TRUONG DAI HOC Y HA NO! BO MON DAN S6 HOC CHU BIEN: TS. TRAN CH{ LIEM CHU NHIEM BO MON DAN SO HOC (SACH BAO TAO HE BAC SI Y HOC DY PHONG) NHA XUAT BAN Y HOC HA NOI - 2009CHU BIEN TS. Tran Chi Lim THAM GIA BIEN SOAN TS. Tran Chi Ligm TS. Nguyén Bang Vitng Ths. Nguyén Thi Thuy Hanh PGS. TS. Nguyén Duy Luat GS.TS. Truong Viét Ding TS. Pham Ba NhatLGI GIGI THIEU O nuée ta trong nhiing nam gan day Bé Giao duc va Dao tao coi din sé hoc 1a mét trong cac mén hoc can duge giang day trong céc trudng dai hoc. Mén Dan s6 hoc tuy khong phai 1a mét mén hoc méi déi véi nhiéu nganh hoe nhting cho téi nay viée bién soan sach giao khoa cho hoc vién trong chueng trinh dio tao bac sy y hoc dy phong van cén khé khan. 'Trong mét thdi gian ngin, Bd mén Dan sé hoc - Khoa y té cong céng - Trudng Dai hoc Y Ha ndi cang v6i su hgp tac gitip dé cua nhiéu nha khoa hoe, nha giao trong va ngoai trugng da hét stie nb lute dé c6 thé cho va doi mét gido trinh ed ban vé Dan s6 hoe Giao winh Dan sé hoe dé cap dén nhiing néi dung chinh cua cic qua trinh dan sé, dan s6, phat trién va y té cling nhu van dé dy bao va chinh sich vé dan sé nham cung cip nhéng kién thie cd ban nhat cho cae déi tuong bac sy chuyén khoa y hoe du phong. Nhing ndi dung nay duce chia thanh 10 ba hoc chinh. cuéi mdi bai c6 céc hudng dan dé ngudi doc cd thé tim thém nhing tai iéu tham khao can thiét ¢6 lién quan. Do bin than mén Dan sé hoc img dung vio y té céng cong, y té du phong con tudng déi mdi 6 nude ta. ching ti khong hy vong c6 thé gidi thiéu hét nhiing théng tin co ban what cling nhu 4 nhat nhat trong khuén khé nhiing bai giang nay. Day lA giao trinh dan s6 duce bién soan va da dude sti dyng dao tao sinh vién Trudng Dai hoc Y Ha Noi trong nhiéu nam va 1a lan dau duae xuiit ban vi Ay gifo trinh chac chin khong tranh khdi nhang khiém khuyét. Chung tdi mong rang cic hoc vién, gidng vién, e4e nha khoa hoe va céc dong nghiép cua trudng cing nhu ban doe trong va ngoai nganh sé dua ra nhiéu y kién déng gop quy bau dé gio trinh ngay cang duge hoan thién va phuc vu ngudi hoe tét hon trong lin tai bin toi. Thay mat nhom tae gia Chu bién TS. TRAN CHi LIEMMUC LUG Lot gidt thieu CHUONG 1. NHAP MON DAN SO HOC 1. Gidi thiéu vé dan sé hoc 2. Tong quan vé dan sé thé gidt 3. Lich sui tang truding dan sé Vigt Nam I. Dan s6, eae van dé site khoé va y té trong giai doan hién nay CHUONG 2. QUY LUAT PHAT TRIEN DAN SO VA CAC QUAN DIEM VE DAN SO 1. Cac quan diém vé dan sé 2. Quy ludt phat trién dan sé CHUONG 3. CAC NGUON Sé LIEU DAN $6, QUY M6 VA Co CAU OAN SO Bai 3.1. Cac nguén sé ligu din so 1, ¥nghia cha sé ligu dan sd 2. Cae ngndn 36 gu din s6 3. Nguén $6 liéu dan sé Viet Nam Bai 3.2. Quy mé va eo cdu dan sé 1. Quy mé va phan bé din cu 2. Co eau dan s6 3. So Liéu vé quy m6, cd edu va su phan bé dan cu cla mot sé quée gia CHUONG 4. BIEN DONG DAN SO Baj 4.1, Mite sinh va cae yéu té anh huéng 1. Cae khai niém Cae chi sé do luting mic sinh theo théi ky 3. Do ludng mie tai sinh sén 4. Cae chi sd lién quan dén nao pha thai 5. Xu hung bién dong mite sinh va cae yéu té anh hudng 17 23 30 43, 102 103Bai 4.2, Mite tw vong va cac yéu t6 anh hudng 1. Khai niém tii vong va sy can thiét do lugng mite ti vong 2. Do hudng mite til vong énh tat 4. Cae véu te Bai 4.3. Bang séng (Life table) anh hudng dén mite tl vong 1, Khai niém va phan loai 2, Cau tao va phudng phap xac dinh cae chi tiéu trong bing song 3. Ung dung bang séng (y nghia) Bai 4.4. Di dan va dé thi hoa 1, Khai niém vé di dan 2. Nguén sé ligu va mét sé chi tiéu vé di dan - 3. Xu huéng va nhing anh hudng cia di dan dén cac qua trinh dan sé ~ kinh té- xa hd 1, Dé thi hoa CHUONG 5. DAN SO VA PHAT TRIEN 1. Dan sé va phat trién kinh té, ngudn lao déng 2 Dans 3. Dan x 4 va phat trién con ngudi mdi truéng An s6 vA gido duc 5, Dan sé binh dang gidi 6. Dan sé va y té 7, Dan sé va an ninh ludng thue CHUONG 6. DU BAO DAN SO 1. Dai cugng 2. Dy bao dan sé bang cac phusng phap khac nhau CHUONG 7: CHINH SACH DAN SO \. Khai niém chinh sAch Dan s6é'- KHHGD chinh sach dan sé sich dan sé d Viét Nam BAL DOC THEM Bai 1. Phap lénh dan so Bai 2. Danh gid xu hwong thay déi vé dan sé G Viét Nam va tac dong cua xu hwéng d6 déi vai hé théng y té trong 10 - 15 nam téi 167 197 313 313 327Chung 1 NHAP MON DAN S6 HOC MUC TIEU Sau bai hoc, sinh vién c6 kha nang: 1. Néu ditse khai niém, muc dich, déi tvang, pham vi va phuieng phap ctia mon dan s6 va phat trién. N Trinh bay duge nhitng nét khai quat cia tink hink dan s6' thé gidi va dan so Viet Nam. 3. Hiéu dude méi lién quan gitta dan sé vdi cde vdin dé kinh té, xa héi, va moi trung. 