ÜCRETLİLERDE VERGİ İNDİRİMİ

Vergi indirimi ücretlilere gelir imkanı sağlayan bir uygulama olmasının yanısıra belge düzeninin
yerleştirilmesine de katkıda bulunmaktadır.

Bu çalışma çalışanlara özel gider indirimi konusunda yardımcı olmak, sıkça sorulan sorulara cevap
vermek ve sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeleri harcamalar arasına dahil etmenin cezai
sonuçları hakkında bilgi vermek amacıyla hazırlanmıştır.

Gerçek ücretlerin vergilendirilmesinde, mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda,
giyim ve ikamet edilen konuta ait kira harcamalarının yıllık toplam tutarının;

-3.300 Yeni Türk Lirasına kadar %8’i,

-6.600 Yeni Türk Lirasının, 3.300 Yeni Türk Lirası için %8’i, aşan kısmı için %6’sı

-6.600 Yeni Türk Lirasından fazlasının, 6.600 Yeni Türk Lirası için %7’si,aşan kısmı için %4’ü. (2005
yılı için)

ücretlinin ertesi yılda ödeyeceği gelir vergisinden mahsup edilir veya işverenler aracılığı ile kendisine
nakden iade edilir.

Vergi İndirimindeki Genel Esaslar Nelerdir?

Vergi İndiriminden Kimler Yararlanır?

Vergi İndirimine Konu Harcamalar Nelerdir?

Vergi İndirimine Konu Harcamalarda Aranacak Şartlar Nelerdir?

Vergi İndirimine Konu Olan Harcama Belgeleri Nelerdir?

Vergi İndirimine Konu Olan Harcamalara İlişkin Üst Sınır var mıdır?

Vergi İndirimine Konu Olan Harcamalar Ücret Gelirinin Elde Edildiği Dönemle İlgili Olmak
Zorunda mıdır?

Belgesi İndirim Konusu Yapılamayacak Kurum ve Kuruluşlar Hangileridir?

Vergi İndirimine Girmeyen Harcamalar Nelerdir?

Vergi İndirimi Tutarı Nasıl Hesaplanacaktır?

Vergi İndiriminde Ücretliler Tarafından Yapılacak İşlemler Nelerdir?

Vergi İndiriminde İşverenler Tarafından Yapılacak İşlemler Nelerdir?

Bir Harcama Belgesinde Birden Fazla Harcama Çeşidinin Yer Alması Durumunda Vergi İndirimi
Nasıl Yapılacaktır?

Ücretlilerde Vergi İndirimine Ait Bildirim Nasıl Yapılacaktır?

Aynı Zamanda Birden Fazla İşverenden Ücret Geliri Elde Edenlerde Vergi İndirimi Nasıl
Yapılacaktır?

Muhtasar Beyanname Vermeyen İşverenlerin Yapacağı İşlemler Nelerdir?

Yıllık Beyanname Veren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılan veya Ölen Ücretlilerde Vergi İndirimi Nasıl Yapılacaktır?

Bir İşyerinde Çalışmakta İken İşten Ayrılan ve Başka Bir İşte Ücretli Olarak Çalışmayanlar
Hakkında Vergi İndirimi Uygulaması nasıl Yapılacaktır?

İşverenlerce Emekli Olanlar veİşten Ayrılıp Başka İşveren Nezdinde Çalışmayanlarla İlgili
Olarak Yapılacak İşlemler Nelerdir?

İşveren Değiştiren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

Ücretini Yabancı Bir Memleketteki İşverenden Alan Ücretlilerde Vergi İndirimi Nasıl
Yapılacaktır?

Üçer Aylık Dönemlerde Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışan Ücretlilerde
Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

Mükellefiyeti Sona Eren İşverenler Yanında Çalışmış Olan Ücretlilere İlişkin Vergi İndirimi
Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

Vergi İndirimi Nedeniyle Tevkif Suretiyle Kesilerek Ödenmesi Gereken Gelir Vergisinin Eksik
Hesaplanması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir?

  Vergi İndirimindeki Genel Esaslar Nelerdir?

· Vergi indirimi yalnızca ücretlileri gerçek usulde tespit edilen ücretlilerin yararlanabileceği bir
indirimdir. Harcamaya göre hesaplanacak tutar matrahtan indirilecektir.

· İndirim konusu harcamaların Türkiye’de yapılması, gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan
gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle belgelendirilmesi ve bu belgelerin işverene verilmesi
şarttır.

· Hesaplanan indirim tutarı, harcamanın yapıldığı yıla ait ücretin yıllık vergi matrahını geçemez.

· Mükellefin kendisi, eşi ve çocukları ile ilgili eğitim, sağlık, gıda, giyim ve konut kira harcamalarının
yıllık toplamı vergi indiriminde esas alınır.

  Vergi İndiriminden Kimler Yararlanır?

Vergi indiriminden ücretleri gerçek usulde tespit edilen ücretliler yararlanır.Bunların eş ve çocuklarının
harcamaları da vergi indirimine konu olur.

