ΕΚ∆Ι∆ΕΤΑΙ ΑΠΟ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ

Τζωρτζ 6 ΑΘΗΝΑ 106 77

Νέα περίοδος Τεύχος 12 Απρίλιος 2008

Εκδότης: Πάνος Καπετανίδης τηλ: 210 4616664

28 Mαρτίου ΨΥΧΟΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ
ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ (II)
ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ του Θωµά Αθ. Αγραφιώτη
Ο1 ος
γιορτασµός της Παγκόσµιας µέρας Θεάτρου στην 3η σελίδα
Σκιών
Το µήνυµα του Προέδρου του Πανελλήνιου
Σωµατείου Θεάτρου Σκιών Πάνου Καπετανίδη
Όπου συναντάω µε τις παραστάσεις µου
ανθρώπους γεννηµένους γύρω στο 1950, µου ψιθυρίζουν
µε πολύ συγκίνηση και νοσταλγία, ότι στις αναµνήσεις
τους, έχουν εικόνες από προσπάθειες να παίξουν οι ίδιοι
στη γειτονιά τους θέατρο Σκιών όταν ήταν µικροί.
Προσπάθειες όµως που στην πλειοψηφία τους είχαν
άδοξο τέλος, µε το κάψιµο του σεντονιού της µαµάς, από
το κερί που χρησιµοποίησαν για τον φωτισµό του
µπερντέ.
∆ιαβάστε στην 2η & 3η σελίδα

Εν µέσω ΣΚΟΥΠΙ∆ΙΩΝ ∆ιακοπών ρεύµατος της ∆ΕΗ και απεργιών από όλους τους
κλάδους ΨΗΦΙΣΤΗΚΕ το (αντι-)ασφαλιστικό νοµοσχέδιο της Νέας ∆ηµοκρατίας
ΜΟΝΟ από την κυβερνητική παράταξη
Τα συνδικάτα και όλοι οι θιγόµενοι εργαζόµενοι υπόσχονται ΣΥΝΕΧΕΙΑ των κινητοποιήσεων για
την ακύρωση στην πράξη του απάνθρωπου αντεργατικού νόµου