4. Hiéu diac cic din dé site khde va y té trong giai doan hién nay 1. GIGI THIEU VE DAN SO HOC 1.1. Mét s6 khai niém LL. Dan eu va dan sé Dan cv dugc hiéu 1a tap hop nhiing con ngudi cing cu tru trén mét lanh thé nhat khai niém dan cu gan lién véi khai niém lanh thé. Lanh thé 6 day cé thé 1a xa, huyén, tinh, ca nuée, mét chu luc hay toin bd trai dat, vv. Vi da nha: din cw Ha Noi, din cu mién nui, dan cu Viét Nam, v.v. Dan cu cua mét vang lanh thé 1a khdch thé nghién cttu chung cia nhiéu bé mén khoa hoc. ca khoa hoe ty nhién vA khoa hoc x4 héi nhu: y hoc, kinh té hoc. ngén ngii hoc.... Méi khoa hoc nghién ettu mot mat, mét khia canh nao 46 cia khach thé nay, ttc Ja xAe dinh duge déi tugng nghién cit riéng cha minh. Khi nghién cttu mét dan cu nao dé, thi thong tin quan trong va can thiét thudng ditge tim hiéu dau tién 1a quy mé cla nd, tic 1a téng sé ngudi hay 1a téng s6 dan. O day, méi con ngudi khéng phan biét gia tré, nam, nit déu 1a mot don vi théng ké, tinh toan Tuy tat cd thanh vién cia mét dan cu nado d6 déu c6 diém chung 1a cing sinh séng trén mot lanh thé nhung tap hgp dan cu nay lai c6 abiing khac biét vé gidi th, dé tudi, dan téc, tinh trang hon nhan, nghé nghiép, v.v. Vi vay chung ta sé hiéu biét chi tiét hon vé m6t dan cu néu phan chia tong sé danthanh nhém nam, nhom nif hoac cac nhém khac nhau vé dé tudi, v.v. tic 1a nghién citu cd cu cua dan ev theo gidi tinh va dé tudi. Ti dé chung ta thay hinh thanh khai niém dan sé. Dan s6la dan cu duge xem xét, va nghién ettu d géc dé quy md va co edu Theo khai niém vé tai sin xuat dan sé theo nghia rng, ngudi ta da xay dung duge mot ding thie biéu thi su bién dong cha quy mé dan sé theo thdi gian vdi sy tie déng cua c&e yéu t6 sinh, chét va di dan. Dé chinh 1a phvtong trinh can bang dan sé (phuong trinh co ban cia dan sd): P, =P, +(B-D)+ (1-0) Trong dé: P,: 6 dan dau ky P, : sé dan cudi ky B : sd tré em duige sinh va trong ky (s6 sinh) D : 86 ngudi chét trong ky (sé chét) 1: sé ngudi nhap cu OQ :sd nguéi xudt cu Khai niém dan cu khéng chi bao gdm s6 ngudi, vdi co céiu dé tudi va gidi cila né. ma cdn bao gém ci cac vin dé kinh té, van héa, sic khée, ngon ngii, tap quan, v.v, Quy mé co clu dan sé trén mét Linh thd khéng ngitng bién déng do sinh, di cit, hoac don gian hon, theo su b i cua thai gian, moi nguai déu chuyén tif tuéi nay sang tudi khac. Nhw vay néi dén dan sé 1a néi dén quy m6, cd cau va nhiing thanh 16 gay nén su bién dong cia ching. Do dé, dan sé thudng dude nghién ctu ca g trang thai tinh va trang thai déng. 1.1.2. Bién déng dan sé va cae dae trung nhan khdu hoc Cac qua trinh dan sé (sinh, chét, két hén, ly hdn, di cu) buo gid cing dién ra trong khung canh kinh té - xa hi va mdi trudng nhat dinh. Cac khung canh nay bién doi manh mé ti thdi dai d6 da dén thii dai van minh va bi nay cing khae nhau kha xa giita cde quée gia, cde chau ye va tham chi gitia cae ving, cic khu vue trong mét nude. Dé phan biét kKhung cénh nay, 6 thé tiép can theo quan diém phat trién: Vao nhiing nim 50 va 60 cla thé ky XX, ngudi ta coi phat trién don thuan chi 1a tang trudng kinh té, vi vay thude do trinh dé phat trién JA muic dat duge vé GNP (Tong san pham quéc dan) binh quan dau ngudi, Phat trié nhanh hay chim duge dae trung bdi ty 1é gia ting GNP binh quan dau ngudi hang nam. Vi vay. Ngan hang thé gidi can cd va GNP binh quan dau nguéi dé danh gia trinh dé phat trién cla cac quéc gia. Nam 1986. ho da chia thé gidi thanh 3 nhém nuée: cac nude kém phat trién cé thu nhap thap: dudi 450 USD;cae mide dang phat trién cé thu nhap trung binh: ttr 450 USD dén duéi 6000 USD va ede nate phat trién cé thu nh4p cao - ty 6000 USD tré lén. Mac du kinh té 1a cét 1di cla sue phat trién nhung cang ngay ngudi ta cang nhan thie va phat hién nhiéu han ché cua thuée de GNP binh quan déu ngudi. Nhiéu quée gia ed sy tang trudéng kinh té nhanh nhung sé ngubi déi nghéo khéng giam va ddi séng cha khoang 40% dén 50% dan s6 - nhiing nguoi séng dudi day x4 hoi hdu nhu khéng cé gi thay déi. Diéu nay lam thay déi quan niém phat trién tit cuc dai héa san lugng sang cue tiéu héa déi nghéo hay la tiép can phat trién theo su dp tng nhu cau thiét yéu cho céc nhém dan cu co thu nhap khae nhau Ti dé, kbai niém phat trién duge hiéu Ja qua trinh mét xf hoi dat dén muc théa man cac nhu cau ma xa hoi ay coi 1A thiét u. ¢ phu cau thiét yéu bao gém: dinh dudng, giao duc tiéu hac, stic khée, + vé sinh, cung cap nude sach va nha 4. Ngan hang thé gidi da cu thé héa ching bang mét loat cae chi tiéu sau: ~ Dinh dung: higng calo, chat dam due cung cap binh quan dau ngudi, ti 1é dat dude so vdi yéu cau. — Gido duc: ti lé biét chit; ti 14 hoe sinh tiéu hoe (tinh trén sé dan tir 5 dén 14 Ludi) — Dan sd, stte khoe: ti 1é chét tré em, tudi tho binh quan. — Vé sinh: ti 1é dan sé dutoe hudng cac phuang tién vé sinh, ti 1é dan s6 dude cung c4p nude sach, M6 rong cac nhu céu thiét yéu va ch y nhiéu d&n yéu t6 xA hoi, mét quan niém khac cho rang: néu coi phat trién 14 adi lap véi nghéo khé thi phat trién duge coi {a qua trinh gidm dan, di dén loai bé nan d6i an, bénh tat, md chi, tinh trang mat vé sinh, that nghiép va bat binh dang. Phat trién cing cé nhiing tac déng tiéu cutc. Trong khi ed gang “dap ting cae nhu edu thiét yéx” cho mét quy mé dan