‫فصل دوم‬

‫عملیات تکمیلی برروی شکل​ها‬

‫هدف​های رفتاری‪ :‬پس از پایان آموزش این فصل از هنرجو انتظار می​رود‪:‬‬
‫‪١‬ــ از فرمان های ذوم (‪ )Zoom‬و پن (‪ )Pan‬به منظور پیمایش درون نقشه​های اتوکد استفاده کند‪.‬‬
‫‪٢‬ــ با واحدهای نقشه و فرمان​های استخراج مشخصات عددی اشکال کار کند‪.‬‬
‫‪٣‬ــ هاشور زدن نقشه را انجام دهد‪.‬‬
‫‪٤‬ــ رنگ​آمیزی نقشه را اجرا کند‪.‬‬
‫‪٥‬ــ نشانه​گذاری با نقطه را اجرا کند‪.‬‬
‫‪٦‬ــ انواع متون انگلیسی و فارسی را با تنظیم دلخواه مشخصات درون محیط اتوکد نگارش کند‪.‬‬
‫‪٧‬ــ از انواع روش​های انتخاب شکل​ها در اتوکد متناسب با کاربردشان استفاده کند‪.‬‬
‫‪  ٨‬ــ از انواع فرمان​های ویرایشی ‪ Modify‬در محل کاربردشان با رعایت ترتیب و اعمال تنظیمات استفاده‬
‫کند‪.‬‬
 ‫‪1‬ــ‪٢‬ــ بزرگ​نمایی و کوچک​​نمایی صفحه ترسیم‬
‫مجموعه فرما ن هاى ‪ Zoom‬در منوى ‪ View‬و در‬
‫زىرشاخه اى با همىن نام قرار دارند‪.‬‬

‫گزىنه ‪ Exit‬انتخاب شود‪ ،‬فرمان به پاىان مى رسد؛ هرچند‬ ‫اگر ٔ‬

‫که با زدن کلىد ‪ Enter‬نىز فرمان پاىان مى ىابد‪ .‬قسمت دوم اىن پنجره‪،‬‬
‫فرمان ‪ Zoom‬را به دو فرمان دىگر ‪ Pan‬و ‪ 3D Orbit‬منتقل مى کند‬
‫درباره آن ها‬
‫ٔ‬ ‫بخش سوم پنجره شامل سه فرمان ‪ Zoom‬است که‬
‫(‪ Zoom Window‬و ‪ ) Zoom Extents‬در ادامه توضىح داده‬
‫خواهد شد‪ Zoom Original .‬وضعىتى از بزرگ نماىى صفحه است‬ ‫دکمه هاى معادل اىن فرمان ها نىز در نوار ابزار فوقانى اتوکد‪،‬‬
‫که هنگام اجراى‪ Zoom Realtime‬در آن قرار دارد و با اجراى‬ ‫که با نام ‪ Standard‬شناخته مى شود‪ ،‬وجود دارد‪ .‬بخشى از اىن‬
‫صفحه رسم دوباره به همان‬
‫ٔ‬ ‫‪ Zoom Original‬بزرگ نماىى تصاوىر‬ ‫دکمه اىن مجموعه از سمت چپ‪،‬‬ ‫دکمه ها‪ ،‬با نگه داشتن سومىن ٔ‬
‫وضعىت برمى گردد‪.‬‬ ‫در زىر آن باز مى شوند‪.‬‬
‫‪ :Zoom Previous‬اىن فرمان همىشه وضعىت بزرگ نماىى‬
‫صفحه را به حالت قبل برمى گرداند و در واقع آخرىن عملىات ‪Zoom‬‬
‫را ‪ Undo‬مى کند‪ .‬بنابراىن‪ ،‬اىن فرمان را مى توان پس از هرىک از‬
‫فرمان هاى دىگر ‪ Zoom‬اجرا نمود‪ .‬توجه نماىىد که اىن فرمان تا‬
‫حافظه خود‬ ‫ٔ‬ ‫‪ 10‬عملىات بزرگ نماىى ىا کوچک نماىى قبل را در‬
‫نگاه مى دارد‪.‬‬
‫‪ :Zoom Window‬با استفاده از اىن فرمان مى توانىد‪ ،‬در‬
‫ازصفحه ترسىم‪ ،‬پنجره اى باز کنىد تا اتوکد با بزرگ نماىى آن‬
‫ٔ‬ ‫هر بخش‬
‫قسمت‪ ،‬بخش مورد نظر را به شما نماىش دهد‪ .‬هنگام اجراى فرمان‪،‬‬
‫کافى است همانند ترسىم ىک مستطىل در دو نقطه از صفحه به صورت‬
‫جداگانه‪ ،‬کلىک کنىد تا مستطىل تعىىن شده بزرگ شود‪.‬‬ ‫کاربرد هرکدام از فرمان هاى ‪Zoom‬‬
‫بازشده‬ ‫پنجره‬ ‫همان گونه که مالحظه نمودىد‪ ،‬اىن فرمان در‬ ‫‪ :Zoom Realtime‬با اجراى اىن فرمان نشا نگر ماوس‬
‫ٔ‬ ‫ٔ‬
‫مىانه‬
‫فرمان ‪ Zoom Realtime‬نىز وجود داشت که مى توان در ٔ‬ ‫مى شود و با نگه داشتن‬ ‫تبدىل به ىک عالمت ذره بىن مانند‬
‫اجراى اىن فرمان‪ ،‬با انتخاب ‪ Zoom Window‬پنجره اى نىز براى‬ ‫دکمه چپ ماوس و حرکت دادن آن‪ ،‬تصاوىر صفحه نزدىک و دور‬ ‫ٔ‬
‫بزرگ نماىى باز نمود‪ .‬تنها به خاطر داشته باشىد که فرمان ‪Zoom‬‬ ‫مى شوند‪ .‬اىن فرمان‪ ،‬باالخص براى استفاده از ماوس هاىى که‬
‫‪ Window‬در اىن جا به اىن شکل اجرا مى شود که باىد هنگام‬ ‫غلتک ندارند‪ ،‬کاربرد دارد‪ .‬چنان چه هنگام اجراى آن‪ ،‬بر روى‬
‫دکمه چپ ماوس پاىىن نگاه داشته شود‬ ‫پنجره بزرگ نماىى‪ٔ ،‬‬ ‫بازکردن‬ ‫پنجره باالى صفحه باز مى شود‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫صفحه کلىک راست کنىم‪،‬‬
‫ٔ‬
‫‪26‬‬
‫‪ Drawing Limits‬است‪ ،‬اما چنان چه مجموعه ترسىمات اجرا شده‬ ‫و اصطالحاً کلىک و ‪ِ Drag‬اعمال گردد‪.‬‬
‫محدوده ترسىم باشد‪ ،‬اىن فرمان بىرونى ترىن لبه هاى‬
‫ٔ‬ ‫در صفحه فراتر از‬ ‫‪ :Zoom Scale‬اىن فرمان با ىک عدد مقىاس کار مى کند‪.‬‬
‫محدوده ترسىم در نظر مى گىرد‪ .‬در واقع زمانى‬
‫ٔ‬ ‫ترسىمات را به عنوان‬ ‫با اجراى آن عبارت ‪ Enter a scale factor‬ظاهر مى شود‪ .‬کاربر‬
‫محدوده ترسىم بزرگ تر‬
‫ٔ‬ ‫صفحه ترسىم از‬
‫ٔ‬ ‫که شکل هاى رسم شده در‬ ‫در پاسخ به آن‪ ،‬ىک عدد وارد مى کند‪ .‬اىن عدد مقىاس بزرگ نماىى‬
‫باشند فرمان ‪ Zoom All‬همان عملىاتى را اجرا مى کند که ‪Zoom‬‬ ‫صفحه ترسىم را تعىىن مى نماىد‪ .‬مثال ً وقتى آن را‬
‫ٔ‬ ‫ىا کوچک نماىى‬
‫نقشه موجود را قبل و بعد‬
‫‪ Extents‬اجرا مى کرد‪ .‬در زىر‪ ،‬وضعىت ٔ‬ ‫‪ 2‬وارد کنىم‪ ،‬بزرگ نماىى دو برابر مى شود و اگر ‪ 0/5‬وارد کنىم‬
‫از اجراى ‪ Zoom All‬نشان مى دهد‪.‬‬ ‫کوچک  نماىى نصف مى شود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬براى بزرگ نماىى همىشه باىد‬
‫جابه جاىى مسطح دىد در صفحۀ ترسىم‪ :‬ىکى دىگر‬ ‫عددى بزرگ تر از ‪ 1‬وارد شود و براى کوچک نماىى الزم است اىن‬
‫صفحه ترسىم‪ ،‬جابه جاىى مسطح دىد است‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫از امکانات کنترل‬ ‫عدد کوچک تر از ‪ 1‬باشد‪.‬‬
‫همان طورکه در فصل اول مالحظه نمودىد‪ ،‬جابه جاىى مسطح دىد‬ ‫‪ :Zoom Center‬در اىن فرمان‪ ،‬ابتدا مرکز بزرگ نماىى‬
‫ىا ‪ Pan‬با نگه داشتن غلتک ماوس بر روى صفحه امکان پذىر است‪.‬‬ ‫پنجره بزرگ نماىى تعىىن مى شوند‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫و سپس ارتفاع‬
‫اىن فرمان را به طور کامل مى توانىد از منوى ‪ View‬اجرا نماىىد‪.‬‬ ‫‪ :Zoom Object‬اىن فرمان‪ ،‬که ىکى از فرمان هاى جدىد‬
‫‪ Zoom‬است و در نگارش هاى قبلى اتوکد وجود نداشت‪ ،‬مى تواند‬
‫بزرگ نماىى را بر روى ىک شىء ترسىم شده اجرا کند‪ .‬براى استفاده‬
‫از آن پس از اجرا الزم است ىک ىا چند شکل را انتخاب نماىىد‪.‬‬
‫اىن فرمان به صورت شىء‪ /‬دستور نىز قابل اجراست‪ ،‬ىعنى مى توانىد‬
‫شکل هاى مورد نظر را انتخاب و سپس فرمان ‪ Zoom Object‬را‬
‫اجرا کنىد‪.‬‬
‫‪ :Zoom In /Zoom Out‬اىن دو فرمان براى بزرگ نماىى‬
‫مهم ترىن فرمان از اىن مجموعه ‪ Pan Realtime‬است‪،‬‬ ‫و کوچک نماىى در ىک مرحله اجرا مى شوند‪ .‬ىعنى با اجراى‬
‫دکمه آن در مجموعه دکمه هاى ‪ ،Zoom‬به صورت ‪ ،‬وجود‬ ‫صفحه‬
‫ٔ‬ ‫‪ Zoom In‬بزرگ نماىى‪ ،‬نسبت به وضعىت فعلى نماىش‬
‫که ٔ‬
‫دارد‪ .‬با اجراى آن‪ ،‬نشانگر  ماوس به ىک دست تبدىل مى شود و‬ ‫ترسىم‪ ،‬صورت مى گىرد و با اجراى ‪ Zoom Out‬کوچک نماىى‪،‬‬
‫دکمه چپ ماوس و حرکت آن‪ ،‬مى توان بدون هىچ‬ ‫نسبت به وضعىت جارى‪ ،‬اجرا مى شود‪.‬‬
‫با نگه داشتن ٔ‬
‫صفحه‬ ‫بزرگ نماىى ىا کوچک نماىى‪ ،‬موقعىت دىد را نسبت به َاشکال‬ ‫‪ :Zoom Extents‬اىن فرمان‪ ،‬که ىکى از کاربردى ترىن‬
‫ٔ‬
‫ترسىم تغىىر داد‪ .‬هنگامى که فرمان فوق در حال اجراست با کلىک‬ ‫کلىه شکل هاى رسم   شده در‬ ‫فرمان هاى ‪ Zoom‬است‪ ،‬مى تواند ٔ‬
‫پنجره ‪ Zoom Realtime‬باز مى شود‪.‬‬ ‫صفحه ترسىم را ىک باره بزرگ نماىى کند‪ ،‬به گونه اى که تمامى اجزاى‬
‫ٔ‬
‫راست برروى صفحه‪ ،‬همان ٔ‬
‫بنابراىن‪ ،‬مى توان هرجا الزم بود از فرمان ‪ Zoom‬به ‪ Pan‬رفت ىا‬ ‫نقشه با بزرگ ترىن ‪ Zoom‬ممکن‪ ،‬به نماىش درآىند‪.‬‬
‫بالعکس از ‪ Pan‬به ‪ Zoom‬منتقل شد‪.‬‬ ‫همان گونه که پىش از اىن مالحظه نمودىد‪ ،‬اىن فرمان ىکى از‬
‫پنجره ‪ Zoom Realtime‬نىز هست که در حىن اجراى‬ ‫ٔ‬ ‫گزىنه هاى‬
‫‪ Zoom Realtime‬مى توان از آن استفاده نمود‪.‬‬
‫‪ :Zoom All‬همان گونه که از نام اىن فرمان پىداست‪ ،‬از آن‬
‫براى اجراى عملىات ‪ Zoom‬بر روى کل صفحه استفاده مى شود‪.‬‬
‫محدوده ترسىم ىا‬
‫ٔ‬ ‫محدوده اى که اىن فرمان بزرگ نماىى مى کند همان‬
‫‪27‬‬
‫تغىىر واحدهاى نماىش و ترسىم‪ :‬اتوکد مى تواند‪ ،‬هنگام‬ ‫در فرمان ‪ ،Pan Point‬اتوکد تنها دو نقطه را از کاربر درىافت‬
‫شروع به کار ىا ضمن عملىات در ىک فاىل نقشه‪ ،‬واحدهاى نماىش‬ ‫نقطه دوم صورت‬
‫نقطه اول تا ٔ‬
‫فاصله ٔ‬
‫ٔ‬ ‫اندازه‬
‫مى کند‪ .‬جابه جاىى مسطح به ٔ‬
‫و ترسىم را تغىىر دهد‪.‬‬ ‫مى گىرد‪ .‬چهار فرمان ‪ Pan Up، Pan Left، Pan Right‬و ‪Pan‬‬
‫براى تغىىر واحدهاى فعال در فاىل‪ ،‬به منوى ‪Format‬‬ ‫اندازه ثابت به سمت چپ‪،‬‬
‫ٔ‬ ‫‪ ،Down‬به ترتىب‪ ،‬جابه جاىى مسطح را با‬
‫مى روىم و فرمان ‪ Units...‬را اجرا مى کنىم‪.‬‬ ‫راست‪ ،‬باال و پاىىن اجرا مى کنند‪.‬‬
‫بازسازى نماىش در صفحۀ ترسىم‪ :‬اتوکد ىک نرم افزار‬
‫کلىه شکل ها را با مجموعه‬
‫گرافىکى بردارى است‪ ،‬به اىن معنا که ٔ‬
‫مختصاتشان در فاىل مورد نظر ذخىره مى کند نه با حالت ترسىم شده‪.‬‬
‫بنابراىن‪ ،‬بسىارى از اوقات‪ ،‬هنگام اجراى عملىات ‪ Zoom‬و‬
‫‪ ،Pan‬به منظور افزاىش سرعت پردازش‪َ ،‬اشکال داىره اى و‬
‫منحنى به صورت شکسته (چند ضلعى) به نماىش درمى آىند‪ .‬در‬
‫تصوىر زىر بخشى از فاىل قبلى را پس از اجراى عملىات ‪Zoom‬‬
‫پنجره بازشده‪ ،‬واحدهاى طولى ترسىم و نماىش را در بخش‬ ‫مالحظه مى کنىد که کمان نماىش درها را به صورت شکسته نماىش‬
‫در ٔ‬
‫‪ Length‬و واحدهاى زاوىه را در بخش ‪ ،Angle‬تغىىر مى دهىم‪ .‬در‬ ‫داده است‪.‬‬
‫هرىک از بخش ها‪ Type ،‬نوع واحد و ‪ Precision‬تعداد ارقام پس‬
‫از اعشار را در دقت نماىش آن واحد‪ ،‬تنظىم مى کند‪.‬‬

