Stanovništvo

U tabeli iznad možemo vidjeti razne statističke informacije o stanovništvu Švajcarske

međutim trenutno bitne su sljedeće činjenice izvedene na osnovu već pometnute tabele.
Tabela nema informacije iz 2021. godine ali će one biti uzete u obzir pri iznošenju ovih
činjenica. Trenutna populacija Švajcarske broji 8 745 045 ljudi prema podatcima od
07.12.2021.g. na osnovu Worldmather elaborat najnovijih podataka Ujedinjenih nacija.
Na tabeli vidimo konstantan rast populacije od 1955. do 2021. godine. Brojke idu od 4.9
miliona do 8.7 milina danas. U četvrtoj koloni referira se na neto migracije to jest na razlika
između useljavanja u područje i iseljavanja iz područja tokom godine (neto migracija je stoga
negativna kada je broj emigranata veći od broja imigranata). Kao što vidimo 1980. godine
neto migracije je bio negativan i iznosio je -27 073. U svim ostalim godinama bio je
pozitivan i različit nekada manji, najmanje 1975.g. gdje je broj 5 037, nekada veći, najviše
2015.g. gdje je broj 79 45 . Međutim od 2016. godine je nepromjenjiv i iznosi 52 000.
Također ono što možemo vidjeti na tabeli je u sedmoj koloni je stopa fertiliteta. Pod tim
terminom se u demografiji, podrazumjeva broj živorođene djece u odnosu na broj fertilnih2
žena. On se od 1955. do 2020. neprekidno smanjuje. Ovo se može povezati sa niskim
prirodnim priraštajem i drugim faktorima. Najviše je iznosio 1965.g. 2.60 a najmanje 2005.g.
1.41. Natalitet i fertilitet nisu isti pojmovi i ako su na prvi pogled slični. Fertilitet je prosječan
broj rođenih po ženi dok je natalitet odnos živorođenih na nekom području prema broju
stanovnika tog područja. I ako natalitet, mortalitet niti prirodni priraštaj nisu spomenuti oni su
bitni u analizi stanovništva pa ćemo ih spomenuti. Natalitet od 10,2‰ (2013) niži je od
svjetskoga prosjeka (19,5‰, 2013), kao i mortalitet od 8,0‰ (2013; 8,1‰), smrtnost
dojenčadi među najnižima je u svijetu (3,6‰, 2013). Prirodni priraštaj iznosi 0.7‰(2020).
Dakle on je nizak i pozitivan. Na ovu brojku utiče to da se prosječna godina rođenja djeteta
svake godine povećava u 2020.g. iznosila je 32.2 godine. Prosječna godina rođenja prvog
djeteta u braku iznosila je 2020.g. 31.1 godina a djeteta izvan braka 27.7 godina. I ovi brojevi
su svake godine sve veći što neće uticati pozitivno na Švajcarsku u više segmenata. Kako se
rast stanovništva usporava sve je više straijih ljudi. Statististika je sljedeća: do 14 godina
starosti je 15.23% stanovništva, od 15 - 64 godine je 66.43% stanovništva a straijih od 65 je
18.43%. Za procjenu dobne strukture možemo se skoncentrisati na procent mlađih os 14 i
1
https://www.worldometers.info/world-population/switzerland-population/

