình đến trường công lập hoặc
trường tư thục. Những trường công lập thì miễn phí
và không giảng dạy về tôn giáo. Tiểu bang quyết định
con quý vị học gì ở trường công lập, nhưng học khu địa
phương, hiệu trưởng, giáo viên địa phương và phụ huynh
quyết định phương pháp giảng dạy. Các trường đặc cách là
loại hình trường công lập đặc biệt, vận hành độc lập với học khu địa
phương. Thuế tiểu bang và địa phương, cũng như thuế liên bang chi trả cho các
trường công.
58
Các trường tư thục là lựa chọn khác dành cho quý vị để giáo dục con cái. Các
trường tư thực được các nhóm không trực thuộc chính phủ sở hữu và điều
hành, bao gồm các nhóm tôn giáo và phi tôn giáo. Nhìn chung, học sinh phải trả
một khoản lệ phí (gọi là “học phí” (tuition)) để học tại trường tư thục. Trong một
số trường hợp, các trường tư thục hỗ trợ tài chính cho những học sinh không
thể trả học phí. Trong các trường hợp còn lại, quỹ công có thể có sẵn dưới hình
thức phiếu trả tiền cho học sinh để học tại trường tư thục. Một số trường tư
thục nam nữ học chung, trong khi một số trường khác chỉ dành cho nam sinh
hoặc nữ sinh. Một số bang đề ra yêu cầu xin cấp phép hoặc đăng ký đối với các
trường tư thục, và nhiều trường tư thục có thể chọn để được chứng thực bởi
một hiệp hội chứng thực. Để hiểu rõ hơn về các trường tư thục, hãy liên hệ với
sở giáo dục ở tiểu bang quý vị.
Giáo dục con tại nhà là một phương án khác. Phương án này gọi là trường học
tại gia (home-schooling). Các yêu cầu về trường học tại gia khác nhau giữa các
tiểu bang. Phụ huynh quan tâm đến giáo dục tại gia nên liên hệ với sở giáo dục
tiểu bang để biết thêm thông tin.
Phần lớn trẻ em tại Mỹ học tại trường công lập khoảng 13 năm, từ cấp mầm
non đến hết lớp 12. Ở phần lớn các trường, con quý vị sẽ được xếp lớp (gọi là
“grade”) căn cứ vào độ tuổi và trình độ học vấn trước đó. Đôi khi, trường học có
thể cho con quý vị làm bài thi để quyết định cháu nên học lớp nào.
59
Một số thắc mắc mà phụ huynh thường hỏi về trường học công lập bao gồm:
60
Nếu con tôi bị khuyết tật thì sao?
Tất cả các học sinh tại Mỹ có quyền được nhận nền giáo dục công lập miễn phí,
cho dù chúng bị khuyết tật. Nếu con quý vị bị khuyết tật, bé có thể nhận được
giáo dục đặc biệt và miễn phí cũng như các dịch vụ liên quan. Con quý vị sẽ
được xếp vào một lớp học bình thường nếu phù hợp với nhu cầu của bé. Đôi
khi, con quý vị có thể cần giáo dục đặc biệt hoặc các dịch vụ liên quan ngoài giờ
học chính quy. Quý vị có thể tham gia khi nhân viên trường học đưa ra các quyết
định mang tính cá nhân về cách giáo dục tốt nhất cho con quý vị. Trường chịu
trách nhiệm liên hệ với quý vị về các quyết định này bằng ngôn ngữ mà quý vị có
thể hiểu được. Để biết thêm thông tin về cách truy cập các dịch vụ và các nguồn
lực khác, vui lòng truy cập http://idea.ed.gov.
Con tôi chưa đi học trước khi đến Hoa Kỳ. Cháu có thể theo học
ở trường công lập miễn phí bao lâu?
Ở phần lớn các tiểu bang, học sinh có thể học ở các trường công miễn phí cho
tới khi chúng tốt nghiệp phổ thông trung học hoặc đến mức tuổi tối đa, thường
là 21 tuổi. Nếu học sinh dưới 22 tuổi, chúng có thể đăng ký nhập học phổ thông
trung học và theo đuổi bằng tốt nghiệp phổ thông chính quy. Nếu học sinh chưa
tốt nghiệp bậc phổ thông trung học trước khi 22 tuổi, học sinh đó có thể đăng ký
học các lớp Đệ Nhị Cấp Của Người Lớn (ASE). Các lớp ASE giúp chuẩn bị cho
học sinh đạt được bằng tương đương với bằng tốt nghiệp phổ thông trung học
(chẳng hạn như Bằng Phát Triển Giáo Dục Tổng Quan [GED]) thay vì bằng tốt
nghiệp phổ thông trung học chính quy. Hãy liên hệ với học khu địa phương hoặc
sở giáo dục tiểu bang, hoặc tìm kiếm trực tuyến để tìm hiểu các lớp GED hoặc
lớp tương đương phổ thông trung học ở đâu.
61
Chương Trình Bữa Ăn Tại Trường Của Liên Bang
Để cải thiện việc học tập, chính phủ Mỹ cung cấp những bữa ăn dinh dưỡng với giá thấp hoặc miễn phí
cho hơn 26 triệu trẻ em mỗi ngày học tại trường. Trường học sẽ căn cứ vào thu nhập và số người trong gia
đình để xác định xem con quý vị có hội đủ tiêu chuẩn hưởng Chương Trình Ăn Sáng Trong Trường (School
Breakfast Program) và Chương Trình Quốc Gia Ăn Trưa Trong Trường (National School Lunch Program)
hay không. Chương Trình Sữa Đặc Biệt (Special Milk Program) cung cấp sữa cho trẻ em không tham gia vào
những chương trình bữa ăn trong trường của liên bang. Để biết thêm thông tin chi tiết về các chương trình
này hãy xem trang web của Bộ Nông Nghiệp Hoa Kỳ (U.S. Department of Agriculture) tại địa chỉ
www.fns.usda.gov/cnd.
62
Việc học của con tôi được đánh giá như thế nào?
Giáo viên sẽ cho điểm (còn gọi là “grade”) dựa vào thành tích học tập của con
quý vị trong suốt năm học. Điểm số thường được căn cứ vào bài tập về nhà,
bài trên lớp, kiểm tra, điểm danh và hành vi ứng xử trên lớp. Con quý vị sẽ nhận
được một thành tích biểu vài lần trong năm. Một số trường sẽ gửi thành tích
biểu của con quý vị trực tiếp cho quý vị. Thành tích biểu này cho quý vị biết kết
quả học tập của con mình ở mỗi môn học. Các trường học có thể dùng những
phương pháp chấm điểm khác nhau. Một số trường dùng chữ cái để làm thang
điểm, chữ A và A+ là học xuất sắc, chữ D và chữ F là học kém hoặc không đạt.
Còn những trường khác có thể tổng kết thành tích của con quý vị với những từ
như “xuất sắc”, “tốt”, hoặc “cần cố gắng hơn”. Ở nhiều lớp, học sinh cũng phải
làm các bài kiểm tra tiêu chuẩn mà các trường tiến hành để đánh giá học sinh.
Hãy hỏi nhân viên trường học xem học sinh trong trường của bé được xếp hạng
và đánh giá như thế nào.
Tôi phải làm thế nào để có thể gặp giáo viên của con tôi?
Hầu hết các trường học thường có những cuộc họp phụ huynh định
kỳ để quý vị gặp giáo viên của con mình. Quý vị cũng có thể xin hẹn
gặp mặt và thảo luận với giáo viên hay giám thị của trường để xem
bé học tập như thế nào. Nếu quý vị không nói hoặc hiểu được tiếng
Anh, học khu sẽ cung cấp phiên dịch viên có trình độ cho các cuộc
gặp như thế. Học khu cũng cần cung cấp cho quý vị thông tin về các
vấn đề khác ở trường bằng ngôn ngữ mà quý vị hiểu được.
63
Quý Vị Có Thể Làm Gì
Hầu hết các trường công lập và tư thục đều có Hội Phụ Huynh và Giáo Viên (Parent Teacher Association hay
PTA) hoặc Tổ Chức Phụ Huynh và Giáo Viên (Parent Teacher Organization hay PTO) mà quý vị có thể tham
gia. Những nhóm này giúp cho phụ huynh tìm hiểu về những chương trình sinh hoạt ở trường và làm sao
để tham gia vào các hoạt động này. Ở hầu hết các trường, bất cứ ai cũng có thể tham gia, kể cả ông bà nội
ngoại của học sinh. Hội PTA hay tổ chức PTO cũng hỗ trợ các trường bằng cách tài trợ cho những hoạt động
đặc biệt và có các tình nguyện viên trợ giúp trong lớp học.
Quý vị cũng có thể tham gia ngay cả khi quý vị không nói hoặc hiểu được tiếng Anh. Nhiều trường học có
những bản thông tin đặc biệt dành cho phụ huynh có vốn tiếng Anh giới hạn. Hãy cho trường biết là quý vị
cần các dịch vụ phiên dịch để có thể tham gia. Hãy gọi điện hoặc đến văn phòng trường của con quý vị để
biết thời khóa biểu họp của hội PTA hay tổ chức PTO và cách tham gia. Quý vị cũng có thể thảo luận với giáo
viên của con mình và hỏi liệu có cách nào để quý vị có thể làm tình nguyện hoặc tham gia.
Học sinh có thể bị đình chỉ học tập hoặc bị đuổi học nếu chúng có hành vi tồi tệ
và thường xuyên vi phạm nội qui của trường. Con của quý vị sẽ không được
đi học trường đó nữa nếu bị đuổi học. Quý vị cần phải đến gặp nhân viên của
trường học để tìm hiểu xem làm cách nào để đưa con em trở lại trường.