Eş; Medeni Kanuna göre aralarında evlilik bağı kurulmuş kadın ve erkeklerden her biridir.Eş başka bir
işte çalışsa dahi adına düzenlenen belge eşinin vergi indiriminde dikkate alınır.
Vergi indiriminde çocuk tabiri; yaş sınırına bakılmaksızın ücretli ile birlikte oturan veya ücretli
tarafından bakılan (gelir vergisine tabi geliri bulunmayan, nafaka verilmek suretiyle bakılan,evlat
edinilenler ile ana babalarını kaybetmiş torunlardan ücretli ile birlikte oturan) kişiler olarak kabul
edilmektedir.

Aşağıda sayılan ödemelerde ücret sayılır ve vergi indiriminden yararlanırlar:

· Gelir Vergisi Kanunu’nun 23‘üncü maddenin 11 numaralı bendine göre istisna dışında kalan
emeklilik, maluliyet, dul ve yetim aylıkları,

· Evvelce yapılmış veya gelecekte yapılacak hizmetler karşılığında verilen para ve ayınlarla sağlanan
diğer menfaatler,

· Türkiye Büyük Millet Meclisi, il genel meclisi ve belediye meclisi üyeleri ile özel kanunlarına veya idari
kararlara göre kurulan daimi veya geçici bütün komisyonların üyelerine ve yukarıda sayılanlara
benzeyen diğer kimselere bu sıfatları dolayısıyla ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,

· Yönetim ve denetim kurulları başkanı ve üyeleriyle tasfiye memurlarına bu sıfatları dolayısıyla

ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,

· Bilirkişilere, resmi arabuluculara, eksperlere, spor hakemlerine ve her türlü yarışma jürisi üyelerine
ödenen veya sağlanan para, ayın ve menfaatler,

Sporculara transfer ücreti veya sair adlarla yapılan ödemeler ve sağlanan menfaatler

  Vergi İndirimine Konu Harcamalar Nelerdir?

a)Eğitim Harcamaları:

· Okullara gidişgeliş hizmeti veren mükelleflere ödenen taşıma ücretleri,

· Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan öğrenci yurtları tarafından düzenlenen faturalar,

· Spor okullarına yapılan ödemeler,

· Sürücü kurslarına yapılan ödemeler,

· Anaokulu, kreş ve dershanelere eğitim amacıyla yapılan ödemeler ve kurs ücretleri,

· Makbuz karşılığı özel ders veren öğretmenlere yapılan ödemeler,

· Kitap ve kırtasiye alımları için yapılan ödemeler,

· Üniversiteye giriş sınavlarına hazırlık, özel okul giriş sınavlarına hazırlık, yabancı dil kursları ve bu
sınavlara yönelik dergiler

vergi indirimine konu olmaktadır.

Ancak;

· Günlük gazeteler,

· Haftalık, aylık, yıllık yayımlanan dergiler, mecmualar,

· Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okulların okul aile birliğine veya okul koruma derneğine yapılan
bağışlar,

· Yabancı ülkelerde eğitim veren kurumlardan alınan belgeler,

· Piyano, bilgisayar, CD ve disketler, (eğitim CD’leri hariç)

· Genel ve katma bütçeli kurumlara yapılan eğitim harcamaları

vergi indiriminden faydalanamazlar.

b)Gıda Harcamaları:

· Sigara ve alkollü içkiler dışında kalan içecekler ve her türlü yiyecek,

· Otel ve benzeri konaklama yerlerinden alınacak belgelerde yiyecek ve içecek bedellerinin konaklama
bedelinden ayrı gösterilmesi durumunda yiyecek ve içecek bedelleri

· Otel, lokanta, kafeterya, kantin vb. yerlerde yiyecek ve içecekler için yapılan harcamalar,

· Kurbanlık koyun alımı için yapılan harcamalar

vergi indirimine konu olmaktadır.

Ancak;

· Sigara ve alkollü içkilere yapılan harcamalar,

· Otel ve benzeri konaklama yerlerinden alınacak belgelerde yiyecek ve içecek bedellerinin konaklama
bedelinden ayrı gösterilmemesi durumunda yiyecek ve içecek bedelleri,

· Evlerde beslenen hayvanların tüketimi için alınan yem, mama vb gıda maddeleri ile temizlik
maddelerine yapılan harcamalar,

· Düğün, ziyafet, iftar yemeklerine yapılan harcamalar

vergi indiriminden faydalanamazlar.

c)Sağlık Harcamaları:

· Ücretlilerin kendileri, eş ve çocuklarının yaptığı ilaç masrafları,

· Sağlık malzemesi ve hastane giderleri ile muayene, tahlil, ameliyat, fizik tedavi ve diş protez ücretleri,
numaralı olmak şartıyla gözlük ve lens alımları,

· Ücretlinin yaptığı sağlık harcamalarının bir kısmının işverenlerce karşılanması halinde ücretlinin
kendisinin yaptığı harcamalar,

· Sakat ve malul arabası,

· Doktor raporuyla alınan cilt sağlığına ilişkin harcamalar,

vergi indirimine konu olur.