‫براى رفع اىن حالت و بازگرداندن منحنى ها به حالت‬

‫واقعى شان‪ ،‬کافى است فرمان ‪ Regen‬را از منوى ‪ View‬اجرا‬
‫نماىىد‪ .‬به طور عمومى فرمان ‪ Regen‬براى بازسازى نماىش‬
‫صحنه فوق را پس از اجراى‬
‫ٔ‬ ‫ترسىمات در صفحه به کار مى رود‪.‬‬
‫فرمان ‪ Regen‬در تصوىر زىر ببىنىد‪.‬‬
‫پنجره  ‪Type‬‬
‫براى تبدىل واحدهاى ترسىم به سىستم ده دهى از ٔ‬
‫گزىنه ‪ Decimal‬را انتخاب کنىد‪ .‬براى تعىىن واحد‬
‫در ‪ٔ ،Length‬‬
‫گزىنه ‪Decimal‬‬
‫پنجره ‪ Type‬از ‪ٔ ،Angle‬‬‫ٔ‬ ‫اندازه گىرى زاوىه در‬
‫‪ Degrees‬را انتخاب نماىىد‪ .‬همان گونه که پىش از اىن مالحظه‬
‫نموده اىد‪ ،‬جهت مثبت براى تعىىن زواىا در اتوکد‪ ،‬جهت مثلثاتى‬
‫است؛ اما چنان چه بخواهىد آن را در خالف جهت مثلثاتى تنظىم‬
‫گزىنه ‪( Clockwise‬جهت حرکت عقربه هاى ساعت)‬ ‫کنىد مى توانىد ٔ‬
‫را در اىن پنجره فعال نماىىد‪.‬‬
‫‪28‬‬
 ‫‪٢‬ــ‪٢‬ــ استخراج مشخصات اشکال‬
‫صفحه‬
‫ٔ‬ ‫اتوکد مى تواند مشخصات شکل هاى رسم  شده در‬
‫ترسىم را نماىش دهد‪ .‬اىن مشخصات شامل طول‪ ،‬زاوىه‪ ،‬مختصات‪،‬‬
‫مساحت‪ ،‬محىط‪ ،‬حجم و … است‪ ،‬که بسته به نوع شکل ها‬
‫متفاوت اند‪ .‬مجموعه فرمان هاى کاربردى اىن امکان در بخش‬
‫‪ Inquiry‬از منوى ‪ Tools‬قرار دارد‪.‬‬

‫محاسبه محىط و مساحت‬

‫ٔ‬ ‫‪ :Area‬از اىن فرمان‪ ،‬به  منظور‬
‫محدوده بسته بر روى نقشه‪ ،‬استفاده مى شود‪ .‬براى آزمودن‬
‫ٔ‬ ‫ىک‬
‫گوشه‬
‫ٔ‬ ‫اىن فرمان‪ ،‬ابتدا فرمان ‪ Area‬را به اجرا درآورىد و از ىک‬
‫محدوده موردنظر شروع نماىىد‪ .‬به اىن ترتىب که تمامى گوشه هاى‬
‫ٔ‬
‫نقطه اول برسىد‪.‬‬
‫آن را به صورت متوالى انتخاب کنىد تا دوباره به ٔ‬
‫محدوده ىک اتاق به‬
‫ٔ‬ ‫در تصوىر زىر‪ ،‬ترتىب انتخاب گوشه هاى‬
‫نماىش درآمده است‪.‬‬

‫فاصله دو نقطه‬ ‫ٔ‬ ‫‪ :Distance‬اىن فرمان به منظور نماىش‬

‫صفحه‬
‫ٔ‬ ‫به کار مى رود‪ .‬هنگام اجراى اىن فرمان دو نقطه را در‬
‫ شده موجود انتخاب مى نماىىم‪ .‬مشخصات‬ ‫ترسىم و از اشکال رسم ٔ‬
‫به دست آمده‪ ،‬هم در کنار نشانگر ماوس ظاهر مى شود (چنان چه ابزار‬
‫‪ Dynamic‬فعال باشد)‪ ،‬و هم در خط فرمان به نماىش درمى آىد‪.‬‬
‫اىن مشخصات شامل ‪ 6‬عدد است‪ ،‬که در آن ‪Distance‬‬
‫زاوىه خط ارتباطى دو‬ ‫فاصله مستقىم دو نقطه‪ٔ Angle in XY plane ،‬‬
‫ٔ‬
‫سپس ‪ Enter‬را بزنىد تا نتىجه بر روى صفحه در کنار ماوس‬
‫زاوىه خط ارتباطى‬ ‫صفحه ‪ٔ Angle from XY Plane ،XY‬‬ ‫ٔ‬ ‫نقطه در‬
‫ىا در خط فرمان ظاهر شود‪.‬‬
‫فاصله افقى دو‬
‫ٔ‬ ‫صفحه ‪Delta X ،XY‬‬
‫ٔ‬ ‫دو خط در جهت عمود بر‬
‫فاصله ارتفاعى‬
‫ٔ‬ ‫فاصله عرضى دو نقطه و ‪Delta Z‬‬
‫ٔ‬ ‫نقطه‪Delta Y ،‬‬
‫دو نقطه محسوب مى شوند‪ .‬چنان چه خواستىد مشخصات استخراج‬
‫شده را با دقت مطالعه نماىىد کلىد ‪ F2‬را مى زنىد تا آخرىن فرمان هاى‬
‫پنجره بزرگ نماىش داده شوند‪ .‬در‬ ‫ٔ‬ ‫اجرا   شده در خط فرمان با ىک‬
‫اىن پنجره خروجى هاى به  دست   آمده از فرمان هاى ‪ Inquiry‬به خوبى‬
‫   شده خط فرمان‬ ‫پنجره باز ٔ‬
‫قابل مالحظه و مرور هستند‪ .‬در تصوىر زىر ٔ‬
‫را به همراه نتاىج فرمان ‪ Distance‬مشاهده مى کنىد‪.‬‬

‫‪29‬‬
 ‫عدد ‪ Area‬مساحت و عدد ‪ Perimeter‬محىط را نشان ‪٣‬ــ‪٢‬ــ هاشورزدن‬
‫ىکى از امکانات کاربردى اتوکد قراردادن الگوى هاشور در‬ ‫حوزه درون ىک داىره‬ ‫مى دهد‪ .‬در شراىطى که محدوده اى مانند‬
‫ٔ‬
‫ىک محىط بسته از نقشه هاى ترسىمى است‪ .‬براى استفاده از هاشور‪،‬‬ ‫داراى گوشه هاى مشخص نباشد پس از اجراى فرمان ‪،Area‬‬
‫ابتدا داىره اى به شعاع ‪ 50‬واحد رسم کنىد‪ .‬سپس با استفاده از فرمان‬ ‫کلمه ‪ )Object‬را تاىپ و سپس آن شکل را انتخاب‬ ‫حرف ‪( O‬اول ٔ‬
‫فاصله ‪ 20‬واحد و به تعداد ‪ 4‬عدد به بىرون‬
‫ٔ‬ ‫وىراىشى ‪ Offset‬آن را به‬ ‫مى کنىم تا مساحت و محىط آن تعىىن شود‪ .‬توجه کنىد که بخش‬
‫کپى موازى نماىىد تا شکل زىر اىجاد شود‪.‬‬ ‫‪ Object‬از فرمان ‪ Area‬فقط بر روى شکل هاى پىوسته و بسته کار‬
‫مى کند‪ ،‬مانند داىره‪ ،‬بىضى‪ ،‬مستطىل‪ ،‬چند ضلعى منتظم و چند خطى‬
‫که ابتدا و انتهاى آن به هم رسىده باشد‪.‬‬
‫فرمان ‪ ،Region / Mass Properties‬به منظور به دست آوردن‬
‫مشخصات احجام سه بعدى‪ ،‬در اتوکد به کار مى رود‪ ،‬که از توضىح‬
‫بىش تر آن در اىن جا اجتناب مى شود‪.‬‬
‫‪ :List‬اىن فرمان آمارى کلى از تمامى مشخصات شکل‪،‬‬
‫زاوىه قرارگىرى و … به‬
‫ٔ‬ ‫هم چون مختصات‪ ،‬مساحت‪ ،‬محىط‪،‬‬
‫کاربر مى دهد‪ .‬برخى مشخصات خاص مربوط به نوع شکل ها نىز‬
‫دکمه‬
‫فرمان ‪ Hatch‬را از منوى ‪Draw‬اجرا کنىد و ىا از ٔ‬ ‫در نتاىج اىن فرمان ظاهر مى شود (مثال ً براى داىره‪ ،‬مرکز و شعاع‬
‫  شده هاشور‪ ،‬در بخش سمت‬ ‫پنجره باز ٔ‬
‫ٔ‬ ‫استفاده نماىىد‪ .‬در‬
‫نقطه گوشه هاى آن و …)‪.‬‬ ‫آن‪ ،‬براى مستطىل‪ ،‬مختصات چهار ٔ‬
‫چپ‪ ،‬الگوى هاشور را انتخاب مى کنىم و تنظىمات مربوط به اندازه‬
‫پس از اجراى فرمان ‪ ،List‬کافى است شکل مورد نظر انتخاب‬
‫محدوده‬
‫ٔ‬ ‫زاوىه آن را تعىىن مى نماىىم‪ .‬در بخش سمت راست‬ ‫و ٔ‬ ‫گردد و ‪ Enter‬زده شود‪ .‬نمونه اى از نتاىج فرمان ‪ List‬در تصوىر‬
‫قرارگىرى هاشور و تنظىمات مربوط به نوع انتخاب محدوده را‬
‫زىر به نماىش درآمده است‪.‬‬
‫تعىىن مى کنىم‪.‬‬

‫نقطه مشخص‬‫‪ :ID Point‬اىن فرمان تنها مختصات ىک ٔ‬

‫صفحه ترسىم به نماىش مى گذارد و براى اجراى آن باىد‬
‫ٔ‬ ‫را در‬
‫نقطه مورد نظر کلىک نماىىد‪.‬‬
‫برروى ٔ‬

‫‪30‬‬
 ‫‪ Preview‬استفاده کنىد‪.‬‬ ‫پنجره ‪Hatch Pattern‬‬
‫بر روى کادر ‪ Swatch‬کلىک کنىد تا ٔ‬
‫زبانه ‪ Other Predefined‬اغلب الگوهاى‬ ‫‪ Palette‬باز شود‪ .‬در ٔ‬
‫کاربردى هاشور را مشاهده مى کنىد‪ .‬هرچند در زبانه هاى دىگر نىز‬
‫برخى از اىن الگوها وجود دارند‪ .‬از اىن مجموعه‪ ،‬الگوى ‪BRICK‬‬
‫پنجره اصلى هاشور‬
‫ٔ‬ ‫دکمه ‪ OK‬را بزنىد تا به‬
‫ىا آجر را انتخاب کنىد و ٔ‬
‫بازگردىد‪.‬‬

‫شىوه هاشور زدن اتوکد براى فضاهاى‬‫مشاهده مى کنىد که ٔ‬

‫بسته تو در تو به صورت ىک در مىان به داخل است‪ .‬براى بازگشت به‬ ‫ٔ‬
‫دکمه ‪Enter‬‬
‫دکمه ‪ Esc‬استفاده نماىىد‪ .‬چنان چه ٔ‬ ‫پنجره هاشور از ٔ‬
‫ٔ‬
‫در اىن جا زده شود به معناى تأىىد و خروج از فرمان هاشور است‪.‬‬
‫اکنون براى تغىىر دىگر تنظىمات مربوط به هاشور مى توانىد از‬
‫‪ Angle‬و ‪ Scale‬استفاده کنىد‪ ،‬که به ترتىب براى تغىىر ٔ‬
‫زاوىه الگوى‬ ‫را کلىک کنىد تا‬ ‫دکمه ‪Add: Pick points‬‬ ‫اکنون ٔ‬
‫اندازه هاشور به کار مى روند‪ .‬پس از تغىىر‬ ‫هاشور و تغىىر مقىاس ىا‬ ‫پنجره هاشور موقتاً ناپدىد‬
‫ٔ‬ ‫محدوده هاشور را تعىىن نماىىد‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫بتوانىد‬
‫ٔ‬
‫زاوىه و مقىاس‪ ،‬مى توانىد مجدد ًا پىش نماىش هاشور تغىىرکرده را‬ ‫داىره چهارم و پنجم‬
‫مى شود‪ .‬نشانگر ماوس را در حدفاصل بىن ٔ‬
‫دکمه‬
‫پنجره اصلى باز گردىد‪ .‬با کلىک بر روى ٔ‬ ‫ببىنىد و به‬ ‫قرار دهىد و کلىک کنىد‪.‬‬
‫ٔ‬
‫قسمت تنظىمات تکمىلى هاشور باز مى شود‪.‬‬

‫پنجره اصلى هاشور‬

‫ٔ‬ ‫دکمه ‪ Enter‬بار دىگر به‬
‫ٔ‬ ‫با زدن‬
‫محدوده‬
‫ٔ‬ ‫برمى گردىد‪ .‬درواقع مکانى که کلىک کردىد نقطه اى در درون‬
‫دکمه‬
‫مشاهده پىش  نماىش هاشور از ٔ‬
‫ٔ‬ ‫بسته هاشور بود‪ .‬اکنون براى‬
‫ٔ‬

‫‪31‬‬
‫نوار کشوىى‪ Shade Tint‬تعىىن مى کند که رنگ انتخاب    شده‬ ‫شىوه‬
‫در بخش ‪ Island detection‬مى توانىد تعىىن کنىد که ٔ‬
‫به کدام رنگ سفىد ىا سىاه ختم خواهد شد‪ .‬در بخش ‪Orientation‬‬ ‫هاشور  زدن محدوده هاى تودرتو چگونه باشد‪ .‬تصوىر زىر‪ ،‬سه‬
‫کلىه ‪9‬‬
‫گزىنه ‪ Centered‬تعىىن مى نماىد که ٔ‬‫دو گزىنه موجود است‪ٔ .‬‬ ‫حالت مشخص شده را‪ ،‬با استفاده از شکل اىن شىوه ها‪ ،‬به خوبى‬
‫شىوه فوق به صورت متقارن و مرکزگرا اجرا شوند و چنان چه اىن‬
‫ٔ‬ ‫به نماىش گذاشته است‪.‬‬
‫گزىنه خاموش شود تماىل آن ها به ىک سو اتفاق خواهد افتاد‪ٔ .‬‬
‫گزىنه‬
‫زاوىه حرکت از ىک رنگ به رنگ دىگر را تعىىن مى کند‪.‬‬
‫‪ٔ Angle‬‬

‫حال‪ ،‬تنظىمات مورد نظرتان را انجام دهىد و فرمان را با‬

‫دکمه ‪ OK‬به پاىان برسانىد تا هاشور تعىىن شده بر روى شکل‬
‫زدن ٔ‬
‫باقى بماند‪.‬‬