64
Giáo Dục Đại Học: Các Trường
Cao Đẳng Và Đại Học
Vị thành niên và người lớn có thể tiếp tục theo học tại những trường cao đẳng
cộng đồng hay kỹ thuật hệ hai năm, cao đẳng hệ bốn năm, hoặc đại học sau
khi đã học xong phổ thông trung học. Những chương trình học này được gọi là
chương trình giáo dục sau trung học (postsecondary
institutions) hay chương trình giáo dục đại học
(institutions of higher education). Thông thường, bốn
năm đầu của giáo dục sau phổ thông được gọi là
giáo dục đại học, và việc học lên sau khi có bằng cử
nhân được gọi là học cao học. Có nhiều trường công
lập cũng như tư thục có chương trình giáo dục đại
học. Nhìn chung, các trường cao đẳng và đại học
công lập có thể ít tốn kém hơn so với các trường tư
thục, nhất là đối với những người thường trú ở cùng
tiểu bang với trường. Thanh thiếu niên cũng có thể
chọn các trường dạy về một nghề nào đó, chẳng hạn
như sửa máy tính hay làm trợ lý chăm sóc y tế.
Sinh viên trong chương trình giáo dục đại học chọn
ngành học đặc biệt để học chuyên sâu (được gọi là chuyên ngành (major)).
Chọn chuyên ngành giúp sinh viên chuẩn bị kiếm việc làm hoặc học tiếp các
chương trình cao hơn trong lĩnh vực này.
Bằng Đại Học Đại Cương Đại Học Cộng Đồng Hai năm
Cử Nhân Cao đẳng hoặc Đại học bốn năm Bốn năm
65
Giáo dục tại trường cao đẳng hoặc đại học có thể đắt, nhưng có các chương
trình giúp quý vị trả chi phí giáo dục này. Hầu hết sinh viên vay tiền hoặc xin
học bổng hay xin tài trợ để giúp trả cho chi phí học tập. Một số trường hỗ trợ tài
chính gọi là học bổng. Quý vị có thể tới văn phòng hỗ trợ tài chính của trường
mình để tìm hiểu thêm về các học bổng. Các học bổng và tài trợ nhất định
được giới hạn chỉ dành cho công dân Hoa Kỳ, người mang quốc tịch Hoa Kỳ,
các thường trú nhân, hoặc các công dân không mang quốc tịch Hoa Kỳ đủ tiêu
chuẩn. Chính phủ Mỹ cũng trợ giúp tài chính cho sinh viên. Để tìm hiểu thêm về
hỗ trợ tài chính, xem phần bên dưới hoặc truy cập www.StudentAid.gov.
Quỹ Tài Trợ Liên Bang cho Sinh Viên Đại Học
Chính phủ Mỹ cung cấp trợ giúp tài chính để giúp sinh viên thanh toán các chi
phí giáo dục của mình ở một trường cao đẳng, trường kỹ thuật, trường nghề,
hoặc trường học sau đại học đủ tiêu chuẩn. Hỗ trợ tài chính liên bang bao trả
các chi phí như học phí, tiền phòng, tiền ăn, sách vở và đi lại. Nhìn chung, sinh
viên đủ tiêu chuẩn có được hỗ trợ này dựa trên nhu cầu tài chính, chứ không
phải điểm số của họ. Có ba loại hỗ trợ liên bang:
●● Tiền trợ cấp: là tiền quý vị không phải hoàn trả.
●● Tiền vừa học vừa làm (Work study): là tiền mà quý vị kiếm được bằng việc
vừa học vừa làm.
●● Tiền vay: tiền quý vị mượn bây giờ nhưng phải hoàn trả sau này kèm theo lãi
suất.
Để biết thêm thông tin về các chương trình trợ giúp tài chính liên bang, hãy gọi
1-800-433-3243 hoặc truy cập trang web của Bộ Giáo Dục Hoa Kỳ tại địa chỉ
www.StudentAid.ed.gov/resources. Có cả thông tin bằng tiếng Tây Ban Nha.
66
Giáo Dục Dành Cho Người Lớn
Việc học không nhất thiết phải kết thúc khi quý vị trở thành người lớn. Ở nước
Mỹ, mọi người được khuyến khích để trở thành “người học suốt đời”. Nếu quý vị
từ 16 tuổi trở lên và chưa học xong phổ thông trung học, quý vị có thể ghi danh
vào lớp Đệ Nhị Cấp Của Người Lớn (ASE). Những lớp này chuẩn bị cho quý
vị lấy được bằng Phát Triển Giáo Dục Tổng Quát GED (General Educational
Development).
Bằng GED tương đương với bằng tốt nghiệp phổ thông trung học, mặc dù một
số tiểu bang có thể yêu cầu quý vị làm một bài kiểm tra khác tương tự GED hoặc
đáp ứng được các yêu cầu để lấy được bằng tương đương bằng tốt nghiệp phổ
thông trung học. Bằng tương đương bằng tốt nghiệp phổ thông trung học (chẳng
hạn như GED) cho thấy quý vị đã học kiến thức và kỹ năng học thuật cấp phổ
thông trung học. Để lấy bằng GED, quý vị phải thi đậu bốn môn khác nhau: tư
duy ngôn ngữ (đọc và viết), xã hội học, khoa học và tư duy toán học. Phần lớn
các nhà tuyển dụng tại Hoa Kỳ xem chứng nhận GED tương đương với bằng tốt
nghiệp trung học phổ thông. Trong nhiều vùng, những lớp học chuẩn bị cho kỳ thi
GED được tổ chức miễn phí hoặc với giá thấp. Tìm kiếm trên mạng Internet để
hiểu về GED và các khóa học giáo dục khác dành cho người lớn, hoặc hãy gọi
cho học khu địa phương để biết thêm thông tin.
67
Học Tiếng Anh
Có nhiều nơi tổ chức lớp học nói, đọc và viết tiếng Anh. Nhiều trẻ em và người
lớn ghi danh học Tiếng Anh như là Ngôn Ngữ Thứ Hai ESL (English as a Second
Language). Những lớp học này giúp những người không biết tiếng Anh học ngôn
ngữ này. Những lớp học này còn được gọi là Lớp Tiếng Anh cho Người Nói Thứ
Tiếng Khác ESOL (English for Speakers of Other Languages) hoặc những lớp
dạy đọc viết tiếng Anh.
Trẻ em không biết tiếng Anh sẽ học môn này trong trường. Các trường học công
lập Mỹ có những chương trình trợ giúp và giảng dạy cho tất cả những học sinh
cần học tiếng Anh.
Người lớn không hiểu tiếng Anh có thể ghi danh học lớp ESL của những trường
công cho người lớn và giáo dục cộng đồng hoặc trường ngôn ngữ tư nhân.
Trường của con quý vị có thể cung cấp các dịch vụ dạy đọc viết cho gia đình,
dành cho phụ huynh, và đào tạo cho các phụ huynh không nói tiếng Anh. Hãy
liên hệ với trường của con quý vị để tìm hiểu liệu trường có cung cấp các
chương trình như thế hay không.
Các chương trình ở trường công cho người lớn và giáo dục cộng đồng thường
được tổ chức trong cộng đồng địa phương bởi các học khu và đại học cộng
đồng. Những chương trình này có những khoá học ESL có tình nguyện viên địa
phương dạy kèm. Những chương trình này thường miễn phí, hoặc quý vị phải
trả một khoản học phí nhỏ. Thời gian học có thể ban ngày hoặc ban đêm. Hãy
gọi cho đại học cộng đồng địa phương hoặc văn phòng học khu để tìm những
lớp học ESL mà họ cung cấp.
Hầu hết những thành phố lớn đều có những trường ngôn ngữ tư nhân có
lớp học ESL ban ngày hoặc ban đêm. Học phí của các lớp ngôn ngữ tư nhân
thường dựa trên số giờ dạy, và nhìn chung sẽ đắt hơn các lớp công lập. Quý vị
có thể tìm kiếm trên mạng Internet các trường ngôn ngữ tư nhân trong khu vực
mình sinh sống.
Một số tổ chức cộng đồng, thư viện, và những nhóm tôn giáo cũng có những
lớp học ESL miễn phí hoặc giá thấp. Hãy tìm hiểu trong thư viện công cộng địa
phương, cơ quan dịch vụ xã hội, nhà thờ hoặc chùa. Nhân viên tra cứu của thư
viện địa phương cũng có thể cho quý vị biết về những chương trình ESL và giúp
quý vị tìm sách, băng video, đĩa CD và phần mềm máy tính trong thư viện.
Để tìm chương trình ESL gần nhất, vui lòng truy cập trang web
www.literacydirectory.org. Quý vị cũng có thể học trực tuyến bằng cách truy
cập trang web www.usalearns.org.
68
Goị 211 Để Biết Thông Tin Về Những Dịch Vụ Xã Hội
Hiện nay tại nhiều tiểu bang quý vị có thể gọi 211 để được trợ giúp tìm kiếm những dịch vụ mà quý vị cần.
Hãy gọi 211 để hỏi nơi quý vị có thể ghi danh học những lớp ESL gần nơi quý vị ở. Quý vị cũng có thể gọi
211 nếu cần trợ giúp tìm thực phẩm, nhà ở, hoặc những dịch vụ xã hội khác. Một số tiểu bang và hạt vẫn
chưa có dịch vụ 211. Để biết liệu dịch vụ 211 có ở khu vực quý vị ở hay không, vui lòng truy cập trang web
www.211.org.
Chăm Sóc Y Tế
Nhìn chung, mọi người ở Hoa Kỳ chi trả dịch vụ chăm sóc y tế của mình trực
tiếp hoặc thông qua bảo hiểm. Chăm sóc ý tế tốn kém, vì vậy làm việc cho các
nhà tuyển dụng trả bảo hiểm y tế hoặc mua bảo hiểm y tế cho quý vị là một việc
có lợi. Quý vị và gia đình có bảo hiểm y tế càng sớm càng tốt là điều quan trọng.
