HAYVAN ISLAHI

Hayvan Islahı

?
Hayvanların genot pler n n y leşt r lmes

Populasyonda stenen genler n

frekansının ve homoz gotluğunun artırılması

SELEKSİYON BİRLEŞTİRME
YÖNTEMLERİ
  Hayvan Islahı:
 Hayvanların genot pler n n y leşt r lmes
 Populasyonda stenen genler n
frekansının ve homoz gotluğunun artırılması

En y hayvanların bel rlenmes

?

Örnek: Etç Sığırlarda en y hayvan
buzağılaması kolay,
büyümes hızlı,
Yemden yararlanması yüksek
süt ver m orta düzeyde olma
………….
Tür
Irk
Yet şt r c Öncel ğ
Örnek: Sütçü Sığırlarda en y hayvan
süt ver m yüksek,
süt kal tes uygun,
döl ver m yüksek
Yemden yararlanma uygun
………
 Hayvan Islahı
Tanımı

Önem

Amacı

Özell kler

Faydaları

Ver m = Genot p + Çevre P=G+E

 Islahın kısa tar hçes
 Evc ltme – Hayvan Islahı

 Yet şt r c l k, Genet k, B yo stat st k ve B lg sayar alanındak lerlemeler ve

ıslah
 Islahla lg l kuruluşlar

 Robert Bakewell, Dört Kuralı ve ıslahla lg l

öneml faal yetler

Robert Bakewell (1725-1795)

 Tablo. AB (28 ülke) süt üret m (FAO)

Yıllar 1970 1980 1990 2000 2010 2014

/ Özell k
Sağılan İnek 41 349 41 449 34 757 27 810 23 803 23 486
Sayısı
(1000 baş)
Laktasyon Süt 3 108 3 720 4 346 5 419 6 188 6 776
Ver m ( nek/
kg)
Toplam İnek 128 492 154 179 151 046 150 716 147 300 159 136
Sütü Üret m
(1000 ton)
 Tablo. Türk ye’de süt üret m (FAO)

Yıllar 1970 1980 1990 2000 2010 2014

/ Özell k
Sağılan İnek Sayısı 4 402 5 931 5 893 5 280 4 384 5 609
(1000 baş)

Laktasyon Süt 1 300 1 300 1 351 1 654 2 847 3 031

Ver m ( nek/kg)

Toplam İnek Sütü 5 773 7 711 7 961 8 732 12 480 16 999

Üret m (1000 ton)
Bazı ter mler hatırlatma

 Tür  Saf Yet şt rme

 Irk  H br dasyon ve H br t

 Tp  Melezleme ve Melez

 Hat  Seleks yon

 Ayıklama

 Kalıtım

 Var yasyon
 KARAKTERLER
 Karakter: Canlıların kalıtsal n tel kl özell kler

 Morfoloj k  Kal tat f

 F zyoloj k  Kant tat f
 Eş k
KALİTATİF KARAKTERLER

 Tanımı ve önem

 N tel
 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı
 Kalıtımı
 Gen frekansı
 Var yasyon

PP boynuzsuz pp boynuzlu
 Çeş tl türlerde
öneml kal tat f
özell kler
KALİTATİF KARAKTERLER
 Çubuk graf kler
KANTİTATİF KARAKTERLER
 Tanımı ve önem

 N cel
 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı, komb nasyon durumu
 Major genler
 Kalıtımı
 Gen frekansı
 Var yasyon

 Çeş tl türlerde öneml kant tat f

özell kler
KANTİTATİF KARAKTERLER

 Normal dağılım
EŞİK KARAKTERLER
 Tanımı ve önem

 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı
 Kalıtımı
 Var yasyon

 Çeş tl türlerde öneml kant tat f

özell kler
 KARAKTERLER
 Karakter: Canlıların kalıtsal n tel kl özell kler

 Morfoloj k  Kal tat f

 F zyoloj k  Kant tat f
 Eş k
KALİTATİF KARAKTERLER

 Tanımı ve önem

 N tel
 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı
 Kalıtımı
 Gen frekansı
 Var yasyon