‫‪٤‬ــ‪٢‬ــ رنگ آمىزى‬
‫فرمان تکمىلى هاشور فرمانى است که‪ ،‬به جاى استفاده از‬
‫الگوهاى هاشور‪ ،‬قالب هاى رنگى را به کار مى گىرد‪ .‬براى اجراى‬
‫با تغىىر اىن دو گزىنه‪ ،‬تغىىرات نماىش را در ‪ 9‬مربع فوقانى خواهىد‬
‫دکمه  استفاده‬
‫اىن فرمان از منوى ‪ Draw‬فرمان ‪ Gradient‬و ىا ٔ‬
‫دىد‪ .‬تصوىر باال‪ ،‬حالت دو رنگ را نشان مى دهد که تنها تفاوت آن‬
‫پنجره باز شده امکان انتخاب دو حالت «تک رنگ»‬ ‫ٔ‬ ‫نماىىد‪ .‬در‬
‫با حالت قبل انتخاب دو رنگ به جاى ىک رنگ است‪.‬‬
‫(‪ )One color‬و «دو رنگ» (‪ )Two color‬وجود دارد‪ .‬در حالت‬
‫نحوه انتخاب محدوده هاى‬
‫ساىر قسمت هاى اىن پنجره و ٔ‬ ‫اول رنگ تعىىن شده‪ ،‬با شىوه اى که از ‪ 9‬مربع زىرىن آن انتخاب‬
‫مشاهده پىش نماىش آن کامال ً همانند فرمان ‪Hatch‬‬
‫ٔ‬ ‫رنگ آمىزى و‬
‫مى کنىد‪ ،‬به رنگ سفىد و ىا مشکى خاتمه مى ىابد و در حالت دوم‬
‫است‪ ،‬که به اىن جهت از توضىح بىش تر آن صرف نظر مى شود‪.‬‬
‫اىن تغىىر رنگ از رنگ اول به رنگ دوم اتفاق مى افتد‪ .‬حالت‬
‫تک رنگ اىن پنجره را در زىر مالحظه مى کنىد‪.‬‬
‫‪٥‬ــ‪٢‬ــ نشانه گذارى با نقطه‬
‫ىکى از مجموعه فرمان هاى منوى ‪ Draw‬نشانه گذارى با‬
‫استفاده از نقطه (‪ )Point‬است‪ .‬اىن مجموعه شامل ‪ 4‬فرمان است‪،‬‬
‫که دو فرمان اول تنها براى ترسىم نقطه توسط کاربر اتوکد به کار‬
‫مى رود و از فرمان هاى بعدى براى نشانه گذارى منظم بر روى ساىر‬
‫شکل ها استفاده مى شود‪.‬‬

‫‪32‬‬
 ‫صفحه ترسىم‬
‫ٔ‬ ‫فرمان ‪ Single Point‬تنها ىک نقطه بر روى‬
‫قرار مى دهد و با استفاده از فرمان ‪ Multiple Point‬مى توان به‬
‫تعداد مورد نىاز نقطه در صفحه اىجاد نمود‪.‬‬
‫اکنون‪ ،‬مجدد ًا خطى به طول ‪ 140‬رسم کنىد و فرمان‬ ‫براى خروج از فرمان اخىر الزم است از کلىد‬
‫مجموعه ‪ Point‬را اجرا نماىىد‪ .‬اىن فرمان همانند فرمان‬
‫ٔ‬ ‫‪ Measure‬از‬ ‫کلىه‬
‫‪ Esc‬استفاده نماىىد‪ .‬مالحظه مى کنىد که ٔ‬
‫‪ Divide‬عمل مى کند‪ ،‬با اىن تفاوت که به جاى تعداد قطعات تقسىم‪،‬‬ ‫نقطه هاى رسم   شده بسىار رىزند و کنترل نماىش‬
‫فاصله تقسىمات در آن تعىىن مى شود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬پس از انتخاب خط‪،‬‬ ‫ٔ‬ ‫آن ها مشکل است‪ .‬لذا مى توان شکل نماىش‬
‫عدد ‪ 30‬را وارد کنىد و ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬مشاهده مى نماىىد که خط‬ ‫نقطه    ها را در اتوکد تغىىر داد‪ .‬به اىن منظور از‬
‫قطعه ‪ 30‬واحدى تقسىم مى شود و قطعه اى ‪ 20‬واحدى‬ ‫فوق به ‪ٔ 4‬‬ ‫منوى ‪ Format‬فرمان … ‪ Point Style‬را‬
‫نىز در انتهاى آن باقى مى ماند‪.‬‬ ‫اجرا نماىىد‪.‬‬
‫پنجره باز شده‪ ،‬ضمن انتخاب شکل نقطه ها‪ ،‬در ‪Point‬‬ ‫ٔ‬ ‫در‬
‫گزىنه موجود‪،‬‬
‫اندازه نماىش عالئم نقطه ها را وارد مى کنىم‪ .‬دو ٔ‬
‫ٔ‬ ‫‪Size‬‬
‫اندازه مذکور‪ ،‬به شرح زىر است‪:‬‬
‫ٔ‬ ‫به منظور تعىىن چگونگى اعمال‬
‫صفحه نماىش‬
‫ٔ‬ ‫اندازه مطابق با بزرگ نماىى‬
‫ٔ‬ ‫تنظىم‬
‫«گىره شکل ها» ىا ‪ ،OSNAP‬که در فصل سوم‬ ‫ٔ‬ ‫در ابزار‬ ‫‪Set Size Relative to Screen‬‬
‫توضىح داده شد‪ ،‬گزىنه اى با نام ‪ Node‬وجود دارد‪ ،‬که اگر فعال‬ ‫اندازه مطابق با واحدهاى حقىقى صفحه‬ ‫تنظىم‬
‫ٔ‬
‫شود‪ ،‬هنگام ترسىم مى توانىد با استفاده از مکان قرارگىرى نقطه ها‪،‬‬ ‫‪Set Size in Absolute Units‬‬
‫آن ها را انتخاب کنىد ىا در واقع نشانگر ماوس مى تواند به آن ها‬
‫گىر کند‪.‬‬

‫اکنون‪ ،‬ابتدا ىک فاىل جدىد اىجاد کنىد (براى اىجاد فاىل‬

‫جدىد فرمان ‪ New‬را از منوى ‪ File‬به کار ببرىد) و سپس خطى به‬
‫اندازه ‪ 140‬واحد ترسىم نماىىد‪ .‬فرمان ‪ Divide‬از اىن مجموعه‬ ‫ٔ‬
‫صفحه بعد را ترسىم نماىىد‪( .‬راهنماىى‪:‬‬
‫ٔ‬ ‫تمرىن ‪ :١‬شکل‬ ‫به منظور تقسىم ىک شکل به قطعات مساوى به کار مى رود‪ .‬آن را اجرا‬
‫ابتدا دو خط مساوى و عمود بر هم از ىک نقطه رسم و آن ها را‬ ‫کنىد و بر روى خط ترسىم شده کلىک نماىىد‪ .‬حال عدد ‪ 9‬را تاىپ‬
‫به ‪ 6‬قسمت مساوى تقسىم کنىد‪ .‬سپس تقسىمات را مانند شکل‬ ‫کنىد و ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬خط فوق الذکر‪ ،‬با استفاده از نشانه گذارى‬
‫به ىکدىگر وصل نماىىد و در انتها با فرمان ‪ Hatch‬درون آن را‬ ‫نقطه‪ ،‬به ‪ 9‬بخش مساوى تقسىم مى شود‪.‬چنان چه الزم است شکل‬
‫ىک درمىان پرکنىد‪ .‬در آخرىن مرحله شکل اىجاد شده را با فرمان‬ ‫نقطه ها راتغىىر دهىد‪.‬‬
‫‪33‬‬
‫پس از بازکردن پنجره‪ ،‬کادر اصلى تنظىمات فرمان‬ ‫‪ Mirror‬قرىنه سازى نماىىد‪).‬‬
‫پنجره‬
‫ٔ‬ ‫محدوده‬
‫ٔ‬ ‫‪ Multiline Text‬در باالى صفحه ظاهر مى شود‪.‬‬
‫تعىىن شده نىز به صورت ىک مستطىل با عرض مدرج به نماىش‬
‫درمى آىد‪.‬‬

‫‪٦‬ــ‪٢‬ــ نگارش متن در اتوکد‬

‫نگارش متن ىکى از الزامات نقشه هاى ترسىمى در اتوکد‬
‫است که در موارد متعددى‪ ،‬چون عنوان نقشه ها‪ ،‬فهرست فضاها‪،‬‬
‫محدوده‬
‫ٔ‬ ‫اندازه‬
‫ٔ‬ ‫مى توانىد در حىن اجراى فرمان فوق‪،‬‬ ‫توضىحات تکمىلى نقشه و … کاربرد دارد‪ .‬لذا اغلب در پاىان‬
‫نگارش را‪ ،‬هم از نظر عرضى‪ ،‬و هم از نظر ارتفاعى تغىىر دهىد‪.‬‬ ‫ترسىم نقشه ها‪ ،‬با استفاده از فرمان هاى متن نوىسى اتوکد‪ ،‬نوشتار‬
‫ببرىد و با‬ ‫ىا‬ ‫به اىن منظور ماوس را بر روى عالمت‬ ‫مورد نىاز درون آن ها قرار مى گىرد‪ .‬فرمان هاى مذکور در بخش‬
‫اندازه مذکور را تنظىم نماىىد‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫کلىک و حرکت‪،‬‬ ‫‪ Text‬از منوى ‪ Draw‬قرار دارند‪.‬‬
‫پنجره ِ‬
‫اصلى باز‬ ‫ٔ‬ ‫پىش از شروع به نگارش متن‪ ،‬ابتدا در‬
‫اندازه (‪ )Size‬آن انتخاب مى شود‪ .‬توجه‬‫ٔ‬ ‫شده‪ ،‬فونت (‪ )Font‬و‬
‫نماىىد که براى تعىىن اندازه‪ ،‬مقدار عددى آن را باىد تاىپ کنىد‪.‬‬
‫هم چنىن مى توانىد حالت نوشتن متن را به صورت توپر (‪ ،)Bold‬کج‬
‫(‪ ،)Italic‬زىرخط دار (‪ )Underline‬و باال خط دار (‪)Overline‬‬
‫تنظىم کنىد‪.‬‬
‫‪ :Multiline Text‬در اىن روش پس از اجراى فرمان‪،‬‬
‫نشانگر ماوس را به مکانى‪ ،‬که الزم است متن در آن جا نوشته شود‪،‬‬
‫مى برىم و با کلىک و حرکت آن پنجره اى باز مى کنىم‪ .‬اىن پنجره‬
‫محدوده اى است که متن مورد نظر در آن جاى مى گىرد و چنان چه‬
‫اندازه متن نوشته شده بىش از ابعاد اىن پنجره باشد عرض پنجره‬ ‫ٔ‬
‫محفوظ مى ماند و تنها به ارتفاع آن افزوده مى شود‪ .‬توجه کنىد که اىن‬
‫توجه کنىد که اتوکد از دو مجموعه فونت استفاده مى کند‪:‬‬
‫صفحه ترسىم دىده نمى شود‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫پنجره تنها ىک محدوده بوده و در‬
‫شاخه ‪Font‬‬
‫ٔ‬ ‫وىژه اتوکد‪ ،‬که در مسىر نصب اتوکد‬
‫اول فونت هاى ٔ‬
‫همه اىن فاىل ها ‪ shx‬است‪ .‬دوم فونت هاى‬
‫قرار دارند و پسوند ٔ‬
‫شاخه ‪ Font‬از مسىر نصب وىندوز قرار‬
‫ٔ‬ ‫عمومى وىندوز که در‬
‫دارند‪ .‬بنابراىن‪ ،‬فهرستى که از فونت ها در اىن پنجره مشاهده‬
‫مى کنىد مجموعه اى از هر دوى اىن فونت هاست‪ .‬براى تفکىک اىن‬
‫‪34‬‬
‫پنجره اصلى فرمان ‪Multiline Text‬‬
‫ٔ‬ ‫هم چنىن مى توانىد در‬ ‫دو گروه فونت‪ ،‬اتوکد دو نوع عالمت در کنار آن ها نماىش مى دهد‪،‬‬
‫زاوىه متن اصلى نسبت به محور عمودى (‪،)Oblique Angle‬‬ ‫ٔ‬ ‫نشانه براى گروه اول ىعنى فونت هاى اختصاصى‪ ،‬و ٔ‬
‫نشانه‬ ‫که ٔ‬
‫فاصله افقى بىن کاراکترهاى متن (‪ )Tracking‬و نسبت عرض به‬
‫ٔ‬ ‫براى گروه دوم ىعنى فونت هاى عمومى به کار مى رود‪.‬‬
‫ارتفاع کاراکترها (‪ )Width Factor‬را تعىىن نماىىد‪.‬‬ ‫رنگ متن را نىز از بخش ‪ Color‬تنظىم مى کنىم؛ هرچند‬
‫الىه اصلى اش تبعىت کند‪ ،‬ىعنى‬
‫توصىه مى شود که رنگ متن از رنگ ٔ‬
‫درباره الىه هاى اتوکد در فصل هاى‬
‫ٔ‬ ‫گزىنه ‪ ByLayer‬فعال باشد‪.‬‬
‫ٔ‬
‫آتى توضىح داده خواهد شد‪.‬‬

‫همه تنظىمات فوق‪ ،‬پىش از‬

‫ىادآورى مى شود‪ ،‬بهتر است ٔ‬
‫شروع به تاىپ متن‪ ،‬اجرا شود‪ .‬اما چنان چه ابتدا متن تاىپ شد‬
‫و الزم بود پس از آن‪ ،‬بعضى از اىن تنظىمات بر روى متن تغىىر‬
‫نماىد‪ ،‬کافى است ابتدا با کلىک و حرکت ماوس روى آن بخش‬
‫در ردىف دوم از امکانات اىن پنجره‪ ،‬مى توانىد نوع چىدمان‬
‫از متن مورد نظر‪ ،‬آن را انتخاب کنىد و سپس اىن امکانات را‬
‫متن هاى چند خطى را به ىکى از حالت هاى چپ چىن (‪،)Left‬‬
‫تنظىم نماىىد‪.‬‬
‫وسط چىن (‪ ،)Center‬راست چىن (‪ ،)Right‬هم تراز (‪ )Justify‬ىا‬
‫فاصله‬
‫ٔ‬ ‫توزىع در عرض خط (‪ )Distribute‬تغىىر دهىد‪ .‬هم چنىن‬
‫ارتفاعى خطوط را از طرىق ‪ Line Spacing‬تنظىم کنىد‪.‬‬

‫دکمه ‪ OK‬از‬
‫در پاىان براى تأىىد و خروج از فرمان بر روى ٔ‬
‫پنجره اصلى ‪ Multiline Text‬کلىک مى کنىم‪ .‬هر زمان الزم بود‬ ‫ٔ‬ ‫براى استفاده از برخى عالمت ها (‪ )Symbol‬در متن از‬
‫صفحه ترسىم صورت گىرد‪،‬‬ ‫ٔ‬ ‫ِ‬
‫تغىىراتى در متن نوشته شده بر روى‬
‫دکمه اى‪ ،‬که عالمت @ بر روى‬
‫پنجره اصلى‬
‫ٔ‬ ‫کافى است بر روى آن دوبار کلىک کنىد تا مجدد ًا‬
‫آن قرار دارد‪ ،‬استفاده مى کنىم و‬
‫‪ Multiline Text‬باز شود و بتوانىد امکانات آن را تغىىر دهىد‪.‬‬
‫چنان چه عالمت مورد نظر را در‬
‫‪ :Single Line Text‬تفاوت اىن فرمان با فرمان‬
‫عالئم موجود در آن نداشتىم از‬
‫کلىه تنظىمات مربوط به فونت‪،‬‬
‫‪ Multiline Text‬آن است که باىد ابتدا ٔ‬ ‫گزىنه‪ Other ...‬استفاده مى کنىم و‬‫ٔ‬
‫«شىوه متن» (‪ )Text Style‬ذخىره‬
‫ٔ‬ ‫اندازه‪ ،‬حالت و… را در قالب ىک‬
‫پنجره باز شده عالمت مذکور را‬‫ٔ‬ ‫از‬
‫نمود و آن گاه با استفاده از آن شىوه در فرمان ‪،Single Line Text‬‬
‫از فونت مشخص آن برمى گزىنىم و‬
‫متن مورد نظر را به نگارش درآورد‪ .‬براى دسترسى به شىوه هاى متن‬
‫پنجره متن فرا   مى خوانىم‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫به‬
‫از منوى ‪ Format‬فرمان ‪ Text Style‬را اجرا مى کنىم‪.‬‬

