SIRONG

Isinurat ni Carl Dominic Celestial

MGA TAUHAN:

Gurang na palaboy - 68 yrs old.

Solterong Trabahador - 26 yrs. old.

TAGPUAN:

Sa sarong saday na konkretong waiting shed na nasa gilid kan highway sa Tabaco City.

Nagkapirang metros ang agwat sa ongoing road widening. May mga nakasabit na

pinagtakud-takod na retasong plastic asin tarpaulin na may pandok ki politiko, na may

kataning na basurahan. Barakbak asin malatum na an lanub na dakol na bandal asin

halatang haluy nang dae napipinturahan. May mga retasong karton sa salug. Maati asin

nagkakaralat ang nagkapirang basura. Alas dos ning pagka hapon. Tirik an aldaw asin

nagaalingasaw ang grabeng init. Sarong semana bago an eleksyon.

ANG DULA:

(Madiklom. Madadangog ang tanog san mga naga aging awto asin an pag tanug kan mga

excavator na tiggamit sa road widening. Luwayluway na maliwanag ang entablado.

Mahihiling ang lola na nagaayos asin naglalatag kan saiyang mga karton sa salog. )

1
Gurang: Uyan nanaman su road widening sige nanaman ruruba. Porket harani

nanaman ang eleksyon. Maalpugon na ngani digdi mas madadagdagan pa.

Hay nako dae lamang kita titantanan kan hamag na an.

(Mantang nagaayos an gurang kan saiyang mga gamit. Malaog sa entablado ang solterong

trabahador na may darang sarong saday na plastic nin tinapay munan sarong boteng energy

drink. Garo ini naghahanap ni masirungan. Maingkod ini sa waiting shed asin masindi kan

saiyang sigarilyo. Dae kaini mahihiling an gurang ta nalipudan kan mga nakahalayhay na

plastic.)

Soltero: Hay salamat! Makakapahingalo man gilayon.

(Tigkakahuron ang sadiri asin mabukas kan dara darang plastic kan tinapay. Asin

madadangog ini kan gurang.)

Gurang: Isay nanaman yaon dyan? Mga istorbo kamo!

(Dae maribok an soltero. Nagbubungog bungugan ini. Mapasimple an gurang na marani sa

likod nya asin hihilingun halis sa bitis pasiring sa payo. Kukuwaon kaini ang atensyon kan

soltero.)

Gurang: Ehem. Ehem, EHEMMMM! (Makua ini ki halabang bala asin ipapang tapik sa

soltero.) HOOOY! Ano ka bungog?!

Soltero: (Makikigkig sa pagtapik kan gurang) Inaano ka man tabi tiya??

Gurang: Bako ka digdi mag hithit kan saimong sigarilyo! Kasurusoltero mo pa sana

nagsisigarilyo ka na? Hesus mariya na kabataan ngunyan.

2
(Luway luway na hihilingon sin maray kan soltero an gurang asin mas maboga ini kan

sigarilyo, maingkod giraray para mag kaon kan saiyang merendalan)

Gurang: Pipahali ka baga, Noy?!

Soltero: (Mukog mukog na mataram) Nata baya muya mo ako pahalion, Tiya?

Nakiingkod man sana ako digdi. Kita man sana na duwa ang yaon sa sadiiiiit

na espasyo na ini. (Papilosopo na pagsabi habang may pa aksyon aksyon pa

ini.) Nan saro pa, kasya pa man kita digdi sus man si Tiya. (Makaon ulit kan

saiyang tinapay)

Gurang: Ako ang nauna digdi kaya saakon ini. Maski pa SADIT sana ining espasyo,

buhay ko na ini. Duman ka na sana sa ibang masisirungan.

(Mapapapundo mag kaon ang sultero asin hihilingon kan maraot ang gurang)

Soltero; Masain pa man ako? Hilinga man daw wara nang ibang masirungan.

(Mahiling sa paralibot)

Gurang: Uyan ang hilingon mong naga widening dyan (mantang tutukduon su road-

widening) ta kung dae kaan pinurutol na an ang mga kahoy digdi para lang

sa “BILD BILD BILD” na an edi sana igwa pa ki ibang masisirungan!

Soltero: Ahw, dae ko na an kasa-lan Tiya ta ako trabahador asin minasunod sana.

Gurang: (Matatawa asin tatambunan kaini ang saiyang mata gamit ang palad niya asin

mataram na garo naga intrimis sa soltero) Iyan kaya ang problema.

