You are on page 1of 90
Muc Luc Phin I :Tim Hiéu Nguyén Ly Thu Phat FM Stereo Chung I : Lich Sit Phat Trid I- Gidi Thiéu ... . II- Lich Sit Phat Sinh Va Phat Trién UI-Tinh Hinh Phat Trién Ky Thuat V6 Tuyén Trén The Gi IV- Tinh Hinh Phat Trién Ky Thudt V6 Tuyén G Viét Nam Chuong I i Quat Vé Song Dién TY LSéng V6 Tuyén TL-M6i Trung Truyén Song IIl- Sy Phan Cue Ciia Song . IV-Cac Dai Song Dang Bé Phat Thanh Chuong II : Diéu Ché Tin Higu I- Diéu Ché, : IL-Diéu Ché FM.... . trang 9 . trang? trang9 trang 10 . trang 10 . trang] trang 11 . trang 13 trangl5 trangl6 trang 19 trang 19 trang 21 I-Bang Thong Va Cong Suat FM. trang 25 Chuong IV : May Phat.. trang 26 I- Dinh Nghia Va Phan Loai May Phat. trang 26 I- So Dé Kh6i Téng Quat May Phat FM Stereo . IIL- Chi Tiéu Cac Mach Ghép Trong May Phat IV- Do Luding May Phat Chuong V : May Thu. I- Dinh Nghia Va Phan Loai May Thu.. U-So Dé Khéi Téng Quat Cla May Thu. II- So Dé Khéi Téng Quat Cita Méy Thu Fm Stereo. Chutong VI :Cac Mach Ghép Trong May Thu. I- Mach Vao Cia May Thu... -KD Cao Tan. Ill-Mach Déi Tan... IV- Mach Dao Déng Noi V- KD Trung Tan. VI- Mach AGC,AFC. VII-Mach Tach Séng FM VIII- Mach Gidi Ma FM Stereo Phan II :Thiét Ké Va Thi Cong trang 28 trang 30 trang 31 trang 33 trang 33 . trang 34 .. trang 37 trang 40 trang 40 I- So Dé Mach II- Nguyén LY Hoat Dong... II-Thiét Ké Cac Khoi Trong Mach Hu6ng phat trién dé tai Tai Ligu Tham Khao .. trang 59 .. trang 60 Phan IIT Phu Ine Lei mé déw Ngay nay cing voi su phat trién cia khoa hoe ky thudt, h? thong thong tin lién lac da tré nén pho bien va da dang véi nhiéu hinh thite, tit hitu tuyén din vo tuyén niu: h@ thong phat thanh, Truyén thanh truyén hinh, Telephone, Internet. . .v.v.Céc phuong tign ndy hign nay khong con xa 1a gi déi véi ching ta, m6t trong nhiing phutong tien truyén thang don gidn vat higu qué nhdt ma héu nhw trong moi gia dinh diéu sit dung d6 la h@ théng mdy thu thanh (con goi Ia Radio) m@t trong nhitng ting dung cia hé théng truyén thang v6 tuyén. Tuy nhién néu chi dé nghe thi qua that don gidn con di xu vao nghién citu thi that su phite tap. Trong quyén dé dn ndy em chi trink bay he thong thu phat FM va thiét ké' mot mach thu FM don gin. Tuy nhién vi thoi gian cb han nén trong qué trinh tim hiéu ya thi cong mach con nhiéu van dé thiéu sét mong thay cb va cc ban gép § them dé he thong don gidn va hoan thign hon em xin chan thanh cém on. CHUONG L:LCH SU PHAT TRIEN GVHD : TA CONG DUC ; Phan I TIM HIEU NGUYEN LY THU PHAT FM SVTH : LE DIXUYEN CHUONG L:LJCH SU PHAT TRIEN GVHD : TA CONG BUC CHUONG I s LICH SU PHAT TRIEN 1- GIO THIEU V6 tuy€n dién va dién t# hoc 1A mOt nganh hoc méi phat trién nhung da ¢6 nhitng budc phat trién manh mé va ngay cang hoan chinh, phong phi, déng gép rat nhiéu cho viée phuc vu nén kinh t€ quéc dan, phyc vu quéc phong va nhiéu Tinh vyc nghién cttu khoa hoc khéc. V6 tuy€n c6 nghia 1a kh6ng day. V6 wyén dién (VTD) 1 nganh khoa hoc nghién cu bién phép thyc hign syf ign lac, trayén dat nhting tin hiéu, tin tite, thong tin, thim do giffa hai hogc nhiéu diém ma khéng c6 day dan néi gitta nhitng diém 46, chi dya vao bite xa va lan truyén cdc s6ng dign ti Dién tit hoc 1a nganh khoa hoc nghién ettu vic KhOng ché, diéu khién chuyén dich cita luéng dién tit va dya vao higu qua clla sy khong ché nay dé thyc hign mot 86 mye dich nhu nn dién, khuéch dai tao s6n; déi tin... I1- LICH SU PHAT SINH VA PHAT TRIEN Phat sinh vé v6 tuy€n dign kh6ng phai fA c6ng trinh cia mOt c4 nhin hoje cia mOt nuc nao ma 1a cita nhigu mvc cia nhiéu nha Khoa hoe va phai trai qua mot thoi gian dai mdi tin ti bude hodn chinh Nam 1873 Modc-Xoen, nha vat ly hoc ngudi Anh da dé ra ly lugin vé song dién we. Nam 1888 Hec, nha béc hoc Bifc. Ong da x4c dinh, chttng minh sy tn tai cla song dign tir. Nam 1895 P6 Pop, nha béc hoc ngudi Nga mdi phat minh ra bo may thu v6 tuy€n dau tién trén thé gidi Negay 7-5-1895 Ong di dem bo méy dé ra bigu din d hoi nghién cifu vat ly va hod hoc d Nga Nam 1904 Flem minh, nha bac hoe Anh phét minh ra dén dign tir hai eye Naim 1913 méy thu déi tin. Méy tao s6ng cao tin ding dén dién tw ra dvi Nam 1920 c6 dai phat thanh v6 tuyén