Επιμέλεια: Μαρκάκη Μαρία

Φιλόλογος

ΜΑΘΗΜΑ ΧL (40o) Lectio quadragesima

«Ακλόνητη αποφασιστικότητα
μπροστά στις απειλές του δικτάτορα»

Sulla, occupata urbe, senatum armatus coegerat ut C. Marius quam celerrime hostis
iudiceretur. Cuius voluntati nemo obviam ire audebat ; solus quintus Mucius Scaevola
augur de hac re interrogatus sentientem dicere noluit. Quin etiam cum Sulla minitans
ei instaret, dixit is Sullae : « Licet mihi ostendas agmina militum, quibus curiam
circumsedisti ; licet mortem miniteris, numquam tamen ego hostem iudicabo
Marium . Etsi senex et corpore infirmo sum, semper tamen meminero urbem Romam
et Italiam a Mario conservatam esse.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
Ο Σύλλας, αφού κατέλαβε την πόλη (αφού καταλήφθηκε η πόλη), είχε συγκαλέσει
ένοπλος τη σύγκλητο, για να κηρυχθεί όσο το δυνατόν γρηγορότερα ο Γάιος Μάριος
εχθρός. Κανείς δεν τολμούσε να πάει αντίθετα με την θέλησή του· μόνος ο Κόιντος
Μούκιος Σκαιόλας , ο οιωνοσκόπος, όταν του ζητήθηκε η γνώμη του γι΄ αυτό το
πράγμα, δε θέλησε να ψηφίσει (να πει επίσημα την γνώμη του). Κι επιπλέον, όταν ο
Σύλλας απειλητικός ασκούσε πίεση σε αυτόν, αυτός είπε στο Σύλλα: « Ακόμη κι αν
μου δείξεις τα αγήματα των στρατιωτών με τα οποία περικύκλωσες το βουλευτήριο·
ακόμη και αν με απειλήσεις με θάνατο, ουδέποτε όμως εγώ δε θα κηρύξω το Μάριο
εχθρό. Αν και είμαι γέρος και αδύναμο σώμα, πάντοτε όμως θα θυμάμαι ότι η πόλη
Ρώμη και η Ιταλία σώθηκαν από το Μάριο.

ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ:
 Sulla: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ.: Sulla,-ae(αρ.1)= Σύλλας (singulare
tantum)
 occupata: αφαιρ.ενικ., γεν.θηλ., της μτχς παθ.παρακ., : occupatus, -a, -um,
του ρημ.:occupo (1)= καταλαμβάνω
 armatus:ονομ.ενικ., γεν.αρα., της μτχς παθητ.παρακ.: armatus, -a, -um, του
ρημ.:armo (1)= εξοπλίζω
Επιμέλεια: Μαρκάκη Μαρία
Φιλόλογος
 coegeret:γ΄ενικ.προσ., οριστικ.υπερ., ε.φ., του ρημ.: cogo(3)= αναγκάζω
 Marius: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ.: Marius, -ii(-i)(2)= Μαριος
(singulare tantum)
 quam: επίρρημα επιτατικό του υπερθ.βαθμού επιθέτων και επιρρημάτων= όσο
το δυνατόν πιο
 celerrime: επίρρημα υπερθ.βαθμού= πολύ γρήγορα ,του επιθ.:celeries, -is, -e
(3)= γρήγορος
 iudicaretur: γ΄ενικ.προσ., υποτ.παρατ., π.φ. του ρημ.: iudico(1)= καταδικάζω,
κρίνω
 cuius: γεν.ενικ., γεν.αρ., της αναφ.αντων.: qui, -quae, -quod= ο οποίος
 voluntati: δοτ.ενικ., γεν.θηλ., του ουσιαστικ.: voluntas, -tatis(3)= θέληση
 obviam: τροπικό επίρρημα= σε απάντηση, αντίθετα
 ire: απαρέμφατο ενεστώτα, ε.φ., του ρημ.: eo(4)= πηγαίνω
 solus: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του αντων. επιθ.:solus, -a, -um = μόνος
(βλ.γραμμ.σελ.45)
 Quintus: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ.: Quintus, -i(2)= Κόιντος
 Mucius: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ: Mucius, -ii(-i)(2)= Μούκιος
 Scaevola: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ: Scaevola, -ae(1)= Σκαιόλας
 augur: ονομ.ενικ., γεν.αρ., τους ουσιαστικ.: augur, -ris(3)= οιωνοσκόπος,
 hac: αφαιρ.ενικ., γεν.θηλ., της δεικτ.αντων.: hic, -haec, -hoc:= αυτός, η, ο
 sententiam: αιτιατ.ενικ., γεν.θηλ., του ουσιαστικ.: sentential, -ae(1)= γνώμη, απόφαση
 noluit: γ΄ενικ.προσ., οριστικ.παρακ., ε.φ., του ρημ.: nolo= δεν θέλω (βλ.γραμμ.σελ: 81)
 quin etiam= ακόμη περισσότερο, και επιπλέον
 minitans: ονομ.ενικ., γεν.αρ., της μτχς ενεστ., του αποθ.ρημ.: minito(1)= απειλώ
 instaret: γ΄ενικ.προσ., υποτ.παρατ., ε.φ., του ρημ.: insto(1)= ασκώ πίεση
 licet: παραχωρητικός σύνδεσμος= και αν, ακόμα και αν
 ostendas: β΄ενικ.προσ., υποτ.ενεστ., ε.φ., του ρημ.: ostendo(3)= δείχνω
 agmina: αιτιατ.πληθ., γεν.ουδ., του ουσιαστικ.: agmen, -inis(3)= άγημα
 curiam: αιτιατ.ενικ., γεν.θηλ., του ουσ.: curia, -ae(1)= βουλευτήριο (singulare tantum)
 circumsedisti: γ΄ενικ.προσ., οριστικ.παρακ., ε.φ., του ρημ.: circumsedeo(2)=
περικυκλώνω
 mortem: αιτιατ.ενικ., γεν θηλ., του ουσιαστικ.: mors,-rtis(3)= θάνατος
 miniteris: β΄ενικ.προσ., υποτ.ενεστ., π.φ., του ρημ.: minitor(1)= απειλώ
 numquam: χρονικό επίρρημα= ουδέποτε, πότε
 senex: ονομ.ενικ., γεν.αρ., του ουσιαστικ.: senex, senis(3)= γέρος(ανώμαλο γ΄
κλίσης, κλίση βλέπε γραμμ. σελ.: 11)
 etsi: εναντιωματικός σύνδεσμος
 infirmo: αφαιρ.ενικ., γεν.ουδ., του επιθ.: infirmus, -a, -um(2)= ανίσχυρος
 meminero: α΄ενικ.προσ., οριστικ.συντελ.μέλλοντα., του ρημ.: memini= θυμάμαι
 conservatam esse: απαρ.παθ.παρακ., του ρημ.: conservo(1)= διατηρώ, διαφυλάττω
 audebat: γ΄ενικ.προς., οριστικ.παρακ., ε.φ., του ημιαποθ. ρημ.: audio(2)= τολμώ
Επιμέλεια: Μαρκάκη Μαρία
Φιλόλογος

