‫دستورالعمل فنی‬

‫مديريت بیماری‬
‫پوسیدگی آرمیالريايی پسته‬

‫حسین خباز جلفايی‪ ،‬محمد حسن بختیاری‬

‫منصوره میرابوالفتحی‬
‫شماره فروست‬
‫‪07775‬‬
‫‪9311‬‬
 ‫وزارت جهادكشاورزی‬
‫سازمان تحقیقات و آموزش كشاورزی‬
‫موسسه تحقیقات گیاهپزشکی كشور‬

‫عنوان دستورالعمل‪ :‬مديريت بیماری پوسیدگی آرمیالريايی پسته‬

‫عنوان پروژههای منتج به دستورالعمل‬
‫شماره پروژه‬ ‫عنوان پروژه‬
‫بررسی عوامل قارچی پوسیدگی طوقه‬
‫‪3-070-000000-00-0000-87068‬‬
‫و ريشه درختان میوه هسته دار در‬
‫استانهای همدان و تهران‬
‫نگارنده‪ :‬حسین خباز جلفايی‪ ،‬محمد حسن بختیاری‪ ،‬منصوره‬
‫میرابوالفتحی‬
‫ناشر‪:‬موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور‬
‫نوع‪ :‬دستورالعمل اجرايی‬
‫تاريخ انتشار‪9311:‬‬

‫‪1‬‬
 ‫فهرست مطالب‬

‫چکیده‪3.................................................................................................................‬‬

‫واژههای کلیدی‪3................................................................................................‬‬

‫مقدمه‪4...................................................................................................................‬‬

‫عامل بیماری‪5......................................................................................................‬‬

‫مناطق انتشار‪6 .....................................................................................................‬‬

‫نشانهها و عاليم بیماری‪6 ...................................................................................‬‬

‫مديريت بیماری‪90 ..............................................................................................‬‬

‫روشهای پیشگیری از وقوع بیماری‪90 ............................................................‬‬
‫کنترل بیماری بعد از استقرار آلودگی در باغ‪92.................................................‬‬
‫منابع‪95 ...................................................................................................................‬‬

‫چکیده انگلیسی‪91 ..............................................................................................‬‬

‫‪2‬‬
 ‫چکیده‬
‫پسته به عنوان يک محصول راهبردی دارای جايگاه خاصی در بین‬
‫تولیدات کشاورزی ايران است و نقش عمده ای در صادرات غیر نفتی‬
‫کشور دارد‪ .‬تولید پسته همواره تحت تاثیر عوامل بیماریزا و‬
‫محدودکنندهی متعددی میباشد که پوسیدگی آرمیالريايی طوقه و‬
‫‪Armillaria‬‬ ‫ريشه يکی از مهمترين آنها است‪ .‬عامل اين بیماری قارچ‬
‫‪ mellea (Vahl: Fr.) P.Kumm‬است‪ .‬سرخشکیدگی شاخهها‪ ،‬باريک‬
‫شدن تاج درخت‪ ،‬زردی زودرس شاخ و برگها و کوچک ماندن‬
‫میوهها از عاليم اين بیماری است‪ .‬به اين ترتیب درختان دچار زوال‬
‫تدريجی شده و از بین میروند‪ .‬از آنجاکه کنترل بیماری پوسیدگی‬
‫آرمیالريايی بعد از استقرار بیمارگر در باغ بسیار دشوار است‪ ،‬پیشگیری‬
‫از وقوع آلودگی بسیار مهم میباشد‪ .‬به اين منظور الزم است باغ در‬
‫خاک عاری از بیمارگر و با نهالهای سالم و گواهی شده احداث شود‪.‬‬
‫روش صحیح آبیاری و کودهی مناسب نیز از عوامل مهم پیشگیری از‬
‫پوسیدگیهای طوقه و ريشه است‪ .‬حذف کل و يا بخشی از درختان‬
‫آلوده و استفاده از برخی قارچکشها میتواند از گسترش بیماری در‬
‫باغ جلوگیری نمايد‪ .‬در نوشتار حاضر سعی شده است دستورالعملهای‬
‫کاربردی جهت پیشگیری و کنترل اين بیماری در باغات پسته ارايه‬
‫گردد‪.‬‬
‫واژههای كلیدی‪ :‬پسته‪ ،‬پوسیدگی آرمیالريايی‪ ،‬پیشگیری‪ ،‬کنترل‬