Các nhà tuyển dụng trả bảo hiểm y tế như là một khoản trợ cấp cho nhân viên.
Một số nhà tuyển dụng chi trả tất cả chi phí bảo hiểm y tế hàng tháng
cho quý vị trong khi một số khác chỉ chi trả một phần chi phí này.
Phí bảo hiểm hàng tháng này được gọi là tiền đóng bảo hiểm
(premium). Quý vị có thể cần phải trả một phần của tiền
đóng bảo hiểm. Thông thường nhà tuyển dụng sẽ khấu
trừ phần đóng bảo hiểm của nhân viên vào séc trả
lương cho quý vị. Một số nhà tuyển dụng cũng sẽ cho
phép quý vị mua bảo hiểm cho gia đình. Quý vị có thể
phải trả nhiều hơn cho phí bảo hiểm này.
Nếu quý vị không có bảo hiểm y tế, một số bác sĩ sẽ yêu cầu quý
vị trả toàn bộ chi phí chăm sóc y tế của quý vị. Quý vị có thể nhận hỗ
trợ chăm sóc y tế tiểu bang hoặc liên bang. Các tiểu bang cung cấp hình thức
hỗ trợ cho trẻ em thuộc gia đình có thu nhập thấp, phụ nữ mang thai và người
khuyết tật. Một số tiểu bang có các chương trình hỗ trợ do tiểu bang trợ cấp.
69
Nếu cần chăm sóc y tế khẩn cấp, quý vị có thể đến phòng cấp cứu của bệnh
viện gần nhất để được điều trị. Theo luật liên bang, các khoa cấp cứu của hầu
hết các bệnh viện phải điều trị cho các cá nhân trong tình trạng nguy kịch kể cả
khi người đó không có khả năng chi trả, tuy nhiên, các nhà cung cấp dịch vụ
chăm sóc y tế có thể lên hóa đơn cho các dịch vụ y tế đã cung cấp.
Khi quyết định về sức khỏe của mình, điều quan trọng là quý vị phải biết tham
khảo ở đâu thông tin mới nhất, đáng tin cậy nhất. Để biết thêm nhiều nguồn
thông tin về các chủ đề liên quan tới y tế, vui lòng truy cập trang web
www.healthfinder.gov.
Bộ Y Tế Và Dịch Vụ Nhân Sinh Hoa Kỳ trợ cấp cho các cơ sở chăm sóc y tế ở nhiều địa điểm trên khắp cả
nước, cung cấp các dịch vụ chăm sóc y tế cơ bản cho người nhập cư. Để tìm bác sĩ gần quý vị, vui lòng truy
cập trang web http://findahealthcenter.hrsa.gov.
70
Các Chương Trình Y Tế Liên Bang Và Tiểu Bang
Medicare: Medicare là một chương trình bảo hiểm y tế dành cho những người
từ 65 tuổi trở lên, dưới 65 tuổi nhưng bị khuyết tật, hoặc mắc bệnh thận giai
đoạn cuối. Medicare chi trả cho các dịch vụ chăm sóc nhất định và cơ bản
nếu quý vị bị ốm hoặc bị thương. Để biết thêm thông tin về cách ghi danh
vào chương trình Medicare, vui lòng truy cập trang web www.medicare.gov/
MedicareEligibility/home.asp.
Chương trình Medicare gồm một số phần, bao gồm Phần A, Phần CE
INSURAN
HEALTH
B, và Phần D. MEDICA
RE
-4227)
-800-633
ICARE (1
1-800-MED
Phần A là bảo hiểm bệnh viện giúp bao trả dịch vụ y tế nội trú
SAMPLE
●●
ARY
BENEFICI
NAME OF
trong bệnh viện, các cơ sở hộ lý có chuyên môn, bệnh viện dành E
JOHNCLDAIOM NUMBER SEX
RE MALE DATE
cho người hấp hối, và chăm sóc y tế tại gia. Hầu hết mọi người
MEDICA
0 0 -A
0 0 -0 0 -0 0
IVE
0 -2007
EFFECT
TITLED TO
A R T A ) 01-01 007
không trả tiền đóng bảo hiểm Phần A bởi họ đã trả thuế Medicare IS EN
P ITA L (P 0 1-01-2
HOS T B)
L (PAR E
khi làm việc. Nếu quý vị không đủ tiêu chuẩn để được miễn đóng MEDICA JOHN DO
SIGN
phí bảo hiểm cho Phần A, quý vị có thể mua Phần A nếu đáp ứng HERE
Thường trú nhân có thể được hưởng Medicare Phần A, Phần B và phần D nếu
họ hội đủ một số điều kiện nhất định. Các thường trú nhân 65 tuổi trở lên tự
động được ghi danh vào chương trình Medicare Phần A khi họ bắt đầu hưởng
trợ cấp nghỉ hưu An Sinh Xã Hội. Nếu quý vị chưa đủ 65 tuổi nhưng hội đủ điều
kiện vì những lý do khác, hãy gọi cho văn phòng An Sinh Xã Hội gần quý vị để
biết thông tin về ghi danh. Nhìn chung, quý vị phải làm việc tại Hoa Kỳ 10 năm
(hoặc 40 quý) để nhận được trợ cấp Medicare Phần A mà không phải trả tiền
đóng bảo hiểm. Để biết thêm thông tin về Medicare và để tải Medicare & You–
sổ tay hướng dẫn chính thức Medicare của chính phủ Hoa Kỳ – hãy vào trang
web www.medicare.gov. Có cả thông tin bằng tiếng Tây Ban Nha.
Medicaid: Medicaid là một chương trình đồng tài trợ của cả liên bang và tiểu
bang dành cho những người thu nhập thấp. Mỗi tiểu bang đặt ra những hướng
dẫn riêng về chương trình Medicaid. Medicaid trả cho những dịch vụ y tế nhất
định, như là thăm khám bác sĩ, thuốc kê toa và nằm viện. Những thường trú
nhân đã nhập cư vào nước Hoa Kỳ trước ngày 22 tháng 8 năm 1996 có thể
71
nhận được Medicaid nếu họ hội đủ điều kiện. Phần lớn các thường trú nhân đã
nhập cư vào nước Mỹ từ hoặc sau ngày 22 tháng 8 năm 1996 có thể nhận được
các trợ cấp Medicaid nếu họ đã sống ở Mỹ 5 năm hoặc lâu hơn và hội đủ điều
kiện. Để biết thêm thông tin về các dịch vụ Medicaid tại tiểu bang của quý vị, vui
lòng truy cập trang web www.medicaid.gov.
72
Các Dịch Vụ Trợ Giúp Nạn Nhân của Nạn Bạo
Hành Trong Gia Đình
Những người nhập cư và con của họ, nếu là nạn nhân của nạn bạo hành trong
gia đình, có thể hội đủ điều kiện để nhận những khoản trợ cấp và dịch vụ liên
bang, ví dụ như nơi tạm trú dành cho phụ nữ bị ngược đãi hoặc SNAP. Để biết
thêm thông tin về các dịch vụ này, vui lòng truy cập trang web
www.womenshealth.gov/violence-against-women.
73
74
Bảo Đảm An Toàn Cho Nơi Ở Và
Gia Đình
Những trường hợp khẩn cấp là những trường hợp ngoài dự liệu, có thể gây thiệt hại về người và tài sản. Các
trường hợp khẩn cấp có thể xảy ra cho bất cứ ai ở bất cứ thời điểm nào. Phần này cho quý vị biết cách quý vị
có thể chuẩn bị cho các trường hợp khẩn cấp và cách để được giúp đỡ khi xảy ra trường hợp khẩn cấp.
75
75
Hãy Sẵn Sàng
Chuẩn bị cho các trường hợp khẩn cấp trước khi chúng xảy ra. Để biết thông tin
về cách chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp, vui lòng truy cập trang web
www.ready.gov. Trang web toàn diện này cung cấp thông tin về cách chuẩn bị
sẵn sàng cho trường hợp khẩn cấp để quý vị có thể bảo đảm an toàn cho nơi ở
và gia đình.
76
●● Hãy hỏi trường học của con cái mình để biết về kế hoạch đối phó của trường
trong trường hợp khẩn cấp. Hãy chắc chắn là con quý vị biết phải làm gì trong
trường hợp khẩn cấp và nơi quý vị có thể gặp con mình. Con quý vị nên biết
số điện thoại và địa chỉ của quý vị.
Nhiều khu phố có Đội Dân Phố, hướng dẫn người dân cách giúp bản thân họ
bằng cách nhận dạng và báo cáo hành động đáng ngờ ở khu phố của mình. Nếu
khu vực của quý vị có Đội Dân Phố, quý vị có thể tình nguyện tham gia. Nếu quý vị muốn tổ chức Đội Dân Phố,
hãy gọi cho cơ quan cảnh sát địa phương. Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang web www.nnw.org.
Khi giúp cho những người khác được an toàn, quý vị cũng đã giúp cho cộng đồng và cả đất nước. Quý vị có
thể tham gia nhiều hơn vào cộng đồng thông qua Hội Đồng Cư Dân (Citizen Corps Council). Vui lòng truy cập
trang web www.citizencorps.gov để biết thêm thông tin.
Sơ Cứu
Học cách giúp đỡ trong trường hợp khẩn cấp, ví dụ như khi có người bị chảy máu
hoặc nghẹt thở. Việc này được gọi là sơ cứu (first aid). Quý vị có thể theo học
những lớp huấn luyện phương pháp sơ cứu tại Hội Chữ Thập Đỏ (Red Cross) tại
địa phương. Gọi cho văn phòng Hội Chữ Thập Đỏ địa phương hoặc Hội Đồng An
Toàn Quốc Gia (National Safety Council) để hỏi về những lớp học trong vùng. Để
biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang web www.redcross.org hoặc
www.nsc.org/learn/Safety-Training/Pages/first-aid-training.aspx.
