21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

Thứ bảy, 26/2/2022

Mới nhất International Tìm kiếm liennguyend…

Thời sự Góc nhìn Thế giới Video Podcasts Kinh doanh Khoa học Giải trí Thể thao Pháp

Góc nhìn Y tế & sức khỏe

Thứ bảy, 26/2/2022, 12:00 (GMT+7)

Phía sau thành

tựu
Nguyễn
Hồng Hà Theo dõi
Bác sĩ
phẫu thuật

14
Tôi vừa nhận được thông báo

từ Tạp chí Phẫu thuật Hàm

mặt Châu Âu.

Họ cho biết nghiên cứu của

tôi và đồng nghiệp "Phân loại

vết thương phần mềm phức

tạp của hàm mặt" được xuất

bản. Lần đầu tiên, một phân

loại y khoa trong Phẫu thuật

Tạo hình Hàm mặt của Việt

Nam được một trong những

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 1/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

tạp chí uy tín nhất của ngành

chấp nhận.

Việt Nam nghĩ ra một định

nghĩa hay phân loại gì đó để

giới khoa học phương Tây

chấp nhận là rất khó. Dù vậy,

đây không hẳn là tin vui.

Chúng tôi làm được điều này

một phần do số lượng tai nạn

giao thông ở Việt Nam quá

nhiều. Mỗi ngày, bệnh viện

tuyến đầu tiếp nhận 20 đến

30 phẫu thuật cấp cứu do tai

nạn, trong đó các vết thương

lớn vùng sọ mặt chiếm

không ít.

Các bác sĩ phương Tây không

phải đối mặt nhiều trường

hợp như vậy vì ít có tai nạn

xe máy. Đa số tổn thương sọ

mặt ở các nước phát triển là

do hỏa khí, nghĩa là bị bắn

hoặc tự tử bằng súng. Vết

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 2/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

thương kiểu vậy hoàn toàn

khác. Thế giới gặp khó khăn

trong việc phân loại vết

thương sọ mặt phức tạp. Một

nhà khoa học từng phải làm

thực nghiệm, cầm hộp sọ

ném xuống đất để xem bị vỡ

những vị trí nào, mới có thể

phân loại. Ở Mỹ, giới y khoa

cũng phải thực nghiệm bằng

cách thả quả tạ nặng vào mặt

thi thể, quan sát vết thương

thành hình, từ đó xác định

dạng thức thương tổn.

Việt Nam có vô vàn ca vỡ

hàm mặt, trở thành nỗi đau

của bác sĩ và biết bao bệnh

nhân. Tai nạn nhiều tới nỗi

dữ liệu của chúng tôi có ảnh

chụp mặt hàng nghìn bệnh

nhân có vết thương lớn. Khi

để khoảng 300 bức ảnh như

vậy gần nhau, chúng tôi dễ

nhận ra vết thương có 5 hình

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 3/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

dạng cơ bản, gọi tên theo các

chữ cái tương đối giống với

hình dạng vết thương cho dễ

phân loại: O, X, A, I, C. Do đây

là phân loại vết thương trên

mặt nên thêm chữ M ở đầu

và được đặt tên là M.O.X.A.I.C.

Giới y khoa rất muốn phân

loại vết thương hàm mặt.

Trong khoa học mà không có

định nghĩa và phân loại, trao

đổi với nhau sẽ rất khó. Vết

thương thuộc loại nào giúp

xác định điều trị hướng nào,

tiên lượng ra sao, phối hợp

với chuyên khoa nào... - mọi

thứ cần được hệ thống hóa.

Tạp chí khoa học hàng đầu

đã dễ dàng chấp nhận phân

loại của Việt Nam bởi cách

chúng tôi khai thác và tổng

kết toàn diện, trên tập bệnh

nhân lớn.

