You are on page 1of 12
Copyright ©1998 by Avorse Cape A capa fi reads por Francie Pct sea 0 fle © ‘ama ends por Cristine Noi pars 0 Sominno Mid act CB Diagrams Pao Koni Pi etn Lert Corb ‘xpos Ghee Cae Bran, eee Bt Nees — defen NAD oni, PR: CE | pm ts ap tN 85H oar E550 "age ct 198 2 agen dec de 198 NAU Yor LGRYPHO tgs aos Las es CEL uaMa sb rane Pog S76 a Pi 36 ig Padn de Fon) -CHP2G50100 Loon PR CEP ABST) ‘TEAR GOTT Fee (A) OSA Ta Fac INS ‘a nua seo be INDICE Apresenta9 80 an Forgas e diversidad ‘as transformagdes na sade ena loucuta nwo Paulo Amarante Foucaul. ‘Marcio 33 wares Amaral Objetivagioe subjetivagio no ‘lkimo Foucault. ‘Marcio Golda ‘A genealogia de Foucault as formas fundamentis de poderfsaber inguerito eo exame 103, “Antinio C. Maia Foucault eas lees da modernidade “7 “Antinio Balin Novaes Thoma de Menezes (O final ds cadea.InterpretagGes da viléndia no Rio. 159 ‘Mickel Mise Agradccemos a sensibildade do Cento Cultural Banco o Bra, que incentiva, com entusasmo e competéncia, ai dades aberts,democritias, de elegicis impr, confirmand sa presenga no cendro cultural brasileiro, Somos especilmen- te gatos a0 empenho e dpacitnciaditios de Maria Gari, Francisco Raposo e Adriana Christo. Acquipe que fer do Semi nico um sucesso, nosso reconhecimento ax Angela Fale (a sessria de imprensa), Cristne Nogucia (designer), Lucca Corbell (produtoraexecutiva), Katia Vala da Sia sister te de produsio}. Ao pblico, de rodor ov rcants do pal, que ‘ompareceu epaticipou do Semindeo. Ans autores, pela pes tera com que entcgiram scus trabalho, mand pose! 1 ‘tipida publicagdo do vr. Aor editors, Leonardo Prova (Fl {ora CEFIL «Francisco Poreugal (NAU Eaitor), pela coragem ‘de deafiaro tempo pars materia est liv. Guilherme Castelo Branco Lz Felipe Batta Never Onnizadores FORGAS E DIVERSIDADE: AS TRANSFORMAGOES NA SAUDE E NA LOUCURA Paulo Amarante’ ‘A medicina moderna em ito tem evolu a0 longo a hitria, Desde or remoos tempos de Hiprates até 0 dia atusis, os progresos eat descobertas cena, uma aq ‘coutr scold, foram posibiliando a superigi da visio mti- eligi, sobrenatural eequivocada sobre a doen, f- tendo ds medicina uma verdadciracéncia. Dente 8 ‘maior contbuighes edo advento do howpital priguisic, «que permits uma asistncia eum conhecimento definiivoe pars se entender etextar lovers, nfo mai como pose, fas exino verdaderadoenga mena aes rar abi da medica € da pga, std aque aparece Michel Foul. "Embora a qust6eadvindas da démarce foucasiana tenham sido claboradas em momentos dnintos, © presente texto procuradertabelecr uma cert cronologa em relagio 8 nia das insiniges desde, rede a pane dents me ‘as contribuiges, tl como foram apropiadas pelo pean ‘waste em sie para consti de seus projets cesta deimervngio nas pllics scsi e sunt, Seep meio de suas préprias investiga, ca por mio areca das obras de outror autres, dete qu Bell, Rosen © Mekeown, Foucault fx uma importante costa 45 em termos grist com ahistonigrafa médica cia 2 os fer vshmbrar ura nov histrn da medina e das insituigdes de sade. En resimo, Foucault demonston que 2 smeiciadia moderna, isto 6 medina constiids no jo do proeto da moceridade, onde céncia seria a palava da Verde € ito maisjonem do que podeiamosimagiar quan doadotéamos digo posits do hisoradorer cision da ciéncia médica emo tna tajetria linear camuatns de dloscoberts sucess e complements. Amina moder, observa Foucault, foi eons em ins do séalo XVI com “Moran Bichas, fundadores da anatomin pasa, ‘contro do que também considera antetormente ina sncdiina emincntemente social ao individ Alguns autores, sade ead pov, sea de tradi so materia, considersvam que medina modems uma ‘neicin individ, individual to porque se