Hãy để sẵn những túi sơ cứu ở nhà, ở nơi làm việc và trong xe hơi của quý vị.
Túi sơ cứu có những dụng cụ quý vị cần có để trị các loại vết thương nhỏ hoặc
chứng đau nhức, như là băng, gạc khử trùng, thuốc, bịch nước đá, và bao tay.
Quý vị có thể mua một túi sơ cứu tốt ở nhà thuốc địa phương.
Nếu có người uống nhầm một chất độc, hãy gọi cho Trung Tâm Kiểm Độc
(Poison Control Center) ngay lập tức theo số 1-800-222-1222. Quý vị có thể
được trợ giúp 24 giờ một ngày, bảy ngày một tuần. Khi gọi vào, nên có sẵn tên
chất độc uống nhầm cho tổng đài biết. Nếu quý vị không nói được tiếng Anh, hãy
nói cho tổng đài để họ kiếm thông dịch viên cho quý vị. Tất cả những cuộc gọi
đến Trung Tâm Kiểm Độc đều được giữ kín đáo và miễn phí.
77
Luôn Nắm Rõ Thông Tin
Bộ An Ninh Nội Địa (DHS) công nhận tất cả mọi người đều phải chia sẻ trách
nhiệm về an ninh quốc gia và nên nhận thức được rủi ro tấn công khủng bố ngày
càng tăng cao ở Mỹ. DHS có một hệ thống giúp người dân hiểu rủi ro tấn công
khủng bố hoặc bất cứ mối đe dọa nào khác cho an ninh quốc gia. Hệ thống này
được gọi là Hệ Thống Cố Vấn Khủng Bố Quốc Gia (NTAS).
Phát cảnh báo NTAS khi có thông tin đáng tin cậy về mối đe dọa tới an ninh
quốc gia. Có hai loại cảnh báo:
●● Cảnh Báo Đe Dọa Sắp Xảy Ra: Cảnh báo này cảnh báo mối đe dọa khủng
bố sắp xảy ra, cụ thể, đáng tin cậy chống lại nước Mỹ.
●● Cảnh Báo Đe Dọa Leo Thang: Cảnh báo này cảnh báo mối đe dọa khủng
bố đáng tin cậy chống lại nước Mỹ.
Để biết thêm thông tin, vui lòng truy cập trang web www.dhs.gov/alerts.
Nếu quý vị muốn nhận thông tin cập nhật liên tục, vui lòng truy cập trang web
www.twitter.com/NTASAlerts.
Chính phủ Hoa Kỳ có thể sử dụng NTAS để cung cấp thông tin cho cộng đồng
trong trường hợp khẩn cấp. Bộ An Ninh Quốc Nội có thể sử dụng hệ thống này
để cung cấp thông tin tức thời cho cộng đồng khi xảy ra tấn công khủng bố.
Chính quyền tiểu bang và địa phương cũng có thể sử dụng NTAS để cung cấp
thông tin cho cộng đồng.
LỜI
Nếu xảy ra tấn công khủng bố, thiên tai, hoặc các trường hợp khẩn cấp
KHUYÊN
khác, hãy lắng nghe những gì mà chính quyền địa phương yêu cầu quý
vị thực hiện. Hãy nghe radio hoặc ti vi để biết các hướng dẫn. Phải có TV
hoặc radio chạy bằng pin trong nhà đề phòng trường hợp khu vực quý vị ở
tạm thời bị mất điện.
78
Quý Vị Có Thể Làm Gì
DHS giúp đất nước hiểu về những nguy hiểm có thể xảy ra, để có thể chuẩn bị đối phó khi có cuộc tấn công
khủng bố hoặc thiên tai. DHS cung cấp thông tin nhằm giúp quý vị đảm bảo an toàn cho gia đình, nơi ở và
cộng đồng của quý vị. Hãy gọi 1-800-BE-READY hoặc truy cập trang web www.ready.gov.
Quý vị có thể nhận sổ hướng dẫn có tiêu đề Are You Ready? (Quý Vị Sẵn Sàng Chưa?) Hướng Dẫn Chi
Tiết cho Công Dân Cách Sẵn Sàng Ứng Phó có nhiều lời khuyên về cách đảm bảo an toàn cho gia đình, nơi
ở và cộng đồng của quý vị. Quý vị có thể nhận hướng dẫn này từ Cơ Quan Quản Lý Khẩn Cấp Liên Bang
bằng cách truy cập trang web www.ready.gov/are-you-ready-guide. Quý vị cũng có thể nhận các tài liệu từ
trang web DHS tại www.ready.gov/publications.
79
Chỉ gọi 911 khi gặp những trường hợp nghiêm trọng hoặc hiểm nghèo. Nếu gọi
911 vì một lý do không chính đáng, quý vị có thể khiến cho người khác không
nhận được sự trợ giúp mà họ cần. Nếu quý vị có điều muốn hỏi cảnh sát, hãy
gọi tới số điện thoại dành cho những trường hợp không khẩn cấp của nha cảnh
sát được liệt kê trong danh bạ điện thoại.
80
Hỗ Trợ Khi Xảy Ra Thiên Tai
Thiên tai có thể xảy ra bất cứ lúc nào và bất cứ đâu.
Thiên tai xảy ra ở nhiều hình thức, chẳng hạn như lốc
xoáy, bão, lũ, hoặc động đất. Trong trường hợp quý
vị chịu tác động bởi thiên tai, hãy truy cập các nguồn
trợ cấp khi xảy ra thiên tai tại trang web
www.disasterassistance.gov hoặc gọi
1-800-621-FEMA (3362) hoặc 1-800-462-7585
(dành cho người khiếm thính).
81
82
Tìm Hiểu Về Hoa Kỳ
Hoa Kỳ là quốc gia theo chế độ dân chủ đại diện, và các công dân đóng vai trò quan trọng trong việc lãnh
đạo đất nước. Trong phần này, quý vị sẽ tìm hiểu về cách các công dân hình thành chính phủ Hoa Kỳ, cách
Hoa Kỳ được gây dựng và phát triển, và cách chính phủ của chúng ta vận hành.
83
83
Nhân Dân Chúng Ta: Vai Trò
Của Công Dân Hoa Kỳ
Ở Hoa Kỳ, chính phủ có được sức mạnh lãnh đạo từ nhân dân. Đất nước chúng
ta có chính quyền của nhân dân, do nhân dân bầu, và vì nhân dân. Công dân
Hoa Kỳ hình thành nên chính phủ và các chính sách, vì thế mọi người cần học
hỏi về những vấn đề công cộng quan trọng và tích cực tham gia vào cộng đồng
của mình. Công dân Hoa Kỳ bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tự do để chọn
những viên chức quan trọng trong chính phủ, thí dụ như Tổng Thống, Phó Tổng
Thống, Thượng Nghị Sĩ và Dân Biểu. Tất cả mọi công dân đều có quyền gọi
điện cho đại biểu do họ bầu lên để đóng góp ý kiến, hỏi thông tin, hoặc xin giúp
đỡ về những vấn đề cụ thể.
Chính phủ chúng ta được xây dựng trên một số giá trị quan trọng: tự do, cơ hội,
bình đẳng và công lý. Tất cả mọi người Mỹ đều tôn trọng những giá trị này, và
chính những giá trị này đem lại đặc trưng chung cho công dân chúng ta.
Chính phủ Hoa Kỳ bảo vệ quyền của mỗi công dân. Hoa Kỳ bao gồm những
người có gia cảnh, văn hóa và tôn giáo khác nhau. Chính phủ và pháp luật của
chúng ta được tổ chức để những công dân có lai lịch khác nhau và tín ngưỡng
khác nhau đều có quyền giống nhau. Không ai có thể bị trừng phạt hoặc bị hãm
hại vì có quan điểm hoặc tín ngưỡng khác với đa số người khác.
84
Hoa Kỳ Được Hình Thành Như
Thế Nào
Những người di cư đầu tiên đến Hoa Kỳ do họ trốn
khỏi đất nước của mình vì sự đối xử bất công và nhất
là sự kỳ thị tôn giáo ở quốc gia của họ. Họ tìm kiếm
tự do và những cơ hội mới. Ngày nay, nhiều người
tới Hoa Kỳ với những lý do tương tự như vậy.
Trước khi trở thành một quốc gia riêng và độc lập,
Hoa Kỳ được tạo thành từ 13 thuộc địa bị cai trị bởi
Đế Quốc Anh. Người dân sống trong những thuộc
địa không có tiếng nói trong những điều luật được
thông qua hoặc cách họ bị cai trị. Đặc biệt là họ phản
đối “hệ thống thuế không có sự đại diện”. Điều này có
nghĩa là nhân dân phải đóng thuế, nhưng họ không
có tiếng nói trong cách vận hành của chính phủ.
Đến năm 1776, nhiều người cảm thấy rằng điều này
là bất công và họ cần phải tự điều hành lấy. Những
người đại diện cho nhân dân từ các thuộc địa đưa
ra Bản Tuyên Ngôn Độc Lập. Tài liệu quan trọng này
tuyên bố rằng những thuộc địa đã được tự do, độc
lập và không còn bị thống trị bởi Đế Quốc Anh nữa.
Thomas Jefferson đã viết Bản Tuyên Ngôn Độc Lập. Và sau đó ông trở thành vị
tổng thống thứ ba Hoa Kỳ.
Bản Tuyên Ngôn Độc Lập được phê chuẩn ngày 4 tháng 7 năm 1776. Nhân
dân Mỹ đã lấy ngày 4 tháng 7 hàng năm làm Ngày Độc Lập bởi đó là ngày quốc
khánh của đất nước.
Hoa Kỳ phải đấu tranh với Đế Quốc Anh để giành tự do trong cuộc Chiến
Tranh Cách Mạng. Vị tướng George Washington đã lãnh đạo Quân Đội Lục Địa
(Continental Army) trong cuộc Cách Mạng Mỹ. Ông được coi là “Vị Cha Già Dân
Tộc”. Sau đó ông trở thành vị tổng thống đầu tiên Hoa Kỳ.