sé khéng 1d va méi ngay mot tang lén, loai ngudi, di lam suy gidm dién tich rimg, can kiét nguén nguyén lieu, nbién ligu, thai nhiéu khi “nha kinh”, nude ban va “hoc 16t” dat dém bac mau, sa mac héa. Néu cit tiép tuc nhu vay thi dé Ja sy phat trién khéng tuong lai, Tu nhimg nam 70 cia thé ky XX, ngudi ta nhan manh viée nhin nhan su phat trién duéi nhan quan bao vé méi trudng tu nhién. Vi vay, phat trién duge coi la: su tang truéng vé kinh té, su tién 6 vé xa hi va eu bén ving vé mdi trvdng. Nam 1990, lin du tién, Chuong trinh Phat trién eda Lién Hop quée du ra ech tinh chi sO phat trién con ngudi (Human Development Index, viét la HDI) dé danh gi trinh d6 phat trién eda cdc nue. Chi s6 nay dude tong hop Lit cde chi tiéu vé kinh té, gido duc va site khée. Thong qua HDI nam 2001 cia 162 nude, ngudi ta da xép 48 nude v20 loai cé trinh dé phat trién cao voi HDI at 9ti 0,8 trd lén (HDI téi da Ja 1, téi thiéu 1a 0), 78 nude trinh dé phat trién trung binh (HDI ti 0,5 dén dudi 0,8) va 36 nudc trinh dé phat trién thap (HDI dudi 0,5). Viét Nam duge xép vao nhom nuéc cé trinh dé phat trién trung binh véi HDI = 0.682. Tuy nhién, phat trién 1A mét khai niém téng hgp bao ham nhiéu mat kinh té, xa hi, chinh tri, méi trudng. Do vay, viéc lugng héa né chi mang ¥ nghia do luéng mét cach tuong déi Nhu vay, dé cé nhiéu cach tiép can khac nhau va cing cé qué trinh phat trién lién tuc, khdi niém phat trién luén cé lién quan mat thiét va chin tac dong truc tiép cia cac hoat dong y té cong cong. 1.2. M6i quan hé giifa dan sé va phat trién - Déi tung nghién ctu cha mén hoc 1.2.1. Déi tugng nghién citu cia mén hoc “Dan sé va phat trién” Thuc té cuéc séng cua con ngudi hang triéu nam qua da chi ro rang san xuat ra vat chat quyét dinh su tén tai vA phat trién cla xa hdi loai ngudi. Hoat d6éng nay xoay quanh 2 truc: san xuat ra dé vat (tu liéu san xuat, tu lieu tiéu ding) va san xuat ra chinh ban than con ngudi. Hai dong san xuat vat cl nay tuy khac han nhau vé moi mat nhung phu thudc chat ché vao nhau vdi cdc biéu hién sau day: — Néu khéng cé déng san xudt nay thi eting khéng cé déng san xuat kia — Tén tai dong san xuat ra dé vat la do con ngudi va vi con ngudi. Do do, n xuat cdi gi, véi khéi lugng bao nhiéu... phy thude vao sé dan va nhu cu cua ho. Nhu cau nay lai thay déi theo dé tudi va gidi tinh, Noi cach khae quy mé, cd céu san xuat va tiéu dung phu thuéc kha c ché vao quy mé, cd cau dan sé. Thuc té lich str citing cho thay tai san xudt dan sé (qua trinh tao nén su bién déi quy mé va cau tric tudi - gidi tinh) phu thuéc chat ché vao trinh 46 phat trién cua khu vue san xudt vat chat, dae biét la trinh dé phat trién cia lye luong san xuat. Nén san xudt dua trén nhiing céng cu tha cOng sé ddi hi sé Iwgng lao dong nhiéu hdn chat lugng lao dong, diéu nay sé dan dén viée sinh nhiéu con. Ngugc lai, nén san xudt dya trén cd sé dién khi héa va tu déng héa lai phd hgp véi muc sinh thap, chat lugng “con ngudi”, chat hidng lao déng ngay cang cao. Nhung tai san xuat ra con ngudi khéng chi phu thudc tung bé vdi khu vue san xuat dé vat - hoat déng cét 16i cia nén kinh té. O tam réng Jén hon, no lién quan tdi tat ca cdc yéu t6 khac cha qua trinh phat trién, ma trudc hét 1a nhiing tién b6 vé mat xa héi, trang dé c6 ca hé théng y té, trinh dé gido duc, su binh ding nam nit va su bén ving vé méi trudng, v.v. Két hon, han ché sinh dé, lua chon sinh con trai hay con gai, chong lai bénh tat va cai chét, v.v. déu la hoat déng co y thiic, cdn dén tri thite vA 1a nhiing hoat déng riéng chi cé cia loai ngudi. Vi vay, cdc yéu té cia phat trién, nhu: binh dang nam ni, trinh dé 10gido duc, khoa hoe, v.v ngay cang cao, tri thie con ngudi sé ngay cang rong. ¥ thic con ngudi ngay cing tré nén hop ly, cang ed téc dong dén cac qua trinh dan s6 néj trén. Déi vdi méi cé nhan thi cdc dic trung dan sé: tudi, gidi tinh, tinh trang hén nhan, sé con... va cdc yéu t6 phat trién: vin héa, nghé ngl thu nhap, nhom xa héi... cing ton tai trong mét con nguGi, trong mét co sd vat chat chung, nén ching cé méi lién hé truc tiép, chat ché. Thue té lich sit phat trién cla x4 hdi loai ngudi di ching minh cA vé mat thdi gian va khéng gian rang cae nuéc d nhiing bac thang phat trién khac nhau thi tinh trang dan s& cting khac han nhau, cu thé G) Quy mé dan sé 8 cde nuée dang phat trién lén hon va tang nhanh hon nhiéu so vdi cc nuéc da phat trién. Nam 1950, cdc nuée da phat trién cé 831,9 dén nam 1999 c6é 1.181 triéu, tite 1A tang lén 1,42 lan. Cang khoang thdi gian nay, s6 dan 6 cdc nude dang phat trién da tang tiv 2.648,8 trigu dan lén 4.800 trigu, tie la tang lén tdi 2,91 fan, (ii) Ty 16 tré em duéi 14 tudi trong téng dan sé 4 cdc nuéc dang phat trién cing hen nhiéu so véi cac nude da phat trién. Nam 1999, ty 1é nay 6 cac nude dang phat trién 1a 37% cén 6 cac nude da phat trién chi ed 19%, thm chi Nha Ban chi 15%. Ngugc lai, ty 1é ngudi gia (65 tudi trd lén) trong tong dan s6 