considera ‘qe, porum ad, 2 meicina modema peiveguva tanto asc {0 médico-paciente, quanto o objetivo da cara indvidal das docogis: por out lad, porque hava penctado mo incrioe ds cele de merado, no boo de uma conomia api, restria relagfo de merida do médico come docnte Foucault demonstra eatamenteo contd us medicina moda una moda scl qu tem por Cerda ea lp door i nr indulges moles oe Cenc pT A pantirdeBullough, Foucault atenta para ofao de queé ta Idade Média que a medina era de tipo individualist, en- quamo que as dimensds colts da avdade mda cram ‘xtsordnariamente discret Hinitadas (dem, 80). Foucault desenvohe eno a hipéese de que com capictsmo nose dew a pasager de wna medina ‘eleva para uma modicinaprivade mas fsamem oon oe que» captdnmo, deeovendos em fins do seo XVIll enka do sco XIX. schon um prim objes Se fo corpo human caguant fog de produ fore de Tratlho (dem, bien. ‘Argumentando a paride seus estudosgeneligicos que 4 medica € uma exratégia bio-poliica, Foucault alera pars o faxo de que ‘9 conuole da cca wobe os ndvduos no opera simples mene pel comes es Mogan mas comeys nea. cam o orp. Fano bsg, no some, ma coyporad Aue, anc de do, venta # sociedad capac dem, Bc No entano,contarando ainda a interpretaio de autores de tradigio marisa, o inicio dese controle da medina sobre @ corpo, no entendimento de Focal, ose deuorignalmente corpo como fxg de wablho. Antes do desenvaliveno do ‘apis outs proces de medicina social tiveram ligat rst iti ‘Assim, 20 considera o sugimento de tts process his Aétios da medicin oidena,tulor cles experiéncis de med ina cia, Foucault opera umn rupurs na histriopaia¢ episemlogia médica entra tadiconais O primelo pro. «0 ocorea sbretado na Alemanha, no comeyo do século XVIII Foina Alemana qu s formou, neste periodo, 0 que Prsiou a denominarse de ciénia do Exad (Seatwisencaf) {que tata, por um lado, de um conhecimento que tinha por objeto 0 proprio Estado: “Nio somente os recursos natris de % sm cide i Fonaul, nem o eed de su pop, ‘mar também funcionamento gel de eu apart polite (le, 60-81), Potro yi de i de a silica ins“ conjunto dos pce pls qui Eo tad rac scum conbcanenos pas meio emer sinclar" Ge 8. core ques Alta, ne pod fo ink do stl XIX, eum Esa foc ou tna tpi de ue tad, peta, de peat iad: mnt pou tn dem iden) Poo ema oExado ornare obo de continent, de pias dics guia come obj. nf, por tc us abs ns Aleman que s decrole a pbs medica sce, deminer Focal de modi de Eady acca or ra eter mdi event cera nacido el dese da popula” (dem, 8283) Um exempo eblemdice dea Ici de Eds peri et econo os prog’ de mlors desde de popseo popes por Ras, Fak ¢ Dani denomioaor Soles de pln madi dew aad Aimer node ple mide Madeieplc), cnc 1764 por Rae uct em qu orgs fundamentais: es : - re 1m tem brant compl de abr da mabidade popula) de conjtio de neg queen Popul, portant, malo mat quo inp uns Ign denaiadcc mora ende endo naFn fem ligere 2. tm cr de normal, nda pla quan do se ber mais (ote da frag mia ecm ds diploma) cancctandos edison se milcscomo op ino obj a normal a Aleman, ean Su na Pang princio obo da ocmaiag don E seria militar, posteriomente, os profesor € a escola, Des fia, as paves de Foueaule, nics de aplcar nog de normal p dent, comegs por fplltla an médica, O mic feo prime indivivenor- malin na Alem. (em, 83. ‘3m sistema cenrlzado para contole da atvidade médica bance de informagis sobre os médicos sobre os tatamen- tor), determinando, pela primcra ver na hist, a subordi- nao da prtica médica + urn poder administaiv esta, 4. tiagio de um auffnidica esl (dor médicos de darito ot eicis médicos), dando nico & Fgura do méico como Fincionscio do Estado ¢ do médico como administrador 5 niko. Enfim