Τροποποιήθηκε ο νόµος Στο www.karagkiozis.com θα βρείτε την

για τις τιµητικές συντάξεις
Η Σωτηρία της Τιµητικής Σύνταξης;
Λίγο πριν πεθάνει η µεγάλη ρεµπέτικη φωνή η Σωτηρία
Μπέλου, εθεάθη στις καφετέριες του Κολωνακίου να
πουλάει τις κασέτες της για να ζήσει. Η φύση που της
χάρισε το σπάνιο µέταλλο της φωνής της, η ίδια φύση
της το είχε αναιρέσει. Ο θόρυβος που έγινε γι΄ αυτό το
συµβάν, έφτασε και στα αυτιά του τότε πρωθυπουργού,
του αείµνηστου Ανδρέα Παπανδρέου. Ήταν η αρχή για
την καθιέρωση των τιµητικών συµβάσεων
ΟΛΟΚΛΗΡΟΣ Ο ΝΕΟΣ ΝΟΜΟΣ στ σελίδα 6 & 7
«ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ για το Ελληνικό
Θέατρο Σκιών έως το 2005»
…της Μαρίας Σπυροπούλου, φοιτήτριας
του µεταπτυχιακού Τµήµατος Θεατρικών
Σπουδών του ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ
ΑΘΗΝΩΝ, µε θέµα την καταγραφή της
Ελληνικής Βιβλιογραφίας γύρω από τον
Καραγκιόζη.
Την ευχαριστούµε πολύ που τις έθεσαν
στη διάθεση µας και µας έδωσαν την
άδεια να τις µοιραστούµε µε όποιον
ενδιαφέρεται.
 2
28 Mαρτίου
ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΡΑ ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ
Το µήνυµα του Προέδρου του
Πανελλήνιου Σωµατείου Θεάτρου Σκιών
Πάνου Καπετανίδη για τον 1ο γιορτασµό
της Παγκόσµιας µέρας Θεάτρου Σκιών
Όπου συναντάω µε τις
παραστάσεις µου ανθρώπους
γεννηµένους γύρω στο 1950, µου
ψιθυρίζουν µε πολύ συγκίνηση και
νοσταλγία, ότι στις αναµνήσεις τους,
έχουν εικόνες από προσπάθειες να
παίξουν οι ίδιοι στη γειτονιά τους θέατρο
Σκιών όταν ήταν µικροί. Προσπάθειες
όµως που στην πλειοψηφία τους είχαν
άδοξο τέλος, µε το κάψιµο του
σεντονιού της µαµάς, από το κερί που
χρησιµοποίησαν για τον φωτισµό του
µπερντέ.
Από άκρη σε άκρη της Ελλάδας
αλλά και της απόδηµης οµογένειας που
έζησε τα µικρά της στην Ελλάδα, η ίδια
και απαράλλακτη ιστορία! Λές και
αντάµωσε ο ένας τον άλλον! Κι όµως
τόσο µακριά ο ένας από τον άλλο.
Τι ενώνει όλους αυτούς τους
ονειροπόλους σηµερινούς µεσήλικες; Τι
τους κάνει να λέν΄ και να ξαναλέν΄
αυτό την τόσο ίδια τόσο τρυφερή
ροµαντική ιστορία;
Πολλοί από αυτούς τους
πενηντα-εξηντάρηδες λένε και άλλες
ίδιες λεπτοµέρειες: Πως φτιάχνανε
αλευρόκολλα για να κολλήσουν τις
χαρτοφιγούρες της «Άγκυρας» πάνω σε
χουσέ χαρτόνι, και τα κοπίδια που
φτιάχνανε, βάζοντας πρόκες πάνω στις
ράγες που τις πάταγε το τραίνο ή το
τραµ, κι άλλα κι άλλα…
Αυτό δεν γίνηκε µε καµιά άλλη
µορφή τέχνης και µάλιστα θεατρικής,
που τα παιδιά, µέσα στο οµαδικό παιχνίδι
είχαν εντάξει τότε, στις παλιές γειτονιές
και τα στενοσόκακα του αραµπά, του
γανωτζή και του γαλατά.
∆εν ξέρω τι σκέφτονται οι
µεσόκοποι στο Μπαλί, στην Ινδονησία, ή
στις άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής
και της Βόρειας Αφρικής, που µε την ίδια
ζέση µαζεύονται γύρω από το φωτισµένο
πανί και παρακολουθούν εκστασιασµένοι
τις εκεί µυστηριακές παραστάσεις.
Στο σήµερα βέβαια, τα πράγµατα
είναι πιο εύκολα στα παιδιά. Υπάρχουν
έτοιµοι µπερντέδες και φιγούρες, µα από
τα παιχνίδια των παιδιών απουσιάζει
δυστυχώς η οµαδικότητα.
Παρόλα αυτά και σε πείσµα της
παγκοσµιοποίησης και της ατοµικότητας,
δειλά δειλά ξανάρχισε το παιχνίδι µε τις
φιγούρες. Γιατί πώς να το κάνουµε. Για
να παίξεις κάποιο παιδί Καραγκιόζη,
χρειάζονται οι βοηθοί, αλλά και το κοινό.
Το Υπουργείο παιδείας προς
τιµήν του, δίνει άδεια στους
Καραγκιοζοπαίκτες να παίζουν στα
σχολεία, όµως οι δάσκαλοι ιδιαίτερα οι
νεότεροι, που δεν γνωρίζουν ή δεν
υποψιάζονται τον διαπαιδαγωγικό ρόλο
που µπορεί να παίξει αυτή η µορφή
τέχνης στη σχολική ηλικία.
∆εν γνωρίζουν ότι ο Καραγκιόζης
είναι αυτός που πρωτοµίλησε στους
Έλληνες για τους ήρωες του ΄21, για
τον Μέγα Αλέξανδρο, για τα
κατορθώµατα της αντίστασης στην
κατοχή υψώνοντας µάλιστα µε κίνδυνο
της ζωής του καραγκιοζοπαίκτη την
Ελληνική σηµαία.
Ορισµένοι δάσκαλοι ή
∆ιευθυντές σχολείων µάλιστα, έχοντας
µαύρα µεσάνυχτα για τους
 3

συµβολισµούς και τη σάτιρα του δηλαδή η 28η Μαρτίου, λίγες µέρες µετά
Ελληνικού Λαϊκού Θεάτρου σκιών, τον γιορτασµό της Εθνικής
βάζουν τον καραγκιοζοπαίκτη να παίξει Παλιγγενεσίας, σαν η Παγκόσµια µέρα
για τα παιδάκια του νηπιαγωγείου και Θεάτρου Σκιών.
των τριών µικρών τάξεων… Ζητούµε την συµπαράσταση
Να γιατί θεωρήθηκε σκόπιµο να οποιουδήποτε παράγοντα έχει τρόπο να
αφιερώσουµε µια ειδική µέρα στην βοηθήσει στην καθιέρωση και προβολή
ενθύµηση ότι αυτή η παγκόσµια τέχνη αυτού του πρώτου γιορτασµού στην
που οι ρίζες της φτάνουν στην πρώτη Ελλάδα.
στιγµή που ο άνθρωπος αντίκρισε την Την µέρα αυτή θα διαβάζεται κάθε φορά
σκιά του. το µήνυµα που θα γράφουν εξέχουσες
Να γιατί το Πανελλήνιο Σωµατείο προσωπικότητες όπου παίζεται
Θεάτρου Σκιών, που ιδρύθηκε το 1958 παράσταση Θεάτρου Σκιών, θα
και του οποίου έχω την τιµή να είµαι οργανώνονται ηµερίδες και διαλέξεις
Πρόεδρος αποφάσισε να προτείνει στους ενώ στα µόνιµα θέατρα η είσοδος θα
παγκόσµιους φορείς Θεάτρου Σκιών και είναι ΕΛΕΥΘΕΡΗ
στην Ουνέσκο να αφιερωθεί η επόµενη
µέρα από την Παγκόσµια µέρα Θεάτρου,

