Professional Documents
Culture Documents
Kademeli Dişli Kutusu Tasarımı Ve Millerin Yorulmaya Karşı Analizi
Kademeli Dişli Kutusu Tasarımı Ve Millerin Yorulmaya Karşı Analizi
KOCAELİ ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ
MAKİNE MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
Sunumlu Proje
Danışman :
Doç. Dr. Tamer SINMAZÇELİK
OCAK-2010
Anahtar kelimeler: Dişli kutusu, Yorulma hesabı, Yorulmaya karşı mil tasarımı, CAD
ÖZET
Bu çalışmada giriş ve çıkış mili eş eksenli, iki kademeli helisel dişli kutusu tasarımı
yapılmış, üretim resimleri çıkarılan millerin radyal, teğetsel ve eksenel yüklere karşı
mukavemetleri ve bu yüklerden doğan değişken gerilmeler hesaplanarak tehlikeli
kesitlerde yorulma dayanımları incelenmiştir. Tasarım yapılırken Autodesk İnventor adlı
3 boyutlu tasarım programı kullanılmıştır.
ÖNSÖZ
Asenkron motorların devir sayıları, kutup sayılarına ve şebeke frekansına bağlıdır.
Günümüzde frekans değiştirici driverlar kullanılarak hız kontrolleri yapılmaktaysa da
yeni sistemler dişli kutularını yerinden edememiştir. Bu sistemler hem pahalı sistemlerdir
hem de mekanik sistemlere göre arıza olasılıkları daha yüksektir.
Bu projede tasarlanan dişli kutusu AYBAKAR DIŞ TİC. A.Ş.’nin ürettiği bir kovalı
elevator için tek yönde çalışacak şekilde tasarlanmıştır. Elevatör gibi sabit hız gerektiren
bir sistemde dişli kutusu kullanımı çok daha avantajlı olacaktır. Bakımının kolay
yapılması, yol verme donanımları haricinde bir ek sistem gerektirmeden kullanılabilmesi
dişli kutusunun burada kullanılması için geçerli ve yeterli sebeplerdir.
GİRİŞ:
Dişli kutuları (redüktör) mekanik sistemlerde hızı ve torku değiştirmek için kullanılır.
Kullanılan dişlilerin sayısı, büyüklükleri ve diş sayıları dişli kutularının teorik mekanik
avantajını ya da torkun veya hızın kaç kat arttığını belirler. Dişli kutularında hızın ve
torkun kaç kat değiştiği redüksiyon oranı ile belirtilir. Örneğin: 100:1 redüksiyon oranına
sahip bir motorda, motor şaftının 100 dönüşünde dişli kutusu çıkışındaki son dişlinin şaftı
bir dönüş yapıyor anlamına gelir. Yani hız 100 kat azalmış, tork ise buna bağlı olarak 100
kat artmış olur.
Bu kutular farklı dişli türleri kullanılarak tasarlanabilirler bunlara örnek olarak;
Düz Dişliler:
Düz dişliler en yaygın kullanılan dişli tipleridir. Genel olarak formları bir disk ya da
silidir ve bunun etrafında radyal olarak dışa doğru çıkıntılar halinde bulunan dişlerden
oluşurlar. Düz dişliler birbirleriyle ancak şaftlarının merkez eksenleri paralel olacak
şekilde bağlanabilirler. Düz dişli sistemlerinde biraz gürültü oluşumu normaldir, ancak
yüksek hızda kullanıldığında gürültü rahatsız edici olabilir.
Helis Dişliler:
Helis dişlilerin düz dişlilerden farklı dişlerinin şaftın merkez eksenine paralel olarak
değil, belli bir açıyla eğik şekilde bulunmasıdır. Bu özellikleri helis dişlileri düz
dişlilerden daha iyi yapar, çünkü daha az gürültüye ve titreşime neden olurlar. Herhangi
bir anda helis dişlinin üzerindeki yük düz dişlilere göre daha fazla sayıda dişe
bölüştürülür ve bu da aşınmayı azaltır. Helis dişliler şaft eksenleri birbirine parelel ve
dikey olacak şekillerde yerleştirilebilirler. Endüstride de yaygın olarak kullanılırlar. Helis
dişlilerin olumsuz yanı dişlerinin helis yapısından kaynaklanan eksensel itme kuvvetidir.
Bu durum dişler arasındaki sürtünmeyi de arttırır.
