TEMA 2 : Penerokaan Unsur dalam Alam

Bidang Pembelajaran

Asid dan Alkali

BAB 6 Acids and Alkalis

Konsep PENTING
IMPORTANT concepts

Nilai pH dan rasa/pH value and taste

Sifat asid dan alkali
Properties of acids Sifat mengakis/Corrosiveness
and alkalis Kesan ke atas kertas litmus
Effect on litmus paper

Kertas litmus/Litmus paper

Penunjuk bahan asid Penunjuk semesta/Universal indicator
dan alkali Metil jingga/Methyl orange
Indicators for acids
and alkalis Fenolftalein/Phenolphthalein
Meter pH/pH meter
ASID DAN
ALKALI
ACIDS AND Sektor pertanian
Kegunaan asid dan
ALKALIS Agricultural sector
alkali
Uses of acids and Sektor perindustrian
alkalis Industrial sector

Peneutralan Asid + Alkali Garam + Air

Neutralisation Acid + Alkali Salt + Water

Pengawalan pH tanah
Aplikasi peneutralan Control of the pH of the soil
Applications of
neutralisation Penggunaan ubat gigi
Use of toothpaste

APAKAH ASID DAN ALKALI?

WHAT ARE ACIDS AND ALKALIS?

Kebanyakan orang berpendapat bahawa asid dan alkali adalah berbahaya. Akan tetapi, asid dan alkali
adalah bahan kimia biasa yang kita gunakan setiap hari. Asid asetik dalam cuka dan magnesium
hidroksida dalam pil gastrik adalah selamat untuk dimakan.
Most people think that acids and alkalis are dangerous. However, acids and alkalis are common
chemicals that we use every day. Acetic acid in vinegar and magnesium hydroxide in gastric pills are safe
to be eaten.

64
 NOTA BESTARI
Sifat-sifat Asid
1. Asid mempunyai sifat-sifat yang berikut:
(a) Mempunyai rasa masam
(b) Mengakis
(c) Menukarkan kertas litmus biru kepada merah
(d) Mempunyai nilai pH kurang daripada 7
(e) Bertindak balas dengan logam reaktif seperti
magnesium dan zink untuk membebaskan gas
hidrogen dan membentuk garam
(f) Bertindak balas dengan alkali untuk membentuk
garam dan air (proses peneutralan)
2. Asid hanya menunjukkan sifatnya dengan kehadiran
air.
3. Limau, cuka dan yogurt adalah contoh-contoh bahan
berasid dalam kehidupan harian.
4. Semakin kuat suatu larutan asid, semakin kecil nilai
pH asid itu.
Sifat-sifat Alkali
1. Alkali mempunyai sifat-sifat yang berikut:
(a) Mempunyai rasa pahit dan rasa licin
(b) Mengakis
(c) Menukarkan kertas litmus merah kepada biru
(d) Mempunyai nilai pH lebih daripada 7
(e) Bertindak balas dengan asid untuk membentuk
garam dan air (proses peneutralan)
2. Alkali hanya menunjukkan sifatnya dengan kehadiran
air.
3. Peria, ubat gigi dan sabun adalah contoh-contoh
bahan beralkali dalam kehidupan harian.
4. Semakin kuat suatu larutan alkali, semakin besar nilai
pH alkali itu.
Peneutralan
1. Peneutralan ialah tindak balas yang berlaku antara
asid dengan alkali untuk menghasilkan garam dan air.
2. Persamaan perkataan di bawah mewakili tindak balas
peneutralan antara asid dengan alkali.
Asid + alkali garam + air
3. Pada takat neutral, semua asid bertindak balas
lengkap dengan alkali. Larutan yang terbentuk tidak
menunjukkan sifat asid atau alkali dan mempunyai
nilai pH 7.
4. Kaedah pencampuran asid dengan alkali menggunakan
buret untuk mencapai takat neutral dikenal sebagai
kaedah pentitratan.
5. Konsep peneutralan diaplikasikan dalam kehidupan
harian seperti penggunaan ubat gigi, pelembut fabrik,
perapi rambut, mengawal pH tanah dan meneutralkan
bahan buangan industri.
65
Properties of Acids
1. Acids have the following properties:
(a) Have a sour taste
(b) Corrosive
(c) Change the colour of blue litmus paper to red
(d) Have pH values of lower than 7
(e) React with reactive metals such as magnesium
and zinc to release hydrogen gas and form salts
(f) React with alkalis to form salt and water
(neutralisation process)
2. Acids only show their properties in the presence of
water.
3. Lemon, vinegar and yogurt are examples of acidic
substances in daily life.
4. The stronger an acid solution is, the lower will be the
pH value of the acid.
Properties of Alkalis
BAB
1. Alkalis have the following properties:
(a) Taste bitter and feel slippery
(b) Corrosive
(c) Change the colour of red litmus paper to blue
ue
6
(d) Have pH values of higher than 7
(e) React with acids to form salt and water
(neutralisation process)
2. Alkalis only show their properties in the presence of
water.
3. Bitter gourd, toothpaste and soap are examples of
alkaline substances in daily life.
4. The stronger an alkali solution is, the higher will be
the pH value of the alkali.
Neutralisation
1. Neutralisation is the reaction that occurs between an
acid and an alkali to produce salt and water.
2. The word equation below represents the neutralisation
reaction between an acid and an alkali.
Acid + alkali salt + water
3. At the neutralisation point, all the acid completely
reacts with the alkali. The solution formed does not
show acidic or alkaline properties and has a pH value
of 7.
4. The method of mixing an acid with an alkali using a
burette to achieve the neutralisation point is known as
the titration method.
5. The concepts of neutralisation are applied in daily
life such as the use of toothpaste, fabric softener,
hair conditioner, control of the pH of the soil and
neutralisation of industrial waste.
Nota Grafik
 Standard Kandungan
6.1 Sifat asid dan alkali Tarikh:

