Prawo rzeczowe (zakres: 385-405)

Status rzeczy oddziaływuje na wszystkich (a nie na konkretnych adresatów). Prawa na rzeczy mają
charakter erga omnes (absolutny, w stosunku do wszystkich).

Pożądane jest aby posiadacze byli również włascicealmi (ograniczenie kon iktów społecznych).

Posiadanie - bieżące (aktualne), zyczne władztwo nad rzeczą zmysłową, uznane jako takie przez prawo,
stan faktyczny - nie jest prawem (uprawnieniem). Funkcje: porządkująca - ochrona przed samopomocą
(przemocą), przed kradzieżą, element nabycia praw (umowa + przeniesienie posiadania), przygotowanie do
iudicium petitorium (pozwala ustalić kto ma rzeczy oraz kto będzie adresatem pozwu - umożliwia
zastosowanie rei vindicatio). Skarga na okazanie - osoba była zobowiązana, aby pokazać, że ma rzecz lub
jej nie ma (badanie kogo można pozwać)

Na przykład.: mam kluczyki do samochodu, więc posiadam samochód, ponieważ  tylko ja mogę  go
uruchomić, władztwo nad samochodem.

Elementy konstytutywne: (te, które. Muszą  zaistnieć, abyśmy mogli mówić  o posiadaniu): wola
kontrolowania/posiadania (animus posidendi) i zyczna kontrola (corpus) - nabycie posiadania. Posiadanie
można nabyć np.: przez niewolnika czy alieni iuris, którzy są wyposażeni w wolę, ale mają swoją  zyczność.

Uproszczone sposoby nabycia posiadania:

a) Traditio brevi manu - element przeniesienia posiadania nie jest konieczny, ponieważ ten kto najmował
rzecz już ją posiada. Dochodzi do zamiany ról, dzierżyciel staje się posiadaczem.

b) Constitutum possessorium - przeciwieństwo traditio brevi manu. Posiadacz cywilny staje się
dzierżycielem.

c) Traditio longa manu (wydanie długą ręką) - np.: sposób wydania gruntu (wejście na część terenu)

Posiadanie może być:

- Rem sibi habendi (dla siebie, samoistne). Posiadanie cywilne.

- Rem alieni hebendi (rzecz trzymana dla kogoś, posiadanie zależne, musimy kiedyś rzecz oddać). U
Rzymian jest to dzierżenie (detentio). Posiadanie naturalne.

Zmiana posiadania musi nastąpić  dobrowolnie. Kradzież  - wejście w posiadanie, ale jest to posiadanie
wadliwe i ma ochronę. Aby nie doszło do podstępnego przejęcia rzeczy (zasiedzenia). Tan kto ma a ten kto
miał (czy przejście posiadania nastąpiło dobrowolnie czy nie).

Utrata posiadania - wystarczy utrata animus lub corpus. Jeżeli nie pamiętamy gdzie nasza rzecz się
znajduje, tracimy posiadanie.

Ochrona posesoryjna służy przeciwdziałaniu przemocy. Realizuje się  przez interdykty pretorskie (nakazy
lub zakazy).

a) Prohibitoryjne (

b) Restytutoryjne (zwrot)

c) Ekshibitoryjne (okazanie rzeczy)

Dzięki temu wiemy kogo skarżyć z tytułu rei vindicatio. Nie chodzi o to kto ma ostateczne prawo do rzeczy,
ale o ustalenie stanu faktycznego przed procesem i przygotowanie procesu o własność.

Interdykty są alternatywą dla obrony koniecznej, aby był porządek w społeczeństwie.

Uzupełnić podział interdyktów z uwagi na funkcję

Przemoc, potajemnie lub z uproszenia - czynności są wadliwe

Uproszenie (precarium) - otrzymanie rzeczy na prośbę oraz korzystanie z niej. Rzecz ta może być w
dowolnym momencie odebrana.

Vi, clamp, precarium - triada, wszystko to jest wadliwe

Własność - jest prawem (różnica jakościowa odnośnie posiadania). Właściciel ma najpełniejsze prawo do
rzeczy. Właścicielem może być  ktoś, kto nie chce być  właścicielem, natomiast w przypadku posiadania,
posiadacz musi chcieć nim być.

Na następne zajęcia str.

1
fi
fi
fl
fi