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 4/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

Người làm nghiên cứu đều

biết đăng bài trên tạp chí

khoa học uy tín quan trọng

như thế nào. Không có bài

đăng nghĩa là không có

nghiên cứu khoa học. Ngành

y hiện đóng góp lớn nhất,

chiếm 16% tới 18% trong tổng

số các bài báo khoa học của

Việt Nam được đăng tải quốc

tế ở mọi lĩnh vực.

Tuy vậy, các bài nghiên cứu

về y tế dự phòng, y tế công

cộng nhiều, bài sâu về

chuyên môn, có đóng góp

thực sự cho công tác điều trị

trực tiếp người bệnh trên lâm

sàng chưa nhiều. Trong khi

đó, bác sĩ Việt Nam đang giải

quyết một khối lượng bệnh

nhân lớn hơn nhiều so với

đồng nghiệp thế giới. Các

thực tập sinh y khoa quốc tế

luôn muốn đến Việt Nam bởi

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 5/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

tính phong phú và đa dạng

của số lượng ca bệnh. Việt

Nam là "mảnh đất màu" cho

nghiên cứu y khoa.

Bên lề một hội thảo mổ nội

soi quốc tế, tổ chức tại Việt

Nam có giáo sư nước ngoài

báo cáo, một bác sĩ trong

nước hỏi giáo sư nước ngoài

rằng ông đã mổ cho bao

nhiêu bệnh nhân bằng

phương pháp vừa trình bày.

Vị giáo sư kia nói thật mới

chỉ mổ khoảng 20 ca. Trong

khi đó, thầy của tôi đã mổ

trên 100 ca bệnh bằng

phương pháp tương tự mà

chưa báo cáo hay viết bài ở

đâu. Tay nghề của bác sĩ Việt

Nam ở một số lĩnh vực là rất

cao nhưng không được biết

tới.

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 6/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

Lỗi cũng ở chúng tôi. Các bác

sĩ ở bệnh viện tuyến đầu bận

rộn, chỉ tập trung vào chuyên

môn, thích làm, ngại nói.

Việc ngại công bố, ngại

truyền thông khiến ngay cả

người Việt cũng nghĩ rằng

phải chữa ở "Tây" mới tốt.

Quá tải công việc, ngoại ngữ

chưa tốt, chưa chú tâm viết

bài khoa học là những

nguyên nhân khiến thành

tựu y khoa Việt Nam chưa

được thế giới biết tới nhiều.

Giáo sư Tôn Thất Tùng từng

được y khoa thế giới công

nhận phương pháp cắt gan

mang tên ông. Sẽ có nhiều

hơn những công nhận tương

tự nếu các bác sĩ được giảm

tải và khuyến khích công bố

khoa học. Chính sách khuyến

nghị bác sĩ học lên tiến sĩ cần

có bài báo khoa học quốc tế
https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 7/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

của nhà nước một phần đã

giúp tỷ lệ bài khoa học trong

y khoa dẫn đầu các ngành

như đã nói.

Đăng tải bài báo không quan

trọng để lấy học hàm, học vị,

hay báo cáo thành tích.

Nghiên cứu từ Việt Nam giúp

các bác sĩ thế giới có thêm

kinh nghiệm giải quyết các

ca bệnh. Phân loại tổn

thương phần mềm hàm mặt
của chúng tôi sẽ giúp nhiều

bác sĩ ở các nước có tình

trạng giao thông như Việt

Nam dễ dàng chẩn đoán và

cấp cứu đúng. Chỉ cần nhìn

thấy vết thương hình chữ A

là có thể tiên liệu khả năng

nguy hiểm. Máu sẽ chảy theo

mũi vào họng, chảy vào

đường thở. Máu bị sặc vào

phổi gây hôn mê sâu hơn,

phù não, dễ dẫn tới tử vong.

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 8/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

Khi thấy chữ A, bác sĩ phải

tính ngay tới biện pháp mở

nội khí quản để bệnh nhân

thở được. Một can thiệp rất

đơn giản nhưng chúng tôi đã

cứu sống biết bao người.