ΨΥΧΟΠΑΙ∆ΑΓΩΓΙΚΗ ΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ

ΘΕΑΤΡΟΥ ΣΚΙΩΝ (II)
του Θωµά Αθ. Αγραφιώτη- Εκπαιδευτικού

Το Θέατρο Σκιών, τέχνη πανάρχαια και του καραγκιοζοπαίχτη και των θεατών. Ο
καταξιωµένη, στηρίζεται στα δοµικά γνωρίσµατα της προσδιορισµός της παραπάνω επικοινωνιακής
σκιάς, της δυσδιάστατης φιγούρας και του θεατρικού λειτουργίας του Θεάτρου Σκιών είναι πολύ
λόγου. Οι δυσδιάστατες σκιές προσδίδουν στα σηµαντικός, διότι κατοχυρώνει τον παιδαγωγικό
δρώµενα µια αίσθηση αληθοφάνειας µε αποτέλεσµα χαρακτήρα αυτής της τέχνης. Είναι σίγουρο εξάλλου
ότι ο συγκεκριµένος παιδαγωγικός χαρακτήρας
υπήρχε ανέκαθεν στον Καραγκιόζη, ακόµα και όταν
η τέχνη αυτή απευθυνόταν στους ενήλικες πριν τον
Β΄ Παγκόσµιο Πόλεµο, κάτι που επιβεβαιώνεται λ.χ.
και από τα ηρωικά έργα µε τα οποία ο λαός µάθαινε
την ιστορία του.
Η επιστηµονική προσέγγιση της έννοιας της
επικοινωνίας άρχισε να αναπτύσσεται κυρίως µετά το
1950 και συνεχίστηκε για ολόκληρο το δεύτερο µισό
του 20ού αιώνα µέχρι και την εποχή µας,
να γίνονται πειστικές από το παιδί λόγω των δηµιουργώντας έτσι ένα σηµαντικό κλάδο για τη
ιδιαίτερων ψυχολογικών προϋποθέσεων της παιδικής
ηλικίας. Σύµφωνα επίσης µε την ανάλυση του
καραγκιοζοπαίχτη ∆ηµήτρη Μόλλα, οι σκιές της
δυσδιάστατης φιγούρας και των σκηνικών
αποκαλύπτουν τα «δεικνυόµενα», ενώ ο θεατρικός
λόγος είναι αυτός που αποκαλύπτει τα «νοούµενα».
Συνεπώς, υπάρχει µια αλληλεξάρτηση ανάµεσα στις
σκιές και τον εµψυχωτή λόγο, ο οποίος δίνει ζωή στις
άψυχες φιγούρες.
Μέσα στα παραπάνω πλαίσια, είναι εύκολο
να κατανοήσει κανείς τη διαµόρφωση της
επικοινωνιακής λειτουργίας που συντελείται µεταξύ
 4