dién Nam 1924 phat minh ra dén 4 cxf ‘Nam 1931 phat minh ra dén 5 cue Sau chién tranh thé gidi Ian hai, dung cu ban din phat trién manh da thay thé dan din uf .. . véi vu diém higu suat cao, kh6i Iwgng nhd. Nhiing dai phat thanh dau tién trén thé gidi la dai Matxcova vao nim 1922 ¢6 cong sudt 1A 12kw, dai quéc t€ cOng sin nam 1932 c6 cOng sudt 1 40kw, vio nim 1936 céng sudt dén 500kw. SVTH : LE DIXUYEN Trang 9 CHUONG 1:L{CH SU PHAT TRIEN GVHD : TA CONG BUC Ngay nay cdc dai phat thanh quéc té c6 céng suat dén hang ngan kw, nhiéu nganh khoa hoc khac nhu rada, ty dng hod, digu khién xa luyén thép bing cao tan, trong y té, may tinh... Il- TINA HINH PHAT TRIEN KY THUAT VO TUYEN DIEN TU TREN THE GIGI KY thuat v6 tuyén dién tit 3 céc nvéc x4 h6i ci nghia tién tin hang dau trén thé gidi, ludn hudng vé san sudt va phuc vu ddi sng cho nhan dan 6 Lién X6. Nam 1950 mdi 06 9,68 trigu loa truyén thanh. Nam 1981 c6 75 trigu may thu thanh, 75 triéu méy thu hinh 6 Phdp c6 7 dai phét hinh én va 8000 dai chuyén tiép dim bao cho gan hét Kinh thé c6 thé xem tuyén hinh duge. N6i chuyén dién thoai cé thé nhin thy ngudi vdi minh cing da duge thyc hign. Ngoai ra v6 tuyén dién ti duge 4p dung nhiéu vao viée chinh phuc vii try. Tuy nhién & céc nude ty ban, ky thuat v6 tuyén dién cdn huéng vao céng nghiép chién tranh nhu ném bom bang tia Lade, diéu khién may bay khéng nguési chyp hinh trom - Ii - TINH HINH PHAT TRIEN KY THUAT VO TUYEN DIEN TU 6 VIET NAM ‘Trong nhiing nim dau ciia lich sit phdt trién nganh v6 tuyén dign tit Viét Nam, thong tin lién lac bing v6 tuyén chwfa dude phé bién. Khi xa h6i phat tin thi yeu cdu cila thong tin lién lac ciing bat dau ting. Nam 1935 mot sO cong ty tw ban dat dai phat thanh 6 Sai Gdn, Ha NOi va Hai Phong. Bén canh d6 thyc dan Phép phat trién hé thong thong tin v6 tuy€n phuc vu cho hang hai, hang kh6ng . . Ngay 7-9-1945 Dai tiéng ni Viét Nam duge phat thanh dau tién tiy thi 46 Ha NGi. Nam 1969 nganh v6 tuyén truyén hinh ra dvi Ngay nay, 3 nuéc ta véi sy phat trién chung ciia khoa hoc ky thuat thi nghanh v6 tuyén tuyén thong cing 44 va dang phat trién manh mé, th6ng tin lién lac cing td nén phé bién véi nhiéu hinh thie nhut: phét thanh, truyén hinh..v.v. bign nay tram nghién cifu vi tru cling hogt dng. D6 cling 1a nhitng buéc tién cla nganh ky thuat v6 tuyén dién ti 6 nude ta. SVTH : LE DIXUYEN Trang 10 CHUONG 11: SONG DIEN TU GVHD : TA CONG BUC CHUONG I KHAI QUAT VE SONG DIEN TU I-SONG VO TUYEN 1- Dinh Nghia : Song v6 tuyén JA mot loai s6ng dign ty ma s6ng dién ti nay duge binh thanh ti cde dign trang va tit tring cao va thap, Jan truyén vdi van t6e dnb séng. Séng v6 tuyén c6 3 thanh phan quan trong : -Tan s6f -Bién d6 A -Pha > Tin sO la s6 lan thay 46i mic ti tring trong mot gidy cla séng v6 tuyén Khoding cach gitfa cdc dinh dién truting cia s6ng v6 tuyén dugc goi la bude sng. Do tc d6 cilia s6ng dién ty bing te d6 Anh séng, nén phutdng trinh (1) 18 phuong trinh lién hé gidta tin sO f va buée séng A a a) f <> MAY ién trudng cao Dién trvOng thip f= 1 2 3 4 > Khdang cach lan truyén trong 1 gidy © inh 2-1; Méi tu'dng quan giéfa 4} dai bude séng va tin sé 2.- Céc Dic Tinh Cia Séng V6 Tuyén Céc dic tinh lan truyén cla s6ng v6 tuyén thay d6i rat 16n tay thuge vao tan so (hodc bubc sng). Séng vo tuyén 06 cdc dic tinh sau day: ‘Tan s6 thp: Lan truyén rong, tinh chit nay tong tf nhef cia am thanh (hinh 1- 3), ‘Tan s6 cao: Séng v6 tuy€n truyén thing, dic tinh twong ty nhu dac tinh cia énh sdng bi hap thy hodc phan tén do mua (hinh 2-4) SVTH : LE DIXUYEN Trang 11 CHUONG 11: SONG DIEN TU GVHD : TA CONG BUC Hinh 2-3: Phuong thifc truyén séng v6 tuyén 6 tan so thap Khi tin sé tang,d6 rong bing tin kha dung c6 thé ting Jén. Khi di ligu vao ting thi d6 réng bing tan can thiét cling phdi tang. Vi du néu tin hiéu TiVi due phat bing s6ng vo tuyén 6 tin sO 1Mhz thi séng trung khong di rong. Bing UHF (300MHZ dén 3000MHZ) mdi c6 thé sif dung duge. “; UAT Hinh 2-4: Phuong thite truyén song v6 tuyén 6 tan sé cao. Khi 3 tan sO cao, s6ng v6 tuyén chi cé thé Ian truyén theo mot huéng nhat dinh visu dich chuyén cia song v6 tuyén tn sO nay 1a truyén thang. Co