PP boynuzsuz pp boynuzlu
 Çeş tl türlerde
öneml kal tat f
özell kler
KALİTATİF KARAKTERLER
 Çubuk graf kler
KANTİTATİF KARAKTERLER
 Tanımı ve önem

 N cel
 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı, komb nasyon durumu
 Major genler
 Kalıtımı
 Gen frekansı
 Var yasyon

 Çeş tl türlerde öneml kant tat f

özell kler
KANTİTATİF KARAKTERLER

 Normal dağılım
EŞİK KARAKTERLER
 Tanımı ve önem

 Ekonom k önem
 Çevren n etk s
 Etk l gen sayısı
 Kalıtımı
 Var yasyon

 Çeş tl türlerde öneml kant tat f

özell kler
 GEN ETKİLERİ
 GENLER
 Karakterlerde en az b r gen ç ft
 Genler aynı veya zıt tes rl (allel genler)
 Allel genler homolog kromozomların aynı lokuslarında
bulunmakta ve kalıtımda b rb r n n alternat f olab lmekte
 Normal olarak b r canlıda allel genlerden sadece k s
bulunab l r; b r b reyde allel genler n b r anadan d ğer
babadan gel r.
 B r gen n b rden fazla allel (mult ple allel ) olab l r.
 Örnek: Hayvanlarda kıl reng

 Kal tat f ve kant tat f karakterlerde gen etk ler farklıdır.

 KALİTATİF KARAKTERLERDE GEN ETKİLERİ

A. Allel Gen Etk ler B. Allel Olmayan Gen Etk ler

 Dom nantlık  Poz syon (Komşu Gen Etk s ) Etk s

 Intermed erl k  Atav smus, Kr ptomer , Revers yon

 Penetrans (etk l l k, kend n  Değ şt r c Etk

gösterme)  Ep stat k Etk

 Pleotrop zm

C. C ns yetle İlg l Gen Etk ler

 Tek c ns yette etk l olma (C ns yetle sınırlı kalıtım)

 C ns yetle etk değ şmes (C ns yet n etk s nde kalıtım)
 C ns yete bağlı kalıtım
 KANTİTATİF KARAKTERLERDE GEN ETKİLERİ

A. Allel Gen Etk ler B. Allel Olmayan Gen Etk ler

 Dom nantlık (Kısm , Tam, Üstün)  Ep stat k Etk

 Pleotrop zm

C. C ns yetle İlg l Gen Etk ler

 Tek c ns yette etk l olma (C ns yetle sınırlı kalıtım)

 C ns yetle etk değ şmes (C ns yet n etk s nde kalıtım)
 C ns yete bağlı kalıtım
 Genom k Baskılanma
 Tanımı ve Islahtak Önem

 Örnek: Call pyge Fenot p

KOÇ KOYUN
C/N C/N
C/C C/N N/C N/N
Yok VAR Yok Yok
 FENOTİP

 Gen ş anlamda: dış görünüş (genel görünüş)

 Dar anlamda: canlıları herhang b r karakter bakımından tanımlamaya yarayan değer
(fenot p k değer veya fenot p)

Fenot p

I. Kal tat f karakterlerde fenot p II. Kant tat f karakterlerde fenot p

(Kal tat f fenot p) (Kant tat f fenot p)
 FENOTİP

P=G+E
Fenot p = Genot p + Çevre

Ver m = Genot p + Çevre

 GENOTİP

 Gen ş anlamda: b r canlının bütün karakterler n meydana get ren genler n tamamı
 Dar anlamda: canlının herhang b r karakter n meydana get ren genler n toplamı

G=A+D+I

Genot p = Add t f (Toplamalı) + Dom nant + Ep stat k

Gen etk ler Gen etk ler Gen etk ler
 ÇEVRE

 Canlıların yaşadıkları ortamdan etk lend kler faktörler n tamamı

 Herhang b r özell k ç n, fenot pe etk l olan genot p har ç d ğer faktörler n tamamı

