You are on page 1of 4

‫انثإَ‪ٚ‬ح انفالح‪ٛ‬ح تأٔالد ذا‪ًٚ‬ح‬ ‫فشض يحشٔط ‪2‬ع‪.

‬ص‪ٕٚ 2‬و ‪ُٚ 31‬ا‪ٚ‬ش ‪2014‬‬ ‫تغى اهلل انشحًاٌ انشح‪ٛ‬ى‬


‫يٕظٕع انك‪ًٛٛ‬اء (‪:)ٌ7‬‬
‫‪ CH 3 COOH‬ف‪ 100mL ٙ‬يٍ انًاء انًمؽش ‪ .‬ثى َم‪ٛ‬ظ ‪ pH‬انًحهٕل ‪ S‬ػُذ ‪25o C‬‬ ‫َحعش يحهٕال يائ‪ٛ‬ا ‪ S‬تإراتح كرهح ‪ m‬يٍ حًط اإل‪ٚ‬ثإَ‪ٚ‬ك‬
‫فُحصم ػهٗ انم‪ًٛ‬ح ‪. pH  3,4 :‬‬
‫‪ )1-1 )1‬اكرة يؼادنح ذفكك انحًط ف‪ ٙ‬انًاء ‪(ٌ 0,5).‬‬
‫‪ )2-1‬أَشٗء خذٔل ذمذو انرفاػم‪(ٌ 0,5) .‬‬
‫‪ )3-1‬أحغة ل‪ًٛ‬ح انرمذو انُٓائ‪(ٌ 0,5) . ٙ‬‬
‫‪ )4-1‬ػهًا أٌ َغثح انرمذو انُٓائ‪ ٙ‬نهرفاػم ‪   3,9% :‬ت‪ ٍٛ‬أٌ ذشك‪ٛ‬ض انًحهٕل انز٘ ذى ذحع‪ٛ‬شِ ‪(ٌ1) . C  0,01mol / L‬‬
‫‪ )5-1‬اعرُرح ل‪ًٛ‬ح انكرهح ‪َ . m‬ؼؽ‪(ٌ1) . M (CH 3COOH )  60 g / mol : ٙ‬‬
‫‪ )1-2‬أػػ ذؼث‪ٛ‬ش ثاترح انحًع‪ٛ‬ح ‪ K A‬نهًضدٔخح ‪(ٌ 0,5) . CH 3 COOH / CH 3 COO ‬‬ ‫‪)2‬‬
‫اَؽاللا يٍ ذؼث‪ٛ‬ش ‪ K A‬أٔخذ انؼاللح ت‪(ٌ 0,5) . pK A ٔ pH ٍٛ‬‬ ‫‪)2- 2‬‬
‫‪(ٌ1) pK A  2 pH  log[CH 3 COOH ] f‬‬ ‫‪:‬‬ ‫ت‪ ٍٛ‬أٌ‬ ‫‪)3- 2‬‬
‫أحغة ل‪ًٛ‬ح ‪(ٌ 0,5) . pK A‬‬ ‫‪)4- 2‬‬
‫‪‬‬
‫‪[CH 3COO ] f‬‬
‫‪ ،‬يارا ذغرُرح؟ )‪(ٌ1‬‬ ‫احغة ل‪ًٛ‬ح انُغثح‬ ‫‪)5- 2‬‬
‫‪[CH 3COOH ] f‬‬
‫انرًش‪ ٍٚ‬األٔل نف‪ٛ‬ض‪ٚ‬اء (‪)ٌ7‬‬

