Διδακτική µεθοδολογία της µουσικής

Zοltan Kodály
(Kecskemet, Ουγγαρία
16/12/1882 – 6/3/1967)
 Βιογραφικά Στοιχεία
1882: Γεννήθηκε στο Kecskemét στις 16 Δεκεµβρίου.
1882-1900:Γράφει τις πρώτες του συνθέσεις.
1900: Σπούδασε σύνθεση στη Μουσική Ακαδηµία Liszt και µουσικές σπουδές στα
πανεπιστήµια Eötvös Kollégium και Péter Pázmány University.
1905: Γνωρίζει την πρώτη του γυναίκα (Emma Gruber) και τον Béla Bartók. Πραγµατοποιεί
καταγραφές δηµοτικών τραγουδιών µαζί τους.
1906: Διδακτορική Διατριβή: The Strophic Structure of Hungarian Folk-Songs. Πρώτη
δηµοσίεση πάνω Ουγγρική Δηµοτική Μουσική σε συνεργασία µε τον Bartók, Hungarian
Folk-Songs.
1906-1907: Σπουδές στο Βερολίνο και το Παρίσι.
1907-1940: Διδάσκει στη Μουσική Ακαδηµία της Βουδαπέστης.
1910: Παντρεύεται την Emma Gruber (3 August). Καταγραφές δηµοτικών τραγουδιών στην
Τρανσυλβανία. 1910-1945: συνθέτει πολλά έργα.
1917-1919: Ασχολείται µε τη µουσικοκριτική.
1923: Παγκόσµια πρεµιέρα των Psalmus Hungaricus.
1926: Πρώτη εκτέλεση της όπερας Háry János στη Βουδαπέστη.
1929: Έµφαση στις παιδικές χορωδίες – ασχολείται πιο επισταµένα µε τις
µουσικοπαιδαγωγικές του αρχές. Οδήγησε σε µεγάλη άνθηση τη χορωδιακή µουσική
στην Ουγγαρία.
1937: Έκδοση του βιβλίου Hungarian Folk Music.
1958: Μετά από 49 χρόνια γάµου, η Emma πεθαίνει.
1959: Παντρεύεται την Sarolta Péczely.
1960: Επίτιµος διδάκτορας του πανεπιστηµίου της Οξφόρδης.
1967: Πεθαίνει από καρδιακή προσβολή (6 Μαρτίου).
Μουσικολόγος - Μουσικοπαιδαγωγός - Συνθέτης
Μουσικολόγος: Διδακτορική διατριβή για τη στροφική φόρµα
των Ουγγρικών δηµοτικών τραγουδιών (1905). Συνεργάστηκε
µε τον Béla Bartók στη συλλογή και έκδοση Ουγγρικών
παραδοσιακών τραγουδιών. Ίδρυσαν το Ινστιτούτο Έρευνας
Παραδοσιακής Μουσικής της Ουγγρικής Ακαδηµίας Τεχνών, το
οποίο συνέλλεξε, κατέγραψε και συστηµατοποίησε πάνω από
100.000 παραδοσιακά τραγούδια .
Μουσικοπαιδαγωγός: θέσπισε ένα καλά δοµηµένο αναλυτικό
πρόγραµµα µουσικής εκπαίδευσης που χρησιµοποιήθηκε στη
χώρα του, αλλά και σε πολλές άλλες χώρες. Είδε το πρόγραµµά
του να γνωρίζει µεγάλη επιτυχία και να εφαρµόζεται στα
σχολεία όλης της χώρας του. Μεταξύ του 1950 και 1970
ιδρύθηκαν 130 Δηµοτικά Μουσικά Σχολεία όπου η µέθοδος
Kodály συστηµατοποιήθηκε και δοκιµάστηκε ευρέως. Από το
1958, καθώς και 1961 και 1963 η µέθοδος Kodály
παρουσιάστηκε σε διεθνή συνέδρια Μουσικής Παιδαγωγικής.
Το 1964 ο ίδιος ο Kodály παρουσίασε τη δουλειά του σε άλλες
χώρες κι άρχισε να γίνεται γνωστή σε παγκόσµια κλίµακα.
Συνθέτης: Έργα ορχηστρικά, όπερες, χορωδιακά, κλπ. (Hary
Janos, Peacock Variations, Psalmus Hungaricus). Έµφαση σε
έργα για παιδιά.
Φιλοσοφία της Μουσικής Αγωγής του Kodály