Çevresel etk ler

1. Tesadüf çevre etk ler (E˙)
2. S stemat k çevre etk ler (C)

E = E˙ + C
 FENOTİPİK VARİYASYON

Herhang b r karakter bakımından b r sürüdek

hayvanların farklı fenot p k değerler göstermes
2 neden var:

hayvanların farklı genot p k (genet k) hayvanların çevre faktörler nden

yapıda olmaları) farklı etk lenmeler

VP = VG + VE
 GENETİK VARİYASYON

VG = VA + VD + VI

V A add t f V D dom nant V I ep stat k

Add t f Gen Etk ler ne bağlı var yasyon

Non Add t f Gen Etk ler ne bağlı var yasyon
Damızlık değer
 ÇEVRE VARİYASYONU

VE = Veı + VC

V eı tesadüf V C s stemat k

VP = VA + VD + VI + Veı + VC
 POPULASYON PARAMETRELERİ

 Populasyon: Benzer karakterlere sah p b reyler n oluşturduğu büyük

(yüzlerce b reyden oluşan) gruplar

 Örnek: Populasyonu tems l eden (ortak karakterlere sah p) küçük gruplar

 Populasyon: Örneğe a t b reyler n benzer olan tüm b reyler n
oluşturduğu büyük gruplar
 Örnekleme: Populasyonu tems l etmek üzere b r grup b rey n ayrılması
 POPULASYON VE ÖRNEK

Türk ye’dek B r ç ftl ktek 20 Baş 1 Baş

Akkaraman Akkaraman Akkaraman Akkaraman
koyunlar koyunlar koyun koyun

POPULASYON SÜRÜ KÜÇÜK GRUP BİREY

 POPULASYON PARAMETRELERİ

POPULASYON VE ÖRNEK

Populasyon: parametre
Populasyon: ortalama μ, var yans 2, standart sapma 
Örnek: stat st k
Örnek: ortalama X-, var yans s2, standart sapma s
B rey: ver

Populasyonu tanımlamaya yarayan (en y tanımlayan) parametreler; populasyon ortalaması

ve standart sapması
Populasyon ortalaması (μ)
Populasyon standart sapması ()
 POPULASYON PARAMETRELERİ

POPULASYON VE ÖRNEK

Var yasyon gen şl ğ R = Xmax – Xm n Standart hata

2
 (x 2
2
 ...  (x
2 2
2
(x
1
- x) - x) n - x) 2 S S

Var yans s
n 1 Sx   S
x

n n
2
Standart Sapma s  s
2 Σ( x  x1 )
s 
n

S
Var yasyon katsayısı %v  .100
x
 POPULASYON PARAMETRELERİ
DAĞILIMLAR
Ver ler n sınıflandırılması sonucu sınıflarda bel rlenen ver sayısının görünümü

Normal dağılım
 KORELASYONLAR

 Poz t f korrelasyon
 Negat f korrelasyon
 Doğrusal korrelasyon (Poz t f veya Negat f)
 Doğrusal olmayan korrelasyon (Poz t f veya Negat f)

 Bas t Korrelasyon Katsayısı

 B leş k korrelasyon Katsayısı
 HAYVAN YETİŞTİRİCİLİĞİNDE
KORRELASYONLAR

 Karakterler arasında veya karakterler le çevre faktörler arasında

görülen ve b r n n değ şmes le d ğer n n de değ şmes durumu
 B r faktör etk s yle karakterler n b rl kte değ şmes durumu

 Fenot p k Korrelasyonlar (rP)

 Genet k Korrelasyonlar (rG , rA)
 Çevre Korrelasyonları (rE)
 1. Fenot p k Korrelasyonlar

 B reyler n fenot p k değerler kullanılarak hesaplanan katsayılar

İnek X karakter Y karakter

No Göğüs Çevres (cm) Canlı Ağırlık
(kg)
1 136 200 x y x y
xy  xy 
2 138 208 r 
n
 
n
xy
3 130 190  2 x  2 y  2 2
 x    y   S
x
S
y
4 135 202  n  n 
5 138 200
6 140 220
7 132 190 rxy = + 0.965
8 150 190
Örnek: Koyunlarda süt ver m le kuzularda büyüme arasındak fenot p k
korrelasyonlar