‫‪ )1‬يثم انذاسج انًٕافمح ثى ت‪ ٍٛ‬يُحٗ انر‪ٛ‬اس ٔيثم يخرهف انرٕذشاخ ‪(ٌ 0,5).‬‬
‫‪ )2‬ت‪ ٍٛ‬ك‪ٛ‬ف‪ٛ‬ح ستػ ساعى انرزتزب‪(ٌ 0,5) .‬‬
‫‪ )3‬أٔخذ انًؼادنح انرفاظه‪ٛ‬ح انر‪ٚ ٙ‬حممٓا انرٕذش ‪ u C‬ت‪ ٍٛ‬يشتؽ‪ ٙ‬انًكثف‪ .‬تاػرثاس ‪(ٌ1) .   R.C‬‬
‫‪ )4‬ذحمك يٍ كٌٕ ) ‪ u C  A(1  e  .t‬حم نهًؼادنح انرفاظه‪ٛ‬ح ٔحذد ذؼث‪ٛ‬ش كم يٍ ‪ .  ٔ A‬ثى أػػ ذؼث‪ٛ‬ش ‪ u C‬تذالنح انضيٍ ‪(ٌ1) .‬‬
‫‪ )5‬يا اعى انُظاي‪ ٍٛ‬انهزاٌ ‪ٚ‬ثشصًْا انًُحُٗ انًًثم نرغ‪ٛ‬شاخ ‪ u C‬تذالنح انضيٍ ؟ ٔيارا ‪ٚ‬حذز خالل كم يًُٓا‪(ٌ1).‬‬
‫‪(u C ) max‬‬
‫‪.‬ت‪ ٍٛ‬أٌ ‪(ٌ 0,5) . t1 / 2   . ln 2 :‬‬ ‫‪ )6‬نركٍ ‪ t1 / 2‬انهحظح انر‪ٚ ٙ‬صثح ف‪ٓٛ‬ا انرٕذش ت‪ ٍٛ‬يشتؽ‪ ٙ‬انًكثف يغأ‪ٚ‬ا ل‪:‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ )7‬نركٍ ‪ t 2 ٔ t1‬تانرراتغ انهحظر‪ ٍٛ‬انهراٌ ‪ٚ‬صم ف‪ًٓٛ‬ا انرٕذش ‪ u C‬ت‪ ٍٛ‬يشتؽ‪ ٙ‬انًكثف إنٗ انرٕذش‪. u 2 ٔ u 1 ٍٚ‬‬
‫أ) أٔخذ ذؼث‪ٛ‬ش ‪ u 1‬تذالنح ‪ .  ٔ t1 ٔ E‬ثى ذؼث‪ٛ‬ش ‪ u 2‬تذالنح ‪(ٌ 0,5) ٔ t 2 ٔ E‬‬
‫ب) ػثش ػٍ انفشق ‪ t d  t 2  t1‬تذالنح ‪ . u 2 ٔ u 1 ٔ E ٔ ‬ثى احغة ‪َ. ‬ؼؽ‪(ٌ1, ) . t 2  3ms ٔ t1  1ms ٙ‬‬
‫خ) اعرُرح ل‪ًٛ‬ح ‪ C‬عؼح انًكثف ‪(ٌ 0,5) .‬‬
‫‪ )8‬أٔخذ يٍ خذ‪ٚ‬ذ ل‪ًٛ‬ح ‪ C‬يث‪ٛ‬اَ‪ٛ‬ا ‪ْ .‬م ذرؽاتك ل‪ًٛ‬رٓا يغ انم‪ًٛ‬ح انغاتمح ؟ )‪(ٌ 0,5‬‬
)ٌ6( ‫اء‬ٚ‫ض‬ٛ‫ نف‬.َٙ‫ٍ انثا‬ٚ‫انرًش‬
.  ٙ‫تانُشاغ اإلشؼاػ‬ 210
84 Po ‫ٕو‬َٕٛ‫ذج انثٕن‬َٕٚ ‫ض‬ًٛ‫ذر‬
(ٌ 0,75) . ZA X ‫ذج‬ُٕٚ‫ سيض ان‬ٙ‫ ف‬Z ٔ A ٔ X ٍ‫ًثم كم ي‬ٚ ‫) يارا‬1
(ٌ 0.75) . 86 Rn ، 83 Bi ، 80 Hg ، 82 Pb : ٙ‫َؼؽ‬. 210 84 Po ‫) اكرة يؼادنح ذفرد‬2

(ٌ 0,5). ‫ح‬ٛ‫ذاخ انًشؼح انثذئ‬ُٕٚ‫ ْٕ ػذد ان‬N o ٌ‫ ػهًا أ‬t ‫ نحظح‬ٙ‫ح ف‬ٛ‫ذاخ انًرثم‬ُٕٚ‫ تانُغثح نؼذد ان‬ٙ‫)أػػ لإٌَ انرُالض اإلشؼاػ‬3