Ancak;

· Temizlik malzemeleri,

· Makyaj malzemeleri,

· Spor merkezlerine üyelik bedelleri,

· İsteğe bağlı sigorta primleri,

· Doktor raporu olmaksızın yapılan cilt sağlığı, parfümeri harcamaları

· Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı hastaneler ile bunların döner sermayelerine yapılan sağlık
harcamaları

vergi indiriminden faydalanamazlar.

d)Giyim Harcamaları:

· Kumaş, hazır elbise, ayakkabı, ayakkabı, şapka, iç çamaşırı, gelinlik, kemer,çorap, cüzdan, bayan
çantası ve okul çantası gibi giyime ilişkin her türlü harcamalar ile bunlara ilişkin
dikim,bakım,onarım,boya, kuru temizleme harcamaları vergi indirimine konu olmaktadır.

Ancak;

· Giyim eşyaları ile ilgili alınan temizlik maddelerine ilişkin harcamalar,vergi indirimine konu edilmezler.

e)Kira Harcamaları:

· İkamet edilen konut için yapılan fiili kira ödemesinin tamamı vergi indirimine konu edilmektedir.
(Kiranın tek bir seferde veya birkaç aylık veya aylık dönemler itibariyle ödenmesinin önemi
bulunmamaktadır. Kira kontratının fotokopisi yanında banka dekontu veya ev sahibinden alınacak
ödenen kira tutarını gösteren yazı yer almalı ve kira ödemesinin kapsadığı dönemin belgede
belirtilmesi zorunludur.)

· Kurumlar vergisine tabi olan iktisadi kamu müesseseleri ile diğer müesseselere ait lojmanlar için
ödenen kira bedelleri

vergi indirimine konu edilebilmektedir.Ancak;

· Genel bütçeye dahil kurumlara yapılan kira ödemeleri,

· Yurt dışındaki konutlar için ödenen kiralar,

· İkamet edilen konuta gelecek yıllar için yapılan kira ödemeleri,

· Bankamatikler tarafından verilen fişler (Paranın ne için ve kimin adına yatırıldığını belirtmediğinden)

vergi indirimine konu edilmezler.

  Vergi İndirimine Konu Harcamalarda Aranacak Şartlar Nelerdir?

Bir harcamanın vergi indirimine konu olabilmesi için,

1- Harcamaların mutlaka Türkiye’de yapılması,

2- Harcamaların Gelir ve Kurumlar vergisine tabi olan mükelleflerden alınan belgelerle

belgelendirilmesi,

3- Yapılan harcamanın ücretlinin kendisi medeni kanun hükümlerine göre aralarında evlilik bağı
kurulmuş eşi ve mükellefle beraber oturan veya mükellef tarafından bakılan (Nafaka verilerek
bakılanlar dahil) çocukları (yaş sınırı kaldırılmıştır) tarafından yapılması ve satın alınan mal ve
hizmetlerin bunlar tarafından tüketilmesi gerekmektedir.

  Vergi İndirimine Konu Olan Harcama Belgeleri Nelerdir?

Ücretliler vergi indirimine konu olan harcamalarını Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerinden
alacakları şu belgelerle tevsik ederler:

1-Fatura,

2-Serbest meslek makbuzu,

3-Perakende satış fişi,

4- Ödeme kaydedici cihazlara ait satış fişi (yazar kasa fişi)

belgeler okunaklı olmalıdır; isim kısmı karalanan, yırtılan ve mükellef, eşi veya çocukları dışındaki
kişiler adına düzenlenen belgeler geçersizdir.

  Vergi İndirimine Konu Olan Harcamalara İlişkin Üst Sınır var mıdır?

Üzerinden vergi indirimi hesaplanacak harcama tutarı, ücretlinin vergi indirimine konu harcamalarının
yapıldığı yıla ilişkin ücret matrahının yıllık toplamını aşamayacaktır.

  Vergi İndirimine Konu Olan Harcamalar Ücret Gelirinin Elde Edildiği Dönemle İlgili Olmak
Zorunda mıdır?

Ücret gelirinin elde edildiği takvim yılına ilişkin vergi indirimi kapsamına giren harcamalar, ücret
gelirinin elde edildiği dönemle ilişkilendirilmeksizin vergi indirimi uygulamasında dikkate alınacaktır. Bu
kapsamda, yıl içinde yeni işe giren, işten ayrılan, emekli olan, ücretsiz izne ayrılan kişilere ait harcama
belgelerinin çalışılan dönemle sınırlı olmaksızın kabul edilmesi gerekmektedir.

  Belgesi İndirim Konusu Yapılamayacak Kurum ve Kuruluşlar Hangileridir?

· Vergi indirimine konu olan harcamaların gelir ve kurumlar vergisine tabi olmayan kişi, kurum ve
kuruluşlara yapılması halinde bu harcamalar vergi indirimine konu teşkil etmeyecektir.