‫‪3‬‬
 ‫مقدمه‬
‫پسته گیاهی نیمه گرمسیری از خانواده ‪ Anacardiacae‬و جنس‬
‫‪ Pistacia‬است‪ .‬پیدايش پسته در ايران را به چهار تا پنج هزار سال پیش‬
‫نسبت میدهند و از ايران به ديگر مناطق جهان برده شده است (بی نام‪،‬‬
‫‪ .)9311‬از نظر ارزش اقتصادی‪ ،‬پسته به عنوان يک محصول استراتژيک‬
‫دارای جايگاه خاصی در بین تولیدات کشاورزی است‪ .‬اين محصول‬
‫بخش عمدهای از صادرات غیر نفتی را تشکیل می دهد‪ .‬سطح زير‬
‫کشت پسته در ايران بیش از ‪ 360000‬هکتار می باشد و ساالنه بیش از‬
‫‪ 300‬هزار تن پسته از باغات کشور برداشت میشود (بینام‪.)9315 ،‬‬
‫استانهای پسته خیز کشور به ترتیب عبارتند از‪ :‬کرمان‪ ،‬سمنان‪ ،‬خراسان‬
‫رضوی‪ ،‬يزد‪ ،‬فارس‪ ،‬خراسان جنوبی‪ ،‬مرکزی‪ ،‬سیستان و بلوچستان و‬
‫اصفهان‪ .‬حداکثر میزان محصول دهی پسته بعد از ‪ 20‬سال اتفاق میافتد‬
‫و يک درخت پسته میتواند بیش از چند صد سال عمر کند‪ .‬تولید پسته‬
‫همواره تحت تاثیر عوامل بیماریزا و محدودکنندهی متعددی میباشد‬
‫که پوسیدگی آرمیالريايی ريشه يکی از مهمترين آنها است‪ .‬قارچ‬
‫عامل اين بیماری انتشار جهانی داشته و به ويژه در مناطق معتدل و‬
‫حارّهای فعالیت دارد‪ .‬اين قارچ دامنه میزبانی وسیعی داشته و عالوه بر‬
‫باغات میوه و تاکستانها در جنگلها و فضاهای سبز شهری نیز‬
‫خسارتزا میباشد (‪ .)West and Fox 2000‬اين بیماری در ايران برای‬

‫‪4‬‬
‫اولین بار در سال ‪ 9331‬توسط قوامالدين شربف از ريشه درخت سیب از‬
‫لواسان جمعآوری شد (شريف و ارشاد‪9345 ،‬؛ صابر‪ .)9352 ،‬در طی‬
‫دهه های اخیر اين بیماری سبب مرگ ومیر درختانی مانند به‪ ،‬گالبی‪،‬‬
‫بادام‪ ،‬گیالس‪ ،‬فندق‪ ،‬گردو‪ ،‬توت‪ ،‬هلو‪ ،‬آلو‪ ،‬انگور‪ ،‬پسته‪ ،‬انار‪ ،‬زيتون و‬
‫درختان غیر مثمر در ايران بوده است (امیر احمدی و همکاران ‪.)9335‬‬
‫در سال های اخیر مرگ و میر درختان پسته بر اثر اين بیماری در بعضی‬
‫مناطق استانهای کرمان‪ ،‬سمنان و اخیراً اصفهان (شهرستان آران و‬
‫بیدگل) قابل توجه شده است (مشاهدات نگارنده)‪.‬‬
‫بیماری پوسیدگی آرمیالريايی به نامهای پوسیدگی عسلی ريشه‪،‬‬
‫پوسیدگی قارچ کالهک دار‪ ،‬پوسیدگی ريشه بلوط يا پوسیدگی‬
‫بندکفشی ريشه نیز مشهور است‪.‬‬
‫عامل بیماری‪ :‬مهمترين گونه عامل بیماری پوسیدگی آرمیالريايی‬
‫ريشه و طوقه‪ ،‬قارچ ‪ Armillaria mellea (Vahl: Fr.) P.Kumm‬است‪.‬‬
‫به علت رنگ عسلی کالهکهای آن به قارچ عسلی نیز معروف است‪.‬‬
‫در نامگذاری اين قارچ نیز از واژه يونانی‪ mel‬به معنای عسل استفاده‬
‫شده است‪ .‬کالهکهای جوان اين قارچ زرد طاليی و کالهکهای بالغ‬
‫آن زرد قهوهای هستند‪ .‬قارچ ‪ A. mellea‬میتواند موجب آلودگی و‬
‫پوسیدگی ريشه و طوقه در درختان پهن برگ و سوزنی برگ‪،‬‬
‫شود ( ‪Asef et al. 2003, Downer‬‬ ‫درختچه ها و برخی گیاهان علفی‬
‫‪ .)2004, Lushaj et al. 2010‬زمستان گذرانی اين قارچ به صورت‬