‫‪35‬‬
 ‫بخش هاى قابل تنظىم عبارت اند از‪:‬‬
‫‪ :Font‬فونت‬
‫‪ :Font Style‬حالت هاى متن (توپر‪ ،‬توپر کج‪ ،‬کج‪،‬‬
‫معمولى)‬
‫‪ :Height‬ارتفاع متن (که چنان چه صفر قرار داده شود‬
‫هنگام اجراى فرمان ‪ Single Line Text‬از کاربر پرسىده خواهد‬
‫شد‪).‬‬
‫‪ :Upside down‬حالت معکوس ىا وارونه نوشته  شدن متن‬
‫شىوه‬
‫ٔ‬ ‫پنجره باز  شده تنها ىک‬
‫ٔ‬ ‫مالحظه مى شود که در‬
‫)‬ ‫(مانند‬
‫متن با نام ‪ Standard‬قرار دارد؛ هرچند ممکن است در برخى‬
‫‪ :Backwards‬حالت تغىىر جهت متن که از راست به چپ‬
‫نگارش هاى اتوکد شىوه هاى دىگرى نىز به جز ‪ Standard‬وجود‬
‫)‬ ‫است (مانند‬
‫شىوه متن‪ Standard ،‬را تغىىر‬
‫داشته باشد‪ .‬بهتر است براى تنظىم ٔ‬
‫‪ :Vertical‬حالت عمودى ىا از باال به پاىىن نوشتن متن‬
‫ندهىد زىرا چنان چه در آىنده بخواهىد اجزائى ازاىن فاىل را به فاىل‬
‫(مانند )‬
‫ىا کامپىوترى دىگر انتقال دهىد ممکن است تغىىراتى که اعمال‬
‫‪ :Width Factor‬نسبت عرض به ارتفاع حروف‬
‫شىوه ‪ Standard‬در مقصد‪،‬‬ ‫نموده اىد‪ ،‬به دلىل هماهنگ نبودن با ٔ‬
‫زاوىه کاراکترهاى متن نسبت به‬ ‫ٔ‬ ‫‪:Oblique Angle‬‬
‫به حال اولىه باز گردد‪.‬‬
‫محور عمودى‬
‫شىوه جدىد‪ ،‬براى‬
‫همه تنظىمات مربوط به ٔ‬ ‫پس از اجراى ٔ‬
‫دکمه ‪Set Current‬‬‫فعال سازى آن در فرمان ‪ٔ Single Line Text‬‬
‫شىوه جدىد‪،‬‬
‫را در همىن پنجره کلىک مى کنىم تا در باالى پنجره‪ ،‬نام ٔ‬
‫در مقابل عبارت‪ ،Current text style :‬به نماىش درآىد‪ .‬در انتها‬
‫پنجره ‪ Text Style‬خارج مى شوىم‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫دکمه ‪ Apply‬را مى زنىم و از‬
‫ٔ‬

‫پنجره حاضر و اجراى تنظىمات‬‫ٔ‬ ‫بنابراىن‪ ،‬براى استفاده از‬

‫شىوه جدىد و با نام دل خواه (مثال ً‬
‫دکمه ‪ ... New‬ىک ٔ‬ ‫متن‪ ،‬با ٔ‬
‫اکنون فرمان ‪ Single Line Text‬را اجرا کنىد‪ .‬اولىن‬ ‫‪ )Style 1‬بسازىد‪.‬‬
‫درخواست اتوکد از کاربر تعىىن مکان شروع تاىپ است که با‬
‫عبارت ‪ Specify start point of text‬پرسىده مى شود‪ .‬در‬
‫نقطه اى از صفحه کلىک کنىد ىا آن که مختصات دقىق محل متن‬
‫را وارد نماىىد‪ .‬اکنون چنان چه ارتفاع متن را در ‪Text Style‬‬
‫صفر داده باشىد در اىن جا مقدار آن از طرىق عبارت ‪Specify‬‬
‫‪ height‬پرسىده مى شود‪ .‬در اىن صورت‪ ،‬ىا براى آن عددى وارد‬
‫‪36‬‬
‫بسته فاىل هاى کاتب‪ ،‬که آن را مى توانىد از دفاتر فنى و‬ ‫ٔ‬ ‫فاصله‬
‫ٔ‬ ‫نقطه دوم کلىک کنىد تا‬
‫کنىد و ىا با حرکت ماوس بر روى ٔ‬
‫کلىک اول و دوم به عنوان ارتفاع متن در نظر گرفته شود‪ .‬در اىن نقشه کشى تهىه نماىىد و ىا از طرىق نشانى اىنترنتى زىر دانلود نماىىد‪،‬‬
‫زاوىه قرارگىرى متن بر روى صفحه با عبارت ‪ Specify‬شامل دو سرى فاىل است؛ اول فاىل ‪ ،Kateb.lsp‬که ٔ‬
‫برنامه اصلى‬ ‫مرحله ٔ‬
‫‪ rotation angle of text‬پرسىده مى شود‪ .‬براى نوشتن متن در آن است و دوم مجموعه فاىل هاى فونت فارسى‪ ،‬که از نوع ‪ shx‬ىا‬
‫راستاى مستقىم‪ ،‬عدد صفر را براى اىن زاوىه به اتوکد مى دهىم‪ .‬اختصاصى اتوکد هستند‪.‬‬
‫آماده نوشتن متن است‪ .‬در اىن روش هىچ محدوده اى ‪http://www. pooyesh. com/palapal/pcprog/farsi ca.zip‬‬ ‫اکنون اتوکد ٔ‬
‫برنامه‬
‫ٔ‬ ‫براى شروع به کار با متن فارسى براى اولىن بار‪،‬‬ ‫براى متن در نظر گرفته نمى شود و کاربر به راحتى مى تواند هر‬
‫شاخه ‪ Font‬از مسىر نصب‬ ‫متنى و با هر اندازه اى را تاىپ کند‪ .‬هم چنىن مى توانىد متن را در اتوکد را ببندىد‪ .‬فونت هاى فارسى را به ٔ‬
‫چند خط وارد کنىد‪ .‬ىعنى در انتهاى هر خط ‪ Enter‬را بزنىد تا به اتوکد کپى کنىد‪ .‬مثال ًممکن است اىن مسىر به صورت زىر باشد‪:‬‬
‫ابتداى خط بعدى برود‪ .‬در انتها براى پاىان ىافتن فرمان باىد دوبار      ‪  C:\Program Files\AutoCAD 2008 \ Fonts‬‬
‫شاخه ‪ Support‬از مسىر‬ ‫ٔ‬ ‫سپس فاىل ‪ Kateb.lsp‬را به‬ ‫‪ Enter‬را بزنىد‪.‬‬
‫هر زمان که مجدد ًا فرمان ‪ Single Line Text‬را اجرا کردىد نصب اتوکد کپى کنىد‪ .‬به طور مثال‪ ،‬اىن مسىر مانند زىر است‪ :‬‬
‫‪C:\Program Files\AutoCAD 2008 \ Support‬‬ ‫ادامه آخرىن متن تاىپ کنىد کافى است به‬
‫و خواستىد عبارتى را در ٔ‬
‫راىانه شما مى تواند از امکانات فارسى استفاده‬ ‫ِ‬
‫اکنون اتوکد ٔ‬ ‫جاى تعىىن مکان متن‪ ،‬تنها ىک ‪ Enter‬بزنىد‪ .‬در اىن صورت‪ ،‬دىگر‬
‫برنامه اتوکد را باز کنىد‪ .‬توجه کنىد که مراحل فوق‬
‫زاوىه متن نىاز نىست؛ چرا که اتوکد مقدار آن نماىد‪ .‬بنابراىن‪ٔ ،‬‬
‫به وارد کردن ارتفاع و ٔ‬
‫را فقط ىک بار اجرا کنىد و دفعات آىنده‪ ،‬که از اتوکد استفاده‬ ‫را از آخرىن متن نوشته شده درىافت مى کند‪.‬‬
‫اگر خواستىد متن دىگرى با شىوه اى متفاوت تاىپ کنىد مى کنىد‪ ،‬به کپى مجدد اىن فاىل ها نىاز ندارىد‪.‬‬
‫براى نوشتن متن فارسى از روشى شبىه به روش ‪Single‬‬ ‫پنجره ‪ Text Style‬بروىد و پس از اىجاد شىوه اى‬ ‫ٔ‬ ‫مجدد ًا به‬
‫جدىد‪ ،‬آن را فعال (‪ )Current‬نماىىد و بعد از خروج‪ ،‬دوباره فرمان ‪ Line Text‬استفاده مى کنىم‪ .‬ابتدا فرمان ‪ Text Style‬را اجرا‬
‫شىوه جدىد ىکى از‬
‫شىوه جدىد اىجاد کنىد‪ .‬در اىن ٔ‬ ‫‪ Single Line Text‬را اجرا مى کنىد‪ .‬چنان چه شىوه اى را قبال ً نماىىد و ىک ٔ‬
‫گزىنه ‪Backwards‬‬ ‫پنجره ‪ Text Style‬بروىد و با فونت هاى فارسى مربوط به کاتب را انتخاب و ٔ‬ ‫ٔ‬ ‫اىجاد نموده اىد‪ ،‬تنها کافى است به‬
‫دکمه ‪ Set Current‬را فعال نماىىد و با تأىىد از پنجره خارج شوىد‪.‬‬ ‫کلىک بر روى آن در کادر ‪ Styles‬و زدن ٔ‬
‫آن را فعال نماىىد‪.‬‬
‫براى تصحىح هرکدام از متن هاى نگارش   شده نىز کافى‬
‫آماده وىراىش متن‬
‫است بر روى آن دوبار کلىک کنىد تا اتوکد ٔ‬
‫مذکور شود‪ .‬توجه کنىد که اکثر فرمان هاى وىراىشى (‪،)Modify‬‬
‫که در فصل قبل به آن ها اشاره شد‪ ،‬بر روى متون نگارش   شده نىز‬
‫قابل اجرا هستند‪.‬‬
‫نگارش متن فارسى در اتوکد‪ :‬تاکنون روش هاى‬
‫گوناگونى براى نوشتن متن فارسى در اتوکد ابداع گردىده است‪ .‬اما‬
‫عمومى ترىن شىوه اى که در اکثر دفاتر معمارى و توسط نقشه کشان‬
‫به کار مى  رود با نام «کاتب» شناخته مى شود و در اىن بخش کتاب نىز‬
‫همىن روش توضىح داده شده است‪.‬‬
‫‪37‬‬
‫دکمه ‪ Load‬را بزنىد تا ٔ‬
‫برنامه‬ ‫فاىل ‪ Kateb.lsp‬را انتخاب کنىد و ٔ‬ ‫حال‪ ،‬فرمان‪ Load Application ...‬را از منوى ‪Tools‬‬
‫فارسى اتوکد بارگذارى گردد‪.‬‬ ‫پنجره باز شده از مسىر ‪ Support‬نصب اتوکد‪،‬‬
‫ٔ‬ ‫اجرا نماىىد‪ .‬در‬

‫و در نهاىت‪ ،‬تاىپ فارسى را شروع کنىد‪ .‬چنان چه هنگام نوشتن‬ ‫عبارت ‪ .KATEB.LSP successfully loaded‬در زىر‬
‫متن فارسى مالحظه کردىد که متن اشتباهاً از چپ به راست تاىپ‬ ‫پنجره به نماىش درمى آىد که گوىاى موفقىت برنامه در بارگذارى‬
‫مى شود و ىا حروف فارسى به ىکدىگر نمى چسبند‪ ،‬نگران نباشىد و‬ ‫برنامه کاتب بوده است‪ .‬اکنون از اىن پنجره خارج شوىد و هر زمان‬
‫ٔ‬
‫به تاىپ خود ادامه دهىد‪ .‬در پاىان‪ ،‬وقتى براى خاتمه دادن به تاىپ‬ ‫که نىاز به تاىپ فارسى داشتىد‪ ،‬عبارت ‪ kateb‬را در خط فرمان‬
‫فارسى دوبار‪ Enter‬را زدىد متن از راست به چپ تغىىر مى کند و‬ ‫تاىپ کنىد تا همانند فرمان ‪ Single Line Text‬نگارش متن به اجرا‬
‫کلىه حروف فارسى به ىکدىگر خواهند چسبىد‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫در آىد‪ .‬بر روى صفحه کلىک کنىد و ارتفاع متن را تعىىن نماىىد‬

‫هنگام تاىپ فارسى باىد چراغ ‪ Caps Lock‬بر   روى صفحه کلىد‬ ‫هر زمان‪ ،‬که فاىل جدىدى براى نقشه کشى در اتوکد‬
‫خاموش باشد‪.‬‬ ‫شىوه متن فارسى و بارگذارى‬
‫بازکردىد‪ ،‬الزم است مراحل اىجاد ٔ‬
‫برنامه کاتب را دوباره در آن انجام دهىد‪ .‬هم چنىن توجه نماىىد که‬
‫ٔ‬

‫‪38‬‬
 ‫پرسش و تمرین‬
‫‪ 1‬ــ فرمان ‪ Zoom Realtime‬به طور هم زمان چه فرمان هاىى را مى تواند در محىط اتوکد اجرا نماىد؟‬
‫‪ 2‬ــ فرمان ‪ Zoom Previous‬چه محدودىت هاىى در اجرا دارد؟‬
‫‪ 3‬ــ فرمان هاى ‪ Zoom Extents‬و ‪ Zoom All‬چه تفاوتى با ىکدىگر دارند؟‬
‫‪  ٤‬ــ واحدهاى نماىش و ترسىم را چگونه تغىىر مى دهىم و اىن تغىىرات در چه بخش هاىى از اتوکد به وجود‬
‫مى آىد؟‬
‫‪ ٥‬ــ براى به دست آوردن مساحت و محىط بخشى از نقشه‪ ،‬چگونه عمل مى کنىم؟‬
‫‪ ٦‬ــ تنظىمات ‪ Island detection‬در فرمان هاشور زدن‪ ،‬چه کاربردى دارد؟‬
‫‪ ٧‬ــ تنظىمات فرمان رنگ آمىزى با فرمان هاشور زدن چه تفاوت هاىى دارد؟‬
‫‪  ٨‬ــ دو روش ‪ Divide‬و ‪ ،Measure‬در تقسىم شکل ها به قطعات مساوى‪ ،‬چه تفاوتى با ىکدىگر دارند؟‬
‫‪٩‬ــ چه تفاوت هاىى مىان دو روش متن نوىسى در اتوکد وجود دارد؟‬
‫‪ 1٠‬ــ در روش ‪ Single Line Text‬چگونه مى توان با فونت هاى گوناگون متن نوىسى انجام داد؟‬