thé sit dung lip lai dang s6ng v6 tuyén 6 cing tin sé néu thay d6i vi tri va hudng ciia séng. Vi ly do nay ma 6 tan sé cao, pha hgp cho viéc truyén tin higu dung lugng Idn va c: c tin so tudng 46i cao duige sit dung cho vién théng. Khi 6 tin sé thép, s6ng v6 tuy€n c6 thé lan truyén t6i mot vi tri bat ky, nd thich hgp cho vige thong tin 6 khodng cach xa tim nhin. Vi du 6 tin sé nay duge sit dung dé thong tin cho céc tau bién. Song vo wyén 6 tin sO thap (sng dai) thong tin cho tau ngdm vi chting c6 thé lan truyén duéi nude 6 tin sO thap, cae phat thanh va may thu c6 thé duge tao ra vGi gid thanh thdp vi khong cdn dén cong nghé cao, Cac s6ng vO tuyén c6 tan sé khdc nhau duge sit dung pha hgp véi muc dich dé nang cao higu qua sit dung. SVTH : LE DIXUYEN Trang 12 CHUONG I: SONG DIEN TU GVHD : TA CONG BUC Il-MOI TRUONG TRUYEN SONG Séng v6 tuyén chiu Anh hung bdi céc moi trung bén ngoai nhu: 4+ S6ng phan xa va khiic xa khi qua céic m6i truing dién méi khéc nhau. + Séng nhiéu xa vi dia hinh mat dit khong bang phing. + Séng truyén trong méi tring ion hod chat khi, sé JAm tén xa, sai phan cyc séng goc. Céc dic diém trén Jam Anh hung suy hao c6ng sudt méy phat, han ché eu ly truyén va thdi gian truyén séng, gay kh6 khiing cho thu sOng. 1- Méi Trung Déng Tinh ‘T6c 46 pha ve [m/s] Jue 2: dO tir thm méi truding [H/m] e: hing s6 dién méi (F/m] Bude song 1 khong cach truyén s6ng trong mét chu ky(A) 2a v ie Fim Véi v : Téc d6 pha cia séng goi la téc 46 séng[m/s} o=2af : f tin sé s6ng[Hz] ‘Trong khong gian ty d 854.107 Fm = Hy = 40.10" Him D6 dan dién ofs/m]=0 Téc dd s6ng v=vo" Trd khang dic tinh ciia khong gian ty do 1a mot sO: hy = Vly! & = 1202 = 4av.107 = 376.82. 2- Séng Phang Trong Mdi Trudng Dién Moi Ly Tuéng LA s6ng c6 mat dng pha 1a mot mat phdng vudng géc vi phyong truyén s6ng. ‘Trong méi truding déng nhat va ding huGng thi song phing c6 dac diém nhu sau: (moi tung dién ly wéng) - Céc vecto cuding dé dién tring E va vecto cuing do ti trating Hyudng géc vdi nhau va cing vu6ng géc véi phuiong truyén sng z. E déng pha véi Hva c6 bién 46 khdng déi theo phuong truyén z : Xem hinh 2-5. SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 13 CHUONG II: SONG DIEN TU GVHD : TA CONG DUC Hinh 2-5: Séng dign ti phiing trong dign mdi l¥ tung, Hm = ty | Hing et") fe 2c Hmf Z,\e™ Em = Ze{ Fim Z, je" Hy: Bién 46 Hye: Bién 46 trong mat phing VGi hé sO suy hao cha méi trudng a =0 Hé s6 pha cia séng B= 0 fen y 1a acgumen ciia trd khdng séng phitc Z,: y = 0 Tré khang song |Zp|= Ze = [ule ;Z. : gid tri sO thye Téc d6 pha cia séng v= 4_.Z;: vecto dan vi phusng Z leu Mat dé cOng suat trung binh clia s6ng bite xa: Hy =12.Ze|Hm| au2lel Ze ‘Van t6c pha cia séng 1a mot hing so M6i truding khong t6n hao ning lugng, khong tin sic s6ng dign tT, tr khang sng 1a mot sé thyc. 3- Song Phang Trong Moi Trung Din Kim Loai din o #0. Trd khang s6ng IA mOt s6 phifc Zp, sng bi tiéu hao nding lugng, ~? doc theo phudng truyén Z. 20 8 SVTH : LE DI XUYE Trang 14 CHUONG I: SONG BIEN TU. GVHD : TA CONG BUC Trong dé e=2.7183. . ..9: g6c Iéch tré pha giita pha gitta E va H. Xem hinh 2-6. Hinh 2-6 : S6ng Dién Tu Phang Trong Méi Tru¥ng Din Dien i - SU PHAN CUC CUA SONG(POLARIZATION) Binh thudng s6ng phing c6 vecto Hva E vudng géc véi nhau va cing vung g6c vGi phudng truyén sOng. Tai ban ky dau 2/2. Cac vecto Fiva E adi chiéu nhung vin vudng g6c v6i nhau va vudng g6c v6i phucng truyén z cho di chiing c6 tré pha °. Néu trong lic truyén qua c4c méi trudng khong déng nhat, c6 cfc ion dan dién. . thi vecto va E thay d6i phuong so véi ban ddu ngudi ta chi xét dic diém eta vecto E. Khi 46 ta n6i s6ng 1a bi phan cue. Cé 3 loai séng phan cyc d6 18: elip, trom va tuyén tinh( thing). Hinh 2-7 : Hinh 2-7: Phan Cyc Elip Phan cuc elip: SVTH : LE DIXUYEN Trang 15 CHUONG I: SONG DIEN TU GVHD: TA CONG DUC Khi truyén, déu cudi dudng cla vecto E vach mot dung elip xoan trong khong gian theo phudng truyén x. Vecto e6 thé hinh thanh bdi Ex va By, g6c lech alla true véitrucy ly V6éi Emy>Emx, ¢ 1a g6c léch pha ban dau cia Vecto E Phan cue tr Khi bién 46 Emy=Emx=Em va vate ta c6 cosg=0, sin? =1 ta c6 phan eye