µελέτη της ανθρώπινης συµπεριφοράς, της όµως άµεσο επικοινωνιακό αντίκρισµα, καθώς δεν
κοινωνικής οργάνωσης και κατά συνέπεια της µπορεί να τα δει ο καραγκιοζοπαίχτης) και κυρίως
αγωγής. Το γεγονός αυτό καθιστά απαραίτητη τη ηχητικά, τα οποία είναι και τα πιο καθοριστικά για τη
µελέτη της επικοινωνιακής διάστασης του συµµετοχή των παιδιών στην εξέλιξη του µύθου.
Καραγκιόζη, ειδικότερα µάλιστα αν αναλογιστεί Είναι γεγονός ότι τα παιδιά ως θεατές
κανείς τη συστηµατική στροφή των Ελλήνων συµµετέχουν βιωµατικά στα δρώµενα, διότι
καραγκιοζοπαιχτών προς τον παιδόκοσµο µετά το αποδέχονται χωρίς αντίρρηση όσα αντιφατικά και
1950 και τη διαµόρφωση ενός νέου σταθερού κοινού µαγικά συµβαίνουν στο πανί. Αυτό οφείλεται στην
για αυτήν την τέχνη από άτοµα της προσχολικής και πειστικότητα των σκιών του µπερντέ και στην τάση
της σχολικής ηλικίας. των παιδιών να αποδέχονται ως αληθινά ακόµα και
τα εξωπραγµατικά γεγονότα λόγω της εγωκεντρικής
τους σκέψης και της ταύτισής τους µε τους ήρωες του
έργου.
Στα πλαίσια αυτής της ταύτισης, το παιδί
παρεµβαίνει µε τις φωνές του ως νέος ποµπός για να
βοηθήσει τον ήρωα (λ.χ. τον Καραγκιόζη που
κινδυνευει από τον καλικάντζαρο). Η ανταπόκριση
του καινούριου δέκτη, δηλαδή του
καραγκιοζοπαίχτη, στα κελεύσµατα των ποµπών
ενισχύει την πίστη του παιδιού για την αληθοφάνεια
των γεγονότων και επιβεβαιώνει την αµεσότητα του
Θεάτρου Σκιών σε σχέση µε την παθητική θέαση των
άλλων θεαµάτων (κινηµατογράφος, τηλεόραση,
κινούµενα σχέδια).
Η επικοινωνιακή λειτουργία του
Το κλασικό µοντέλο της επικοινωνίας «Καραγκιόζη» ολοκληρώνεται µε την ανάληψη του
ανάµεσα στον ποµπό και το δέκτη ισχύει και στην ρόλου του καραγκιοζοπαίχτη από το ίδιο το παιδί,
περίπτωση του Θεάτρου Σκιών, όπου ποµπός είναι ο
καραγκιοζοπαίχτης και δέκτης το παιδί, ενώ είναι
πάντα αυτονόητο ότι χωρίς ποµπό και δέκτη (δηλαδή
χωρίς καραγκιοζοπαίχτη και θεατές) δεν υφίσταται
επικοινωνία, καθώς δεν είναι δυνατό το ανέβασµα
παράστασης. Εκτός από τον ποµπό και το δέκτη, η
συγκεκριµένη επικοινωνιακή σχέση περιλαµβάνει και
το µήνυµα (δηλαδή την υπόθεση του µύθου) όπως
και τη µεταβίβαση του µηνύµατος µε οπτικά
(φιγούρες- σκηνικά) ή ηχητικά µέσα (διαλόγους-
ήχους- µουσική), µε σκοπό αφενός την κωδικοποίηση
και αφετέρου την αποκωδικοποίηση των µηνυµάτων.
Η σχέση ανάµεσα στον καραγκιοζοπαίχτη
και τους µικρούς θεατές χαρακτηρίζεται ως σχέση
«δράσης και ανάδρασης», καθώς είναι πιθανό κατά όταν αυτό έχει τη δυνατότητα να παίξει κανονικά
την πορεία της παράστασης ο ποµπός (δηλαδή ο πλέον το ρόλο του ποµπού. Η ανάληψη της ευθύνης
καραγκιοζοπαίχτης) να µετατραπεί σε δέκτη για την οργάνωση κανονικής παράστασης από το
µηνυµάτων και οι δέκτες (δηλαδή τα παιδιά) να παιδί συµβάλλει στην ολόπλευρη ανάπτυξή του (κατά
µετατραπούν σε ποµπούς µηνυµάτων προς τον την πορεία του προς την ενηλικίωση) και κυρίως
καραγκιοζοπαίχτη. Με άλλα λόγια, η συγκεκριµένη στην εκδήλωση της εκφραστικότητας και της
επικοινωνιακή σχέση είναι δυνατό και να εξωστρέφειάς του πίσω από το προστατευτικό
αντιστραφεί, ώστε τα παιδιά να στέλνουν µηνύµατα µεσολαβητικό πανί (κάτι που ισχύει ακόµα και για τα
κατά τη διάρκεια του έργου στον καραγκιοζοπαίχτη. πολύ ντροπαλά παιδιά).
Τα µηνύµατα αυτά µπορεί να είναι οπτικά (δίχως
ΕΠΙΛΟΓΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑΣ
Γενειατάκη Ειρήνη, «Το Θέατρο Σκιών στην Εκπαίδευση», Το παιδικό Θέαµα, εκδ. Καστανιώτη, Αθήνα 1989, σ. 120-133.
Fiske John, Introduction to Communication Studies, Routledge, London & New York 1989.
Κοντογιάννη Άλκηστις, Κουκλο-θέατρο Σκιών, εκδ. Ελληνικά Γράµµατα-Άλκηστις, Αθήνα 1992.