‫ح‬ٛ‫انرصح‬
: ‫اء‬ًٛٛ‫يٕظٕع انك‬
CH 3COOH  H 2 O  CH 3COO  H 3O  )1-1 )1 

( aq ) (l ) ( aq ) ( aq )

‫خذٔل ذمذو انرفاػم‬ )2- 1

x f  [H 3O  ] f .V  V .10 pH  0,1103, 4  3,98.105 mol )3- 1


x m ax  C.V : ُّ‫ ٔي‬C.V  x m ax  0  . ‫ ْٕ انًحذ‬CH 3 COOH ٌ‫تًا أٌ انًاء يغرؼًم تٕفشج فإ‬ )4- 1

10  pH 10 3, 4 xf V .10  pH 10  pH
C   0,01mol / L : ُّ‫ ٔي‬    : ‫ُا‬ٚ‫ٔنذ‬
 0,039 xmax C.V C
m
m  M .C.V  60  0,01  100 .10 3  0,06 g  C : ‫ُا‬ٚ‫نذ‬ )5- 1
M .V
[CH 3COO  ] f [ H 3O  ] f
)1( KA  ) 1-2 )2
[CH 3COOH ] f
K A .[CH 3COOH ] f K A .[CH 3COOH ] f
log ‫تإدخال دانح‬ 10  pH  ٘‫أ‬ [ H 3O  ] f  : ‫ُا‬ٚ‫) نذ‬1( ‫) يٍ خالل‬2-2
[CH 3COO  ] f . [CH 3COO  ] f .
[CH 3COOH ] f
: ٙ‫ٔتانران‬ ٘‫أ‬ pH   log K A  log : ‫) ذصثح‬-1( ٙ‫ح ٔتؼذ انعشب ف‬ٚٔ‫ ْزِ انًرغا‬ٙ‫ػهٗ ؼشف‬
[CH 3COO  ] f .
[CH 3COO  ]
pH  pK A  log
[CH 3COOH ]
10  pH
pH  pK A  log : ‫ انؼاللح انغاتمح‬ٙ‫ط ف‬ٕٚ‫ [ ٔتانرؼ‬H 3O  ] f  [CH 3COO  ] f  10 pH ‫ُا‬ٚ‫) نذ‬3-2
[CH 3COOH ]
: ُّ‫ ٔي‬pH  pK A  pH  log[CH 3 COOH ] f : ٘‫أ‬ pH  pK A  log 10 pH  log[CH 3COOH ] f : ٘‫أ‬
pK A  2 pH  log[CH 3 COOH ] f : ٘‫ أ‬2 pH  pK A  log[CH 3 COOH ] f
**************************************************************************************************
[CH 3COO  ] f [ H 3O  ] f [ H 3O  ] f
2
(10  pH ) 2
KA    : ٖ‫مح أخش‬ٚ‫أٔ تؽش‬
[CH 3COOH ] f [CH 3COOH ] f [CH 3COOH ] f
 pH 2
(10 )
pK A   log K A   log  2 log 10  pH  log[CH 3COOH ] f  2 pH  log[CH 3COOH ] f : ‫ُا‬ٚ‫نذ‬
[CH 3COOH ] f .
**************************************************************************************************
C.V  x f
[CH 3COOH ] f  C.(1   )  x f   .C.V : ‫[ يغ‬CH 3 COOH ] f  : ‫ُا‬ٚ‫) يٍ خالل خذٔل ذمذو انرفاػم نذ‬4-2
V
pK A  2  3,4  log[0,01 .(1  0,039 )]  4,8 :‫ع‬.‫خ‬ pK A  2 pH  log[C (1   )] : ٌ‫إر‬

[CH 3COO ] [CH 3COO  ]
 pH  pK A  log  pH  pK A  log : ‫ُا‬ٚ‫)نذ‬5-2
[CH 3COOH ] [CH 3COOH ]
[CH 3COO  ] f [CH 3COO  ] f