· Kurumlar vergisi muafiyeti tanınan kurumlardan yapılan harcamalar vergi indirimine konu harcama
olarak kabul edilmeyecektir. Ancak kurumlar vergisinde yer alan istisnalardan yararlanan kurumlar ile
istisna uygulaması öteden beri devam eden eğitim ve sağlık kurumlarına yapılan harcamalar vergi
indirimine konu olacaktır.
1-Ücretlinin yurtdışında yaptığı eğitim harcamaları, Türkiye’de yapılmadığı için, vergi indirimine konu
olmayacaktır.

2- Sağlık Bakanlığına ve üniversitelere bağlı hastanelerde yapılan sağlık harcamaları için, bu

hastanelerin döner sermayelerine ödenen paralar vergi indirimine konu olmayacaktır.

3- Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı okulların okul aile birliğine veya okul koruma derneğine yapılan
bağışlar da vergi indirimine konu harcamalar kapsamına girmemektedir.

4- Ücretlilerin, gelir veya kurumlar vergisi mükellefi olmayan kişi, kurum ve kuruluşlara ödediği kira
bedelleri de vergi indirimine konu edilmeyecektir.

5-Tüketim kooperatifi kurumlar vergisinden muaf bulunmaktadır. Bu kooperatif den yapılan giyim ve
gıda harcamaları, kooperatifin kurumlar vergisi mükellefi olmaması (muaf olması) nedeniyle indirime
konu teşkil etmeyecektir.

  Vergi İndirimine Girmeyen Harcamalar Nelerdir?

1- Vekalet ücretleri,

2- Yolcu ve yük taşıma giderleri,

3- Otel, motel ve pansiyonlara ödenen konaklama ücretleri,

4- Tiyatro, sinema, konser salonu, plaj, yüzme havuzu gibi yerlere yapılan giriş ücreti ödemeleri,

5- Ziynet ve süs eşyası alımları,

6- Temizlik madde ve malzemesi alımları,

7- Her türlü kadın ve erkek tuvalet ve itriyat madde ve malzemesi alımları,

8- Kozmetik maddelerin alımları,

9- Çiçek alımları,

10- Kuaför ve berberlere ödenen ücretler,

11- Fotoğraf filmi ve tab ücreti,

12- Fotokopi ücreti,

13- Ampul, floresan ampul ve pil alımları,

14- Plak, teyp ve video kaset alımları ile bunların kiralanması karşılığında ödenen ücretler,

15- Konutların boya ve badana giderleri ile duvar kağıdı giderleri,

16- Elektrik ve su tesisatı için yapılan ödemeler,

17- Billuriye, züccaciye alımları,

18- Çocuk oyuncakları,

19- Havlu, çarşaf, nevresim alımları,

20- Plastik eşya alımları,

21- Çanta ve valiz alımları, (cüzdan, bayan çantası ve okul çantası hariç)

22- Noter giderleri,

23- Şehir şebekesi su giderleri,

24- Sigara, alkollü içkiler ve bira için yapılan giderler,

25- Sıhhi tesisat malzemeleri,

26- Askeri ve okul kantinlerine yapılan harcamalar,

27- Yurtdışı eğitim ve öğretim harcamaları,

28- Kol ve duvar saati,

29- Her türlü hırdavat malzemesi,

30- Tüp gaz giderleri,

31- Genel bütçeye giren dairelere ait lojman giderleri

  Vergi İndirimi Tutarı Nasıl Hesaplanacaktır?

Vergi indirimi,ücretlinin bir önceki yıla ait yıllık toplam vergi matrahını aşmamak üzere harcama
tutarının

-3.300 Yeni Türk Lirasına kadar %8’i,

-6.600 Yeni Türk Lirasının, 3.300 Yeni Türk Lirası için %8’i, aşan kısmı için %6’sı

-6.600 Yeni Türk Lirasından fazlasının,6.600 Yeni Türk Lirası için %7’si, aşan kısmı için %4’ü. (2005
yılı için) uygulanmak suretiyle hesaplanır.

Örneğin, 2005 yılı içinde elde ettiği ücret gelirinin vergi matrahı 20.000 YTL olan ve ücret matrahının
tamamı kadar vergi indirimi uygulaması kapsamında harcama yapmış bir ücretlinin hak kazanacağı
vergi indirimi tutarı şu şekilde hesaplanmaktadır:
 

İlk 6.600 YTL için, 6.600*%7

=462 YTL
Kalan 13.400 YTL için, 13.400*%4
=536YTL
Toplam
=998YTL

  Vergi İndiriminde Ücretliler Tarafından Yapılacak İşlemler Nelerdir?

· Ücretliler, kendileri, eş ve çocukları adına düzenlenmiş, vergi indirimi kapsamına giren harcamalarına
ilişkin belgeleri yıl boyunca (1 Ocak-31 Aralık 2005) biriktireceklerdir.