‫در روش دوم‪ ،‬ابتدا شکل ىا شکل هاى موردنظر را انتخاب مى کنند‪.‬‬

‫سپس فرمان وىراىش اجرا مى شود و در نتىجه عملىات موردنظر بر‬
‫آن شکل ها اعمال خواهد شد‪ .‬به اىن روش‪ ،‬که در بىش تر فرمان هاى‬
‫شىوه ‪ Noun/Verb‬ىا شىء‪ /‬دستور اطالق‬
‫وىراىشى قابل اجراست‪ٔ ،‬‬
‫مى گردد‪ .‬از آن جا که روش دوم در برخى فرمان ها قابل استفاده نىست‬
‫شىوه اول توضىح داده خواهد شد و در‬
‫در اىن فصل اجراى فرمان ها به ٔ‬
‫مواردى که روش شىء‪ /‬دستور نىز کاربردى است‪ ،‬ذکر مى گردد‪.‬‬
‫روش هاى انتخاب شکل ها‪ :‬در انتخاب شکل ها‪ ،‬جهت‬
‫انجام عملىات وىراىشى‪ ،‬چهار روش کلى وجود دارد که در زىر‬
‫بىان مى گردد‪.‬‬
‫‪1‬ــ انتخاب تکى ىا مجرد (‪ :)Single Selection‬اگر‬
‫کاربر بخواهد ىک ىا چند شکل را به صورت جداگانه انتخاب نماىد‪،‬‬
‫کافى است بر روى هرکدام از شکل ها کلىک نماىد‪.‬‬
‫‪2‬ــ انتخاب پنجرۀ کامل (‪:)Window Selection‬‬
‫براى انتخاب چند شکل در کنار ىکدىگر‪ ،‬مى توان پنجره اى کامل‬
‫پىرامون آن ها باز نمود‪ .‬به اىن ترتىب که براى شروع عملىات‬
‫پنجره کامل را از‬ ‫انتخاب‪ ،‬مى باىد بىرون از شکل ها کلىک کرد و‬
‫ٔ‬
‫چپ به راست باز نمود‪ .‬اىن پنجره‪ ،‬که خطوط آن به صورت پىوسته‬
‫و رنگ داخل آن آبى نماىش داده مى شود‪ ،‬تنها شکل هاىى را انتخاب‬
‫‪39‬‬
‫‪٧‬ــ‪٢‬ــ ویرایش شکل​ها در اتوکد‬
‫همان طور که دىده شد‪ ،‬شکل هاى معمول در اتوکد تنها‬
‫اشکال هندسى ساده اى هستند که روش هاى مشخصى در ترسىم‬
‫دارند‪ .‬چنان چه بخواهىم از اتوکد‪ ،‬به منظور رسم شکل هاى‬
‫پىچىده اى استفاده کنىم الزم است بتوانىم عملىاتى وىراىشى بر‬
‫روى آن ها اجرا کنىم‪ .‬در نتىجه اىن ترسىمات باهم ترکىب مى شوند‬
‫و ساختارهاى جدىد موردنىاز حاصل مى گردد‪ .‬در عملىات‬
‫وىراىشى همىشه الزم است تا بتوان شکل هاى موردنظر را انتخاب‬
‫نمود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬امکانات انتخاب (‪ )Selection‬با عملىات وىراىش‬
‫(‪ )Modify‬ارتباط مستقىم دارند‪ .‬در اىن​جا‪ ،‬ابتدا به جزئىات‬
‫روش هاى انتخاب در اتوکد مى پردازىم‪ .‬سپس فرمان هاى متداول‬
‫وىراىش را معرفى خواهىم کرد‪.‬‬
‫ترکىب اجراى انتخاب شکل ها‪ :‬در اغلب فرمان هاى‬
‫وىراىشى اتوکد‪ ،‬دو روش متداول در ترتىب انتخاب وجود دارد‪.‬‬
‫روش اول به اىن صورت است که کاربر‪ ،‬پس از اجراى اىن فرمان‬
‫وىراىش‪ ،‬شکل ىا شکل هاىى را انتخاب مى کند تا آن عملىات وىراىشى‬
‫همه فرمان هاى‬
‫بر روى آن اعمال شود‪ .‬به اىن روش‪ ،‬که تقرىباً در ٔ‬
‫شىوه ‪ Verb/ Noun‬ىا دستور‪ /‬شىء گوىند‪.‬‬‫وىراىشى قابل اجراست‪ٔ ،‬‬
 ‫مى نماىد که به صورت کامل درون پنجره قرار گرفته باشند‪ .‬تصوىر ‪ 8‬ــ‪٢‬ــ فرمان هاى وىراىش شکل ها‬
‫کلىه فرمان هاى وىراىشى‪ ،‬که در اىن فصل بىان خواهد شد‪،‬‬ ‫ٔ‬ ‫پنجره کامل را نشان مى دهد‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫وسىله‬
‫ٔ‬ ‫زىر چگونگى انتخاب به‬
‫از منوى ‪ Modify‬قابل اجرا هستند و نىز مى توان آن ها را از طرىق‬
‫دکمه هاى نوار ابزار ‪ Modify‬که در زىر نماىش داده شده‪ ،‬اجرا‬
‫نمود‪ .‬اىن فرمان ها به شرح زىرند‪:‬‬

‫‪3‬ــ انتخاب پنجرۀ برشى (‪:)Crossing Selection‬‬

‫حذف (‪ :)Erase‬به منظور حذف شکل ها‪ ،‬پس از اجراى‬ ‫پنجره‬ ‫براى انتخاب چندىن شکل مجاور ىکدىگر‪ ،‬مى توان به جاى‬
‫ٔ‬
‫فرمان ‪ ، Erase‬ىک ىا چند شکل موردنظر را در جواب ‪Select‬‬ ‫پنجره برشى استفاده نمود‪ .‬اىن پنجره از راست به چپ‬ ‫کامل از‬
‫ٔ‬
‫دکمه ‪ Enter‬را مى زنىم‪.‬‬
‫‪ Objects‬انتخاب مى کنىم و در انتها ٔ‬ ‫باز مى شود و خطوط آن منقطع و رنگ داخل آن سبز است‪ .‬نوع‬
‫دکمه اىن فرمان به اىن شکل است و به صورت شىء‪ /‬دستور‬ ‫ٔ‬ ‫انتخاب اىن پنجره به اىن ترتىب است که به جز شکل هاى درون پنجره‪،‬‬
‫نىز قابل اجراست‪.‬‬ ‫وسىله پنجره قطع شده اند نىز انتخاب مى شوند‪ .‬در‬ ‫مواردى که به‬
‫ٔ‬
‫صفحه‬
‫ٔ‬ ‫جابه جاىى (‪ :)Move‬اگر الزم باشد مکان شکلى در‬ ‫پنجره برشى نماىش داده شده است‪.‬‬ ‫تصوىر زىر انتخاب توسط‬
‫ٔ‬
‫دکمه‬
‫ترسىم تغىىر کند‪ ،‬از فرمان ‪ Move‬استفاده مى کنىم‪ ،‬ىا ٔ‬
‫به کار گرفته مى شود‪ .‬پس از اجراى فرمان جابه جاىى‪ ،‬شکل ىا‬
‫شکل هاى موردنظر را انتخاب مى کنىم و ‪ Enter‬را مى زنىم‪ .‬سپس‬
‫نقطه مبنا (‪ )Base Point‬تعىىن‬
‫صفحه رسم به عنوان ٔ‬‫ٔ‬ ‫نقطه اى از‬
‫مى شود‪ .‬اىن تعىىن نقطه که در پاسخ سؤال ‪Specify base point‬‬
‫صورت مى گىرد‪ ،‬مى تواند هم مختصات دقىق آن تاىپ شود و هم با‬
‫نقطه مبنا به‬
‫صفحه ترسىم کلىک شود‪ٔ .‬‬ ‫ٔ‬ ‫استفاده از ماوس بر روى‬
‫اىن منظور تعىىن مى شود که با جابه جا شدن آن نقطه‪ ،‬کل شکل هاى‬ ‫‪4‬ــ انتخاب کلى (‪ :)All Selection‬اگر کاربر بخواهد‬
‫انتخاب شده نىز در همان راستا و با همان اندازه جابه جا شوند‪ .‬پس‬ ‫صفحه‬
‫ٔ‬ ‫کلىه شکل هاى موجود در‬ ‫عملىاتى وىراىشى را بر روى ٔ‬
‫نقطه مبنا باىد در پاسخ به درخواست ‪Specify second‬‬ ‫از تعىىن ٔ‬ ‫ترسىم اتوکد انجام دهد‪ ،‬مى تواند آن ها را به صورت کلى انتخاب‬
‫نقطه‬
‫فاصله بىن ٔ‬
‫ٔ‬ ‫نقطه دوم به اتوکد داده شود‪ .‬در واقع‬
‫‪ٔ ، point‬‬ ‫نماىد‪ .‬بدىن منظور الزم است تا هنگام انتخاب‪ ،‬به جاى استفاده‬
‫نقطه دوم مىزان جابه جاىى است که براى شکل هاى انتخاب‬ ‫مبنا و ٔ‬ ‫کلمه ‪ All‬را در خط فرمان تاىپ نماىد و ‪Enter‬‬
‫از نشانگر ماوس‪ٔ ،‬‬
‫نقطه دوم نىز مى توان هم‬
‫شده درنظر گرفته شده است‪ .‬براى تعىىن ٔ‬ ‫را بزند‪ .‬باىد توجه داشت که استفاده از اىن روش انتخاب‪ ،‬تنها‬
‫از ماوس و هم از تاىپ مختصات استفاده نمود و کاربر باىد توجه‬ ‫در حالت ترتىبى دستور‪ /‬شىء امکان پذىر است و چنان چه بخواهىم‬
‫نقطه دوم را مى تواند به صورت نسبى‬ ‫داشته باشد که مختصات ٔ‬ ‫شىوه شىء‪ /‬دستور انتخاب نماىىم باىد از منوى‬
‫همه شکل ها را در ٔ‬ ‫ٔ‬
‫نقطه مبنا)‪ .‬در تصوىر زىر چگونگى‬‫نىز وارد کند (ىعنى نسبت به ٔ‬ ‫‪ Edit‬فرمان ‪ Select All‬را اجرا کنىم‪ ،‬ىا از دکمه هاى کمکى‬
‫جابه جاىى ىک شش ضلعى منتظم به نماىش درآمده است‪.‬‬ ‫‪ Ctrl A‬استفاده نماىىم‪.‬‬

‫‪40‬‬
 ‫نقطه چهارم ← … ← ‪Enter‬‬ ‫تعىىن ٔ‬
‫شىوه شىء‪ /‬دستور اجرا گردد ترتىب‬
‫چنان چه فرمان کپى از ٔ‬
‫به صورت زىر تغىىر مى کند‪:‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫نقطه سوم ←‬
‫نقطه دوم ← تعىىن ٔ‬‫نقطه مبنا ← تعىىن ٔ‬‫مختصات ٔ‬
‫نقطه چهارم ← … ← ‪Enter‬‬ ‫تعىىن ٔ‬
‫تصوىر زىر کپى شدن ىک بىضى را نماىش مى دهد‪.‬‬ ‫بنابراىن‪ ،‬مراحل اجراى فرمان ‪ ، Move‬مختصر ًا به صورت‬
‫زىر است‪:‬‬
‫اجراى فرمان ‪ ← Move‬انتخاب شکل ها ← ‪ Enter‬تعىىن‬
‫نقطه مبنا ← تعىىن مختصات ٔ‬
‫نقطه دوم‬ ‫مختصات ٔ‬
‫چنان  چه فرمان ‪ Move‬به صورت شىء ‪ /‬دستور اجرا شود‬
‫ترتىب اجرا به صورت زىر تغىىر مى کند‪:‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ‪ ← Move‬تعىىن‬
‫تمرىن ‪ :٢‬تصاوىر زىر را از طرىق کپى اىجاد نماىىد‪.‬‬
‫نقطه مبنا ← تعىىن مختصات ٔ‬
‫نقطه دوم‬ ‫مختصات ٔ‬
‫کپى (‪ :)Copy‬کپى کردن شکل ها ىکى از فرمان هاى‬
‫کاربردى و پراستفاده در ترسىمات و نقشه کشى است‪ .‬بسىارى‬
‫از اوقات الزم است تا شکلى پىچىده که رسم گردىده‪ ،‬در نقاط‬
‫دىگرى از نقشه نىز کپى شود تا از رسم مجدد آن خوددارى گردد‪.‬‬
‫به اىن ترتىب‪ ،‬فرمان کپى اتوکد قابلىت تکثىر شکل ها را به تعداد‬
‫نامحدودى در اختىار کاربران قرار مى دهد‪ .‬روش اجراى فرمان‬
‫کپى تقرىباً همانند جابه جاىى (‪ )Move‬است‪ .‬به اىن ترتىب که پس‬
‫دکمه‬
‫از اجراى فرمان ‪ Copy‬از منوى ‪ Modify‬ىا استفاده از ٔ‬
‫نقطه مبناىى براى شروع کار تعىىن‬
‫  ‪ ،‬شکل ها انتخاب مى شوند و ٔ‬
‫نقطه مبنا به‬
‫نقطه دوم در فاصله اى مشخص از ٔ‬ ‫مى گردد‪ .‬سپس ٔ‬
‫اتوکد داده مى شود‪ .‬در نتىجه شکل‪ ،‬ضمن جابه جا شدن‪ ،‬کپى نىز‬
‫مى شود‪ .‬اما تفاوت اىن فرمان با فرمان جابه جاىى در آن است که‬
‫نقطه دوم‪ ،‬اجراى عملىات کپى تمام نمى شود‪ ،‬بلکه‬‫پس از تعىىن ٔ‬
‫مى توان چندىن نقطه تعىىن نمود و به ازاى هر نقطه‪ ،‬ىک رونوشت‬
‫دکمه ‪Enter‬‬
‫از شکل موردنظر تهىه کرد‪ .‬براى اتمام عملىات از ٔ‬
‫استفاده مى شود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬ترتىب اجراى عملىات کپى به صورت‬
‫زىر خواهد بود‪:‬‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫نقطه سوم ←‬‫نقطه دوم ← تعىىن ٔ‬ ‫نقطه مبنا ← تعىىن ٔ‬
‫مختصات ٔ‬
‫‪41‬‬
‫دکمه ‪ Enter‬را مى زنىم ىا آن که‪ ،‬پس‬
‫‪ )Copy‬را تاىپ مى کنىم و ٔ‬
‫گزىنه ‪ Copy‬را انتخاب مى کنىم‪ .‬آن گاه مابقى‬
‫از کلىک راست‪ٔ ،‬‬
‫فرمان را ادامه مى دهىم‪ .‬به اىن ترتىب شکل اولىه و شکل دوران‬
‫صفحه ترسىم باقى مى مانند‪ .‬بنابراىن‪ ،‬مراحل‬
‫ٔ‬ ‫ىافته‪ ،‬هر دو بر روى‬
‫اجراى فرمان دوران به گونه اى که ىک کپى از شکل اولىه تهىه شود‬
‫به صورت زىر خواهد بود‪.‬‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪ ← Enter‬تاىپ‬
‫حرف ‪ C‬و زدن ‪ ← Enter‬تعىىن مختصات مرکز دوران ← تعىىن‬
‫زاوىه دوران‬
‫ٔ‬
‫آراىه سازى ىا کپى منظم (‪ :)Array‬اتوکد امکاناتى را به‬
‫عنوان آراىه سازى در اختىار کاربران قرار داده است که با استفاده‬
‫از آن مى توان شکل ىا اشکالى را در فواصل منظم و به تعداد الزم‬
‫کپى نمود‪ .‬اىن فرمان به دو روش عملىات کپى را اجرا مى کند‪.‬‬
‫‪1‬ــ آراىۀ مستطىلى (‪ :)Rectangular Array‬در اىن‬
‫روش از شکل هاى موردنظر‪ ،‬درفواصل منظم افقى و عمودى و‬
‫با فواصل مشخص‪ ،‬کپى تهىه مى شود‪ .‬در نهاىت‪ ،‬به محصوالت‬
‫افقى اىن فرمان‪ ،‬ردىف (‪ )Row‬و به محصوالت عمودى‪ ،‬ستون‬
‫(‪ )Column‬گفته مى شود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬اطالعات اصلى مورد نىاز‬
‫چهارتاست‪ :‬تعداد ردىف ها‪ ،‬تعداد ستون ها‪ ،‬فاصله ردىف ها نسبت‬
‫فاصله ستون ها نسبت به ىکدىگر‪ .‬در تصوىر زىر ستون ها‪،‬‬
‫ٔ‬ ‫به هم و‬
‫آراىه مستطىلى نماىش داده شده‬
‫ردىف ها و فواصل آن ها در ىک ٔ‬
‫است‪.‬‬
‫مالحظه مى کنىد که با پرداختن به عملىات دوران‪ ،‬شکل‬
‫‪2‬ــ آراىۀ چرخشى (‪ :)Polar Array‬در اىن شىوه‪،‬‬
‫از شکل بر روى ىک مسىر داىره اى کپى مى شود و فواصل منظم‬
‫بىن شکل ها را زاوىه هاىى مشخص مى کنند که هرکدام در آن داىره‬
‫آراىه چرخشى ترکىب عملىات کپى و‬ ‫با مرکز ساخته اند‪ .‬درواقع ٔ‬
‫نقطه مبنا‪ ،‬حرف ‪( C‬ابتداى ٔ‬ ‫و زدن ‪ ،Enter‬پىش از تعىىن ٔ‬
‫َد َوران (‪ :)Rotate‬فرمان ‪ Rotate‬در منوى ‪ Modify‬ىا‬
‫دکمه در نوار ابزار‪ ،‬به منظور اىجاد دوران با زاوىه اى معىن‪،‬‬‫ٔ‬
‫در ىک ىا چند شکل به کار مى رود‪ .‬در چرخاندن ىا دوران دادن‬
‫به شکل‪ ،‬دو اطالعات اصلى مورد نىاز است‪ .‬اول مرکز دوران‬
‫زاوىه دوران‪ .‬بنابراىن‪ ،‬وقتى فرمان ‪ Rotate‬اجرا مى شود‬ ‫و دوم ٔ‬
‫همانند فرمان هاى پىشىن‪ ،‬ابتدا شکل ىا شکل هاى موردنظر را‬
‫دکمه ‪ Enter‬را مى زنىم‪ .‬آن گاه در پاسخ‬
‫انتخاب مى کنىم و سپس ٔ‬
‫به سؤال ‪ ، Specify base point‬نقطه اى را به عنوان مرکز دوران‬
‫تعىىن مى کنىم و در نهاىت در پاسخ به ‪،  Specify rotation angle‬‬
‫زاوىه دوران با واحد درجه و در جهت مثلثاتى (برخالف جهت‬ ‫ٔ‬
‫عقربه هاى ساعت) به اتوکد داده مى شود‪ .‬به منظور مشخص کردن‬
‫زاوىه دوران مى توان هم از نشانگر ماوس استفاده کرد و هم‬
‫مرکز و ٔ‬
‫مختصات و زاوىه را به صورت عددى وارد نمود‪ .‬بنابراىن‪ ،‬اجراى‬
‫مراحل فرمان ‪ Rotate‬به صورت زىر خواهد بود‪:‬‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫مختصات مرکز دوران ← تعىىن ٔ‬
‫زاوىه دوران‬
‫شىوه شىء‪ /‬دستور اجرا گردد‪،‬‬‫چنان چه اىن فرمان نىز به ٔ‬
‫ترتىب اجرا به اىن شکل تغىىر خواهد نمود‪.‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫مختصات مرکز دوران ← تعىىن ٔ‬
‫زاوىه دوران‬
‫تصوىر زیر دوران ىک پنج  ضلعى را حول ىکى از رأس هاى‬
‫آن نشان مى دهد‪.‬‬
‫اول حذف مى شود و شکل دوران ىافته پدىدار مى گردد‪ .‬اما‬
‫مى توان در حىن اجراى فرمان ‪ ،Rotate‬از شکل اصلى ىک کپى‬
‫تهىه نمود‪ .‬به اىن منظور‪ ،‬پس از اجراى فرمان و انتخاب شکل ها‬
‫کلمه‬
‫‪42‬‬
 ‫دکمه ‪ Preview‬را بزنىد‪ .‬به طور موقت ٔ‬
‫آراىه اىجاد   ‬ ‫شده مى توانىد ٔ‬ ‫زاوىه کلى‪،‬‬
‫دوران است‪ .‬در اىن روش الزم است تعداد شکل ها و ٔ‬
‫شده از مستطىل فوق نماىش داده مى شود‪ .‬اگر خواستىد مقادىر آن‬ ‫که از اولىن شکل تا آخرىن شکل بر روى داىره ساخته مى شود و‬
‫دکمه ‪ Modify‬را کلىک‬‫پنجره باز شده‪ٔ ،‬‬
‫ٔ‬ ‫را مجدد ًا تغىىر دهىد از‬ ‫آراىه چرخشى زىر‬
‫نمونه ٔ‬
‫نىز مرکز دوران‪ ،‬به اتوکد داده شود‪ .‬در ٔ‬
‫آراىه موردنظر قابل قبول است مستقىماً ٔ‬
‫دکمه‬ ‫مى کنىد و چنان چه ٔ‬ ‫زاوىه ‪ 360‬درجه آراىه سازى قطبى‬
‫ىک شکل به تعداد ‪ 8‬عدد و با ٔ‬
‫دکمه ‪ Cancel‬نىز جهت انصراف و خروج‬ ‫‪ Accept‬را مى زنىد‪ٔ .‬‬ ‫شده است‪.‬‬
‫از فرمان استفاده مى شود‪.‬‬