Μόλλας ∆ηµήτρης, Ο Καραγκιόζης µας- Ελληνικό Θέατρο Σκιών, εκδ. Σύγχρονη Εποχή, Αθήνα 2002.
Tucker N., What is a child, William Collins Sons- Co Ltd., London 1984.
 5
Τιµητικές συντάξεις σε ανθρώπους των γραµµάτων και τεχνών
Οι τιµητικές συντάξεις σε ανθρώπους των
γραµµάτων και τεχνών καθιερώθηκαν για πρώτη
φορά µε τον νόµο 2435/1996 που σχεδιάσθηκε
επί υπουργίας Θάνου Μικρούτσικου και
ψηφίσθηκε επί υπουργίας Σταύρου Μπένου.
Ο νόµος αυτός τροποποιήθηκε µε το Ν 3075/2001
και σήµερα µε το άρθρο 2 του Ν 3620/11.12.2007
τροποποιήθηκαν άρθρα του προηγούµενου.
Τα κύρια χαρακτηριστικά του νοµοθετήµατος
είναι ότι προσφέρεται τιµητική ισόβια σύνταξη σε
Ελληνικής υπηκοότητας ή Έλληνες το γένος
λογοτέχνες και καλλιτέχνες που έχουν προσφέρει
διακεκριµένες υπηρεσίες στην ανάπτυξη των
γραµµάτων και τεχνών .
Ο αριθµός των προτεινοµένων συντάξεων µε
κοινή Υπουργική απόφαση των Υπουργών
Οικονοµίας και Οικονοµικών και Πολιτισµού δεν
πρέπει να υπερβαίνει τις 30 και ειδικά για 2008 να
µην υπερβαίνει τους 50. Στο αριθµό αυτό,
υπάρχει αντίδραση των καλλιτεχνικών
οργανώσεων που ζητούν αύξηση του καθόσον
είναι αρκετά µεγαλύτερος ο αριθµός αυτών των
καλλιτεχνών που αιτούνται τιµητική σύνταξη.
Στην έννοια των καλλιτεχνών περιλαµβάνονται :
α. Λογοτέχνες, µεταφραστές λογοτεχνίας ,
δοκιµιογράφοι φιλοσοφικού και φιλολογικού
δοκιµίου , ιστορικοί συγγραφείς - ιστοριογράφοι
και σεναριογράφοι.
β. Μεταφραστές θεατρικών έργων και θεατρικοί
συγγραφείς.
γ. Εικαστικοί καλλιτέχνες , σκηνογράφοι ,
φωτογράφοι , σκιτσογράφοι και γελοιογράφοι.
δ. Συνθέτες , στιχουργοί , ερµηνευτές ελληνικής
µουσικής.
ε. Σκηνοθέτες και ηθοποιοί.
στ. Χορογράφοι και χορευτές.
η. Λαϊκοί καλλιτέχνες , ιδίως καραγκιοζοπαίχτες ,
ξυλογλύπτες και καλλιτέχνες κουκλοθέατρου των
µαριονετών και της παντοµίµας. Και στο σηµείο
αυτό οι καλλιτέχνες διαµαρτύρονται ότι παρόλο που
προστέθηκαν καλλιτέχνες σε σχέση µε προηγούµενο
νόµο , δεν συµπεριλαµβάνονται κάποιοι.
Για να πάρουν τιµητικοί σύνταξη οι καλλιτέχνες
πρέπει να υπάρχουν και οι τρεις (3) προϋποθέσεις:
α. Συµπλήρωση 65 έτους ή 50 έτος και ανικανότητα
σωµατική άνω 67%.
β. Να µην παίρνουν άλλη σύνταξη µεγαλύτερη από
αυτήν που αντιστοιχεί στο 1ο µισθολογικό κλιµάκιο
Πανεπιστηµιακής Εκπαίδευσης µε 35 έτη υπηρεσίας
µε εξαίρεση αυτούς που λαµβάνουν πολεµική
σύνταξη.
γ. Ο µέσος όρος εισοδήµατος των τριών ετών πριν
την αίτηση να µην ξεπερνά τα 25.000?
Οι προϋποθέσεις αυτές είναι ευνοϊκότερες του
προηγούµενου νόµου , ότι έπρεπε «να προκύπτει
ασφάλιση για κύρια σύνταξη» ταυτόσηµη µε
ιδιότητα του λογοτέχνη ή καλλιτέχνη.
Έτσι µε τον προηγούµενο νόµο αρκετοί καλλιτέχνες
ενώ έλαβαν την έγκριση από το Υπουργείο
Πολιτισµού απορρίφθηκαν από την ∆ιεύθυνση
Συντάξεων του Γενικού Λογιστηρίου του κράτους.
Ο Γλύπτης Κουβάτσος πέθανε εγκαταλελειµµένος
από την Πολιτεία γιατί ενώ του χορηγήθηκε σύνταξη
από το Υπουργείο Πολιτισµού δεν έλαβε ποτέ
έγκριση από το Υπουργείο Οικονοµικών.
Το ποσό της τιµητικής σύνταξης ισούται µε το 50%
του µηνιαίου βασικού µισθού 1ου µισθολογικού
κλιµακίου Πανεπιστηµιακής εκπαίδευσης και
σήµερα είναι περίπου 773?.Το προηγούµενο
καθεστώς προέβλεπε το 80% του µηνιαίου µισθού.
Για την προσφορά ή όχι διακεκριµένων υπηρεσιών
αποφαίνεται επιτροπή εννεαµελής στο Υπουργείο
Πολιτισµού µε επικεφαλής ακαδηµαϊκό, πέντε
προσωπικότητες των γραµµάτων και τεχνών και δυο
(2) προσωπικότητες από τις οκτώ κατηγορίες των
καλλιτεχνών.
Παρά τις ενδεχόµενες ελλείψεις ή παράπονα επί του
νοµοσχεδίου δεν θα δούµε µια Σωτηρία Μπέλου να
πουλά κασέτες στην Πλατεία Κολωνακίου και
κάποιοι που τόσα προσέφεραν στην τέχνη θα έχουν
αξιοπρεπή γερατειά .
 6