analisando 0 exemple do proceso Alemanha, Foucault demonstra como “de mancra paradoal se enconta, fo nici da medicina moderna, maximo de estatizagio (idem, 18485), muito-anes da grande medicina cence de Morgan Bich, importante observar que esta medicine de Bade no apretentava como abjeto, nem explicito nem implicit, acura dds doensa. Nem meimo exava presente nogio de preven- ‘0, ode qualifiagso daforga de wabalho, mas ida de gua- Ticagio "do prpro corpo dos indivduosenquanto consttuem {obalmene 0 Estado" (idem, 84) [Na Fangs, im fis do culo XVIM, acontece 0 su dbo proceso de medicina socal, denominado por Foucault de modi urbana dem, 85) Até ea época as cidade frances ‘no cra exatamente 0 que se podria denominar de wma uni- dade etiam regio em que x execs wm tino poder (G.) mas come mulpicidadesemaranhadas de tereixos he- terogéncor¢poderes tvs dem, 85). neste content, que sug a questo da preméncia da niiagso do poder urbano, determinada por randes tanto de ‘ondem econimica (a cidade come importante lgar de mercado «de industializagSo emergent), quanto de ondem politic (ces ‘mento da pobreza edo proleaiado, conflitos de judg € depoderes, revolts ec, inserita i no proceso que vai devern- bocar na Revoluszo Frances. Sense a neeidade — obra Foucault — a0 menos nas nde cidade de consi ciade como unidade de orga fir o ofp urbano de modo corte, homoge depen ‘endo de um poder nico e bem reglaentads Gem, 80) ‘Asim, coma economia concentrando se nas grandes ci- ades, estas tornaram-se paleo de grandes conltos queses tociisesanitras, onde se incre a denominada medicine urbana que, para Foucault, earaterizava-ee por tts grandes objeivos: |. anal os lugares onde poderiam formar eproduzinse as doensas (por exemplo a quent dalocaliago dos ceité- ios, do advenco do cao individual eda epulursfaili- are, 2.ocontole da circulagio das coisas ou dos elementos csenc- almente a gua eo ana media em que exes eram conside- rao os principas foes eildgicos das doengae. Eafim, a questo seria de como mantersdios oa ea gas 3. orpanizaséo das disribuigSese seqiéncas, ou sj, do ‘squidrinhamento dos dijirenes elementos neerie vida ‘comum da cidade Trtava-se do problema das fontes de 4g, ds exgoros, dos arco lavandeta, dos barcoxbombeadors, Erno ambito da medicina wrhana, como chama aatenss0 Foucault, que surgi a nog de salubridade que trnavese a ;partirde encéo uma nog fundamental no mbit da medina moder Slubyidade io x mesma coisa que te, im o ado das ‘its, do meio e seus elementos consti que perme ‘malhr side ponte. Saidade a bar mana e cel Seat seer Te ig ples mans See deeb So Seacalncstet emerson jeder de Sees na a ee ere ee Te pl sae) Mice wim ue epg de nin mg Be mes ccc nie mig om snr ee Pes cro tei, pr ce se reso urm mein pda prt ahaha ates a pe ep ce tie Hemet ing pro eX cf Peseta por cl en fg ba Cs Bee conti omen aoe Fie gests cave toe ino eds al Bilin gpd wenden pic Bi parinsc pcltn pir ncon toma Ba ccs pbs coe poner sori Bion petscroacen sve paigngt Pee Aes cn nts does pos nl Si gccecstinstagenentetricireors ae eierin geenigieranngint fan pnp Co vcs Sma ge Baines oben eat BO htiaghes ap ctementign om SE etacengroome micro ree emma (Come desdobramento deste foram cis, em 1875, ‘os snemas de healt rice om health ofc, que impunham ‘uma sre de medias de controle de daengs ede gates nsi- Tubes. Com et conju de medidas, a medicina soc ingle- s2 voltava-se fundamentalmente pars @ pobre enquanco ‘rabalhador, 20 mesmo tempo em quc 0 prevenir ua condi- sod contaplante procuraa qualia enquanto mio-deobra. ‘Analsando osurgimento dese tts proceso de medic. ‘na socal, Foucault considera quea medina socal ngs fo que teve mais facuo, na medida em que conseguia