Bafra Kuzularda canlı ağırlık Süt emme

  dönem nde
Özell kler   14 42 70 98 günlük ortalama
Günler canlı ağırlık
artışı

14 0.561*** 0.487** 0.474 ** 0.425* 0.387*

42   0.706*** 0.750*** 0.773** 0.792***

Günlük süt ver m
70     0.572*** 0.667*** 0.692***

98       0.546** 0.604 ***

14  0.457**  0.393* 0.389* 0.336* 0.301*

42   0.539*** 0.503** 0.479** 0.471**

Eklemel süt ver m
70     0.543*** 0.529*** 0.532***

98       0.403* 0.570***
 Regresyon

İnek X karakter Y karakter

x y x y
No Göğüs Çevres (cm) Canlı Ağırlık
(kg)
xy  xy 
n n
1 136 200 b xy  
 2 x  S
2
2 138 208
 x   x
3 130 190  n 
4 135 202
5 138 200
6 140 220
byx = 2.658 kg
7 132 190
8 150 190
2. Genet k Korrelasyonlar

 B r sürüdek b reyler n herhang k karakter bakımından toplamalı

genot p (yaklaşık damızlık) değerler arasındak korrelasyon

Genet k korrelasyonların nedenler

 ple otropy
 b leş kl k
 devamlı seleks yon
 3. Çevresel Korrelasyonlar

 Çevre faktörler , herhang k karakter aynı veya zıt yönde etk leyerek bu
karakterler arasında poz t f veya negat f korrelasyonlara sebep olab lmekte
 Fenot p k, Genet k ve Çevre Korrelasyonları
arasındak l şk

rp=hx hy rA+ex ey rE

rp =X ve Y karakterler arasındak fenot p k korrelasyon

rA=bu k karakter arasındak genet k korrelasyon
rE=bu k karakter arasındak çevre korrelasyonunu
hx=X karakter n n kalıtım dereces n n karekökünü
hy=Y karakter n n kalıtım dereces n n karekökünü
ex: X karakter bakımından çevren n fenot p bel rleme dereces n n karekökü
ey: Y karakter bakımından çevren n fenot p bel rleme dereces n n karekökü

2 2
ex  1  hx ey  1 hy
 Orta Anadolu Mer noslarında büyümen n çeş tl dönemler nde genet k (üstte)
ve fenot p k (altta) korrelasyon katsayıları

Ver m Özell ğ r Doğum 45. Gün 75. Gün 105. Gün 180. Gün Toklu Kırkım Toklu
Ağırlığı Ağırlığı Ağırlığı Ağırlığı Ağırlığı Sonu Canlı K rl Yapağı
Sr (1) (2) (3) (4) (5) Ağırlığı Ver m
(6) (7)

1 r - 0.64** 0.51* 0.25 0.11 0.10 0.13

Sr   0.19 0.22 0.29 0.30 0.27 0.30
               
2 r 0.33** - 0.93** 0.73** 0.37 0.33 0.29
Sr 0.03   0.05 0.17 0.31 0.29 0.33
               
3 r 0.30** 0.86** - 0.93** 0.66** 0.37 0.27
Sr 0.03 0.01   0.04 0.19 0.26 0.31
               
4 r 0.32** 0.79** 0.94** - 0.88** 0.48* 0.21
Sr 0.04 0.02 0.01   0.08 0.23 0.32
               
5 r 0.27** 0.63** 0.76** 0.89** - 0.37 0.31
Sr 0.04 0.03 0.02 0.01   0.26 0.30
               
6 r 0.12* 0.35** 0.41** 0.46** 0.43** - 0.65**
Sr 0.05 0.04 0.04 0.04 0.04   0.17
               
7 r 0.09 0.24** 0.29** 0.33** 0.25** 0.20** -
Sr 0.05 0.04 0.04 0.04 0.04 0.04  
 Kalıtım Dereces
 Fenot p k var yans eş tl ğ : VP=VG+VE (her k taraf V P le bölünürse)