6 cae nude dang phat trién lai thap hon nhiéu so vdi cae nude da phat trién: 4% so véi 14% (sé igu nim 1999) Nhu vay, 6 cac nude da phat trién, ty 1é ngudi gid cao gap 3,5 lan cdc nuéc dang phat trién. Trong khi dé, ty 1é tré em lai chi bang mét ntia cha cac . Co thé néi: cae nuée dang phat trién 1a thé gidi ca tré em, nguoc lai cc nude phat trién 14 thé gidi cla ngudi gia. Day 1a su tudng phan sau sac gitia hai nhém nude Gii) Tinh hinb sinh san va tt vong 6 hai nhém nude nay cing cé sy khac bnét rat lén. Theo théng ké tit nim 1950 dén nay, s6 con trung binh cila mot phu nif d cdc nude nghéo bao gid cing nhiéu gap hon hai lan 4 nhitng nude giau. Déi véi tinh trang chét cia tré em, nam 1999, 4 cdc nude phat trién, binh quan ctt 1000 tré sinh duge sinh ra thi c6 8 tré bi chét duéi 1 tuéi. Trong khi 46, d cdc nude dang phat trién, con s nay 1a 68, tite 1a nhiéu hon trén 8 Jn. Nhimg minh hoa trén chiing té: d cdc trinh dé phat trién khac nhau thi tinh trang dan sé cing hét sic khac nhau, Diéu nay cho thay tac déng manh mé cuia cac yéu t6 kinh té - x4 hdi dén cAe qua trinh dan sé. Nguoe lai, dan sé dong vai tro quan trong trong qua trinh phat trién cua nhan loai. Néu trai dat mdi cé vai nghin ngudi thi sé khong c6 bite tranh phat ién nhu ngay nay. Nhd sé dan dat dén mét quy mé dang ké, méi cé thé phan céng lao déng, chuyén mén héa, tao diéu kién nang cao nang suat lao dong. xA hdi phat trién Tuy nhién, trong thoi dai ngay nay, khi dan sé da dat tdi trén 6 ty ngudi thi quy md va téc dé gia tang dan sé da dat ra nhiing van dé nghiém trong de doa qua trinh phat trién cua nhiéu nuéc nghéo, thé hién é cac diém sau: i- Téng sin phdm quéc dn binh quan dau ngudi tang cham, tham chi cé giai doan giam. Do do, dan dén tinh trang céing thang gitfa tich lay va tidu ding, su tut hau d céc nude nghéo. Khoang cach giau - nghéo gitia cae nude, giita cic khu vue ngay cang Jén. ~ Tinh trang dan sé é cdc nude dang phat trién cing cé tac dong tiéu cuc tdi su phat trién cua giao duc. Vdi quy mé dan s6 lén, c&u tric din sé tré nén tré em trong dé tudi di hoc cing rt lén. Vi vay, cde nude nghéo phai c6 ty 18 dau tu cho giao duc cao hon nhiéu so vdi cdc nuée gidu méi dap ting duge yéu cdu cua n6. Nhung nhiing yéu cdu nay thwdng khéng dude théa man, dan dén ty 1é mi chi, ty 1é tré bd hoc sém kha cao trong cdc nude dang phat trién, — Hai phan ba dan sé va khoang 80% tré em dudi 15 tudi trén thé gidi tap trung @ cae nude dang phat trién, phan \én sé ho lai dang s6ng trong diéu kién thiéu sy cham séc vé y té trén ca hai linh vue diéu tri va du phong. Vi vay, cdc nude nghéo cing phai co ty 1é dau tu cho y té kha lén mdi dap ung dude nhu cau téi thiéu cla nhan dan. Mat khac, nhu cau dau tu cho dich vu ké hoach hoa gia dinh nham giam nhanh mic sinh ciing la mét trong nhiing van dé can dude quan tam hang dau. Hoat déng san xuat, tiéu ding cia hang ty ngudi dang Jam can kiét dan ngudn tai nguyén khong thé tai tao va dua yao méi trudng ngay cAng nhiéu chat thai déc hai de doa sy phat trién bén ving ctia loai ngudi. Nhu vay, ca ly luan va thuc té ching té tén tai méi quan hé hai chiéu, chuyén héa nhan qua giifa din s6 va phat trién. C6 thé biéu dién méi quan hé nay qua so dé sau Két qua dan sé Qua trinh phat trién Quy mo dan sé - Tiéu dung hang hoa, dich vu (luang thuc, - Co céiu theo tudi/gidi He « . >) - Ty te tet kiem va adu tu - Phan bé theo khéng gian "Sti dung vén con nguti - Sur dung vén vat chat - Khai thac va st dung tai nguyén, méi trudng = Chi tiéu céng céng T v v Qua trinh dan sé Két qua phat trién - Sin - Thu nhap, phan phéi thu nhap - Chét I—§»| - Viée lam - Tinh trang gido duc “Dic - Tinh trang cham s6c y 16, site khde va dinh duang - Chat Iutong mai truangC6 thé dién giai rd hon ndi dung va cd ché tae dong ciia quan hé “dan sé” vA “phat trién” nhé m6 hinh noi trén, Bat dau tir céc qua trinh dan sé: sinh, chét va di cu. Mute d6 cia cae qua trinh nay cao hay thap, nhiéu hay it, quyét dinh tinh trang dan sé 4 ting linh thé, tai mot thdi diém nhat dinh ca vé quy md. co cau lan phan bé dan sé. Két qua nay sé tae dong theo nhiéu cach khac nhau dén qua trinh phat trién, nhu tiéu ding hang héa va dich vy, ty lé tiéu dang va tich lay, st dung cdc nguén vén, v.v. Cac qua trinh trén lai dn dé: tdi mUc d6 dam bao viéc 1am, chat lugng méi trudng, tinh trang céng nghé, y té va giao duc, dja vi phu ni, v.v. Dén lust né, cée két qua nay sé tac déng manh dén cae qua trinh dan sé sinh, chét, di cu Tu phan tich trén, ching ta thay tén tai méi quan hé chat ché hai chiéu witia mét bén 1a dan sé vA bén kia va su phat trién. Dé chinh [a déi tuong nghién ctu cia mén hoc. Déi tugng nghién cttu cha “Dan sé va Phat trién” khac han déi tuong cla mét sé mén hoc lién quan, nhu Dan sé hoc, Kinh té hoc. Dan sé hoc nghién cu quy mé. cd cau dan sé va cac dac trumg nhan kh4u hoc ciing nhu su bién dng cua ching. Do khéng cé théi gian dank riéng cho viée nghién