6.1 EKSPERIMEN Sifat-sifat asid dan alkali PBD

KBAT INKUIRI The properties of acids and alkalis Penemuan
Inkuiri
Buku teks m/s 126 – 128
Tujuan Mengkaji sifat-sifat asid dan alkali
To study the properties of acids and alkalis
Bahan dan Jus limau nipis, asid hidroklorik cair dan pekat, larutan natrium hidroksida cair dan pekat,
Radas jus peria, zink, kertas turas, kertas litmus biru dan merah, kayu uji, mancis, kertas pH,
carta pH, tabung uji, penitis, piring Petri
Lime juice, concentrated and dilute hydrochloric acid, concentrated and dilute sodium
hydroxide solution, bitter gourd juice, zinc, filter paper, red and blue litmus papers, wooden
splinter, lighter, pH paper, pH chart, test tube, dropper, Petri dish
Prosedur 1 Jalankan aktiviti yang ditunjukkan dalam jadual di bawah.
Carry out the activities shown in the table below.
2 Catat pemerhatian anda dan nyatakan sifat-sifat asid dan alkali.
Record your observations and state the properties of an acid and alkali.
Pemerhatian Aktiviti Pemerhatian Sifat-sifat
Activities Observations Properties

A. Rasa/Taste Jus limau berasa Asid berasa masam .

Rasa sedikit jus limau nipis masam . Alkali berasa pahit .
dengan lidah anda. Jus peria berasa sour
BAB

Rasa sedikit jus peria dengan Acids taste .

pahit . bitter
lidah anda. Alkalis taste .
6 Taste some lime juice with your The lime juice tastes
tongue. sour .
Taste some bitter gourd juice The bitter gourd juice
with your tongue. tastes bitter .