Biri sağ, biri sol helisli olan ki helis dişlinin yanyana getirildiğinde oluşacak yapıda olan
dişlilerdir. Çift helisli dişlilerde dişler arasındaki eksensel itme kuvveti helisli dişlilere
göre daha azdır. Çünkü dişler V şeklindedir ve itme kuvvetinin bu şekilde iki tarafa da
karşılıklı uygulanması toplamda var olan etkiyi iptal eder.
Konik dişliler hareketi, merkez eksenleri çakışan şaftlar arasında aktarmak için kullanılır.
Şaftlar arasındaki açı 0 º ve 180 º hariç herhangi bir değerde olabilir. Diş sayıları aynı
olan ve şaftları arasındaki açı 90 º olan konik dişlilere miter dişliler denir.
Spiral Konik Dişliler:
Konik dişlilerin dişleri düz olabileceği gibi, heliks dişler de olabilir. Böyle dişlere sahip
olan konik dişlilere spiral konik dişliler denir. Spiral konik dişliler, düz konik dişlilere
göre hareket daha az gürültülüdür ve daha az titreşim vardır. Ancak spiral konik dişlilerin
de heliks dişlilerde olduğu gibi dişlerin heliks yapısından kaynaklana itme kuvveti
dezavantajlarıdır.
Bu şekilde yerleştirilmiş iki dişlinin şaft merkez eksenleri birbirine diktir ancak birbirini
kesmez.
Sonsuz Dişli:
Sonsuz dişliler vidaya benzer. Sonsuz dişlilerin en önemli özelliği az dişli kullanılarak
lea z yer kaplayarak yüksek redüksiyon oranlarının sağlanabilmesidir. Helis dişlilerin
dişli oranı 10:1 ve daha azı ile sınırlıyken, sonsuz dişlilerde bu oran genellikle 10:1 ile
100:1 arasındadır ve hatta bazı durumlarda 500:1 olabilir. Sonsuz dişlilerin kullanıldığı
sistemlerde sonsuz dişli kendisine bağlı olan dişliyi sürekli döndürebilir. Ancak o dişli
sonsuz dişliyi döndürmeyi başaramaz.
Kremayer Dişli:
Kremayer dişli üst yüzünde dişler bulunan bir çubuk olarak düşünülebilir. Bu dişli
üzerinde dönen küçük dişliye ise pinyon dişli denir. Kremayer dişlilerin dişleri düz ya da
helis dişler olabilir ve pinyon olarak da düz veya helis dişli kullanılabilir. Kremayer dişli
ve pinyon kullanılarak tork, doğrusal bir kuvvete dönüştürülebilir.
Hipoid Dişli:
Hipoid dişlilerin yerleşimi torkun 90 º aktarılmasını sağlar. Hipoid dişliler spiral konik
dişlilere benzerler ancak onlardan farklı olarak eksenleri çakışmaz. Hipoid dişliler spiral
konik dişlilerin dönme hareketini ve yüksek diş basıncını, sonsuz dişlilerin kayma
hareketi ile birleştirirler.
Planet Dişli:
Planet dişliler en karmaşık yerleşimli dişlilerdir. Bu sistemler temel olarak bir iç dişliden,
ortada bir dişli ve bu dişli etrafındaki fazla sayıda (2, 3, 4) dişliden oluşur. Çeşitli çıkış
hızları elde edilebilmek için çeşitli konfigürasyonlarda kullanılabilen komplike dişli
sistemleridir.
BÖLÜM 1: Dişlilerin Boyutlandırılması
Bu projede 4 kW gücü 1000 d/dak giriş devri ve 100 d/dak çıkış devri olacak şekilde iki
kademeli bir helisel dişli kutusu tasarımı yapılmıştır. Hesaplar standart modül hesabı
kullanılarak yapılmıştır. (a0 = 120 mm)
Helisel dişli çiftlerinde ilk kademede 3.5, ikinci kademede 2.8 redüksiyon oranı
elde etmek amaçlanmıştır. İlk dişli çiftinin hesapları aşağıdadır.
mn1 = 1.41 mm
Aşınma mukavemetine göre modül;
mn2 = 2.43 mm
ma = 2.63 mm
αao = 20.9˚
2. Dişli grubu için;
mn1 = 1.72 mm
Aşınma mukavemetine göre modül;
mn2 = 2.42 mm
ma = 2.63 mm
αao = 20.9˚
Pinyon Çark
Diş sayıları, z 20 71
Standart modül, mn 2.5 mm
Genişlik, b 62 mm
Taksimat dairesi çapı, d0 52.72 mm 187.17 mm
Diş başı dairesi çapı, db 57.72 mm 192.17 mm
Diş taban dairesi çapı, dt 46.47 mm 185.92 mm
Taksimat, t 7.85 mm
Temel dairesi çapı, dg 49.25 mm 174.85 mm
Diş başı boşuğu, Sb 0.625 mm
Eksenler arası uzaklık, a0 120 mm
İkinci dişli çiftinin temel boyuları:
Pinyon Çark
Diş sayıları, z 24 67
Standart modül, mn 2.5 mm
65 mm (Kama hesabından sonra yeniden
Genişlik, b
boyulandırılmıştır.)