· Ücretliler, bir yıl boyunca biriktirdikleri harcama belgelerini ertesi yılın Ocak ayının 20’sinin mesai
saati sonuna kadar (20 Ocak 2006) işverenlerine vereceklerdir.

· Ücretliler vergi indirimine konu olan harcama belgelerini, ‘Vergi İndirimine Ait Bildirim’ ile beyan
ederler ve harcamalarını bu bildirimin arkasında yer alan bölüme grupları itibariyle kayıt ederler.
Harcama belgeleri belirtilen bölüme sığmazsa yeterli miktarda yaprak kullanılması mümkündür. Zarfta
yer alan bilgiler doldurulup ücretli tarafından imzalanır.

· Ayrıca ücretlilerin harcama belgesinde vergi indirimine konu olan ve olmayan birden fazla harcama
çeşidinin olması durumunda, vergi indirimine konu olmayan harcamalar belge toplamından düşülerek
harcama tutarı tespit edilir.

  Vergi İndiriminde İşverenler Tarafından Yapılacak İşlemler Nelerdir?

· İşverenler, ücretliler tarafından kendilerine verilen bildirimi ve harcama belgelerini 20 Ocak tarihine
kadar alırlar. Bu belgelerin geçerli olup olmadığını, harcamaların vergi indirimi kapsamına girip
girmediğini ve harcama toplamının doğru beyan edilip edilmediğini kontrol ederler.

· İşverenler, kendilerine sunulan vergi indirimine ait bildirimde yer alan harcama tutarını dikkate alarak
Ocak ayı sonuna kadar ‘Vergi İndirimine Ait Bordro’yu düzenlerler. (EK 2)

· İşverenler her bir ücretlinin yararlanacağı vergi indirimini ayrı ayrı hesaplayarak bordroda gösterirler.
Bu bordro,fiilen çalışan ücretliler için ayrı,emekli olanlar, işten ayrılıp başka işveren nezdinde
çalışmayanlar ile ölenler için ayrı ayrı düzenlenir.

· İşverenler kendilerine ibraz edilen harcama belgelerini ve bildirimlerini tarh zamanaşımı süresi içinde
(5 yıl) saklamak ve istendiğinde vergi incelemesine yetkili olanlara ibraz etmek zorundadır.

· İşverenler Ocak ayı sonuna kadar Vergi İndirimine Ait Bordroyu düzenlerler ve her bir ücretli için
hesaplanan vergi indirimi tutarını Şubat ayından itibaren ödenecek ücretlerin gelir vergisinden mahsup
ederler. Bu işlem her bir ücretli için ayrı ayrı yapılır.

· İşverenler yapılan bu mahsup işlemi için düzenledikleri ücret bordrosunda, ‘Vergi indiriminden doğan
mahsup edilecek gelir vergisi ’ başlığı altında sütun açarak mahsup ettikleri vergi tutarını bu sütunda
gösterirler. Mahsup edilecek vergi indirimi, ücretlinin o aydaki ücretinden kesilen gelir vergisinden fazla
olmamalıdır. Bu tutarın aşılması halinde aşan kısım izleyen aylarda ödenecek olan gelir vergisinden
mahsup edilir.

· Ücret gelirleri için hesaplanan vergiden mahsup edilen vergi indirimi muhtasar beyannamede
mahsuplar arasında gösterilerek kalan tevkifat tutarı işverenlerce vergi dairesine ödenir. Vergi indirimi
tutarının muhtasar beyannamede gösterilebilmesi için ödenmiş olması şarttır. Mahsubu yapılan vergi
farkı, işverenlerce en geç o aya ait muhtasar beyannamenin verilme süresinin sonuna kadar ücretlilere
ödenecektir. Vergi farkı bu süre içinde ödenmezse eksik beyan edilmiş ve ödenmemiş gelir vergisinin
hükümlerine tabi olacaktır.

Mahsup işleminin takvim yılının son ayına kadar yapılamaması halinde kalan tutar, Aralık ayına ait
muhtasar beyanname üzerinden mahsup edilir. Aralık ayına ait tevkif suretiyle kesilen vergilerin vergi
indiriminden doğan ve mahsubu yapılamamış vergi alacağını karşılayamaması halinde, kalan tutar
gerekli incelemeler yapıldıktan sonra işverenlerce hak sahiplerine ödenir.
  Bir Harcama Belgesinde Birden Fazla Harcama Çeşidinin Yer Alması Durumunda Vergi
İndirimi Nasıl Yapılacaktır?

· Bir harcama belgesinde birden fazla harcama çeşidinin bulunması halinde, vergi indirimine konu
olmayan harcamalar belge toplamından düşülür ve indirime konu olacak harcama tutarı tespit edilir.

· Aynı harcama belgesinde indirime konu harcama çeşidi birden fazla ise bu belge, miktarı yüksek olan
harcama grubuna ait belge olarak gösterilecektir.

  Ücretlilerde Vergi İndirimine Ait Bildirim Nasıl Yapılacaktır?