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 276 11 ∆εκεµβρίου 2007
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 3620
Αύξηση συντάξεων του ∆ηµοσίου από το έτος 2007 και άλλες διατάξεις.
(ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ) Συντάξεις λογοτεχνών − καλλιτεχνών

Το άρθρο 1 του ν. 3075/2002 Υπουργού Πολιτισµού ποσοστό ανικανότητας 67% και άνω. Η
(ΦΕΚ 297/Α΄) αντικαθί− αποτελούµενη από έναν (1) ανικανότητα κρίνεται µε γνωµάτευση
σταται ως εξής: Ακαδηµαϊκό, ως Πρόεδρο, µε τον της Ανωτάτης του Στρατού
«1. ∆ικαίωµα ισόβιας σύνταξης αναπληρωτή του, πέντε (5) Υγειονοµικής Επιτροπής (ΑΣΥΕ), στην
από το ∆ηµόσιο Ταµείο αποκτούν προσωπικότητες των γραµµάτων, οποία παραπέµπεται ο αιτών από την
και οι Ελληνικής υπηκοότητας ή των τεχνών και αρµόδια ∆ιεύθυνση του Υπουργείου
Έλληνες το γένος λογοτέχνες και των επιστηµών, τον Προϊστάµενο Πολιτισµού.
καλλιτέχνες, γενικά, που έχουν της καθ’ ύλην αρµόδιας ∆ιεύθυνσης β. Να µη λαµβάνουν άλλη σύνταξη
προσφέρει διακεκριµένες του Υπουργείου Πολιτισµού, ο µεγαλύτερη αυτής που αντιστοιχεί στο
υπηρεσίες στην ανάπτυξη των οποίοςµπορεί να αναπληρώνεται 1ο µισθολογικό κλιµάκιο της ΠΕ
γραµµάτων ή των τεχνών. Η από τον Προϊστάµενο του οικείου Κατηγορίας µε 35 έτη υπηρεσίας,
σύνταξη αυτή είναι µηνιαία, Τµήµατος, και δύο (2) όπως ισχύει κάθε φορά, µε εξαίρεση
απονέµεται µε κοινή απόφαση προσωπικότητες, αναλόγως των όσους λαµβάνουν πολεµική σύνταξη
των Υπουργών Οικονο− οκτώ κατηγοριών λογοτεχνών και και
µίας και Οικονοµικών και καλλιτεχνών της προηγούµενης γ. Ο µέσος όρος του εισοδήµατος που
Πολιτισµού, ο δε αριθµός των παραγράφου, µετά από πρόταση έχει δηλωθεί συνολικά κατά τα τρία
προτεινόµενων δικαιούχων δεν των συλλογικών τους φορέων, σε προηγούµενα οικονοµικά έτη, από
µπορεί να υπερβαίνει τους τριάντα όσες περιπτώσεις υπάρχει εκείνο που υποβάλλεται η αίτηση για
(30) ετησίως. Ειδικά για το έτος συλλογική εκπροσώπηση. συνταξιοδότηση να µην υπερβαίνει το
2008 ο Σε περίπτωση κατά την οποία οι ποσό των 25.000 ευρώ.
αριθµός των προτεινόµενων ανωτέρω φορείς παραλείπουν εντός Στο εισόδηµα περιλαµβάνεται και αυτό
δικαιούχων δεν µπορεί να µηνός που προκύπτει µε βάση τα τεκµήρια.
υπερβαίνει τους πενήντα (50). από τη σχετική ειδοποίηση να 5. α. Η µηνιαία σύνταξη της
2. Στην έννοια των λογοτεχνών υποδείξουν εκπροσώπους για παραγράφου 1 του άρθρου αυτού
και καλλιτεχνών της διορισµό, ο Υπουργός Πολιτισµού ανέρχεται στο 50% του µηνιαίου
προηγούµενης παραγράφου προβαίνει κατά την κρίση του στη βασικού µισθού του 1ου µισθολογικού