‫چنان چه نخواهىد پىش نماىش فوق را ببىنىد و مستقىماً‬

‫پنجره آراىه را بزنىد‪ .‬توجه‬
‫ٔ‬ ‫دکمه ‪ OK‬روى‬
‫فرمان را تأىىد کنىد‪ٔ ،‬‬
‫فاصله‬
‫ٔ‬ ‫کنىد که فواصل افقى و عمودى مىان ردىف ها و ستون ها‪،‬‬
‫مرکز ىک شکل تا مرکز شکل بعدى است‪ .‬عالوه بر اىن فواصل را‬ ‫اکنون مستطىلى به ابعاد ‪ 35*20‬رسم کنىد‪ .‬فرمان ‪Array‬‬
‫مى توانىد به صورت عددى وارد کنىد‪ ،‬مى توانىد با کلىک بر روى‬ ‫پنجره زىر باز مى شود‪.‬‬ ‫دکمه     را بزنىد‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫را اجرا کنىد ىا ٔ‬
‫دکمه هاى مقابل اىن دو عدد‪ ،‬فواصل افقى و عمودى را نىز‪ ،‬با‬
‫صفحه ترسىم‪ ،‬تعىىن نماىىد‪.‬‬
‫ٔ‬ ‫استفاده از کلىک ماوس بر روى‬

‫از بخش فوقانى پنجره‪ ،‬عبارت ‪Rectangular Array‬‬

‫دکمه ‪ Select objects‬ىا کلىک‬ ‫را فعال نماىىد‪ .‬بر روى ٔ‬
‫کنىد تا پنجره موقتاً بسته شود و بتوان براى انتخاب شکل ها آماده‬
‫آراىه چرخشى‪ ،‬ابتدا ىک مربع به ابعاد‬
‫براى استفاده از ٔ‬ ‫شد‪ .‬سپس مستطىل را انتخاب کنىد و ‪ Enter‬را بزنىد تا مجدد ًا‬
‫پنجره‬
‫ٔ‬ ‫دل خواه رسم کنىد‪ .‬آن گاه با اجراى فرمان ‪ ،Array‬در‬ ‫پنجره آراىه باز شود‪ .‬حال در بخش ‪ ، Row offset‬مقدار ‪50‬‬ ‫ٔ‬
‫دکمه ‪Select‬‬
‫گزىنه ‪ Polar Array‬را انتخاب کنىد‪ .‬با زدن ٔ‬
‫آن‪ٔ ،‬‬ ‫و در بخش ‪ ،Column offset‬مقدار ‪ 25‬را وارد کنىد‪ .‬اىن‬
‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد‪.‬‬
‫‪ ، Objects‬مربع فوق را انتخاب نماىىد و ٔ‬ ‫افقى ردىف ها و ستون هاى آراىه هستند‪.‬‬ ‫دو‪ ،‬فواصل عمودى و ِ‬
‫در بخش ‪ Center point‬مختصات مرکز دوران را وارد مى کنىد‬ ‫به عدد ‪ 6 Row‬و به عدد ‪ 4 Column‬بدهىد‪ .‬اىن دو‪ ،‬تعداد‬
‫دکمه‬
‫و چنان چه بخواهىد اىن نقطه را با ماوس تعىىن نماىىد بر ٔ‬ ‫مشاهده تغىىرات اعمال‬ ‫ردىف ها و ستون هاى آراىه اند‪ .‬به منظور‬
‫ٔ‬
‫‪43‬‬
‫گزىنه ‪Rotate items as‬‬
‫اگر شکل فوق را بدون فعال سازى ٔ‬ ‫صفحه ترسىم‪ ،‬اىن نقطه را‬ ‫در مقابل آن کلىک کنىد و در‬
‫ٔ‬
‫‪ copied‬آراىه سازى نماىىد حاصل به صورت زىر مى شود‪.‬‬ ‫براى فرمان مشخص مى نماىىد‪ .‬در اىن تمرىن مى توانىد ىکى از‬
‫نقاط رأس مربع را انتخاب کنىد‪ .‬سپس در بخش ‪Angle to fill‬‬
‫زاوىه سراسرى دوران ىعنى از اولىن شکل تا آخرىن شکل را تعىىن‬‫ٔ‬
‫نماىىد‪ .‬در مقدار ‪ Total number of items‬نىز تعداد شکل هاى‬
‫گزىنه ‪Rotate items as‬‬‫نهاىى آراىه را وارد مى کنىد‪ .‬چنان چه ٔ‬
‫‪ copied‬فعال باشد‪ ،‬هنگام آراىه سازى قطبى‪ ،‬ضمن تغىىر مکان‬
‫هرکدام از شکل ها‪ ،‬آن ها را با همان زاوىه دوران مى دهد‪ .‬اما اگر‬
‫اىن گزىنه را خاموش نماىىد با انجام آراىه سازى‪ ،‬شکل هاى مذکور‬
‫چنان چه بخواهىد فرمان ‪ Array‬را به صورت شىء‪ /‬دستور‬
‫دکمه ‪Preview‬‬
‫هىچ دورانى انجام نمى دهند‪ .‬حال با استفاده از ٔ‬
‫اجرا کنىد‪ .‬پس از انتخاب شکل ها دىگر الزم نىست از بخش‬
‫آراىه مستطىلى‪ ،‬آن‬
‫مى توانىد پىش نماىش آراىه را ببىنىد و همانند ٔ‬
‫شده ‪ Array‬استفاده نماىىد و مابقى‬
‫پنجره باز ٔ‬
‫ٔ‬ ‫‪ Select Objects‬در‬
‫را تأىىد ىا اصالح نماىىد‪.‬‬
‫قسمت هاى فرمان مشابه قبل خواهد بود‪.‬‬
‫تمرین ‪ :3‬با استفاده از ٔ‬
‫آرایه چرخشی و آرایه مستطیلی‬
‫پالن یک گاز ‪ ٦‬شعله را مطابق شکل زیر ترسیم کنید‪.‬‬

‫تصوىر زىر مربعى را نشان مى دهد که با مرکزىت ىکى از‬

‫زاوىه ‪ 360‬درجه آراىه سازى‬
‫ٔ‬ ‫رئوسش به تعداد ‪ 10‬عدد و با‬
‫قرىنه سازى (‪ :)Mirror‬هرگاه الزم باشد تا از شکلى‪،‬‬ ‫چرخشى شده است‪.‬‬
‫نسبت به ىک خط‪ ،‬شکل متقارن دىگرى تولىد شود از فرمان‬
‫دکمه استفاده مى کنىم‪ .‬در فرمان ‪ Mirror‬تنها باىد‬
‫‪ mirror‬ىا ٔ‬
‫فرضى تقارن مشخص باشد‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫دو نقطه از خط‬
‫به منظور اجراى عملىات قرىنه سازى‪ ،‬مطابق شکل‪ ،‬ابتدا‬
‫ىک بىضى رسم نماىىد و با فاصله اى دل خواه‪ ،‬از آن ىک خط‬
‫ترسىم کنىد‪ .‬آن گاه با اجراى فرمان ‪ ،Mirror‬بىضى را انتخاب‬
‫گىره‬
‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬با استفاده از ابزار کمکى ٔ‬
‫کنىد و سپس ٔ‬
‫شکل ها (‪ )Object Snap‬دو انتهاى خط را انتخاب کنىد‪ .‬سؤالى‬

‫‪44‬‬
‫محصول نهاىى به صورت شکل زیر خواهد بود‪ .‬توجه کنىد‬ ‫به صورت زىر پرسىده مى شود که آىا مى خواهىد شکل اولىه را حذف‬
‫که در فرمان ‪ Mirror‬الزم نىست خطى به عنوان خط آىنه ىا تقارن‬ ‫نماىىد‪ .‬چنان چه پاسخ مثبت به آن بدهىد‪ ،‬بىضى اول حذف و شکل‬
‫ترسىم شده باشد بلکه مى توانىد خطى فرضى درنظر بگىرىد که تنها‬ ‫قرىنه شده اىجاد مى گردد و اگر پاسخ منفى باشد هر دو شکل در‬
‫صفحه ترسىم مشخص است و آن دو نقطه را‬ ‫ٔ‬ ‫دو نقطه از آن در‬ ‫صفحه ترسىم باقى مى مانند‪.‬‬
‫ٔ‬
‫هنگام اجراى فرمان به اتوکد بدهىد‪.‬‬ ‫?‪Erase source objects‬‬

‫نقطه اول خط‬

‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← تعىىن ٔ‬ ‫مراحل استفاده از فرمان قرىنه سازى به ترتىب زىر خواهد بود‪.‬‬
‫نقطه دوم خط تقارن ← آىا شکل اولىه حذف شود‬‫نقطه تقارن ← تعىىن ٔ‬‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ←  ‪ ← Enter‬تعىىن ٔ‬
‫نقطه دوم خط تقارن ← آىا شکل اولىه ىا خىر؟ (‪)Y/N‬‬ ‫اول خط تقارن ← تعىىن ٔ‬
‫تمرین ‪ :٤‬سه نمونه از تجهیزات تأسیساتی ساختمان را‬ ‫حذف شود ىا خىر؟ ( ‪) Y/N‬‬
‫اگر فرمان ‪ Mirror‬به صـورت شـىء ‪ /‬دسـتور اجـرا شود که به​طور متقارن ترسیم می​شوند مطابق تصویر زیر با استفاده از‬
‫فرمان ‪ Mirror‬بکشید‪.‬‬ ‫به صورت روبه رو خواهد بود‪.‬‬