[CH 3COO ] f  [CH 3COOH ] f ٌ‫فإ‬ 1 ٌ‫تًا أ‬  10 pH  pK A  10 3, 44,8  0,04
[CH 3COOH ] f [CH 3COOH ] f
. ًًٍٛٓ‫انحًط ْٕ ان‬

u R  u C  E : ‫غ انرٕذشاخ نذتُا‬ًٛ‫ك لإٌَ ذد‬ٛ‫)ترؽث‬3


duC
.   R.C : ‫يغ‬   u C  E : ‫ انًكثف‬ٙ‫ٍ يشتؽ‬ٛ‫حممٓا انرٕذش ت‬ٚ ٙ‫ح انر‬ٛ‫انًؼادنح انرفاظه‬
dt
duC
: ‫ح‬ٛ‫ انًؼادنح انرفاظه‬ٙ‫ط ف‬ٕٚ‫تانرؼ‬   . A.e  .t  u C  A  A.e  .t : ٘‫أ‬ u C  A(1  e  .t ) )4
dt
1
 ، A  E ٔ 1   .  0 : ُّ‫ٔي‬ A.e  .t (1   . )  A  E : ٘‫أ‬  . . A.e  .t  A  A.e  .t  E

t

uC  E (1  e  ) : ‫صثح‬ٚ ‫ٔانحم‬
. u C  E ‫ انًكثف ثاترا‬ٙ‫ٍ يشتؽ‬ٛ‫صثح خالنّ انرٕذش ت‬ٚ ‫ انُظاو انذائى‬. ‫ انًكثف‬ٙ‫ٍ يشتؽ‬ٛ‫ش خالنّ انرٕذش ت‬ٛ‫رغ‬ٚ : ٙ‫) انُظاو االَرمان‬5
t1 / 2 t t
. 1 1 . 1 / 2 E . 1 / 2
: ٘‫ أ‬e 
 : ُّ‫ٔي‬  1 e    E (1  e  ) : ‫ُا‬ٚ‫ نذ‬t1 / 2 : ‫ إرٌ ػُذ انهحظح‬u C max  E : ٌ‫)َؼهى أ‬6
2 2 2
t
t1 / 2   ln 2   1 / 2   ln 2

t2 t1
 
u 2
 E (1  e 
) :ٔ u 1  E (1  e 
) : ‫ُا‬ٚ‫)أ) نذ‬7
E  uC t uC 
t
uC uC 
t

t
ٙ‫ ٔانر‬t   ln( ) : ٘‫ أ‬  ln(1  ) : ُّ‫ ٔي‬e  1  
  1 e 
:٘‫ أ‬uC  E (1  e ) )‫ب‬ 
E  E E E
 E
t1   ln( E  u )
E E  E
t d  t 2  t1   ln( )   ln( t   ln(
1
) : ٌ‫إر‬  : ُّ‫ٔي‬ ) : ٙ‫ه‬ٚ ‫ذكرة كًا‬
E  u2 E  u1 t   ln( E ) E  uc
 2 E  u2
 E E   E /( E  u 2 )  1 /( E  u 2 )   E  u1 
t d  t 2  t1    ln( )  ln( )    ln     ln     ln  
 E  u2 E  u1   E /( E  u1 )   1 /( E  u1 )   E  u2 
td 2.10 3
   10 3 s  1ms : ‫ُا‬ٚ‫ز) نذ‬
 E  u1   6  3,8 
ln   ln  6  5,7 
 E  u2   
 10 3
C   3  10 6 F  1F : ‫ُا‬ٚ‫ج) نذ‬
R 10
‫‪t‬‬
‫‪‬‬
‫‪ ْٙٔ u C  E (1  e 1 )  0,63 E  0,63  63  3,78V‬ذٕافك يث‪ٛ‬اَ‪ٛ‬ا‬ ‫‪ )8‬نذ‪ُٚ‬ا ) ‪ٔ uC  E (1  e ‬ػُذ انحظح ‪t  ‬‬
‫‪ْٔ   1ms‬زِ انُر‪ٛ‬دح ذرؽاتك يغ انُر‪ٛ‬دح انغاتمح‪.‬‬
‫انرًش‪ ٍٚ‬انثاَ‪ .ٙ‬نف‪ٛ‬ض‪ٚ‬اء (‪)ٌ6‬‬
‫‪ 210‬تانُشاغ اإلشؼاػ‪.  ٙ‬‬
‫ذرً‪ٛ‬ض َٕ‪ٚ‬ذج انثٕنَٕ‪ٕٛ‬و ‪84 Po‬‬