VG / VP + VE / VP = 1
Genot p n Fenot p Bel rleme Dereces (h2 ) Çevren n Fenot p Bel rleme Dereces (e2 )

KALITIM DERECESİ
(Gen ş anlamda, Dar anlamda)

h2 + e2 = 1

Kalıtım dereces n n YÜKSEK veya DÜŞÜK olmasının ıslahtak önem

Koyunlarda Bazı Karakterler n Kalıtım Dereceler
Kalıtım Dereces n n Özell kler

1. Genot p k var yasyon

2. Populasyona a t

3. Oransal olması

4. Regresyon katsayısı

5. Genot p le fenot p arasındak l şk

6. Genet k lerleme hızı

7. Kullanılacak seleks yon yöntemler

Kalıtım Dereces n n Tahm n Ed lmes

1. Seleks yon denemeler

2. Saf hatlar

3. Akrabalar arası fenot p k benzerl kler

 Tekrarlama Dereces
 B r sürüdek b reyler n farklı dönemlerdek fenot p k değerler arasındak
benzerl k (korelasyon)
 Bell b r dönemde elde ed len ver m n tak p eden dönemlerde elde ed lme
(tekrarlanab lme) ht mal

Tekrarlama Dereces n n Özell kler

t = (σ2ara/σ2ara+σ2 ç)-( σ2ara/σ2p)

 Heteroz s (Melez Azmanlığı)

 Farklı ırklar (saf ırklar) veya akrabalı yet şt r lm ş hatlar

arasında yapılan b rleşt rmelerle elde ed len heteroz got
genot pler n ver m özell kler , yaşama gücü ve vücut yapısı
bakımından ebeveyn gruplara (ana-baba ırklara veya hatlara)
göre daha üstün olmaları
Heteroz s (Melez Azmanlığı)

 I. Poz t f Heteroz s

 II. Negat f Heteroz s

 Heteroz s n nedenler
 Heteroz s (Melez Azmanlığı)

 Heteroz sten broyler ve yumurta tavukçuluğunda yararlanma

 Heteroz sten sığır et üret m nde yararlanma

 Heteroz sten kuzu et üret m nde yararlanma

 POPULASYONDA GENETİK OLAYLAR

Genet k Denge

Tesadüf b rleşt rmeler olan populasyon

(seleks yon yok)
p+q=1
A gen n n frekansı : p
a gen n n frekansı : q
POPULASYONDA GENETİK OLAYLAR
Tesadüf b rleşt rmeler olan b r populasyon
(seleks yon yok)
Erkekler: A ve a genler bakımından pA ve qa
D ş ler: A ve a genler bakımından : pA ve qa

Genot p oranları

Spermatozoon
Ovum pA qa
pA p2 AA pq Aa
qa pq Aa q2 aa
2 2
p AA+2pqAa+q aa=1
Hardy-We nberg Eş tl ğ
 Genet k Dengedek b r Populasyonda Gen ve Genot p
Frekanslarının Hesaplanması

1. Dom nantlık- reses fl k varsa

Soru: Tesadüf b rleşt rmel b r sürüde 1/200 oranında beyaz yavru doğmuşsa (A: s yah, a:
Beyaz; A>a), gen ve genot p frekansları ne olur?
Gen ve Genot p Frekanslarının Hesaplanması

Dom natlık- reses fl k varsa

 q2 kadar homoz got reses f genot p (aa)

q2 = 1 / 200 q = 0,07 p = 0,93

p2=(0,93)2=0,8649 (% 86.5
AA)
2pq=2x(0,93x0,07) =0,130 (% 13 Aa)

q2= (0,07)2 = 0,005 (% 0,5 aa)

p2+2pq+q2 = 0,865 + 0,130 + 0,005 = 1,

Gen ve Genot p Frekanslarının Hesaplanması

2. İntermed yerl k varsa

Soru: 100 başlık b r shorthorn sürüsünde nekler n 30 u kırmızı (RR), 50 s Boz
(RW) ve 20 s Beyaz (WW) se, gen ve genot p frekansları ne olur?