2
 Fiziološki su sposobne da rađaju
starijih od 65 godina i usporedbom možemo vidjeti da je više starijih pa je dobna struktura ne
povoljna. U rodnoj strukturi karakteristično je da je više ženskog nego muškog stanovništva
ukupno i ako je pri rođenju više muškog nego ženskog stanovništva. Odnos je 0.96.
Očekivano trajanje života za muškarce iznosi 80,7 godina, a za žene 84,9 godina (2015).
Ekonomski je aktivno 4 948 000 st. (2015), od čega je nezaposleno 4,2%. U poljoprivredi,
ribarstvu i šumarstvu radi 3,2% zaposlenih, u industriji, rudarstvu i građevinarstvu 22,0%, a u
uslužnim djelatnostima 74,9% (2015). U osmoj koloni možemo vidjeti podatke o gustini
naseljenosti koja je 2020. iznosila 219 st/km2 i u konstantom je porastu. Najslabije je
naseljeno područje Alpa. Glavnina stanovništva okupljena je na prostoru Švicarske visoravni
gdje se i nalaze najvažniji gradovi s glavnim granama industrije i najveći dio poljoprivredne
površine. Dakle gustina naseljenosti je visoka i neravnomjerna. Prema podatcima iz 2020.
godine 74% stanovništva živi u gradovima. Veliki gradovi su  Bern, Zürich, Basel, Ženeva,
Lausanne i Luzern. Bitno je također i spomenuti religijsku, etničku i jezičku strukturu.
Švajcarska kao i većina zemalja na koje se popularno referira kao slobodne nema zvaničnu
državnu religiju. Veliki broj stanovništava je religiozno aktivan. Čak 72.8% stanovništva je
dio neke od religijskih zajednica dok je 26.3% njih nije povezano ni sa jednom vjerskom
zajednicom u Švajcarskoj. Preostalo stanovništvo nije se izjasnilo u zadnjem popisu 2000.
godine. Prema prethodno pometnutom popisu 67% rezidentnog3 stanovništva i 75%
švajcarskih građana može se smijesiti u neku od kršćanskih crkvi ili denominacija. U prvoj
kategoriji imamo 35.8% stanovništva koji su pripadnici katoličke crkve. Zatim 23.8% njih
SU pripadnici Švajcarske reformirane crkve4, dalje protestantskoj crkvi pripada 2.2% a pod
jednaki procent možemo svesti i hrišćanske denominacije5 kojih je puno a zauzimaju mali
broj stanovnika (38 600 stanovnika u najbrojnijoj denominaciji). Istočno pravoslavlje
prihvata 2.5% stanovnika. Što se tiče drugih religija donijete su imigracijom gdje dominira
islam u procentu od 5.2. Hinduizam, budizam i judaizam ispovjede stanovništvo koje potpada
u manje od 1%. Dakle kao što vidimo dominira kršćanstvo, islam je urastu kao i broj
nereligiozno okrenutog stanovništva. U Švicarskoj ima otprilike 8,7 miliona stanovnika, od
čega je 25 % stranih državljana. Više od polovice stanovnika koji nemaju švicarsku
putovnicu rođeno je u Švicarskoj ili žive u njoj zadnjih deset godina. Većina stranih
državljana dolazi iz država članica EUa ili EFTA-e, većinom iz Italije (15 %), Njemačke (14
%) i Portugala (12 %). 17 % dolazi iz zemalja koje nisu države članice Europske unije. Četiri
etnolingvističke grupe (germanska, francuska, italijanska i retoromanska) koje čine
starosedelačko švajcarsko stanovništvo zadržale su svoje specifične karakteristike. Prvobitno,
zemlju su naseljavala keltska plemena na zapadu i jugu i Reti na istoku. Sa slomom rimske
vladavine, navalila su se germanska plemena, među njima Alemani i Burgundi. Alemani su
na kraju postali dominantna grupa, a današnji Alemanski narodni jezik (Schvizertutsch ili
Schveizerdeutsch) govori skoro dve trećine ukupnog stanovništva kao njihov glavni jezik. Od
2002. godine, 65% stanovništva su bili Nemci; 18% je bilo Francuza; 10% je bilo Italijana;
1% je bio romanski; a 6% se sastojalo od raznih drugih grupa. Švajcarska ima 4 službena
jezika kao posljedica ovakve etnolingvističke strukture. Spomenutih 6% su imigranti koji su
3
Stanovništvo čije prebivalište nije ta država već na tom prostoru živu tokom nekog razdoblja
4
Reformirane (kalvinističke) Crkve naziv je za konfesiju koja je nastala u 16. stoljeću i širila se
iz Švicarske prema drugim dijelovima Europe, te u Sjevernu Ameriku i anglosaksonski svijet.
Ulrich Zwingli propovijedao je Kristov (evanđeoski) nauk u Zürichu, dok je Jean Calvin osnovao Reformiranu
Crkvu u Ženevi 1542. Napisao je teološko djelo „Institucije kršćanske religije“ nastojeći sustavno prikazati
kršćanski nauk u skladu sa Svetim pismom. Započeo je novi teološki pravac koji se prema njegovom prezimenu
naziva kalvinizam.

5
Religijska denominacija je podgrupa unutar jedne religije koja djeluje pod istim imenom, tradicijom i
identitetom.
također donijeli i svoje jezike. To su imigranti iz Srbije, Crne Gore, Portugala, Turske, Šri
Lanke... Obrazovanost stanovništva je dobra i nepismenost iznosi 1%. To je sve što se tiče
stanovništva Švajcarske.

1.Privreda

1.1.Uvod
Privreda Švajcarske je jedna od najnaprednijih i najrazvijenijih privreda slobodnog tržišta.
Sektor usluga je počeo da igra značajnu ekonomsku ulogu, posebno švajcarska bankarska
industrija i turizam. Prema podacima Ujedinjenih nacija za 2016, Švajcarska je treća
najbogatija zemlja na svetu bez izlaza na more. Švajcarska je jedna od tri zemlje u svijet sa
BDP po glavi stanovnika (nominalnim) iznad 70.000 američkih dolara koje nisu ni ostrvske
nacije ni minidržave. Švajcarska privreda prati tipičan model razvijene zemlje u pogledu
privrednih sektora. Samo mala manjina radnika je uključena u primarni ili poljoprivredni
sektor dok je veća manjina uključena u sekundarni ili proizvodni sektor. Većina radno
aktivnog stanovništva je uključena u tercijarni ili uslužni sektor privrede.