B. Sifat mengakis Asid dan alkali pekat Asid dan alkali pekat
Corrosive property
(Demonstrasi guru/
membentuk bersifat mengakis .
lubang di atas Concentrated acids and
Teacher’s demonstration)
kertas turas. alkalis are corrosive .
Concentrated acid
Asid atau alkali pekat
Concentrated
and alkali form
acid or alkali holes on the
Kertas turas filter paper. PERINGATAN
Filter paper Berhati-hati semasa
mengendalikan asid
dan alkali pekat yang
Titiskan setitik asid dan alkali
mengakis.
pekat ke atas sehelai kertas turas Be careful while
di atas jubin putih. handling concentrated
Drip a drop of concentrated acid acids and alkalis which
are corrosive.
and alkali on a piece of filter paper
on a white tile.

C. Kesan ke atas kertas litmus Asid hidroklorik: Asid menukarkan

Effect on litmus paper Hydrochloric acid: kertas litmus
Kertas litmus biru Kertas litmus merah • Menukarkan kertas biru kepada
Blue litmus paper Red litmus paper merah
litmus biru . Alkali
kepada merah . menukarkan kertas
Asid/Alkali merah
Turns blue litmus
Acid/Alkali
litmus paper kepada biru .
Piring Petri
Petri dish red . blue
Acids turn
litmus paper red .

66
 Aktiviti Pemerhatian Sifat-sifat
Activities Observations Properties

Celupkan satu hujung kertas Larutan natrium red

Alkalis turn
litmus merah dan biru ke dalam hidroksida: blue
litmus paper .
asid hidroklorik cair dan larutan Sodium hydroxide
natrium hidroksida cair di dalam solution:
piring Petri yang berasingan. • Menukarkan kertas
Dip one end of a red litmus merah
litmus
paper and a blue litmus paper biru
into dilute hydrochloric acid and kepada .
dilute sodium hydroxide solution Turns red
in separate Petri dishes. litmus paper
blue .

D. Nilai pH Asid hidroklorik: Asid mempunyai

pH value Hydrochloric acid: nilai pH kurang
Celupkan satu hujung kertas pH pH 1–2 . daripada 7.
ke dalam asid hidroklorik cair Alkali mempunyai
dan larutan natrium hidroksida Larutan natrium lebih
dalam Aktiviti C. Bandingkan nilai pH
hidroksida: daripada 7.
warna pada kertas pH dengan Sodium hydroxide
carta pH. Acids have a pH value
ue
solution: less
Dip one end of a pH paper into 13 – 14 . of than
n 7.

BAB
dilute hydrochloric acid and pH Alkalis have a pH
dilute sodium hydroxide solution value of more
in Activity C. Compare the colour
on the pH papers with the pH chart.
than 7. 6
E. Tindak balas dengan logam Asid hidroklorik: Asid bertindak balass
Reaction with a metal Hydrochloric acid: dengan logam dan
Bunyi ‘pop’ membebaskan gas
kedengaran. hidrogen .
Kayu uji bernyala
Burning wooden
A ‘pop’ sound is Alkali tidak
splinter
heard. bertindak balas dengan
Zink Asid/Alkali logam.
Zinc Acid/Alkali
Larutan natrium Acids react with metals
• Masukkan zink ke dalam
hidroksida: and produce hydrogen
Sodium hydroxide gas.
tabung uji yang masing-masing
solution: do not
berisi asid hidroklorik cair dan Alkalis react
Tiada perubahan
larutan natrium hidroksida. with metals.
Put zinc into a test tube pada kayu uji menyala.
containing dilute hydrochloric No change
acid and sodium hydroxide on the burning wooden
solution respectively. splinter.
• Dekatkan kayu uji bernyala
pada mulut tabung uji.
Bring a burning wooden
splinter near to the mouth of
the test tube.

Perbincangan 1 Berdasarkan persamaan umum yang diberi, lengkapkan persamaan perkataan

di bawah. TP2
Based on the given general equation, complete the word equations below.