Taksimat dairesi çapı, d0 63.30 mm 176.70 mm
Diş başı dairesi çapı, db 68.30 mm 182.70 mm
Diş taban dairesi çapı, dt 57.05 mm 170.45 mm
Taksimat, t 7.85 mm
Temel dairesi çapı, dg 59.13 mm 165.07 mm
Diş başı boşuğu, Sb 0.625 mm
Eksenler arası uzaklık, a0 120 mm
Mb
σmax ymaks σem Formülünden önboyutlandırma için mil çapları hesaplanır.
Ip
Aşağıdaki tabloda giriş mili, ara mili ve çıkış milinin önboyutlandırmada hesaplanan
çapları verimiştir.
Dg: Giriş mili çapı, Da: Ara mili çapı, Dç, Çıkış mili çapı
Bu hesaplara göre standart mil çapları olarak Dg=25 mm, Da=30 mm, Dç=40 mm seçilir.
Mil çapları belirlendikten sonra tahmini uzaklıklara göre yatak kuvvetleri hesaplandı.
BÖLÜM 2: Yatakların Seçimi
Yatay düzlemde;
Fr
A B
75 mm 75 mm
Yatay düzlemde;
2 No’lu dişlide kuvvetler: Ft=147.8 daN, Fr=56.75 daN, Fa=49.5 daN
a b c
2 3
C D
Fa3
Fa2
Fr3
Fr2
M C 0
M D 0
2 3
C D
Ft3
Ft2
M C 0
M D 0
Fr
E F
50 mm 50 mm
FAG 6205
FAG 7205
Ömür hesabı;
A yatağının ömrü,
F=Fr=75.49 daN
Ɛ=3 Nokta temaslı yatak.
3
C
L =6797.106
F
113289 saat.
B yatağının ömrü,
Fa
1.14 olduğundan F=Fr alınır,
Fr
3
C
L =5125.106
F
85421 saat.
Sabit yatak D yatağı için eğik bilyalı FAG 7306B.TVP rulmanı seçilmiştir.
d D B C(daN) C0(daN)
FAG
30 72 19 3250 1730
7306B.TVP
Ömür hesabı,
C yatağında;
F=Fr=75.57 daN
3
C
L =16658.106 devir
F
277633 saat
D yatağında;
Fa
1.14 olduğundan, F=Fr alınır,
Fr
3
C
L =819.106 devir
F
13655 saat bulunur.
Ömür hesabı,
E rulmanının ömrü;
Fa
1.14 olduğundan, F=Fr alınır,
Fr
3
C
L =1252.106 devir.
F
20880 saat.
F rulmanının ömrü;
F=Fr
3
C
L =2115.106 devir.
F
35256 saat.
BÖLÜM 3: Feder hesapları
Federle birleştirilecek ilk kısım motor mili ile giriş mili arasında güç iletecek zincir
dişlili kavrama olacaktır. Giriş mili üzerindeki dişli ile yekparedir. Ara milindeki ve çıkış
milindeki dişliler kama ile birleştirilecektir. Aşağıda verilmiş tabloda kama
standartlarının bulunduğu TS 147 nin bir özeti bulunmaktadır. Bu projede kullanacağımız
kama çeşitleri yuvarlak alınlı ve boşluklu kamalardır. Bu kamaların tablodan okunacak
özellikleri de tablo altında verilmiştir.
Mb=389.6 daNcm
Mb
Ft =311.68 daN
d 2
Kamanın kesilmesi;
Ft
em lmin =1.83 cm
l.b
Göbeğin ezilmesi;
Malzeme: Fe 50-2 Pem =600 daN/cm2
Ft
Pem lmin =1.57 cm
t2 .l
Milin ezilmesi;
Malzeme: Fe 50-2 Pem =600 daN/cm2
Ft
Pem lmin =1.29 cm
t1 .l
l=20 mm olarak belirlendi.