‫‪5‬‬
‫میسلیوم يا ريزومورف در درختان آلوده يا ريشههای مرده میباشد و به‬
‫صورت ريزومورف میتواند سالها دوام آورد (افضلی و همکاران‪،‬‬
‫‪.)9315‬‬
‫مناطق انتشار‪ :‬کرمان‪ ،‬دامغان و اصفهان‬
‫نشانهها و عاليم بیماری‪ :‬عاليم بیماری پوسیدگی ريشه و طوقه در‬
‫اندامهای هوايی به صورت کاهش رشد و ضعف شاخهها و کم شدن‬
‫تعداد آنها میباشد‪ .‬سرخشکیدگی شاخهها و باريک شدن تاج درخت‪،‬‬
‫زردی زودرس شاخ و برگ و خشکیدگی اندامهای هوايی از عاليم‬
‫مهم اين بیماری است (‪( )Mullen and Hagan, 2004‬شکل ‪.)9‬‬

‫شکل ‪ )9‬خشکیدگی کامل درخت پسته مبتال به بیماری پوسیدگی آرمیالريايی‬

‫‪6‬‬
 ‫درختان آلوده دچار زوال تدريجی شده و بسته به قدرت بیماريزايی‬
‫قارچ بیمارگر‪ ،‬میزان حساسیت‪ ،‬بنیهی درخت و شرايط رشدی و‬
‫محیطی ممکن است طی چند هفته‪ ،‬چند ماه يا چند سال از بین بروند‪.‬‬
‫مرگ ناگهانی درخت نیز در برخی موارد مشاهده شده است (بختیاری و‬
‫خباز جلفايی‪ .)9316 ،‬برگها رنگ پريده و متمايل به زرد و کوچک‬
‫شده‪ ،‬میوهها نیز کوچک و کم آب و گاهی دچار زودرسی نامناسب‬
‫میشوند‪ .‬يکی از مهمترين عاليم اين بیماری‪ ،‬پوسیدگی و ريش ريش‬
‫شدن بافت چوبی در ناحیهی طوقه و ريشههای اصلی درخت است‪ .‬زيرا‬
‫قارچ ‪ A. mellea‬ترکیبات ديواره سلولی چوب را از بین برده و باعث‬
‫پوسیدگی آن میشود و چوب حالت اسفنجی به خود میگیرد‪ .‬اگر در‬
‫اين نواحی با يک چاقو‪ ،‬اليههای خارجی پوست تا سطح چوب‬
‫برداشته شود به جای اينکه بافتها سفید رنگ و سالم ديده شوند يک‬
‫اليهی میسلیومی سفید تا کرمی رنگ و بادبزنی شکل ديده خواهد شد‬
‫(شکل ‪)2‬که بوی قارچ میدهد‪ .‬در نهايت پس از پوسیدگی کامل به‬
‫رنگ قهوهای تیره در میآيند‪ .‬ريزومورفهای قهوهای تیره تا سیاه‬
‫رنگ و بند کفشی شکل قارچ بیمارگر ممکن است در سطح پوست‪،‬‬
‫روی ريشه مرده‪ ،‬سطح ريشههای زنده و خاکهای اطراف ريشههای‬
‫درختان بیمار مشاهده شود (شکل ‪.)3‬‬