Logam + asid garam + hidrogen

Metal + acid salt + hydrogen

67
 (a) Zink + asid hidroklorik zink klorida + hidrogen
zinc chloride hydrogen
Zinc + hydrochloric acid
magnesium sulfat hidrogen
(b) Magnesium + asid sulfurik +
magnesium sulphate hydrogen
Magnesium + sulphuric acid

ferum nitrat hidrogen

(c) Ferum + asid nitrik +
ferum nitrate hydrogen
Ferum + nitric acid

2 Kaji pertuturan di bawah./Study the conversation below. TP3/KBAT

Ali: Bagaimanakah kamu tahu nanas Apakah jawapan Lim?

dan belimbing ialah buah yang What is Lim's answer?
bersifat asid? Nanas dan belimbing mempunyai
How do you know that pineapple rasa masam .
and starfruit are acidic? Pineapple and starfruit have a
Lim: sour taste .

3 Tandakan ( ✓ ) bahan yang bersifat alkali. Berikan satu sebab. TP2

Tick ( ✓ ) the substance that has alkaline properties. Give one reason.
Buah kiwi
✓ Sabun/Soup Tomato/Tomato
Kiwi fruits
BAB

Sebab/Reason:

6
Sabun adalah licin dan mempunyai rasa pahit .
The soap feels slippery and tastes bitter .

4 Satu aktiviti dijalankan untuk mengkaji peranan air ke atas sifat alkali.
An activity is carried out to study the role of water on the properties of an alkali.
Kertas litmus merah
Red litmus paper
Piring penyejat
Evaporating Serbuk sabun kering
dish Dry soap powder

(a) Apakah yang dapat diperhatikan pada kertas litmus merah? TP2
What can be observed on the red litmus paper?
Tiada perubahan/No change

(b) Beri satu sebab bagi jawapan anda di 4(a). TP2

Give one reason for your answer in 4(a).
Kertas litmus merah tidak berubah kerana serbuk sabun kering .
Praktis The red litmus paper does not change because the soap powder is dry .
Kendiri
Kesimpulan 1 Asid boleh didefinisikan secara operasi sebagai bahan kimia yang menukarkan
kertas litmus biru lembap menjadi merah dan mempunyai nilai pH
kurang daripada 7.
An acid can be defined operationally as a chemical substance which changes the colour
blue red less
of damp litmus paper to and has a pH value
than 7.
2 Alkali boleh didefinisikan secara operasi sebagai bahan kimia yang menukarkan
kertas litmus merah lembap menjadi biru dan mempunyai nilai pH
lebih daripada 7.
An alkali can be defined operationally as a chemical substance which changes the colour
of damp red litmus paper to blue and has a pH value of more
than 7.

68
 Tarikh:

6.2 EKSPERIMEN Bahan berasid dan bahan beralkali PBD

KBAT INKUIRI Acidic and alkaline substances Penemuan
Inkuiri
Buku teks m/s 128 – 132
Tujuan Mengenal pasti bahan berasid dan bahan beralkali dalam kehidupan harian.
To determine acidic and alkaline substances in daily life.
Bahan dan Cuka, nanas, air suling, ubat gigi, penunjuk semesta, metil jingga, fenolftalein, meter pH,
Radas tabung uji, penitis, rak tabung uji
Vinegar, pineapple,, distilled water, toothpaste, universal indicator, methyl orange,
phenolphthalein, pH meter, test tube, dropper, test tube rack
Prosedur 1 Tambahkan beberapa titik penunjuk semesta ke dalam larutan dan goncangkan tabung
uji. Catatkan pemerhatian.
Add a few drops of universal indicator to the solution and shake the test tube. Record
the observations.
2 Ulang langkah 1 menggunakan metil jingga, fenolftalein dan uji dengan meter pH.
Repeat step 1 using the methyl orange, phenolphthalein and test with pH meter.
Pemerhatian
Penunjuk/Indicator
Asid, Alkali
kali
Bahan Metil Meter
atau
Substance Semesta jingga Fenolftalein pH
Neutral
al
Universal Methyl Phenolphthalein pH
Praktis Acid, Alkali
kali
orange meter