2 No’lu dişlinin kama hesabı:
Mb=1383 daNcm
d=45 mm b=14 mm, h=9 mm
t1=5.5 mm, t2=3.8 mm
Kama malzemesi Fe 60
Mb=1383 daNcm
Mb
Ft =614.66 daN
d 2
Ft
em lmin =1.70 cm
l.b
Göbeğin ezilmesi;
Malzeme: DÇ-45 Pem =600 daN/cm2
Ft
Pem lmin =3.10 cm
t2 .l
Milin ezilmesi;
Malzeme: 37MnSi5 Pem =1000 daN/cm2
Ft
Pem lmin =1.36 cm
t1 .l
l=50 mm (yuvarlatmalar dahil) olarak belirlendi.
3 No’lu dişlinin kama hesabı;
Mb=1383 daNcm
d=38 mm b=10 mm, h=8 mm
t1=5 mm, t2=3.3 mm
Kama malzemesi Fe 60
Mb
Ft =727.89 daN
d 2
Ft
em lmin =2.42 cm
l.b
Göbeğin ezilmesi;
Malzeme: 37MnSi5 Pem =1000 daN/cm2
Ft
Pem lmin =2.205 cm
t2 .l
Milin ezilmesi;
Malzeme: 37MnSi5 Pem =1000 daN/cm2
Ft
Pem lmin =1.45 cm
t1 .l
63 mm seçildi.
4 No’lu dişlinin kama hesabı;
Mb=3860.875 daNcm
d=50 mm b=14 mm, h=9 mm
t1=5.5 mm, t2=3.8 mm
Kama malzemesi Fe 60
Mb
Ft =1544.35 daN
d 2
Ft
em lmin =3.67 cm
l.b
Göbeğin ezilmesi;
Malzeme: Fe 50 Pem =900 daN/cm2
Ft
Pem lmin =4.51 cm
t2 .l
Milin ezilmesi;
Malzeme: 37MnSi5 Pem =1000 daN/cm2
Ft
Pem lmin =2.8 cm
t1 .l
63 mm seçildi.
BÖLÜM 4: Tasarım Aşaması
2 No’lu
dişli 7306B.TVP
Rulman (Ara mili
sabit yatak)
6206 Rulman
(Ara mili
serbest yatak)
3 No’lu
dişli
6205 Rulman
(Giriş mili 6308 Rulman
serbest yatak (Çıkış mili
serbest yatak
DIN 3760 - A - 40
x 52 x 7 - NBR
Resim 4.4: 2. dişli çifti. Çıkış kapağında yine sızdırmazlık elemanı var.
Özel tasarlanmış
burç
DIN 1850 - J -
38 x 44 x 25 x
38.8 Burç
Modellemeden sonra millerin teknik resimleri İnventor programının teknik resim çıkarma
ve ölçülendirme bölümünde çıkarıldı. Aşağıda giriş milinin teknik resmi bulunmaktadır.
Resimden görüldüğü gibi pinyon dişli ve mil yekparedir. Bütün millerin teknik resimleri
çıkarıldıktan sonra değişken gerilmelere karşı tehlikeli kesitler tahmin edilecek ve bu
kesitlerin yorulma dayanımları hesaplanacaktır.
2 3
Bir diğer sayfada mile gelen kuvvetler doğrultusunda bulunan yatak tepkileri
görülmektedir. Bu etkiler ve tepkilerin simgeleri şunlardır.
*Fr : Radyal kuvvet, Ft : Teğetsel kuvvet, Fa : Eksenel kuvvet
*FAr : A yatağındaki radyal kuvvetlere tepki
*FAt : A yatağındaki teğetsel kuvvetlere tepki
*FAa : A yatağındaki eksenel kuvvetlere tepki
*FBr : B yatağındaki radyal kuvvetlere tepki
*FBt : B yatağındaki teğetsel kuvvetlere tepki
*FBa : B yatağındaki eksenel kuvvetlere tepki
*Med : Düşey düzlemde eğilme momenti(Ft’den doğan), Mey : Yatay düzlemde eğilme
momenti(Fa ve Fr’den doğan)
*Moment birimleri “daNcm” dir
1. dişlide yatak tepki kuvvetlerinin hesabı:
Eksenel kuvvetten doğan tepki kuvvetleri;
d0
Fa. FAa .15.1 0
2
FAa =-8.62 daN
FB a = 8.62 daN
d0
Mea= Fa. =130.16 daNcm
2
Radyal kuvvetten doğan tepki kuvvetleri;
Fr=56.75 daN
FAr=23.67 daN
FBr=33.07 daN
Teğetsel kuvvetten doğan tepki kuvvetleri;
Ft=147.8 daN
FBt=86.13 daN
FAt=61.66 daN
Bu kuvvetlere göre moment hesabı yapılır ve diyagramlar ortaya çıkarılır.