‫‪ًٚ X )1‬ثم سيض انؼُصش انك‪ًٛٛ‬ائ‪ A ٔ ٙ‬انؼذد انكرهح أ٘‪ :‬ػذد انُٕ‪ٚ‬اخ انًكَٕح نهُٕاج ٔ ‪ Z‬انؼذد انزس٘ أٔ ػذد انشحُح أ٘ ػذد انثشٔذَٕاخ‪.‬‬

‫‪.‬‬ ‫‪210‬‬
‫‪84‬‬ ‫‪Po  206‬‬
‫‪ )2‬يؼادنح انرفرد ‪82 Pb  2 He‬‬
‫‪4‬‬

‫‪ )3‬لإٌَ انرُالض اإلشؼاػ‪N (t )  N o .e   .t :ٙ‬‬


‫) ‪N (t‬‬ ‫) ‪N (t‬‬ ‫) ‪N (t‬‬
‫(‪ ln‬‬ ‫ٔيُّ ‪)    t :‬‬ ‫(‪ln‬‬ ‫‪)   .t‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ .e   .t )4‬‬
‫‪No‬‬ ‫‪No‬‬ ‫‪No‬‬
‫‪‬‬ ‫‪N (t ) ‬‬
‫(‪  ln‬‬ ‫‪)‬‬
‫‪ln 2‬‬ ‫‪ln 2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪No ‬‬ ‫‪1 0‬‬
‫‪t1 / 2‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ 12 .10 s  138 j )2-5  ‬‬
‫‪6‬‬
‫‪‬‬ ‫‪ 5,8.10 8 s 1 )1-5 ) 5‬‬
‫‪‬‬ ‫‪5,8.10‬‬ ‫‪8‬‬
‫‪t‬‬ ‫‪(200  0)  24  3600‬‬
‫‪)3-5‬‬
‫‪  .t‬‬
‫) ‪dN (t‬‬ ‫) ‪d ( N o .e‬‬
‫‪a(t )  ‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪ ( ). N o .e  .t  .N o .e  .t‬‬
‫‪dt‬‬ ‫‪dt‬‬
‫‪  .t‬‬
‫‪a (t )  a o .e‬‬ ‫ػُذ ‪ٔ a o   .N o .e   .N o . t=0‬تزنك انؼاللح (‪ )1‬ذصثح ‪:‬‬
‫‪0‬‬
‫‪)1( a(t )  .N o .e   .t )4-5‬‬
‫‪a o   .N o .  5,8.10 8  2.10 14  11,6.10 6 Bq ) 5-5‬‬

‫أػهٗ َمؽح ف‪ْ ٙ‬زا انفشض ‪ 18, 25/20‬حصم ػه‪ٓٛ‬ا انرهً‪ٛ‬ز حًضج انٕاف‪ٚ ٙ‬ه‪ٚ ّٛ‬اع‪ ٍٛ‬تٍ تشاْ‪ٛ‬ى ‪ٚ 17/20‬ه‪ ّٛ‬عف‪ٛ‬اٌ انشاط‪ 16,5/20‬ثى اعًاء حثاػ ‪ٔ 16/20‬انفشض‬
‫خاص تانثاَ‪ٛ‬ح ػهٕو صساػ‪ٛ‬ح ‪2‬ع‪. 2‬‬
‫‪SBIRO Abdelkrim Lycée agricole d’Oulad-Taima région d’Agadir royaume du Maroc‬‬
‫‪Pour toute observation contactez moi‬‬
‫‪Sbiabdou@yahoo.fr‬‬
‫ال تنسونا من صالح دعائكم ونسال اهلل لكم العون والتوفيق‪.‬‬

You might also like