Ücretlilerde Vergi İndirimine Ait Bildirim Ek:1’ deki örneğine uygun olarak çoğaltılıp kullanılabilecektir

  Aynı Zamanda Birden Fazla İşverenden Ücret Geliri Elde Edenlerde Vergi İndirimi Nasıl
Yapılacaktır?

· Aynı zamanda birden fazla işverenden ücret geliri elde edenler vergi indirimine ait bildirimi her bir
işverene ayrı ayrı vereceklerdir.

· Her bir işveren kendi ödediği ücretlerin vergi matrahlarına mevzuata göre vergi indirimi
uygulayacaktır.

  Muhtasar Beyanname Vermeyen İşverenlerin Yapacağı İşlemler Nelerdir?

Genel bütçeye dahil olan daireler, yaptıkları gelir vergisi tevkifatı için muhtasar beyanname
vermemektedir. Bu daireler, hak kazanılan vergi indirimi tutarını Şubat ayından itibaren ödeyecekleri
ücretler üzerinden tevkif edeceği vergiden mahsup edecektir. Dolayısıyla, ücretlilere mahsup edilen
vergi tutarı kadar ödeme yapmış olacaklardır. Mahsup işlemi sonunda arta kalan vergi indirimi tutarı,
izleyen aylarda aynı esaslar çerçevesinde indirilmeye devam edilecektir

Örnek:

X Bakanlığında çalışan ücretli (Y)'nin, 2005 dönemine ilişkin toplam vergi matrahı 8.000 YTL dir. Bu
döneme ilişkin vergi indirimine konu harcamalarının tutarı 6.000 YTL’dir.

Bu ücretli, harcamalarının toplamı olan 6.000 YTL’yi, "Ücretlilerde Vergi İndirimine Ait Bildirim" ile
20/1/2006 tarihine kadar işverenine beyan etmiş ve harcama belgelerini bildirimine eklemiştir. İşveren
(X) Bakanlığı, ücretlinin kendisine bildirdiği harcama tutarını dikkate alarak "Vergi İndirimine Ait
Bordro"yu 2006 yılı Ocak ayı sonuna kadar aşağıdaki şekilde düzenleyecektir.

Bu ücretlinin vergi indirimi bordrosunda yer alacak tutarlar aşağıdaki şekilde gösterilecektir:
 

- Ücretlinin 2005 Yılı Vergi Matrahı Toplamı

8.000 YTL
- Vergi İndirimine Konu Harcama Tutarı
6.000 YTL
- Vergi İndirimine Konu Olacak Tutar
– Hesaplanan Vergi İndirimi Tutarı
3.300 YTL X %8=264 YTL
2.700 YTL X %6=162 YTL
6.000 YTL
426 YTL

 Muhtasar beyanname vermek zorunda olmayan işveren, toplam vergi indirimi tutarını, 15/2/2006
tarihinde (Y)’ye ödeyeceği ücret üzerinden tevkif edeceği vergiden mahsup edecektir. Başka bir ifade
ile işveren 15/2/2006 tarihinde mahsup edilen vergi indirimi tutarı kadar (Y)’ye daha fazla ödeme
yapacaktır. Mahsup işlemi sonucu arta kalan vergi indirimi tutarı izleyen aylarda mahsup edilecektir.
Ücretlinin Şubat 2006 ayında aldığı ücret üzerinden hesaplanan gelir vergisi 100 YTL olduğu
varsayımı altında yapılacak işlem aşağıda gösterilmiştir:

- 2005 Şubat Ayı Ücretinden Hesaplanan Gelir Vergisi

:
100 YTL
- Şubat Ayında Mahsup Edilecek Vergi İndirimi Tutarı
:
100 YTL
- Ödenecek Gelir Vergisi
:
-
- Müteakip Aylarda Mahsup Edilecek Vergi İndirimi Tutarı
(426- 100 = 326 YTL)
:
326YTL

  Yıllık Beyanname Veren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

· Ücretlerinden vergi tevkif usulü cari olmayan ve bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan
etmek zorunda olan ücretlilerde vergi indirimi, bu kişilerin bağlı olduğu vergi dairesince
gerçekleştirilecektir. Anılan mükellefler vergi indirimine ait bildirimi ve harcama belgelerini yıllık gelir
vergisi beyanname verme süresi içinde bağlı olduğu vergi dairesine vereceklerdir.

· Vergi dairesi bu bildirim üzerine; harcamaların vergi indirimi konusuna girip girmediği, belgelerin
geçerli belge olup olmadığını kontrol ederek hesapladığı vergi indirimi tutarını Nisan ayı sonuna kadar
ücretliye nakden ödeyecektir. Ücretliye nakden iadesi gereken söz konusu vergi indirimi tutarlarının
öncelikle yıllık beyannamede tahakkuk eden gelir vergisine mahsup edileceği tabiidir.

  Emeklilik Nedeniyle İşten Ayrılan veya Ölen Ücretlilerde Vergi İndirimi Nasıl Yapılacaktır?