BAB
Kendiri or Neutral
tral
Cuka Jingga Merah Tidak berwarna 3 Asid
Vinegar Orange Red Colourless Acid 6
Nanas Jingga Merah Tidak berwarna 4 Asid
Nota
Ekstra Pineapple Orange Red Colourless Acid
Ubat gigi Hijau tua Kuning Merah jambu 8 Alkali
Toothpaste Dark green Yellow Pink Alkali
Air suling Hijau Jingga Tidak berwarna 7 Neutral
Distilled water Green Orange Colourless Neutral
Pencuci Biru muda Jingga Merah jambu 12 Alkali
pinggan Light blue Orange Pink Alkali
Dishwasher

(Jawapan murid/Student's answer)

Perbincangan 1 Padankan jenis asid dan alkali dengan kegunaannya. TP1
Match the types of acids and alkalis with their uses.

(a) Minuman ringan/Soft drinks • • Asid sulfurik/Sulphuric acid

(b) Minuman bergas/Carbonated • Asid tartaric/Tartaric acid
•
drinks Asid sitrik/Citric acid
•
(c) Jus buah-buahan/Fruit juices • Asid karbonik/Carbonic acid
•
(d) Bateri kereta/Car batteries • Cuka/Vinegar
•
(e) Jeruk/Pickles • Magnesium hidroksida
•
(f) Sabun mandi/Soap • Magnesium hydroxide
(g) Baja/Fertilisers • • Ammonia/Ammonia
(h) Pil antasid (gastrik)/Antacid • Natrium hidroksida
•
pills (gastric) Sodium hydroxide

Kesimpulan Terdapat bahan berasid , neutral dan beralkali dalam kehidupan harian.
There are acidic , neutral and alkaline substances in daily life.

69
 Tarikh:

6.3 EKSPERIMEN Nilai pH dan kekuatan asid dan alkali PBD

KBAT INKUIRI pH values and the strength of acids and alkalis Penemuan
Inkuiri
Buku teks m/s 130 – 131
Tujuan Mengkaji hubungan antara nilai pH dengan kekuatan asid dan alkali
To study the relationship between the pH values and the strength of acids and alkalis
Bahan dan Asid hidroklorik, larutan natrium hidroksida, asid etanoik, larutan ammonia, larutan garam
Radas biasa, kertas pH, carta pH, tabung uji, rak tabung uji
Hydrochloric acid, sodium hydroxide solution, ethanoic acid, ammonia solution, common
salt solution, pH paper, pH chart, test tube, test tube rack
Prosedur 1 Uji asid hidroklorik dalam tabung uji dengan kertas pH.
Test hydrochloric acid in the test tube with a pH paper.
2 Perhatikan perubahan warna pada kertas pH dan bandingkan dengan carta pH untuk
menentukan nilai pH.
Observe the colour change on the pH paper and compare it with a pH chart to determine
the pH value.
Video
3 Langkah 1 dan 2 diulang menggunakan larutan-larutan dalam jadual.
Steps 1 and 2 are repeated using the solutions in the table.
4 Kenal pasti jenis larutan/Identify the types of solutions:
Asid kuat Asid lemah Alkali kuat Alkali lemah Larutan neutral
Strong acid Weak acid Strong alkali Weak alkali Neutral solution

Pemerhatian
Pemer
BAB

Asid Larutan natrium Asid Larutan Larutan

Larutan hidroklorik hidroksida etanoik ammonia garam biasa

6
Solutions Hydrochloric Sodium Ethanoic Ammonia Common
acid hydroxide solution acid solution salt solution
Nilai pH
1 14 4 10 7
pH values
Jenis Asid kuat Alkali kuat Asid Alkali Larutan
larutan Strong acid Strong alkali lemah lemah neutral
Types of Weak acid Weak Neutral
solutions alkali solution
(Jawapan murid/Student's answer)
Perbincangan 1 Isi di dalam petak dengan perkataan ‘asid’, ‘alkali’ dan ‘neutral’ berdasarkan skala pH.
Fill in the boxes with the words ‘acid’, ‘alkali’ and ‘neutral’ based on the pH scale. TP2
Skala pH
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 pH scale