‫‪7‬‬
‫شکل ‪ )2‬پوسیدگی سفید رنگ بادبزنی شکل زير پوست طوقهی درخت بیمار‬

‫شکل ‪ )3‬ريزومورفهای بند کفشی شکل‬

‫‪ Armillaria mellea‬روی پوست میزبان‬

‫‪8‬‬
‫ريزومورفها تا چندين متر در خاک حرکت میکنند و از سالی به سال‬
‫ديگر باقی میمانند و باعث انتقال بیماری به درختان سالم میشوند‪ .‬به‬
‫دلیل وجود اين ريزومورفها به بیماری پوسیدگی آرمیالريايی ريشه و‬
‫‪Kubiak, et. al,‬‬ ‫طوقه‪ ،‬پوسیدگی بند کفشی ريشه نیز میگويند (‬
‫‪ .)2017‬اندام بارده قارچ ممکن است در اواخر تابستان يا پايیز روی‬
‫درختان آلوده تشکیل شود‪ .‬اندام بارده‪ ،‬چتری شکل دارای کالهک و‬
‫ساقه و به رنگ عسلی است و به صورت دستهای در پای درخت آلوده‬
‫ديده میشود (شکل ‪)4‬‬

‫شکل‪ )4‬کالهکهای چتری شکل و عسلی رنگ‬

‫قارچ ‪Armillaria mellea‬‬

‫مديريت بیماری‬
‫از آنجايیکه کنترل بیماری پوسیدگی آرمیالريا بعد از استقرار بیمارگر‬
‫در باغ بسیار دشوار است اساس کنترل اين بیماری بر پیشگیری از وقوع‬
‫آلودگی استوار است‪.‬‬

‫‪9‬‬
 ‫روشهای پیشگیری از وقوع بیماری‪:‬‬ ‫‪‬‬

‫‪ -9‬انتخاب محل مناسب برای احداث باغ پسته‬

‫از احداث باغ پسته در زمینهايی که سابقه آلودگی به بیماری‬ ‫‪-‬‬
‫پوسیدگی ريشه را دارند اجتناب شود‪.‬‬
‫باغهای پسته در مکانهايی احداث شوند که خاک آنها زهکشی‬ ‫‪-‬‬
‫خوبی دارد‪ .‬برای اينکه رطوبت خاک در حد مطلوب باشد الزم‬
‫است زمین باغ به خوبی تسطیح شده و تاسیسات زهکشی مناسب‬
‫در آن تعبیه شود‪.‬‬
‫ترجیجاً باغ پسته در مکانی احداث شود که شرايط محیطی برای‬ ‫‪-‬‬
‫رشد و نمو درخت پسته مناسب باشد‪.‬‬
‫در مناطقی که جنگلها به باغ تبديل می شوند‪ ،‬آرمیالريا قادر‬ ‫‪-‬‬
‫است در ريشههای آلوده زير زمینی به عنوان يک منبع آلودگی‬
‫باقی بماند و درختان جديد را آلوده نمايد‪ .‬بنابراين در زمینهايی‬
‫که در چند سال اخیر از درختان جنگلی پاک شدهاند نبايد باغ پسته‬
‫احداث شود‪.‬‬
‫‪ -2‬استفاده از نهال مناسب و كاشت صحیح آنها‬
‫هنگام خريد نهال پسته حتماً دقت شوود نهوال هوا آلووده بوه عوامول‬ ‫‪-‬‬
‫پوسیدگی نباشند‬
‫نهال پسته‪ ،‬از نهالستانهای مورد تأيید وزارت جهاد کشاورزی تهیه‬ ‫‪-‬‬
‫شود‪.‬‬

‫‪11‬‬
 ‫به هنگام کاشت درختان دقت شود که محل اتصال پايه و‬ ‫‪-‬‬
‫پیوندک باالتر از سطح خاک قرار گیرد‪ .‬تنه درختان نبايد‬
‫زيرخاک قرار گیرد‪ .‬زيرا تنه درختان طالب خشکی و نور بوده و‬
‫در صورت قرار گرفتن در زير خاک مرطوب‪ ،‬به تدريج دچار‬
‫پوسیدگی میگردد‪.‬‬
‫درختها روی پشتههای خاکی( بلندتر از سطح خاک) کاشته‬ ‫‪-‬‬
‫شوند تا خروج آب خاک از اطراف تنه‪ ،‬يقه و ريشه آنها آسان‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ -3‬آبیاری و كوددهی مناسب‬
‫از روش غرقابی برای آبیاری استفاده نشود‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫درختان به حد نیاز آبیاری شود‪.‬‬ ‫‪-‬‬
‫کود دهی و آبیاری به نحوی انجام شود که باعث ارتقاء سالمت‬ ‫‪-‬‬
‫گیاه شود و حداقل استرس به گیاه وارد شود‪ .‬رعايت تعادل در‬
‫آبیاری با به حداقل رساندن دفعات آبیاری و طول دوره اشباع‬
‫خاک از آب به ويژه در محدوده يقه و ريشه‪ ،‬به جلوگیری‬
‫ازآلودگیهای قارچی شديد که سبب مرگ درختان میشوند‪،‬‬
‫کمک میکند‪.‬‬
‫از دادن کود گوسفندی به درختان خودداری شود‪.‬‬ ‫‪-‬‬