arial, sSmultaneaments, ts eats complementares me ass tencia médica a0 pobre, o contol da orga de trabalho, © 0 «squadriahamento geal da side public, ‘On, atéopresente moment, eames dos objtos med cin, see edoenga see eer 6 refertnca ao vero “hor pial’, nstituigSo médica por exceléncia, la privegiad tanto de exercco ds avidade médica quanto de produ de saber ‘la medicina modetn. Eis que, nit quest reside ma outta ‘igo médica tl como a conhecemosatuamente © proceso de medialaezo do hospi, demonstade por Foucault anto em Hina de lucene quarto em O msc >menio de clinica © O nsicimente do bnpte, acne, esa mente a pantie de uma tecnologia polis a dicplina, O que io sige? 1, uma ae de dssibuigio espacial do indiiduos 2:0 exer de um conto sobre o desenvolvimento de uma 30 (eo sobre ose rent} 3. uma vgilincia perpérua e conttante dos individuos (emblematzade pelo modelo de vigiincia poubilado pelo Pandptico de Bentham, ansladocm Vigirepunr[Foucaue, 1977): 4. um reso continuo de tudo o que acote na insiniso. ‘A intervengio més no esazo hospitalarenguantoe- pago de ameaga vcil, que anteriormente poxitica, pou a sr regular c constante: 0 aber sobre 0 hosp, posta peas erat cicplinae, permits a0 médica aprupa as doengase, asim, obser de uma fr- ma diferente, no dia-a-da, em su cso c evolu, Produia~ se, desta forma, um abe sobre at doen gu, informado plo modelo episemolgico das cincasmaturis(pecsamente pla Iotinis de Line Sido postive. Se, por ‘um lado, o hott ore sransformaisfundamentas mn proceso de meiclizaio, por outro, o sistem cpstmice da ‘medicina tambim sofieu uasformagées que if posta rnascimento da medicnaandromo-dinis, ‘© hospital tornarse lugar de exe: abortio que permitria uma nova casifiagso das docnga. Mas tornava-e também, pela primeira ver, lugar de propésito de cur, e080 apenas de more, por um saber € ua pts consus em Seimteror. Mas, s€verdade que este novo model epiténico [produsiu um aber original sobre as doengas,¢vedade ind ‘que este saber ques constitu ra sobre uma doen insti ‘nals, isto é sobre uma doenga modiicda pel ago pévin Auinsiucinalzagio. Em outa pleas, doen oladeem ‘std puro, como pretends shisxa natal er uma doen pros, ransformada pela préprisntesengso mac, ‘Com exe nov saber, com ee indo poder, © médica subrrsia da flntopi lou do lero, 0 poder administrative do hospital. Se anteriormente o médie era convocado ao hospital to-somente paraatendr alguns cass mas paves, seq tava oespag hospitalar de modo eventual eile (da mes. ima forma em que era convocado nat prises, orfnatos, ass de ‘ote e deraisinsiuige) ele agora toenav- so funcond fio €0 adminiseador mai fundamental do hospital Eason ‘que, como deentor maximo do poder hoyptlan que © médi- 2 flsofo« ecielopeisa Philippe Pine! iniciaa un grande bra de medicalieaso do Hoeptl Gera. Embors Foucault aio tvesse como objetivo fizer uma histradpsigquiatria, eno fe, a histrn da psig so few uma profunda rvirwoles aps Hide de loca. Too, incsive, como ingprago pars eta afrmagio wna parte de lm pé-de-pigna de Rabereo Machado quando fr referéncia 3 ‘atria do bel dn em que Michel Fovcule prcurou Georges ‘Canguler, por sugestio de Jean Hypo: a peuena esta, dis Machado, atest cxroriniia imports dae Tro gu, hae pr er do sem sue 32 reba sua noida ede atmentes ung rides Aue cle mes cowed (Machado 1981, 38). heiramemte, Hira de ouenrnfluencio, dea on indie tamente, implica ou explitament, boa pte dos autores © ‘operadores que tém coma objet loucurs, a difvenga, diver fais ova oenga mena’, das mais diver ts lesa, Jetgi Pscolgi, siuians,picende, anwoplagin soar legis res liertun). Como alma Hiabeth Ror neo, fran seu eto comemoratvo dos tina anos de public, 0 de Hindria de