3/11/2021 Bana Ters - Harvard Business Review Türkiye

MÜZAKERELER

Bana Ters
Hakan Karamanlı
9 HAZİRAN 2016, PERŞEMBE

İlk söylendiğinde ters gelecek ama bazen hedefe ulaşmak için gitmek istediğimiz yönün
tam tersine hareket etmek gerekir. Örneğin yaratıcı olmak için geniş düşünmek,
kalıpların dışına çıkarak sınırları zorlamak gerekir denilir. Oysa beynimizi geniş
düşünmeye alıştırmak için uygulanabilecek en başarılı yöntem onu sınırlamaktan gelir.
İlk başta ters gelse bile kısıtlı kaynaklar kullanarak çözüm yolu aramaya çalışmak kadar
yaratıcılığı geliştiren bir yöntem yoktur. Örneğin William Shakespeare kendini kısıtlamak
amacı ile yazılarında 14 satırlı soneler kullanmıştır.

Tarih boyunca zengin ve güçlü insanlar sanatçıları himayeleri altına alarak onlar için
dertlerden uzakta, verimli olacakları bir ortam yaratmaya çalışmışlardır. Oysa sanatçılar
en büyük eserlerinin en tanınmış ve refah içerisinde yaşadıkları dönemlerinde değil en
sıkıntılı, en muhtaç oldukları dönemlerde geliştirmişlerdir. Sanatçının başka dertleri
unutup sadece sanatına odaklanmasının verimliliği için daha iyi olacağını düşünmek
hatadır, genel anlayışın tam tersi olarak sıkıntılar yaratıcılığı besler.

Genel kanıların ya da uygulamaların ters olduğu durumlar sadece yaratıcılık ile kısıtlı
https://hbrturkiye.com/blog/bana-ters 1/3
3/11/2021 Bana Ters - Harvard Business Review Türkiye

değildir. Örneğin pek çok yönetici problem duymaktan hoşlanmaz, alt yöneticiler de
sorunları olabildiğince örtbas ederek amirlerinin arzularına uygun hareket ederler. Oysa
problemler sanıldığının tersine altın madeni gibidir. Pek çok yaratıcı ve yeni ürün
problemlerin içinden doğar ve gelişir. Problemler düşünülenin tersine kurumunuzun daha
ne kadar ileri gitme potansiyeline sahip olduğunu gösterir. İşini bilen bir yöneticinin
problemlerden kaçınmak yerine önündeki fırsattan dolayı sevinmesi gerekir

Yöneticilerin problemlerden kaçmasına benzer bir durum da itirazlar için geçerlidir. Hiç
kimse çevresinde sürekli kendisine itiraz eden kimseler ile çalışmak istemez. Yöneticilik
anlayışının öncü isimlerinden biri olan General Motors'un efsanevi genel müdürü Alfred
Sloan'ın en önemli sırrı itirazlara önem vermesiydi. Muhalif sesleri dikkate alır, ne kadar
saçma görünürse görünsün düşünceleri dinlemenin hayati önem taşıdığını düşünürdü.
Çevresini kendisini her zaman onaylayan şak şakçılar değil, olabildiğince çok itiraz
eden, ters görüşler getiren kimselerle doldurmuş, şirket içi tartışmaların kişisel
olmadığını, ve itiraz etmenin erdemini kurum kültürüne aşılayarak başarılı olmuştur.

“Tasarruf etmek için para harcamak gerekir” sözü pek çok kimseye ters gelebilir.
Gerçekten de pek çok kurum maliyetleri kısarak, olabildiğince az harcayarak tasarruf
ettiğini düşünür. Oysa maliyetleri kısabilmenin yolu operasyonel verimliği sağlayacak
projeler geliştirmek ve bu projelerin hayata geçmesi için gereken yatırımları yapmaktan
geçer. Bu yüzden ileriyi düşünen yönetici kendisinden tasarruf etmesini isteyen
amirlerine iptal ettiği projelerle gitmek yerine tam tersine tasarruf sağlayacak yeni
projelerle gidip bunlar için kaynak istemelidir.

Çoğumuz başarılı olmanın mutluluk getirdiğini düşünür ve bunun için çabalarız. Oysa
bilimsel araştırmalar hayatımız boyunca ne kadar başarılı olursak olalım mutluluk
oranımızın değişmediğini göstermektedir. Gerçek bunun tam tersidir yani mutlu olmak
başarı getirir. Asıl terslik ise bu duruma sevinmemiz gerekirken genellikle hayal
kırıklığına uğramamızdır. Bunun asıl nedeni ise pek çok kişiye mutlu olmanın başarılı
olmaktan daha zor görünmesidir.

Pek çok insan yetkinliklerini artırmak için eksik yanlarını geliştirmeye çalışır. Oysa tam
tersini yaparak eksik ya da geri kalmış yetkinliklerin gelişmesi için uğraşmak yerine iyi
olan yetkinlikleri çok iyi hale getirmek çok daha faydalıdır. Geri kalmış yetkinliklerinizi
geliştirerek ortalama hale getirebilirsiniz, ancak emin olun ortalama bir yetkinlik sizi ileri
taşımayacaktır. Oysa kaç kişinin herhengi bir yetkinlikte çok iyi olduğunu söyleyebilir.
Unutmayın zayıf yönleriniz sizi yolda bırakmasın yeter
https://hbrturkiye.com/blog/bana-ters 2/3
3/11/2021 Bana Ters - Harvard Business Review Türkiye

Görüldüğü gibi genel kanıların ya da ilk bakışta mantıklı gelenin her zaman doğru
olmadığı hatta tam tersini yaparak sonuç alabileceğimiz farklı konulardan örnekler
sıraladık. Hiç kimsenin her konuda en doğruyu bilmesi mümkün değildir. Mark Twain'in
çok güzel bir sözü vardır : "Başımızı derde sokan bilmediklerimiz değil, bildiklerimizin
doğruluğundan emin olmamızdır" der. Dünyadaki hızlı değişim doğruları da değiştiriyor,
pek çok konuda dün doğru bildiklerimiz bugün yanlış duruma geldi bile. Bununla baş
edebilmenin en önemli yolu açık fikirli ve öğrenmeye açık olmak. Her kimden nasıl
gelirse gelsin, ne kadar ters olursa olsun, her türlü fikre açık olarak, dinleyip anlamaya
çalışmanın tek çıkar yol olduğunu unutmayalım.

https://hbrturkiye.com/blog/bana-ters 3/3