Semakin kuat Semakin kuat

Stronger Stronger

Asid Neutral Alkali

Acid Neutral Alkali

2 Nyatakan hubungan antara kekuatan asid dan alkali dengan nilai pH. Pilih jawapan
yang betul./State the relationship between the strength of acids and alkalis and pH
values. Choose the correct answers. TP2
Semakin kuat suatu asid, semakin (kecil, besar) nilai pH manakala semakin kuat suatu
alkali, semakin (kecil, besar) nilai pH.
The stronger an acid, the (smaller, greater) its pH value while the stronger an alkali,
the (smaller, greater) its pH value.

Kesimpulan Asid kuat mempunyai nilai pH yang lebih kecil manakala alkali kuat mempunyai
nilai pH yang lebih besar .
A strong acid has a smaller pH value while a strong alkali has a greater pH
value.

70
 Standard Kandungan
6.2 Peneutralan Tarikh:

6.4 EKSPERIMEN Tindak balas peneutralan PBD

KBAT INKUIRI Neutralisation reaction Penemuan
Inkuiri
Buku teks m/s 133 – 135
Tujuan Mengkaji tindak balas peneutralan antara asid hidroklorik cair dengan larutan natrium
hidroksida
To study the neutralisation reaction between dilute hydrochloric acid and sodium hydroxide
solution
Bahan dan Asid hidroklorik cair, larutan natrium hidroksida, fenolftalein, buret, kaki retort, pipet,
Radas kelalang kon 250 ml, jubin putih
Dilute hydrochloric acid, sodium hydroxide solution, phenolphthalein, burette, retort stand,
pipette, 250 ml conical flask, white tile
Prosedur 1 Isi asid hidroklorik cair ke dalam buret.
Buret
Fill dilute hydrochloric acid into a burette. Burette
2 Catat bacaan awal buret.
Record the initial reading of the burette.
Asid hidroklorik cair
3 Sukat 25 ml larutan natrium hidroksida Dilute hydrochloric acid
dengan menggunakan pipet dan masukkan
Larutan natrium hidroksida + Kaki retort
ke dalam sebuah kelalang kon. fenolftalein Retort
ort
Measure 25 ml of sodium hydroxide solution Sodium hydroxide solution + stand
nd
by using a pipette and pour it into a conical phenolphthalein
flask.

BAB
4 Tambahkan beberapa titik fenolftalein ke Jubin putih
White tile
dalam larutan natrium hidroksida dan
goncangkannya.
Add a few drops of phenolphthalein into the 6
sodium hydroxide solution and shake the flask.
5 Titiskan asid hidroklorik cair dari buret ke dalam campuran dalam kelalang g kon
sambil menggoncangnya secara perlahan-lahan sehingga warna fenolftalein berubah rubah
daripada merah jambu kepada tidak berwarna.
Add dilute hydrochloric acid from the burette into the mixture in the conical flask and
swirl it until the phenolphthalein turns from pink to colourless.
6 Catat bacaan akhir buret./Record the final reading of the burette.
Keputusan
Bacaan awal buret/Initial reading of burette = 0 ml
Bacaan akhir buret/Final reading of burette = 25 ml
Isi padu asid hidroklorik cair/Volume of dilute hydrochloric acid = 25 ml
(Jawapan murid/Student’s answer)
Perbincangan 1 Apakah kaedah yang digunakan dalam aktiviti ini? TP1
What is the method used in this activity?
Pentitratan/Titration

2 Namakan proses yang berlaku apabila asid bertindak balas dengan alkali. TP1
Name the process that takes place when an acid reacts with an alkali.
Peneutralan/Neutralisation