Minasurunod sanaaaa. Nag bubulag-bulagaaaan. Sunod-sunuraaan.

(hihilingon and sultero) Pweh!

3
Soltero: (Mapapatindog an soltero) Halat lang! Halat lang! (Aarugon ang gurang)

Anong sunod-sunuraaaan? Anong bulag-bulagaaan? (Mapundo) Eh para ako

naga trabaho sana? Nag hahanap buhay! Ano maraot duman?

Gurang: Aysus dae na an maasir sako noy. Kahaloy ko nang nabubuhay sa mundong

ini, ako pa pag sumatan mo? Pirang administrasyon na ang luminipas sa

buhay kong ini oh. Dakul pwedeng magibo pero ang mga tawo? (tatambunan

ulit kaini ang saiyang mata gamit ang saiyang pala) UNI OH!

Soltero: Nata ka man kaya digdi naga istar, Tiya? Wara kang pamilya? Tapos isad pa,

saditon na bagay, pipadako mo! Kung sain sain na baga nakaabot ang isturya.

(Matawa) Saditon na bagay pipadakula, para ako nakisirong sana. Aw inda!

Gurang: Hoooyyyyy, anong nakisirong sana? Dae ka nakasabot? O sadyang hababaw

sana ang pag sabot mo? Hesus Ginoong Mariya pano ka nin grasya! (Mapikit

pikit) Kahiraki ining akin na ini na hababawon ang pagsabot asin madalion

na mauto kan mga burubalita purupeyk news na an.

Soltero: (Matatawa) Tiyaaaa, uno baya ang gusto mong sabihon? Ta dae taka na

nasabutan?

Gurang: Ang gusto ko sabihon, humali ka digdi sa sirong ko nan muklaton mo mayad

ini na mataslok mo tanganing mahiling mo ang reyalidad!

Soltero: Sus, reyalidad man na ano baya?

Gurang: (Tutukduon ang nakasab-it na Tarpaulin kan Politiko na harani sa

basurahan) UYAN ang REYALIDAD! (Tutukduon sunod ang road-widening)
UYAN PA! (Mahiling sa sirong) Tapos uni mismo na ssirungan ta! (Mahiling

4
 sa sultero) Muklat noy… Gabos yadi kurunektado kun nata yadi kita sa
sitwasyon na ini ngunyan.

Soltero: Sus, dae ka magreklamo ta sa gobyerno ini. Nahiling mo nang tigpapagayun

kan presidente ang satong bansa. Imbes na magpasalamat ka, nagrereklamo
ka pa.

Gurang: Unong sa gobyerno? Nagmamarangno ka? Turutigbak kang trabaho dyan sa

road widening na an miski may bawas ang sweldo mo para mapakadto sana
sa tax? Eyu noy! TAX! Tax ang nagbabayad kaan na titrabahuan mo ngunyan.
Bako an sa Gobyerno! Sa tawo an. Pero ang delensya? Inda na sana.

Soltero: Ata baya, Tiya dae akong labot kaan basta ako, kontentado na ako sa buhay
kong ini oh. Maski pa sabihon na bako ina sa gobyerno, kumbaga sa tawo ina,
dae man gihapon ako dyan manginabang,

Gurang: TUMPAK! Ika na ngani mismo ang nag sabi na dae ta man mapapakinabangan
an ngunyan sa panahon na ini. Lalo na ngunyan na may pandemya? Masisiba
mo an? Ang kaipuhan ta sangunyan ang tunay na pag serbisyo sa tawo. Diri
pagruba kan mga semento!

Soltero: Nya ano nalang trabaho ko kung daeng mga rurubaon? Eyu man sana aram
kong gibuhon. Pano na lamang ako mabubuhay? Pano na lamang ako
makakaon?? (Mahungit kan tinapay sabay supsup kan saiyang sopdrinks)

Gurang: Kaya ngani sisabi kong mag muklat kamo sa reyalidad. Ngunyan na
papaharani nanaman ang eleksyon, dakulon nanaman ang mga payaso. Arog
kaan (Tutukduon ang maribok asin matanugon na excavator) maribukon
nanaman baga ngunyan digdi ang Politika sa Pilipinas! Dae nang maray na
mga ginibo magdalagan asin mangurakot sana. Habang kita naga tios nan
nag aagawan pa sa sadit na sirong na ini?! Muyahon ka kaan?