‫‪45‬‬
 ‫همانند فرمان دوران (‪ ،)Rotate‬در اىن فرمان نىز مى توان‬ ‫تغىىر مقىاس (‪ :)Scale‬گاهى اوقات الزم مى شود که‬
‫هنگام اجراى عملىات بر روى شکل‪ ،‬ىک کپى از آن تهىه نمود‪.‬‬ ‫اندازه کلى مجموعه اى از شکل هاى ترسىم  شده تغىىر کند؛ به طور‬
‫ٔ‬
‫بدىن منظور پس از اجراى فرمان ‪ Scale‬و انتخاب شکل ها و‬ ‫دکمه‬
‫مثال دو برابر ىا نصف شود‪ .‬در اىن حال از فرمان ‪Scale‬ىا ٔ‬
‫نقطه مبنا‪ ،‬ضمن تاىپ حرف‬‫دکمه ‪ ،Enter‬پىش از انتخاب ٔ‬ ‫زدن ٔ‬ ‫استفاده مى شود‪ .‬اکنون ىک شش ضلعى منتظم با ابعاد دل خواه‬
‫دکمه ‪ Enter‬را مى زنىم ىا با کلىک راست‬
‫کلمه ‪ٔ )Copy‬‬‫‪( C‬ابتداى ٔ‬ ‫رسم نماىىد‪ .‬فرض کنىد مى خواهىم اىن شش ضلعى را دو برابر‬
‫گزىنه ‪ Copy‬را انتخاب مى کنىم؛ آن گاه مابقى‬
‫صفحه ترسىم‪ٔ ،‬‬
‫ٔ‬ ‫برروى‬ ‫کنىم‪ .‬با اجراى فرمان ‪ ،Scale‬شکل را انتخاب کنىد و ‪Enter‬‬
‫فرمان را به ترتىب قبل اجرا مى کنىم‪ .‬پس مراحل اجراى فرمان تغىىر‬ ‫نقطه مبنا (‪)Base Point‬‬‫را بزنىد‪ .‬در اىن حال برنامه از شما ىک ٔ‬
‫گزىنه کپى به صورت زىر خواهد بود‪:‬‬
‫مقىاس با استفاده از ٔ‬ ‫مى خواهد‪ .‬در پاسخ به سؤال ‪ ،Specify base point‬با نشانگر‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪ ← Enter‬تاىپ‬ ‫ماوس بر روى ىکى از رأس هاى شش ضلعى کلىک کنىد و ببىنىد‬
‫نقطه مبنا ← ورود ضرىب تغىىر‬ ‫حرف ‪ C‬و زدن ‪ ← Enter‬تعىىن ٔ‬ ‫نقطه فوق‪،‬‬
‫چگونه با حرکت ماوس و دور و نزدىک شدن آن به ٔ‬
‫اندازه‬ ‫اندازه شکل تغىىر مى کند‪.‬‬
‫ٔ‬
‫اندازه‬
‫ٔ‬ ‫کشىدگى خطى (‪ :)Stretch‬گاهى ضرورت دارد‬
‫برخى شکل ها فقط در ىک راستا تغىىر کند و در واقع در راستاى‬
‫دکمه‬
‫ىک خط کشىده شود‪ .‬در اىن حال از فرمان ‪ Stretch‬ىا ٔ‬
‫استفاده مى شود‪ .‬براى اجراى فرمان ‪ Stretch‬ابتدا شکل زىر را‬
‫با استفاده از مستطىل و سه ضلعى منتظم رسم کنىد‪.‬‬

‫اکنون فرمان را اجرا نماىىد‪ .‬توجه کنىد که در اىن فرمان‬

‫اندازه شکل‬
‫ٔ‬ ‫اگر مقدار دقىقى را به عنوان ضرىب تغىىر‬
‫پنجره برشى (‪ )Crossing Selection‬است‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫تنها روش انتخاب‪،‬‬
‫(‪ )Scale Factor‬مد نظر دارىد مى توانىد آن را در پاسخ به سؤال‬
‫پنجره برشى را به گونه اى باز کنىد که‬
‫ٔ‬ ‫بنابراىن‪ ،‬مطابق تصوىر زىر‬
‫‪ Specify scale factor‬تاىپ کنىد‪ .‬مثال ً در اىن تمرىن عدد ‪ 2‬را‬
‫مثلث سمت راست‪ ،‬درون پنجره بىفتد و خطوط افقى مستطىل‬
‫وارد مى کنىم‪ .‬ابعاد شش   ضلعى دو برابر خواهد شد‪ .‬در  واقع اتفاقى‬
‫ وسىله پنجره برىده شوند‪.‬‬
‫به ٔ‬
‫فاصله هرکدام از نقاط شش ضلعى از ٔ‬
‫نقطه‬ ‫ٔ‬ ‫که مى افتد آن است که‬
‫نقطه مذکور بىرون‬
‫مبناى تعىىن شده دوبرابر خواهد شد‪ .‬بنابراىن‪ ،‬اگر ٔ‬
‫از شکل تعىىن شود‪ ،‬آن شکل به جز تغىىر اندازه‪ ،‬جابه جا نىز خواهد‬
‫اندازه شکل ها به صورت زىر خواهد بود‪.‬‬ ‫ٔ‬ ‫شد‪ .‬مراحل تغىىر‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫نقطه مبنا ← ورود ضرىب تغىىر اندازه‬‫ٔ‬
‫نقطه‬
‫ادامه فرمان‪ ،‬باىد ٔ‬
‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬به منظور ٔ‬
‫اکنون ٔ‬
‫چنان چه فرمان ‪ Scale‬به صورت شىء ‪ /‬دستور اجرا گردد‬
‫صفحه رسم تعىىن شود‪ .‬مى توانىد رأس‬
‫ٔ‬ ‫مبناىى (‪ )Base Point‬از‬
‫ترتىب عملىات بدىن شکل تغىىر مى نماىد‪.‬‬
‫بىرونى مثلث سمت راست (مثلث انتخاب شده) را انتخاب کنىد‪.‬‬
‫نقطه مبنا ←‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← تعىىن ٔ‬
‫حال مالحظه مى کنىد که با جابه جا کردن اىن نقطه شکل تغىىر طول‬
‫ورود ضرىب تغىىر اندازه‬
‫‪46‬‬
 ‫نقطه دوم‬
‫نقطه مبنا ← تعىىن ٔ‬
‫تعىىن ٔ‬ ‫مى دهد‪ .‬در اىن مرحله کافى است مکان جدىد اىن نقطه را تعىىن‬
‫کپى موازى (‪ :)Offset‬اىن فرمان که با استفاده از ٔ‬
‫دکمه‬ ‫نقطه‬
‫نقطه مبناى اولىه تا ٔ‬
‫فاصله ٔ‬
‫ٔ‬ ‫ اندازه‬
‫ٔ‬ ‫نماىىد تا شکل انتخاب    شده به‬
‫نىز اجرا مى شود در مواقعى به کار مى رود که الزم است از ىک‬ ‫جدىد تغىىر طول پىدا کند‪.‬‬
‫کلىه نقاط شکل‬
‫شکل به موازات خودش کپى شود‪ ،‬به گونه اى که ٔ‬
‫کپى شده نسبت به نقاط متناظرشان در شکل اول فاصله اى مساوى‬
‫داشته باشند‪ .‬در اىن فرمان شکل هاى مورد نظر فقط با روش تکى‬ ‫شکل هاىى که در فرمان ‪ Stretch‬انتخاب مى شوند از دو‬
‫(‪ )Single‬انتخاب مى شوند‪ .‬ىک مستطىل به ابعاد ‪ ،١٤٠ × ٨٠‬ىک‬ ‫پنجره‬ ‫حالت خارج نىستند ىا شکل هاىى هستند که کامال ً درون‬
‫ٔ‬
‫داىره به شعاع ‪ 55‬و ىک خط به طول دل خواه رسم کنىد‪.‬‬ ‫انتخاب برشى قرار مى گىرند (اىن شکل ها تنها جابه جا مى شوند) و‬
‫فرمان ‪ Offset‬را اجرا کنىد‪ .‬پىش از انتخاب شکل ها الزم‬ ‫پنجره انتخاب برشى برىده شده اند‪.‬‬ ‫ىا شکل هاىى هستند که توسط‬
‫ٔ‬
‫فاصله کپى تعىىن شود‪ .‬مى توان آن را به صورت عددى وارد‬‫ٔ‬ ‫است‬ ‫رئوسى از اىن شکل ها‪ ،‬که درون پنجره واقع اند‪ ،‬جابه جا مى شوند‬
‫فاصله آن دو‬
‫ٔ‬ ‫صفحه رسم‬
‫ٔ‬ ‫نمود و ىا با کلىک بر روى دو نقطه از‬ ‫و اضالعى که پنجره‪ ،‬آن ها را قطع کرده است تغىىر طول مى دهند‪.‬‬
‫فاصله کپى تعىىن نمود‪ .‬اکنون اىن فاصله را ‪15‬‬ ‫ٔ‬ ‫نقطه را به عنوان‬ ‫ وسىله ىکى دىگر از‬
‫توجه کنىد چنان چه در اىن فرمان‪ ،‬شکل ها به ٔ‬
‫واحد وارد نماىىد و ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬با نشانگر ماوس مستطىل را‬ ‫روش هاى ذکر شده‪ ،‬انتخاب گردند تنها جا به جا خواهند شد و تغىىر‬
‫انتخاب کنىد‪ .‬در اىن مرحله الزم است جهت کپى مستطىل را تعىىن‬ ‫طول نمى دهند‪.‬‬
‫کنىد‪ .‬کافى است با ماوس در داخل مستطىل کلىک کنىد‪ .‬مالحظه‬ ‫ترتىب اجراى فرمان ‪ Stretch‬به شرح زىر است‪:‬‬
‫فاصله ‪ 15‬واحد در داخل مستطىل‬ ‫ٔ‬ ‫مى نماىىد که ىک مستطىل به‬ ‫پنجره برشى ←‬ ‫ وسىله‬
‫ٔ‬ ‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها به ٔ‬
‫قبلى اىجاد مى شود‪ .‬اکنون داىره را انتخاب نماىىد و بىرون آن کلىک‬ ‫نقطه دوم‬
‫نقطه مبنا ← تعىىن ٔ‬
‫‪ ← Enter‬تعىىن ٔ‬
‫کنىد‪ .‬سپس خط را انتخاب کنىد و در ىکى از دو طرف خط کلىک‬ ‫چنان چه اىن فرمان به صورت شىء ‪ /‬دستور اجرا گردد اىن‬
‫دکمه ‪ Enter‬را نزده اىد مى توانىد به اىن عملىات‬
‫نماىىد‪ .‬تا زمانى که ٔ‬ ‫ترتىب به صورت ذىل خواهد بود‪:‬‬
‫کپى ادامه دهىد‪.‬‬ ‫پنجره برشى ← اجراى فرمان ←‬ ‫ وسىله‬
‫ٔ‬ ‫انتخاب شکل ها به ٔ‬

‫دوم ←‬ ‫← کلىک در جهت کپى شکل اول ← انتخاب شکل‬
‫کلىک در جهت کپى شکل دوم ← … ← ‪Enter‬‬
‫زمانى‬ ‫قطع (‪ :)Break‬از فرمان ‪ Break‬ىا ٔ‬
‫دکمه‬
‫استفاده مى شود که بخواهىم ىک شکل را در دو نقطه‪ ،‬قطع و‬
‫حدفاصل آن دو نقطه را حذف کنىم‪ .‬فرمان قطع نىز تنها به روش‬
‫تکى (‪ )Single‬اجرا مى شود‪ .‬اکنون با رسم ىک شش ضلعى فرض‬
‫کنىد مى خواهىد ىکى از ضلع هاى آن را حذف کنىد‪ .‬فرمان ‪Break‬‬
‫بنابراىن‪ ،‬مراحل انجام کپى موازى به ترتىب زىر خواهد بود‪:‬‬
‫فاصله کپى ← انتخاب شکل اول‬‫ٔ‬ ‫اجراى فرمان ← تعىىن‬
‫← کلىک در جهت کپى شکل اول ← انتخاب شکل دوم ←‬
‫کلىک در جهت کپى شکل دوم ← … ← ‪Enter‬‬
‫چنان چه اىن فرمان از طرىق شىء ‪ /‬دستور اجرا گردد‪،‬‬
‫ترتىب زىر انجام خواهد شد‪:‬‬
‫فاصله کپى‬
‫ٔ‬ ‫انتخاب شکل اول ← اجراى فرمان ← تعىىن‬