63 mm 88 mm
Fa
Fr
329.6
Mb 0
Mey 0
-132.48
-262.65
Med
0
-562.6
2 2
x =6.72 esem
r d
σK =5000daN/cm2
g =79.7
Y. pürüz. fakt.: b1=0.8
b0 =0.78 çap düzeltme fakt.
d
=0.77
D ak
ak
D
r t =0.07, t=
2
=4.75 S
αk=5.4 δw=1.32
βk = 3.97
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =290.1 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
Me
es ymax formülünden,
Ix
Kesit güvenlidir.
2 No’lu kesitin yorulma hesabı;
Dişli kısmının değerleri bulunmalıdır.
Eğilme ve burulma momentinin doğurduğu eşdeğer değişken yük sözkonusudur.
Malzeme: Fe 50 Düzgün değişken yükte ve belirli durumlar için S=1.3
2 2
x =8.04 em
r d
σK =5000daN/cm2
g =69.4
Y. pürüz. fakt.: b1=0.9
b0 =0.87 çap düzeltme fakt.
αk=4
δw=1.35
ak ak
βk = 2.96
S
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =488.3 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden eşdeğer gerilme genliği
d3 2
Kesit güvenlidir.
3 No’lu kesitin yorulma hesabı;
Eğilme ve burulma momentinin doğurduğu eşdeğer değişken yük sözkonusudur.
Malzeme: Fe 50 Düzgün değişken yükte ve belirli durumlar için S=1.3
2 2
x =6.72 esem
r d
σK =5000daN/cm2
g =137.9
Y. pürüz. fakt.: b1=0.8
b0 =0.78 çap düzeltme fakt.
d
=0.77
D ak
ak
D
t=
2
=4.75 S
r t =0.07
αk=5.4 δw=1.32
βk = 3.97
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =290.1 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2
M C 0
d 02 d 03
Fe2 . Fe3 . FD .31.5 0
2
FD 18.29daN
M D 0
d 02 d 02
FC .31.5 Fe2 Fe3 . 0
2 2
FC 18.29daN
Radyal kuvvetlerden doğan tepki kuvvetleri;
Yatay düzlemde,
M C 0
FD r .31.5 Fr2 .8.8 Fr3 .24.8 0
FDr 148.6daN
M D 0
FCr .31.5 Fr2 .22.7 Fr3.6.7 0
FCr 76.75daN
Teğetsel kuvvetlerden doğan tepki kuvvetleri;
Düşey düzlemde,
M C 0
FDt .31.5 Ft2 .8.8 Ft3 .24.8 0
FDt 304.36daN
M D 0
FCt .31.5 Ft2 .22.7 Ft3 .6.7 0
FCt 13.12daN
Yatak tepki kuvvetleri bulunduğuna göre moment diyagramları çizilir.
88 160 67
Fa3
Fr2
1383
Mb
Mey
0
52.6
514.45
652.71
118.12
2039.2
Med
0
151.5
115.4
Ara mili 1 No’lu kesitin yorulma hesabı;
Eğilme söz konusudur.
Malzeme: 37MnSi5
σK =9000daN/cm2
g =36.7
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.76 çap düzeltme fakt.
d
=0.77
D ak
ak
D
t=
2
=5.5 S
r t =0.109
αk=3.3 δw=1.05
βk = 3.142
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =544.23 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden, ( Mb=0’dır.)
d3 2
σK =9000daN/cm2
g =38.84
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.72 çap düzeltme fakt.
d
=0.86
D ak
ak
D
t=
2
=3.5 S
r t =0.114
αk=3.4 δw=1.06
βk = 3.207
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =2106 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden, ( Mb=0’dır.)
d3 2
σeD = 3900daN/cm2 eD
σK =9000daN/cm2
esem
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.73 çap düzeltme fakt.
g =110.22
αk=4
βk =1.6
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği, ak
k .S ak
esem =1026.5 daN/cm2 S
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden eşdeğer gerilme genliği
d3 2
Kesit güvenlidir.