3 Apakah fungsi fenolftalein? TP2

What is the function of phenolphthalein?
Untuk menunjukkan campuran dalam kelalang kon adalah neutral .
To indicate that the mixture in the conical flask is neutral .
4 Tulis persamaan perkataan untuk mewakili tindak balas antara asid dengan alkali.
Write a word equation to represent the reaction between an acid and an alkali. TP2

Asid/Acid + alkali/alkali garam/salt + air/water

71
 5 Lengkapkan persamaan perkataan bagi setiap tindak balas antara asid dengan
alkali. TP2
Complete the word equation for each reaction between an acid and an alkali.

(a) Asid hidroklorik + natrium hidroksida natrium klorida + air

Hydrochloric acid sodium hydroxide sodium chloride water

(b) Asid sulfurik + natrium hidroksida natrium sulfat + air

Sulphuric acid sodium hydroxide sodium sulphate water

(c) Asid nitrik + kalium hidroksida kalium nitrat + air

Nitric acid potassium hydroxide potassium nitrate water

6 Lengkapkan jadual untuk menerangkan aplikasi peneutralan dalam kehidupan harian.

Complete the table to explain the application of neutralisation in everyday life. TP2
Asid/Acid/Acidic Alkali/Alkali/Alkaline Keasidan/Acidity

(a)
a) (b) (c)

Alkali Asid Keasidan

BAB

dalam lemah tanah

pil antasid (gastrik) seperti cuka dan air dikurangkan

6 meneutralkan meneutralkan sengatan dengan mencampurkan

asid tebuan yang bersifat kapur mati yang bersifat
dalam
perut. alkali . alkali .
The alkali in A weak acid The acidity
antacid pills (gastric) such as vinegar of soil and water are
neutralises the neutralises a wasp sting reduced by adding
acid that is alkaline . slaked lime that
in the
stomach. is alkaline .

(d) (e) (f))

Perapi rambut yang Sengatan lebah atau Alkali lemah dalam

bersifat asid gigitan semut yang ubat gigi meneutralkan
meneutralkan syampu bersifat asid dapat asid
yang
yang bersifat alkali dineutralkan dengan dihasilkan oleh bakteria
untuk melembutkan menyapu losyen yang di dalam mulut.
rambut. bersifat alkali . The weak alkali
acidic Bee stings or ant bites
The hair in a toothpaste
conditioners neutralise that are acidic can neutralises the
shampoos that are be neutralised by acid produced
alkaline
to soften the applying alkaline by bacteria in the mouth.
Praktis lotions.
Kendiri hair.

Kesimpulan Peneutralan asid

ialah proses yang berlaku apabila bertindak balas
dengan alkali untuk membentuk garam dan air sahaja.
Neutralisation acid
is the process that takes places when an reacts with an
alkali to form a salt and water only.

72
 PT3 PRAKTIS PENGUKUHAN 6 KOMPONEN
PP

Arahan: Jawab semua soalan.

Instructions: Answer all questions.
Bahagian A/Section A
1 Gas yang dibebaskan dalam 2 Berikut merupakan empat 3 Antara yang berikut, yang
rajah di bawah menghasilkan jenis bahan, P, Q, R dan S. manakah ciri-ciri asid?
bunyi ‘pop’ apabila diuji The following are four types of Which of the following is the
dengan kayu uji bernyala. substance, P, Q, R and S. characteristics of acid?
The gas released in the diagram I Mengakis
below gives a ‘pop’ sound when P – Ubat gigi/Toothpaste Corrosive
tested with a burning wooden Q – Detergen/Detergent II Masam
splinter. R – Cuka/Vinegar Sour
S – Tomato/Tomato III pH lebih daripada 7
Antara bahan berikut, yang pH more than 7
Larutan X Kayu uji bernyala IV Pahit
Solution X Lighted wooden manakah mempunyai nilai pH
splinter yang lebih daripada 7? Bitter
Which of the following substances A I dan II
Pita magnesium
Magnesium tape has have a pH value of above 7? I and II
A S sahaja B III dan IV