‫‪47‬‬
‫قطع در ىک نقطه (‪ :)Break at Point‬اىن فرمان نوعى‬
‫از فرمان قطع است که به جاى دو نقطه‪ ،‬تنها ىک نقطه در آن تعىىن‬
‫مى شود و بدون حذف هىچ بخشى‪ ،‬شکل مذکور فقط از ىک نقطه‬
‫به دو قسمت تفکىک مى گردد‪ .‬اىن فرمان در منوى ‪ Modify‬وجود‬
‫کلمه‬
‫اجرا مى شود‪ .‬اکنون ىک خط‬ ‫دکمه‬
‫ندارد و تنها از طرىق ٔ‬
‫دل خواه رسم کنىد و با اجراى اىن فرمان‪ ،‬آن را از وسط به دو نىم‬
‫تقسىم نماىىد‪ .‬ترتىب اجراى فرمان به شرح زىر است‪.‬‬
‫نقطه تقسىم‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ← تعىىن ٔ‬
‫تالشى شکل ها (‪ :)Explode‬بعضى از شکل هاى ترسىمى‬
‫اتوکد با وجود آن که از چند بخش تشکىل شده اند‪ ،‬ىک شىء واحد‬
‫همه اجزاى‬
‫محسوب مى شوند و در عملىات انتخاب (‪ٔ )Selection‬‬
‫آن ها با هم انتخاب مى شوند‪ .‬از اىن شکل ها مى توان به اىن موارد‬
‫اشاره نمود‪ :‬مستطىل‪ ،‬چند خطى‪ ،‬چند ضلعى منتظم‪ .‬هرگاه الزم‬
‫باشد اجزاى اىن شکل ها تفکىک  شوند و هرکدام مستقل شوند‪،‬‬
‫نقطه انتخاب‬
‫دکمه   استفاده کرد‪ .‬ترتىب‬ ‫مى توان از فرمان ‪ Explode‬ىا ٔ‬
‫اجراى اىن فرمان به صورت زىر است‪.‬‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ها ← ‪Enter‬‬
‫شىوه اىن فرمان‬
‫چنان چه به صورت شىء ‪ /‬دستور اجرا شود ٔ‬
‫به شکل زىر تغىىر مى کند‪:‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان‬
‫پخ زدن ىا کج کردن گوشه ها (‪ :)Chamfer‬فرمان‬
‫دکمه بر روى دو خط غىرموازى عمل مى کند‪.‬‬ ‫‪ Chamfer‬ىا ٔ‬
‫با اجراى اىن فرمان مى توان دو خط مذکور را به ىک دىگر رسانىد و‬
‫در محل برخورد‪ ،‬خط کجى اىجاد نمود‪ .‬اىن فرمان فقط به صورت‬
‫دستور ‪ /‬شىء اجرا شده و انتخاب هاى آن از نوع تکى (‪)Single‬‬
‫است‪ .‬فرمان ‪ Chamfer‬بدىن ترتىب عمل مى کند که چنان چه دو‬
‫خط مورد نظر به ىک دىگر نرسىده باشند آن ها را به هم مى رساند و‬
‫نقطه برخورد ىک پخ اىجاد مى کند و اگر اىن دو خط از همدىگر‬ ‫در ٔ‬
‫عبور کرده بودند آن ها را کوتاه  نموده و از محل برخورد‪ ،‬اىن پخ‬
‫را به وجود مى آورد‪.‬‬
‫را اجرا کنىد و شش ضلعى را انتخاب نماىىد‪ .‬در اىن حال اتوکد‬
‫نقطه اول برش است‪ .‬اما‬‫نقطه کلىک شده همان ٔ‬ ‫فرض مى کند که ٔ‬
‫نقطه اول را براى فرمان تعىىن نماىىد‪،‬‬
‫چنان چه مى خواهىد مجدد ًا ٔ‬
‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد (اىن حرف اول ٔ‬
‫پس از تاىپ حرف ‪ٔ F‬‬
‫‪ First‬است)‪ .‬حال برروى ابتداى ىکى از ضلع ها و سپس بر انتهاى‬
‫آن کلىک کنىد‪ .‬اما چنان چه حرف ‪ F‬را تاىپ نکنىد مى توانىد‬
‫نقطه دوم قطع شکل را تعىىن نماىىد‪.‬‬
‫مستقىماً ٔ‬
‫بنابراىن‪ ،‬اجراى فرمان ‪ Break‬به دو صورت زىر امکان پذىر‬
‫خواهد بود‪:‬‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ← (با فرض ٔ‬
‫نقطه دوم قطع‬
‫نقطه اول قطع) ← تعىىن ٔ‬
‫به عنوان ٔ‬
‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل ← حرف ‪Enter ← F‬‬
‫نقطه دوم قطع‬
‫نقطه اول قطع ← تعىىن ٔ‬‫← تعىىن ٔ‬
‫شکل هاىى که توسط فرمان ‪ Break‬انتخاب مى شوند از دو‬
‫حالت خارج نىستند ىا شکل هاى باز هستند‪ ،‬که ابتدا و انتهاى آن ها‬
‫محدوده انتخابى آن ها به سادگى قطع‬ ‫به ىک دىگر متصل نىست و‬
‫ٔ‬
‫مى شود ىا شکل هاىى هستند که بسته اند و در اىن شکل هاى بسته‬
‫نقطه انتخابى در کوتاه ترىن مسىر حذف مى گردد‪.‬‬ ‫حد فاصل دو ٔ‬
‫تنها در حالتى که شکل مورد نظر داىره است‪ ،‬در جهت مثلثاتى‬
‫انقطاع صورت مى گىرد‪.‬‬
‫تمرىن ‪ :5‬شکل هاى زىر را‪ ،‬با استفاده از فرمان ‪،Break‬‬
‫اىجاد نماىىد‪.‬‬
‫‪48‬‬
‫بنابراىن‪ ،‬مراحل اجراى فرمان ‪ Chamfer‬به صورت زىرند‪ ،‬با اىن‬ ‫نقطه برخورد‬
‫فاصله لبه هاى پخ از ٔ‬
‫ٔ‬ ‫در فرمان ‪ ،Chamfer‬دو‬
‫توضىح که بخش داخل پرانتز تنها هر زمان که الزم است اعداد‬ ‫خط ها اهمىت دارد‪ .‬اىن دو اندازه در شکل زىر با ‪ d1‬و ‪ d2‬نماىش‬
‫فواصل تغىىر کنند‪ ،‬اجرا مى شود‪.‬‬ ‫داده شده اند‪.‬‬
‫فاصله‬
‫ٔ‬ ‫اجراى فرمان  ← (تاىپ ‪ d‬و سپس ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫فاصله دوم و سپس ‪)← Enter‬‬ ‫ٔ‬ ‫اول و سپس ‪ ← Enter‬تعىىن‬
‫انتخاب خط اول ←   انتخاب خط دوم‬
‫دکمه نىز‪ ،‬که‬ ‫گرد کردن (‪ :)Fillet‬فرمان ‪ Fillet‬ىا ٔ‬
‫به منظور گردکردن محل برخورد دو خط استفاده مى شود‪ ،‬همانند‬
‫فرمان ‪ Chamfer‬عمل مى کند‪ .‬با اىن تفاوت که در اىن فرمان به‬
‫جاى وارد کردن دو مقدار ‪ d1‬و ‪ ، d2‬شعاع کمانى‪ ،‬که ٔ‬
‫گوشه موردنظر‬
‫را گرد مى کند‪ ،‬به اتوکد داده مى شود‪ .‬در اىن فرمان نىز‪ ،‬که تنها‬ ‫اولىن بار که فرمان ‪ Chamfer‬اجرا مى شود الزم است‬
‫از طرىق دستور ‪ /‬شىء اجرا مى گردد‪ ،‬مقدار شعاع (‪ )r‬ىک مرتبه‬ ‫تا اىن دو فاصله تعىىن شوند‪ .‬لذا پس از اجراى فرمان مذکور‬
‫به برنامه داده مى شود و در دفعات بعدى اجرا‪ ،‬دىگر به ورود مجدد‬ ‫دکمه ‪ Enter‬را‬
‫کلمه ‪ )distance‬را تاىپ کرده و ٔ‬
‫حرف ‪( d‬ابتداى ٔ‬
‫اىن شعاع نىاز نىست‪.‬‬ ‫مى زنىم‪ .‬در پاسخ به سؤال ‪Specify first chamfer distance‬‬
‫فاصله اول (‪ )d1‬را وارد مى کنىم و ‪ Enter‬را مى زنىم‪ .‬سپس‬
‫ٔ‬ ‫مقدار‬
‫فاصله دوم (‪ )d2‬را در برابر سؤال ‪Specify Second chamfer‬‬ ‫ٔ‬
‫‪ distance‬به برنامه مى دهىم و ‪ Enter‬را مى زنىم‪ .‬اکنون‪ ،‬به روش‬
‫انتخاب فردى (‪ )Single‬ابتدا خط اول و سپس خط دوم را انتخاب‬
‫مراحل اجراى اىن فرمان به ترتىب زىر است‪:‬‬ ‫مى کنىم تا فرمان به پاىان رسد‪.‬‬
‫اجراى فرمان ← (تاىپ ‪ r‬و سپس ‪ ← Enter‬تعىىن شعاع‬ ‫دفعات آىنده‪ ،‬که فرمان ‪ Chamfer‬اجرا مى گردد‪ ،‬فواصل‬
‫گرد  شدن و ‪ )←Enter‬انتخاب خط اول ← انتخاب خط دوم‬ ‫‪ d1‬و ‪ d2‬به صورت پىش فرض همان مقادىرى‪ ،‬که در آخرىن اجرا‬
‫اصالح لبه ها و تقاطع ها (‪ :)Trim‬فرمان ‪ Trim‬که با‬ ‫فاصله‬
‫ٔ‬ ‫تعىىن شده بودند‪ ،‬در نظر گرفته مى شود‪ .‬لذا مى توان دىگر‬
‫نىز قابل اجراست ىکى از پرکاربردترىن فرمان هاى‬ ‫دکمه‬
‫ٔ‬ ‫جدىدى وارد نکرد و تنها دو خط مورد نظر را انتخاب نمود‪ .‬در‬
‫وىراىشى در انواع ترسىمات‪ ،‬از جمله نقشه کشى با اتوکد است‪.‬‬ ‫ترسىماتى که کاربر ماىل است دو خط را به ىک دىگر برساند‪ ،‬اما‬
‫بسىارى اوقات الزم است در محل تقاطع شکل هاى ترسىمى اتوکد‪،‬‬ ‫پخ اىجاد نکند‪ ،‬مى تواند فواصل فوق الذکر را صفر تعىىن کند‪.‬‬

‫‪49‬‬
‫تمرىن ‪ :6‬اکنون در ادامه و با استفاده از فرمان  ‪Trim‬‬ ‫بخش هاى اضافى ىک شکل اصالح ىا در  واقع حذف شود‪ .‬مثال ً‬
‫در شکل  زیر ممکن است بخواهىم بخشى از داىره را‪ ،‬که درون شکل فوق را به صورت زىر اصالح نماىىد‪.‬‬
‫مستطىل قرار گرفته است‪ ،‬حذف نماىىم‪.‬‬

‫کلىه انتخاب ها مى توانند هم به صورت تکى‬

‫در فرمان ‪ٔ Trim‬‬ ‫در فرمان ‪ ،Trim‬که بر روى اکثر شکل هاى ترسىمى‬
‫و هم با استفاده از پنجره هاى انتخاب صورت گىرند‪ .‬در نگارش هاى‬ ‫اتوکد کار مى کند‪ ،‬همىشه دو گروه از شکل ها وجود دارند‪ .‬اول‬
‫مرحله دوم مى باىست به صورت تکى‬
‫ٔ‬ ‫قدىمى اتوکد‪ ،‬انتخاب مستقىم‬ ‫شکل هاىى که بخشى از آن ها حذف مى شود (در مثال فوق داىره)؛‬
‫اعمال مى شد‪ .‬اىن محدودىت در اتوکد ‪ 2008‬وجود ندارد‪.‬‬ ‫محدوده حذف را مشخص مى کنند (در مثال فوق‬
‫ٔ‬ ‫دوم شکل هاىى که‬
‫روش دىگرى که در اجراى فرمان ‪ Trim‬وجود دارد در‬ ‫مرحله انتخاب‬
‫ٔ‬ ‫مستطىل)‪ .‬بنابراىن‪ ،‬در اجراى اىن فرمان همىشه دو‬
‫مواقعى است که تعداد اصالحات مورد نىاز‪ ،‬از حد معمول بسىار‬ ‫مرحله اول انتخاب بر روى شکل هاى گروه دوم اجرا‬‫ٔ‬ ‫وجود دارد‪.‬‬
‫مرحله اول اىن فرمان گسترده است‪ .‬لذا‬
‫ٔ‬ ‫بىش تر است و انتخاب‬ ‫مرحله دوم انتخاب بر روى شکل هاى گروه اول به انجام‬
‫ٔ‬ ‫مى شود و‬
‫مرحله اول صرف نظر مى شود و اتوکد‬
‫ٔ‬ ‫در اىن حالت از انتخاب‬ ‫مى رسد‪ .‬اکنون‪ ،‬با رسم مثال فوق (مستطىل و داىره)‪ ،‬فرمان ‪Trim‬‬
‫کلىه شکل هاى موجود در محىط ترسىم‪ ،‬به عنوان‬ ‫فرض مى کند که ٔ‬ ‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد‬
‫را اجرا و مستطىل را انتخاب کنىد‪ .‬سپس ٔ‬
‫محدوده هاى اصالح‪ ،‬در نظر گرفته مى شوند‪ .‬حال‪ ،‬شکل هاى زىر‬ ‫لبه داخلى داىره کلىک کنىد تا حذف شود‪ .‬براى پاىان‬ ‫و بر روى ٔ‬
‫را با ابعاد دل خواه ترسىم نماىىد‪.‬‬ ‫دکمه ‪ Enter‬را بزنىد‪.‬‬
‫فرمان ٔ‬

‫انتخاب و لبه هاى مورد نظر را اصالح کنىد‪ ،‬به گونه اى که در پاىان‪،‬‬ ‫فرمان ‪ Trim‬را اجرا نماىىد و بدون انتخاب هىچ شکلى‬
‫تصاوىر فوق به صورت زىر تصحىح شده باشند‪.‬‬ ‫مرحله دوم را‬
‫ٔ‬ ‫ىک مرتبه ‪ Enter‬را بزنىد‪ .‬اکنون مى توانىد مستقىماً‬

‫‪50‬‬
 ‫شکل هاى اصالحى جهت حذف ← ‪Enter‬‬
‫امتداد   دادن شکل ها (‪ :)Extend‬فرمان ‪ Extend‬ىا ٔ‬
‫دکمه‬
‫‪ ،‬عملىاتى معکوس ‪ Trim‬اجرا مى کند‪ .‬به اىن ترتىب که مى تواند‬
‫شکلى را امتداد دهد تا به شکل دوم برسد‪ .‬بنابراىن َاشکال اىن‬
‫فرمان نىز دو گروه اند‪ :‬شکل هاىى که باز هستند و باىد از ىک سو‬
‫ىا هر دو سو امتداد ىابند‪ ،‬دوم شکل هاىى که محدوده هاى امتداد‬
‫را مشخص مى نماىند‪ .‬همانند فرمان ‪ ،Trim‬در اىن فرمان نىز پس‬
‫از اجرا‪ ،‬ابتدا شکل هاى گروه دوم انتخاب مى شوند و پس از زدن‬
‫‪ ،Enter‬لبه هاىى از شکل هاى اول‪ ،‬که باىد امتداد ىابند‪ ،‬انتخاب‬
‫مى شوند‪ .‬مثال ً در شکل زىر براى امتداد   دادن خط و رسانىدن آن به‬
‫داىره‪ ،‬پس از اجراى ‪ ،Extend‬داىره را انتخاب مى کنىم و ‪Enter‬‬
‫را مى زنىم‪ .‬سپس انتهاى سمت راست خط را انتخاب مى کنىم‪.‬‬
‫اجراى فرمان ← ‪ ← Enter‬انتخاب لبه هاى شکل ها جهت‬
‫امتداد ← ‪Enter‬‬
‫چنان چه فرمان ‪ Extend‬به صورت شىء‪/‬دستور اجرا‬
‫شود شکل هاىى که قبل از اجراى فرمان انتخاب شده اند‪ ،‬به عنوان‬
‫محدوده هاى امتداد‪ ،‬در نظر گرفته مى شوند‪ .‬لذا ترتىب اجراى‬
‫فرمان به اىن قسم خواهد بود‪:‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← انتخاب لبه هاى‬
‫شکل ها جهت امتداد ← ‪Enter‬‬
‫‪51‬‬
‫بنابراىن مراحل اجراى فرمان ‪ Trim‬به دو صورت زىر‬
‫خواهد بود‪:‬‬
‫محدوده اصالح ←‬
‫ٔ‬ ‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل هاى‬
‫‪ ← Enter‬انتخاب لبه هاى شکل هاى اصالحى جهت حذف ←‬
‫‪Enter‬‬
‫اجراى فرمان ← ‪ ← Enter‬انتخاب لبه هاى شکل هاى‬
‫اصالحى جهت حذف ← ‪Enter‬‬
‫چنان چه فرمان ‪ Trim‬به صورت شىء ‪ /‬دستور اجرا شود‬
‫شکل هاىى که قبل از اجراى فرمان انتخاب شده اند‪ ،‬به عنوان‬
‫محدوده هاى اصالح‪ ،‬در نظر گرفته مى شوند و لذا ترتىب اجراى‬
‫فرمان به اىن قسم خواهد بود‪:‬‬
‫انتخاب شکل ها ← اجراى فرمان ← انتخاب لبه هاى‬
‫روش دوم اجراى فرمان ‪ Extend‬نىز به  اىن ترتىب است‬
‫که پس از اجراى فرمان‪ ،‬بدون انتخاب هىچ شکلى‪ Enter ،‬را‬
‫مى زنىم و لبه هاى مورد نظر از شکل هاى اول را انتخاب مى کنىم‪.‬‬
‫صفحه ترسىم به آن ها وجود‬
‫ٔ‬ ‫اىن لبه ها‪ ،‬تا نزدىک ترىن شکلى که در‬
‫دارد‪ ،‬امتداد مى ىابند‪ .‬بنابراىن‪ ،‬مراحل اجراى فرمان ‪ Extend‬به‬
‫دو صورت زىرند‪:‬‬
‫محدوده امتداد ←‬
‫ٔ‬ ‫اجراى فرمان ← انتخاب شکل هاى‬
‫‪ ← Enter‬انتخاب لبه هاى شکل ها جهت امتداد ← ‪Enter‬‬
 ‫تمرین و پرسش‬
‫پنجره برشى (‪ )Crossing‬چه تفاوتى با ىک  دىگر دارند؟‬
‫ٔ‬ ‫پنجره کامل (‪ )Window‬و‬
‫ٔ‬ ‫‪1‬ــ انتخاب‬
‫‪2‬ــ اکنون که فرمان هاى وىراىشى را آموخته اىد فکر مى کنىد روش انتخاب کلى (‪ )All‬در چه موارد و چه‬
‫فرمان هاىى مى تواند کاربرد داشته باشد؟‬
‫گزىنه ‪ Rotate items as copied‬در فرمان آراىه سازى (‪ )Array‬چه کاربردى دارد؟ به نظر شما در‬ ‫‪3‬ــ ٔ‬
‫آراىه سازى‪ ،‬بىش تر از حالت فعال اىن گزىنه استفاده مى شود ىا از حالت غىرفعال آن؟‬
‫‪4‬ــ در چه مواردى مى توان در فرمان قرىنه سازى (‪ )Mirror‬حذف کردن شکل اولىه را در پاىان اجراى آن‬
‫اعمال نمود؟‬
‫‪  5‬ــ فرمان ‪ Scale‬و ‪ Stretch‬چه تفاوت هاىى با ىک دىگر دارند؟‬
‫‪  6‬ــ فرمان تالشى شکل ها (‪ )Explode‬در چه زمان هاىى مورد استفاده قرار مى گىرد؟‬
‫‪7‬ــ فکر می​کنید فرمان پخ زدن (‪ )Chamfer‬و گرد کردن (‪ )Fillet‬در ترسىم نقشه هاى تأسیساتی چه کاربردهاىى‬
‫مى تواند داشته باشد؟‬

‫‪52‬‬