85
Sau khi chiến thắng, mỗi thuộc địa đã trở thành một tiểu bang. Mỗi tiểu bang
có chính quyền riêng. Người dân trong những tiểu bang này muốn tạo một hình
thức chính quyền mới để hợp nhất những tiểu bang thành một quốc gia. Ngày
nay, chính phủ trung ương này, chính phủ quốc gia của chúng ta, được gọi là
“chính phủ liên bang” (federal government). Hiện nay Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ
gồm có 50 tiểu bang; Quận Columbia (một khu vực đặc biệt là trụ sở của chính
phủ liên bang), và các vùng Guam, American Samoa, và Quần đảo Virgin thuộc
Hoa Kỳ; và khối thịnh vượng chung Northern Mariana Islands và Puerto Rico.
Mười ba thuộc địa được thành lập theo thứ tự sau: Virginia, Massachusetts, Maryland, Connecticut, Rhode
Island, Delaware, New Hampshire, North Carolina, South Carolina, New Jersey, New York, Pennsylvania và
Georgia.
86
“Mọi Người Sinh Ra Đều Bình Đẳng”
Nhiều người Mỹ đã học thuộc lòng những từ này trong bản Tuyên Ngôn Độc Lập:
“Chúng tôi khẳng định một chân lý hiển nhiên rằng mọi người sinh ra đều bình đẳng, rằng Đấng Tạo Hoá đã
ban cho họ những quyền tất yếu và bất khả xâm phạm, trong đó có quyền sống, quyền được tự do và mưu
cầu hạnh phúc”.
Điều này có nghĩa là mọi người sinh ra đều có quyền căn bản giống nhau. Chính phủ không tạo ra những
quyền này, và không chính phủ nào có thể tước đoạt những quyền này.
Quốc Kỳ Hoa Kỳ
Quốc kỳ Hoa Kỳ đã thay đổi theo lịch sử của quốc gia chúng ta. Hiện nay trên lá
cờ có 13 sọc tượng trưng cho 13 thuộc địa đầu tiên của nước Mỹ. Quốc kỳ có
50 ngôi sao, mỗi ngôi sao tượng trưng cho một tiểu bang. Quốc ca Mỹ ngợi ca
quốc kỳ và được gọi là “The Star-Spangled Banner” (Quốc Kỳ Điểm Sao). Quốc
kỳ còn được gọi là “Old Glory” hoặc “Stars and Stripes”.
87
Các thành viên của Hội Nghị Lập
Hiến đã ký vào Hiến Pháp vào
ngày 17 tháng 9 năm 1787, và
sau đó tất cả 13 tiểu bang phải
phê duyệt nó. Một số người cho
rằng Hiến Pháp không bảo vệ
đầy đủ các quyền cá nhân của
con người. Các tiểu bang đã
đồng ý phê duyệt Hiến Pháp với
điều kiện là phải bổ sung thêm
một danh sách liệt kê các quyền
cá nhân. Các tiểu bang đã phê
duyệt Hiến Pháp vào năm 1788
và có hiệu lực vào năm 1789.
Những điều thay đổi cho Hiến
Pháp được gọi là các sửa đổi. 10
sửa đổi Hiến Pháp đầu tiên được
thêm vào năm 1791. 10 sửa đổi
đầu tiên này liệt kê các quyền cá
nhân. Các sửa đổi này được gọi là Dự Luật Dân Quyền.
Mỹ là một quốc gia tôn trọng pháp quyền. Các viên chức chính phủ căn cứ vào
luật pháp để ra quyết định. Hiến Pháp được gọi là bộ luật tối cao của đất nước
vì mọi công dân, bao gồm tất cả các viên chức chính phủ, và mọi điều luật mới
đều phải tuân theo các nguyên tắc nêu trong Hiến Pháp. Luật pháp được áp
dụng bình đẳng với tất cả mọi người. Quyền lực của chính phủ liên bang có giới
hạn. Những quyền hạn nào không được Hiến Pháp chỉ định trực tiếp là thuộc về
chính phủ liên bang thì được giao cho các chính quyền tiểu bang.
“Chúng ta, nhân dân Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ với mục đích xây dựng một Liên Bang hoàn hảo hơn nữa,
thiết lập công lý, đảm bảo sự bình yên nước, tạo dựng phòng thủ chung, thúc đẩy sự thịnh vượng trong toàn
khối và giữ vững nền tự do cho chúng ta và cho những thế hệ kế tiếp, quyết định xây dựng Hiến Pháp này
cho Hợp Chủng Quốc Hoa Kỳ”.
88
Dự Luật Dân Quyền: 10 Sửa Đổi Đầu Tiên
Những sửa đổi đầu tiên của Hiến Pháp nhằm mục đích bảo vệ quyền cá nhân
của công dân và giới hạn quyền lực của chính phủ. Dự Luật Dân Quyền liệt kê
những quyền tự do quan trọng được đảm bảo cho nhân dân Mỹ. Các quyền này
bao gồm:
●● Tự Do Ngôn Luận: Quý vị tự do nghĩ và nói như mình muốn.
●● Tự Do Tín Ngưỡng: Quý vị tự do thực hành hoặc không thực hành bất
cứ tôn giáo nào.
●● Tự Do Báo Chí: Chính phủ không thể quyết định những gì được in ấn
hoặc lưu truyền trên phương tiện truyền thông.
●● Tự Do Hội Họp hoặc Tập Hợp ở Những Nơi Công Cộng: Quý vị tự do
gặp gỡ những người khác theo cách đảm bảo an ninh trật tự.
●● Tự Do Phản Đối Hành Động Của Chính Phủ và Yêu Cầu Chính Phủ
Thay Đổi: Quý vị có thể tự do thách thức các hành động của chính phủ
mà quý vị không tán thành.
Trong hầu hết các trường hợp, Dự Luật Dân Quyền bảo vệ quyền sở hữu
vũ khí của quý vị. Dự Luật Dân Quyền cũng bảo đảm quy trình pháp lý (due
process). Quy trình pháp lý là một loạt những thủ tục pháp lý cụ thể phải tuân
theo nếu quý vị bị buộc tội hình sự. Cảnh sát và quân đội không được chặn và
khám xét một người trừ khi có lý do chính đáng, và họ không được lục soát nhà
ở trừ khi có lệnh của tòa. Nếu quý vị bị buộc tội hình sự, quý vị sẽ được bảo đảm
xét xử nhanh chóng trước một bồi thẩm đoàn gồm những người cũng giống như
quý vị. Quý vị được đảm bảo có người đại diện hợp pháp và có thể gọi nhân
chứng ra làm chứng để bênh vực cho quý vị. Quý vị được bảo vệ khỏi các hình
phạt tàn nhẫn và bất thường.
89
Chính Phủ Liên Bang Hoạt
Động Như Thế Nào
13 thuộc địa đầu tiên đã sống dưới thời toàn quyền cai trị của nhà vua nước
Anh. Khi lập ra chính quyền trung ương mới, người Mỹ muốn ngăn chặn việc
tập trung quyền lực vào một quan chức hoặc một cơ quan chính phủ. Hiến pháp
thành lập ba ngành của chính phủ liên bang, làm như vậy để quyền lực được
cân bằng. Mỗi ngành có những trách nhiệm riêng biệt. Chúng ta gọi đây là hệ
thống kiểm soát và cân bằng. Điều này có nghĩa không có một ngành nào của
chính quyền có thể nắm quá nhiều quyền lực bởi vì nó được cân bằng với hai
ngành còn lại.
90
Ngành Lập Pháp: Quốc Hội
Công dân Mỹ đi bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử tự do để chọn người đại diện
cho họ vào Quốc Hội Hoa Kỳ. Quốc Hội có trách nhiệm soạn thảo pháp luật cho
quốc gia chúng ta. Quốc Hội gồm có Hạ Viện và Thượng Viện.
Hạ Viện Hoa Kỳ
Người dân trong mỗi tiểu bang bỏ phiếu để chọn các Dân Biểu trong Hạ Viện. Có
435 Dân Biểu trong Hạ Viện, thường được gọi là “the House”. Số Dân Biểu của
mỗi tiểu bang tùy thuộc vào dân số trong tiểu bang đó. Các tiểu bang được phân
chia thành các quận. Người dân sống trong mỗi quận đi bỏ phiếu cho người đại
diện cho quận của họ vào Hạ Viện. Nhiệm kỳ của một Dân Biểu là hai năm, sau
đó người dân có cơ hội khác để bỏ phiếu lại cho Dân Biểu này hoặc cho người
khác để đại diện cho họ. Dân Biểu có thể phục vụ vô hạn định trong Quốc Hội.
Có thêm năm đại biểu trong Hạ Viện; đây là những đại biểu của Quận Columbia,
khối thịnh vượng chung Mariana Islands, và các vùng lãnh thổ Guam, American
Samoa, và Quần đảo Virgin thuộc Hoa Kỳ. Một ủy viên hội đồng nhân dân đại
diện cho Puerto Rico.
Hạ Viện soạn thảo luật pháp và có một số trách nhiệm đặc biệt. Chỉ Hạ Viện mới
có thể:
●● Đề xuất những đạo luật về thuế.
●● Quyết định việc một viên chức chính phủ
bị tố cáo phạm tội hình chống lại tổ quốc
sẽ bị đưa ra xét xử trước Thượng Viện
hay không. Quy trình này gọi là truất phế
(impeachment).
91
Thượng Viện Hoa Kỳ
Có 100 Thượng Nghị Sĩ trong Thượng Viện Hoa Kỳ. Người dân trong mỗi tiểu
bang bỏ phiếu chọn hai Thượng Nghị Sĩ đại diện cho họ trong Quốc Hội. Nhiệm
kỳ của Thượng Nghị Sĩ là sáu năm, và sau đó người dân có cơ hội khác bỏ
phiếu lại cho Thượng Nghị Sĩ này hoặc cho người khác để đại diện cho họ.