tron, thy thude vio p= 7/2 ( goi IA phan cu trdn trai) hay g =—1/2 goi 1A phan ce tron phai, Hung phin oye duigc qui dinh: nhin theo phuiong truyén song vecto E quay theo kim dng hé goi la tron phai, Phin eve thang : Vecto E luén song song theo mét phuong thing khi truyén goi la phan eye thang hay yn tinh, géc léch pha cia hai thanh phin E la g=0,42z,.nén sing =0,cosg = +1. Hinh 1-8: Hinh 2-8 : Phan Cue Thang Tuy thude vao Vecto E phan cyc thing duge chia ra hai loai: + Phan cye ding + Phan cye ngang IV- CAC DAISONG VO TUYEN DUNG DE PHAT THAN Dai song phat thanh due chia thanh ting phiin nhd. Méi phan c6 tén goi ring 6 My, FCC quan ly vige sit dung s6ng. Vi dy nhu é dai phat thitong mai duge qui dinh la tan sé tit 88MHZ dn 108MHZ. Cac di dude sit dung rat nhiéu vao cdc SVTH : LE DIXUYEN Trang 16 CHUONG I: SONG DIEN TU. GVHD : TA CONG DUC loai dich vu. CCIR c6 tréch nhiém vé v6 tuy€n vin thong quéc té. Sau day IA céc dai s6ng phat da dude phan chia theo tiéu chudn CCIR, dinh danh tiéng Anh, phién dich sang tiéng Viet. SVIH : LE DIXUYEN ‘Trang 17 CHUONG 11: SONG DIEN TU GVHD: TA CONG DUC | Bang Dai tan ‘Tén bang tin Bude s6ng__| Sit dung chit yéu trong fi + Nghanh dién xoay ULF :Ultra low | Vaichuengan | chiéu + 3001 : ue aon frequency Km + Nghanh vatly + Tudo eee ert en mere vara in |g eee low Frequency + _Ftiéng noi VLF : very low : + Vo tuyén hang hai +30 KHz, : |e frequency VaichucKm | perdi dong hing hii + T.Tdi dong hang 5 | 30+300KHz fal nel Km Khong pel + _ Vo tuyén hing hai + Phat thanh :Mediun 6 Me Medi m™ | Trammet [+ Thong tin hang hai L qnency + Thong tin song ngdin on “+ Phat thanh song ngin 7 al dts Chuc met | + Cac thng tin di dong i: aamnee 4+ Thong tin quéc té . + Phat thanh FM 8 | 30+300Mhz eeeg met + Truyén hinh VHF L uname + _ Thong tin quéc té + Truyén hinh VHF 9 | 3003000 | UNF ultra high - + Céc loai thong tin di frequency dong + Cac loai TT 6 din + TT.vé tin va ra da fo 3G+30 | SHF: Super high a Mee thong cng hz od frequency aa + V6 tuyén thién van + __ (radio astronomy) + V6 tuyén thién van + Rada séng mm a 30+300 | EXF: Extremely — + Nghién cifu va thi Ghz high frequency nghiém + (research and experiment) 12 | 300=3000 Tram um [* Cha phan dink GHz +__(Notallocated) SVTH : LE DIXUY! ‘Trang 18, CHUONG IL: DIEU CHE TiN HIEU GVHD : TA CONG DUC . CHUONG MI DIEU CHE TiN HIEU Lpiiu cae iéu ché tin higu titc 1A ding céc thudt todn co ban téc dong lén tin hiéu trong cdc hé thong thong tin, dic biét 14 trong cdc hé théng truyén tin trén khoang céch I6n. Viéc diéu ché tin higu IA m6t linh vuc rat rong va kho Khdo sat duige hét nén trong dé tai nay chi gidi thiéu phuong phap diéu ché co ban dé diéu tin FM. Vi digu ché tin hiéu 1a van dé rt co ban va quan trong cia he thong théng tin, do d6 ta phai tim hiéu vé muc dich cia diéu ché: ‘Tin hiéu & dau ra bd bién déi tin hiéu trong Kh6i ngudn (Source) c6 tn sé rat thdp, do d6 khOng thé trayén di xa dude vi higu suat truyén khong cao va khOng e6 tinh kinh té, Cho nén phai thy hién diéu ché tin higu v6i ba muc dich sau: Viéc diéu ché tin hiéu cho phép ta sit dung hifu kénh truyén. Tin hiéu g6c bao gém nhiéu tin higu ma ching ta muén truyén di cing lic. Bite xa tin higu vao khong gian du6i dang s6ng dign tly. Néu mu6n truyén tin higu 4m thanh trén khodng céch Idn biing sng dign ty thi 6 dau ra may phat phdi c6 anten phat. Kich thutéc anten phat theo ly thuyét trating dién ti khong nhé hon mot phin mui d6 dai cita bude s6ng phat xa. Phé tin higu ting néi thudng vao khodng 200Hz-10KHz, nh vay kich thuéc cia anten phat phai 16n c@ hang chuc kilomet, 6 la diéu khong thé thye hién duc trong thyfe t€. Thyc hién diéu ché tin higu cho phép chuyén phé tin higu lén pham vi tin s6 cao, 6 d6 ta ¢6 thi 6 kich thuéc anten thich hop. Trong tru@ing hdp kénh trayén 1a day dan, dai thong cila da s6 cdc cap cling nim trong mién tn s6 cao, céc tin higu tn sO thap sé bi suy gidm, dich chuyém phé tin higu sé Iam mat di cdc higu ting d6. Tang kha nang chéng nhiéu cho céc hé théng théng tin, bdi vi tin hiéu diéu ché c6 kha nang chéng nhiéu, mite d6 chéng nhiéu 16t nhw thé nao thi phy thugc vao cc loai diéu