· Emeklilik nedeniyle işinden ayrılan ücretliler, vergi indirimine konu mal ve hizmet alımlarına ilişkin
yaptıkları harcamalara ait belgelerini belirtilen esaslar ve süreler dahilinde işverene bildirirler.

· Ölüm nedeniyle işten ayrılan ücretlilerin varislerinden bir tanesi harcama belgelerini murisin
işvereninin bağlı bulunduğu vergi dairesine verecektir.

  Bir İşyerinde Çalışmakta İken İşten Ayrılan ve Başka Bir İşte Ücretli Olarak Çalışmayanlar
Hakkında Vergi İndirimi Uygulaması nasıl Yapılacaktır?
Bir işveren nezdinde çalışmakta iken bu işyerinden ayrılan bir daha ücretli olarak çalışmayan ücretliler,
işveren değiştirdiği takvim yılına ilişkin vergi indirimini en son çalıştığı işverene verecektir.

  İşverenlerce Emekli Olanlar veİşten Ayrılıp Başka İşveren Nezdinde Çalışmayanlarla İlgili
Olarak Yapılacak İşlemler Nelerdir?

İşverenler; emekli olanlar,işten ayrılıp da başka işveren nezdinde çalışmayanlar için ayrı ayrı vergi
indirimi bordrosu düzenlerler.

  İşveren Değiştiren Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

· Bir işveren nezdinde ücretli olarak çalışmakta iken, iş değiştirmek suretiyle başka bir işveren
nezdinde çalışmaya başlayan ücretliler, işveren değiştirdiği takvim yılına ilişkin vergi bildirimini en son
çalıştığı işverene verecektir.

· Ancak bu ücretliler, daha önce çalıştığı işverenden kendilerine ödenen ücretlerin vergi matrahını, bu
matrahtan kesilen gelir vergisini ve bu verginin beyan edilmiş (tahakkuk fişine bağlanmış) olduğunu
gösterir bir belgeyi alarak, en son çalıştığı işverene vereceklerdir. Bu yazının bir örneği yeni işveren
tarafından eski işverenin muhtasar beyanname yönünden bağlı olduğu vergi dairesine bir yazıyla
gönderilecektir.

Yıl İçinde İstisna, Muafiyet ve İndirimler Nedeniyle Vergi Matrahı Doğmadığı İçin Ücretinden
Vergi Kesilmeyenlerin Durumu:

Vergi indirimi, ücretlilerin vergi matrahlarından vergi indirimine konu olan harcamaların belli bir
kısmının düşülmesi suretiyle uygulanmaktadır. Buna göre, ücretlilerin yararlandığı istisna, muafiyet ve
indirimler nedeniyle, vergi matrahı doğmadığı için ücretinden vergi kesilmeyenler, vergi indiriminden
yararlanamayacaklardır.

  Ücretini Yabancı Bir Memleketteki İşverenden Alan Ücretlilerde Vergi İndirimi Nasıl
Yapılacaktır?

Bu kişiler düzenleyecekleri gelir vergisi beyannamesinde vergi indirimini ücretlerin gayrisafi tutarından
indirebileceklerdir.

  Üçer Aylık Dönemlerde Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışan Ücretlilerde
Vergi İndirimi Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

· Bu işverenler, Şubat ayından itibaren vergi indirimi uygulamasını dikkate almak suretiyle ücret
ödemesinde bulunacaklardır. Vergi indirimi tutarları, Ocak-Şubat-Mart aylarına ilişkin Nisan ayında
verilecek muhtasar beyannamede mahsup konusu yapılarak indirilmeye başlanacaktır. Muhtasar
beyannamede tevkif yoluyla kesilen vergiler toplamı üzerinden vergi indirimi tutarı mahsup edilecektir.

  Mükellefiyeti Sona Eren İşverenler Yanında Çalışmış Olan Ücretlilere İlişkin Vergi İndirimi
Uygulaması Nasıl Yapılacaktır?

1) Vergi İndirimine Ait Bildirim Verilmeden Önce İşi Bırakan Mükellefin Yanında Çalışmış Olan
Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması
· Çalıştığı işverenin mükellefiyetinin sona ermesi ve tekrar ücretli olarak çalışmaması nedeniyle
işverenleri aracılığıyla vergi indiriminden yararlanamayan ücretliler, “Ücretlilerde Vergi İndirimine Ait
Bildirimi’’ 20 Ocak tarihine kadar eski işvereninin muhtasar gelir vergisi beyannamesi yönünden bağlı
olduğu vergi dairesine vereceklerdir.

· Vergi bildiriminin verildiği vergi dairesi; ücretlinin ilgili yılda o işyerinde çalışıp çalışmadığı, çalıştığı
döneme ilişkin ücretlerinin vergi matrahı, bu ücretler üzerinden kesilen vergilerin muhtasar beyanname
ile beyan edilip tahakkuk ettirildiği, vergi indirimine konu harcamaların vergi indirimi konusuna girip
girmediği, belgelerin geçerli belge olup olmadığı hususlarında yapacağı inceleme sonucunda vergi
indirimi tutarını hesaplayacak ve Mart ayı sonuna kadar ücretliye nakden iade edecektir.