İntermed yerl kte fenot p =

genot p
RR: 30+30 = 60 R RW: 50 R gen +50 W WW: 20+20 40 W
gen gen gen
R gen = 60 + 50 = 110; W gen = 50 + 40 = 90

R (p) = 110/200 = 0,55; W (q) = 90/200 = 0,

45

p2+2pq+q2= 0,3025 + 0,495 + 0,2025 = 1,

00
Gen Frekanslarını Değ şt ren (Genet k Dengey Bozan)
Etk ler

 Genet k sürüklenme

 MUTASYON
 GÖÇ
 SELEKSİYON
 YETİŞTİRME SİSTEMLERİ
Hayvan yet şt r c l ğ nde ver mler n artırılması; çevre
şartları ve genot p n y leşt r lmes yle mümkün

Genot p n
Seleks yon İy leşt r lmes B rleşt rme S stemler

Orta Anadolu Mer nosu Ramlıç Türk Esmer

 SELEKSİYON

 B r grup hayvan ç nde bazı b reylere üreme mkanı sağlanması

Doğal Seleks yon Seleks yon Yapay Seleks yon

Yet şt r c l kte seleks yonun etk ler

 Ver mler artırıcı genler

 Yüksek ver ml b reyler
 Yen genot pler
 Genet k var yans ve fenot p k var yans
 Seleks yonda devamlılık
 Genet k İlerleme

Seleks yon Üstünlüğü S = Ps - Po

Seç m Yavru
Yapılan Seç lenler Generasyon
Sürü P
S P PY Y
P O

Genet k İlerleme

G  PY PO

G = S h2
 Genet k İlerleme
S

Ebeveyn Generasyonu

Yavru Generasyonu
 Genet k İlerleme

G = S h2

 Genet k lerlemede her k c ns yet göz önüne alınmalı

 Erkekler n G ‘ye katkısı d şlerden çok fazla

S .h
2
S .h
2 S S
E D 2
G  E
 D G  .h
2
2 2
 Genet k İlerlemen n önceden tahm n ed lmes
2
G Sh G S
G = S h2   2
h
σP σP σP σP

G= σp h 2 : Seleks yon entans tes

σp : Fenot p k standart sapma
h 2 : Kalıtım dereces
 Seleks yon entans tes

Çeş tl Seleks yon Yüzdeler nde (p) Seleks yon Entans teler ( )

Damızlık Olarak Seleks yon Damızlık Olarak

Seleks yon
Ayrılacakların Entans tes ( ) Ayrılacakların
Entans tes ( )
% s (p) % s (p)
0.90 0.195 0.30 1.159
0.85 0.274 0.25 1.272
0.80 0.350 0.20 1.399
0.75 0.424 0.15 1.555
0.70 0.497 0.10 1.753
0.65 0.570 0.08 1.859
0.60 0.644 0.06 1.985
0.55 0.720 0.05 2.064
0.50 0.789 0.04 2.152
0.45 0.880 0.03 2.267
0.40 0.966 0.02 2.420
0.35 1.059 0.01 2.670
Seleks yonun ver ml l ğ n n artırılması

(Genet k lerlemen n artırılması)

1. Seleks yon üstünlüğü

2. Seleks yon entans tes

3. Kalıtım dereces

4. Generasyon aralığı
Generasyon aralığının hesaplanması
 YETİŞTİRME SİSTEMLERİ

Seleks yonda sırasıyla yapılması gereken aşamalar

Seleks yon yöntem n bel rleme

1. Gen etk ler

2. Özell k sayısı
3. Genet k l şk ler
4. Kalıtım dereces
5. Yaş ve c ns yet
6. Uygulama zamanı
 Toplamalı Genler İç n Seleks yon

