IV hrvatski kongres sa međunarodnim sudjelovanjem „POTPORNO LIJEČENJE ONKOLOŠKIH BOLESNIKA“

UTICAJ KARCINOMA PLUĆA

NA PSIHIČKI STATUS BOLESNIKA

Dedić Suvad1, Jamakosmanović Sead1, Husić Samir2, Živković Jovanka1, Tanović Dina1, Zagorčić Ružica1

1
.Klinika za plućne bolesti , Univerzitetski Klinički Centar Tuzla, 75 000 Tuzla, Bosna i Hercegovina
2
.Centar palijativne njege (hospis) Univerzitetski Klinički Centar Tuzla, 75 000 Tuzla, Bosna i Hercegovina
Uvod.
Karcinom pluća je maligni tumor loše prognoze, vodeći je uzrok smrti od maligniteta uopće. Bilježi kontinuiran porast incidence. Sa 34% vodeći
je uzrok smrti, a kod žena je je odgovoran za 21% smrti od malignoma. Dijagnoza, izbor terapije i strah od ishoda dovode do anksioznosti i
depresije što ima značajan uticaj na psihički status oboljelih od karcinoma pluća.
Ispitanici i metode.
U prospektivno istraživanje bilo je uključeno 100 ispitanika, srednje dobi 60,01 + 10,20 (31-83) godine, liječenih zbog karcinoma pluća u Klinici
za plućne bolesti UKC Tuzla u periodu od 1.1.2008 do 31.12.2010 godine u 3 vremenska intervala. Histološki tip karcinoma pluća je bio potvrđen:
citološkim pregledom sputuma, bronhoskopijom, pleuralnom punkcijom i medijastinoskopijom. Psihički status procjenjivan je Bolničkom skalom
za anksioznost i depresiju (HADS).
Rezultati.
Od karcinoma pluća češće su obolijevali muškarci 86,2 % u odnosu na žene 13,8 %; P= 0.001. Kod 89 ispitanika potvrđen je nemikrocelularni,
kod 11 mikrocelularni karcinom pluća. Uočena je visoka učestalost karcinoma pluća u osoba niskog imovinskog statusa 90% ( Z= - 4,91, P = 0.001
), i osoba niskog obrazovnog nivoa 91% ( Z = 6,17, P = 0,001 ). Među ispitanicima je bilo 65 % pušača i 35 % nepušača.U vrijeme dijagnoze Ca
pluća (t0-interval) anksioznost i depresija su dijagnostikovane u 28 ispitanika (28%), tokom terapije (t1) u 19 (19%), a nakon liječenja (t2) u 37
ispitanika (37%).
Zaključak.
Karcinom pluća ima značajan uticaj na psihički status, otuda važnost psihoonkologije zbog sistemske potpore psihosocijalnom prilagođavanju
onkoloških bolesnika. Dati prednost psihoterapiji u odnosu na farmakoterapiju u liječenju anksioznosti i depresije oboljelih od karcinoma pluća
radi poboljšanja suradnje, kvalitete života i dužeg preživljavanja.

Slika 1. Distribucija ispitanika prema životnoj dobi Slika 2. Distribucija ispitanika prema spolu

Najviše ispitanika bilo je u dobi od 40- 79 godina. Srednja dob ispitanika Postoji značajna statistička učestalost Ca pluća u muških ispitanika u
oboljelih od karcinoma (Ca) pluća bila je 60.01± 10. 20 (od 31- 83) godina. odnosu na ženske ispitanike (86/14 vs 86%/14%, P=0.001)

Slika 3. Distribucija oboljelih od karcinoma pluća prema imovinskom

statusu
70%
59%
60%

50%

40%

30%

20% 17% Samo 10% ispitanika je imalo dobar imovinski status,

10%
1%
9% 10%
4% 31% praktično živi u siromaštvu. Postoji signifikantna
0%
0%
bolje od mnogo bolje od slično kao nešto niže mnogo puno niže
razlika u imovinskom statusu oboljelih od Ca pluća
svih bolje od
većine
većine većina od većine niže od ostalih
(z= -4.916, P= 0.001).

Tabela 1. Distribucija ispitanika prema obrazovnom nivou Tabela 2. Distribucija oboljelih od karcinoma pluća prema psihičkom
statusu procjenjivan Bolničkom skalom za anksioznost i depresiju (HADS

Literatura:
Alberg AA, Samet JM (2003) Epidemiology of Lung Cancer. Chest; 123: 219 –499.
Pranjić N. (2007) Profesionalne maligne bolesti.U: Pranjić N.(ur). Medicina rada. Tuzla: Arthur; pp 235-53.
Lieb J. The multifaceted value of antidepressants in cancer therapeutics. European Journal of Cancer 2008; 44: 172-174.
Gregurek R. Psihosocijalni aspekti onkoloških bolesti. U: Gregurek R, Braš M. Psihoonkologija. Osijek: Grafika, 2008, 45-50.