You are on page 1of 10

Заходняя цывілізацыя

і «доўгае ХІХ ст.»


1. Доўгае ХІХ і кароткае ХХ стагоддзі
2. Прамысловая рэвалюцыя
3. Напалеонаўскія войны ў Еўропе
4. Еўропа рэвалюцый і нацыянальных рухаў
5. Захад 2/2 XIX – пач.ХХ ст.
Доўгае ХІХ
і кароткае ХХ стагоддзі

У «доўгім XIX ст.» (1789-1918 гг.) пануючае становішча ў свеце


займалі імперыі. У выніку Першай сусветнай вайны
Германская, Расійская, Аўстра-Венгерская і Асманская імперыі
сышлі з палітычнай арэны. У пачатку XIX ст. у большасці краін
Зах.Еўропы адбыўся прамысловы пераварот, які прывѐў да
стварэння індустрыяльнага грамадства
Кароткае ХХ ст.: 1914-1991 гг.

У гісторыі Навейшага часу вылучаюцца два перыяды.


Першы: 1918-1945 гг. – уздым рэвалюцыйных рухаў у Еўропе
і нацыянальна-вызваленчых у Азіі, абвастрэнне
супярэчнасцяў паміж буйнейшымі дзяржавамі свету, што
прывяло да ІІ Сусветнай вайны 1939-1945 гг.
Другі: з 1945 г. – суперніцтва дзвюх звышдзяржаў ЗША і
СССР, што завяршаецца крахам СССР і распадам
біпалярнага светапарадку; пачаўся працэс сучаснаай
глабалізацыі, ключавую ролю ў якім адыгрывае Захад
Прамысловая рэвалюцыя
XIX ст.

Прамыслова рэвалюцыя – працэс пераходу ад рамесна-


мануфактурнай матэрыяльнай вытворчасці да машыннай з
тэхнічнымі (укараненне машын, новых тэхналогій), сацыяльнымі
(складанне класаў пралетарыяту і капіталістаў, урбанізацыя,
прафсаюзны рух) і эканамічнымі вынікамі (змяны арганізацыі
вытворчасці, стварэнне фабрычна-заводскай сістэмы)
Напалеонаўскія войны ў Еўропе
У 1799 г. ген. Напалеон
Б. разагнаў парламент, а
ў 1804 сенат абвясціў яго
імператарам французаў.
У знешняй палітыцы ѐн
імкнуўся да сусветнага
панавання Францыі.
Аднак, рознанакіраваныя
заваѐвы ў Еўропе
прывялі Францыю да
паразы ад кааліцыі
В.Брытаніі-Расіі-Аўстрыі-
Прусіі.
Пасля разгрому Напалеона пераможцы аформілі Венскую
сістэму міжнародных адносінаў, дзе генеральныя накірункі
сусветнае палітыцы вызначалі галоўныя еўрапейскія краіны
Еўропа рэвалюцый
і нацыянальных рухаў
У ½ XIX ст. па Еўропе
пракаціліся тры хвалі
рэвалюцый і нац.рухаў у
1820-я, 1830-я і 1848-49
гг. пад уздзеяннем новых
ідэалогій –
кансерватызму,
лібералізму і сацыялізму.
У 2/2 ХІХ склаліся новыя
сусветныя сілы –
Італьянскае каралеўства
і Нямецкая імперыя

У выніку-ж нацыянальных рухаў былі закладзены асновы


ўзнікнення і развіцця новых дзяржаў у ХХ ст.
Захад 2/2 XIX – пач.ХХ ст.
Эканомічна сфера: у канцы 19 ст. фарміраванне класічнага
капіталізму 16-18 стст. завяршылася, пачаліся інтэнсіўныя
праявы крызісу, у тым ліку пераход да яго манапалістычнай
стадыі – імперыялізму, узмацнення ўмяшанне дзяржавы
ў эканамічнае жыццѐ
Палітычна сфера: (1) да пачатку 20 ст. склаліся тры
асноўныя формы дэмакратычных дзяржаў – канстытуцыйная
манархія, прэзідэнцкая рэспубліка, парламенцкая рэспубліка;
(2) канчаткова аформіліся палітычныя партыі – арганізацыі,
якія аб’ядноўваюць асоб з агульнымі інтарэсамі і ставяць
перад сабой мэту заваявання палітычнай улады
Практыкум_1
Практыкум_2
Практыкум_3

Чаму «венская сістэма» не змагла надоўга захаваць


стабільнасць межаў і палітычных рэжымаў на
еўрапейскім кантыненце?

You might also like