 I. B r Karakter İç n Seleks yon  II. B rçok Karakter İç n Seleks yon

 A. B rey n kend fenot p ne göre  A. Teksel (sıra le) seleks yon
 B. Akrabaların fenot p ne göre  B. Bağımsız ayıklama sev yeler ne
 a. Ped gr ye göre göre seleks yon
 b. Fam lyaya (kardeşlere) göre  C. Seleks yon ndeks
(Kollateral Seleks yon)
 1. Fam lya ortalamalarına göre
 2. Kardeş ortalamalarına göre (s b
seleks yon)
 3. Komb ne seleks yon
 c. Yavru ortalamalarına göre
(Projen test)
A. Fenot p k Seleks yon (K tle seleks yonu)

 Tanımı

 Uygulama alanı

 Seleks yon kr ter

 Seleks yon şekl

 Olumlu tarafları

 Olumsuz tarafları

 Örnekler
 B. Akrabaların Fenot p k Değerler ne Göre
Seleks yon
 Tanımı
1. Ped gr ye göre seleks yon
 Uygulama alanı

2. Fam lyaya göre seleks yon

(KOLLETERAL SELEKSİYON)  Seleks yon kr ter

2a. Fam lya ortalamalarına göre seleks yon  Seleks yon şekl
2b. Kardeş ortalamalarına göre (S b) seleks yon
2c. Komb ne seleks yon
 Olumlu tarafları
3. Projen Test
 Olumsuz tarafları

 Örnekler
 Toplamalı Genler İç n Seleks yon

 II. B rçok Karakter İç n Seleks yon

A. Teksel (tandem) B. Bağımsız C. Seleks yon ndeks ne

seleks yon ayıklama göre seleks yon
sev yeler ne  B r çok karakter n aynı anda
 Gel şt r lecek
göre y leşt r lmes
özell kler n sırasıyla seleks yon  Her hayvan ç n b r ndeks
ıslah ed lmes değer hesaplanmakta ve
 Gel şt r lecek b r ndeks değer yüksek olanlar
 Özell kler arası genet k çok karakter ç n damızlığa ayrılmakta
poz t f genet k b r ayıklama
sev yes (baraj)  I=b1X1 + b2X2+…..+ bnXn
korelasyonlar olması bel rlenmes ve
olumlu, olmaması buna göre
olumsuz tarafı seleks yon
 Çok uzun zaman
yapılması
gerekmekte
 Toplamalı Olmayan Genler (Heteroz s) İç n
Seleks yon

 A. Tekrarlı Seleks yon  B. Çaprazlı Tekrarlı Seleks yon

(Recurrent select on) (Rec procal recurrent select on)
 Toplamalı Genler İç n Seleks yon

 I. B r Karakter İç n Seleks yon  II. B rçok Karakter İç n Seleks yon

 A. B rey n kend fenot p ne göre  A. Teksel (sıra le) seleks yon
 B. Akrabaların fenot p ne göre  B. Bağımsız ayıklama sev yeler ne
 a. Ped gr ye göre göre seleks yon
 b. Fam lyaya (kardeşlere) göre  C. Seleks yon ndeks
(Kollateral Seleks yon)
 1. Fam lya ortalamalarına göre
 2. Kardeş ortalamalarına göre (s b
seleks yon)
 3. Komb ne seleks yon
 c. Yavru ortalamalarına göre
(Projen test)
A. Fenot p k Seleks yon (K tle seleks yonu)

 Tanımı

 Uygulama alanı

 Seleks yon kr ter

 Seleks yon şekl

 Olumlu tarafları

 Olumsuz tarafları

 Örnekler
 B. Akrabaların Fenot p k Değerler ne Göre
Seleks yon
 Tanımı
1. Ped gr ye göre seleks yon

 Uygulama alanı
2. Fam lyaya göre seleks yon
(KOLLETERAL SELEKSİYON)
 Seleks yon kr ter
2a. Fam lya ortalamalarına göre seleks yon
2b. Kardeş ortalamalarına göre (S b) seleks yon
2c. Komb ne seleks yon  Seleks yon şekl