Thượng Nghị Sĩ có thể phục vụ vô hạn định trong Quốc Hội. Thượng Nghị Sĩ
soạn thảo pháp luật, nhưng họ cũng có những trách nhiệm đặc biệt.
Gởi thư đến Dân Biểu: Gởi thư đến Thượng Nghị Sĩ:
The Honorable (Thêm họ tên của Dân Biểu) The Honorable (Thêm họ tên của Thượng Nghị Sĩ)
U.S House of Representatives United States Senate
Washington, DC 20515 Washington, DC 20510
Quý vị có thể vào trang web của Quốc Hội để tìm hiểu về những hoạt động hiện thời trong Hạ Viện và
Thượng Viện và về những Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ của quý vị, gồm cả những địa chỉ trang web của họ.
●● Để biết về Hạ Viện, vui lòng truy cập www.house.gov.
●● Để biết về Thượng Viện, vui lòng truy cập www.senate.gov.
92
Quý Vị Có Thể Làm Gì
Tìm hiểu về Dân Biểu và Thượng Nghị Sĩ của mình cũng như những gì họ đang làm để đại diện cho quý
vị trong Quốc Hội. Quý vị có thể thực hiện điều này bằng cách tìm những bài báo viết về họ trên báo địa
phương và xem trên trang web của Quốc Hội. Tất cả các Thượng Nghị Sĩ và Dân Biểu có văn phòng địa
phương trong cộng đồng của họ sinh sống. Quý vị có thể tìm thấy các văn phòng này được liệt kê trong danh
bạ điện thoại hoặc tìm kiếm theo tên trên mạng Internet. Nếu quý vị đi thăm Washington, DC, quý vị có thể
tham quan miễn phí Toà Nhà Capitol Hoa Kỳ, nơi Quốc Hội làm việc.
Bốn năm một lần, nhân dân đi bầu Tổng Thống và Phó Tổng Thống. Tổng Thống
chỉ có thể phục vụ tối đa hai nhiệm kỳ bốn năm. Phó Tổng Thống sẽ trở thành Tổng
Thống nếu Tổng Thống qua đời, từ chức, hoặc không thể làm việc được nữa.
Quý vị có thể tìm hiểu về Tổng Thống bằng cách xem trang web của Nhà Trắng
(White House), nơi tổng thống ở và làm việc, tại www.whitehouse.gov.
Để hiểu thêm về Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ, vui lòng truy cập trang web
www.supremecourt.gov.
93
Chính Quyền Tiểu Bang Và
Chính Quyền Địa Phương
Ngoài chính phủ liên bang, mỗi tiểu bang có hiến pháp và chính quyền riêng. Mỗi
chính quyền tiểu bang cũng có ba ngành: lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Người đứng đầu ngành hành pháp tiểu bang được gọi là thống đốc (governor).
Người dân trong mỗi tiểu bang bầu ra thổng đốc và người đại diện cho họ vào
cơ quan lập pháp tiểu bang. Cơ quan lập pháp tiểu bang soạn thảo luật để áp
dụng trong mỗi tiểu bang. Những luật này không thể đi ngược lại Hiến Pháp Hoa
Kỳ. Ngành tư pháp ở mỗi tiểu bang tuân thủ các điều luật của tiểu bang đó.
94
Trải Nghiệm Hoa Kỳ
Quý vị có thể tìm hiểu thêm về Hoa Kỳ bằng cách tới các vườn quốc gia, bao
gồm một số di tích lịch sử tráng lệ nhất nước. Quý vị có thể trải nghiệm Hoa Kỳ
tại các vườn quốc gia như:
●● Yellowstone National Park, với các mạch
nước phun lớn nhất thế giới, bao gồm Old
Faithful.
●● Independence National Historical Park, nơi
đây có Tòa Độc Lập và Chuông Tự Do.
●● Mammoth Cave National Park, có hệ
thống hang động dài nhất thế giới.
●● Denali National Park and Preserve, nơi
đây có ngọn núi cao nhất Bắc Mỹ, núi
Mount McKinley.
Để tìm hiểu thêm về các vườn quốc gia, vui lòng truy cập trang web Dịch Vụ
Vườn Quốc gia tại địa chỉ www.nps.gov.
95
96
Trở Thành Công Dân Hoa Kỳ
Việc trở thành công dân Hoa Kỳ sẽ giúp các thường trú nhân có các quyền lợi và đặc ân. Là công dân cũng
đồng nghĩa với những trách nhiệm mới. Phần này thảo luận các lý do xem xét nhập quốc tịch Hoa Kỳ và mô
tả những gì quý vị cần để trở thành một công dân.
97
97
Lý Do Trở Thành Công Dân
Hoa Kỳ?
Để trở thành công dân, quý vị phải sẵn lòng:
●● Thề sẽ trung thành với Hoa Kỳ;
●● Từ bỏ những bổn phận đối với bất kỳ nước nào khác; và
●● Ủng hộ và bảo vệ Hoa Kỳ cũng như Hiến Pháp Hoa Kỳ.
Khi quý vị trở thành một công dân Hoa Kỳ, quý vị đồng ý thực hiện tất cả những
trách nhiệm của công dân Mỹ. Ngược lại, quý vị được hưởng những quyền và đặc
ân nhất định. Các thường trú nhân có hầu hết các quyền lợi của công dân Hoa Kỳ,
nhưng có nhiều lý do quan trọng để xem xét việc trở thành công dân Hoa Kỳ, chẳng
hạn như:
●● Bỏ Phiếu: Chỉ công dân mới được phép bỏ
phiếu trong các cuộc bầu cử liên bang. Ở hầu
hết các tiểu bang, chỉ các công dân Hoa Kỳ mới
được phép bỏ phiếu trong các cuộc bầu cử.
●● Làm Bồi Thẩm Viên: Chỉ công dân Hoa Kỳ mới
có thể làm bồi thẩm viên liên bang. Ở hầu hết
các tiểu bang, chỉ các công dân Hoa Kỳ mới
được phép làm bồi thẩm viên. Làm bồi thẩm viên
là một trách nhiệm quan trọng đối với các công
dân Hoa Kỳ.
●● Đi lại bằng Hộ Chiếu Hoa Kỳ: Hộ chiếu Hoa Kỳ
cho phép các công dân Hoa Kỳ nhận được sự
hỗ trợ từ chính phủ Hoa Kỳ khi ở nước ngoài,
nếu cần thiết.
●● Đưa Người Thân Trong Gia Đình sang Hoa Kỳ: Thường thì chính phủ Hoa
Kỳ sẽ ưu tiên hơn cho những công dân Hoa Kỳ nộp đơn bảo lãnh cho người
thân trong gia đình sang thường trú tại đây.
●● Nhập Quốc Tịch cho Con Cái Sinh Ở Nước Ngoài: Ở hầu hết các trường
hợp, những đứa con được sinh ở nước ngoài của công dân Hoa Kỳ được tự
động trở thành công dân Hoa Kỳ.
98
●● Hội Đủ Điều Kiện Làm Việc Cho Chính Phủ Liên Bang: Một
số việc làm nhất định trong các cơ quan chính phủ đòi hỏi
phải có quốc tịch Hoa Kỳ.
●● Tranh Cử Các Chức Vụ Dân Cử: Chỉ các công dân
mới được tranh cử chức vụ liên bang và hầu hết
các chức vụ trong chính quyền tiểu bang và địa
phương.
●● Quyền Thường Trú Vĩnh Viễn: Quyền thường
trú của công dân Hoa Kỳ không thể bị tước đoạt.
●● Hội Đủ Điều Kiện Hưởng Tiền Trợ Cấp và Học
Bổng Liên Bang: Nhiều khoản tiền trợ cấp sinh
viên, bao gồm các học bổng và tiền tài trợ của
chính phủ cho những mục đích đặc biệt, chỉ dành
riêng cho công dân Hoa Kỳ.
●● Hội Đủ Điều Kiện Xin Trợ Cấp Chính Phủ: Một số khoản
trợ cấp của chính phủ được dành riêng cho công dân Hoa Kỳ.
Để biết liệu quý vị có đủ điều kiện để xin nhập quốc tịch hay không, vui lòng truy cập trang web của Trung
Tâm Nguồn Lực Nhập Quốc Tịch tại địa chỉ www.uscis.gov/citizenship. Hãy sử dụng Mẫu Đơn N-400, Đơn
Xin Nhập Quốc Tịch để xin nhập quốc tịch. Phải nộp lệ phí cùng với Mẫu Đơn N-400. Để kiểm tra mức phí
nộp Mẫu Đơn N-400 hoặc bất cứ mẫu đơn nào của USCIS, vui lòng truy cập trang web
www.uscis.gov/fees.
Để nhận Mẫu đơn M-476, M-400, hãy gọi Đường Điện Thoại Xin Đơn của USCIS (USCIS Forms Line) tại số
1-800-870-3676 hoặc lấy từ trang web www.uscis.gov.
Để biết thêm thông tin chi tiết về các chính sách USCIS và các điều kiện cần thiết để đủ tiêu chuẩn nhập
quốc tịch, hãy xem Sổ Tay Hướng Dẫn Chính Sách USCIS (USCIS Policy Manual) tại địa chỉ
www.uscis.gov/policymanual. Sổ Tay Hướng Dẫn Chính Sách là tập hợp các chính sách nhập cư trực
tuyến của USCIS.
99
Nhập Quốc Tịch: Trở Thành
Công Dân Hoa Kỳ
Quá trình trở thành một công dân Hoa Kỳ được gọi là nhập quốc tịch. Nhìn
chung, quý vị có thể xin nhập quốc tịch khi đáp ứng những yêu cầu sau đây:
2. Sự hiện diện thực tế: Hãy chứng minh quý vị có mặt tại Hoa Kỳ trong những
khoảng thời gian cụ thể.