Ara mili 4 No’lu kesitin yorulma hesabı;
Eğilme ve burulma momentinin doğurduğu eşdeğer değişken yük sözkonusudur.
Malzeme: 37MnSi5 Düzgün değişken yükte ve belirli durumlar için S=1.3
σK =9000daN/cm2
g =263.65
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.75 çap düzeltme fakt.
d
=0.97
D ak
ak
D
t=
2
=0.25 S
r t =0.13
αk=1.1 δw=1.02
βk = 1.07
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =1471.9 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2
σK =9000daN/cm2
g =263.65
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.74 çap düzeltme fakt.
d
=0.86
D ak
ak
D
t=
2
=3 S
r t =0.13
αk=3.6 δw=1.06
βk = 3.4
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =489.7 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2
σeD = 3900daN/cm2 eD
σK =9000daN/cm2
esem
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.74 çap düzeltme fakt. g =468.31
αk=4
βk =1.6
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği, ak
k .S ak
esem =1040 daN/cm2 S
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden eşdeğer gerilme genliği
d3 2
Kesit güvenlidir.
Çıkış milinin yorulma mukavemeti ve tehlikeli kesitler;
3
1
Bir diğer sayfada mile gelen kuvvetler doğrultusunda bulunan yatak tepkileri
görülmektedir. Bu etkiler ve tepkilerin simgeleri şunlardır.
*Fr : Radyal kuvvet, Ft : Teğetsel kuvvet, Fa : Eksenel kuvvet
*FEr : E yatağındaki radyal kuvvetlere tepki
*FEt : E yatağındaki teğetsel kuvvetlere tepki
*FEa : E yatağındaki eksenel kuvvetlere tepki
*FFr : F yatağındaki radyal kuvvetlere tepki
*FFt : F yatağındaki teğetsel kuvvetlere tepki
*FFa : F yatağındaki eksenel kuvvetlere tepki
*Med : Düşey düzlemde eğilme momenti(Ft’den doğan), Mey : Yatay düzlemde eğilme
momenti(Fa ve Fr’den doğan)
*Moment birimleri “daNcm” dir
4. dişlide yatak tepki kuvvetlerinin hesabı:
Eksenel kuvvetten doğan tepki kuvvetleri;
d0
Fa. FF a .13.7 0
2
FE a =95.28 daN
FF a = -95.28 daN
d0
Mea= Fa. =1305.37 daNcm
2
Fr=168.6 daN
FEr=82.45 daN
FFr=86.14 daN
Ft=439.04 daN
FEt=214.7 daN
FFt=224.32 daN
Fr
Fa
3860.8
Mb 0
1244
Mey
0
-61.16
1502.9
Med 0
σK =9000daN/cm2
g =56.47
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.71 çap düzeltme fakt.
d
=0.83
D ak
ak
D
t=
2
=5 S
r t =0.08
αk=4.25 δw=1.06
βk = 3.82
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =418.11 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2
σK =9000daN/cm2
g =84.03
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.7 çap düzeltme fakt.
d
=0.76
D ak
ak
D
t=
2
=7.5 S
r t =0.133
αk=3.2 δw=1.05
βk = 3.04
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =359.56 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2
σeD = 3900daN/cm2 eD
σK =9000daN/cm2
esem
Y. pürüz. fakt.: b1=0.7
b0 =0.7 çap düzeltme fakt. g =352.49
αk=4
βk =1.6
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği, ak
k .S ak
esem =918.75 daN/cm2 S
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden eşdeğer gerilme genliği
d3 2
Kesit güvenlidir.
Çıkış mili 4 No’lu kesitin yorulma hesabı;
Eğilme ve burulma momentinin doğurduğu eşdeğer değişken yük sözkonusudur.
Malzeme: 37MnSi5 Düzgün değişken yükte ve belirli durumlar için S=1.3
σK =9000daN/cm2
g =271.23
Y. pürüz. fakt.: b1=0.75
b0 =0.7 çap düzeltme fakt.
d
=0.94
D ak
ak
D
t=
2
=1.5 S
r t =0.16
αk=5 δw=1.06
βk = 4.71
eD .b0 .b1
esem Formülünden emniyetli gerilme genliği,
k .S
esem =334.4 daN/cm2
Sistemdeki değişken yük:
Teğetsel kuvvetten doğan momentin yönü radyal ve eksenel kuvvetten doğan momentin
yönüne diktir. Böylece;
32 2 2
es Me 1 . M b formülünden,
d3 2