ΡΗΜΑΤΑ

occupo- occupavi – occupatum – occupare(1)= καταλαμβάνω

cogo – coegi – coactum – cogere(3)= αναγκάζω
armo- armavi – armatum – armare(1)= εξοπλίζω
iudico – iudixi – iudictum – iudicere(3)= κρίνω
eo – ivi (-ii) - itum – ire (4)= έρχομαι
audeo- ausus sum – ausum – audere(ημιαποθ.2)= τολμώ
interrogo- interrogavi – interrogatum – interrogare(1)= ρωτώ
dico- dixi- dictum – dicere(3)=λέω
nolo - nolui -…..- nolle δε θέλω, αρνούμαι (βλ., κλίση γραμμ., σελ.: 81)
minitor- minitatus sum – minitatum – minitari(αποθ.1)= απειλώ
insto - institi -… - instare(1)= ασκώ πίεση (μτχ μέλλο.: instaturus)
ostendo - ostendi – onstensum – onstendere(3)= δείχνω
circumsedeo- sedi – sessum –sedere(2)= περικυκλώνω
coservo - conservavi – conservatum – conservare(1)=διατηρώ, διαφυλάττω
memini – meminisse (ελλειπτικό)= θυμάμαι (βλ.κλίση γραμμ. σελ.: 83)
sum - fui -…-esse = είμαι

ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΑ
Sulla, -ae(αρ.1)= Σύλλας (singulare tantum)
urbs, urbis(θηλ.3)= πόλη
senatus,-us(αρ.4)= σύγλκητος
Marius, -ii(-i)(αρ.2)= Μάριος (singulare tantum)
hostis, -is(αρ και θηλ.3)= ο εχθρός
voluntas, -ntatis(θηλ.3)= θέληση
Quintus, -i(αρ.2)= Κόιντος (singulare tantum)
Mucius, -ii(-i)(αρ.2)= Μούκιος (singulare tantum)
Scaevola, -ae(αρ.1)= Σκαιόλας (singulare tantum)
augur, -ris (αρ.3)= οιωνοσκόπος
res, rei (θηλ.5)= πράγμα
Επιμέλεια: Μαρκάκη Μαρία
Φιλόλογος

sententia, -ae(θηλ.1)= γνώμη, απόφαση

agmen, agminis( ουδ.3)= άγημα
curia, -ae(θηλ.1)= βουλευτήριο
mors, mortis(θηλ.3)= θάνατος
senex, senis(αρ.3)= γέρος (ανώμαλο ουσ., γ΄ κλίσης, βλ.γραμμ., σελ.: 11)
corpus, -oris(ουδ.3)= σώμα
Roma, -ae (θηλ.1)= Ρώμη
Italia, -ae(θηλ.1)= Ιταλία

ΕΠΙΘΕΤΑ
solus, -a, -um(2)= μόνος
infirmus, -a, -um(2)= αδύναμος

ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ
Εναντιωματικές – παραχωρητικές προτάσεις (βλ. συντακτικό. σελ.: 34-35)