lowcn nemaninmo pindlano decana pera Soda hen 'formismo isicional” (Rowdies, 1994 rh Roberto Machado jd nos demonstra que deemvehendo uma ergumenago que temas nfo ewcacl ppc contro come doc mena Dal see Iipertinls dee tren De 208 € un ‘incid teem: que # doen ee oe Arm gpame deo ano como mn que een meio com aaa lon cm ver dese aes Nisorcamente duds Hn de le folesoen sneer é SER dine a topndce acre Elie gu depisls mio mes peste oa samen de doengs mental asda sede SV ceo SRMeitinl opacone de prlpeas dolce nce Gest isi oscar deat dr ne suits (Machado, 1981, 5), ‘Com Foucault passimos a compreender como se deu 9 Proceso de proprio da loucua pls pity decane Fails © como a loucury,tonada doengs mental nse pe ‘arade, mit apisionada x pats de uma leitnidae oon (rls pele medicine. loucur, come obs Jol Bion (0978) tomarase verde macau sigifes dct pony 2 aes luca ern mass ders pt Aland ques pgunta ner sob clone Masque aber er ct? Pic, enue pein do os eslogs de enorme inpontnc anon Iiimcrnoind sea er ceename fuente cettics pao conhecnents des gee Walia tro como refer principale ah tigem 9a tua a pari da qual so formadas aiden tna simples is mais absatas ecompleza A mapa cobonn hose sufciene para capararaesnca shoe de eal des permite um subsancilpaallsmno ques embors apron. vos € vido para o conheimento do rel nae ice veay fealmente capa para tal objeto. a Conia, de acondo com Pn, na Noaphic ‘tliat nada mis do que ober em ua one ceva a lias dum jo, «i ce les da no opens gi simulines cn que ds cxtcm. Om gu os ki A natura ina por sete; ac me Apress sabes Foal 1977, Ede pose dete modelo epistemolégice que Pinel ebo. tuo Tai mide pirphique nr lakonaton nent qorter weeds pimeitaincuo médica obra loucum cane egue 2 ‘mesma metodologia histrico-natural de sua Nosgraphie philsphique ow le méthode de Cenalye applique la médecine Para Hints Natural conhecer éclasifiar, eparaeagrupar cor diferentes fendmenor em ondeneapronimais, Dest fr ‘ma, se loueuraéconskerada im rompimento com arcions lidade, rompimenso este que se expresta por meio de decerminados sinas, precios econstaney, pode ter eno ci sificada e agrupada, de acomda com suse aproximagies © dianclamentos, cm classes, genctos e epics, enfin, ana onogrl (Conhecer s loicees ¢ cheery erser eed que ve cham is vistas do lenses coeno vendo extanho 20 pa ‘ido moral, Os hibitosbzartor, a atnuds estan, 0 eros « olhares slo regstradose comparados eam 0 que ext pero, ‘im que d emelhatte ou disrentc, Colorado mur lugar du ‘déncia que, acted, fo €contarinad pelt nutes da cultura, da economia eda sciedade, o slienist, a paride sua percept social determina o que € normal eo que €patolégi- ‘0. ste €o método do conhecimento, 0 que oper passer a loucura para a alienagdo mentale, posteriormente, doenga mental. afi, com estas outrasconstatages, Hist da lou ecesencadeia in pote de eoctme tepereunia mo campo dda eransformagées priquitica,iafluencando deckivamente ‘© movimentosantpisiquticoe anscnsiucionalisa interna ‘oni, Até eno, a proposts de forma paige tinharn ‘come dirizes undatnentais a devnsicionaliago ma tral ‘lo nocte-americana, ou explaiana (Caplan, 1980), entendi- as como medidas ricionaliadorasedesmptalinanes, 0 an ‘daa humaniagio €« modernizasi ténico-asistencial como ips fa Rabi Jones cen ceeded Ppa, on porrangoisTosqulles, com a picstrapisiutuconal Todas ‘as, em get, dsiavam insets, tanto o saber psiqustio- ee eins enc eee eee cielo me eee e ee ccnieno cence ees ee ieee ee tec ceo eres ee oc ann Bearers cee caleada na piles ino suscep dedi, conesida Creconecda nos err de une docs orn” (Fouea, 1979, 123). Bi uma questo que nox suas «pensar pot cxcmplo sobre prod atl por pare dapiguatia como Sonatas