περιλαµβάνονται: συµπλήρωση της σύνθεσης της κλιµακίου της ΠΕ κατηγορίας,
α. Λογοτέχνες, µεταφραστές Επιτροπής. Καθήκοντα εισηγητή όπως ισχύει κάθε φορά για τους
λογοτεχνίας, δοκιµιογράφοι στην Επιτροπή ασκεί το οριζόµενο δηµοσίους πολιτικούς
φιλοσοφικού και φιλολογικού εκάστοτε από τον Πρόεδρο, µέλος υπαλλήλους.
δοκιµίου, ιστορικοί συγγραφείς − της Επιτροπής. Καθήκοντα β. Σε περίπτωση που ο δικαιούχος
ιστοριογράφοι και σεναριογράφοι. Γραµµατέων ασκούν υπάλληλοι λαµβάνει και άλλη σύνταξη µικρότερη
β. Μεταφραστές θεατρικών έργων του Υπουργείου Πολιτισµού ή αυτής της περίπτωσης β΄ της παρ.
και θεατρικοί συγγραφείς. εποπτευόµενων από αυτό 4 του άρθρου αυτού, το άθροισµα των
γ. Εικαστικοί καλλιτέχνες, ∆ηµοσίων Υπηρεσιών και Νοµικών δύο συντάξεων δεν µπορεί να
σκηνογράφοι, φωτογράφοι, Προσώπων ∆ηµοσίου ∆ικαίου. υπερβαίνει το ποσό της σύνταξης του
σκιτσογράφοι και γελοιογράφοι. Με κοινή απόφαση των Υπουργών 1ου µισθολογικού κλιµακίου της ΠΕ
δ. Μουσουργοί, αρχιµουσικοί, Οικονοµίας και Οικονοµικών και Kατηγορίας µε 35 έτη
ερµηνευτές και λυρικοί Πολιτισµού ρυθµίζεται το θέµα της υπηρεσίας, όπως ισχύει κάθε φορά,
καλλιτέχνες. αποζηµίωσης του Προέδρου, των άλλως περικόπτεται αναλόγως η
ε. Συνθέτες, στιχουργοί, Μελών, του Εισηγητή και των κανονιζόµενη σύµφωνα µε τις διατάξεις
ερµηνευτές ελληνικής µουσικής. Γραµµατέων της Επιτροπής, οποία του παρόντος άρθρου, σύνταξη.
στ. Σκηνοθέτες και ηθοποιοί. καταβάλλεται κατά παρέκκλιση των γ. Οι διατάξεις της περίπτωσης α΄ της
ζ. Χορογράφοι και χορευτές και κειµένων διατάξεων. παρ. 17 του άρθρου 1 του ν.
η. Λαϊκοί καλλιτέχνες, ιδίως 4. Για τη χορήγηση της σύνταξης 3234/2004 (ΦΕΚ 52/Α΄) έχουν ανάλογη
καραγκιοζοπαίχτες, ξυλογλύπτες της παραγράφου 1 του άρθρου εφαρµογή και για την αύξηση των
και καλλιτέχνες του αυτού πρέπει στα πρόσωπα των συντάξεων της πα−
κουκλοθέατρου, των µαριονετών δικαιούχων να συντρέχουν ραγράφου αυτής.
και της παντοµίµας. σωρευτικά και οι εξής 6. Ενδιαφερόµενοι λογοτέχνες και
3. Για την προσφορά ή όχι προϋποθέσεις: καλλιτέχνες µετά τη συµπλήρωση του
διακεκριµένων υπηρεσιών α. Να έχουν συµπληρώσει το 65ο 65ου έτους της ηλικίας τους ή του
αποφαίνεται, µε πλήρως έτος της ηλικίας τους ή το 50ό έτος 50ού, κατά περίπτωση, δύνανται να
αιτιολογηµένη γνώµη, εννεαµελής εφόσον έχουν καταστεί ανίκανοι για υποβάλλουν στο Υπουργείο
Επιτροπή η οποία συγκροτείται µε την άσκηση οποιουδήποτε Πολιτισµού αίτηση για απονοµή
απόφαση του βιοποριστικού επαγγέλµατος κατά σύνταξης, µαζί µε τα στοιχεία εκείνα
 7