ché khdc nhau. 1 -Diéu Kign Diéu Che — Tan s6 séng mang cao tan fo2 ( hiéu diéu ché BB ( BaseBand) = Théng sO s6ng mang cao tan ( hod bién d} hode tdn sO hoac pha bién thién ty 1é vGi bién d6 tin hiéu diéu ché BB ma khéng phy thudc tan sd ciia no. — Bién dO s6ng mang cao tin Vo >Vp, ( bién 46 ctia tin higu diéu ché BB) — Trong diéu ché xung s6, tain s6 ly MAU fay 2 2Sne 6 finax tan s6 cue dai ciia tin hiéu BB) £10)fyyy tong d6 farax tan sé cye dai tin SVTH : LE DI XUYE Trang 19 CHUONG IH: DIEU CBE TIN HIEU GVHD : TA CONG DUC 2- Phan Loai Diéu Ché Digu ché tin hiéu duge thc hién 6 bén phat, v6i myc dich 1a chuyén phé ciia tin higu ti mién tdn s6 thap lén mién tan sO cao. Viéc dich chuyén phé ciia tin hiéu lén mién tin s0 cao dude thie hién bing cdch am thay d6i m6t trong cdc thong sO cia s6ng mang tan s6 cao. Trong thyc té nguéi ta thuding ding hai loai séng mang 1a cdc dao dong diéu hda cao tin hoac cic day xung, do d6 ta sé 6 hai hé théng diéu ché Ta: didu ché lién tuc va diéu ché xung. Trong diéu ché lién tyc, tin higu tin tie (tin higu diéu ché) sé tac dng lam thay éi cdc théng s6 nhv bién 4G, tan s6, géc pha cla séng mang 1a c&c dao déng diéu hoa. Tin hiéu digu ché lam thay déi bién dG s6ng mang goi 1a diéu ché bién 46 AM (Amplitude Modulation) hay diéu bién. Tin hiéu digu ché lam thay déi tan sO séng mang goi 1a diéu ché tin sé FM (Frequency Modulation) hay diéu tin. Tin higu diéu ché lam thay déi géc pha s6ng mang goi 8 diéu ché pha PM (Phase Modulation) hay diéu pha. Séng mang c6 théng s6 thay 46i theo tin hiéu tin tite dude goi 1a tin higu bi diéu ché. Dé khong phai nhdm Jin trong tit ng@, ta goi tin higu m(t) 1a tin hiéu tin tfc, cdn s6ng mang cé céc thong s6 thay 448i theo tin hiéu tin tc 1a tin hiéu diéu ché. 3 -Séng Mang Diéu Ché Céc hé thong diéu ché lién tyc 66 s6ng mang 1a cic dao dong sine (cosine) cao Eg: bién 49 cia s6ng mang. co. tin sé géc chia song mang. : g6c pha dau cia song mang. Céc théng dic tung cho séng mang 1a bién d6, tan sd, g6c pha O(t) = @t + 9. iéu ché tin hiéu 14 dem tin hiéu tin tifc téc dOng 1a thay d6i m6t trong cdc thong so cia s6ng mang. Tin higu diéu ché 1a séng mang c6 thong sé bi thay déi dude viet du@i dang téng quat la: et) = E, (eos 01) Trong d6: E,(t): bién a6 tte thei hay dung bao cia tin diéu ché. (0): géc pha ttc thdi hay g6c ciia tin higu diéu ché Bén canh cdc thong s6 6 trén, con c6 thé dua thém khéi niém vé tan s6 ute thii ciia tin hiéu diéu ché nhu sau: SVIH : LE DIXUYEN Trang 20 CHUONG 11: DIEU CHE TiN BIR, GVHD: TA CONG DUC 09-22 va ft orp Quan hé gitfa pha tfc thdi va tin s6 tite thdi duge x4c dink nhv sau: O(t)= Jo.@at va ane x frat Cfc tich phan nay dude x4c dinh chinh x4c t6i géc pha dau. Cac khdi niém vé bién dO tfc thdi, tan sO tite thoi cila tin hiéu diéu ché dugc minh hoa trén hinh 2-1 Nhu co thé thay tr hinh vé, bién d6 tie thoi E(t) thay @(1)= E,cos6(t) d6i theo thd gian theo quy luat cia tin higu tin ue m(t), quay vi tc d6 g&c thay déi theo thdi gian @,(0) va di qua mot Hinh 2-1 quing du@ng 1a 6(t). Hinh chiéu cia vecto nay lén truce hoanh tai m6t thoi diém t bat ky chinh 1a gid ti cia tin higu didu ché o(t) tai thdi diém d6. Cach biéu dién vets cho tin higu chinh 1a biéu dién tin hiéu 46 nh@ dao dng tong quat. Ta biét ring, tin hiéu tin tfc chi Lim thay d6i mét trong cde thong sé cila séng mang, cho nén: Néu bién dO thay déi cn géc pha O(t) khdng ddi ta sé c6 tin higu diéu ché bién dg (diéu bién). e(f) = E,(eosa.t + 9) Con néu O(t) thay d6i theo m@® va E,(t) gid’ nguyén ta sé c6 tin higu diéu ché 6c. e(t) = E, cos@(t) Sau day ta sé khdo sat mét sé loai diéu ché lién tuc twang ting v6i cdc théng so s6ng mang bi thay d6i theo tin higu tin tie. I1- DIBU CHE FM 1- Quan Hé Gitta Diéu Tan Va Diéu Pha Vi gidta tin sé va géc pha ca m6t dao déng c6 quang hé v6i nhau, nén dé dang chuyén déi su bién thién tn s6 thanh bién thién vé pha va ngudc lai: ont i) dt Piéu tin va diéu pha I qué trinh ghi tin tic vao tai tin, Lam cho tan s6 hodc pha titc thdi ciia tai tin bién thién theo dang tin higu diéu ché (tin hiéu am tan). SVTH : LE DI XUYEN CHUONG II DIEU CHE TiN HIEU GVHD : TA CONG DUC