da mia de una cece daca do pic em que 35 frost aprender a eprodair a sntomatologia da angi © thf tornada compen ara finaly, ecupreor alguns dos aspects fundamen tas dente as quests tide por Foucault para 0 camp da aide cleia ese mental. Um pimei, di respit a0 Bito ‘equca medina moderna no ase de ma elo piv fiedeence ome co pace, ms sm, no boo dep, tc drain i de pr de normaiat oia {alias ds cons parse Extado, conta do mo ambi- tne cdo espag urbane, conuolee uaieast da fora de srbalo), ‘Um ou aspect, surged anise de Foucault tence dos grupos ligoord medical imposa pel Es dow mar ue poderia ser eendida outa minorities © Scr Ou sj 8 subwigo de wd as otras formas de Sheed sae doeng eines as curs, que no aque- ada medica ocident-esta: ‘Ons diz Foul o qu apace no selo XI, so grupo SryiSinc clon dren formas, em era fo Seite tm apt por ebjeio nar coves mero, ‘Shillicro ti das pom ao pana pea msiins Sie debe see prop corpo, diode viet de ‘Sadoent; de seeurre mere como geseem: Ese Jeo ‘ce de mies in om a ae IRsanno il de seule Xe ands hoje Fouclt, 197 sean. ‘Neste sentdo,oconjunto daobrade Foucault roueuma ura quo pam os meviments transormadores dosetoesa- 2% em gral. Ar entdo os segmentos progressitas eda equceda nia vslumbavam, como akerativa 20 modelo miédico nico (cujascaacterstica cram vets como tm modelo jtlocénrco, asistencia, curative, especaitic,in- isa), as polliaspreventivsas,higlnstasecomnit ‘Mas, 2 pati de Foucault, pder-se-ia pereeber como vam-se to-somente de priicstambémn hegemnias, de dos outor bere fora cnt culture sere sade de aggiornaments, de estatgis de normaliaa- € conte sobre os corpo esubjevidades, Dal a grande inca que estas quests trarem para uma neces revi= ‘io do valor eda importinca dox howpitais enguanso insti de sade (pos so instiuiges de doenga)e dos programas mnirios e preventvos (pois sioexteatégia de normaliza- {0 cexpanso do trio médico oficial que sufocam ¢opri- nem outrs priate aber) [No campo da side mena, o prprio txmo “eforma guider” crna-se a pared Fouca, de Basal, inade- quad para represencr as propostas mais radicals de transfor Inaglo. Da mesma forma que toma-e pose, c necesito, superar a prépria nosio de “saide mental", enquante projet EE actor tuma cera normalidade psicolieae socal contra elo mesmo referencia psquiico-pricoldgico ferment not Imurosdo manicmio. As proposas de ansformacio eetiva do araigma psiquitrico passim a sie no apenas 9 recwsa to nteramento do louco, masa valida de outa pitas lscusiva enfo-dscusivas sobre a loucurs, a dvesiade © Allerg assim come a supergio dos concrito Fundants da Jpiquiatria (solamento, cura, doénga mental, dente outer) ‘Com leita de Foucault que nos propeiaBaraglia, por ex plo, perebe-se a prquiaia ea psicologie nso apenas como Intruments de repessio e excusso da dferengsediversida- » es, mas ambém, como intrumentos eéenen-cie nics de poder normulizidor © dicplinador. isi que fa com que Basal sea ineduthel contra que denomina de “mandate ‘ec dos funcionirios do consent” (io, 0 medica or ope, ‘adores pu, ow anda de “voc trap” (como » ine. ‘engio normalizadorarealiada pels terapian. de revues radical 4 linia’ a psicopatologi) ou de idelogin da tolernei ou daclivenidad” (como aescuta compreensva par com oe conn Portamencosdesvants) ot Finalmente, de ecnologizago do soffimento humana” (om quetionamento ao sherri, io dis eoria pri. assim, porexemplo, que deve seremtendi. aloo priv de restneia de Baila conta a medicalgay das “mire denvants” em La maggonanca deviant Bava 8 Basal, 1982) sta so alg dar ues andamenes para que Basiglis propusese a negated doen mental, no 6d doengxenquantoideologia, pot mexmo nas pritica pique «cits “fo-manicomias (que