cttu Dan sé hoc cla sinh vién y té cong céng, nén giao trinh nay danh Chuong 2 va 3 dé trinh y nhitng néi dung cd ban cua dan sé hoc. Dé 1A nhing kién thite c6 dong phat lién quan dén quy mé, cd c&u, mite sinh, mife chét va di-dan. Kinh té hoc ctfu qua trinh san xudt va tiéu dung cua quéc gia, trong do dan sé la u té cba qua trinh taj san xu Tuy nhién, trong nghién ctu kinh té, dan sd duge dé cap dén nhu mét yé té quan trong, bdi vi dan sé vita 1A luc lugng san xuat, vita la luc lugng tiéu ding. Diéu nay khéng c6 nghia la Kinh té hoc bao tram Dan sé va Phat trién ma do 1A su giao nhau gitia cac van dé khoa hoc nay. Hon nifa, méi quan hé givta dan kirh té, mét méi quan hé quan trong, sé dude tach ra, nghién cttu mot cach ky ludng trong mén hoc “Dan sé va Phat trién”. Déng thdi ngoai nghién cttu quan hé dan s6 va kinh té, mon hoc Dan sé va Phat trién cdn nghién ectu méi quan hé gitta dan sé va x héi, dan s6 va méi truang, v.v. Dé nghién ct duge cac moi quan hé téng quat d trén, Dan sé va Phat trién phai gidi dap céc cau héi cy thé: — Xu hudng tac dng 1l4n nhau gitia cac yéu té cla dan s6 tdi cac yéu t6 cla phat trién? — Mé ta, phan tich méi quan hé giiia ching nhu thé nao? Bang cac cong cu gi? — Mite dé tac déng gitta ching nhu thé nao? Nhu vay, Dan sé va Phat trién cé vi tri cdu néi gitta Dan sé hoc va cac mon hoc cé lién quan dén phat trién tite 1a lién quan téi kinh té, xa hdi, méi truing. Do dé, sinh vién cdn duge chuan bj cdc kién thite vé dan sé hoc, kinh té hoc, xA hdi hoc va khoa hoc vé méi trudng. 13Nhitng ngudi tiéu ding nhiéu nbat thudng séng tap trung 4 cdc nude phat trién va gidu cé, trong khi dé hau qua méi trudng nang né nhat do su tiéu dang cia thé gidi lai do nhitng ngudi nghéo ganh chiu. 1.2.2. Nhiém vu va ¥ nghia ciia mén hoe Trude hét, mdn hoc ¢6 nhiém vu phat hién, biéu dién, phan tich, dy bao cae quan hé gitfa Dan sé va Phat trién, tim ra quy lat hodc tinh quy luat cla cac quan hé nay. Chang han, nhé nghién edu méi quan hé gitta trinh dé phat trién, théng qua chi sé HDI va chi tiéu d cu dan sé theo tudi cé the tim ra quan hé déng bién gid trinh d6 phat trién va ty 16 ngudi gia Nghién citu méi quan hé gitta Dan s6 va Phat trién cé thé gitip gidi thich ao cac téng thé dan cu co mttc sinh dé khéng giéng nhau? Vi sao cé nhiing ludng di cu tiv néng thén ra a6 thi hoge lén mién mii?... Nhd dé, ngudi ta khéng chi do ludng dude cde qua trinh dan sé, ma cbn cé kha nang giai thich dude ban chat, quy luat cia ching. D6 chinh 1 cd sd ly luan cho viéc hoach dinh chinh sich dan sé. Dan s6 va Phat trién con la eo sd cho viée xAy dung cae chinh sach phat trién. Dé phat trién nhanh, can cé cdc diéu kién nhu khoa hoc — ky thuat, tai nguyén, nguén nh4n luc chat ligng cao, v.v... Déng thdi, tit nhitng tac déng cua dan sé dén phat trién, cdc quéc gia da nhan thiic ra rang can phai c6 mot trang thai dan sé hgp ly. Noi khac di, khong thé phat trién nhanh néu khong giai quyét cac van dé dan sé dat ra Viet Nam “dat chat, ngudi déng”, mat dé dan sé nam 1999 lén téi ‘ ngudi km? (thé gidi khodng 40 ngudi/km’). Trong khi dé, gan 80% dan sé séng 6 néng thén, chi yéu 1a [Am néng nghiép, vai dién tich dat canh tac binh quan dau ngudi rat thap. Do la nguyén nhan quan trong cua tinh trang thiéu viée lam, thu nhap thap. Di dan 1én mién nui, vao dé thi lién tuc dién ra, dan tdi su bién déi theo hudng khéng cé Igi vé mai tru’ng. Nghi quyét Héi nghi lan thu tu Ban chap hanh Trung ung Dang Céng San Viét Nam, khéa VII, thang 1 nam 1993, nhan dinh: “Sw gia téng dan sé gud nhanh la mét trong nhiing nguyén nhén quan trong can tré toc dé phat trién kinh té - xd héi, gay kho khan ldn cho viée edi thién dii sng, han ché diéu kién phat trién vé mat van hoa va thé luc cua gidng noi. Néu xu hudng nay cit tiép tue dién ra thi trong tuong lai khong xa, dat nude ta sé dting tritde nhitng kho khan rat lon tham chi la nhiing nguy co vé nhiéu mat”. Nghi quyét cing chi rd rang: “Cong tac Dan s6°- Ké hoach hoa gia dinh la mét bd phan quan trong trong chién litge phat trién dat nwdc, la mét trong nhitng vdn dé kinh té - xé hoi hang déu cia nude ta, la mot té-ca bin dé nang cao chat luang cude séng cua titng ngudi, tung gia dinh va toan xa héi”. Chinh vi vay, viée nghién ctu phat hién nhiing a g cua dan sé dén sy phat trién, viée dita cac yéu té dan sé vao cdc ké hoach phat trién va léng ghép céc chudng trinh dan s6 véi cdc chuong trinh phat trién hién nay 6 cdc nude ta trd nén hét sttc can thiét. Déng thai day ciing 141a cong viée day khé khan vi nghién cttu, giang day vé dan sé va phat trién 6 nude ta mdi chi duge bat dau vao nhiing nim dau cua thap nién 90. 