που θα αξιολογηθούν από την Η εν λόγω ∆ιεύθυνση συντάσσει οικείες διατάξεις του Κώδικα Πολιτικών
Επιτροπή της παραγράφου 3 του σχέδιο κοινής απόφασης µε την και Στρατιωτικών Συντάξεων, όπως
άρθρου αυτού, αναφορικά µε την οποία κρίνεται το συνταξιοδοτικό κάθε φορά ισχύουν, µε εξαίρεση τις
προσφορά των υπηρεσιών τους. δικαίωµα των προσώπων του διατάξεις του άρθρου 54 του Κώδικα
Η ανωτέρω Επιτροπή συνεδριάζει άρθρου αυτού και η οποία αυτού.
εντός του πρώτου τριµήνου κάθε αποστέλλεται για υπογραφή στους 13.α. Εφόσον οι αιτήσεις για χορήγηση
έτους και αποφαίνεται κατά το συναρµόδιους Υπουργούς και σύνταξης απορρίπτονται από την
µέρος της αρµοδιότητάς της επί κοινοποιείται στον ενδιαφερόµενο. Επιτροπή της παραγράφου 3 του
των αιτήσεων που έχουν 9. Η καταβολή της σύνταξης αρχίζει άρθρου αυτού, λόγω µη προσφοράς
υποβληθεί µέχρι την 31η από την πρώτη του επόµενου µήνα διακεκριµένων υπηρεσιών, οι
∆εκεµβρίου του προηγούµενου εκείνου που υποβάλλεται η αίτηση ενδιαφερόµενοι δύνανται µετά πάροδο
έτους. στο Υπουργείο Πολιτισµού και τριετίας από την έκδοση της σχετικής
7. Για εκείνες από τις ανωτέρω υπόκειται σε κράτηση 4% για απορριπτικής
αιτήσεις που θα κριθούν θετικά υγειονοµική περίθαλψη και στις απόφασης, επικαλούµενοι το κατά την
από την Επιτροπή σχηµατίζεται λοιπές κρατήσεις στις οποίες περίοδο αυτή παραχθέν «νέο έργο»
φάκελος, στον οποίο υποβάλλονται οι συντάξεις του τους, να επανέρχονται µε νέα αίτησή
περιλαµβάνεται η αιτιολογηµένη ∆ηµοσίου. τους προς το Υπουργείο Πολιτισµού,
γνώµη της 10. α. Οι δικαιούχοι της σύνταξης για τη χορήγηση σύνταξης.
Επιτροπής και γραπτή η εισήγηση του άρθρου αυτού, δικαιούνται β. Τυχόν µη προταθέντες από την
του εισηγητή που έχει ορισθεί για υγειονοµικής περίθαλψης του Επιτροπή της παραγράφου 3 του
την υπόθεση, ο οποίος ∆ηµοσίου και να λαµβάνουν δώρα άρθρου αυτού, λόγω κάλυψης του
συµπληρώνεται από τους εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, αριθµού της παραγράφου 1 του ίδιου
ενδιαφερόµενους µε τα κατωτέρω καθώς και επίδοµα αδείας, άρθρου, µπορούν να κρίνονται
δικαιολο− σύµφωνα µε τα ισχύοντα για τους ελεύθερα, χωρίς την υποβολή νέας
γητικά: πολιτικούς συνταξιούχους του αίτησης, µέσα στο νέο έτος και για
α. Πιστοποιητικό οικογενειακής ∆ηµοσίου. Σταπρόσωπα αυτά δεν όσες φορές χρειαστεί.
κατάστασης. καταβάλλεται η οικογενειακή 14. α. Αιτήσεις για χορήγηση σύνταξης
β. Εκκαθαριστικά σηµειώµατα του παροχή, γάµου και τέκνων. που έχουν υποβληθεί µέχρι την έναρξη
φόρου εισοδήµατος β. Σε περίπτωση θανάτου του ισχύος του νόµου αυτού και εκκρεµούν
των τριών προηγούµενων δικαιούχου η σύνταξη µεταβιβάζεται σε οποιοδήποτε στάδιο, κρίνονται µε
οικονοµικών ετών εκείνου που µόνο στον επιζώντα σύζυγο, βάση τις διατάξεις του παρόντος
υποβάλλεται η αίτηση. εφόσον αυτός δεν λαµβάνει άλλη νόµου, ενώ όσες από αυτές έχουν
Υποχρέωση υποβολής σύνταξη ή δεν έχει απορριφθεί, σύµφωνα µε τις διατάξεις
εκκαθαριστικού σηµειώµατος εισόδηµαµεγαλύτερο του κατώτατου των
φόρου εισοδήµατος έχουν και οι ορίου σύνταξης του ∆ηµοσίου, περιπτώσεων γ΄ και δ΄ της παρ. 4 του
διαµένοντες στην αλλοδαπή, όπως αυτό ισχύει κάθε φορά. άρθρου 1 του ν. 3075/2002,
υποβάλλοντας το αντίστοιχο γ. Στην οικογένεια του θανόντος επανακρίνονται µε βάση τις διατάξεις
έγγραφο της χώρας διαµονής καταβάλλονται έξοδα κηδείας της παραγράφου 4 του παρόντος
τους. σύµφωνα µε όσα ισχύουν για τους άρθρου και στην περίπτωση αυτή δεν
γ. Γνωµάτευση της Α.Σ.Υ.Ε., όπου πολιτικούς συνταξιούχους του απαιτείται και πάλι κρίση από την
απαιτείται, µε βάση τις διατάξεις ∆ηµοσίου. Επιτροπή της παραγράφου 3 του
του Κώδικα Πολιτικών και 11.΄Ολες οι µέχρι την έναρξη ισχύος άρθρου αυτού.
Στρατιωτικών Συντάξεων, όπως του νόµου αυτού κανονισθείσες β. Οι κατά τις διατάξεις της
αυτές ισχύουν. συντάξεις µε βάση τις διατάξεις του προηγούµενης περίπτωσης
8. Ο ανωτέρω φάκελος ν.δ. 214/1973, του ν. 2435/1996, κανονιζόµενες συντάξεις χορηγούνται
διαβιβάζεται στη ∆ιεύθυνση του ν. 3075/2002 και της ανεξαρτήτως του αριθµού των
Ελέγχου και Εντολής Πληρωµής περίπτωσης δ΄ της παρ. 9 του συντάξεων που ορίζεται στις διατάξεις
Πολιτικών και Προσωπικών άρθρου 1 του ν. 3234/2004 (ΦΕΚ της παραγράφου 1 του άρθρου αυτού.
Συντάξεων του Γενικού 52/Α΄) συνεχίζουν να καταβάλλονται 15. Κάθε άλλη διάταξη, που προβλέπει
Λογιστηρίου του Κράτους, σύµφωνα µεόσα ορίζονται σε αυτές. τη χορήγησησύνταξης σε
για τη διαπίστωση της συνδροµής 12. Για τα θέµατα που δεν λογοτέχνες−καλλιτέχνες, από το
των προϋποθέσεων. ρυθµίζονται από τις διατάξεις του ∆ηµόσιο,καταργείται
άρθρου αυτού, εφαρµόζονται οι