Η µουσική εκπαίδευση των παιδιών να αρχίζει όσο

νωρίτερα είναι δυνατόν (από 2 ½ ετών στα νηπιαγωγεία
της Ουγγαρίας).
Βασικός στόχος ήταν να διαµορφώσει υψηλό µουσικό
αισθητήριο στα παιδιά και να τους προσφέρει πλούσιες
και ποικίλες µουσικές εµπειρίες (Ουγγρική παραδοσιακή
και δυτική κλασική µουσική). Στην εκπαίδευση πρέπει
να επιλέγουµε πάντα µουσική της καλύτερης ποιότητας.
Τραγούδι: Προτείνεται ως η βασική δραστηριότητα
µουσικής αγωγής και βάση οποιαδήποτε µουσικής
εκπαίδευσης. Το τραγούδι πάντα στο επίκεντρο και η
εκµάθηση άλλων µουσικών οργάνων γίνεται µετά.
Στόχευε στην κατάκτηση της τέλειας τονικότητας.
Αποµνηµόνευση παραδοσιακών κοµµατιών, ως
εξάσκηση του µελωδικού dicteé και solfez. Έµφαση στη
χορωδιακή εκπαίδευση.
Φιλοσοφία Μουσικής Αγωγής Kodály (β)
Παραδοσιακή µουσική: λειτουργεί σαν µητρική
γλώσσα για τα παιδιά. Πρώτα η µουσική της χώρας
µας και µετά των άλλων λαών.
Ανάγνωση και γραφή: Πίστευε ότι αυτές οι
ικανότητες είναι οι σηµαντικότερες στη µουσική, και
σε συνδυασµό µε την ιστορία, την ανάλυση και την
εκτέλεση της µουσικής είναι σηµαντικές για τη
µελέτη κάθε είδους τέχνης.
Κίνηση: Χρησιµοποιείται κυρίως στις µικρές ηλικίες
(µέσα από παραδοσιακούς χορούς, ρυθµικό
περπάτηµα στο σολφέζ), αλλά µόνο ως βοηθητικό
µέσο. Δεν στόχευε στην ανάπτυξη της αίσθησης του
ευρυθµίας, της δηµιουργικότητας και της φαντασίας
των παιδιών µέσα από την κίνηση, αλλά µόνο στη
βίωση του ρυθµού των κοµµατιών που τραγουδούν.
Φιλοσοφία Μουσικής Αγωγής Kodály (γ)

Σύστηµα τονικού ντο (tonic sol-fa system):

Το σύστηµα τονικού ντο και τα χειροσύµβολα
είχαν χρησιµοποιηθεί ήδη από το 1840 στην
Αγγλία από τον John Curwen, οι ρυθµικές
συλλαβές ήταν εφεύρεση του Emile Chevé, η
διαδικασία µάθησης ήταν πάνω στο µοντέλο του
Pestalozzi, και κάποιες τεχνικές ήταν
δανεισµένες από τη δουλειά του Dalcroze).
Πεντατονική κλίµακα: βοηθά σηµαντικά στη
φωνητική εξάσκηση των παιδιών, την
αναγνώριση µελωδικών σχηµάτων και την
απόκτηση σταθερού τόνου στο τραγούδι.
Γνωστότερα διδακτικά εγχειρίδια του Kodály