Tai tin 1a dao dong diéu hoa : Vo(t) =Vo cost(at +o) =Ve cosy) (2) Tu (1) tacé: v= fowdt +9) @) a Thay (3) vao (2) ta duige biéu thife : Vi =Yo ool focnar+ | (4) gid thiét tin higu digu ché a tin higu don dm: Vo(t) = Vo costOr Khi didu ché tan s6 hogc diéu ché pha thi tin sé hode géc pha caja tai tin bién thién tf 16 voi tin higu didu ché va ching dugc xée din theo biéu thie sau: (0) = @ + A@cosiQt oD) Aw :]ugng di tin eve dai. Khi d6 ta c6 chi sO diéu tan : apo f"Q° 2 (6) (1) = % + ApcostOr K ché s6 tile Ag : higng di pha cye dai. Khi dé ta 66 chi s6 diéu pha : m, = Vy = M9 Ti (S) ta c6: Aa=k¥y Nén khi V@=const thi Ac=const, nhuing khi @ thay 46i thi m, cing thay 461 Ao= see) AgQsinQr Nhu vay sy khdc nhau cd ban gitfa diéu tan va diéu pha 18 lgng di tin khi diéu pha ti 1é véi bién d6 dign 4p digu ché va tin so diéu ché, cdn higng di tan khi diéu ché tin s6 ti Ié voi bién d6 dign dp diéu ché. Thay (5) vao (6) ta nhan duge tin higu diéu tin va diéu pha nhuf sau : Vue) =Vocos(@ul + 22 + 95) Varay = Vo CO gt + SPCOSA + Py) ‘Ta nhdn thay néu ta dufa tin higu di¢u ch€ qua mét mach tich phan, roi vao mach digu ché pha thi 6 ddu ra ta sé nhan duge tin hiéu diéu ché tin sé. Neuge lai, néu ta dua tin hiéu diéu ché qua mét mach vi phan, 13i vao mach diéu ché tin s6 thi 6 dau rata nhén dude tin higu diéu ché pha. SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 22 TA CONG DUC CHUONG Il: DIEU CBE TIN HIEU 2- Phé Ciia Tin Higu Diéu Téin Va Diéu Pha : Phé ciia tin higu FM. rt khéc bigt so vai AM. Khi chi sé diéu ché nhé (fn< 0.25) ta c6 FM dai hep NBFM( narrowband FM) gém song mang va_hai bién twong tw AM, Khim; tang, bién 46 séng mang ( con goi la thanh phan trung tam gidm) gidm Phé ciia tin higu digu ché goc (FM, PM) khi diéu ché dn 4m gidng nhau : COng thifc trén c6 thé viet lai nh sau vdi g =0 Varga = Vo 00S +m, sin Ot) Vaxsyy = Vq COS eat +m, 0521) Do cos (a+b) = cos( b+a) = cosa cosb — sina sinb = Vp, = feosm,; sin Q1)Jeoso,¢ —|sin(m, sin [sin ot} Xét FM dai hep (NBFM : m;<0.25) N6u dé di tin nhd(m,<0.25) ta c6 cos Ag =1 ; sin Ag = Ag Vupem=V [eos yt ~(m, sin 21)sin at} Veos apt : Song mang trung tan m, sinogt + Bién tin . Vm, Vi, sin yt sin Qt = =a broste, =O) cos(w, +2)¢] phé bién NBFM gém s6ng mang va hai bién trong wf AM XétFM dai rong (WBFM : wideband FM m,>0.25) Khi diéu ché ddn am, phé cda tin higu diéu tin va diéu pha chi chtfa thanh phan @, va nhiéu thanh phan tin sé bién (@, +n) v6i n=l, 2, 3..Bién d6 cla cdc thanh phan tin sé bién ti 1 vai ham sd Betxen loai 1 bic n In(m) Jo: bién do tai tin Vin = Vo: { (m)cos @yt +, (m)leos(a + nQ)t + (-1).cos(@, — ven} SVTH : LE DIXUYEN Trang 23 CHUONG III: DIEU CBE TIN HEU GVHD: TA CONG BUC — Bién d6 ham Hetxen thay d6i trong khoding (-1) dén (+1) ~ C6 mot s6 m;=2,4 ; 5,5 ; 8,6 575... 06 Jp=0. nhut vay ta kh6ng nén chon my c6 cdc gid tri nay vi n6 sé lam mét thanh phan tdi tin @,, Jam cho bén thu kh6 thy hign tach sng AFC. — V6i mét sé m nhat dinh thi J, 2= 0. — Nang cao thi J, cing gidm va m cdng I6n thi J, cfing cang gidm — Phé ciia cdc him Bessel bac 1é ngugc lai nhau, cdn phd cba céc him Betxen bac chin cing chiéu vi nhau Ten) = Leann) Tay (tM) = Fay) ‘Thong thudng tin hidu digu ché 1a tin higu bat ky gdm nhiéu thanh phan tin sO lic d6 tin higu diéu ché tin s6 va diéu ché pha o6 thé biéu dién tdng quat theo biéu thie sau : Ving =Vo: oof + Am, cos(Q, + 9, | Trong 46: g, géc pha dau Khai trign theo chudi Bessel ta ¢6 tin higu diéu tan v6i tét cd thanh phdn tan sé téng hop : e% +342, Voi yu, 1a sO hitu th:-0 <4, S49 Khi tin s6 diéu ché thay déi thi bé rong phé ciia tin higu diéu tn khOng thay déi nhung sO vach phé thay déi theo Q . Nguge lai, khi tin sO diéu ché thay déi thi bé rong phé ciia tin higu diéu pha thay déi, nhung s6 vach phé khéng thay déi. 3 -Mach Dién Diéu Tan Va Diéu Pha Vé nguyén tic c6 thé phan bi¢t mach diéu tn gidn tiép va mach diéu tin tye tiép, cling nhuf mach diéu pha gién tiép va mach digu pha tryc tiép. Trong 46 diéu tin gian tip 1 diéu tan théng qua diéu pha va ngudc lai diéu pha gidn tiép 1 diéu pha thong qua diéu tin, Nhu vay chi cin nghién ctu mach diéu tan trye