1.3, Cac phuong phap nghién citu Phép duy vat bién chiing la cd s6 phuong phap luan caa mén hoc Dan sd va Phat trién. Nguyén ly cd ban cia phép duy vat bién chung 1a cdc su vat, su viée cia tu nhién, xd h6i cé mdi quan hé pho bién va van déng, phat trién khong ngttng. Van dung sang tao va quan tri Ac phép duy vat bién ching trong nghién cdu moi quan hé gitta “din sé” va “sy phat trién” 1a yéu cau khéng thé thiéu duge cua mén hoe nay. Méi quan hé gitta dan sé va phat trién - déi tugng nghién cuu cua mén hoc, bao ham nhiing néi dung hét stic réng lén, Trén thuc té, kho cé thé khao sat, phan tich toan bé méi quan hé dan sé va phat trién trong mat cuédc nghién ettu, ma chi cé thé Jua chon nghién ctu mé} quan hé gia mét sé chi tiéu dan sé yéi cde véu té cia phat trién ma théi. Chang han, nghién cttu méi quan hé gitta s6 con cua phy nd vdi trinh 46 hoc van, nghé nghiép, va thu nhap cba ho Tay muc dich nghién citu cu thé, ngudi ta Iva chon hai nhom chi tiéu (hay “bién") thich hgp: bién dan sé va bién phat trién. Gia su X la bién phan anh mét dung cha su phat trién cdn Y 1a mét chi tiéu dan sé. Gi tri cua bién Y khong chi do tac déng c#a X ma cn chiu anh hudng cua nhiéu bién khac. Vi vay, vdi muc dich nghién cttu, phat hién tac déng cita chi riéng bién X dén bién Y, thi trén céc phan tu nghién ctu, gid tri cua cdc bién khong duge nghién cdu phai nhu nhau hoaec gan nhu nhau. Trong thie té nghién ctu, ngudi ra phai gia dinh cac nhan to khong dude nghién citu khong thay déi, ttc la duge ¢6 dinh lai. Thi du, dé nghién citu tac dong gido duc (bién X) dén sé con cia phu ni (bién Y), edn gid dinh dé tudi, dan t6c, tén gido, nai 6 (cang thanh thj hode cing néng thén).., khong thay déi, hodc thu thap théng tin trén nhting phy nu cé cing nhting dac diém trén, chi riéng hoc vdn la khdc nhau. Sau khi da xac dinh duge méi quan hé eta cac chi tiéu can nghién citu phai thu thap va xi ly cae théng tin vé cae chi tiéu do. Trong qua trinh nay, cac phuong phap thong ké, x4 hdi hoc va cd phuong phap toan hoe duye su dung nhiéu. Khach thé nghién cttu cua * va Phat trién” thudng la nhiing téng thé lén, bao gém nhiéu don vj (phan tit), c6 cau tric rat phtte tap. Vi vay, dé co thé nghién city duge va phi hgp véi nhiing diéu kién nhat dinh vé thdi gian, nhan luc, vat lyc va tai lic, ngwéi ta thudng su dung phudng phap diéu tra chon mi Cac phuong phap théng ké va toan hoc thudng duge si dung dé xu ly phan tich théng tin nham phat hién tinh quy luat cia méi quan hé dan sé - phat trién la: Phuong phap day sé song song, phan nhom, t6 va xdy dung cdc mé hinh,Thi du 1. Dé nghién cttu tac déng téng hop cua trinh dé phat trién xa hdi do bang Chi sé phat trién con ngudi: HDI (bién phat trién) dén mic sinh, do bang tong ty suat sinh: TFR (bién dan sé) d Viét Nam, nam 1999, ngudi ta xép gia tri cua HDI theo thit tu tang dan va gia tri tuong ting cua TFR thanh day s6 song song nhv Bang 1.1. Cac day s6 liéu noi trén thutng duge biéu dién bang dé thi. Nhb hai diy sO nay, 6 thé phat hién ngay tinh quy luat: khi trinh dé phat trién tang lén thi mUc sinh cua phu nit gidm xudng. Déng thdi, 6 thé do luang hiéu qua cha trinh dé phat trién xa hoi déi vdi qua trinh giam sinh. Nhu vay, thue chat cla phugng phap day sé song song (con duge goi 1A phan té lién hé) la sdp xép gid tri cua mét bién theo thit ty tang (hoac gidm) dé quan sat, phan tich su bién déi day cdc gid ia bién kia Thi du 2, Xay dung mé hinh dan sé - phat trién (Phuong phap Héi quy Tuong quan). M6 hinh thudng 1a mét ham ma bién déc lap Ia cae bién phat trién X,; . X,, con bién phu thudc Y Ya bién dan sé: Y =f (KX, Xo Ky 0), Ay) Dé xAc dinh dang ham f, phai can ct vao dé thi vé duve tit ngudn sé liéu thuc té va ti su phan tich trén cdc phuong dién dan sé - kinh té - xa héi - moi trugng. X. Cac tham sé a,, a, ... a,, cua m6 hinh duge xac dinh bang nhiéu cach nhd phuong phap théng ké toan, thong dung 1a phugng phap binh phuong cuc tiéu Dua trén sé lieu vé dan sé, kinh té, x4 hdi cha 85 nude trén thé gidi, cac nha nghién citu da xay dung ham tuyén tinh néu lén méi quan hé gitta tudi tho trung binh cua phy ni - Y (bién dan sé) va ty 1é biét chif cila ho X (bién phat trién) nhu sau: Y= 47,17 + 0,307 X Phugng trinh bac nhat biéu thi mdi lién hé giita TFR va HDI, nim 1999 6 Viét Nam (theo so liéu Bang 1.1) 1a: TFR = 9,714 - 10,702 HDI M6 hinh trén cho thay, khi HDI tang thém 0,1 thi TFR giam 1,0702. Sau khi xay dung mé hinh, ngvdi ta thudng tinh cae gid tri cua Y nhan duge ti mé hinh va so sanh ching vdi gia tri thu duge ti thuc té dé nhan xét vé tinh phn hgp cia mé hinh. Mé hinh gitp cho viéc phan tich, dy bao, tao co sd cho viéc hoach dinh chinh sach 16Bang 1.1. Chi sé phat trién con ngudi va Téng ty suat sinh theo cac ving & Viet Nam, 1999 l "Khu vue Tl HD! TFR (1999) | TER (2007) | Tay Bic - | 0,564 - 36 2,39 | Tay Nguyen T9604 3.9 277 | | Dong Bac 0641 23 | 218 | Bac Trung 86 - 6.662 28 2.32. | Béng bang s6ng Ciu Long ee ee Le Duyén hai Nam Trung B6 0676 25 | 219 | Beng bang sng Hang 0723 20 244 | Dong Nam Bo i 0,751 - 19 ee 1 Iguén. Bao cao phat trién con ngudi, Viet Nam, 1999 va *: Thue trang dan so” Vier Nam 2007, UNFPA Neay nay, cae phugng phap xu ly thong tin