‫‪11‬‬
‫کود گاوی پوسیده ‪ +‬کودهای شیمیايیی توصیه شده توسط‬ ‫‪-‬‬
‫کارشناسان حتماً در فصل پايیز و آن هم در محدودهی سايه انداز‬
‫درخت (نه کنار طوقهی درخت) داده شود‪.‬‬
‫‪ -4‬ضدعفونی ريشهی نهالها با قارچكشها قبل از كاشت‬
‫به اين منظور میتوان از محلول قارچکش تیوفانات متیل (توپسین ام‬
‫‪ )WP 70%‬به میزان ‪ 60-50‬گرم در ‪ 50‬لیتر آب استفاده نمود و ريشهی‬
‫نهالها را به مدت ‪ 5‬دقیقه در آن قرار داد‪.‬‬

‫كنترل بیماری بعد از استقرار آلودگی در باغ‬ ‫‪‬‬

‫با وجود اهمیت بسیار زياد بیماری پوسیدگی آرمیالريايی طوقه و ريشه‪،‬‬
‫کنترل قطعی علیه آن وجود ندارد (‪ .)Owner 2004‬اما با به کار‬
‫گیری برخی روشهای غیر شیمیايی و شیمیايی میتوان از گسترش‬
‫بیماری جلوگیری کرده و بیماری را مديريت نمود‪.‬‬
‫روشهای غیر شیمیايی‬
‫درختان شديداً آلوده که بخش عمدهای از آنها خشک شده است‬ ‫‪-‬‬
‫بايد ترجیحاً در اواخر بهار و طول تابستان به طور کامل به همراه‬
‫کلیهی ريشههای اصلی و فرعی از خاک خارج و به منظور‬
‫جلوگیری از سرايت بیماری به بقیه درختان سوزانده شوند‪.‬‬
‫گودال و خاک محل درختانی که به دلیل آلودگی کنده شدهاند‬ ‫‪-‬‬
‫آفتاب دهی شود‪.‬‬

‫‪12‬‬
‫کلیهی ريشهها و بقايوای درختوان آلووده از سوطح بواغ جموعآوری‬ ‫‪-‬‬
‫شود‪.‬‬
‫دور درختانی که آلودگی اولیه دارند بوا بیول مورز و پشوته خواک‬ ‫‪-‬‬
‫تعبیه شود به طوريکه زمان آبیاری‪ ،‬آب اطراف تنه درختان را فرا‬
‫نگیرد و آب درختان بیمار نیز به سمت ساير درختان و بخشهای‬
‫باغ نرود‪.‬‬
‫برخی گزارشات نشان داده است که قارچ تريکودرما میتواند از‬ ‫‪-‬‬
‫گسترش ريزومورفهای آرمیالريا در خاک اطراف طوقه میزبان‬
‫جلوگیری نمايد ولی اثر بازدارندگی آن در حدی نیست که به‬
‫عنوان يک روش کنترل بیولوژيک مؤثر مطرح شود (خباز جلفايی‪،‬‬
‫و اسدی‪)9314 ،‬‬
‫روشهای شیمیايی‬
‫از آنجايیکه قارچ آرمیالريا تا اعماق خاک نفوذ کرده و قادر به بقاء‬
‫طوالنی مدت در داخل و زير پوست ريشههای پوسیده و نپوسیده‬
‫میباشد‪ ،‬لذا سمپاشی سطحی و عمقی خاک به راحتی نمیتواند سبب‬
‫& ‪Baumgartner, 2004; Baumgartner‬‬ ‫ريشه کنی بیمارگر شود (‬
‫‪ .)Warnock, 2006 ; Baumgartner et al. 2010‬با اين وجود برخی از‬
‫قارچکشها میتوانند تا حد قابل قبولی بیماری را کنترل کنند‪.‬‬
‫قارچکش سیپروکونازول به میزان ‪ 0/9‬در هزار به صورت خیساندن‬
‫خاک به شعاع يک متر از درخت و به عمق ‪ 30‬سانتی متر قابل توصیه‬