tiép va mach diéu pha tre tiép suy ra mach diéu tn gidn ti€p va diéu pha gidn tgp. Xét phd Am thanh ciia con ngudi, ta thay thyc té 6 tin s6 cao bién d6 Am bj suy gidm nh. Do dé 6 tdn sé cao d6 di tan nhé nghia 1a tin higu diéu tin bj méo. Dé khic phuc, 6 phia may phat truéc khi dufa tin higu diéu ché VQ vao b6 diéu tn ta phi dua qua b6 khuéch dai nang tin s6 cao( emphasis) dé trong dai tin sé ta 6 A@= const. Nguic lai trong may thu 6 tng dau cia bG khuéch dai am tan phai cho tin hiéu da diéu ché qua bd suy gidm tan sé cao (deemphasis) 4é nhan dugc tin hiéu trung thyc & Loa. SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 24 CHUONG II: DIEU CHE TIN HIRU GVHD: TA CONG BUC M6t sé mach diéu tan tryc tiép nhu : — Piéu tan ding Transistor dién khang - piéu tan bing diode Tunel. - piéutdn ding Varicap. II-BANG THONG VA CONG SUAT FM Téng cong sudt cao tin tin higu diéu ché g6c khong déi, bing cong sudt song mang khi khong c6 diéu ché. Vé ly thuyét d réng bang théng cao tan tin hi¢u FM .PM dén thanh phan phé J,(m)>0.01 Jo(m) goi V 1a bién dO sOng mang FM khéng diéu ché trén tai R, ta c6 cong suat séng man; Po (mro=W2R Cong sudt FM khi 6 diéu ché : Prasin = Pe imran aca + 20 rem t2F any net 20 men) 99% nang lydng cao tn tap trung trong bang théng FM. Bang thong nay tin theo cng thife = fall+my + fmty) in s tin hiéu diéu ché bing g6c my: hé sé diéu ché FM bang thong 3dB cia mach cao tan phai I6n hon bing thong tinh theo cng thife trén dé tin hiéu khOng bi méo. FM dai hep (NBFM) ding trong thong tin loai FM véi d6 di tan (5-15)Kh: FM dai rong c6 tinh chOng nhiéu cao ding trong phat thanh FM Stereo, tiéng TV, vi ba, truyén hinh vé tinh. Theo FCC, 46 di tan cue dai FM phat thanh va tiéng TV 1a £75Khe Bru SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 25 CHUONG IV: MAY PHAT. GVHD: TA CONG DUC CHUONG IV MAY PHAT I- DINH NGHIA VA PHAN LOAI MAY PHAT: Ww ae Méi ; trudng MAY truyén MAY PHAT song THU Hinh 4-1: Hé Thong Thong Tin 1-Dinh Nghia: ‘Mét hé théng théng tin bao gém : may phat may thu va moi trudng truyén séng. ‘Trong dé may phat 1a mOt thiét bi phat ra tin hiéu duéi dang s6ng dign tir dude diéu ché du6i mét hinh thie nao do” Song dign tiv cdn goi A séng mang hay ti tin Jam nhiém vy truyén tdi thong tin can phat di t6i diém thu. Thong tin nay duge gin véi tdi tin bing hinh thie diéu ché thich hgp. May phat phai phat di cOng sudt di én dé cung c&p ti sO tin higu trén tap Am(SIN) dii 16n cho méy thu. May phat phi sit dung sy diéu ché chinh xée a¢ bao ve c4c thong tin duge phat di, khong bj bién dang qué mec. Ngoai ra cdc tin sO hoat dong cia méy phat duge chon cn cif vao céc kénh va ving phi s6ng theo qui dink ciia hiép h6i thong tin quéc té. Céc tin sO trung tam cia may phat(s6ng mang) c6 6 &n dinh tn s6 cao, Do dé mét sé chi tiéu ky thudt cha may phat 18: © Céng sudt ra ciia may phat = B6 éndinh tin sd Af/ f, =10° +107 = Chis6 digu ché AM ,diéu tin FM = Dai tan s6 diéu ché v..v.. 2+ Phin Loai My Phat : C6 nhidu céch phan loai may phat: A-Theo Cong Dung SVTH : LE DIXUYEN Trang 26 CHUONG IV: MAY PHAT GVHD: TA CONG DUC May phat Phat Phat Phat thong tin chung trinh ting dung ZN ZS NN cf dinh di dong phat phat hinh do khodng rada thanh cach Hinh 4-1 : Phin Loai May Phat Theo Cong Dung B- Theo Tan SO “> Phat thanh: + 3+30KHz : Dai phat song cyfe dai VLW + 30+300KHz : Dai phat s6ng dai LW + 300+3000KHz : Dai phat song trung MW + 3+30MHz : Dai phat s6ng ngiin SW “> Phat hinh: + 30+300MHz : Dai phat song m + 300+3000MHz : Dai phat s6ng dm “> Thong tin viba va ra da + 34+30GHz : Dai phat séng cm + 30+300GHz : Dai phat séng mm C- Theo Phuong Phap Diéu Che + Méy phat diéu bién AM + May phat don bién SSB + Méy phat diéu tan FM va méy phat diéu tin am thanh néi (FM stereo) + May phat diéu xung PM Neay nay may phét s6 dang duge nghién cfu dé ting dung vao tit c cdc loai méy phat thong tin s6, phat thanh s6, phat thanh hinh s6 v.v.. D-Theo Céng Suat SVTH : LE DIXUYEN Trang 27 CHUONG IV: MAY PHAT. GVHD: TA CONG DUC + May phat cong suat nhd P,.