3. Thời gian tại tiểu bang hoặc quận của USCIS: Hãy chứng minh quý vị đã
sống ở tiểu bang của mình hoặc quận USCIS trong một khoảng thời gian cụ
thể.
4. Tư cách đạo đức tốt: Hãy chứng mình quý vị đã cư xử hợp pháp và chấp
nhận được.
5. Tiếng Anh và bổn phận công dân: Biết tiếng Anh cơ bản và các thông tin về
lịch sử và chính phủ Hoa Kỳ.
6. Tuân Thủ Hiến Pháp: Hiểu và chấp thuận các nguyên tắc của Hiến Pháp Hoa
Kỳ.
Quý vị có thể đủ điều kiện với một vài ngoại lệ và sửa đổi nhất định nếu:
●● Quý vị là người mang quốc tịch Hoa Kỳ;
●● Quý vị làm việc ở nước ngoài trong ngành đủ tiêu chuẩn;
●● Quý vị đủ tiêu chuẩn tham gia nghĩa vụ quân sự; hoặc
●● Quý vị là vợ/chồng, con, hoặc bố/mẹ của một công dân Hoa Kỳ.
Tham khảo Mẫu Đơn M-476, Tập Hướng Dẫn Thủ Tục Nhập Quốc Tịch để biết
thêm thông tin tại địa chỉ www.uscis.gov/natzguide. Quý vị cũng có thể hỏi ý
kiến của luật sư chuyên về di trú hoặc một đại diện chính thức của BIA. Xem
trang 21 để biết thêm thông tin.
100
1. Cư Trú Liên Tục
Cư trú liên tục (Continuous Residence) có nghĩa là quý vị phải sống ở Hoa Kỳ với tư
cách là thường trú nhân trong một khoảng thời gian nhất định. Hầu hết mọi người
phải là thường trú nhân và cư trú liên tục trong năm năm (hoặc ba năm, nếu kết hôn
với một công dân Hoa Kỳ) trước khi họ có thể bắt đầu quy trình nhập quốc tịch.
Ngày quý vị trở thành thường trú nhân (thường là ngày ghi trên Thẻ Thường Trú
Nhân của quý vị) là ngày bắt đầu thời gian năm năm. Nếu rời khỏi Hoa Kỳ trong một
thời gian dài, thường là sáu tháng trở lên, quý vị sẽ làm gián đoạn tình trạng cư trú
liên tục của mình.
Nếu rời khỏi Hoa Kỳ từ một năm trở lên, quý vị có thể nhập cảnh trở lại miễn là có
giấy phép tái nhập cảnh (re-entry permit). Quý vị nên nộp đơn xin giấy phép tái nhập
cảnh trước khi rời Hoa Kỳ. Xem trang 17 để biết thông tin về cách nộp đơn xin
giấy phép tái nhập cảnh. Trong hầu hết trường hợp, thời gian quý vị sống ở Hoa Kỳ
trước khi xuất cảnh sẽ không được tính vào thời gian cư trú liên tục của quý vị. Điều
này có nghĩa là sau khi quý vị trở về Hoa Kỳ, thời gian cư trú liên tục được tính lại
từ đầu, và do đó có thể phải chờ bốn năm một ngày trước khi quý vị có thể nộp đơn
xin nhập quốc tịch.
Thêm vào đó, nếu quý vị phải rời Hoa Kỳ vì lý do công việc, quý vị có thể cần phải
đệ trình Mẫu Đơn N-470, Đơn Xin Duy Trì Tình Trạng Cư Trú Liên Tục Để Hội Đủ
Điều Kiện Nhập Quốc Tịch (Application to Preserve Residence for Naturalization
Purposes) để duy trì tình trạng thường trú nhân của mình nhằm theo đuổi việc nhập
quốc tịch.
Quý vị cần biết rằng việc rời khỏi Hoa Kỳ trong khi đơn xin nhập quốc tịch của mình
đang được xét duyệt có thể làm cho quý vị không đủ điều kiện nhập quốc tịch, nhất
là nếu quý vị nhận việc làm ở nước ngoài.
DUY TRÌ TÌNH TRẠNG CƯ TRÚ LIÊN TỤC VỚI TƯ CÁCH LÀ THƯỜNG TRÚ NHÂN
Nếu quý vị rời
Tình trạng cư trú
nước Hoa Kỳ Để duy trì tình trạng cư trú liên tục quý vị phải:
của quý vị là:
vì:
Hãy chứng minh rằng quý vị đã tiếp tục sống, làm việc,
Hơn
Có thể bị hủy bỏ và/hoặc có những ràng buộc tại Hoa Kỳ (ví dụ, quý vị đã
sáu tháng
trả thuế) trong khi ở nước ngoài.
Trong phần lớn các trường hợp, quý vị phải bắt đầu
tính thời gian cư trú liên tục lại từ đầu. Hãy nộp đơn xin
giấy phép tái nhập cảnh (re-entry permit) trước khi trở
Quá một năm Bị hủy bỏ về nếu quý vị dự định trở lại Hoa Kỳ với tư cách thường
trú nhân. Quý vị có thể cũng cần phải đệ trình Mẫu Đơn
N-470, Đơn Xin Duy Trì Tình Trạng Cư Trú Liên Tục Để
Hội Đủ Điều Kiện Nhập Quốc Tịch.
101
Duy Trì Tình Trạng Cư Trú Liên Tục Để Hội Đủ Điều Kiện Nhập Quốc Tịch:
Những Trường Hợp Được Miễn Trừ Nếu Rời Khỏi Hoa Kỳ Một Năm
Nếu quý vị làm việc cho chính phủ Hoa Kỳ, một viện nghiên cứu được thừa nhận của Hoa Kỳ, hay một số
công ty của Hoa Kỳ, hoặc nếu là thành viên trong giới tăng lữ làm việc ở nước ngoài, quý vị có thể vẫn duy
trì được tình trạng cư trú liên tục nếu:
1. Đã có mặt thực sự và cư trú liên tục ở Hoa Kỳ mà không xuất cảnh trong ít nhất một năm sau khi được
chấp thuận trở thành thường trú nhân.
2. Hãy đệ trình Mẫu Đơn N-470, Đơn Xin Duy Trì Tình Trạng Cư Trú Liên Tục Để Hội Đủ Điều Kiện Nhập
Quốc Tịch (Application to Preserve Residence for Naturalization Purposes), trước khi quý vị xuất cảnh
khỏi Hoa Kỳ trong thời gian một năm. Phải nộp lệ phí cùng với Mẫu Đơn N-470. Để xem lệ phí nộp hồ sơ
Mẫu Đơn N-470 hay bất kỳ mẫu đơn nào của USCIS, truy cập www.uscis.gov/fees.
Để biết thêm chi tiết, gọi Đường Điện Thoại Xin Đơn của USCIS (USCIS Forms Line) số 1-800-870-3676 và
xin Mẫu Đơn N-470. Quý vị cũng có thể lấy mẫu đơn xuống từ trang web của USCIS tại www.uscis.gov.
LỜI Giấy phép tái nhập cảnh (Mẫu Đơn I-131, Đơn Xin Giấy Phép Du Lịch)
KHUYÊN và Mẫu Đơn N-470, Đơn Xin Duy Trì Tình Trạng Cư Trú Liên Tục Để Hội
Đủ Điều Kiện Nhập Quốc Tịch (Application to Preserve Residence for
Naturalization Purposes) là hai mẫu đơn khác nhau. Quý vị có thể xuất trình
giấy phép tái nhập cảnh thay cho thẻ Thường Trú Nhân (nếu đã đi dưới 12
tháng) hoặc thay cho thị thực (nếu đã đi trên 12 tháng) khi quý vị muốn trở
về sau chuyến tạm thời rời khỏi Hoa Kỳ. Tuy nhiên, nếu quý vị muốn nộp
đơn xin nhập quốc tịch và đã vắng mặt hơn 12 tháng, quý vị có thể cần phải
đệ trình Mẫu Đơn N-470 để duy trì tình trạng cư trú nhằm mục đích xin nhập quốc tịch.
102
2. Sự Hiện Diện Thực Tế
Sự hiện diện thực tế nghĩa là quý vị đã thực sự có mặt ở Hoa Kỳ. Nếu quý vị là
thường trú nhân, quý vị phải có mặt tại Hoa Kỳ tối thiểu 30 tháng trong thời gian
năm năm vừa qua (hoặc 18 tháng trong thời gian 3 năm vừa qua, nếu đã kết
hôn với công dân Hoa Kỳ) trước khi quý vị có thể nộp đơn xin nhập quốc tịch.
Sự khác nhau giữa Hiện Diện Thực Tế và thời gian Cư Trú Liên Tục
Hiện diện thực tế là tổng số ngày quý vị ở trong phạm vi lãnh thổ Hoa Kỳ và không bao gồm thời gian quý vị
ở ngoài lãnh thổ Hoa Kỳ. Mỗi ngày quý vị ở ngoài phạm vi lãnh thổ Hoa Kỳ đều không được tính vào tổng
thời gian hiện diện thực tế. Nếu quý vị rời khỏi Hoa Kỳ một thời gian dài, hoặc có nhiều chuyến du lịch ngắn
ở nước ngoài, có thể quý vị sẽ không đáp ứng yêu cầu về thời gian hiện diện thực tế. Để tính thời gian hiện
diện thực tế của mình, quý vị hãy tính tổng thời gian quý vị đã sống ở Hoa Kỳ. Sau đó trừ đi tất cả những
ngày quý vị đã đi nước ngoài. Ở đây cũng tính luôn cả các chuyến đi du lịch ngắn ở Canada hay Mê-hi-cô.