· Tasfiye haline girmiş olan kurumlarda vergi indirimi ile ilgili işlemler tasfiye memurlarınca yerine
getirilecektir.

2) Vergi İndirimine Ait Bildirim Verildikten Sonra İşi Bırakan Mükellefin Yanında Çalışmış Olan
Ücretlilerde Vergi İndirimi Uygulaması :

· Vergi indirimine ait bildirimin işverene verilmesinden sonra işverenin işi bırakması ve ücretlinin başka
bir işveren nezdinde çalışmaması durumunda, mahsup edilmemiş vergi indirimi tutarı, işverenin
muhtasar beyanname yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından, ücretlinin ilgili yılda o işyerinde
çalışıp çalışmadığı, çalıştığı döneme ilişkin ücretlerinin vergi matrahı, bu ücretler üzerinden kesilen
vergilerin muhtasar beyanname ile beyan edilip tahakkuk ettirildiği, vergi indirimine konu harcamaların
vergi indirimi konusuna girip girmediği, belgelerin geçerli belge olup olmadığı ile vergi indirimi tutarının
doğru hesaplanıp hesaplanmadığı hususlarında yapacağı inceleme sonucunda ücretliye nakden iade
edilecektir.

· Ücretlinin başka bir işveren nezdinde çalışmaya başlaması halinde, yeni işveren ücretlinin eski
işverenden getirmiş olduğu yazının bir örneğini eski işverenin muhtasar beyanname yönünden bağlı
olduğu vergi dairesine bir yazı ekinde gönderecektir. Ücretlinin eski işvereninden alması gereken
yazıyı temin edememesi halinde, mahsup edilemeyen vergi indirimi tutarı yukarıda belirtilen
hususlarda yapılacak inceleme sonucuna göre ücretliye vergi dairesince nakden iade edilecektir.

  Vergi İndirimi Nedeniyle Tevkif Suretiyle Kesilerek Ödenmesi Gereken Gelir Vergisinin Eksik
Hesaplanması Halinde Uygulanacak Cezai Müeyyideler Nelerdir?

Genel bütçeye dahil daireler ile muhtasar beyanname veren işverenlerin yanlarında çalışan ücretlilerin
vergi indirimine konu olan harcamalarını, sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belgeler kullanmak
veya belgelerde tahrifat yapmak veya diğer suretlerle yüksek göstermeleri nedeniyle, vergi indirimi
tutarının fazla hesaplanmasına neden olmaları halinde, bu vergi ilgililerinden ceza, faiz ve gecikme
zammı uygulanmak suretiyle geri alınacaktır.

1)Muhtasar Beyanname Vermeyen Genel Bütçeye Dahil Dairelerde Çalışan Ücretlilerde

Uygulanacak Cezai Müeyyideler :

Genel bütçeye dahil dairelerde çalışan ücretlilerin haksız yere vergi indiriminden yararlanmaları
durumunda, iade edilen vergi indirimi tutarı, ilgili saymanlıklarca saymanlığın bağlı bulunduğu vergi
dairelerine intikal ettirilecek ve vergi daireleri de bu tutarı ücretlilerden ihbarname kuralına göre cezalı
olarak tahsil edeceklerdir. Bu vergi cezasından bu dairelerin tahakkuk memurları da müteselsilen
sorumlu olacaklardır.

2)Muhtasar Beyanname Veren İşverenlerin Yanında Çalışan Ücretlilerde Uygulanacak Cezai

Müeyyideler:

· İşverenler, yanlarında çalıştırdıkları ücretlilerin ücretlerinden tevkif ettikleri vergilerin doğru olarak
beyan edilip ödenmesinden sorumludurlar. Bu nedenle işverenler, tevkif suretiyle kesilen vergilerin
eksik beyanı dolayısıyla yapılan ikmalen veya re'sen tarhiyatlarda vergi aslı ile buna ilişkin cezalardan
sorumludur. Bu çerçevede işverenler, vergi indirimi dolayısıyla tevkif suretiyle kesilen vergilerin eksik
beyanından da sorumludurlar.

· Ancak, ücretlilerin sahte veya muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullandıklarının sabit olması
halinde, işverenlerin bu belgelere dayanarak eksik ödedikleri gelir vergisi için adlarına ikmalen veya
re'sen tarh edilen vergi aslı, ceza ve gecikme faizini, genel hükümler çerçevesinde ücretlilere
yansıtılabilecektir.

EK:1/a Ücretlilerde Vergi İade Bildirimi Ön Yüz

EK:1/b Ücretlilerde Vergi İade Bildirimi Arka Yüz

EK:2 Vergi İndirimine Ait Bordro

Konu ile ilgili yayımlanan Genel Tebliğler