‫‪13‬‬
‫است‪ .‬به اين منظور الزم است در سال اول سیپروکونازول‪ SL 10%‬به‬
‫میزان ‪ 0/9‬در هزار‪ ،‬طی سه نوبت به ترتیب‪ :‬نیمه فروردين‪ ،‬اواخر‬
‫ارديبهشت و اواخر شهريور ماه و در سال دوم‪ ،‬دو نوبت به ترتیب‪:‬‬
‫‪G 5%‬‬ ‫فروردين و ارديبهشت ماه انجام شود‪ .‬قارچکشهای متاالکسیل‬
‫به میزان ‪ 2‬در هزار‪ ،‬کاربندازيم ‪ WP 50%‬به میزان‪ 2/5‬در هزار و‬
‫تیوفانات متیل‪ WP 70%‬به میزان ‪ 2‬در هزار نیز برای کنترل پوسیدگی‬
‫آرمیالريايی ريشه توصیه شدهاند‪ .‬نحوه مصرف اين قارچکشها نیز‬
‫همانند قارچکش سیپروکونازول به صورت خیساندن خاک (به نحوی‬
‫‪Aguín, et.al, 2006 ; Thomidis,‬‬ ‫که در باال اشاره شد) میباشد (‬
‫‪.)et.al, 2012‬‬

‫منابع‬
‫افضلی‪ ،‬ح‪ ،.‬حاجیان شهری‪ ،‬م‪ .‬و خباز جلفايی‪ ،‬ح‪ .9315 .‬مديريت بیماری‬
‫پوسیدگی آرمیالريايی ريشه انار‪ .‬دستورالعمل اجرايی‪ .‬مؤسسه تحقیقات‬
‫گیاهپزشکی کل کشور‪ .‬شماره فروست ‪ 94 .59531‬صفحه‪.‬‬
‫امیراحمدی‪ ،‬ع‪ ،.‬خباز جلفايی‪ ،‬ح‪ .‬و آصف‪ ،‬م‪.‬ر‪ .9335 .‬اولین گزارش از قارچ‬
‫‪ Armillaria mellea‬روی پسته‪ ،‬انار‪ ،‬انجیر و زردآلو در ايران‪ .‬هفدهمین‬
‫کنگره گیاهپزشکی‪ ،‬کرج‪ ،‬ايران‪ .‬صفحه ‪.490‬‬
‫بختیاری‪ ،‬م‪.‬ح‪ .‬و خباز جلفايی‪ ،‬ح‪ .9316 .‬مديريت پوسیدگی آرمیالريايی‬
‫طوقه و ريشه درختان میوه هسته دار‪ .‬نشريه ترويجی‪ .‬مؤسسه تحقیقات‬
‫گیاهپزشکی کل کشور‪ .‬شماره فروست ‪ 24 . 52961‬صفحه‪.‬‬

‫‪14‬‬
 .‫ صفحه‬212 .‫ اداره کل آمار و اطالعات وزارت کشاورزی‬.9311 ،‫بینام‬
.‫ آمارنامه وزارت جهاد کشاورزی‬.9315 ،‫بینام‬
‫ بررسی اثرات آنتاگونیستی تريکودرما و‬.9314 .‫ پ‬،‫ و اسدی‬.‫ ح‬،‫خباز جلفايی‬
‫ عامل‬،Armillaria mellea(Vahl.)Kummer ‫گلیوکالديوم روی‬
‫ دوازدهمین کنگره‬.‫پوسیدگی ريشه درختان در شرايط آزمايشگاه‬
.‫ ايران‬.‫ کرج‬.‫ شهريور‬96-99 .‫گیاهپزشکی ايران‬
‫درختچهها‬،‫ فهرستی از قارچهای گیاهان زراعی‬.9345 .‫ ج‬،‫ و ارشاد‬.‫ ق‬،‫شريف‬
‫موسسه بررسی آفات و بیماريهای گیاهی‬: ‫ ناشر‬،‫و درختان ايران‬
‫ نشريه‬،‫ بیماری پوسیدگی درختان بر اثر قارچ عسلی‬. 1352 . ‫ م‬،‫صابر‬
.‫ جلد نهم‬، 2‫ شماره‬،‫بیماريهای گیاهی‬