Thí dụ, nếu quý vị đi chơi ở Mê-hi-cô vào cuối tuần, quý vị vẫn phải tính chuyến đi này khi tính tổng số ngày
quý vị đã ở nước ngoài.
Cư trú liên tục là tổng thời gian quý vị đã cư trú ở Hoa Kỳ với tư cách là thường trú nhân trước khi nộp đơn
xin nhập quốc tịch. Nếu quý vị có một chuyến đi nước ngoài quá dài, quý vị có thể làm gián đoạn thời gian
cư trú liên tục của mình.
Hầu hết những người nộp đơn nhập quốc tịch phải sống ở tiểu bang hay quận
USCIS nơi họ nộp đơn ít nhất ba tháng. Các sinh viên có thể nộp đơn xin nhập
quốc tịch ở nơi đi học hoặc nơi gia đình của mình sống (nếu còn phụ thuộc vào
hỗ trợ của phụ huynh).
Để hội đủ điều kiện nhập quốc tịch, quý vị phải là một người có đạo đức tốt. Quý
vị không được coi là có đạo đức tốt nếu phạm pháp trong khoảng thời gian năm
năm trước khi nộp đơn xin nhập quốc tịch, hoặc nói không đúng sự thật trong
cuộc phỏng vấn nhập quốc tịch.
103
Những Hành Vi Có Thể Cho Thấy Thiếu Tư Cách Đạo Đức
●● Lái xe trong lúc say rượu hoặc thường xuyên trong tình trạng say xỉn
●● Mãi dâm
●● Không trả tiền cấp dưỡng con cái khi có lệnh của tòa
●● Ngược đãi người khác vì lý do chủng tộc, tôn giáo, nguồn gốc quốc gia, quan điểm chính trị, hay quan hệ
xã hội
Nếu phạm một số tội nhất định, quý vị có thể sẽ không bao giờ được trở thành
công dân Hoa Kỳ và rất có thể bị trục xuất khỏi Hoa Kỳ. Những tội này được gọi
là các rào cản (bars) nhập quốc tịch. Các tội được gọi là đại hình gia trọng (nếu
phạm tội vào hoặc sau ngày 29 tháng 11 năm 1990), bao gồm: cố sát; hiếp dâm;
xâm phạm tình dục trẻ em; hành hung bằng bạo lực; phản quốc; và buôn bán
bất hợp pháp ma túy, vũ khí, hoặc buôn người là một số thí dụ về những tội có
thể là những rào cản vĩnh viễn đối với việc nhập quốc tịch. Trong hầu hết các
trường hợp, những người được miễn quân dịch hoặc bị giải ngũ khỏi Quân Lực
Hoa Kỳ vì là người nhập cư, và là người nhập cư đã đào ngũ khỏi Quân Lực
Hoa Kỳ cũng bị ngăn cấm nhập quốc tịch Hoa Kỳ vĩnh viễn.
Quý vị cũng có thể bị từ chối nhập quốc tịch nếu có hành vi khác cho thấy rằng
quý vị không có tư cách đạo đức tốt.
Có một số tội trạng khác cũng là các rào cản tạm thời đối với việc nhập quốc
tịch. Rào cản tạm thời thường không cho phép quý vị trở thành công dân Hoa
Kỳ trong khoảng thời gian có thể lên đến năm năm sau khi phạm tội. Các tội này
bao gồm:
●● Bất cứ tội nào cố tình gây hại cho người khác;
●● Bất cứ tội nào liên quan đến việc gian lận tài sản hay gian lận đối với
chính phủ;
●● Từ hai tội trở lên, có tổng thời gian thụ án là năm năm trở lên;
●● Vi phạm luật về chất quốc cấm (thí dụ dùng hay buôn ma túy bất hợp
pháp); và
●● Ở tù hoặc bị giam 180 ngày trở lên trong năm năm vừa qua.
Hãy báo cáo về các tiền án nếu có của quý vị khi quý vị nộp đơn xin nhập quốc
tịch. Tiền án bao gồm cả các tội đã được xóa khỏi hồ sơ hoặc những lần phạm
tội trước khi quý vị đủ 18 tuổi. Nếu quý vị không khai báo những tội này cho
USCIS biết, quý vị có thể bị từ chối nhập quốc tịch và có thể bị khép tội.
104
5. Tiếng Anh và Bổn Phận Công Dân
Quý vị phải sẵn sàng ủng hộ và bảo vệ Hoa Kỳ cũng như Hiến Pháp Hoa Kỳ.
Quý vị sẽ tuyên bố tuân thủ hay trung thành với Hoa Kỳ và Hiến Pháp Hoa Kỳ
bằng cách đọc Lời Tuyên Thệ Trung Thành (Oath of Allegiance). Quý vị chính
thức trở thành công dân Hoa Kỳ sau khi đọc Lời Tuyên Thệ Trung Thành.
Trong các trường hợp nhất định, có thể có sửa đổi đối với Lời Tuyên Thệ Trung
Thành. Nếu quý vị chứng minh mình có khiếm khuyết về phát triển hoặc thể chất
khiến quý vị không thể hiểu được nghĩa của từ Tuyên Thệ (Oath), việc này có
thể được miễn.
Nếu quý vị chuyển chỗ ở trong thời gian chờ đơn xin nhập quốc tịch được xử lý,
quý vị phải thông báo cho USCIS biết địa chỉ mới. Đệ trình Mẫu Đơn AR-11, Đổi
Địa Chỉ trong vòng 10 ngày chuyển chỗ ở. Để biết thêm thông tin hoặc để thay
đổi địa chỉ của quý vị trên mạng, vui lòng truy cập trang web www.uscis.gov/
addresschange hoặc gọi cho Dịch Vụ Khách Hàng theo số 1-800-375-5283.
Quý vị phải thông báo cho USCIS tất cả các lần quý vị thay đổi địa chỉ của mình.
Một số người nộp đơn xin nhập quốc tịch sẽ được áp dụng các điều kiện kiểm
tra khác vì tuổi tác hay vì khoảng thời gian họ đã thường trú ở Hoa Kỳ.
105
NHỮNG TRƯỜNG HỢP MIỄN TRỪ YÊU CẦU TIẾNG ANH VÀ BỔN PHẬN CÔNG DÂN
Thường trú với tư
cách là thường trú Quý vị được miễn
Nếu quý vị: Quý vị phải thi:
nhân tại Hoa Kỳ thi:
trong thời gian:
Nếu quý vị được miễn thi tiếng Anh, quý vị phải nhờ một người đi cùng để giúp
thông dịch cho phần kiểm tra kiến thức về bổn phận công dân.
Ngoại Lệ Y Tế
Nếu quý vị bị khiếm khuyết phát triển hoặc thể chất hoặc bị thiểu năng trí tuệ,
quý vị có thể được miễn kiểm tra tiếng Anh và/hoặc bổn phận công dân. Để biết
thêm thông tin, gọi Đường Điện Thoại Xin Đơn của USCIS theo số 1-800-870-
3676 và yêu cầu họ gởi Mẫu Đơn N-648, Chứng Nhận Y Tế Để Xin Ngoại Lệ
Dành Cho Người Khuyết Tật (Medical Certification for Disability Exeptions) hoặc
quý vị có thể lấy một bản xuống từ trang web của USCIS tại
www.uscis.gov/n-648.
USCIS nỗ lực ở mức có thể nhằm hỗ trợ các ứng viên bị khuyết tật hoàn thành
quy trình xin nhập quốc tịch. Ví dụ, nếu quý vị sử dụng xe lăn, USCIS sẽ đảm
bảo là quý vị có thể được lấy dấu tay, phỏng vấn và nhập quốc tịch ở nơi mà xe
lăn có thể đi vào được. Nếu quý vị bị khiếm thính và cần phiên dịch ngôn ngữ
ra dấu, USCIS sẽ sắp xếp cho quý vị một phiên dịch trong cuộc phỏng vấn. Nếu
quý vị cần điều kiện thuận lợi do bị khuyết tật, vui lòng gọi Dịch Vụ Khách Hàng
theo số 1-800-375-5283 hoặc 1-800-767-1833 (dành cho người khiếm thính) để
yêu cầu điều kiện thuận lợi.
106
Nếu không thể dự lễ được vào ngày hẹn, quý vị có thể xin hẹn vào ngày khác.
Để xin hẹn ngày khác, quý vị phải gởi Mẫu Đơn N-445 trở lại văn phòng USCIS
của địa phương cùng với thư giải thích lý do tại sao quý vị không thể dự lễ được.
Quý vị sẽ nộp lại Thẻ Thường Trú Nhân cho USCIS khi đến dự buổi lễ. Quý vị
không cần thẻ này nữa, vì quý vị sẽ được cấp Giấy Chứng Nhận Nhập Quốc
Tịch (Certificate of Naturalization) tại buổi lễ.
Sau khi đọc Lời Tuyên Thệ Trung Thành quý vị mới được là công dân. Một viên
chức sẽ đọc chậm từng phần Lời Tuyên Thệ và yêu cầu quý vị nhắc lại. Sau khi
đọc Lời Tuyên Thệ xong, quý vị sẽ được cấp Giấy Chứng Nhận Nhập Quốc Tịch.
Giấy chứng nhận này chứng minh quý vị là công dân Hoa Kỳ.
Lễ Tuyên Thệ Trung Thành là một buổi lễ cộng đồng. Nhiều cộng đồng tổ chức
những buổi lễ đặc biệt vào Ngày Độc Lập, là ngày 4 tháng 7 hàng năm. Hãy hỏi
xem cộng đồng của quý vị có tổ chức buổi lễ nhập quốc tịch đặc biệt vào ngày
4 tháng 7 hay không, và làm thế nào để quý vị có thể tham dự. Nhiều người mời
cả gia đình đến dự lễ rồi đi ăn mừng sau khi tuyên thệ xong.
107
www.uscis.gov