eat da dang, cting véi su tra giup cua phudng Gen tinh ton hién dai v n may tinh thich hop, viée 0 tich méi quan hé dan s6 va phat trién da dan chinh xac va chi tiét han. 2, TONG QUAN VE DAN S6 THE GIOL 1. Vai nét vé lich sv hinh thanh loai ngwoi Loai nguéi xuat hién mudn ech day ching 2 triéu nam. Trong qua trinh tién héa hitu cd con ngudi dA qua giai doan cha mét loai ngudi nguyén thuy tién lén hién dai. Theo phan Jén cac nha nhan chung hoc thi Homo Erectus tén tai trong mét thir gian dai, khoang 1 triéu 70 - 80 van nam nhung gém mét sé giai doan phat trién va én héa ca vé hinh thai co thé. 6 chute va co edu xA hdi. Con ngudi sinh hoc véi Homo Sapien da dat téi tuyét dinh cua tién hoa hau co. Mau ngudi hién dai da hinh thanh va hoan thién 4 van nam trude sé khong bién déi nhiéu thém niva. Ca nhan loai hién nay 1a mét loai duy nhat — loai Homo Sapien va tién héa sinh hoc chim duit, chuyén vao tién héa xa hdi. 2.2. Xu huéng tai san xudt dan sé thé Nhting con ngudi dau tién vai triéu nam trude tap trung 6 chau Phi. uée khodng 100.000 ngudi. Suét mét thai ky dai (thai ky dé da ca va dé da giita) phuong thue sinh séng ca bin etia con ngvdi 1a hai luom va sin bat, dan so 6 miic téi thiéu va tang hét stte cham. Dén thai dai dé da mdi dan sé thé gidi ang chiing 5 triéu ngudi. Luc nay nhéng thanh tuu quan trong vé néng nghiép va chan nudi, nghé ky thuat ché tao dé suong, dé sing... eiing véi cac anh ea 17nghé khac da lam thay déi han bo mat Kinh té - Xa hoi (KT — XH) khién cho nhiéu hoc gid ménh danh 1a Thdi dai cach mang dé da mér : cich mang ky thuat dau tién trong lich stt nhan loai. Cae sé liéu 6 Bang 1.2 cho biét dan sé trén trai dat dude tai san xuat nhu thé nao. Trong nhiéu nam, loai nguoi da trai qua ché dé tai sin xuat dan sé cé dac trung “ty i¢ sinh cao. ty 1é chét cao”. Tuy sinh cao nhung chét nhiéu do cdc nan dich, nan déi, chién tranh nén dan sé tang rat cham. Nhin lai lich su 14) san xudt dan sé thé gidi cé thé dua ra nhan xét dude trinh bay dudi day. 2.2.1. Dan 86 thé gidi tang trudng nhanh. Thai gian dé tang thém 1 th ngudi ngay cang rit ngan ¥ 1é phat trién dan sé hang nam cing ngay vao nam 1850, khodng 1,78% vao giai doan 19 1965 - 1970, 1,57% vao giai doan 1990 - 1995 va nam 2007 la 1.19%. Lién Hop quéce du bao trong nhitng nam tdi, ty 1é phat trién dan sé cua thé gidi sé tiép tuc giam xuéng. Tuy nhién, do quy mo dan sé thé gidi ngay mot lon, nén thoi gian dé thé gidi co thém 1 ty ngudi ngay cang bj rit ngan - 1955. 2,04% vao giai doan 2.2.2. Quy mé dan s6 thé gidi ngay mét lin Tir gitta thé ky XX, sé lugng dan cui trén thé gidi dé tang vdi mét nhip do rat nhanh. Hién nay dan sé thé gidi dat gan 6 ty nguai va lugng gia tang dan hang nam khoang 80 triéu nguai (UNFPA, 1998). Bang 1.2. Dan 86 trén thé gidi: ude lugng qua khif va dy bao theo phuang An trung binh 7 ; : Tang Thoi ky aan vi aan nm Thoi ky REET a | - . I i) - 500,000 4 : 1700 m™m | 029 =40000' 5 0,0003 1750 =| =~ 830 0,15 = 4,000 15 0.018 100900 = 3.000 150 0,23 1850 1260 0.53 400 | 153 0,008 1900 “1610 064 | | - 200 225 0,19 1950 2515 0.89 0 262 0057 | 1980, 4453 1,90 200 257 | 0,009 1990 5292 170 | | 400 206 011 | 1994 | «5630 1.57 18Bang sé liéu nay cho thay mét sé d&c diém quan trong lam cd sé cho viée dua ra gia thiét vé mu di cu cho dy bao, Thi nhat, sé liéu di cu thudn thu thap hang nai gay ca cap ving, cing cé sf lén, xuéng that thudng qua ting nam. Vi du. Déng bang song Hong sé ngudi di cu th nam 2001 1a - ngudi, dén nam 2002 tang lén +21.805 ngudi, sau do lién tiép 4m. Dong Bac, Tay Bac va hau hét cac ving, cac tinh déu cé sit lén, xuéng khéng déu din nhu vay. Tuy nhién, xu huéng chung 1a gidm dan qua cdc nam. Dac diém nay phan anh mét thuc té hién nay 1a theo huéng di cu néi tinh. Thit hai, dé xac dinh téc a6 gidm sé ngudi di cu thudn hay dé y dén dong "Tong sé ngudi di chuyén giita cac ving" va "Tong sé ngudi di chuyén gitta cic tinh”. Sé ligu 6 hai déng nay cho ta mic giam tuong déi trong 5 nam 1A 0,396 hay gdn 40% véi di chuyén giita cdc ving va 0,404 hay 40% véi di chuyén gidia cc tinh Thit ba. vé diu (duong biéu thi vung cé sé higng ngudi nhap cu nhiéu hon xuat cu; 4m biéu thi ving cé sé Ivong ngwéi nhap cu it hon xuat cu). Trong sé 08 ving, 04 ving - Bac Trung Bé, Duyén hai Nam Trung BO, Dong Nam Bo va Déng bang song Clu Long - khéng thay déi dau (hoac duong, hoac am). Véi di cu gitia cdc tinh. cé nhiéu tinh thay déi qua cic nam. Tuy nhién, quan sat chung cho ca thdi ky 5 nam ta cé duge mé hinh vé dau hoan toan phu hop véi m6 hinh da quan sat duge trong hai cuéc téng diéu tra dan sé nam 1989 va 1999. Dé la, 02 ving nhan dan di cv (Tay Nguyén va Déng Nam Bé), con lai 1a ving xuat eu. Ti ba phan tich trén, trong dy bao nay da dua ra gid thiét mtte di cu nhut udc lugng dude cho thai ky 5-nam truéc théi diém 1/4/2005 git nguyén cho théi ky 5-nam tiép theo (2006-2010), sau dé qua méi thdi ky 5-nam sé di cu thuan tuy