Matilda

Mladost i prvi brak

Matilda je bila kćerka engleskog kralja Henrika I i Matilde od Škotske, kćerke škotskog
kralja Malkolma III i engleske princeze svete Margarete.
Sa sedam godina Matilda je bila zaručena za Henrika V, cara Svetog Rimskog Carstva, te
je bila poslana u Sveto Rimsko Carstvo 1111. godine, kako bi tamo bila pripremana za
svoju buduću ulogu carice. Matilda i Henrik V su vjenčani 7. januara 1114. godine.
U martu 1116. godine Matilda i Henrik V su posjetili Rim i Toskanu, gdje je Matilda za
vrijeme muževe odsutnosti vršila dužnost regenta. Iako je bila oslovljavana kao carica
tokom svog braka sa Henrikom V i dugo nakon njegove smrti, upitno je da li je tu titulu
mogla nositi pošto je legitimni papa nikada nije krunisao za caricu. Biskupi njenog muža
imali su samo ovlasti da je krunišu za njemačku kraljicu, što su i učinili.

Prestolonasljednica Engleske
Nakon smrti Henrika V 1125. godine, Matilda je ostala udovica u dobi od
dvadeset i tri godine i bez djece. Matildin brat, Vilim Adelin, nestao je
nekoliko godina prije kada je brod kojim je putovao potonuo, te je Matilda
ostala jedini zakonski nasljednik engleske krune. Vratila se u Englesku i
otac ju je priznao za svoju prijestolonasljednicu uz saglasnost barona koji
su se zakleli da će je prihvatiti za monarhinju ukoliko Henrik I umre ne
ostavivši zakonskog sina.
Godine 1127. ponovno se udala, i to za Gotfrida, nasljednika
grofovije Anžuj u zapadnoj Francuskoj. Gotfrid je bio jedanaest godina
mlađi od Matilde, koja je udavši se za njega postala grofica od Maine.
Njihov brak u početku nije bio sretan; Matilda ga je ubrzo napustila i vratila
se ocu. Par se pomirio 1131. godine i nastavio zajednički život. Imali su tri
sina: Henrika rođenog 5. marta 1133. godine, Gotfrida rođenog 1134.
godine, i Vilima rođenog 1136. godine. Rođenje njenog drugog sina,
nazvanog po ocu, bilo je teško i skoro uzrokovalo Matildinu smrt.

Rat sa Stefanom
Henrik I je umro 1135. godine i Matilda, koja je u to vrijeme sa mužem
živjela u Anžuju, je trebala naslijediti englesku krunu. Međutim, njen rođak, Stjepan od
Bloisa, iskoristio je Matildino odsustvo i uzurpirao je tron uz podršku većine barona koji su
time prekršili prethodno datu zakletvu Matildi.
Uslijedio je dugi građanski rat tokom kojeg nijedna strana nije bila u prednosti duži period
vremena. Stjepanu je najveću podršku pružala njegova supruga, Matilda I, grofica Bolonje,
imenjakinja i prva rodica carice Matilde. Matildi je, sa druge strane, veliku podršku pružao
njen vanbračni polubrat, Robert od Gloucestera.
Matilda je u najvećoj prednosti bila u aprilu 1141. godine, kada je njena vojska potukla i
zarobila Stjepana u bici kod Lincolna, nakon čega je Stjepan zbačen s prijestolja. Matilda
je tako dobila kontrolu nad kraljevstvom, ali sebe nije proglasila kraljicom, pošto je tu titulu
željela uzeti nakon svoje krunidbe, već se nazivala gospodaricom Engleza. To je također
bio običaj kod anglosaksonskih vladarica, a sama riječ queen ("kraljica") je imala korijen u
anglosaksonskoj riječi koja je značila "supruga", te je Matilda stoga željela sebe označiti
kao vladaricu, a ne vladarevu ženu.
Nedugo nakon što je zarobila Stjepana, njegova supruga je pokrenula napad na Matildu i
porazila je u bici kod Winchestera, te u razmjeni oslobodila Stjepana. Nakon dugotrajnih

I
 Matilda
borbi koji su Englesku uveli u razdoblje anarhije Matilda je 1147. bila prisiljena skloniti se
kod polubrata u Normandiju. Nakon Robertove smrti bila je prisiljena vratiti se u Anžuj.

Posljednje godine
Matilda ipak nije gubila nadu; Stjepan je uspio osigurati krunu sebi, ali ne i svojim
potomcima. Njegova vladavina je bila problematična i engleski baroni su ga natjerali da za
svog nasljednika prizna Matildinog najstarijeg sina. Matilda se skrasila u Rouenu u
Normandiji tokom posljednjih godina svoga života. Tu je imala vlastiti dvor i vodila je
vojvodstvo tokom Henrikove odustnosti. Svjedočila je sukobima njenog najstarijeg sin
Henrika i drugog sina Gotfrida, te preranoj smrti dvojice mlađih sinova. Tokom sinove
vladavine Matilda je slavljena u Engleskoj i njeno ime je uvijek stajalo pored njegovog.
Matilda je umrla u Rouenu i tamo je sahranjena. Na njenom grobu je natpis: "Velika po
rođenju, veća po braku, najveća u potomstvu; Ovdje leži Matilda, kćerka, žena i majka
Henrika". Iako krunu nikada nije formalno dobila, ali neko vrijeme jeste vladala, Matilda je
uspjela osigurati da njen sin iz braka sa Anžujskim grofom, Henrik naslijedi Stjepana 1154.
godine, kao kralj Engleske, prvi iz dinastije Plantagenet. Matildini su potomci kasnije
zavladali cijelim britanskim ostrvom.

Matilda
Henrik I 1100 Stjepan 1135 Henrik II
Vilim II 1087 - 1100 travanj -
- 1035 - 1154 1154 - 1189
studeni 1141

Redni broj greške Opis greške

II