Aguín, O., Mansilla, J. María J. 2006. In vitro selection of an

effective fungicide against Armillariamellea and control of
white root rot of grapevine in the field. Pest management
science 62: 223-8.
Asef, M. R., Mohammadigoltapeh, E. and Alizadeh, A. 2003.
Identification of Armillariabiological species in Iran.Fungal
Diversity 14: 51-60.
Baumgartner, K. 2004. Root collar excavation for post
infection control of Armillariaroot disease of grapevine. Plant
Disease 88:1235-1240.
Baumgartner, K. and A. E. Warnock A.E. 2006. A soil
inoculant inhibits Armillariamellea in vitro and improves
productivity of grapevines with root disease. Plant Disease
90:439-444.
Baumgartner, K., Bhat, R. andFujiyoshi, P. 2010.A rapid
infection assay for Armillaria and real- time PCR quantitation
of the fungal biomass in planta. Fungal Biology 114: 107 –
119.

15
Kubiak, K. ,Żółciak, A., Damszel, M., Lech, P. and Sierota,
Z. 2017. Armillariapathogenesis under climate changes.
Forests 8:1-15.
Lushaj, B. M., Woodward, S., Keca, N. and Intini, M. 2010.
Distribution, ecology and host range of Armillaria species in
Albania. Forest Pathology 40:485-499.
Mullen, J. and Hagan, A., 2004. Armillaria root rot of trees
and shrubs. Alabama Cooperative Extension System.
https://ssl.acesag.auburn.edu/pubs/docs/A/ANR-0907
Thomidis, T. and Exadaktylou, E. 2012. Effectiveness of
cyproconazole to control Armillaria root rot of apple, walnut
and kiwifruit. Crop Protection 36: 49–51.
West, J.S. and Fox, R.T.V. 2002.Stimulation of Armillaria
mellea by phenolic fungicides. Annals of Applied Biology
140: 291-295.
Owner, J. 2004. Armillaria root rot. Landscape Notes 17: 1-
6.

16
Abstract
As a strategic product, pistachio has a special place among
Iranian agricultural products and has a major role in non-oil
exports of the country. Pistachio production has always been
affected by various pathogenic and limiting factors and
Armillaria root rot is one of the most important of them. The
cause of this disease is Armillaria mellea (Vahl: Fr.)
P.Kumm. Symptoms of disease are includingdie-back,
thinning of the crown tree, premature yellowing of the
foliage, and shrinkage of the fruit .Finally, the trees destroy
due to the gradual decline. Since it is very difficult to control
Armillaria rot after the pathogen is established in the garden,
it is important to prevent contamination. Therefore, it is
necessary to build orchards in soil free from pathogen with
healthy and certified seedlings. Also, Proper irrigation and
fertilization are important factors in preventing crown and
root rots. Removing the infected trees and using some
fungicides can prevent the spread of the disease in the garden.
In this article, we have tried to provide practical guidelines for
prevention and control of this disease in pistachio gardens.

Key words: Pistachio, Armillaria rot, prevention, control

17
 Ministry of Jihad–e-Agriculture
Agricultural Research & Education Organization
Iranian Research Institute of Plant Protection

Instruction Title: The management of pistachio

Armillaria rot
Project Titles:
Project Title Project Number
Investigation of fungal
pathogens attacking 3 – 062–111000-00- 0000-
crown and root of 86078
stone fruit trees in
Hamedan and Tehran
Provinces
Author: Hossein khabbaz Jolfaee, Mohammad
hasan Bakhtiari, Mansoureh Mirabolfathy
Publisher: Iranian Research Institute of Plant
Protection
Date of Issue: 2020

18
 Ministry of Jihad–e-Agriculture
Agricultural Research & Education Organization
Iranian Research Institute of Plant Protection

Applied Instruction

The management of
Pistachio Armillaria rot

Hossein khabbaz Jolfaee , Mohammad hasan

Bakhtiari, Mansoureh Mirabolfathy

RegistrationNo.
57770
2020