Soltero: Aram mo Tiya, dae ka na mag hangad pa ki sobra ta ika pabalik na. Kami
paduman sana. Dae naman maginibo inang mga reklamo asin ribok mo.
Imbes na sayangon mo oras mo sa kakareklamo mo, what if i-appreciate mo

5
 na sana kung ano ang igwa ka? Matuto kang mag appreciate sa mga SADIT na
bagay ta iyan ang solusyon para sa maugma na buhay.

Gurang: SISAY ANG MAMUYA SA SADIT? Maski ako gurang na may asim pa ini! Dae
ako matugot na sadit sana ang ihatag sakuya! Maribok talaga ako! Ta
karapatan ko ini, bilang mamamayan digdi. Maski ako gurang na, igwa pa
akong silbi. Dae pa hudyan para sa pag babago na muya ko mailing. Maski
man ako pabalik na, dae ako mapundo nan ma apresyar san litil tings na
sisabi mo ta may mas kaya pa da ihatag ang gobyerno!

Soltero: Ahh habo mo kan sadit pero makupsit? Muya mo su dakula? Uyan na baga oh
sa hampangan mo Tiya. Dakulang budget! BILD BILD BILD! BILyones ang
hinatag nan ginatos kan gobyerno ta dyan para lang mapagibo an.

Gurang: Ahw nim. BILyones baga. Tapos pag lipas kan mga pirang semana, raraot na.
talagang MADE IN CHINA! Nim? BILyones ngani, sain napapaduman?
Nagyaman ba kita? O puro utang sana? Nim? BILyones baga? Pero gurano
sana ang sinasahod mo, Noy?

Soltero: Pasalamat ngani ako ta igwa akong trabaho ngunyan na Pandemya. Sadit
man ini o dakula, pasalamat man gilayon ako ta may sisahod pa ako. Di gaya
kan iba dyan, dae na ngani ki trabaho nan ambag, eyu pa su grabe ang
reklamo nan sisabi. The acidityyyYYyY. (audacity)

Gurang: Ay may ambagan palan? (Matawa asin mangiintrimis) Yan maray ka sana sa
sadiri mo. Ya pano man su iba? Su ibang mga nawaraang trabaho? Su mga
nawaraan ki tindahan dahil sa road widening na an? Nawaraan sin mga
mapagkikitaan? Su mga nawaraan ki harong pareho ko? Su mga dae kikaon?

Soltero: (Makagat kan tinapay bago mag isturya) Maghinguha man sinda! Ta ako naga
hinguha man sana. Ika na ngani ang tuminaram kanina, turutigbak akong
trabaho digdi, iyo man dapat su gibuon kan iba!

6
Gurang: Aram mo noy, utak mo dapat ang iwidening. makusugon boot mo magsabi
kaan porket bako ika ang naaagrabyado. Chek your pribilij noy! Dae ka gayud
natukduan sa harong nindo nin maray na asal. Kaya lakaw lakawi na!

Soltero: (Madadagit sa nadangog) Nata mo tigdadamay digdi su harong mi? Nan nata
mo baya ako tiga pahali? Igwa pa man ngani baga diit na espasyo?!
(Hihilingon na maraot su gurang) Sus! Grabeng arte mo, Tiya!

Gurang: (Madidismaya sa nadangog, matawa asin madadagit) Ika Noy, kung

kuntentado kana sa diit na espasyo na ini digdi sa sirong, pwes, ako dae!
(kukuhaon giraray ang bala na pamakol kan gurang) Kaya humali kana ta
muya ko na mag pahuway makapagal mag parapakihuron nan mag explain sa
mga irog mong daeng sabor! (Aalawon kaini ang soltero asin dudukdukon
kan kahoy para mapahali ang soltero) Humali kana! Layas! LAYAS!
LAYAAAAAS!

Soltero: (Madadagit) IYO TIYA MAHALI NA AKO SAIMO NA INI NA DIIT NA ESPASYO
SA SIRONG MO! Mga pararehasun kamo! Kaya man sana dae kita mina-
asenso ta mga mareklamuhon. Makasuyaon! Pweh! (Tatapukon kaini ang
plastic kan sopdrinks asin tinapay pasiring sa basurahan harani sa tarpolin
kan mga Politiko)

Gurang: Iyo humali ka! Mas madali pa talaga pagkasunduon ang langit buda lupa
kaysa sa mga Pinoy na nag iiwal maski sa anong bagay! Pweh! (Patuloy na
matabil asin masiyak habang papahirayo na nagalakaw ang Soltero pasiring
sa road-widening)
inaudible sound………

7
8