seam aquels reads fora bo ospitalprquistrico) o que prevalee€o sabe ovginlente manicomia! da psiquiatra (excludente clasificatério, ‘subelecedr de vale poitivos enepativos no comportamen, to humano), Como podemos veifiar em algumas de sus pla- Em Gare de None logue ‘Agi. ama smuleaneunte tinting da vila, ‘omoaceigfcadoexpckameniccnladene diction, « donivos easing da lerinci que po needs de un vo const de pigusrs acl comuntisa 'nxerdicpinarida, procure eer ecient cose Fis seas aa 1981697) (Ou ainda, em Vcapioteapénio ele de clases Qual cao reaps, janie colada na in tit, sao nwemento nose e acomunclad, com dena prigusia unpre gnc ude de quan tons em amis onsegus epli desu ond dura, ‘aga de minis ede pares que onsanercne de Tina Fst cargo neproents wn cranes ‘acronis, masta contain cancer Bah 1983738, Finalmente, umpreresukar que, aps His de lene io & was posse falar de hamanivagio ou de moderna ‘6 do hospi psiqiitric,ecste€ wn spect fundamental Jura os movimentosansimanicomiaem eur em vis ples $100 Bra, Como consider Baal, ¢ necesro operat 4 ngs da insti manicomis ds pula nga ed dae men nn oad do Se incompresel do upl de de pare do agua em Isso mo fos do anno oil laren de tds do pupel renin do doe loco junto cars Aa doenga a nego esdenncs d vlecia uae doete suc den or da wi aap, 196,10 i, pra caraterizato conjunto das quests vidas Foucault para o campo da prigultria eda “nde mental”, tla melor gue Balzar com sas papi paws ‘desman da loucra [dl qustionamenso pin Ald poder pres anes. Apia cena sdepiquintg gue te pare cacao» pr ‘anil guano iolrmaclo por maple ro dequcambaa edo precrencamente de uma medicals ‘rat dr lov Emo camo inane wenn dee ‘problema da cent itera daloucara om lagi ce loa singular de oeeser qu 0 concent fp sel que sprog da veka deuce pose eft em Formas ge no sam sd cli de corbin! Pre ta eto dio, ergunia que cm se apa ua rp De fata, dae ior conten: dover fra properte papel do mesic, do jc dcponto tena ce hace oo wall de epigeatiago Fouc,1999, 12a) Notas Pegusador — HOCRUZ Referencias bibliograficas Bagh, Franco eo (191) Voc rpc ead ds “Si lew nad jar Delgado, ng). Sano Eli do Avo pea ee P90) Conidae ore uma pei i cman Ts Pato sia fra agua ‘marae org); p10, Ried ar Eos er Bula, anc 10 La drsione del pede psichirieo, TR: age wri 16. Baal, og) Trina Eins, m2 Basin Fano (1981) Ler da NewYork mala arise Teg 20 Bagi on i 9 106 (0982) Canin di pce: Regi rit ITE re) Trin si 237-38 SENSES Tb an) Ta maggortes devine ne Race “TE. Bagi orgs pp. 135-184, Torin: ina. (org) 985) Ane ee: rl do ‘Pil pir Ra jn ra Bihan fo 1978) Apia tom dcr de merida Rio Janos Gh fl Gen: (1990) Pini de paiguiarie pri io de Mele alee Catv, Aloe MT; Armaan Palo D.C. (1998) Fre “Sjoen war, Pend poms dim do princi de nce ‘Rode ncn: LAPSIENSP/Focre, mimeo. ce, Roba (978) A ondem puree dade de ore do heme i deci: ping au 970 ppc os owl Michel (177) Viger pi ins da ica ma “ps Peale Vo Bagi scat, Michel. (1978) tri el luce a dd lisa S80 Pals Perspect rn en T979) Aca ds luc, I: Mifio d poe “dr Machado, og). Ri de Jac: Graal pp. 115-128. a9) Mice do poder. Ors Machado, Tio dence: Gea. (0979) © sasimento de main socal a “fica de pode (Machado, ong) Ro de [ani Gl e795 (0977) 0 macinent da clini Rio de Jno Tense Universiti. ees NNT1979) Onarcimento do opt In: Mirefice I he poder R. Machado, org.) Rio de Jancio: Gral, pp 99-111. en Noon. {982) Eu Pir ivr que degli mi ha ie wine mes sme. Ri de Jc: Gaal. 2» lige. Machado, Rabero. (1979) or uma geneslogi do pode. In Md poder (M Foci, oR. Macha). Rio de Jani: Gil pdeXV. (981) Cite eater triad are ae Foca Rio de Jani: Ges. Rollo, Elbe org) (1998) inc sre ea ii td bua, Ro de neo: Relme-Dumas.

You might also like