3. Projen Test  Olumlu tarafları

 Olumsuz tarafları

 Örnekler
 Toplamalı Genler İç n Seleks yon

 II. B rçok Karakter İç n Seleks yon

A. Teksel (tandem) B. Bağımsız C. Seleks yon ndeks ne

seleks yon ayıklama göre seleks yon
sev yeler ne  B r çok karakter n aynı anda
 Gel şt r lecek
göre y leşt r lmes
özell kler n sırasıyla seleks yon  Her hayvan ç n b r ndeks
ıslah ed lmes değer hesaplanmakta ve
 Gel şt r lecek b r ndeks değer yüksek olanlar
 Özell kler arası genet k çok karakter ç n damızlığa ayrılmakta
poz t f genet k b r ayıklama
sev yes (baraj)  I=b1X1 + b2X2+…..+ bnXn
korelasyonlar olması bel rlenmes ve
olumlu, olmaması buna göre
olumsuz tarafı seleks yon
 Çok uzun zaman
yapılması
gerekmekte
 Toplamalı Olmayan Genler (Heteroz s) İç n
Seleks yon

 A. Tekrarlı Seleks yon  B. Çaprazlı Tekrarlı Seleks yon

(Recurrent select on) (Rec procal recurrent select on)
 Genom k Seleks yon
 Tanımı

 Önem

 Aday gen yaklaşımı, Kant tat f Özell k Lokusları

 Markır destekl seleks yon

 Tek Nükleot d Pol morf zm (SNP, S ngle

Nucleot de Polymorph sm)

 Genom Boyu İl şk Anal zler (GWAS,

Genome W de Assoc at on Stud es)

 DNA Ç p Teknoloj s
 BİRLEŞTİRME YÖNTEMLERİ

 I. Saf Yet şt rme  II. Melezleme

 A. Akrabalı yet şt rme  A. Çev rme melezlemes
(Kan Yakınlığı)  B. Komb nasyon
 Sıkı akrabalı yet şt rme melezlemes
 Yakın akrabalı yet şt rme
 C. Islah melezlemes
 Uzak akrabalı yet şt rme
(as lleşt rme, kan katma)
 B. Akraba dışı yet şt rme  D. Kullanma melezlemes
 Homojen saf yet şt rme
 Heterojen saf yet şt rme
 Kan tazeleme
 Akrabalı yet şt rmen n etk ler

 Faydaları  Zararları (Kan yakınlığı depresyonu)

 Homoz gotluk ve b rörnekl k  Vücuda ve konst tüsyona etk s

 Sürünün genet k düzey

 Döl ver m ne etk s

 Reses f zararlı genler

 Yaşama gücüne, hastalıklara ve çevre
şartlarına karşı dayanıklılığa etk s
 D ğer yöntemlere avantajları

 Büyüme ve gel şmeye etk s

 Heteroz s olasılığı

 Kalıtsal kusurlara etk s

 Laboratuvar hayvanlarında b rörnekl k

 İç güdüye etk s

Kan Tazeleme
Akrabalık
 Tanımı

 Hesaplanması

RXY = (1/2)n1+n2
Akrabalı Yet şt rme Dereces

 Tanımı

 Hesaplanması

FZ =
(1/2)n1+n2+1
 MELEZLEME

 Tanımı

 Islahtak önem

 Çeş tl türlerde uygulanması

 Melezlemede seleks yon

 Saf yet şt rme le karşılaştırılması

 MELEZLEME YÖNTEMLERİ

 Çev rme Melezlemes  Komb nasyon Melezlemes

Bas t
L ncoln x Mer nos L ncoln x Rambou lle tt

 
F 1
x F 1
F 1
x F 1

 
K  K  K  K  K  K  K F 2
x F 2
F 2
x F 2

 
       F 3
F 3

Corr edale Columb a

Y  F
1
 G
1
 G
2
 G
3
 G
4
 G
5
 G
6
Karmaşık
%50 K %75 K %87.5 K %93.8 K %96.9 K %98.4 K

50 Y 25 Y 12.5 Y 6.2 Y 3.1 Y 1.6 Y

Rotasyonel
 MELEZLEME YÖNTEMLERİ

 Islah Melezlemes (Kan katma, As lleşt rme)

 Kullanma Melezlemes
İng ltere’de kuzu et üret m s stem