Τραγούδια για µικρά παιδιά – 50

τραγούδια για νηπιαγωγείο
Πεντατονική Μουσική
333 Ασκήσεις ανάγνωσης
Ας τραγουδήσουµε σωστά – Δίφωνες
ασκήσεις
Bicinia Hungarica (4 τόµοι, 108 δίφωνα
κοµµάτια από συνθέτες της Αναγέννησης)
Tricinia Hungarica (29 τρίφωνα κοµµάτια)
Μουσικά υλικά
Αυτόµατη αναγνώριση µελωδικών και
ρυθµικών σχηµάτων, τα οποία τα παιδιά
τραγουδούν, γράφουν, διαβάζουν, συµβολίζουν
µε τα χειροσύµβολα και χρησιµοποιούν για τους
αυτοσχεδιασµούς τους.
Παιχνιδοτράγουδα, ρυθµικά µοτίβα που
συνδέονται όταν χρειάζεται µε κίνηση.
Παραδοσιακά τραγούδια. Εκµάθηση µε το
αυτί, µίµηση του δασκάλου και ντικτέ το κάθε
τραγούδι από το δάσκαλο. Έµφαση στη
µελωδική γραµµή του τραγουδιού.
Ξένα τραγούδια (κλασικά).
Φθόγγοι και ρυθµικά σχήµατα

Ονόµατα µουσικών φθόγγων:

do – re – mi – fa – so – la – ti – do’
so, la, ti, …… do’ re’ mi’ fa’ so’
(fi, si / ta)
Ονόµατα ρυθµικών σχηµάτων:
τα, τι-τι, τι-τι-τι, τίρι-τίρι, τά-ι.
Πώς χτίζεται η κλίµακα:
sm-lsm -lsmd-lsmrd-f- t
 Ενδεικτικές δραστηριότητες κατά
την εκµάθηση τραγουδιού
Τραγουδάµε το τραγούδι
χρησιµοποιώντας ονόµατα
συλλαβών
Τραγουδάµε ρυθµικά το
τραγούδι χτυπώντας
παλαµάκια.
Τραγουδάµε χρησιµοποιώντας
χειροσύµβολα.
Το τραγουδάµε από µέσα µας.
Συζητάµε τη φόρµα του
κοµµατιού.
Τραγουδάµε τους στίχους του
τραγουδιού.
 Ενδεικτική Βιβλιογραφία - Ιστοσελίδες
Campbell, P.S. & Scott-Kassner, C. (1994) Music in childhood education:
from preschool through the elementary grades. New York: Schirmer
Books.
Carder, P. (Ed.) (1990) The Eclectic curriculum in American music
education. Contribution by Dalcroze, Kodaly, and Orff. Music Educators
National Conference. Reston, Va.
Eosze, L., Houlahan, M. & Tacka Ph. (2001) “Kodály”, στο Sadie, S. and
Tyrrell, J. (Eds), The New Grove Dictionary of Music and Musicians. Vol.
13, pp. 716-726. London: Macmillan.
Kodaly, Z. (1974) The Selected Writings of Zoltan Kodaly. F. Bonis
(Εκδ.), L. Halapy & F. Macnicol (Μετάφραση). London: Bvoosey &
Hawkes.
Mark, M. & Gary, C. (1992) A History of American Education. Schirmer
Books.
McDonald, D. (1989) Music Growth and Development. London: Schirmer
Books.
Nye, R.E. & Nye V.T. (1985) Music in the elementary school. Englewood
Cliffs. N.J.: Prentice Hall.
Σέργη, Λ. (1982) Δηµιουργική Μουσική Αγωγή για τα Παιδιά µας. Αθήνα:
Gutenberg.
Σέργη, Λ. (1994) Θέµατα Μουσικής και Μουσικής Παιδαγωγικής. Αθήνα:
Gutenberg.
British Kodaly Academy: http://www.britishkodalyacademy.org/
Kodaly Institute Hungary: http://www.kodaly-inst.hu/
Suggested videos
Kodaly documentary film https://www.youtube.com/watch?
v=9VuZl8hW0I8
Kodaly lesson https://www.youtube.com/watch?v=r0qFMkpXd2o
Music Literacy the Kodály Way https://www.youtube.com/
watch?v=BymsIfWBwb0
Rhythm reading https://www.youtube.com/watch?
v=4vZ5mlfZlgk
Kodaly in Action #1: Entrance, Warmup https://
www.youtube.com/watch?v=A1J94jkbwCY