giam di 40%. Sé lugng di cu thudn tuy cho mdi thai ky du bao 5-nam dude trinh bay 6 bang 11 Bang 11. Sé lugng di cu thuan tuy cho mdi thai ky 5-nam Sé lugng nguéi di cu clia tung thai ky Tinhithanh pho 2005-2010 | 2010-2015 | 2015-2020 | 2020-2025 Nam ITS di chuyén gitia cdc ving |Odng bang song Héng -20 543, -12 326 -7 396 -4 438 [Dong Bac -20 759 -12 455 7.473 -4 484 Tay Bac 273 164 98 59 [Bac Trung BO -50 473 -30 284 -18170 | -10 902 [Duyén nai Nam Trung BO -41 809 -25 085 -15 051 -9:031 349. Sé lugng ngudi di cu cila timg thdi ky Tinhithanh pho 2005-2010 | 2010-2015 | 2015-2020 | 2020-2025 ‘Tay Nguyén -3.035 -1 821 -1093 -656 'Déng Nam BO 204 986 122.991 73795 44278 ‘Béng bang séng Guu Long -68 640 -41 184 -24710 | -14826 TS di chuyén giifa cac tinh Ni [TS di chuyén gitta cac ving |86ng bang séng Hong 2075 1245 747 448 [Dong Bac 41 550 -24 930 -14 958 -8 975 Tay Bac -6 266 -3 760 -2 256 1354 \Bac Trung BO -75 992 -45 595 -27 387 216 414, Duyén hai Nam Trung BO -40 617 -24 370 -14 622 8773 Tay Nguyén 5.094 3.056 1834 1100 Dong Nam Bo 259 084 155 451 93 270 55 963 \Déng bang séng Ciu Long -101 828 -61 097 -36 658 -21:995, [TS di chuyén gitta cac tinh 5.2.2 M6 hinh di cu Ti dit liéu cae cudc diéu tra bién dong din sé hang nam cé thé téng hop duge sé ngudi di cu thudn tuy phan theo tudi-gidi tinh, lam co sd cho viée xac dinh m6 hinh di cu. Nhu dé cap 6 phan dan sé géc, ngay phan bé tuéi cia din sé thu thap ti diéu tra bién dong dan sé cing mac phai sai sé trong khai bao tudi, nén phan bé tuéi cla ngudi di cu thuan mic sai sd. Trong dy bao dan sé theo phuong phap thanh phan, trong hai yéu té 1a muc di cu va mé hinh di cu, thi mé hinh di cu it anh hudng dén két qua du bao hon so vdi mite di cu, nén chung tdi su dung mé hinh chuan trong chugng trinh PEOPLE - phan m duge st dung dé tinh toan két qua du bao. 8. Dy bao dn sé thanh thi va néng thon Dy bao dan s6 thanh thi, néng thén co ban gidng nhy du bao dan sé. Tuy nhién, n6 phic tap hon do két qua tat yéu cua qua trinh cong nghiép hoa va hién dai hoa. Thuc té qua trinh dé thi hoa 6 nuéc ta dang dién ra véi 46 nhanh, lam cho nhiéu ving néng thén, nhat 1a cae ving ngoai thanh cua cc thanh phd lén nhu Ha N@i, TP. Hé Chi Minh, Hai Phong, Da Nang, Can Tho, v.v... nhiéu ving néng thén da duge nang eép sat nhap vao véi ndi thanh; nhiéu thi xa, thi tran, thi tt cting dude nang cap va md rong. Vi vay, viée dan 35066 dé thi thay déi khéng don thudn do ba yéu té simh, chét va di cu, ma cn cé thém yéu té tang dan sé do mé rong dé thi Nhu vay, téng hgp anh hudng cla cae yéu té nay duge thé hién trong thay déi ty trong dan sé thanh thi ma xu hudng chung, song vdi cac nguén sd. liéu sAn co hién nay, thi viée xAc dinh tdc dé tang sau cudc Téng diéu tra dan sé va nha 6 nam 1999 khéng dé. Tuy nhién, muc tiéu phan da&u cua Dang va Nha nuéc ta la dén nam 2020, nude ta cod ban trd thanh nude céng nghiép, véi ty trong dan sé thanh thi khoang 40%, day ciing Ia gia thiét mute tang dan sé dé thi trong tudng lai. Dé du bdo ty trong dan sé thanh thi tai timg thdi diém du bao, da st dung gia thiét ty trong dan sé thanh thi thay déi theo ham LOGISTIC. Tir do, ty trong dan sé thanh thj tai cac thdi diém tong diéu tra dan sé 1/10/1979, 1/4/1989, 1/4/1999, tj: trong dan sé thanh thi tai 1/4/2005 va muc tiéu vao nam 2020 dude khép véi dutng cong LOGISTIC dé tit dé tinh ra ty trong din sé thanh thi tai cac thai diém du bao. Sé liéu cu thé nhu biéu duéi day Bang 12. TY trong dan sé thanh thi va ty 16 t&ng binh quan nam, 1979-2020 Nguén sé ligu | Thai diém diéu tra pee eee TOT 1979 1/10/1979 19,24 TDT 1989 1/4/1989 19,36 0,07 TBT 1999 1/4/1999 | 23,47 2.12 BTBDDS 2005 1/4/2005, 25,88 1,71 Muc tiéu 2020 11712020 40,00 3.58 Bang phép néi suy va ngoai suy ta x4e dinh dude gid tri ty trong dan so thanh thi tai cae théi diém du bao cla ching ta nhu sé liéu d biéu dui day Bang 13. Du bao ty trong dan s6 thanh thi, 2005-2025 Thal ky du bao Thai diém tham chiéu | Ty trong dan sé thanh thj (%) 2005 - 2010 4/7/2010 30,07 2010 - 2015 17/2015 34,68 2015 - 2020 4/7/2020 40,00 2020 - 2025 4/7/2025 46,10 Do dy bao nay chi du bao téng sé dan cho khu vue thanh thi va khu vue néng thon. Vi vay, can sit dung két hop véi dy bao trén cua Tong cuc Théng ké trong trudng hdp phai dang dén sé liéu vé cd cau tudi va gidi tinh cho timg khu vuc tuy theo yéu cau cia ngudi sit dung. 351NHA XUAT BAN Y HOC DAN SO HOC Chju trach nhiém xuat ban HOANG TRONG QUANG Bién tap. BS. NGUYEN TIEN DUNG Sita ban in: NGUYEN TIEN DUNG Trinh bay bia: CHU HUNG Kt vi tinh: BUI HUE CHI BUI TH! THUONG In 1000 cuén, khé 19 x 27cm tai Xudng in Nha xuat ban Y hoc. Gidy phép xuat ban sé: 304 - 2009/CXB/6 - 37/YH In xong va ndp luu chiéu thang 4 nam 2009.LOL U Rasa ‘Bia chi: 352 DOi Cn - Ba Dinh - Ha Noi ashe Ee) ‘Website: www.xuatbanyhoe.vn * Email: xuatbanyhoc@fpt.vn ‘Chi nhanh: 699 Trén Hung Bao - Quan 5 - TP. Hé Chi Minh ay Ree eee CPL id