<100W 4+ Méy phdt cong suat trung binh 100W 1000KW Neay nay céc may phét c6 P,, nhé va trung bink ngudi ta 06 thé sit dung hodn toan bing transistor, cn may phat c6 P,, 16n va eye 1én van phai sit dung céc dén dign tit dic biét. C6 rat nhiéu cach phn loai méy phat nhung trong chung nay ching ta dac bi¢t quan tam dén cdch phn loai theo phuong phép diéu ché vi né lién quang dén thiét ké mach va cd dang tin ttic phat di. ILSO DO KHOI TONG QUAT CUA MAY PHAT FM STEREO. 1-So D6 Khéi Audio L LAR Lb} kp +l w I fie (L-Rypsp Audio YR acer Diéu ché Diéu KDCS LI >| = Lgl mix fo» Pl E es can bing ché FM cao ting x T e 38k ol Dao ang (26k, Dao dong Fst 2 bol a2 Py dong 76KH2, Binh 3-2 : Sd Dé Khoi Téng Quét May Phat SVTH : LE DIXUYEN Trang 28 CHUONG IV: MAY PHAT. Vstereo TAR TR TR o! 19KHz 38KHz R t Hinh 4-3 : Phé Va Dang Song Céa Tin Higu Diéu Ch 2 -Nguyén Ly Hoat Dong Tin hiéu tir ng6 ra ciia hai micro tdi va phai sé duge khuéch dai dng thii gidi han bang thong ti 30 Hz-15Khz. Hai tin higu ndy sé duge dua dén mét ma tran chuyén mach dé thyc hién phép toén cong. dé tao tin biéu (L-R). tin higu ndy goi la FM mono bi vi khi dai phat FM stereo phat di chyong trinh nay may thu mono sé thu tin hiéu (L-R). vay (L-R) ciing 6 phé ty 30Hz-15Khz. Trong khi d6 hai tin higu L va R sé duge dita dén khdi tri d€ tao tin higu (L-R). vay (L-R) cling c6 phé tit 30Hz-15Khz sau dé tin higu L-R sé duge dita dén khdi déu ché can bing dé diéu ché s6ng mang phu 38Khz tif mach dao d6ng 76KHz qua b6 chia d6i tin s6. O ng6 ra cia b6 diéu ché can bang sé xudt hién tin higu(L-R)DSB va tin hiéu ndy c6 phd tir 23Khz-53Hkz ngoai ra tin hiéu 38Khz sé dude du ra b6 chia d6i tin sO nhim tao nén sng bao 19Khz tin higu ndy c6 nhiém vu sau: ‘Thong bao cho méy thu biét duge tin higu dang thu I FM stereo Ddng b6 s6ng mang phy gitfa may phat va may thu dé séng mang phy 38KHz lu6n dude 6n dinh lic d6 am thanh thu sé duge trung thyc. Ba tin hiéu (L+R),(L-R)DSB va tin higu séng bao 19Khz s€ dutge tron lai dé tao nén tin hiéu tng h6p T cdn goi 1a tin h iéu FM MPX tin higu dy sau d6 sé duge digu ché FM dé tao nén dao d6ng séng mang chinh chon trong dai tang FM tif 88-108MHz nh&m tao nén tin higu cao ting 6 ngé ra va tin higu nay sau d6 sé dude KDCS béi kh6i KDCS cao tan rdi duge ghép qua anten dé bitc xa ra khong gian may thu. SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 29 CHUONG IV: MAY PHAT. GVHD : TA CONG BUC Iil- CAC MACH GHEP TRONG MAY PHAT 1-Yéu CAu Chi Tiéu Mach Ghép Mach ghép dé ghép giita cdc tang va ghép gitfa tng ra cba méy phat véi anten. Yéu cdu chung d6i véi cic mach ghép : Phéi hgp tré khang: Lam sao cho trd khang vao cia ting ké tiép, phan anh vé cing trd khng ra cla bd cng hwdng ting true tao thanh td khéng phat s6ng t6i wu, dam bdo cong suat ra va higu sudt cba ting Ging truc 18 16n nhdt. PhOi hgp td khing gitfa anten va ting ra clia bo khuéch dai cong sudt cao tan cudi dé dat cong sudt ra yéu cu. Dam bao dai thong (D) Mach loc dau ra_phai dm bao sao cho ngoai bién a) khdng gim qué 3 dB Mat khac dai thong lai ti 1€ nghich véi hé s6 phdm chat cia Khung cOng hung(D=fy/Q). Vi vay dé ddim bdo ca dai thong va h¢ sO phdm chat ta phi ding nhiéu bé loc ghép v6i nhau. Dam bao hé s@ loc hai cao: D6i véi nhitng may phat cong sudt In yéu cdu céc thanh phan hai nhé. Mach ghép phai dim bdo d6 suy gidm yéu cdu 6 tan s6 mong muén. Diéu chinh mach ghé} ‘Trong mét dai tin s6 rong va thay déi dd ghép véi tai dé c6 tai Wi vu. N6i chung kh6ng thé déng théi thod mang céc yéu cdu trén ma tyu ting tung hop cu thé dé xét yéu cau nao 1a quang trong, yeu cdu nao la tat yeu Vidu: Oi v6i mach tang tién khuéch dai, yéu cdu ph6i hgp trd khdng 1a chinh, khong yéu cau dé chon loc cao, khong céin higu sudt cao nén chi cdin ding mach cong hudng don. Di véi tang ra yéu cfu hiéu sudt cao, d6 loc hai cao nén ding mach cong hung phic tap. 2- Mot SO Mach Ghép Chinh Trong May Phat Ghép bién 4p(ghép hé cdm) Ghép bién dp ty ngau Mach ghép c6 hai mach cng huéng. 3- Cac Buée Thiét Ké Mach Ghép Bién Ap Khi thigt ké ta thing duide biét tude P,,,@ va chon QI ty theo tin s6, tién hanh céc bude nut sau : 1.Biét P; chon 77, =0.8+0.98 ty theo cng sudt yéu cdu theo ban dudi day SVTH : LE DIXUYEN ‘Trang 30

You might also like