1.2. Industrija
Švajcarska je vodeći izvoznik vrhunskih satova i satova. U 2011. izvoz je dostigao skoro 19,3
milijarde CHF, što je povećanje od 19,2% u odnosu na prethodnu godinu. U 2011. godini,
Švajcarska je predvodila svet izvozom svih vrsta satova u vrednosti od preko 20 milijardi
dolara, a sledi je Hong Kong, ispod 10 milijardi dolara. Švajcarska ima obiman industrijski
sektor, sa globalno konkurentnim kompanijama u različitim industrijskim sektorima.
Švajcarska također ima jednu od najkonkurentnijih farmaceutskih industrija na svetu. Glavne
švajcarske farmaceutske kompanije uključuju Novartis i Roche. Visoke tarife i opsežna
domaća subvencioniranja podstiču domaću proizvodnju, koja trenutno proizvodi oko 60%
hrane koja se konzumira u zemlji. Poljoprivredni program za 2007. povećao je subvencije za
63 miliona CHF na 14,092 milijarde CHF. Međutim, broj organskih farmi je porastao za 3,3
procenta između 2003. i 2004. godine, a prodaja organskih proizvoda porasla je za 7
procenata na 979 miliona dolara.

1.3. Uvoz - izvoz

CIA Vorld Factbook procenjuje izvoz Švajcarske u 2011. na 308,3 milijarde dolara, a izvoz
iz 2010. na 258,5 milijardi dolara.

UVOZNA ROBA

ZLATO
18.0% LEKOVI
21.0%
AUTOMOBILI
NAKIT
NEKVALSIFIKOVANE
TRANSAKCIJE
3.7%
4.0% 7.4%
 UVOZNE DESTINACIJE
3.40%
3.70%
7.60% ITALIJA
USA
UK
6.00% KINA
FRANCUSKA
10.00%
UEA
6.30% HONG KONG

7.10%

7.3%
4.5% IZVOZNE DESTINACIJE
UK
USA
ITALIJA
10.0% FRANCUSKA
5.4% HONG KONG
INDIJA

5.4%
4.4%

1.4. Turizam
Ukupan finansijski obim povezan sa turizmom, uključujući transport, procenjuje se na 35,5
milijardi CHF iako deo toga potiče od poreza na gorivo i prodaje vinjeta za autoput. Ukupna
bruto dodata vrednost od turizma je 14,9 milijardi. Švajcarska je zadržala neutralnost tokom
oba svetska rata, nije članica Evropske unije, a nije čak ni bila članica Ujedinjenih nacija do
2002. godine.
1.5. Bankarstvo
Trenutno se procenjuje da se 28 procenata svih fondova koji se drže van zemlje porekla
čuvaju u Švajcarskoj. U 2009. godini švajcarske banke su upravljale sa 5,4 triliona
švajcarskih franaka. Cirih je specijalizovan za bankarstvo (UBS, Credit Suisse, Julius Baer)
kao i osiguranje (Sviss Re, Cirih osiguranje), dok je Ženeva specijalizovana za upravljanje
imovinom (Pictet Group, Lombard Odier, Union Bancaire Privee) i trgovinu robom,
trgovinsko finansiranje, i transport (Cargill, Mediterranean Shipping Compani, Louis Dreifus
Compani, Mercuria Energi Group, Trafigura, Bankue de Commerce et de Placements).
Osnovan 1930. godine, BIS je izabrao da se locira u Švajcarskoj zbog neutralnosti zemlje, što
je bilo važno za organizaciju koju su osnovale zemlje koje su bile na obe strane Prvog
svetskog rata. U maju 2006. godine, strane banke koje posluju u Švajcarskoj upravljale su
imovinom vrednom 870 milijardi švajcarskih franaka. U 2014. ovaj broj je procenjen na 960
milijardi švajcarskih franaka.
1.6. Radni uslovi

Švajcarsku ekonomiju karakteriše kvalifikovana i generalno „mirna“ radna snaga. Danas u

Švajcarskoj postoji oko 600 kolektivnih ugovora koji se redovno obnavljaju bez većih
problema. Međutim, ne postoji minimalna plata u cijeloj zemlji u svim sektorima, ali neki
kolektivni ugovori mogu sadržavati zahtjeve za minimalnu platu za određene sektore ili
poslodavce. Ogromna otpuštanja i otpuštanja od strane preduzeća kao rezultat globalnog
ekonomskog usporavanja, velikih skandala u upravljanju i različitih stavova stranih ulaganja
zaoštrili su tradicionalni švajcarski radnički mir. Švajcarski sindikati podsticali su štrajkove
protiv nekoliko kompanija, uključujući Sviss International Air Lines, Coca-Colu i Orange.
Švajcarska je članica niza međunarodnih ekonomskih organizacija, uključujući Ujedinjene
nacije, Svetsku trgovinsku organizaciju, Međunarodni monetarni fond, Svetsku banku i
Organizaciju za ekonomsku saradnju i razvoj.