BAB
Rajah 1/Diagram 1 S only III and IV
B P dan Q C II and III
6
Berapakah nilai pH yang
P and Q II dan III
mungkin bagi larutan X?
C Q and R D I dan IV
What is the most likely pH value
Q and R I and IV
of solution X?
A 2 B 7 D P, Q dan S
C 9 D 12 P, Q and S

Bahagian B/Section B
1 (a) Tuliskan jenis bahan sama ada “Berasid” atau “Beralkali” dalam petak yang disediakan.
Write the types of substance whether it is “Acidic” or “Alkaline” in the box provided.

Bahan/Substance Jenis bahan/Type of substance

(i) Air kapur/Limewater Beralkali/Alkaline
(ii) Jeruk/Pickle Berasid/Acidic
[2 markah/2 marks]

(b) Beberapa titik penunjuk dititiskan ke dalam larutan cuka. Lengkapkan jadual di bawah dengan memilih
warna penunjuk yang betul.
A few drops of indicator is dripped into a vinegar solution. Complete the table below by selecting the correct
indicator colour.

Merah Tidak berwarna Jingga

Red Colourless Orange

Penunjuk/Indicator Warna/Colour
(i) Fenolftalein Tidak berwarna
Phenolphthalein Colourless
(ii) Metil jingga Merah
Methyl orange Red
[2 markah/2 marks]

73
 Bahagian C/Section C
2 (a) Ramesh menguji gas yang dibebaskan dalam Rajah 2.1 dengan kayu uji bernyala.
Ramesh tested the gas released in Diagram 2.1 with a burning wooden splinter.

Kayu uji bernyala

Burning wooden splinter

Larutan X
Solution X Praktis
Pita magnesium Formatif
Magnesium tape

Rajah 2.1/Diagram 2.1

(i) Nyatakan dua pemerhatian yang dapat dicatat dalam aktiviti ini. TP2
State two observations that can be recorded in this activity.
1. Gelembung-gelembung gas terhasil./Gas bubbles are produced.
2. Bunyi ‘pop’ kedengaran./A ‘pop’ sound is heard.
[2 markah/2 marks]
(ii) Apakah gas yang terbebas?/What is the gas released? TP2
BAB

Hidrogen/Hydrogen
[1 markah/1 mark]
6 (iii) Cadangkan nilai pH yang mungkin bagi larutan X. TP2
Suggest a possible pH value of solution X.
Kurang daripada 7/Lower than 7
[1 markah/1 mark]
(iv) Cadangkan satu contoh larutan X./Suggest one example of solution X. TP2
Asid hidroklorik/Hydrochloric acid
[1 markah/1 mark]
(v) Daripada jawapan anda di 2(a)(iv), tulis satu persamaan perkataan bagi mewakili tindak balas antara
magnesium dengan larutan X. TP2
From your answer in 2(a)(iv), write a word equation to represent the reaction between magnesium and
solution X.
Magnesium + asid hidroklorik → magnesium klorida + hidrogen
Magnesium + hydrochloric acid → magnesium chloride + hydrogen
[2 markah/2 marks]
(b) Seorang suri rumah tangga menggunakan tin aluminium yang ditunjukkan dalam Rajah 2.2 untuk
menyimpan cuka.
A housewife used the aluminium can shown in Diagram 2.2 to keep vinegar.
Selepas beberapa lama, didapati bahawa cuka itu telah rosak. Berikan sebab.
After sometime, it is found that the vinegar is spoilt. Give a reason. TP3/Mengaplikasi
Aluminium ialah logam. Aluminium bertindak balas dengan cuka (asid) untuk
membentuk garam dan membebaskan gas hidrogen.
Aluminium is a metal. Aluminium reacts with vinegar (an acid) to form a salt and
releases hydrogen gas.
Rajah 2.2/Diagram 2.2 [3 markah/3 marks]

74