Chúng tôi đã làm nhiều hơn

nói. Như thế không phải lúc

nào cũng tốt.

Nguyễn Hồng Hà

Lưu Chia

sẻ

Ý kiến (14)

Ý kiến của bạn

Quan tâm nhất Mới nhất

P Pham Ngoc Dong

Chúc mừng
PGS. TS Nguyễn Hồng Hà.
Cám ơn các Anh chị đã đóng
góp thêm những viên gạch quý
vào Y văn thế giới!

20 Trả Chia 9h
lời sẻ trước

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 9/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

1 123longhuynh71
Một thực tế
đáng buồn khi Việt Nam là
"mảnh đất màu" cho các thực
tập sinh quốc tế đến nghiên cứu
y khoa.

18 Trả Chia 8h
lời sẻ trước

H Hưu Tôi làm trong ngành y 35

năm, thấy một thực tế là rất ít
BS biết làm nghiên cứu (hoặc
không muốn làm nghiên cứu).
Bên cạnh việc yếu kém về ngoại
ngữ (kỹ năng viết tiếng Anh học
thuật) còn là việc sa đà vào
khám chữa bệnh đơn thuần. Rất
hiếm thầy thuốc bỏ công sức
vào việc nghiên cứu, viết sách
đào tạo y khoa. Xét về kỹ năng
thực hành thì trong một số
chuyên khoa (sản, nhi, bệnh
truyền nhiễm....) thì bạn bè quốc
tế còn phải ngã mũ thán phục.
Nhưng chẳng lẽ chỉ thế thôi
sao?

14 Trả Chia 6h
lời sẻ trước

2 trả lời

T Thế anh
Cảm ơn các bác sĩ
thật nhiều.

11 Trả Chia 9h
lời sẻ trước

T Trần
Đôi khi người ta ra nước
ngoài chữa bệnh không phải vì
chê tay nghề bác sĩ trong nước
mà còn vì ngại bác sĩ trong
nước quá tải, không đủ thời gian

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 10/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

để theo dõi sát sao từng bệnh

nhân. Ra nước ngoài bên cạnh
cơ sở vật chất tốt hơn thì các
nhân viên y tế được phân công
nhiệm vụ hợp lý hơn và xử lý
bệnh nhân chu đáo hơn.

Tất nhiên đây không phải là lỗi

của các bác sĩ trong nước.

9 Trả Chia 6h
lời sẻ trước

1 trả lời

Xem thêm ý kiến

Trang chủ Thời sự Thể thao Khoa học Rao vặt Tải ứng dụng

Video Góc nhìn Pháp luật Số hóa Shop VnExpress

VnExpress
Podcasts Thế giới Giáo dục Xe International
Startup
Ảnh Kinh doanh Sức khỏe Ý kiến Liên hệ
Mua ảnh
Infographics Giải trí Đời sống Tâm sự VnExpress Tòa soạn
Quảng cáo
Du lịch Hài Vhome
Mới nhất Hợp tác bản quyền
eBox
Xem nhiều Đường dây nóng
Tin nóng 083.888.0123
(Hà Nội)
082.233.3555
(TP. Hồ Chí Minh)

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 11/12
21:39, 26/02/2022 Phía sau thành tựu

RSS Theo dõi VnExpress trên

Báo tiếng Việt nhiều người Phó Tổng Biên tập phụ trách: Phạm © 1997-2022. Toàn bộ bản quyền
xem nhất
Hiếu
thuộc VnExpress
Thuộc Bộ Khoa học Công Địa chỉ: Tầng 5, Tòa nhà FPT, 17 phố
nghệ
Duy Tân, Cầu Giấy, Hà Nội

Số giấy phép: 548/GP- Điện thoại: 024 7300 8899 - máy lẻ 4500
BTTTT ngày 24/08/2021

https://vnexpress.net/phia-sau-thanh-tuu-4432303.html 12/12